Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 2ARALIK1997SAU
HABERLER
Bütçe
görüşmeleri
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu)-TBMMPlanve
Bütçe Komısyonu Başkanı
Biltekin Özdemir,
komis)onda bütçe
görüşmeleri ni
değerlendırirken "Bütçe 3.5
trilyon lira küçültülerek
bağlandı, bütçe açığı da 3
katrilyon 989 trilyona
düşürüldü" dedi. Özdemir,
demek ve vakıflara yapılan
toplam l trilyonluk desteğin,
425 milyar lıralık
bölümünün Hacı Bektaş Veli
Anadolu Kültür Vakfı'na
venldiğini söyledı. Bütçe
tasansı, 16 Aralık'ta TBMM
Genel Kurulu'nda
görüşülmeye başlanacak.
Cezaevindeki
açlık grevi
• BATMA.N (AA) - Batman
(E) Tipı Cezaevi'nde, terör
suçlusu 15 tutuklu ve
hükümlünün 21 gün önce
başlattığı açlık gre%i sona
erdi. Yetkıliler. açlık grevine
katılanlardan 4'ünün
durumunun ağırlaşması
üzerine, grevin sona
erdırilmesı amacıyla
yaptıklan girişimlerden
olumlu sonuç aldıklannı
söyledi. Yetkilıler, durumu
ağır olan 4 hükümlü ve
tutukluya. doktor
kontrolünde gıda verilmeye
başlandığını kaydetti.
Mumcu'dan
Çetin'e ziyaret
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - L'ğur Mumcu
Araştırmacı Gazetecilik
Vakfı (unv.ag) Yönetim
Kunılu Başkanı Güldal
Mumcu, TBMM Başkanı
Hikmet Çetin'i zı>aret etti.
Mumcu, Çetm'den TBMM
Uğur Mumcu Cınayetini
Araştırma Komisyonu'nun
bulunduğu suç
duyurulannın sonucunu
takip etmelen dıleğinde
bulundu.
Tezkere sayısı
166'yıbuldu
• ANkARA(Cumhurivet
Bürosu) - Mılletvekilli
dokunulmazlıklannın
kaldınlması amacı taşıyan
Başbakanlık tezkereleri
166'yaulaştı.
Dokunulmazlıklannın
kaldırılması istemiyle RP'li
Abdullah Gül ve Bitlis
milletvekili Zeki Erzegen,
Bağımsız mılletvekili Şevki
Yılmaz ile DYP'li Ömer
Bilgin'le ılgili Başbakanlık
tezkerelen dün TBMM
Başkanlığı'na ulaştı.
Öniversite
reformu
• İstanbul Haber Servisi -
Alman Şarkıyat Cemıyetı
Onent Enstitüsü'nce
tstanbul'da 5-7 Arahk
tarihlen arasında "1933
Türk Üniversite Reformu'na
Sürgün Alman Bilim
Adamlannın Katkılan'"
konulu bir sempozyum
düzenlendi. İTU Taşkışla
binası 109No"luamfide
gerçekleştirilecek
sempozyuma. Alman bılim
adarnlan da konuşmacı
olarak katılacak.
İSKİ davasında
2.kezberaat
• İstanbul Haber Servisi -
İstanbul 6. Ağır Ceza
Mahkemesi, ISKJ'nin
personel taşıma ihalesine
fe&at kanştırdıklan
gerekçesiyle dönemin
istanbul Büyükşehir
Belediye Başkanı Nurettin
Sözen ve ÎSKt Genel
Müdürü Ergun Göknel'in de
aralannda bulunduğu 11
sanık hakkmda suç
oluşmadığı karannı yineledi.
TÜBA Konseyi
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Türkiye Bihmİer
Akademisi Başkanhğı'na
Prof. Dr. Ayhan Çavdar
yeniden seçildı. 29 Kasım
Curnartesi günü yapılan 9.
genel kurul toplantısmda
TÜBA üyeleri de belhiendi.
TÜBA üyelerinın, bütçe
teklifı hazırlamak, çeşitli
danışmanlık ve etüt konulan
için akademi içinden ya da
dışından komisyonlar
kurmak, boş üyeliklere
atama yapmak ve
akademiye ilişkin
faaliyetlen düzenlemek gibi
görevleri bulunuyor.
Eyüboglu amlıyor
• İstanbul Haber Servisi -
Eski CHP genel
sekreterlerinden Orhan
Eyüboglu. bugün saat
14.00'te Zincirlikuyu'daki
mezan başında anılacak.
Mezan yeniden yaptınlan.
uzun yıllar CHP
milletvekilliği yapan
Eyüboglu, 2 Arahk 1980
tarihinde vefat etmişti.
12 Arahk Lüksemburg zirvesi öncesi, anayasadaki 12 Eylül kalmtısı maddeler ayıklanıyor
Düşünce özgürlüğüne Avrapa makyajıLALE SARTtBRAHİVtOĞLU
ANKARA- Hukukçular, Avrupa Birliği
(AB) ile ilişkilerinin netleşeceği 12 Aralık
Lüksemburg zirvesi öncesi kollan sıvayan
Türkiye'nin, düşünce özgürlüğünün sınır-
landığı mevcut yasalann ilk kez özüne ine-
rek iyileştirmeler yaptığını belirttiler. Dü-
şünceözgürlüğünün sınıriannı genişletmek
amacıyla Terörle Mücadele Yasası'nın
(TMY) 8. maddesini yeniden düzenleyen
Türkiye, 12 Eylül Anayasası'mn 26,27 ve
28. maddelerinden düşünce ve anlatım öz-
gürlüğüne sınırlama getiren bölümleri de
ayıklıyor. TCK'nin 159,311 ve 312. mad-
deleri de inceleniyor. Insan haklanndan so-
rumlu Devlet Bakanı Prof. Hikmet Sami
Türk, Insan Haklan Koordinasyon Üst Ku-
rulu'na "8u maddeleri inceleyin, gözüm
tutmuyor" talimatını verdi.
Başbakan Mesut Yılmaz, Dünya tnsan
Haklan Evrensel Beyannamesi'ninyayım-
landığı 10 Aralık'ta, düşünce ve anlatım
özgürlüğünün sınırlannın genişletilmesini
öngören bir dizi önemli değişiklikleri açık-
layacak. Hazırlanan yasa tasansı TBMM'ye
• Düşünce özgürlüğünün sınırlannı genişletmek amacıyla Terörle
Mücadele Yasası'nın 8. maddesini yenileyen Türkiye, 12 Eylül
Anayasası'mn 26,27 ve 28. maddelerinden düşünce ve anlatım özgürlüğüne
sınırlama getiren bölümleri de ayıklıyor. TCK'nin 159, 311 ve 312.
maddeleri de inceleniyor. tnsan haklanndan sorumlu Devlet Bakanı Türk,
üst kurula talimat verdi: "Bu maddeleri inceleyin, gözüm tutmuyor."
gönderilecek. Yılmaz, 19 Aralık'ta ABD'ye
yapacağı ziyarete de insan haklannda iyi-
leştirmeleri içeren dosya ile gidecek. Yıl-
maz, Dünya Insan Haklan Günü'nde üstku-
nüun 7 Kasım tarihinde işkence ve kötü mu-
ameletıin önlenmesine ilişkin aldığı karar-
lan, faili bilinmeyen cinayetlerinyeni yön-
tem ve mekanizmalarla aydınlatılması, ka-
mu hakemliği olarak bilinen ve vatandaş-
lann her türlü şikâyetlerinin dinleneceği
Ombudsman sisteminin kurulduğuna iliş-
kin bir dizi genelge yayımlayacak.
Hukukçular, şu andaki çahşma ile ilk kez
Türkiye'nin, düşünce özgürlüğüne yönelik
sımrlamalann özünü yakalayarak aksak-
Uklann nerelerde bulunduğunu tespit etti-
ğine dikkat çektiler.
AB'nin Türkiye konusunda alacağı her
kritik karar öncesi insan haklan alanındakıs-
mi iyileştirmeler yapan Türkiye'nin son
çalışmalan, taraf olduğu İnsan Haklan Av-
rupa Sözleşmesi'nin ifade özgürlüğü ile il-
gili standartlanna uyumu yakalamayı he-
defliyor.
12 Eylül kakntılan
Samı Türk başkanlığındaki üst kurul,
12 Eylül askeri darbesinden sonra yazılan
1982 Anayasası'nın, düşünce özgürlüğüne
engel oluşturan maddelerinde değişiklik
yapacak. Anayasanın "düşünceyiaçıklama
veyaymahürriyetir
'm düzenleyen 26., "W-
lim\çsanathürriyetrnı düzenleyen 27.. *ba-
sın ve yajımla ilgili hükümler"i düzenle-
yen 28. maddeleri incelenmeye alındı. Sa-
mi Türk'ün üst kurula, özellikle bu mad-
delerin düşünceyi kısıtlayan bölümlerinin
ayıklanması için talimat verdiği belirtildi.
Türk Ceza Yasası'nın 159, 311 ve 312.
maddeleri üzerinde de çalışılıyor.
İnsan haklan sınırlannın genişletümesi
amacıyla üzerinde çahşma yapılan Türk
Ceza Yasası'nın 159. maddesi, Türklüğü,
devletin kurumlannı ve güvenlik güçleri
ile yargı kurumlanna açıkça hakaret edip
küçümseyenler hakkmda 1 yıldan 6 yıla
kadar ağır hapis cezası öngörüyor.
TCY'nin 311. maddesi, bir suçun işlen-
mesini tahrik eden kişilerin hapis cezalan-
na çarptınlmalannı düzenlerken suçunkit-
le iletişim araçlan ile işlenmesi durumun-
da cezanın arttınlmasuıı öngörüyor.
TCY'nin 312. maddesinin 1. fikrasında,
yasanın suç saydığı bir eylemi açıkça öven
kişilerin hapis cezasına çarptınlması dü-
zenleniyor. Aynı maddenin 2. fıkrası ise
halkı sınıf. ırk, din, mezhep veya bölge
farklıhğı gözeterek kin ve düşmanlığa açık-
ça tahrik eden kişilerin 1 yıldan 3 yıla ka-
dar ağır hapis cezasına çarptınlmalannı dü-
zenliyor. Aynı maddenin 3. fikrasında da,
söz konusu suçun kitle iletişim araçlan ile
yapılması dummunda cezanın arttmlması
öngörülüyor.
HSYK, Sungurlu 'nun Fatma Nilgün Uçar dışındaki tartışmalı atamalarını durdurdu
Sürgün kararnamesinde geri adımANKARA (Cumhuriyet Bürosu) -
Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu
(HSYK), Adalet Bakanı Ohan Sun-
gurlu'nun, 1160 yargıç ve savcıyı kap-
sayan kararneme taslağına ilişkin ça-
lışmalannı dün tamamladı. HSYK, tar-
tışmalı tayinleri, Afyon AğırCeza Yar-
gıcı Fatma Nilgün Uçar ile eşi Hayati
Uçarhariç, diğer tüm atamalan durdur-
du. HSYK, Sanyer, Ordu, Rize, Hatay,
Elazığ ve Bursa başsavcılannın yerle-
rinde kalmasını kararlaştırdı.
Alınan bilgiye göre HSYK, kararna-
me taslağında başka il ve ilçelere sav-
cı olarak atanmalan ıstenen Sanyer
Cumhuriyet Başsavcısı Veli Engin As-
lan, Rize Cumhuriyet Başsavcısı Ham-
di Yaver Aktan, Ordu Cumhuriyet Baş-
savcısı Turan Yavuz Y'ümaz, Hatay
Cumhuriyet Başsavcısı Süleyman Kı-
hç, Elaağ Cumhuriyet Başsavcısı Ümet-
tin Kökiü. Bursa Cumhuriyet Başsav-
cısı Ali Şanver ve Kartal Ağır Ceza
Mahkemesi Başkanı Ekrem Kibaroğ-
ln'nun yerlerinde kalmasını benimse-
di._ ! -V-
Omer Lüfii Topal' ın öldürülmesi ve
Said Halim Paşa Yalısı yangınıyla il-
gili davalan açan Sanyer Başsavcısı
Aslan'ın, yüksek kurulun 7 üyesinden
4'ünün oyuyla görevinde kaldığı öğre-
nildi. Tokat Cumhuriyet Başsavcısı
MefametUyamkIzmir Cumhuriyet Baş-
savcıhğı'na, Kartal Cumhuriyet Başsav-
cısı Osman Talat Bektaş tstanbul Cum-
huriyet Başsavcı Vekilliği'ne, Gazian-
tep Cumhuriyet Başsavcısı Metin Yü-
cd Elmalı Cumhuriyet Bassavcılığı'na,
Adalet Bakanlığı Yüksek Müşavin Ce-
mal Sahir Gürçay Çanakkale Cumhu-
riyet Başsavcılığı'na, Ceza ve Tevkifev-
leri Genel Müdür Yardımcısı Hûseyin
PDyrazoğhı Kartal Cumhuriyet Başsav-
cılığı'na, Adalet Bakanlığı müfettişle-
ri Naci Söz ve Mustafa Çakmak Anka-
ra Savcılığı'na atandılaT.
HSYK, gazeteci Metin Göktepe'nin
öldürülmesine ilişkin olarak Afyon
Ağır Ceza Mahkemesi'nde süren da-
vanın iki duruşmasında, sanık polis-
lerden 4'ü hakkmda ilk tutuklama ka-
rannı veren yargıç FatmaNilgün Uçar.
kararname taslağında Edirne'ye yar-
gıç olarak atanması istenirken yargıç
olan eşi Hayati Uçar ile birlikte tstan-
bul'aatandı. Uçarlar'ın, kendı istekle-
riyle pazarlık sonucu İstanbul'a atan-
dıklan öğrenildı.
FatmaNilgün Uçar, Edırne'ye atan-
masıyla ilgili olarak daha önce yaptı-
ğı açıklamada, hiçbir olumsuz sicilinin
bulunmadığını, kış döneminde böyle bir
atama önerisini Göktepe davasında ver-
diği tutuklama karan nedeniyle "sür-
gün" olarak değerlendirdiğini kaydet-
mişti. Yüksek kurulun, kendisini Is-
tanbul'a atamakla "hakh otduğunun"
onaylandığım üeri süren Uçar, "Ku-
rulun karannı saygıyla karşıhyonım,
olumlu buluyorum" dedi.
Karamamenin, Resmi Gazete'de ya-
nn yayımlandıktan sonrayürürlüğe gi-
receği bildirildi.
Türkiye'ye
girişinde
gözâltına alınan
ve dün serbest
bırakılan ISihat
Behram,
adlryeden
çıkarken
"•Hayatınuz,
Türkiye'nin
ayduıhğuıa
adannuşbir
hayatbr. Ben
konuşmaktan
korkmuyorum"
dedi.
(Fotoğraf:
KUBtLAY
TÜNTÜL)
JSfihatBehram serbest bırahldıİstanbul Haber Servisi - Isviçre'den
Türkiye'ye giriş yaptığı sırada gözâltına
alman şair-yazar Nihat Behram serbest
bırakıldı. Nihat Behram, adliyeden
çıkarken yaptığı açıklamada. "Bizim
hayannuz Türkiye'nin aydınhğuıa
adanmış bir hayatür. Ben konuşmaktan
korkmuyorum" dedi. Şair-yazar Nihat
Behram, Kars Cumhuriyet Savcılığı'nca
hakkında düzenlenen tevkif müzekkeresi
nedeniyle Atatürk Havalimanı'nda
gözâltına alınmıştı. İstanbul 2. Ağır Ceza
Mahkemesi'nde görülen ve 1989 yılında
sonuçlanan bir davada hakkındaki gıyabi
tutuklama karan geri alınmasına rağmen
iki gün boyunca gözaltında tutuldu.
Gayrettepe'de bulunan Asayiş Şube
Müdürlüğü'nden dün öğle saatlerinde
İstanbul Adliyesi'ne getinlen Nihat
Behram, Infaz Bürosu Cumhunyet
Savcısı FevTİ Yılmaz'a ifade verdi.
Behram, Kars Cumhuriyet
Savcılığı'ndan beklenen e\Taklann
fakslanması üzerine serbest bırakıldı.
Nihat Behram, adliyeden çıkarken
yaptığı açıklamada, Türkiye'de Özer
ÇîDer'i mahkemelerin karşısına
çıkarmaya gücü yetmeyenlerin, bu
ülkenin yazarlannı ve aydınlannı
yargıladığını söyledi. Nihat Behram,
"Bir şairin, yazann ülkcsine dönerken
gözâltına alınması ne kadar kötü...
Türkhe bunlan bir kez daha yaşamasın.
Bizim hayaamu Türkiye'nin a\dınuğına
adanmıs bir hayatnr. Ben konuşmaktan
korkmuyorum" diye konuştu.
Behram'ın avukatı NamıkKemal
Behramoğht, 1989 yılında sonuçlanmış
bir davada. gıyabi tutuklama karan geri
ahnmadığı için Behram'ın kanunsuz
olarak gözâltına alındığını söyledi. Bu
olayın "hürriyeti tahdit" olduğunu
vurgulayan Avukat Behramoğlu. "Başka
insanlann da canı \unmaması için İçişleri
ve Adalet Bakanhğı'na dava açacağtz"
dedi. TYS Başkanı ve Behram'ın
ağabeyi Ataol Behramoğlu ise zaman-
aşımına uğrayan bir suçun bilgisayardan
silinmesi gerektiğini, olayda iki ihtimalin
olabileceğini dile getirdi. Birinci
ihtimalin "kasrt" olduğunu belirten
Behramoğlu, ikinci ihtimalin ise
görevlilerin, bilgisayarlardan bu karan
silmemesi olduğuna dikkat çekti.
BAŞBAKAN YILMAZ: MİT'İN GÖREV ALANI DIŞ İSTİHBARATTIR
w
Susurluk için umudıını var
9
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Baş-
bakan Mesut Yılmaz, Milli Istihbarat Teş-
kilara (MtT) ile Emniyet Genel Müdürlü-
ğü'nün faaliyetlerinde "koordinasyonu"
sağlayamaya çalıştıklannı belirterek Su-
surluk skandalındaki karanlık bağlantılann
aydınlatılması konusunda "umudunu yitir-
mediğini'* söyledi.
Yılmaz, ANAP Başkanlık Dıvam'ndan
sonra yaptığı basın toplantısmda, bütçeden
sonra Meclis'ten geçirmeyi planladıklan
vergi paketinin son çeyrek yüzyılın en ge-
niş vergi düzenlemesi olacağını söyledi.
Bukonudadivanabilgiverdiğini anlatan Yıl-
maz, vergi düzenlemesinin enfiasyon hede-
fine ulaşmada en önemli araçlardan biri
olacağını vıırguladı. Yılmaz, tl îdaresi Ya-
sası'nda değişiklik öngören taslağı da ele
aldıklannı, bu konuya gelecek hafta Ba-
kanlar Kurulu'nda son biçiminin verilece-
ğinı bildirdi. Yılmaz, parti içi gelişmelerin
de değerlendirildiği toplantıda, 8 Arahk
günü MKYK'de yenı kongre döneminin
başlatılmasının karara bağlanacağını söy-
ledi.
MİTle görüşme
Yılmaz, Başbakanlık Teftiş Kurulu Knt-
lu Savaş ile birlikte MlT'e yaptığı 5 saatlik
ziyaret konusundaki bir soruyu yamtlarken
"Benhn MİT ieflgffibirikmis konulanm var-
dL Dün (öncekı gün) sa>im yasağını da fir-
sat biierek onlan ele alma olanağı bulduk"
dedi. Yılmaz, MlT'e yaptığı zıyaretin Su-
surluk ile ilgisi olup olmadığı yönündeki so-
rular üzerine şunlan söyledi:
"Bu konu sadece MİT'in görevi değil.
Esasen MİT'inyasayia belirknen görevala-
nı dış istihbaratûr. Devletin güvenligi ik il-
gili iç istihbarat görevi de MİT'e verümiş-
tir.Susurtuk dahaçokemniyeti ilgilendiren
bir konudur. Dünkü görüşme, iki kurumun
daha koordineli çahşmasına ilcjkindir.'
Yılmaz, Susurluk olaymm çözüleceğıne
inancı olup olmadığına ilişkin bir soru üze-
rine de "Ben hiçbir zaman inancımı yitir-
medim. Yalnızca bazı zorluklan dile getir-
dim. Zorluklar hâlâ gündemdedir. Bizim
görevüniz bu zorluklan bertaraf etmeye ça-
bşmaknr
n
diye konuştu.
ANAP Başkanlık Divanı'nda yerel yö-
netim reform paketine ilişkin çalışmalar da
ele alındı. Buna göre. tller Îdaresi Yasa-
sı'nda yapılacak değişiklikle valilerin yet-
kileri kısıtlanacak. Merkezi yönetimin yet-
kileri büyük ölçüde yerel yönetimlere dev-
redilecek.
SIFIRNOKTASIIORAL ÇALIŞLAR
Selman Öbnez 73 yaşında.
Erzincanlı, 33 yıldır Almanya'da
yaşıyor. Ziya Alma 59, Nleh-
met Yıldınm 61, Hasan Kızıl-
pınar 72, Kamer Çelik 60. Ali
Rıza ingin 64, Kemal Güldiken
65, Hüseyin Fırat64, Ali Polat
71, Alişan Arslan 60 yaşında.
Şimdi hepsi Almanya'da
emeklilikleriniyaşıyorlar. Hemen
hepsi 30 yıldan fazla bir zaman-
dır bu ülkede. Kimisi Tunce-
li'den, kimisi Sıvas'tan, kimisi
Malatya'dan, Bingöl'den gel-
miş.
Celal Görülmez Gaziantep-
li, Mamo Aksu ise Malatyalı.
Mamo Aksu 68 yaşında, ismini
sorduğumda üzerine basa ba-
sa "Mamo" diyor. Kürt olduğu-
nu vurgulamak için Mehmet ye-
rine "Mamo" dediği anlaşılıyor.
Almanya'dan İnsan Manzaraları
Bu insanlanmız, Almanya'ya
biraz para kazanıp geri dönmek
için gelmişlerdi. Yaşlan 25-30
civanndaydı geldiklerinde. Şim-
di kimisi 70'ini aşmıştı, kimisi
70'e dayanmıştı. Bir kısmının
ciddi sağlık sorunlan oluşmuş-
tu. Çocuklan, torunlan burada
büyümüştü.
Onlaria sohbeteTürkiye üze-
rinden başladık. En büyük sı-
kıntılan, ülkelerine geldiklerinde
karşılaştıklan sağlık sorunlany-
dı. Tedavi için başvurduklan SSK
hastaneierindeki manzara on-
lan korkutuyordu. Birkaç sene
sonra döneriz dedikleri ülkele-
riyte, aralanndayaşam standart-
lan açısından artık bir uçurum
otuşmuştu. Dönmüyoriardı, dö-
nemiyorlardı. Almanya'da alış-
tıklan sağlıkve bakım olanakla-
nnı Türkiye'de bulamamalan te-
mel endişeteriydi.
Başka alışamadıklan şeyler
de vardı. Türkiye'deki trafıkten
korkuyoriardı, devlet dairelerin-
deki kargaşa, horlanma, iş biti-
rememe canlanna tak ediyor-
du. Artık daha ileri standartlara
alışmışlardı; Türkiye'de karşı-
laştıklan güçlükler, onlara ya-
bancı ve yıldıncı geliyordu; ken-
dilerine "A/mancı" muamelesi
yapılmasından da hoşlanmıyor-
lardı.
Türkiye'den buncaşikâyetle-
rine karşın, artık geri dönme-
meye karar vermelerine karşın,
gözleri, yürekleri yine de ülkele-
rindeydi. Türkiye'yi dikkatle iz-
liyoriar, gazeteler ve TV'ler yo-
luyla her türlü gelişmeden anın-
da haberieri oluyordu. Alman-
ya'dan TBMM'ye temsilci gön-
dermek istiyoriardı. Birçoğu ar-
tık Alman vatandaşı olmuştu
ama, yine de Türkiye onlan her
şeyden çok ilgilendiriyordu.
Gençlerin üniversite kapıla-
nnda dövülmeteri onlan çok üzü-
yordu. Şu günlerde Alman üni-
yersitelerinde de boykot vardı.
Öğrencilergösterileryapıyoriar-
dı, devleti eleştiriyoriardı. Dev-
letin, üniversitetereyatınmı azalt-
masınatepki g^eriyoriardı. Bü-
tün bu gösterilerarasında, orta-
dane polis görünuyordu, ne de
kafası gözü kınlan öğrenci var-
dı.
Emekliler, bunu ömek göste-
riyoriar ve "Neden bizim ülke-
mizde, böyle oluyor" diyerek,
eleştiriyoriardı.
• • •
Bu ay Lüksemburg'daTürki-
ye'nin Avrupa Birtiği'ne üyeliği ele
alınacak. Almanya'dan durum
pariak görünmüyor. Öğrencisi-
nin kafasını kıran, katilleri birer
birer serbest bırakan, öte yan-
dan hâfâyazan-aydını kovalayan,
hapse atan bir anlayışın yönet-
tiği Türkiye nasıl AB'ye girebilir-
diki?
• • •
Emekliler de aynı endişeyi di-
le getiriyoriardı.
Sınırlamalar inceleniyor
GözjAen geçirilen
anayasa maddeleri
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - tnsan Haklan
Koordinatör Üst Kurulu, Devlet Bakanı Hikmet Sa-
mi Türk'ün istemi üzerine, anayasada düşünceyi
açıklama ve basın özgürlüklerinın kullanılmasında-
ki suurlamalan "hukukdevleti Okeleri'' açısından in-
celiyor.
Üst kurulun gözden geçirdiği anayasa hükümle-
ri şöyle:
"DÜŞÜNCEYİAÇIKLAMAVEYAYMAHCR-
RİYETP BAŞLIKLI26. MADDENÎN 2. FIKRA-
SI: Bu hürriyetlerin kullanılması, suçlann önlen-
mesi, suçlann cezalandınunası, devlet sım olarak
usulünce belirlenmiş bilgilerin açıklanmaması, baş-
kalannın şöhret veya haklannın özel ve aile hayat-
lannın yahut kanunun öngördügü meslek sırlannın
korunması veya yargılama görevinin gereğine uy-
gun olarak yerine getirilmesi amaçlanyla sınırlana-
bilir.
3. FIKRA: Düşüncelerin açıklanması ve yayıl-
masında kanunla yasaklanmış olan herhangi bir dü
kullanılamaz. Buyasağaaykm yazılı veyabasılı kâ-
gıtlar, plaklar, ses ve görüntü bantlan ile diğer an-
latım araç ve gereçleri usulüne göre verilmiş hâkim
karan üzerine veya gecikmesinde sakınca bulunan
hallerde kanunla yetkili kılınan mercinin emriyle
toplattınlır. Toplatma karannı veren merci, bu ka-
rannı 24 saat içinde yetkili hâkime bildirir. Hâkim
bu uygulamayı üç gün içinde karara bağlar.
"BOİM VE SANAT HÜRRİYT,Tİ" BAŞLIKLI
27. MADDENÎN 2. FIKRASI: Yayma hakkı, ana-
yasanın 1.2. ve 3. maddeleri hükümlerinin değişti-
rilmesini sağlamak amacıyla kullanılamaz.
«BASINHÜRRİYETt" BAŞLIKLI 28. MADDE-
NÎN 2. FIKRASI: Kanunla yasaklanmış olan her-
hangi bir dilde yayım yapüamaz.
5. FIKRA: Devletin iç ve dış güvenligini, ülkesi
ve milleriyİe bölünmez bütünlügünütehdit eden ve-
ya suç işlemeye ya da ayaklanma veya isyana teş-
vik eder nitelikte olan veya devlete ait gizli bilgile-
re ilişkin bulunan her türlü haber veya yazıyı, ya-
zanlar veya bastıranlar veya aynı amaçla basanlar,
başkasına verenler, bu suçlara ait kanun hükümleri
uyannca sorumlu olurlar. Tedbir yolu ile dağıtırn
hâkimkaranyla; gecikmesinde sakıncabulunan hal-
lerde de kanunun açıkça yetkili kıldığı mercün em-
riyle önlenebilir. Dağıtımı önleyen yetkili merci, bu
karannı en geç 24 saat içinde yetkiH hâkime bildi-
rir. Yetkili hâkim bu karan en geç 48 saatiçinde onay-
lamazsa, dağıtımı önleme karan hükümsüz sayılir.
6. FIKRA: Yargılama görevinin amacına uygun
olarak yerine getirilmesi için, kanunla belirtilecek
sınırlar içinde, hâkim tarafından verilen kararlar sak-
h kalmak üzere, olaylar hakkmda yayım yasağı ko-
nulamaz.
10. FDCRA: Türkiye'de yayımlanan süreli yayın-
lar, devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlû-
ğüne, cumhuriyetin temel ilkelerine, milli güvenli-
ğe ve genel ahlaka aykın yayımlardan mahkûm ol-
mak halinde, mahkeme karanyla geçici olarak ka-
patılabilir. Kapatılan süreli yaymm açıkçadevamı ni-
teliğini taşıyan her türlö yaym yasaktır; bunlar hâ-
kim karanyla toplatılır.
Ombudsman geliyor
Kamıı hakemliği
gündemde
ANKARA (CumhuriyetBürosu)-Düşünceözgür-
lüğünün sınırlannı öze inerek genişletme arayışına
gircn Türkiye. halkın Marko Pasa gibi derdini an-
latacagı ve kamu hakemliği olarak da bilinen Om-
budsman'm kurulmasına ilişkin yasa tasansı hazır-
hyor. Kamu hakemliği ya da Ombudsman'a ilişkin
aynntılar şöyle:
# Üyeterini Cumhurbaskanı'nın seçeceğj Ombuds-
man, idare üe haksız işlem yapıldığma dair ihtilafa
düsen ve işkence iddialan dahil vatandaşın her tür-
lü şikâyetini dinleyip. hakemlik ve arabuluculuk ya-
parak dostane çözüm sağlayacak.
# Her ilde kuruhnası öngörülen Ombudsman'a
seçilme şartlan; 50 yaşın üstünde olmak, kamu gö-
revlisi ve TBMM üyesi olmamak. Cumhurbaşkanı
tarafından seçilecek kişiler, hukuk, kamu yönetimi
ve kamu politikalan konulannda kariyer sahibı ola-
cak. Cumhurbaşkambukurula eski başbakan, cum-
hurbaşkanlan ve yine eski miUetvekiUerini seçebi-
lecek.
Faili meçhul cinayetfcr
Yılmaz'ın genelge ile açıklaması beklenen faili
bilinmeyen cinayetlerinyeni yöntern vemekamzma-
larla aydınlaühnası amacıyla şu önlemler alınacak:
# Delilden suçluya gitmek konusunda önemli
bir unsur olan olay yeri incelemesinde iz ve delille-
rin usulüne uygun olarak toplanabilmesi için kolluk
kuvvetlerinin ileri teknolojik araç ve gereçlerle do-
natılması, aynca "otomatik parmak m teşhis" sıs-
temine geçilmesi.
# Clke genelinde taşuna ve bulundurma ruhsat-
h tüm ateşli silahlann ko\-an ve çekirdeklerinin ba-
listik mukayeseye tabi tutulabilmesi için olaylarda
elde edilen kovan ve çekirdeklerin merkezi olarak
arşivlenmesi, aynca ruhsat verilmesi sırasında ile-
rideki bir balistik muayeneye esas olabilecek bir
kontroi sistemi ile ilgili araştırma yapılması.
# Faili bilinmeyen cinayetlerin sürekli izlenme-
si, takibi ve aydınlatılması içinbu konuda göre\' ala-
cakpersonelin uzmanlaştrnlması, yurtiçinde ve yurt-
dışındaaçılacak mesleki kurslardan yararlandınlma-
su aynca bu personelin yetkilerinin açıkça belirle-
nerek hukuki güvenceye kavuşturulması ile ilgili
bir çalışma yapılması.
# Tanıklann korku ve zaman kaybı gibi neden-
lerle bilgi vermekten kaçınmalanm önleyici ve gü-
venliklerini sağlayıcı tedbirlerin alınması, aynca ta-
nıklara yeterli düzeyde tazminat ve yolluk ödenme-
si.
# Bu hususlann gerçekleştirilmesi için ilgili ba-
kanlıklann bütçelerine yeterli ödenek konuJması-
nın sağlanması.
Hükümet, işkencenin etkin şekilde önlenmesi
amacıyla da okullarda insan haklan eğıtımı başla-
tacak. Polislere de bu alanda aynntüı ve hızlandınl-
mış, eğitim verilecek.