Katalog

3 ARALIK 1997 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA EKONOM Ekonomistler, işadamlan, çalışanlar ve IMF, '6 ay zam yok' karannı değerlendirdi Hükümet yan yoDara sapıyorEkanomi Servisi - Hükümetin ekonomideki tüm dengeleri altüst eden "kronik enflasyon belası"ndan kurtulma için KİT ürünlerinin fiyatlannı 6 ay dondurma karannın, enflasyonda birkaç puanlık bir diişüşe yol açacağı belirtiliyor. Yılın ikinci yansında yapılacak zamlarla enflasyonun bugünkü seviyesinin çok üzerine çıkabileceği tehlikesini hatırlatan uzmanlar, fîyat dondurma karannı seçim için hazırlık olarak değerlendirdi. Ekonomideki yapısal reformlan uygulamaya koyamayan, her bakanının farklı açıklamalanyla ekonomiyi altüst ettiği Yılmaz hükümetinin, istikrar programma da IMF'den destek bulamaması nedeniyle enflasyonu düşürmede "yan yollara" saptığı kaydediliyor. IMF yetkilileri zam yapmama karannın tamamen seçime yönelik bir makyaj oldugunu belirtirken, Yılmaz'm bu ay içinde Washington'a yapacağı gezi öncesinde kredibilitesinin azaldığı ifade ediliyor. Koç Holding Yönetim Kurulu Başkanı Rahmi Koç'un "Gcrekirse bir yü kâr etmeyelim" önerisi ile ikiye aynlan iş dünyası da zam yapmama karannın istikrar paketinin bir parçası olmadığı sürece eksik kalacağını belirtiyorlar. lşadamlan, adı var kendisi yok istikrar paketinin net olarak ortaya konmasını ve Yılmaz'ın kamuoyu önüne çıkarak, zam yapmama karanna tam destek almasını istiyor. Ekonomi çevrelerinin Yılmaz'ın kamuoyu önünde vereceği taahhütlerden sonra enflasyonu önlemek için alınacak kararlar konusunda net tavır alması bekleniyor. Ekonomistler ciddiye almadı 9 Sadece KİT ürünlerinden yola çıkarak fiyat artışı dizginlenemez. Öteki fiyatlar da dondurulmalı. # Toplumsal uzlaşma olmadan bunu yapmak özel kesime ucuz ara mal vermek olur. 9 Hükümetin bu tür girişimleri daha programlı, ciddi ve planlı yapması, aynca 6 ay sonrasını da düşünmesi gerekir. # Gelirleri, ücret, faiz ve kurlan dizginlemek çok önemli. Maliyet unsurlan durdurulmadan fiyatlan dizginlemek kamu açığını büyütür. # Bu adım enflasyonla mücadeleden çok psikolojik etki yaratmaya yönelik. Fakat tutmazsa sonu çok kötü olur. 9 Ekonomik olarak olanaksız ve samimi değil. Iktisaden ciddiye alınamaz. Çünkü hükümetin, iktidara geldiğinden beri vaatleri var ama paketleri yok. DİSK, Türk-İş ve KESK ne diyor? 9 Bu oyun baskın seçimdir. Iktidar 1998'in ilk yansında bir baskın seçime hazırlanmaktadır. • Zammın dondurulması fikrinin altında emekçi kesime yeni darbeler vurma düşüncesi yatıyorsa bu büyük bir yanılgıdır. # Yalnız KİT ürünlerine zam yapmayarak enflasyonun düşürülebilmesi aşın bir iyimserlik. 0 Enflasyonun düşürülebilmesi için aynı şekilde özel sektörün de kendi ürünlerine hiç zam yapmaması gerekiyor. # KİT ürünlerinin dondurulması beraberinde kamu çalışanlannın ve işçilerin ücretlerinin dondurulması şeklindeki bir önerme kabul edilemez. # Enflasyonun önlenmesini biz de isteriz. 6 ay uzun zaman değil, gelip geçer. Dilerim biz mahçup oluruz, onlar haklı çıkar. İş dünyası temkinli # Ciddi yapısal önlemlerin bir parçası olup olmadığını görmek istiyoruz. # Başbakan Mesut Yılmaz kamuoyunun önüne çıkıp, 6 ay zam yapmama karannı ve diger istikrar tedbirlerini açıklasın ve destek alsın. # Girdileri ve toplusözleşme görüşmeleriyle işçi ücretlerine yapılacak zamlan fiyatlanmıza yansıtınz. # Kamu kuruluşlannın artan açıklannın karşılanması için Hazine, iç borçlanmaya gidecek. Bu açıklann faturası da vatandaşm cebinden çıkacak. • 6 ay sonra zam gelecek beklentisiyle stokçuluk ve spekülasyon olabilir. 0 Koç, Sabancı ve Eczacıbaşı git>i büyük holdingler yetkili kurullannda yapacaklan toplantılarla zam yapmama karanna karşı tavırlannı netleştirecekler. IMF: Seçim yatınım FIİAT KOZLUKLU VVASHINGTON - Hükümetin KİT ürün- lerine 6 ay boyunca zam yapılmayacağını açıklaması, IMF yetkilileri tarafindan 'seçim yattnmT olarak değerlendirildi. IMF tarafın- dan, enflasyonla mücadele programında ya- pısal reformlann yapılması, para programı ger- çekleştirilmesi, mali açıklann nasıl kontrol edı- leceginin ortaya konması gibi konulann da açıklığa kavuşturulması gerektiği vurgulan- dı. 10 Arahk'ta Güneş Taner başkanltğında- ki heyetle yapılacak görüşmelere IMF adına teknokratlann katılacağı ve esas olarak tek- nik rakamlar üzerinde duracağı belirtilirken, IMF'nin ancak yapısal reformlar gerçekleş- tirildıği takdırde ve eğitim gibi belirli alan- lara 'paket' halınde yardım yapabılecegı ifa- de ediliyor. IMF uzmanlan, ANASOL-D koalisyon hükümetinin geçmiş hükümetler gibi enflas- yona ilişkin bir dizı hedeflerden söz ettiğini, ancak asıl önemli olanın enflasyonu aşağı çekecek politikalar oldugunu dile getiriyor. IMF yetkilileri, Devlet Bakanı Güneş Ta- ner'in geçen ay V/ashington'da yapılan gö- rüşmeler sırasında, başta petrol olmak üzere KİT ürün fıyatlannı sabit tutmaktan söz et- mediğıni söylerken, Türkiye'nm petrolü do- larla aldığını, dolann değerinin de Türkiye gi- bi bir ülkelerde her gün arttığını ve aradaki farkın devlet bütçesınden karşılanacağına dıkkat çekiyorlar. Bır başka ifadeyle, petrol fiyatlan tüm mallann fıyatını da etkilediğin- den kontrol edilmeyen ürün değerlerinin Türk Lırası'yla sabit tutulmasının çok güç olaca- ğı vurgulanıyor. IMF ve Dünya Bankasrnın Türkiye'nin çı- karlannı Türkiye'den daha çok düşündüğü- nü belirten yetkililer, Asyakrizimn Türkiye'yi de vurmasını istemediklerini belirtiyorlar. Bu arada IMF'yle son tur görüşmelerin, eko- nomi yanında. 'syasi basto' akında geçme- ye aday olduğu belirtildi. ABDbaşkanı Bill Clinton IMF yardımı için aracılık yapması karşılığında Türkiye'den bazı ödünler isteyecek. Bundan sonra nslsr olai £~\ Fiyat dondurma enflasyonda bir miktar düşüşe neden olacak ama bu | / kez bastınlmış enflasyon ortaya çıkacak. Satın alma gücü azalacak. KlTzararian Hazine tarafından fınanse edilecek. Hazine KİT zararlannın finansmanı için iç borca yönelecek. Faizler ve enflasyon artacak. Kurtar, sabit tutulduğu için TL göreli olarak değertenecek. Ihracat azalacak ve cari işlemler dengesi bozulacak. Ekonomi daralacak ve yüksek , oranto bir devalüasyon zoa//7ftr—~ hale gelecek. Enflasyon yine artacak. ITO'nun enflasyonu bugiin açıklanıyor Ekonomi Servisi - lstan- bul Ticaret Odası (İTO) her ayın 4'ünde açıkladıgı enf- lasyon rakamlannı. aralık ayından itıbaren her ayın 3'ünde saat 16.30'da açık- layacak. Hükümetle ortak bir karar alındıgını belirten İTO lstatistik Dairesi Baş- kanı Sabiha GüzeL, tanhin öne alınma sebebinin ra- kamlan basına ve finans dünyasına bir gün önce ulaş- tırmak oldugunu kaydetti. TÜFEveTEFE'yils'tanbul için farklı katsayılarla hesap- lavan İTO, rakamlan DİE'yle aynı gün açıkla- mava baslamıs olacak. Ülker'in ortağı TEFO'ya aityat önce çalındı sonra bulundu ULKER Nursef Karsavuran Kaybolan teİme, Yıll9?4.SabriÜlker,KorhanTegül Orhan Özokur. Murat Clker ve Fran- sız Gilles Cavagüone 200 bin Fransız Frangı sermayeli kısa adı TEFO olan Europen Turkish Food Office adlı bir şir- ket kurarlar. tthalat ve ihracat şirketi olarak kuru- lan TEFO'nun yüzde 45 ortağı olan Gil- les Cavaglione aynı zamanda yönetici- dir. Fransız yasalanna göre, şirkete ait olan mallar tüm ortaklann izni dogrul- tusunda ancak şirket amaçlan için kullaru- hr. TEFO şırketine ait 13 metrelik "Jovanel- la" adlı beyaz yelken- li Cantania 42 S tipi katamaran, 1995 yılı başmda Türk ortaklar tarafından Çeşme'den Türkiye'ye sokulur. Fransız ortak Cavag- lione, kendisinin nza- sı olmadan teknenin Fransa'dan çıkantma- sı ve özel işlerde kul- lanıldığının anlaşılma- sı üzerine telaşa kapı- lır. Çünkü Fransa'da ta- nınmış işadamı CBer- nard Tapie de şirkete ait yatı özel işlerinde kullandığı için hapis cezası almıştır. Fransız Cavagli- one'nin tekneyi Türkiye'de arama ma- cerası da böylece başlar. Olker'i arayan Cavaglione yaön Fransa'ya getirilmesi- ni ister ve yatın kullanımı ile ilgili ola- rak Türk ortaklanna verdiği vekaletna- meyi 6 Mart 199^ tarihinde iptal ettirir. Yat ortadan kayboldu! Jovanella isimli yat, bağlı olduğu Ka- lamışMarinasrndan25.3.1997 tarihin- de gece saat 23.00 sulannda güzergâh bıldirmeden esrarengiz biçimde aynl- mıştır. Ülker'in Cavaglione"yeyanıtı il- gınç olur. Yatın çalındığı bildirilir Bu ce- vaptan tatmin olmayan Fransız ortak ls- tanbul Liman Başkanhğı, İstanbul ve Çanakkale Gümrük Muhafaza Müdür- lûgü, İstanbul Emniyet Müdürlüğü De- \ VT 101 > T~fc i A A A A A A. JL • Resmi makamlarca aranmasına rağmen bir türlü bulunamayan tekne, geçen günlerde Haydarpaşa Limanı'nda ortaya çıkıverdi. niz Şube Müdürlüğü, tstanbul Sahil Gü- venlik Komutanhğı'nda avukatı aracılı- ğı ile yatı aramayı sürdürür, ama yatın ızıne bır türlü ratlanamaz. Bu arada 5 Mayıs tarihinde Paris'te bir araya gelen ortaklar bir toplantı yapar- lar ve Cavaglione şirketin idareciliğin- den aynlır. Ülkerler, şirketin başına 18 yaşında bir Türk işçisini oturturlar. Ca- vaglıone'ye göre hiçbir şeyden habersiz olan bu kişinin başı yasalarla derde gi- rebilir. SabriÜlker kaybo- lan tekne konusunda kendisine yönelttiği- miz soruyu şöyle ya- nıtladı. "TEFO^ıte- tine aitbirteknemev- cuttur ve Çeşme'den Tûrldye'ye giriş yap- mışnr. Teknenin ne- rede kalacağına ka- rar >«recek olan TE- FO şirketinin vetküi- leridir. C evaplann bu şirket yetküilerinden ahnmasınıtavshtede- rim." Çalındığı iddiaedi- len v e resmi makam- larca aranmasına rağ- men bir türlü buluna- mayan ve adeta bu- harlaşan tekne. geçen günlerde Haydarpa- şa Limanı 'nda ortaya çıkıverdi. Cavaglione'ye teknenin Hay- darpaşa Limanı'nda bulunduğu bildiril- di. Fransız Cavaglione, Türkiye'de tekne- nin izıni sürerken Tefo şirketi adına Ya- pı Kredi Bankası Topkapı Şubesi'nde "USD 3002081" ve "FRF 3002210" nu- maralı hesaplann açıldığını öğrenir. Fran- sız yasalanna göre ortaklann ızni olma- dan şirket adına hesap açılması suç teş- kil etmektedir. Cavaglione. hesabın dökümlerini no- ter kanalıyla banl^adan ıster ve avukat- lan aracılığı ile hesabı bloke ettirir. Ya- pı Kredı Bankası'nda şirket adına açılan hesap hangi amaçlarla kullanılıyordu? Sürecek ŞEKERE YUZDE 7 ORANINDA ZAM YAPILDI Zam yağmııru sürüyor Ekonomi Servisi - Enflasyonun nasıl düşürülebileceğı tartışmalan sürerken zam yağmuru devam edıyor. De\ let Ba- kanı Güneş Taner'in KİT ürünlerine al- tı ay süre\ le zam yapılmayacağını açık- lamasryla btrlikte hem kamu hem özel sek- tör zamlan art arda gelmeye başladı. Yaşanan son iki ay, fiyat artışlan açı- sından hükümetin ilk üç ayını aratmadı. Hükümetin son zam dıye açıkladıgı akar- yakıt zammınm ardından, tüpgaz ve ga- zete kâğıdı, doğalgaz fiyat artışı görür- ken, sofralarda temel tükerım ürünü ola- rak yer alan ekmek, vnmurta, dana eti ve meyve-sebzeye de zam geldı. .^nkara'da. doğalgazın fiyatına yüzde 8 oranında zam yapıldı. Metreküp fiyatı 42 bın 47 liraya yükseldi. Başbakan Mesut Yılmaz'ın açıkla- masında, 6 ay boyunca zam yapılmaya- cağı belirtilen kalemler arasında yer alan şekerin fiyatı, dün yüzde 7 oranın- da arttınldı. Bugünden geçerli olan ye- ni zamlabirlikte kristal şekenn 1 kilog- ramı KDV hariç 140 bin liraya. küp şe- kerin 1 kilogramı da 161 bin liraya yük- seldi. Diş hekimlerinin en düşük tedavı ve muayene ücretleri de yılbaşından ge- çerli olmak üzere arttınldı. Resmi Ga- zete'nin dünkü sayısında yayunlanan yeni tarifeye göre, birınci-döndüncü grup illerde. diş hekimi muayenesi, yı- lın ilk 6 ayında 1 milyon 350 bin ile 2 milyon 475 bin lira arasında olaoak. Dolgu tedavisinin en düşük ücreti de ilk 6 ay içınde çeşıtli ıllere göre 3 mil- yon 500 bin lira ile 2 milyon 475 bin lı- ra arasında degişen miktarlarda belirlen- dı. Gaziantep'te ekmeğe yüzde 9.4 oranm- da zam yapıldı. 228 gramı 25 bin lira olan ekmeğin fiyatı 30 bin liraya çıkan- larak 250 gramdan satılmaya başlandı. Türkiye'nin önemli yumurta üretim mer- kezlerinden Kaysen ve Afyon'un Şuhut ilçesınde, yumurta fiyatlan bu hafta da yükseldi. Kayseri Tavukçuluk ve Yumurta Üre- ticileri (KAYTAŞ) Genel Müdürû Ünal Yılmaz. geçen hafta 13 bin 716 liradan 13 bin 878 liraya çıkan yumurta fıyatla- nnın, bu hafta da 162 lira daha artarak 14 bin 40 liraya çıktığını söyledı. Antal- ya ve sahil ilçelenndebazı sebze ve mey- velerin fiyatlan da yükselme eğilimine girdi. Yöredeki üretim merkezlerinde se- ra sebzelennin fiyatlan, son günlerde yüzde 20-30 oranında artış gösterirken, narenciye ürünlennden portakal, limon, greyfiırt ve mandalina fiyatlannda da ki- loda 5-15 bin liralık yükselme göziendı. Hükümetin zam takvimi uzuyor 16Temmuz Tûpgaz 16Tsmmız i Telefon \ . 16 Temmuz j Isdemır 18'fanrouz 19Temmuz ^ 25Temtuz • 30Temmuz K lAğustos 2Ağustos 3Ağustos SAâustos 8Ağustos 9Ağustos ^ HAğustos î 16Ağustos i 16Ağustos | 17Agustos Demır Otoyol ve kopm THY Gazete kâğıdı Erdemır Otobus bıleti Taksı Ekmek Kablolu TV liaç THY Tekel Eröemtr Akaryakrt 19W|U6tOS 28Ağustos 1 Eyöl 1Ey« 27Ey»l iBum ?Ekim 8Ekım 9Ekım 22Bdm IIKasm 19Kaam 2ÛKastm 21Kaam 23Kasım 1AfaNk Tupgaz Şeker Gazete kâğıdı Bnstol kartor Erdemır ürunien Şeker Gazete kâğıdı Pastırma Akaryakrt THY AkaryaKit Meyve-seöze Çaykur Telefon Ekmek SEKA 1 Araiık | Akaryakt 1ArafiK Tupgaz 1 7Ağusıos Ça, 2 Aralık Seb;e-re,",e BORSA'yı En Yeni Teknolojiyle Real-Tîme Izleyin... JMKB hisse senedi piyasası takibinde data hattı ve modeme SON ÛltadeSk No i Ern Haı Kat 2-3 30230 Elmadağ Tel 102121 243 24 94-231 62 11-231 ""9 60 Faks 0212) 232 9D 77 Ankan: BoğazSk No 7'2 06700 Gazıosmanpaşa Tel (0312)427 19'3'3 ha!) Faks (0312 427 14 63 Bir TV anteni ve bilgisayar kartı ile hisse senetlerinin fiyat ve işlem adetlerini arunda (real-time) ızleyebüecek, portföy yönetimi ve teknik analiz yapabıleceksinız. 9 Seans içinde ahş/satış teklifi, endüşük/en yüksek ve son işlem fiyatı ile hisse bazında işlem adedi ve sözleşme sayısı, • Seans sonunda ağırhldı ortalama fiyatlar, 9 Seans içi ve tarihsel grafik, • Portfoy yonetimi/on-Iine kâr-zarar hesabı, 9 Teknik analiz (en yaygın 9 adet gosterge), • DDE olanağı ile Excel'e ven aktarma, O Meta Stock'a /Meta Stock'dan veri transferi, • Hisse senetlerinin geçmişe dönük bılgilen. FOREKS Bilgi İletişim Hizmetleri A.Ş. BENCE İZZETTİN ÖNDER İki Çıpa Insanlık, yerleşik medeniyete geçtiğinden beri, emek karşıtı üretim faktörunü denetim altına ala- rak, emeği, farklı dönemlerde farklı biçimlerde kö- leleştirmiştir. Feodal dönemde toprağı elıne geçı- renler emeği köleleştirmiştir. Kaprtalist sisteme ge- çiş, emeğin ayaklarındaki görünür zinciri, piyasa süreci içinde geliştirilen perdeli sömürü mekaniz- masınadönüştürmüştür. Kapitalizm, içteki piyasa hâkimiyetini, diş ülkelerin insan gücü ve doğal kaynakları üzerinde kurduğu sömürge yönetimi ya da piyasa gücü ile de pekiştirmiştir. Kapitalizm güç kazanırken, içindeki çelişkilerle girdıgi krizleri çeşitli yöntemlerle aşmaya çahşmış ve bu çabalarının çogunda da başarılı olmuştur. Kapitalizmin güç odaklan ucuz emek ve hammad- de için başka yöntemler, pazar için daha başka yön- temler geliştirmiştir. Fakat her iki yöntem de za- man içinde rafine bir hale getirildikçe, bu yöntem- lerin gerçek hedefleri kamuoyundan gizlenebil- miştir. Sosyal ve politik ilişkilerin giriftleşmesi, bir yandan bu perdelemede çok elverişli bir ortam sağlarken, diğer yandan da arttk tek güçlü üretim aracı konumuna ulaşmış olan sermayeye aynı de- recede güçlü denetim aygıtı sunma işlevini yükle- miştir. Böylece sermaye, başta medya olmak üze- re, çok çeşitli sosyal ve politik araçlarla donatıl- mış olarak topluma hâkim olmaya, hatta toplumu eski dönemlere göre çok daha güçlü bir biçimde yönetmeye başlamıştır. Ne var ki hiçbir güç hiçbir zaman sosyal orta- mın devinimini tam ve istediği gibi yönlendiremez. Bu durumda mücadele, toplumun algılayamaya- cağı araçlara kaydırılarak göreceli hâkimiyet kur- maya yönelik bir yönetim organizasyonu içinde yü- rütülmeye çalışılır. ••• Bu gelişmelerin vetartışmalann ışığı altında Tür- kiye'ye baktığımızda, son aylarda ortaya atılan "anayasa/ iktisat" ve "baskanhk sistemi" görüşle- rinin.birbirinifevkalade güçlü bir biçimde tamam- layan siyasal ve ekonomik çıpalar ya da denetim mekanizmaları oldugunu gömnede hiçbir zorluk çekmeyiz. Türkiye gibi çok kültürtü ve dinamik bir toplumda sermaye birikimi aracı olarak gerekli gö- rülebilecek olan bir tür sosyal devlet politikası, toplumda bir umut yaratacağından dolayi hiçbir top- lumsal tepki almadan uygulanabilir. Işte 1962 Ana- yasası uygulaması! Böyle bir toplumda konjonk- türel-akut sosyal kriz dönemlerinde ise ideolojik aldatmacalaria donatılmış olarak birtürsınırtı bas- kı rejımi de uygulanabilir. Işte 1980 uygulaması! Fa- kat böyle bir toplumda kronik krizi aşmaya yöne- lik baskıların, aynı yöntemlerle değil, fakat çok da- ha rafine sistemlerle hayata geçirilmesi gerekir. Iş- te güçlü sermaye çevrelerinin panltılı isimlerle top- luma sunduğu anayasal iktisat görüşü, böyle bir araç olarak, siyasilerin karar alanını daraltarak ser- maye dışı kesimlerin siyasal kanallarla pazarlık yapma ve kaynak çekme olasılığını sınırlamak amacına yönelik görülmektedir. Bu projenin pro- pagandası ise politikacılann hovardaca ve popü- list davranışlannı bertaraf etmek gibi gorüntüde ma- sum fakat içerikte kandıncı ifadelerle yapılmakta- dır. Oysa bu görüşün arkasında kamu harcama- larının bastınlması, vergilerin yararlanma ilkesine bağlanması ve sınırlandırılması gibi hükümlerle, kamusal alandaki karar güç ve yetkilerinin serma- ye kesimine devredilmesi amacı yatmaktadır. Böy- le bir gelişme, ileride nasıl oluşacağı kestirileme- yen meclis bileşiminin önünü kesmekle eşanlam- lıdır. Yine böyle bir gelişme, çeşitli toplum katman- larının siyasal ortamı kullanarak pazarlık etme gü- cünü sınırlamaya yöneliktir. İleride, sermaye aleyhine oluşabilecek bir mec- lis bileşiminin karar yetkisini ve icra organının ha- reket serbestisini sınırlamayayönelik olan ikinci me- kanizma ise başkanlık sistemi önerisidir. Bir yan- dan koalisyonların idareyi güçleştireceği aldatma- cası, dığer yandan da kafalarda oluşturulan şeri- at korkusu karşısında devlet mekanizmasını tuta- bilme göstermelik gerekçesine dayanılarak, as- lında yasama ve icra organı sermaye tercihleri doğrultusunda denetlenmek istenmektedir. Baş- kanlık sistemi, sermaye çıkarianna yönelik olarak oluşturulan 1980 devlet yapılanmasının demode olması ve işlevlerinin değişmesi nedeniyle aynı amaca yönelik olarak devletin yeniden oluşturul- ması atılımıdır. Bu yönü ile başkanlık sistemi anti- demokratik nitelikli bir yapılanmadır. Anayasal iktisat ve başkanlık sistemi projeleri ile- ride sosyal dengelerin değişme olasılığı karşısın- da, kamusal karar alanlannı sermaye tercihlerine açık tutmayı amaçlayan politik çıpalardır. Böyle- ce hâkimiyet, tüm "top/um"dan "çıpalar" aracılı- ğı ile güçlü sermaye kesimine devredilmeye ve olası toplumsal değişimin politik karar alarana yan- sıması engellenmeye çalışılmaktadır. Sendikaların arastırması Enflasyon ücretleri erittiANKARA (UBA) - Üç haneli rakamlara yaklaşan yüksek oranlı enflasyonun, calışanlann ücretlerinde bü- yük bir gerilemeye yol aç- tığı belirlendi. 1989 yılı için 1191 lira olarak baz ahnan günlük re- elücretın.l997'de 950 liraya düştü- ğü belirlenirken bu rakamın 1988'deki ücret- lere denk düştüğü tespit edıldı. Petrol-lş Yıllı- ğı'nda yer alan bilgilere göre, 1989 yılında gün- lük 1191 lıraolan reel ücret,! 993'te ş Petrol-Iş'in araştırmalannda, çaljşanlann reel ücretlerinin hem özel sektörde hem de kamu sektöründe 1988 seviyesine düştüğü belirlendi. 2 bın 464 lira seviyesine yükseldi. Bu rakam, 1994 yılında 2 bin 164, 1995'te 1467, 1996'da 1055 veni- hayet 1997'de de 950 lira- ya geriledı. Reel ücretlerdeki endeks değerine bakıldığında da 1996'daücretlerde gerçek- leşen erimenin 1993 "e oran- la yüzde 57.2 daha fazla ol- dugubulundu. Harb-İş Sen- dikası Araştırma Büro- su'nun yaptıgı hesaplama- da da Petrol-lş Yılhğı'ndaki bil- gilerle aynı doğ- rultuda sonuçlara ulaşıldı. Buna göre de, 1988'deenaltse- viyeye inen reel ücretler, ilerleyen yıllarda artış gös- tererek 1993'te özel imalat sanayi- inde 195, kamu •"•""^ imalat sanayiinde de 287 seviyesine çıktı. Oc- retlerdeki düşüş kamuda 1994, özel sektörde ise 1993 yılında başladı ve özel sek- törde ücretler 1993'ten son- ra 135"e, kamuda ise 1994'tel26'yageriledi.