Katalog

2 MART 1997 PA2AR CUMHURİYET SAYFA EKONOM / YATIRIMCI REHBERI BORSA VERİLERİ Hisse Semtlen Işlem Hacnı (mılpr TL) Işlem Mifan (mrfyon) Bileşik Inleks Malı Enûos Sanayı Eiieksı R e p o Pryasası Işlem Hacnı (milyar TL) Haftalık Fıız (Haftalık Agırlıklı Ortalama %) Aylık Faız Haftalık Agırlıklı Ortalama %) T a h v i l Piyasası Işlem hacmı (milyar TL) Tescil Piyasası Işlem hacmıfmılyar TL) BORSADAGEÇHffl Mtntal KıytMl hfı AdanaÇım A AdanaÇm 8 AdanaÇm C AdelMemc Akal Tecstıl Akbanfc Akçansa AKm Tekstrf Aksa Akstgora AKsu Ipak AKtaşEekt Aktrffinans AlîlricoGMYO AJarkoHoU AlarkcSan ATeletaş AJtemaHY Altematf B AJttnyıld^ AnadcABra Anadoit Cam And Cam YENI Anadolı. Gıaa A Dolu Sıg Arçeiık Arderr Asetaan AtlanteYO Attas Yat 0 AvrasyaYO Aygsz BagtaV Banvft Batî Çjrento BekoEleki Bısaş T ekstj Bıriık Mens Bolu Çımento Bonjsan BorusanYat BoscfrFrenS Bossa B n s Bugun Yayırı Bumorang Burçelık Bursa Çım Çarş Çemtaş Çefck CUS«orta ÇBSBoyaS ÇBSP'ntas Çeıebı h S Çetık haiat Çımentaş Çımsa ÇOVaElek Çumra Kağıt Dardanel DardaneTYENI OefrıırY 0 Defnırbank OentzlıCam Derımod OevaHoldıng Dışoank Oıtaş Doöan DoŞanHold Döfctaş DuranOfset Ecz Bası II EczBasıYap Ecz Bası Yat EdıplpSk EgeBıradk EoeEnoujtn EgsGubn EgeProfl EgeSoramdt Egeplast EG5 Dıs Tîc EmekSıgorta EmınısAmb EmsanBYldz EmsanPÇel EnkaHoldıng Erbosan ErcryasBıra EreğlıO Ç Esbank EsemSporG Evran YaLO. Factofinm Feni»Alûmı. FmamF K. FnansY 0 Rnanabank FngoPak GarantıBank Garantı Y O Gedzlpl* GtobalMerU) GlobalYatO Good-Year GöttasÇım GObrsFabr. GûmüşsuyuH Günes&gor GOnayBn HaznedarTu Hektas Hûtnyet IhteHok) rkt F Kr Imsma IM.PWon lşBankasıA9 isBankasıB IşBankasıC IşBank KU IşYatmm lzm»D Ç tzocttn Kaplarmn KarauTokstı Kortonsan Kw KaMMkMob KantGKla KapKEMr Kmte KbcHoUing KocYattnm Kontrutâda KoraMa Kony»Ç«n Konia Köytaş KûtahyaPor LûksKadtra MaknaTatam ManSnÇm. Marat MarmamAY M.MartOM Marshal MedyaHokl Merico Metaş Mıgros Mıllıye'O Mılpa MudumuT M Yamaz Yat MutkıAkü NergnHokl NetHoldıng NetTunzm Netaş Okan Tekstı! Ovnuksa Olmuksa YENI Otokar Otosar Oysa Nığde Öz Finans F Parsan Peg Profîlo Petfcım P Kerrt Tur PetrolOfisı Pınar Et PmarSu Pınar Sût Pınar Ur Pımas Poryien Raks Elkir Raks Eı. Alet Rant Fın Kır SabahPazar SabahYayn Sartcuysan Sasa Srfaş Söktas Sonmez F[ BU S Pamuklu §<şeCam Tansaş Jat Konserve T Demırdökum TekstılbnkBÜ Tezsan TırerCjtsan T Kalkınna B Tofaş Oto T Tofaş Oto F TrakyaCam TransturkH TSKB Tuborg TjKaş T urcas Petr TunteKs T Tuoraş - H V Tütünbank UK1 Konfeks Usaş Uçak S Usak Serarrnk U'ye Çırrento Vakıf Fın K Vakıf GM Y 0 Vakıf YatO Vestel Vıkıng Kağıt Y Kredi Y 0 Yapı K/edı B Yasaş Yalaş Ytinsa 1996 YIISOBII Flyatı S800 3700 1300 5000 7400 14750 10000 17250 14750 3200 6600 95000 2950 4450 17250 15000 7700 1400 1725 14750 3300 3000 1900 32000 4800 11000 16000 6400 1075 1725 2350 15750 24500 35000 8200 10250 7700 4150 3050 6800 5400 150000 9100 48500 12500 '125 12000 12000 34000 35500 4250 2300 9400 43000 56O0 11500 IOOOO 130000 12750 1975 1400 810 3750 8600 8100 2650 2275 4500 2075 12250 11500 5400 4400 9400 12750 23250 7500 4900 26500 3550 14000 17500 870 14000 3350 2200 2'000 6100 11750 13000 1150 7100 1475 10000 8900 2750 1200 212S 3450 4900 900 21000 6400 1175 1650 49000 20250 10300 1975 5600 6900 17250 4950 6000 17000 2950 4900 17000 750000 280000 16750 290000 2150 910 7200 11000 9500 10500 2650 11500 79000 115000 5400 19000 20750 12750 81000 11500 43500 13750 3600 11500 2000 3600 11750 3150 2025 8300 920 5100 7200 132500 1250 3000 9400 975 5300 S5O0 3250 27000 24500 3150 3400 3350 16500 44000 4550 1700 24000 10000 43500 4900 29000 2175 6700 3500 11000 14750 3150 22750 37000 2850 1550 1400 7200 7300 30000 3250 6200 12500 4500 11500 20750 16250 9800 3000 8000 4600 6700 8700 4250 5500 940 2450 4250 2950 9000 2425 27000 24000 990 24250 220000 5400 3350 4200 2175 1450 26000 13OO0 1400 2700 7500 34000 4350 1997 Ocatsam Fıyatı 10500 6700 1900 6400 13250 21500 17000 17000 18750 6200 11500 200000 3850 5000 23000 20500 15500 1775 2650 235O0 4500 2950 2700 50000 7100 23000 29000 10100 1950 2700 2100 29500 35500 36000 11500 17500 11750 6300 4600 10250 8200 167500 11500 65000 17250 1400 15750 19000 52000 56000 10750 30O0 11250 48500 8300 16500 14000 240000 11750 1875 1675 1175 6400 8300 6900 4350 4400 6300 4450 17250 17250 6500 5000 14250 15500 37000 9100 7100 33000 6000 19750 21250 1650 21000 3500 3400 32000 7500 14750 21500 1300 9500 2325 9600 11000 $050 1*50 3500 4350 9400 1275 24500 8700 2550 2550 85000 3Û5O0 15750 1975 8500 10500 18750 7400 11500 21250 5800 7500 21250 8560000 335000 29500 310000 3550 2650 10100 13250 12500 14750 3900 14750 13600 220000 7500 37000 39000 16750 79000 15500 65000 23500 5000 14000 3400 esoo 16000 4100 2850 15250 1650 7300 16250 152500 2025 3650 11250 1350 6700 6800 5000 37500 33500 4800 4800 4 7 X 20500 70000 7100 2600 30000 14750 65000 6000 53000 3350 6100 6900 15000 17750 4150 41000 42000 3700 2700 2225 14250 10500 38000 4000 8300 14250 B200 19000 32500 18750 13500 3600 12250 6400 9600 18Î50 7700 8200 1700 3250 6600 4800 11250 7300 50000 35000 1600 37000 320000 7000 5800 7100 24O0 2300 45500 1950Ü 2000 50O0 15250 38500 5300 Onceki Hafta 140 339 15 372 16J5 1672 1660 678 679 67 62 68 00 105.057 202 663 1997 Srtjtjom Fiy»t, 13250 8300 1875 63O0 14250 21500 19750 13500 20500 6400 12000 162500 3800 6200 30000 20750 15750 2300 4000 23500 5000 2850 2550 50000 7000 20500 24500 11750 2900 2950 2850 25500 32000 29500 14000 17000 11750 6100 4800 10000 8400 10OOOO 10500 64000 14250 2000 15750 24250 56000 56000 15750 3400 11000 61000 8300 19000 18750 210000 13250 1775 1625 2200 6500 7800 9500 3950 4150 5900 4300 21250 19000 8300 5200 15500 21500 37500 10200 7300 40000 4750 20000 20500 '850 18000 3550 3550 36500 8700 13250 21250 1425 103O0 2500 8100 13000 5400 2225 3700 4300 11000 1775 25250 9000 2450 2800 82000 38000 14750 2300 9900 10200 19000 7700 9700 2'000 5150 7400 18000 9000000 340000 40000 385000 4950 2100 12250 15250 13000 14750 4150 14000 13500 177500 9SO0 35500 36500 14250 70000 16000 58000 24000 4600 165O0 3350 6800 17500 5050 3200 14250 1275 7800 9900 137500 2400 5400 12000 1775 7000 9000 5300 34000 36000 5150 5100 4650 16750 72000 9200 2325 40500 13250 60000 6800 55000 3950 7100 6900 '8000 18500 4400 37500 46500 3800 2600 2225 13000 10300 35500 4200 10000 17500 9000 19750 29500 17750 14250 3300 10500 7000 8500 15500 8500 7100 1750 3700 6200 4250 10100 8200 63000 30000 1575 32500 340000 7100 6500 6500 7600 4050 42000 19750 3000 5600 195O0 40500 6200 Geçen Hafta 104.026 13151 1612 1.699 1649 826 891 69 75 68 43 95.099 203.370 JMlk Oftnfln Ffa, 26 19 23.88 -1 32 -1 56 7 5 5 0 0 0 1618 -20 59 9 3 3 3.23 4 35 -18 75 -1 30 24 00 30 43 1 22 161 29 58 50 94 0 0 0 11 11 -3 39 -5 56 000 -1 41 -10 87 -15 52 16 34 48 72 9 2 6 35 71 •13 56 -9 86 -18 06 21 74 -2 86 000 -3 17 4 3 5 -2 44 2 4 4 7 46 -8 70 •1 54 -1739 42 86 0 0 0 27 63 769 ooo 46 51 13 33 -2 22 25 77 0 0 0 15 15 33 93 -12 50 12 77 -5 33 •2 99 87 23 1 56 -6 02 6 74 -9 20 -5 68 •«35 -3 37 23 19 10 14 -2 35 4 0 0 8 77 38 71 1 35 12 09 2 8 2 21 21 -20 83 1 27 -3 53 1212 -14.29 1 43 4 4 1 14.06 1600 -10.17 -1 16 962 8 42 7.53 -15.63 18 18 6.93 20.27 5 71 -1 15 17.02 39-22 3.06 3 45 -3 92 9 8 0 -3 53 24 59 -6.35 16.46 16.47 2 86 1 3 3 4.05 -15.65 -1 18 -11.21 -1J3 -4 14 5 14 1.49 36.59 24.19 39.44 -20.75 21.29 15.09 4.00 0.00 6.41 -506 0.00 -19.32 26 67 -4.05 -641 •14.93 -11.39 3.23 -10 77 2.13 -8.X 17.86 -1 47 4.62 9 38 2317 12.28 -6 56 -22.73 6.85 -39.08 -9.84 1852 47 95 6 67 31 48 4 4 8 32 35 6 0 0 -9.33 746 7 2 9 6.25 -i 06 -18.29 2 8 6 29 58 -10 58 35 OO -1017 -7 69 1333 3.77 17 91 16 39 OOO 20 00 4 23 6 0 2 -8 54 10 71 2.70 -3 70 O.OO -8 77 •1.90 -6 58 500 20 48 22 81 9 76 3.95 -9.23 -5.33 556 13.47 -14 29 9 3 8 -11 46 -15.07 1039 -1341 2.94 13.85 -6 06 -11 46 -2.22 1233 26 00 -14.29 -1 56 -12 16 6.25 143 12 07 -8 45 2*6 67 76 09 -7 69 158 50 00 1600 27 87 519 1698 Değişim -25.87 -14 44 -018 161 -0 66 2183 314 0 63 -9.47 0.34 Yıllık DsAtfin FfoH 128 45 124 32 44 23 26 00 92 57 45 76 97 50 -2174 38 98 100 00 8182 7106 28 81 39 33 73 91 38 33 104 55 64 29 13188 59 32 5152 85 37 3451 56.25 45 83 86 36 53 13 83 59 169 77 7101 212» 6190 30 61 -15 71 70 73 65 85 52 60 46 99 57 38 47 06 55 56 20 00 15 38 31 96 1400 77 78 31.25 102 08 64 71 57 75 27058 47 83 1702 4186 48.21 6552 87 50 6154 3 92 68 35 16 07 17160 73 33 -9 30 1758 49 06 82 42 31 11 107 23 73 47 6552 53 70 18 18 64 89 68 63 61 29 36 00 48 98 50 94 33 80 42 86 17 14 11264 28 57 5 97 6 1 36 73 81 42 62 1277 63 46' 23 91 45.07 69.49 •19 00 46 07 96 36 85 42 74 12 24 64 124 49 97 22 20 24 40 63 10851 69 70 67 35 87 65 43 20 1646 76 79 47 83 10 14 55 56 61 67 23 53 74 58 51 02 1982 -7 69 21 43 '38 81 32 76 '30 23 '30 77 70 14 38 64 36 84 4048 56 60 21 74 36 71 54 35 48 44 86 84 75 90 11 76 -13 58 3913 3333 74 55 27 78 43 48 67 50 88 89 48 94 60 32 58 02 71 69 38.59 52 94 37 50 377 92 00 80 00 27 66 82 05 32 08 63 64 63 08 25 93 46 94 63 49 50 00 38 81 1 52 63 64 102 20 36 76 68 75 32 50 37 93 38 78 89 66 81 61 5 97 97 14 63 64 25 42 39 68 64 84 25 68 33 33 67 74 58 93 80 56 41 10 1833 29 23 6159 40 00 100 00 71 74 42 17 9 2 3 45 41 3617 3125 52 17 26 87 78 16 100 00 29 09 8617 51 02 45 88 44 07 22 22 238 14 133 33 25 00 59 09 34 02 54 55 3148 94 03 54 76 249 43 179 31 61 54 5192 11459 11481 160 00 19 12 42 53 Şubatta altuı parladıSABİHASEMERCt Şubat ayının getin şampiyonu altın oldu. Altın son zamanlarda- kı durgunluğunu, alternatıf piya- salardaki hareketsizlik ve ulusla- rarası piyasalardan aldığı destek- le aştı. Cumhunyet Altını 'nın şu- bat ayındaki getirisi yüzde 9.83 olarak gerçekJeşirken 24 ayar külçe altın yatınmcıya yüzde 10.58 oranında kazandırdı. Bor- sa ise ocak ayındaki performan- sına karşın, olumsuz siyaset, fa- izlerin yükselmesi ve özelleştir- me bekJentilennin gerçekleşme- mesi nedeniyle bir türlü toparia- namadı. Hûkûmet ve rejim tartışmala- nnın ön plana çıkması, kredi no- tunda düşüş beklentısi, Başbakan Yardımcısı Tansu Çülerhakkında önergelerin görüşûlüp oylanması, bonoda yıllık bileşik faizlenn yüzde 112'lere tumanarak yılba- şı düzeyıne yükselmesi, özelleş- tinnede ocak ayında görülen ha- reketliliğin yerini durgunluğa bı- rakması borsanın performansraı düşürdü. Şubat ayında inişli çı- Yatırım araçlarının aylık getirisi (%) Fatzler, nat ve dönem sonu olarak hesaplanmıştır Repo fazlen, İMKB venleridır. Doviz ve altın, serbest pîyasa fiyatıdır. kışh bir seyir izleyen borsa bir ay önceki düzeyine gerilerken hisse senetlennin aylık getirisi binde 4 olarak gerçekleşti. Hisse senetle- rindekı bu durgunluğa karşın ma- li hisselerin getirisi yüzde 8.56 olurken sanayi hisselerinin getiri- si binde 73 oldu. Böylece ocak ayında ortalama yüzde 64.45 ora- nında artış kaydeden borsa, şu- batta yerinde saydı. lç borcu azaltmak için vadeyi uzatıp faizlen düşürecegini belir- ten hükümet kaynak sıkıntısına düşünce bono faizlerinin tırman- masına izin verdi. Ay başında yüzde 100'leri aşan bileşik faız- ler, son ihalede yüzde 112'lere yükseldı. Son ihalede satılan do- kuz buçuk aylık bonolann aylık net getirisi yüzde yüzde 7.47 ola- rak gerçekleşti. Hazine tarafın- dan ocak ayında gerçekleştirilen 13 aylık 2 tahvil ihalesinde kâğıt alanlar ise şubat ayında net yüz- de 8.47 ve yüzde 7.45 kazanç el- de ettiler. Enerji Bakanlığı'nda hukuk skandalı Danıştay'a iııat ihaleANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Enerji ve Tabıı Kaynaklar Bakanlığı. Danıştay 10. Daire- si'nın yüriitmeyı durdurma karanna karşın 7 elektrik santralının yap-ışlet modeliyle yapımı için açılan ihalede teklifleri kabul etti. Ankara ve Izmır doğalgaz santrallan için 5, Adapazan doğalgaz santralı için 9, Gebze do- ğalgaz santralı için 10, Iskenderun ithal kömür santralı için de 5 uluslararası firmadan teklif geldi. Danıştay 10. Dairesi'nin "yürütmeyi dur- durma" karannı dinlemeyen RP'lı Recai Ku- tan yönetimındekı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, yasal dayanağı olmayan yap-işlet modeliyle ıhale edilen santrallar için teklifleri önceki gün aldı. Danıştay'a ihale için iptal başvurusunda bu- lunan Elektrik Mühendisleri Odası'nın dava aç- ma yetkisı olmadığı savıyla karan tanımayan ve kamuoyuna açık teklif alma görüşmelerine oda yetkililerini sokmayan Enerji Bakanlığı, idari yargıda yürütmeyi durdurma karanna itiraz et- ti. . ihalede önceki gün dolan teklif verme süre- sınde santrallar için firmalardan yargı karan- na karşın teklif kabul edıldi. Uluslararası Finans Enstitüsü'den uyan ( Tür1dyel997 sonunda krizegirebilir' • Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF) tarafından hazırlanan "Türkiye Ülke Raporu"nda, Türkiye'nin IMF ile anlaşmasımn zor olduğu ve '97 yılı sonunda finansal krize girebileceği görüşlerine yer verildi. ANKARA (AA>- Bağımsız çalışmalar yapan ve çalışmalan özel ve resmi kuru- luşiarca itibar gören Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF), Uluslararası Para Fo- nu'nun (IMF) Türkıye'yle anlaşma yap- masının zor olduğunu bildırdi. Türki- ye'nin ödemeler dengesi açığının artabi- leceği ve 1997 sonunda yeni bir finansal krize girilebileceği uyansı yapan kuru- luş, hükümetin 1997'de erken seçime gi- debileceği görüşunü dile getirdı. Kuru- luş, Türkiye'de enflasyonun 1997'de yüz- de 90, 1998"de de yüzde 115 oranında gerçekleşeceğı yönünde tahmin yaptı Geçen yıl kasım ayında Türkiye'yi zi- yaret eden IIF'nin uzmanlan tarafından hazırlanan "Türkive Ülke Raporu"nda kaynak paketlerinin gerçekleştirilmesinin zor olduğu ve özelleştirme hedeflerinin gerçekleşmesinin çok güçleştiği vurgu- landı. IIF'nin ülke raponında, Türkiye ile IMF arasındaki görüşmelenn 1997'nin ilk yansında gerçekleştirilece- ği, ancak IMF'nın. "vönetim tarafindan pianlanan öniemlerin gerçekleşebileceği- nimuhtemel görmedigj" bildirilerek "Bu nedenie biz. 1997 içinde IMF'nin (Türki- ye üe) yeni bir kredi programını uygula- mayacağını varsayıyoruz" ıfadesı kulla- nıldı. RP'nın, 1998'de, ekonomik politi- kalan daha çok kontrol etmek amacıyla erken seçım çağnsında bulunabıleceği öne sürülen raporda, "Erken seçim, hat- ta siyasi gelişmeterdeki ani bir değişiklik, döviz pivasasım çalkanrj içine sokabilir ve bankalar lira tutnıak yerine dö\izeyöne- lebflirler'" denıldı Raporda. "1997'de, mali uyumun sağ- lanamaması sonucu, enflas>onun yüzde 90'lara ürmanabüeceğini tahmin ediyo- ruz. 1998'de enflasyon, tüketici fiyatlan itiban> la jiizde 115 olabilir. Cari işlemler açığı 112 milyar dolarolurken, 1997'de dış piyasalarda âlo aytık borçlanma maliycti ortalama Libor (+) yüzde 5.4 düzeyinde gerçekleşebilir." Bu arada, IIF heyetinin, son ekonomik gelışmeleri yerinde incelemek ve "Tür- kiye Ekonomisi Memorandumu" (Türki- ye Ekonomisı Bildirisi) hazırlamak üze- re mayıs ayında Türkiyc'ye geleceği öğ- renildi. YORUM ÖZTtN AKGÜÇ İstanlıul'da gürevlendirilmek üzcrc; İşlctmckTİn hcr düzoydeki yöneticilcri ile ilişki kurarak. IBM'nin ürün, hiznıct vc çozümlrrini pazarlayacak, projclori koordinc edecek, i^lctmclcrin gcreksmim vc sorunlarına biigi işlcm çozümleri gcliştirip öncrccck, müştcri ilişkücrini yürütocck • Müşteri Temsilcisi Küçük ölçekb işletmolerdc IBM'in ürün ve eözümlerini yaygınlaştırmak amacı ile toplu eözümler oluşturup, tanıtacak ve pazarlayacak (Adaylann PC pazannda tecrübeli olmaları tercih sebebi olacakür.) • Müşteri Temsilcisi Işletmelcrin gcreksinim vc sorunlarının çözümütıe yönelik IBM hizmet ve çuzümlcrini oncrrcck, bu hizmct ve çozümleri tanıtacak, pazarlayacak • Pazarlama Uzmanı MVS, UNIX, AS/400 vc PC ortamlaruulan birinde teknik dcstek vc çözüm sağlayacak • Yazılım Destek Uzmam Istanbul'da sözlejmeli olarak gorevlendirılnıck üzcre; SNA iletişim Urünlerinin Türkiye'dc pazarlanmasına yönelik teknik destek sağlayacak, bu araaçla ürün ve nctwork tasarunı yapacak • iletişiın Ürünleri Destek Uzmanı (SNA) Gerek Campu.s gerek TIAN tiirü il<li{ira üriinlcrini vc bu konudaki IBM çözümlerini Türkiye'de pazarlayacak, IBM Çözüm Ortakları'na teknik ve pazarlama desteği verecck • Üetişim Ürünleri Pazarlama Uzmanı Ankara'da sözleşmcli olarak görcvlendirilmek üzerc; IBM iletişim urünlerinin Türkiye'de pazarlanalıilmcsi için gerckli ışlemlcri/onaylan sağlayaeak, Türkiye'dcki iletişim altyapı standartlannın ve hizmctlcrinin (X. 25, ISDN, ATM, FR) takibi, ilctişim urünlerinin kullanılması için Telekom kuruluşlan ile işbirliğini gcliştireeek • Ülke Telekom üişkileri Sorumlusu Ankara, Istanhul vc Izmir'tle sözlejmeli olarak görcvlendirilmek üzerc; Bilgisayar ve çevre birimlcrinin lıakım ve onarımırnla çabstırılarak, oto ehliyetli ve clcktronik bilgısine sahip, tcrcihcn yüksck okul mczunu • Teknik Uzman : - ahnaeaktır. Adaylann. •İyi dercccde İngilizee bilmcleri ve •Yüksek öğrenimlcrini tamamlamış •Iyi iletişim kıırma özelliğine sahip, dinamik •Konularında dcncyimli •Erkck adaylann askerh'ğini tamamlamış olmalan (sözleşmcli clemanlar için tercih sebchidir) gcrekmektedir. IsU-klilcrin bir fotoğrailari) la birlikte en geç 10 Mart 1997 Pazartesi akşamına kadar aşağulaki adrcslcrc başvurmalan rica olunur. Ankara: Cinnah Caddesi No: 3, Kavaldıdcrc 06680 T.l: (0312) 427 81 45 İstanbul: Büyükdcrc Caddesi, Levent 80613 Tel: (0212) 280 09 00 IBM Türk Limited Şirketi DÜVİZ - ALTIN NE GETİRDİ? hntnkan Dolan AtaınHarkı taf«2Sterlin rjriçre Fraııp HoUanda FlorM FraiBn Franp CwıİKirqwt Aitını 24ayırkülçe 22 ayar bilezik 01) 188 «00 70.050 185.0M M.7H 62 500 20.850 8 650 0M 1295 000 1 280 000 (Tl) 121.500 72100 197.000 12.791 64100 21 400 9.400 000 1.395.N0 1 375 000 01) 122 600 72 600 200.250 13.1 N 64.600 21550 9 700 008 1440 000 1.420.000 > •tifetaft) •a 1** 0.91 0 83 1.65 0 42 0.78 0 70 3.19 3.23 3 27 NİçMi 12.68 3.84 8.24 2.91 3.36 3.36 1214 11-20 1094 YATIRIM Yatınm Fonu FONLARI NE GETİRDİ? Aylık Yıhçı Adı Değışım % Degışım % A TİPİ Iş Y»tınm-2 (5 Yatınm-3 lşYatınm-7 lnterfon-6 lnterfcm-7 Iktısat Yat 4 Garantı Forı-4 Garantı Fon-S Es6ankfon-3 Vakıf Hisse Dışbank Beyaz Dışbank Pembe Tütânfon-1 Fınsns Fon-Z Finans Fon-4 Halk Fon-3 EmlakFon-2 Emlak Fon-5 SûmerfonA EgeFon-2 Kalkınma Fon-2 DemırFon-1 TûrtbankFon-1 TSKB Uzman Fon AkbankATıpı Tekstıi Fon-3 Atafon-1 KoçDankFon-1 Koçbank Fon-3 KoçbankFon-5 Global Fon KöctaFon-1 Tebınfon Ekofon Kentfon-1 CU Sıgorta Fon MternatıfF-1 Hakfon-l ŞeterFon-1 Oyakfon-1 Eczacıbaşı F-2 EkspfBsFon-1 Gedık Hisse F KaprtalFon-2 Toprakfon-2 Tekfen Fon-1 NucolFon-1 Isık Fon-1 Atfa Fon-3 YKYFon-3 Evgın fon-1 BTİPİ Iş Yatpnm-1 Iş Yatmm-4 Iş Yatmm-5 Iş Yatınm-6 lnterfon-4 lnterton-5 IktısatYaO IktisatAtılım Garantı Fon-1 Garantı Fon-2 Garantı Fon-3 Yonca Fon-1 Esbank Fon-1 Esbank Fon-2 YKB Fon-1 -5 45 -6.67 -7 20 4 07 5 78 164 0 54 0 39 3 65 0 60 4 02 127 -5.97 081 119 214 -433 -9.72 171 208 3 05 175 3 49 -711 -9 08 -0.53 -0.61 0.88 212 425 193 -0 04 -174 •3 06 0 69 2 61 -0 75 -0 73 -1165 3 39 3 91 3 38 192 0 87 014 -130 188 -0 08 136 4 29 2 24 315 157 444 3 67 3 38 444 2 89 288 147 4 35 133 4 70 145 -0 27 4 74 28 53 8 75 6 87 19 06 23 51 28 05 19 01 28 75 17 76 42 09 24 65 2177 958 22 82 23 52 2131 1052 246 25 27 23 36 3120 35 57 30 70 10 81 -102 25% 19 83 14 90 19 06 3516 2142 19 35 19 74 16 80 22 71 3167 23.14 37 56 128 19 04 29 65 26 35 17 06 2184 20 47 19 59 25 42 2191 30 09 25 96 28 39 9 70 1605 9 69 10 70 10 45 9 81 12 03 10 57 1010 9 52 9 08 12 98 7 08 4 96 10 25 Yatırım Fonu Aylık Adı Değışım % YKB Fon-2 YKB Fon-3 YKB Fon-4 YKB Fon-5 YKBFon-6 YKB Fon-7 YKB Fon-8 YKB Fon-9 Vakıf Fon-2 Vakrf Fon-3 Vakıf Dünya Vakıf Fon-6 Dısbank Maw Tûtün Fon 2 Tûtün Fon 3 Finans Fon-3 Fırans Fon-5 Zıraat Fon-1 Zıraat Fon-2 Zıraat Başak F Zıraat Fon-4 Halk Fon-1 Halk Fon-2 Pamuk Fon-1 Pamuk Fon-2 Emlak Fon-1 Emlak Fon-3 Emlak Fon-4 Sûmer Fon-1 EgeFon-1 Kalkınma Fon-1 Demır Fon-2 Tarış Fon-1 Tarış Fon-2 Türkbank Fon-2 Etıfon TSKB Fon-2 AJrfon-1 Ak Karma Fon Tekstıi Fon-1 Tekstıi Fon-2 Atafon-2 Koçbank Fon-2 Koçbank Fon-4 Körfez Fon-2 Tebınfon-2 Kentfon-2 Alternatıf F-2 Alternatıf F-3 ŞekerFon-2 Eczacıbaşı F-l Ekspres Fon-2 SYKB Yatınm-l Gedık Fon-2 Ekm Fon Kaprtal Fon-1 Toprakfon-1 MYZ Fon-1 Atfa Fon-1 YKY Fon-1 YKY Fon-2 Yatırımfon M FON ENOEKSLERİ A A BİLEŞİK A.A (A) TPI AA(B)TİPI 3 75 2 97 3 98 4 67 4 00 4 06 4 05 684 -047 3 81 584 4.61 5.28 3.24 4 60 -0 06 4 62 3 93 3 60 2 81 3 46 3 39 2 24 4 45 4 62 2 71 318 433 181 454 4 01 4 57 4 65 -0 01 2 74 1.25 4 26 4 07 4 68 3 09 2 95 219 4 51 5 90 -0 81 -122 174 315 4 96 316 4 20 2 42 3 40 4 05 2 14 4 92 421 3.99 383 4.34 416 114 106 -2 37 3 23 Yıhçı Değışım % 12 55 24 93 1104 1014 10% 11.22 11.20 22.47 10.72 1114 9.61 10 69 1163 11.05 10 73 9.37 1017 17 97 12 73 10 98 1105 16 33 13 53 9.79 10.21 9.80 10 08 10.52 1411 10 02 1158 16 30 1157 911 10 95 12 69 1134 1022 1150 1014 10 38 1106 10 56 3164 880 6 07 174 1144 14 73 12 26 12 74 12 53 12 67 13 31 8 23 19 27 9 76 1172 18 09 8 96 12 44 4 64 13 08 17 07 10 85 Finansal Pazarların Küreselleşmesinin Sonuçları Yenıden yapılanma, yeni dünya düzeni, küreselleşme (glo- balleşme), özelleştirme, serbest pazar ekonomisi, pazarın egemenliği, devletin küçülmesi, devletin ekonomik yaşamı yönlendirici, ışleyişini etkileyici kurallar koymasının ortadan kalkması (deregülasyon) özellikle 198O'lı yıllardan sonra en çok duyduğumuz sözcükler, kavramlar. Ege-Koop'un 28 şu- bat -1 mart tarihleri arasında düzenlediği 6. Eğitim Semine- ri'nde 'yeni dünya düzenınin' siyasal ve ekonomik boyutlan ve Türkiye'ye etkileri tartışıldı. Bu yazımızda yeni dünya düzenınin önemli bir öğesi, dü- zeneği (mekanizması) olan finansal pazariarda küreselleşme ve bunun Türkiye üzerine olan etkilerini irdelemeye çalışa- cağız. Sermaye hareketlerinin serbestleştirilmesi, bir paranın kı- sıtlama olmaksızin başka bir para birimine çevrilebilmesi (konvertibilite) ve iletişim teknolojisinde gelişme, finansal pa- zariann hızla küreselleşmesinde etkili oldu. Küreselleşme, mal ve hizmet pazarlanndan önce finansal pazariarda ger- çekleşti. Finansal pazariann küreselleşmesi sonucu finans kapital etkinlik kazandı; önceleri sermaye hareketleri kısıtlamalany- la korunmuş pazariara da ginme olanağını bularak yüksek ge- tiri sağlama fırsatını yakaladı; sermaye hareketlerinde vur- gunsal amaç ön plana çıktı; spekülasyon sermaye hareket- lerini yönlendirmeye başladı; sermaye hareketlerinde vade kısaldı; sermaye pazarian oynak, ıstikrarsız hale geldi; sanal veya sembolik ekonomi gelişti; mal ve hizmet üretmeye yö- nelik doğrudan reel yatınmlar azaldı. Finansal pazariarda küreselleşmenin, sermaye hareketle- rinin serbest bırakılmasının, konvertibiliteye geçişin Türkiye ekonomisi üzerine etkileri ne oldu? Bu etkileri, şu başlıklar attında toplayabiliriz: • Türkiye ekonomisi, sermaye hareketlerinden çok daha fazla etkılenır duruma geldi. Kısa surelı, spekülatif amaçlı sdrmaye hareketlen, başka bir deyışle sıcak para, ekonomi- nin gelişme yönünü belirleyıci önemli bir etken haline geldi. Sıcak paranın girişi ekonomıde bir canlılık yaratırken bu tür sermayenin ginşinin yavaşlaması veya çıkışı, ekonominin büyüme hızını yavaşlatıcı, hatta çökertici bir etki doğuruyor; bunaiımlara neden oluyor. Türkiye ekonomisinde istikrarsız- lık arttı; büyüme hızlan kısa aralıklarla büyük boyutlu dalga- lanmalar göstermeye başladı. • Türkiye'de yabancı kaynak maliyeti arttı. Türkiye, 1980 öncesı iki taraflı (bilateral) anlaşmalaria dev- letten deviete görecelı olarak ucuz ve uzun süreli krediler kul- lanırken, son yıllarda uluslararası finansal pazarlardan borç- lanmaya başladı; ülkenın kredi değeriiliği de düşük olduğun- dan, yabancı kaynak maliyeti arttı. • Türkiye'nin dış borç stoku içinde kısa süreli borçlann pa- yı ciddi bıçimde arttı. Borçlann vade yapısı değişti. Türkiye'nin 1995-1996 yıllannda hızlı bir şekılde kısa sü- reli borçlanması, kısa süreli yabancı kaynaklann dış borç stoku içindeki payının yüzde 25.0'ı aşmasına yol açtı. • Tunkiye reel yüksek faiz ödemeye mahkûm hale geldi. Türkiye, kısa süreli yabancı kaynak çekebilmek ve/veya kı- sa surelı yabancı kaynak çıkışını önleyebilmek için yüksek faiz ödemek zorunluluğu altına girdı. Boyle bir yükümlülük, görünürde dış borç faiz odemelenni 5.0 milyar USD'nin üs- tüne çıkardı. Görünmeyen ödemelerle gerçekte Türkiye'nin yıllık dış borç faiz yükü 5.0 milyar USD düzeyinin de üstüne çıktı. • Türkiye'nin dış kaynak kullanım amacı, gereksinimi de- ğişti. Türkiye, 1980 öncesinde daha çok kalkınmaya yönelik çu- zun süreli program, proje kredisi kullanırken, 1980 sonrasın- da büyüyen dış ticaret açıklannı kapatmaya veya firmalann işletme seımayesi gereksinimini karşıla- maya yönelik kısa süreli krediler kullanma- ya başladı. • Türkiye'ye borç veren alacaklann ni- teliği değişti. Türkiye, 1980 öncesi daha çok iki taraf- lı anlaşmalaria dış kredi kullanırken ve/ve- ya uluslararası finansman kurumlanndan borç alırken, 1980 sonrası daha çok ulus- lararası finansal pazarlardan, yabancı ban- kalardan, bankerierden, özel alacaklılar- dan kaynak arama yoluna girdi. • Türkiye'ye yönelik doğrudan yatınrn- lar azalırken, ödünç verme arttı. Yabancı sermaye Türkiye'ye makine- donanım yatınmı şeklinde değil, ödünç bi- çimde ginmeye başladı. Yabancı sermaye yatırımlarında ımalat sanayiinden sabit sermaye yatınmı daha az olan hizmet sek- törierine kaydı. • Türkiye'de sanal veya sembolik eko- nomi gelişti. Türkiye'de birikimler, makine-donanım yatınmı yerine, kâğrtlara, yabancı paralara yönelmeye başladı. Türkiye, bir yandan yabancı kaynaklara yüksek faiz öderken, öte yandan güçlü ekonomilere faizsiz ve- ya düşük faızli borç veren bir ülke oldu. Yeni dünya düzeni, küreselleşme tartışı- lırken, sloganlar biryana itilerek, bu düze- nin getirdiği somut sonuçlar dikkate alın- malıdır. Uzanlardan toplusözleşme oyunu ADANA (Cumhuriyet Güne> İlkri Bürosu) Uzanlar ÇEAŞ'ta toplusözleşme görüşmelen- nin önünü kesiyor. Yasa gereği 1 mart tanhın- de başlaması gereken toplusözleşmelerinde Çukurova Elektrik'te örgütlü bulunan Tes-lş Sendikası'ni devre dışı bırakmak için "sendi- kanmyetldsiz oMuğıı savi" ile mahkemeye baş- vuran Uzan Grubu, mahkeme sendikayı yetkili saytnca, karara itiraz ederek konuyu 18 şubat tanhinde Yargıtay'a götûrdü. Toplam 750 ki- şinin çahştığı ÇEAŞ'ta. 650 işçinın Tes-lş Sen- dikası'na kayıtlı oldugunun bilirkişi raporu ile tespit edilmesine karşın, konuyu Yargıtay'a ta- şıyan Uzan Grubu'nun böylece toplusözleşme görüşmelerinin önünü tıkamaya çalıştıgı öne, sürülüyor. Tes-Is Adana 2 No'lu Şube Başkanı AM, Örg, "Mahkeme, ÇEAŞ'ta yetkili sendikanın: Tes-lş olduğu yönünde karar verdi. Ancak' Uzanlar tophısözleşme>i ne kadar geciktirsek kârdır manbğıik budefada konuyu Yargıtay'a götürdûkr" dedı. Bu oyunun sahneleneceğini tahmin ettikle- ri için toplusözleşme başvurusur.u 120 gün 1 önceden yaptıklannı ve gerekli ön çalışmayı tamamladıklannı kaydeden Ali Örg, Uzan Grubu'nun kanunlardakı açıklardan sonuna kadar faydalandığıni ileri sürdü. "Yargrtay'ın, karannı mart ayında açıklamasını bekliyonız., Yani en çok bir ay sonra toplusözleşme görüş-' meleri başlajacakür" dıye konuştu.