Katalog

SAFA CUMHURİYET 5 ŞUBAT 1997 ÇARŞAMBA 12 DÎZİYAZI Tek Süper Güç: Amerika? YENİ DÜNYA DÜZENİ Mİ, A »oç. Dr. Yıldız Sertel A BDIkıncı Dunya Savaşı'ndan.gerçekten Jm de tek super guç olarak çıkmıştı Ancak / J Sovyetler Bırlığı ıle gmştığı sılahlanma ^ ^ ™ B yanşi ıkı kutuplu bır dunya oluşturmuş, ^L - ^ L Jayon>a'nın, Almanya'nınhızlıgelışme- len «nucunda da dunyada guç dengelen ABD aley- hıneıyıce bozulmuştu Artık uç. hatta dört kutuplu dun^adan soz edılıyordu "\eni nizam", "tek super devirt" Hitier ın ortaya attığı sloganlardı O donem- de, sJsyal demokrat Karl Kautskv, "super empena- lızm" goruşunu ortav a atmıştı Bu kuçuk devletlenn vok )lması. bır super dunya gucunun ortaya çıkma- sı anamına gehyordu 198O'lı yıllardan bu yana, tek- nıkcevnmın getırdığı "'yenidûzen" "kuresefleşme", yüksk serma) e bınkımı, uretımın uluslararası boyut- lara ulaşması, yenıden "miDi devtetin" kuçulmesı. dünja ekonomısının butunleşmesı, bır super dünya devletinın kurulması gıbı goruşlen gundeme getırdı Amerika'nın dünyadaki gerçek yeri nedlr? 1%0'tan sonra, Avrupa ve Japonya'nın gelışme- sınden oturu, dünya ımalat sanayu uretımı 1953 ıle 1973 arasında 3 mıslıne çıktı Amenka'nın dunya uretmındekı payı ıse 1953 tevuzde44 "'den 1980"de yuzce31 5'eduştu Yıllık buyume hızı da, dığerba- zı ükelerle karşılaştmldığında çok yuksek değıldı 1948 fle 1962 arasındayılhkbüyümehızları(l) ABD >uzde 1 6 lngılız B K yuzde2 4 Fransa yuzde 3 4 Almanya yuzde 6 8 BaJfour bu durumu şoyle anlatıyor Amenka yenı metotlarbulmakta sen uretımde oncu olduğu ıçın bır sure uretımını herkesten fazla arttırdı Dunya pazar- lanna yayılmakta önde gıdıvordu Ancak vergıleme polıtıkası. yuksek tuketıme >ol açıyor, tasarruflar \e gelışmeye yapılan vatınmlar da duşuk oluyordu Sa- \unma masraflannın her verden fazla olması ve ye- nı teknolojıden oturu çalışan nufiısun bırkısmının sa- nayıden uzaklaşması da onemlı nedenler arasınday- dı Paul Kennedv \e diğer araştırmacılann bu konu- dakı goruşlen aşağıdakı noktalarda toparlanabılır (2) 1 Avrupa'nın rekabetı, Avrupa sanayıını hızla ge- lıştırdı Exxon, General Motors gıbı şırketlenn me- totlan beğenılıyor, aynı zamanda rekabet kızışıvor- du Çok geçmeden Avrupa ışletmelen de çokuluslu şırketlenn, montaj el emeğının ucuz olduğu ulkeler- de yatınm, yenı teknolojıden faydalanmagıbı metot- lannı oğrendıler 2 Çokuluslu şırketlenn, dışardâ yatınm yapma metotlan yuzunden, ABD'nın dış yatınmlan hızla arttı O kadar kı Amenka'da ımal edılen mallann ıh- racından gelen dövız, dış yatınmlara akan dolarlan karşılavamadı Boylece Amenka'nın tıcaret ve ode- meler dengesı bozuldu 6O'lı yıllann başında Amenka'dan dışanya altına akmav a başladı Oysa savaş sonucunda Bretton VVo- ods anlaşmasıvla. altına davanan dolar. dunva piya- salannda temel para olarak kabul edilmıştı. Dolann altnda>anağınınza\iflamasıkarşısında.bazıde\let- ler kendı altuı stoklannı artnrma\ a başladdar. \me- nka'nın dun> a altın stoklanndakı payı, 1950'de yüz- de 68 'den 1973 'te yuzde 17 ye duştu 3 60"lı yıllarda Kennedv \e Johnson idarelen, sa- vunma masraflannı arturdılar. En son model sılah- lann uretımı, tkıncı Dunya Savaşı'na kıyasla on mıs- lı daha masraflıydı Vıetnam Savaşı sırasında >apı- lan masraflar Amenkan butçesı ıçın vakıcı oldu Bu donemde ıç masraflar artarken, vergıler artınlmı- yordu Butün bunlann sonucunda, ABD'nın butçe açığı arttı, yükselen malıyet fıyatlan Amenka'nın rekabet gucunu azalttı 4 7O'lı yıllarda Nixonidaresidolanozelpazarlar- da altm esasından a>ırdı ve başka paralara karşı dal- gaJanmaya biraktL Boylece Bretton NVoods sıstemı yıkıldı Çunku dayanağı olan buyuk de\let artık bu yuku çekemıyordu Bu yıllarda dolar, marka \e Ja- pon Yenı'ne karşı değer kaybettı 1980'e gelındığın- de Amenka. OPEC ulkelennın petrolüne bağımlı ol- madığı ıçın ve de faız hadlennı yukselterek, dolann değennısunı olarakyuksek tutmayı başardı Uzunva- dede en onemlı sorunlar venmlılık ve buyume hızıy- dı Buyume hızı, 1972-77 arasında yuzde 1 6'dan. 1977 ıle 1982 arasında yuzde 0 2'ye duştu Bu, dur- gunluk ve ışsızlığın aıtması demektı Butçe açığı art- tı. ancak yuksek faızlenn dışardan dolar, dövız çek- mesı sayesınde, doiann değen sunı olarak artınlma- yadevamedıldı Ne var kı Amenkan uretıcılen. dışardan ıthal edı- len otomobıl, elektnk cıhazlan, mutfak eşyası. teks- tıl gıbı ürûnlenn rekabetı yüzünden sıkıntı çekmeye başladılar Bu nedenle. ıthal mallanna kontroller kon- maya başlandı De\ let ıkıh anlaşmalarla, GATT çer- çevesı ıçmde dampıng ıddıalanyla, kotalarla bazı mallann ıthalını onlemeye çalıştı Bu apaçık koruma- cılıktı Oysa Amenka butun dunyaya ekonomıyı lı- beralleştınne oğudu v env or, korumacılığı yenyordu 1960 80 arasında Amenka'nın dunya uretımınde- merika, artık gelişmiş bulunan Avrupa ülkelerine mal sürmekte güçlük çekmektedir. Yeni açılan Doğu Avrupa pazarlannda ise Avrupa Birliği'nin, özellikle Almanya'nın rekabeti çok güçlüdür. Oysa Asya'da ve Pasifik'te devletçi kapalı ekonomilerden pazar ekonomisine geçme sürecinde olan; modernleşmeye, yeni tekniğe ihtiyacı olan pek çok ülke vardır. Nüfuslan milyarlara ulaşan bu ülkelerde Amerikan tekniği ve sermayesi için çok geniş alanlar vardır. İşte Amenka son zamanlarda bu iki bölgeye yönelmış, buralarda açık pazarlar, bloklar kurmaya başlamıştır: NAFTA (ABD, Kanada ve Meksika arasında Gıda ve Ticaret Anlaşması), MERCOSUR (Brezilya, Arjantin, Uruguay ve Paraguay'ı içeren Orta Amenka Ortak Pazan) ve Karayip Topluluğu CARICOM gibi. kı payı yuksek olmaya devam ettı Ancak başka ul- kelenn payı artarkan Amenka'nınkı duşuyordu DEĞIŞİK LLKELERİN DÜNYA ÜRETTVIINDEKIPAYT (% OLARAK) Azgelışmış Ülkeler Japonya Çın Avrupa E T ABD SSCB 1960 11 1 45 31 2 36 25 9 68 1970 12 3 77 34 24 7 23 0 62 1980 14 8 90 45 22 5 21 15 61 O\ E, JCA. \e Al: United States Foreign Potio in 1980, Boston 1983. Bu tablo, Amenka ıle Avnıpa genelde genlerken, Japonya ıle Çın'ın ılerlemekte olduklannı göster- mektedır Adam başına uretım ıse 1980"de Amenka'da 11 360 dolar, SSCB'de 4500 dolar. Japonva'da 9890 dolar. Batı Almanya'da 13 600. Fransa'da 11 730 do- lardır Sadece bu rakamlar. artik Amerika'nın dün- vada tek buyuk super guç olmadığmı gostermektedir. nı savunmak ıçın, bırtakım asken mudahaleler yap- mak gerekıyordu Grenada'ya, Körfez ulkelenne, Somalı 'ye olduğu gıbı Bu yaptınmlar bazen Bırleş- mış Mılletler şemsıyesı altında yapılıyor, bazen ABD buna dahı ıhtıyaç duymuyor, Panama'ya. 1996'da I- rak'a yaptığı saldında olduğu gıbı Her ıkı şıkta da yük ABD'nın sırtında oluyor Asken açıdan ustun devlet olmak, ıstedığı >atınmlan vapabılmek, dun- ya sıvasetıne egemen olmak ıddıalan ABD'ye tah- mın edılebıleceğınden çok daha pahalıv a mal oluyor Askeri uzmanlara göre modern teknikle silahkn- ma, 2. Dünya Savaşı sırasmdaki silahlanmaya kıyas- la 200 mislı daha masrafİLBugun Pentagon (ABD Sa- vTinma Bakanhğı) daıma her şeyın en mukemmelını ıstıyor Artık sadece özel şırketlenn uretırruyle yetı- nılemıyor Eskıden bırkaç dev fırma, Savunma Ba- kanhğı'ndan ıhaleler alarak gereklı uretımı yapıyor- du Şımdı ıse devlet bır tek firmayla çok daha paha- lıya mal olan kapalı anlaşmalar ımzalıyor, boylece üretılen mallann ıstenılmeyen devletlere satılması onlenıyor (3) Aynı zamanda muazzam sılah tekelle- n kuruluyor Bu çok kârlı kontratlan ımzalamak ıçın IBM, General Motors gıbı şırketler bırbırlenyle re- kabete gınşıyorlar Ancak anlaşma ımzalandıktan Paule Kennedy'ye gore, 10-20 yıl ıçınde, dünyada guçler dengesı değışecek. Amenka ustunlüğunü kay- bedecektır Bunun temel nedenı de ABD'nın savun- ma masraflannın çok yuksek olmasıdır Amerika'nın silah ve savaş masrafları Soğuk savaşın bıtmış olmasına bakmayarak, ABD sılahlı kuvvetlennı guçlendırmeyı uzun bır sure sur- durdu 1994'te Ointon ıdaresı Kongre'ye 263 7 mıl- yar dolarlık bır savunma bütçesı onerdı Kongre ba- zı değışıklıklerle bu bütçeyı kabul ettı Buna. asker- lenn yaşam duzeylennı yukseltmek ıçın 25 mılyar dolar, "0310" gıbı asken operasyonlar ıçın de 2 mıl- >ar dolar eklendı Amenka'nın dış polıtıkası sılah- lanmayı gerektınyor Çunkû Amenka'nın çıkarlan- sonra rekabet ortadan kalkıyor 1995'te Amenkan Senatosu savunma masraflannı kısmava karar verdı Bu karann savunma sana>unı etkılememesını sağla- mak ıçın de Clınton onlara mallannı ıhraç etmelen- nı salık v erdı Boylece mallannı ıhraç ermek bu sa- nayı ıçın onem kazandı Amenka'da askerler gıtgıde daha az ve daha kalıtelı sılahlar ıstıyorlar Dunya pa- zarlanna sunnek ıçın ıse gıtgıde daha ucuz ve hafıf sılahlar yapılıyor P Kennedy 'e gore Amenka ken- dısı ıçın az ve pahalı sılah ureturune o kadar onem venyor kı 2020 yılında bır savaş uçağı Pentagon'un butun butçesını yutabılır Bu, sılah uretımınde re- form ısteyen asken uzmanlann bır abartması dahı ol- sa, Amenka'nın ağır bır sılahlanma yuku altında ol- duğu açıktır Bunun bır nedenı deyukarda sozunüet- tığımız kûçuk savaşlardır Bu savaşlar, Ortadoğu'da, Afganıstan'da, Latın Amenka ülkelennde, Iran'dan Kore'ye kadar dunyanın her koşesınde surup gıdıyor Bır savaş bıtınce dığen çıkjyor Sılah satışlan suru- yor Sılah satıcılan servetler > aparken. devletler bu- yük yukkr altına gınvor Uçuncu Dunya ulkelennın sılahlanma masraflannda onemlı artmalar gorulu- yor. I984'te dunyada sılah ıthalatı ıçın sarfedılen 35 mılyar dolar hububat ıthalatı ıçın sarfedılen 33 mıl- yar dolan aşmıştı (4) 1984, 1985 yıllannda dunya- nın sılah masraflan ekonomık masraflannı aştı Sa- dece ABD ve Rusya Mİahlanmaya yılda 250 mılyar dolar harcıyorlardı Dengesız büyüme Amenkan ekonomısının gıtgıde Asya Pasıfik bolgesıne donme- sı, burada Japonya ıle rekabet, Çın ıle anlaşmazlık- lar, çelışkıler, Asya'da ucuz el emegının somurulme- sınden doğan dengesızlıkler, bırbınnı etkıleyen fak- torlerdı Sonunda kuçuk savaşlar ve sılahlanma su- ruyor Her ne kadar sılah satışlan kâr getınvorsa da sılahlanma gelışmeyı engelhyor Amerîka ve Pasifik pazarlannda rekabet Amenka, artık gelişmiş bulunan Avnıpa ulkelen- ne mal surmekte guçlük çekmektedir Yenı açılan Doğu Avrupa pazarlannda ıse Avrupa Bırlığı'nın, ozellıkle Almanva'nın rekabetı çok guçludur Oysa Asya'da ve Pasifik'te dev letçı kapalı ekonomilerden pazar ekonomisine geçme surecınde olan, modern- leşmeve venı tekniğe ihtiyacı olan pek çok ulke var- dır Nufuslan milyarlara ulaşan bu ülkelerde Amen- kan teknığı ve sermayesı ıçın çok genış alanlar var- dır İşte Amenka son zamanlarda bu ıkı bolgeye yo- nelmış, buralarda açık pazarlar, blokJar kurmaya baş- lamıştır NAFTA (ABD Kanada ve Meksika arasın- da Gıda ve Tıcaret AnlaşmaM) MERCOSUR (Bre- zılva Arjantin, Uruguav ve Paraguav ı içeren Orta Amenka Ortak Pazan) v e Karayip Topluluğu C \RJ- COM gıbı Uç kutba bolünen dunvada NAFTA onemlı bır yer tutuyor Kanada. ABD v e Meksika dan olusan bu serbest tıcaret bolgesı, dunya sanayı uretı- mının onemlı bıryuzdesını sağlıyor Ozellığı, ıkı ge- lişmiş ulkev le bır gelışmekte olan ulke arasında ım- zalanmış olması Hedef. Meksika'dakı ucuz el eme- ğınden ve doğal kaynaklardan başka gelişmiş ulke- lenn rekabetıyle karşılaşmadan faydalanmak An- cak bu tıcaret bırlığı Meksika ekonomısının yıkılma- sıyla sonuçlandığı gıbı, dunya pazarlannda EFTA Avnıpa serbest tıcaretının Doğu Asya ekonomık gru- bunun rekabetı buvuk zorluklar yaratıy or EFTA dun- ya sanayı uretımının yuzde 33 "unu, Doğu Asya Eko- nomık CAUS'u yuzde 22'sım sağlıyor (5) Bugûn Amenka'da, sıyasal ve stratejık alanlarda ıçe donuk ve dışanya-donuk eylemkr aFa»>t»da çattş- ma varsa da Clmton ıdaresı "ekonomide enternasyo- nalist" veya daha doğrusu, "ekonomik ve jeopoütik istila politikası gudujor." Bu konuyu ınceleyen Fran- sız uzmanlan Robert Reich ve L. \ndreaT\son şoy- ledıyorlar "Amtrikalılarbaşlıcaürtaklannınpazar- lannı almak ıçin, Latin \merika, Asya ve Avrupa'da haçlı seferuıe çıkmışlardır." (6) KiireseHe$me ve sosyal bunalım Sılahlanma masraflanndakı nıspı kısıntı butçe açı- ğını kapamaya yetmıyor Kureselleşme ve ultra-lıbe- ral olarak adlandınlan venı duzen, sermayenın el emegının ucuz olduğu ulkelere ve parasal alanlara kaymasma yol açıyor Bunun sonucu da sanayı yatı- nmlannm azalması, ış alanlannın daralması, ışsızlık, dünya tekellen düzeyıne ulaşan büyûk kunıluşlann elınde ölçusuz sennaye bınkımı sosyal dengeyı bo- zuyor, Amenka'yı, "genış olçude fakirlık, endışeii or- ta tabakalar, bozuk sağlık durumu. ırkçılık. curura, esrar, şiddet gıbi hastahklarm hukum surduğu bir ul- ke halinegeünvor." 1996 şubatında ABD de gelır da- ğılımı manzarası şoyledır "Nufusun yuzde 10'unu ohışturan bir kaymak tabaka elinde 15-20 trihon do- lar gibi bir servet bulundunıvor. Geri kalan yuzde 90'ııun ebnde de aynı miktar bulunuyor. Bunlann en aşağı tabakası (okhıkça geniş bir kitle) tam sefalet içinde." VVashıngton tek super guç olmak ıddıasmdan vaz- geçmış değıl Bu vonde buyük gajTetler sarfedıyor uluslararası bovutlarda propaganda yapan med> a vo- luyla, bu göruşu kabul ettırmeve çalışıyor Ancak bır y andan savunma masraflan, bır yandan da parasal ekonomı onu ıçerden y ıkarken. bır yandan da dış re- kabet hızlanıyor, çok kutuplu bır dunya kuruluyor Kureselleşmenın kotu sonuçlan belırdıkçe, Asya ve bazı Avrupa ulkelen Amenkan egemenlığınden ko- puyoT (1) M Balfour idversenes Amerıca Russıa and the Open World s 198 (2)P Kenned\ TheRıseandFa\lofGreatPoY.ers Fon- tana Press Londra s 558 560 (i) Fransız Dış ıhşkıler Enstıtusu Ekonomık Sıstem \e Stratejı bzerıne İılhkRapor 1994 14) P Kennea) The Rıse s 570 5 "7 (5) Ramses 95 Dunya Ola\larımn }ılhk Sentezı Fransız Lluslararası tlışkıler Merkezı Parıs 1996 s 134 (6)age s 115 Sürecek ÖRÜŞI Prof. Dr. İLHAN ARSEL Yıne Dıyanet'ın soyiemesıne gore halk arasındakı "Kara karga, kımın evınde oterse o haneden cenaze çıkar" şeklın- dekı ınançlar hurafeden ıbarettır Oysa bu aynı Dıyanet halka, horozlann melek gorduklen zaman oter olduklannı ve bu nedenle horozlar oterken Tann'nın "ke- remınden dılekte bulunükpakgerektğı- m", buna karşılık merkebın anırmasının şeytandan olduğunu ve merkep anırdı- ğı zaman Tann'ya sığınmak ve Muham- med'e dua etmek gerektığıne daır şeırat hukumlennıoğretır Aynı yayınlann 9'un- cu cıldının 66-67 sayfasında yer alan 1363 sayılı hukum şoyle "Horozlann ot- tuğunu ışıttığınızde (dıleklennızı)Allah'ın fazl-u keremınden ısteyınız Zıra horoz- lar melek gormuşler (de oyle otmuş- ler)dır Merkebın anırmasını ışıttığınızde de şeytan(ın şemn)den Allah 'a sığıntnız (ve Eûzûbı'llâhı mıne-ş -şeytânı'r-racîm deyınız) Çunku merkep şeytan görmuş de (oyle anırmış)tır" Goruluyor kı karga- nın otmesının cenaze ıle "pv* Tr%+- -,*. T J n t « n - f a ıhşkısınıhurafedırdıyedış- l y i y d n G L r H i r a l C largorunen Dıyanet, horo- zun otmesını meleklerden ya da merke- bın anırmasını şeytandan bılıp aynı bır hurafeyı, başka şekıller altında halkımı- za sokuşturmaktadır Ote yandan Dıya- net'ın ınsanlanmıza "dın" dıye bellettığı şeyler arasında oylelen vardır kı, sava- şır gorunduğu hurafelerden çok daha aklı dışlar, çok daha ınsan beynını ışle- mez hale sokar nıtelıkte şeylerdır İşte yuzlerceden bırkaç ornek Yukanda sozu geçen Dıyanet, yayın- lannın 9'uncu cıldının 58 sayfasında 1358 sayı ıle yer alan hadıs hukmune gore fena ruya şeytandandır, bu neden- le fena ruya goren kışı hemen sol tara- fına tukurup uflemelı ve Tann'ya sığın- malıdır Hadıs aynen şoyle "(Sûretı ve tabın cıhetıyle) guzel ruya Allah'tandır Fena ruya da şeytandandır Bınnız kor- kunç, yanı kanşık ruya gorduğunde he- men sol tarafına tukürup üflesın ve o ruyanın şemnden Allah'a sığmsın (Eû- zu bı'llahı mıne-ş -şeytânı' r-racîm de- sın) Bu sûretle o ruya, goren kımseye zarar vermez" Aynı yayınlann aynı cıldının aynı say- fasında yer alan 1357 sayılı hadıs, esne- menın şeytandan olduğunu bMİdırmekte ve şoyle demekte "Esnemek, şeytan- dandır Sızden bınnız esneyeceğı za- man gucu yettığı kadar onu karşılasın Çunku sızın bınnız (esnerken mubalâğa ederek) 'Haaa' deyınce şeytan (sevın- cınderi) guler" Aynı yayınlann aynı cıldının 59 sayfa- sındakı 1359 sayılı hadıse gore şeytan uyuyan kışının genzınde geceledığı ıçın, kışı, uyandığı zaman burnundakı nesne- yı uç defa dışarı çıkarmalıdır Ebû Hü- reyre'nın nvayetı olan bu hadıs aynen şoyle "Sızın bınnız uyku- sundan uyanıp da aptes al- dığında bumundakı nesne- yı nefesıyle üç defa dışan çıkarsın. Çun- ku şeytan uyuyanın genzınde geceler " Sayısız denecek kadar çok bu tur or- neklen okudukça çıldırmamak ne mum- kun Ne yazık kı Dıyanet, ınsanlanmızı akıl yolu ıle değıl, fakat "hurafeler" ve "şeytanlar" ılmıyle eğrterek beyınsız ha- le getırmeyı kendısıne gorev edınmış gı- bıdır Bu ornekler (ve bunlara eklenebıle- cek daha nıceleri) gostermektedir kı, hu- rafelerle savaşıyormuş gıbı gorunen Dı- yanet'ın esas amaa, halkımızı hurafeler- den kurtarmak değıl, fakat hurafelere karşı savaş açıyormuş gorunumu ıçen- sınde halka guven telkın etmek ve bu yoldan hurafe satışına rahatlıkla devam etmektr Bu vesıleyle ışaret etmelıyım kı "Dıyanet hurafe satıyor" deyımını ben uydurmuş değılım Başka bır yazımlada belırttığım gıbı bu deyım ılahıyat fakul- telennden bınnın dekanı olan bır dın adamı tarafından kullanılmıştır (Bkz. Humyet gazetesı, 2Mayıs1993) Neıl- gınçtır kı, bu zat, hafızlıktan yetışmış olup kendısı dahı hurafe nıtelığındekı nı- ce şeylere ınanmıştır Duşununuz kı o dahı Dıyanet'ın hurafelere ınanmışlığıy- la yanşamayıp "Dıyanet hurafe satıyor" dıye feryat etmektedır Butun bunlar şunu bır kez daha kanıt- lamaktadır kı, şenatçılar yalana ve kan- dırma usullenne başvurmadan ış gore- mezler Onlann bu felaket getıncı eylem- lenne son verebılmek ıçın ınsanlanmıza şenatın ıç yuzunu sergılemekten başka çozum yoktur Çunku şenatın ıçyuzunu oğrenıp de ona karşı cephe almamak mumkun değıldır Şenatçıyı, şenatçının kendı sılahı ıle zararsız hale getırmemız gerekır POLITIKA VE OTESI MEHMED KEMAL Bir Damla Karanlık... Karanlığa boğulduk Aman bır damla ışık dıye aranıyoruz Sureklı aydınlık ıçın bır dakıka karanlı- ğa doğru koşuyoruz Kampanya başladı Bu kampanyanın tanımı, sureklı aydınlık ıçın bır dakıka karanlıktır Işıklarsondu Işıkların sonmesı bır amacayonelıktı Saat21 00'de butun Istanbul ışık- larını sondurecektı Sondurecek mıydı'? Istanbul'da oturanlar saat 21 00'de gozlerını Sa- bancı Center'e çevırdıler Istanbul yavaş yavaş ka- ranyordu Öyle kararlaştınlmıştı Unlu ışadamı da karaıtmayakatılıyordu Işıklar aydınlık ıçınde sondu Eylem butun yurtta yoğun bır katılımla başladı Yurttaşlar, cadde ve sokaklara dokulmuştu Herke- sın elınde tencere, tava, korna, alarm, ıslık, duduk, alkış gıbı aletler vardı Balkonlara çıkmış olan çocuklar, durmadan şa- mataedıyordu Kampanyanın ılkgecesı olduğu ıçın katılanlar ağırdan alıyorlardı Sabancı Center'ın ışıkları once sıyaha, sonra be- yaza donuştu Bu akla kara çelışkısı gorkemlı go- runuyordu Ikı sıyah orada, ıkı sıyah burada Sıyah- lı beyazlı ıkı buyuk renk gokyuzunu kuşatıyordu Kampanyayı destekleyenler arasında her meslek- ten ınsanlar vardı llk gece gazetecıler şunlan gor- muşlerdı Mılletvekıllen Mehmet Sevigen, Ercan Karakaş, Ahmet Güryüz Ketencı, şaır Can Yü- cel.sırasıyla goze çarpanlar Müjde Ar, Metin Üs- tündağ, Mıthat Bereket, Aydın Engın, Musa Kart, Umur Talu, Orhan Pamuk, Oral Çalışlar. ••• Bız bır damla karanlık ısterken onlar da bır şenat modelı çıkarmak ıstıyorlar Çevremıze baktığımız- da bırçok Humeyni modelı goruyoruz Ankara'nın Sıncan Beledıye Başkanı boyle bır modelı bulmuş gıbı "Kendımıze ornek aldığımız rejım Humeyni rejı- mıdır Bız Islamı rejım dıyoruz Model aranırsa pek çok bulunur Cezayır olur, Iran olur, Pakıstan olur, Afganıstan olur, übya olur Bır kez şenat modelı aramaya davran bırçok bulur- sun " Vaktıyle Iran'a gıden bır generalımıze ardında guçlu bır ordu bulunan Şah rejımının nasıl Humey- nı'ye yenıldığını sorarlar Verdığı yanıt şoyledır "Şah ustesmden gelır, Şah ustesınden gelır " Bırakın Şah'ın ustesınden gelmeyı, Şah bır de bakariar kı tepetaklak gıdeverır Şah pılısını pırtısı- nı toplar sessızce gıder Humeyni de mollalan top- lar, Şah'ın tahtında oturuverır Sıncan Beledıye Başkanı model aramıyor, model onerıyor Bız aydınlıklar arasında bır damla karanlığı arar- ken ıçımız kararacak mı ? Bız yanmasak, karanlıklar nasıl aydınlığa çıka- cak'' Buyuk Alman şaırı "Bıraz /ş//c"dermış B U L J M A C A SEDAT YAŞ4YA1* 1 2 3 4 5 6SOLDAN S\ĞA: 1/ Felsefede duyu- larla algılanabılen herşeyevenlenad 21 Dol v enne yet- kınlığıne eren Ikı uç yaşındakı erkek koyun 3/ 195O'lı yıllarda Istan- 5 bul'da vavımlanan haftahk sıyası mı- zahdergısı Avcı- 7 nın av beklemek „ ıçın taş yığınlann- dan yaptığı pusu 9 4/ Bır duşünceye gonülden bağlı bulun- ma Özel gezıntı gemısı 1 5/ Bır nota Aydın'ın bır 2 ılçesı 6/ Bır şeyın kenan- na kısa bır süre ıçın otur- mak 7/ Arsemk elementı- nın sımgesı "'Behıç—•" Kankatür sanatçımız Zübûk'ün yazan 9/"Dun- ya bır yol geda gıder —- gıder" (Karacaoğlan) Mesaj YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1/ tktısadı bır değenn sağladığı gelır Ilenme V Edremıt Korfezı kıyısında tunstık bır merkez Kuçük bal teknesı 3/Bırcınsantıbıyotık 4/Ses Duvarıçındebırakılmış oyuk bölum 5/ tntıkam Halk edebıyatına ozgü bır şıır turü 61 Tabaklanmışden Küçûkçapa 7/Korulardayaşayanveetı ıçın avlanan bır kuş Tavlada bır sa>ı 8/ Namaz çağnsı Pamuktan dokunmuş basma 9/ Şalvann ustune gıyıîen ve önde uzun ıkı parçası olan gıysı Nıkelın sımgesı İZMİR 7. ASLİYE HUKUK HÂKİMLİĞİ'NDEN Es 1995 803 Ka 1995<938 Davacı Yapı Kredı Bankası vekılı tarafından dava- lılar Ismaıl Akkoyunlu vs aleyhıne açılan tasarmfun ıptalı davasının mahkememızde yapılan açık >argıla- ması sonunda mahkememızden venlen karann İsma- ıl Akko>r unlu">a ılanen teblığıne karar venldığınden Davalı Ismaıl'ın Izmır'de oturmadığı taşınmazın Manısa'da >apıldığı, soz konusu taşınmazın alınışın- da adres olarak Manısa gostenldığı, 20 gun sonrakı sa- tışta Izmır gostenldığı, bunun ıkametgâh durumunu değıştırme>eceğı nazara alınarak yetkı yonunden da- va dılekçesımn reddme, muracaat halınde dosyanın yetkılı Manısa Aslıye Hukuk HâkımJığı'ne gondenl- mesıne daır 6'11 1995 tanhınde venlen karar temyız yolu açık olmak uzere Ismaıl Akkoyunlu'ya ılanen tebhğolumır 20/1 1997 Basın 4429 ADANA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ'NDEN Sayı 1994'1395 Davacı Ser-Ay Inşaat Trz ve Dahılı Tıcaret Ltd Ştı vekılı tarafından davalılar Murat Sudın vs aleyhıne mahkememıze açılan menfı tespıt davasının yapılan duruşmasında venlen ara karan gereğınce, Davalı Murat Sudın adına davetıye teblığ edıleme- mış ve yapılan emnıyet araştırmasına rağmen adresı yıne tespıt edılememış olduğundan bu kerre davalmın davetıyesının ılanen yapılmasına karar venlmış olup, karar gereğınce davalı Murat Sudın'ın duruşma gunu olan 25 3 1997 gunu sat 11 00'de mahkememızde ha- zır bulunması veya bır vekıl gondermesı. gelmedığı veya bır vekıl de gondermedığı takdırde duruşmala- nn davalının gıyabında yapılacağı ve gıyabında karar venleceğınden ışbu ılan davalı Murat Sudın adına da- vetıye yenne kaım olmak ûzere ılanen teblığ olunur 27 1 1997 Basın 4474