Katalog

25 MART1997 SALI CUMHURİYET SAYFA EKONOMI Sudanlılara Türkiye'de kurs • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Türkiye-Sudan Karma Ekonomik Komisyonu 6. dönem toplantısı bugün Ankara'da başlayacak. Sudanlı teknisyenlere Türkiye'de teknık eğitim, kurs ve staj verilmesi konulannın inceleneceği kaydedildi. Devlet Bakanı Rıza Güneri dün yaptığı yazılı açıklamada, iki ülke arasındakı tıcari, ma]i ve ekonomik ilişkilerin ele alınacağı, mevcut ikili ticaretin durumu, ticaret hacrninin artınlması olanaklannın araştınlacağını kaydetti. Türk işadamları Bakü'ye gitti • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Devlet Bakanı Ayfer Yılmaz, Azerbaycan ile Tûrkiye arasındâki işbirlığinin artınlmasının, siyasi anlamdaki işbirliğine paralel geliştirilmesinin çok önemli olduğunu söyledi. Yılmaz. başkanlığındaki 70 kişilik işadamlan heyeti dün Bakü'ye gitti. Yılmaz, iki ülke arasındakı karşıhkh ticaret hacminin 26 milyon dolarda kaldığını belirtti. Vengi haftası • ANKARA (AA) - Vergi Haftası çerçevesinde bugün Ankara'da düzenlenen panelde, "Toplumda vergi bilincı, vergi kültürü ve vergi ahlakının önemi" konusu tartışılacak. Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdûrlüğü tarafından gerçekleştirilecek panele Maliye Bakanı Abdüllatif Şener, Gelirler Genel Müdürü Hasan Basri Aktan ıle profesörler konuşmacı olarak katılacak. Yabancı sermaye hıdı • WASHINGTON (AA) - Türkıye I996yılında, gelişmekte olan ülkeler arasında en çok yabancı sermaye çeken 10. ülke oldu. Dünya Bankası tarafından önceki gün yayımlanan, "Global Kalkuuna Finansmanı" konulu araştırmaya göre, Türkiye'ye I994yılmda 1.6 milyar dolarlık bir yabancı sermaye girişı yaşanırken bu rakam I995'te 2 milyar dolara, I996'dada4.7 milyar dolara çıktı. bnpexbank iflas masası tamam •İSTANBUL(AA)- Faaliyetı durdurulan Impexbank için "ıflas masası" oluşturuldu. Istanbul Adliyesi 3. Iflas Müdürlüğü'nde oluşturulan ıflas masasına, mudilerden bazılan başvuruda bulunmadı. Impexbank Mudılerini Koruma Derneği Başkanı Osman Toptaş, üç yıl önce bankanın faaliyetinin durdurulduğunu, paralannın da bankadan kredi alan insanlann üzerinde kaldığını öne sürdü. DTO İzmir Limam'na talip • İZMİR (AA) - Deniz Ticaret Odası tzmir Şube Başkanı Erdoğan Yılmaz. TCDD tarafından işletilen İzmir Limanı'nın yönetiminin yerel, otonom bir idareye kavuşturulması gerektiğini ifade ederek, "Deniz Ticaret Odası, Izmir Ticaret Odası, Ege Bölgesi Sanayı Odası, Ege Ihracatçılar Birliği ve yerel yönetimJer olarak fzmir Limanı'na talibiz" dedi. Volvo'ya açık çek • GAZİANTEP (AA) - Gaziantep Sanayi Odası Başkanı Kamil Şerbetçi ile Gaziantep Ticaret Odası Başkanı Mehmet Aslan, Türkiye'de fabrika kurmaya karar veren Isveçli otomotiv firması Volvo'yu, Gaziantep'te yatınm yapmaya çağırdı. Bursa'ya yatınm yapmak isteyen Volvo'ya. Belediye Başkanı Erdem Saker'in, kente yeni bir otomotiv fabrikası istemediği belirtıldi. Nanencîyeye zam • ANTALYA (AA) - Antalya ve sahil ilçelerindeki toptancı sebze hallerinde satışa sunulan narenciye ürünlerinin toptan satış fiyatlan şubat ayında yaşanan don nedeniyle kiloda 20 bin ile 60 bin lira arasında zam aldı. Limonun fiyatı son bir hafta ıçinde iki kat arttı. Hükümetin denklik iddiasıyla hazırladığı bütçede vergi dışı gelirler hedefi de gerçekleşmiyor Vergi dışı gelir de açık verdi • Hükümetin, denk olacağı iddiasıyla hazırladığı 1997 bütçe rakamlannda öngördüğü yakJaşık 1 katrilyon liralık "vergi dışı gelirler kalemi" hedefinin gerçekleşmeyeceği ortaya çıktı. Vergi dışı gelir kalemindeki ödenek hedeflerinin yaklaşık 800 trilyon liralık bölümü yılın ilk 3 aylık döneminde açığa düştü. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)- Hükümetin 1997 Bütçe Yasası'na koydugu vergi dışı gelir kalemindeki ödenek hedeflerinin yaklaşık 800 trilyon liralık bölümü yılın ilk 3 aylık döneminde açığa düştü. Hükümetin, denk olacağı iddiasıyla hazırladığı 1997 bütçe rakamlannda öngördüğü yaklaşık 1 katrilyon liralık "vergi dışı gelirler kalemi" hedefinin gerçekleşmeyeceği ortaya çıktı. Anayasa Mahkemesi'nin kamu lojman ve arazilerinin satışına ilişkin yasayı iptal etmesiyle, bütçede öngörûlen 115 trilyon liralık lojman ve sosyal tesis, 75 trilyon lirahk da arsa satışını öngören gelir kalemleri açığa düştü. Başbakanlık Başdanışmaru Kamil Eren de. bu yasanın kapsamı dışmda kalan KlT ve katma bütçeli idarelerin arazi ve sosyal tesislerinin zor satıldığını bildirerek, ihalelerin yüzde 25 peşin, geri kalanı 2 yıl vadede ödenmek üzere açılacağını söyledi. Hükümetin, Bütçe Yasası'nda öngördüğü 115 trilyon lirası lisans hizmetlennin kiralanmasından. 450 trilyon lirası da hisse senetlerinin satışından sağlanmak üzere TürkTelekom'un özelleştirilmesine dayalı hedefın de gerçekJeşmeyeceği ortaya çıktı. T, askıda Anayasa Mahkemesi'nin T'nin satışına ilişkin yasanın lisans hizmetlennin kiralanmasında Danıştay incelemesi koşuiu getirmesi ilk hedefte düşünülen projenin askıya alınmasına neden oldu. Hükümet, lisans hizmetierinin kiralanması konusunda önce Danıştay'a başvurarak imriyaz denetimi yaptıracak. Yeni sözleşme yolda Yetkililer, Danıştay karannın ardından. yeni sözleşme hazırlanacağını. çalışmalann bir yıldan önce tamamlanamayacağını söylediler. Türk Telekom'un hisselerinin satışı ıçın danışmanlık yapacak finnayla da ancak bu ay anlaşma imzalandı. Danışman firmanm çalışmalannı ancak 8 ay gibi bir sürede tamamlayacağı, hisse satışının daha sonra gündeme geleceği bildirildi. Ergani Çimento Fabrikası'nı satın alan Uzan'lar 150 işçiyi kapının önüne koydu Uzan'lardan yine işçi kıyum ENVER SEVİŞ DİYARBAKIR (Cumhuriyet) - Ergani Çimento Fabrikası'nı satın alan Uzan'lar, fabrikada işçi kıyımına başladılar. Uzan'lara ait Rumeli Holding 150 çimento işçisinin iş akitlerini feshetti. Geçen aylarda özelleştirmesi yapılan Ergani Çimento Fabrikası önceki gün Özelleştirme Idaresi tarafından Uzanlara teslim edildi. Uzan'lar da fabrikayı teslim ahr almaz işçi kıyımına başladılar. Güneydoğu Sanayici ve işadamlan Derneği GÜNStAD Başkanı Mücahit Can Uzan'lann çimento fabrikasında başlattığı işçi kıyımı iJe ilgili yaptığı açıklamada, Rumeli Holding yöneticilerini sert bir dille uyardı ve işçileri tekrar gen almalan çağnsında bulundu. Mücahit Can, Refah Partisi II Başkanı Mehmet Etnin Can, Ergani Belediye Başkanı Osman Arslan, Çimse-tş Sendika Şubesi 2. Başkanı Resul Karakuş, Genç Işadamlan Derneği Başkanı Abmet Elbakan'la birlikte yaptığı açıklamada, Ergani Çimento Fabrikası'nın Uzan'lara Çimento boykotu giderek yayılıyor GAZtANTEP (Cumhuriyet) - Çimento kartel iddialan ile birlikte boykot da yayılıyor. Dün Gaziantep înşaat Müteahhitleri Odası başta olmak üzere Înşaat Mühendisleri Odası, Mimarlar Odası, briketçiler ve karocular ile yapı kooperatıfleri, Gaziantep Çimento'nun yol gûzergâhı üzerinde toplanarak çünentoya boykotu resmen başiattılar. Bir hafta boyunca çimento saön almayacaklannı duyuran Gaziantepli çimento tüketici örgütleri, Rekabet Kurulu'nu da göreve çağırdı. verilmesini bölgeye yapılan büyük bir haksızlık olarak değerlendirdiğini söyledi. Bölgeye faydaları yok Can, Uzan'lann bölgeye herhangi bir katkı sağlamayacağını da belırterek, "Uzanlar, devletin can daman olan kunıluşların bir kısım yöneticilerini, bürokratlarını elde ederek haksız teşvikier almakta ve daha sonra bu yöneticileri kendi bünyesine katmaktadır. Bu yolu kendilerine açan yöneticilerin ciddivetinden ve memleket yararına çalıştıklarından söz etmek mümkün değildir. Ergani Çimento Fabrikası ve özelleştirmeye konu olacak tesisler, her türlü sıkıntılara rağmen, sermayesiyle, beyniyle bölgede yaşayan insanlara, GL NSlÂD'ın geliştirdiği modelle verilmelidir" şeklinde konuştu. '150 işçi geri alınsın' GÜNSİAD Genel Başkanı Mücahit Can, işlerine son verildiği açıklanan 150 ışçinin de tekrar işlerine geri alınması gerektiğini belirtti ve Uzan'lann bölgede çimento sektöründe tekelleşmeye doğru gittiğine dikkat çekti. Ergani Çimento Fabrikası geçen yıl yapılan ilk ihalede Uzan'lar tarafından satın alınmış, ancak bölgede diğer satın aldıklan çimento fabrikalan gerekçe gösterilerek. sektöründe tekelleşme yaratabileceği endişesiyle ellerinden alınmıştı. UZAN'LAR BUNL HEP \APIYOR- Ergani Çimento Fabrikası geçen yıl yapılan ilk ihalede Uzan'lar tarafından satın alınmış, ancak bölge- de diğer satın aldıklan çimento fabrikalan ge- rekçe gösterilerek, sektöründe tekelleşme yara- tabileceği endişesiyle ellerinden alınmıştı. Isdemir'de 14 trilyonluk ihale AKIN BODUR tsdemir'de kok kömürii ithalatı için ihale açıldı. İSKENDERUN - İskenderun Demir Çelik Fabrikalan AŞ'nin 1997-98 dönemi gereksinimi olan 1.9 milyon ton koklaşabilir taşkömürü dışalımı ve deniz yoluyla taşınması için 14 trilyon lira değerinde ihale açıldı. thaleye tekliflenn alınmasına da başlandı İSDEMIR Genel Müdür Vekili Kemal Yıldırım, alımı yapılacak kömürün 700 bin tonunun ABD'den, 520 bin tonunun Avustralya'dan, 380 bin tonunun Kanada'dan, 200 bin tonunun da Polonya'dan ve 100 bin tonunun da diğer ülkelerden getirileceğinı bildirdi. lşletmenin bir yıllık gereksinimi olan 1.9 milyon ton kömürün JSDEMlR'e taşınması dahil işin 115 milyon dolara (14 trilyon lira) mal edileceğini bildiren Kemal Yıldınm, şu bilgileri verdi: "Ihale başvuruları alınmıştır. Toplam 13 firma katılmıştır. Kömür alım ihalesine İTC Marcury, Odak (AMCT), BBC- Fording, Ormal-Nobel, Hatko BHP, Glericore, Metco-Buhrkohce, Cansol, Hatko, Thyssen firmaları; kömür taşıma, vani navlun işi ihalesine ise Zihni Gerni Işletmeleri, Yıldız Deniz Taşımacılık, Ürgfip Denizcilik ve Pervane Denizcilik firmaları katılmışlar ve sonuçlar en geç 20 gün içerisinde belli olacaktır." HÜKÜMETE ELEŞTİRİ Izmirliler sorunlannı Ankara'ya taşıdı DOSYA: ENERJİ SEKTÖRÜ ANALİZİ HAKAN DİRİK A.NKARA - Başbakan Necmettin Erbakan. ülke ekonomisinin güçlendiği- ni savunarak "Tûrkiye tat- lı reçetelerle ekonomisini dengeye getirmektedir" dedi. tzmiriilerin ikinci An- kara çıkarması dün gerçek- leşti. Hükümetten istekkri- ni Ankara'ya giderek anla- tan Izmirliler. hükümeti ve uyguladığı ekonomik poli- tikalan eleştirdiler. işadam- lan İzmir'in para istemedi- ğini, devletin üzerine dü- şen görevleri yerine getir- mesi gerektiğini belirttiler. İzmir 2. Istışare Toplan- tısı'nda konuşan Erbakan, Türkiye'de demokrasi ol- duğunu, bunun sonucu iki partinin bir araya gelerek hükümeti kurduklannı be- lirtti. REFAHYOL hükü- metinin "ibadet aşkıyla" çalışüğını dile getiren Erba- kan. başanlannm temelde- ki uyumdan kaynaklandı- ğını savundu. Türkiye'de istikrar bu- lunduğunu ve parlamento- nun da uyumlu çalıştığını öne süren Erbakan, "1997 yılı bütçesini denk bütçe olarak hazniadık. Bu, ak- la bile getirilemeyecek bir olay. Şimdi özelleştirme üzerinde çalışıyoruz. 12 yıidır 500-550 milyon do- larlık özelleştirme yapılı- yordu. 1997 yılının ilk iki ayında 957 milyon dolar- lık özelleştirme yapılmış- tır. Yıl sonu hedefi de 29 milyar dolardır" dedi. İzmir Anakent Belediye Başkanı Burhan Özfarura, iç göçün önlenmesi, yerel yönetimlerin güçlendiril- mesi, mahalli idareler re- formunun bir an önce ger- çekleştirilmesi için gere- kenlerin yapılmasını ister- ken İzmirTicaretOdası Yö- netim Kurulu Başkanı Ek- rem Demirtaş, ekonomik uygulamalann kalıcı olma- sı gerektiğini söyledi. De- mirtaş, bölgede daha fazla üretim için altyapı çalışma- lannın tamamlanması ge- rektiğini de dile getirdi. Ege Bölgesi Sanayi Oda- sı Yönetim Kurulu Başka- nı Atıl Akkan da Organi- ze Sanayi Bölgeleri'ne (OSB) tüzelkişilık kazan- dınlmasını istedi. Ege Ihracatçı Birlikkri Başkanlar Kurulu Başkanı Şükrü Ünlütürk de fınans- man sıkıntısının giderilme- si için Eximbank kredileri- nin arttınlmasını ve faizle- rin düşüriilmesini istedi. IzmırTicaret Borsası Yö- netim Kurulu Başkanı Tuğ- rul Yemişçi de konuşma- sında, Vadeli İşlemler Pi- yasası için destek istedi. îzmirliler, öğlen de Baş- bakan Yardımcısı ve Dışiş- Ieri Bakanı Tansu Çiller'le bir yemek yedi. Çiller ye- mekteki konuşmasında 1997 yıhnın 1990 yılı baş- lanndaki gibi dünyadaki yapısal değişiklikleraçısın- dan önemli bir yıl olduğu- na dikkat çekti. Ekonomiyle ilgili görüş- lerini açıklarken de ikinci bir menkul kıymetler borsası kurulacaksa bunun lzmir'de kurulacağını belirten Çil- ler, işadamlannı Güneydo- ğu 'ya yatınm yapmaya ça- ğırdı. Halka ılmalarda ı yaşanacak mı? Marriott, otel zincîrine TûrMye'yide Etiketsiz lala HAYIR! Paranıza yi İŞÇİNİN EVRENÎNDEN ŞÜKRAN SONER Kadınların Yeri Yok 11 yıl önce Almanya'daki Milli Görüş Teşkila- trnın en yetkili kişisi olan Hamburg Merkez Ca- mii imamının vaazını teravi namazında dinleyen ka- dınlan izliyordum. Öğrenciliğinden, MTTB'den tanıdığım imam, er- keklere ait cami bölümü ile ancak mikrofonla bağ- lantılı kadınlara, kocalannın her sözünü dinleme- leri, istediklerini eksiksiz yapmaları halinde, cen- nette etrafını saracak birbirinden güzel huriler ara- sında en itibarlı yerde olacaklarını anlatıyordu. Sağcı da olsa dernek çalışmalarında bulun- muş, üniversite mezunu bir imamın, kadınlanmı- za cenette bile ancak erkeğin etrafındaki sayısız güzel kadınlardan biri olarak yer açmasına şaşır- maktan çok, kadınlanmızın yüzlerindeki gülümse- meden ürkmüştüm. Almanya'da büyük çoğunluğu ile erkeklerden çok çalışıp, çok para kazanan, ağır bir çalışma gü- nünün sonunda, yaz ayında on beş saati aşan bir uzun oruçtan sonra, gece yansına yaklaşan sa- atlerde, kendisine vaat edilen, cennette kocalan- nın yanında sayısız güzel huriler arasında güzel iti- barlı biri olmayı düşleyen, bununlayetinmeye ha- zır, umutlu, mutlu olan kadınlanmızın boyun eğ- mişliğini anlamaya çalışmıştım. Almanya'da sanayi toplumu içinde, ücretli işçi olmak, kimi önemli değişimler sağlamakla birlik- te, kimlik sorunu, önemli bir çoğunluk için din ağırlıklı örgütlenmelere, tarikatlere sığınmayı ge- tirmişti. (O tarihlerde Refah'a döviz akıtan sade- ce Milli Görüş Teşkilatı'na bağlı cami dernekleri- nin, dogrudan üyelik, ya da bağışta bulunmak, der- neğe bağlı kurumlarla parasal ilişkide olmak.. şek- linde 200 bin kişilik bir müritler ordusundan söz ediliyordu.) Almanya'da olup bitenler, gelen markların da katkısı ile, Türkiye'de katlanarak olup bitecekle- rin habercisiydi ama, bunlar üzerinde düşünüp, ka- fa patlatacak, önlem almayı düşünecek kimsele- ri bulmak zordu. Şimdi Refahlı parti öncüleri, hükümette kal- mak uğruna yaptıklarını, Erbakan ın imzalarını, Bakanlar Kurulu karariannı saklamak adına radi- kalizmde, şeriatçılıkta yarışa girerken, sankla na- maz kılmanın kaç kat sevap getireceğini tartışı- yorlar. Cennetlik bir adama, kaç yüz huri, kaç bin bakire ve kaç bin dul verileceğinin hesabı yapılı- yor. Birileri "cennette dul olmaz"diyeitirazda bu- lunuyor. Dünyalı kafası ile, birkaçtan fazla kadınla bir er- keğin ne yapabileceğini pek anlayamamakla bir- likte, gözü doymazlığı beslemek üzere rakamla- nn katlandığını, atmakta ne kadar ileri gidilirse, gö- zü doymazlar için cennet düşünün keyfini arttır- dığını varsayıyorum. Doğal olarak, kara çarşafla silahlı cihada çağı- rılan kadınların pop müziği ritmi ile tempo tutarak keyiflenmelerini, kendilerine biçilen rolleri böyle- sine kabullenmelerini açıklamak daha da zorlaşı- yor. Cezayir'de 7 kadının ellerindeki bir listeye gö- re boğazlannın kesildiğini öğrendiklerinde, Afga- nistan'da Kâbil'de okullann sadece erkeklere açıl- dığını öğrendiklerinde kafalanndan neler geçiyor? Pop müziği ritminde, silahlı şavaş kahramanı ol- mak kulağa hoş gelebilir. Cennete bir erkeğin et- rafını sarmış huriler, bakirelerin binlercesinden bi- ri olmayı seçmek, kabullenmek nasıl bir duygu? Fatih'te yaşayan ve yaşamlarını elden geldiğin- ce yakından gözlemlemeye çalışan biri olarak as- lında türban ve çarşafın, şeriata bulaşmış kesim- de kadınlar için biricik özgüriük ve kimlik aracı ol- duğunun da bilincindeyim. Evin kapısından dışanya adım attınlmayacak ka- dınlar türban ve çarşafları sayesinde okula, işe, parti çalışmalarına gidebiliyor, sosyal etkinliklerin içinde olabiliyoriar. Ya da televizyon ekranlanndan izlediğimiz üzere, pop müziğiritmindetempo tu- tabiliyor, hafif yollu dans edebiliyorlar. Türban vs çarşafın aynı zamanda doğanın yasası flörtler için, çeşitli kolaylıklar, hatta ayrıcalıklar tanıdığının da sayısız örnekte tanığıyım. Bize Refahlı kadınların siyasette milletvekilliği, parti yönetimi gibi nimetlerden uzaktutularak, er- keklerden daha militan çalıştınlmaları ne kadar haksızlık gelse de, kimi Refahlı kadınlar bile içten içe buna isyan etseler de, politikanın içinde olmak türbanlı ve çarşaflı kadınlara kendi konumlannda önemli gelen özgüriükleri sağlıyor. Ama yine de bu sayede sosyal, siyasal yaşa- mın içine giren, koşullandınlmış da olsa eğitim gören kadınlann kendileri için biçilmiş rollere bu gönüllü boyun eğmişliğini, bu ülkenin kadınları için bir kader olarak kabul etmek söz konusu de- ğil. Bu böyle olduğu içindir ki Türkiye'de şeriat baskısına en güçlü toplumsal tepki, baskıyı en kolay algılayan, en yakın tehdit altında olan, şeri- ata bulaşmamış, Müslümanlığı laiklik düzeninde, Atatürk devrimlerinin sağladığı nimetleri kaybet- meden yaşamak isteyen kadınlarımızdan geliyor. Başı bağlı Müslüman ev kadınları ile cihada, eli- ne silah bile almaya hazırianan çarşaflı kadınlar ara- sında en anlamlı kadın hakları savaşımı başlamış bulunuyor. Kadını yok saymak üzere kadın gücü- nü sonuna kadar kullanan şeriat ile, kadın kimliği ve hakları ile Müslüman kalmak isteyen kadınlar çatışıyor. EMEKLİYE YÜZDE 10 EK ZAM REFAHYOL emekçi ayrıınını körüklüyor geçmezama HER PAZAR BAYİNİZDEN ALMAYI UNUTMAYINIZ ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Çalışma ve Sos- yal Güvenlik Bakanı Neca- ti Çelik. daha önce memur emekJi aylıkJannda olduğu gibi yüzde 18-36 oranlann- da ek artış verileceğini söy- lediği işçi emeklilerinin ay- lıklanna yüzde 10 ek zam yapılacağm; acıkladı. Tûrkiye İşçi Emeklileri Gemiyeti Genel Başkanı Et- hem Ezgü. ocak ayı itibany- la memur emeklilerinin ta- ban aylığı ile işçi emeklile- rinin taban aylığı arasında 8 milyon 881 bin liralık fark bulunduğuna dikkat çeke- rek yüzde 10'luk artışı kabul etmelerinin olanaksız oldu- ğunu bildirdi. Emekli-Sen Genel Başkanı tbrahim Şa- hin de emekliler arasındâki bu farklı uygulamayı ve "sözde maaş artışı"nı pro- testo ettiklerini bildirdi. Çelik'in işçi emeklileri- nin aylıklanna yalnızca yüz- de 10 düzeyinde ek artış ve- rileceğini açıklaması, tepki- lere neden oldu. Çelik, ön- ceki günkü açıklamasında, işçi emekJilerine ocak ayın- dan geçerli olmak üzere ve- rilen yüzde 10 oranındaki ek artıştan doğan farklann Kurban Bayramı'ndan önce ödeneceğini belirtmişti. Tûrkiye tşçi Emeklileri Gemiyeti Genel Başkanı Ez- gü, dün yaptığı yazılı açık- lamada, yüzde 10'luk ek zammı protesto ettiklerini bildirdi.