Katalog

Cumhuriyet Imtivaz Sahibi: Berin Nadi Genel Yayın Yönetmeni: Orhan Erinç # Genel Yayın Koordmatörü; Hikmet Çetinkaya 9 Yazuşlen Müdürien: tbrahim YUdız - Dinç Tayanç • Sorumlu Müdür Fikret llkiz • Haber Merkezi Müdürii. Hakan Kara •Görsel Yönetmen: Fikret Eser Dış Haberler Şinasi D»nışoj>lu • Isrihbarat Cengiz Yüdınm 9 Ekonomı Mehmet Saraç • Kültür Handan Şenköken • Spor \fodiilkadir Yücsfanan • Makalder Sami Karaöraı • Düzeltme- AbduDah Yaaa • Fotograf. ErdoğanKöseo^n •Bilgı-Belge Edibe Buğra • Yurt Haberkn: Mehmet Faraç YaymKurulu. bhanSdçnkt Oriuuı Erinç, Okta> Kurtböke. Hikroet Çetinka>a,Şikran Son«r. Ej-gunBakıDinçTayanç, tbrahim Yüdız, Orhan Bursalı. Mustafa Balbaj, Hakan Kara. AnkaraTemsılcısı. Mustafa Balbay Ataturk Bulvan No 125,Kat:4,Bakanlıklar-AnkaraTel 4195O20(7hat). Faks 4195027 • tzmır Temsılcısı: Serdar Kızık, H. Zı>a Blv. 1352S 2/3 Tel. 4411220, Faks: 4419117 #Adana Temsücisı. Çetiıı \ ığenoğlu, tnönüCd 119 S. No: 1 Kat: 1, Tel-363 12 11,Faks:363 12 15 Müessese Müdürii Üstün Akmen # Koordınalör: Ahmet Korulsan 0 Mıiıasebe BükmYeoer»ldare Hüseyin Gürer • lsfejme Önder ÇeBk • Bıîgı- tşiem N'ail tnal • Bılgısayar Sıstem. Mörtvet ÇDer»Sanş FadetKuza MEDYA C: • Yönetım Kurulu Başkanı - Genel Mudûr Cülbin Erduran • Koordınatör Reha Işitman 9 Genel Müdûı Yaıüımcısı. Mine Akdağ Tel. 514 07 53 - 513958O-5138460-61,Faks 5138463 Yayantayan ve Basan: Yenı Gön Haber Ajansı, Basm ve Yaymcıhk A Ş TüAocağı Cad 39,41 Cagaloğlu 34334 !a. PK..246 tstanbul TeL (ft'212) 512 05 05 (20 hat) Faks (0/212) 513 85 95 10ARALIK1997 Imsak: 5.38 Güneş:7.11 Öğle: 12.04 Ikindi: 14.22 Akşam: 16.43 Yatsı: 18.10 liregim'in • tSTANBUL (AA) - Nezih Ünen'in "Çingene Yüreğim" adlı şarkısı, OGAE Eurovision Clup tarafından dûzenlenen, "OGAE Song Contest" şarkı yanşmasında ikinci oldu. Tümer & Tümer Tanıtım tarafından yapılan yazılı açıklamada, 19'u Avrupa ülkesi olmak üzere dünya genelinde 22 ülkede faaliyet gösteren OGAE Eurovision Clup tarafından dûzenlenen "OGAE Song Costest" şarkj yanşmasında birinciliği lspanya'ntn temsilcisi kazandı. Monopoly bilgisayar ekranmda • Haber Merkezi- Dünyanın en ünlü ve en iyi satan aile oyunu Monopoly, bilgisayar ekranında. Oyuncak sektörünûn önde gelen kuruluşlanndan Fntertoy, sevilen oyunlann bilgisayara uyarlanmasıyla CD Rom pazanna giriyor. Monopoly, Amiral Battı, Risk, Cluedo ve Mr. Potato Head CD Romlan, Hasbro Interactive markası altında satışa sunuldu. AykıMan cidtf uyan • ANKARA (AA) - Çevre Bakanı lmren Aykut, valiliklerden, antma tesisi olmayan sanayi tesisleri ve işletmelerin faaliyetlerinin, 2872 sayüı Çevre Kanunu'nun 15. maddesi gereğince, "antma tesisi kuruluncaya kadar" durdurulmasını istedi. Aykut. valiliklere gönderdiği genelgede, konuya ilişkin olarak 30 Aralık tarihine kadar kendısine bilgi verilmesini de istedi. Çevre Kanunu'nun 15. maddesi, yasaklara aykın hareket eden veya kanunla belirtilen jrükümlülükleri yerine getirmeyenlere bu yükümlülüklerini yerine getinneleri ıçin verilecek süreyi belirlemeye, yörenin en büyük mülki amirini yetkili kılıyor. Kablolu yaym sorunu • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)-REFAHYOL döneminde müstehcen yayın yaptıklan gerekçesiyle keyfv biçimde kablodan çıkanlan Alman kanallan PRO 7, SAT 1 ve RTL ile yapılan görüşmelerden sonuç ahnamadı. Telif haklan sorununun aşılamaması nedeniyle PRO 7, SAT 1 vc RTUnin kablolu yayın yapamayacaklan bildirildi. Kadmlara kurs • Haber Merkezi -Kadın Araştırmalan Derneği ile Devlet Bakanlığı Kadının Statüsü ve Sorunlan Genel Müdürlüğü ile ortaklaşa dûzenlediği 'Kadına Yönelik Gelir Getirici Beceri Kazandırma' kurslannın tanıtımı tstanbul Üjıiversitesi Kadın Sorunlan Araştırma ve Uygulama Merkezi'nde bugün yapılacak. Öğrencilerin gireceği okul, 8. sınıfm sonundaki 'Genel Akademik Başan Testi' ve notlanna göre belirlenecek Liseye geçişte Japonya modeli• Milli Eğitim Bakanlığı liseye geçişte ABD ve Japonya'da uygulanan modelin bir benzerini getiriyor. Öğrenciler 8. sınıfın sonunda girecekleri smav ve diploma notlannın ortalamasına göre meslek liseleri, genel liseler, fen liseleri, Anadolu liseleri ya da çırakhk merkezlerine gidecekler. EBRUTOKTAR ANKARA - Milli Eğitim Bakanlı- ğı, 8. sınıfın sonuna "Gend Akademik Başan Testi" modelinı getiriyor. Ja- ponya ve ABD'de uygulanan sistem, merkezi yerleştirme niteliğinde olma- yacak. Öğrenciler, sınavda alacaklan puanla 4., 5., 6., 7. ve 8. sınıflardaki diploma notlan dikkate alınarak mes- lek liseleri, genel liseler, fen liseleri, Anadolu liseleri ya da çıraklık merkez- lerine gidecekler. Öğrencilerin 1. sınıf- tan itibaren ilgı envanterini belirleme- yi planlayan bakanhk, bu amaçla ''Öğ- renci lzlenK' Dosyalan" olusturacak. 8. sınıfın ikinci yansmda da meslek bil- gisi dersleri verilecek. 'DEVRİMCİ CUMHURİYET İÇİN EĞİTİM KURULTAYTNDA MÜFETTİŞLERDEN UYARI 'Sistem Atatürk düşmanı yetiştiriyor'ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - tlköğretim okullannı denetleyen müfettişler, Türk eğitim sistemindeki açmazlan sorguladı. tlköğretim müfettişi Mehmet Akçasoy, devletin taşımah sistemde fire verdiğini belirterek bazı okullarda birçok öğrencinin aç eğitim gördüğûnü söyledi. tlköğretim müfettişi Mustafa Atasoy. Türk eğitim sisteminin Atatürk düşmanı gençlerde yetiştirdiğine işaret ederek "Dünyanm hicbir yerinde bir devlet, kendinj yok eden insanlar yetiştinniyor" dedi. tşçı Partisi'nce eski Milli Eğitim Bakanı Hasan ÂMYücdanısına dûzenlenen "DevTİmdCurnhuriyet Için Eğitim Kurultayı'nda, ilköğretim müfettişleri karşüastıklan sorunlan anlatnlar. tlköğretim müfettişi Mehmet Akçasoy, Milli Eğitim Bakanlığı'ndaki gerici kadroya işaret ederken bazı üst düzey bürokratlann da yıllardır görev yaptıklan birimde "gûniinü gün ettiğini'' söyledi. Akçasoy, tlksan skandalı nedeniyle suçladığı tlköğretim Genel Müdürû Ekrem Yangın'ın 12 yıldır görevde bulunduğuna difckat çekerek "Yangm'ınhâlâgörevde bulunması tam bir skandaT dedi. Şereflikoçhisar'da tasımalı eğitim gören birçok çocuğa öğle yemeği verilmediğini kaydeden Akçasoy, "Ayaklan çıplak, kannlan aç bir şekilde okula gidiyorlar.HanJ nerede verflen sözkr, neretk küık kıyafet, yemek yardımT diye sordu. Dın kültürü ve ahlak bilgisi dersinin de zorunlu olmaktan çıkanlmasını isteyen Akçasoy, "Eğitim ımşıl ımşıl uyutuluyor" dedi. tlköğretim müfettişi Mustafa Atasoy ise Türk eğitim sisteminde Atatürk düşmanı öğrencilenn yetiştirildiğtne dikkat çekti.u HiçbirüB<eb9ıniyorum kl kendidüşmanlaruu kendieü>leyetiştirsin. Buna bir dur denmeli*' diyen Atasoy, eğitim yaşamımn demokratikleşmesi için önce yönetimin demokratikleşmesi gerektiğini \nrguladi. Kurultayda, lisede psikoloji branşında görev yapan bir öğretmen de okul kademelerindeki gerici kadrolara dikkat çekti. Derste Erdal Atabek'in kitabındanbirbölümokuduğu içinmüdür tarafından uyanldığmı söyleyen öğretmen. "Beni öğrendleri komünistliğe \e fuhuşa yönlendirdiğim gerekçesiyk uyardı. Bu kadrolarla hangieğitim seferberüginden sözedeceksiniz? " dedi. Milli Eğitim Bakanlığı, 8 yıllık ke- sintisiz temel eğihme geçilmesiyle bir- çok alanda ortaya çıkan kargaşaya son vermek üzere yeni bir model getiriyor. Milli Eğitim Bakanı Hikmet Uluğ- bay'a sunulan tasan, 6 Aralık cumar- tesi günü bakan, müsteşar yardımcı- lan, Talim Terbıye Kurulu Başkanı RamazanÇetin Dağhve üyeler ile tüm genel müdüriennin kanldığı "obğanüs- tü toplanüda" ele alındı. Meslek liselerine öğrenci talebinı arttırmayı planlayan tasan, "Genel Akademik Başan Testi'" sistemini ön- görüyor. "Amerikan ve Japon" siste- mi olarak değerlendirilebilecek proje, öğrencileri, 4., 5., 6., 7. ve 8. sınıftaki diploma notuyla Akademik Başan Tes- ti puanına göre "genel liseler, meslek liseteri, Anadolu liseJeri, imam- hatip liseleri, fen üseleri ya da çırakhk mer- kezterine" yönlendirecek. Projeye gö- re öğrencıler, birinci smıftan itibaren yakınmarkajaalınacak. Öğrencilerin yetenekli olduğu alanlar, yapmak is- tediği meslekler ve aldıklan notlan dikkate almak üzere de "Öğrenci Iz- leme Dos>*alan" oluştunılacak. llgi envanterleri, öğrenci izleme dosyalannın çekirdeğini olusturacak. 8. sınıfın ikinci yansında verilecek meslek tanıtım bilgileri ile de öğren- cilerin yaşam boyu başanlı olmasını sağlayacak yönlendirmelerde bulunu- lacak. Bakanlığın ortaöğretıme ge- çite yapmayı gerçekleştirdiği çalışma- lar şöyle: - 8. sınıfın sonunda Genel Akade- mik Başan Testi uygulanacak. Genel Akademik Başan Testi, "merkeriyer- leştirme" yapmayacak. Testte, öğren- cilerin ilgisini, genel kültür düzeyini ve yeteneklerini ölçmeye yönelik so- rular sorulacak. Testte alman puanla, 4., 5., 6., 7. ve 8. sınıf not ortalaması da esas alınarak yönlendirme yapıla- cak. Genel Akademik Başan Testi, öğ- rencilerin "öğrenimdurumlanmözet- leyen" belge niteliğinde olacak. Oğren- ciler, diploma notlanyla genel akade- mik başan testi sonuçlannı yanlanna alarak istedikleri okula başvuracak- lar. Okullar. kendilerine başvuru yapan öğrencileri, kontenjanlanna göre ba- şan sıralamasmatabi tutacak. Puanı \t diploma notu en yüksek öğrenciler, başvurduklan okula kabul edilecek- ler. Örneğin, Anadolu Lisesi'ne baş- vııran bir öğrenci, Genel Akademik Başan Testi puanı ve notlan yetmedi- ği için buraya kabul edilmezse. genel liseye, oraya da kabul edilmezse mes- lek lisesine başvuracak. Meslek lise- sine de kabul edilmeyen öğrenci, çı- raklık merkezine gidecek. - Kalitenin yükseltilmesi amacıyla genel liselere sınırlı sayıda öğrenci alı- nacak. Meslek liseleri çoğaltılarak da- ha az başanlı olan öğrenciler buraya alınacak. - Yatay geçişler açık tutulacak. Fark derslerini verebılen öğrenciler, istediği okula geçebilecek. 'Sıradışı ve uçarı bilgelere' Jean dünyasmın yeni markası David Jaekson, geniş ürûn yelpazesiyle beğeni topladı. tlk olarak yurtdışında piyasaya sunulan David Jackson, Türk bayilere taıutunını Antalya Royal Resort Oteti'nde yaptı. Ürürüerinin yurtdışında 175 noktada saüldığını belirten Mete Eyilik. ürünlerinin kendini sıradışı bir uçan ve aynı zamanda yaşam deneyimi olan bir bilge olarak görenlerin markası obcağıru söyledi. David Jackson'm 1998 iîkbahar-yaz kreasjonlanru Ceylan Saner. Deniz Pulaş. Merve İldeniz. Ebru Ürün, Kemal Fidan ve AE Boztay'ın da aralannda bulunduğu çok sav ıda manken sundu. (SAADET USLU) Kitap yardımı Meclis'te Bakana 'ihale' sorusu ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)-Milli Eğitim Ba- kanlığı'ndadargelirli aile- lerin çocuklanna yapılan kitap yardımının, Yayımlar Daıresi'nden karşılanma- ması TBMM gündemine getirildi. CHP Milletvekili Zeki Çakıroğlu, Milli Eğitim Ba- kanı HikmetUiuğbay'ın ya- nıtlaması istemiyle veridi- ği soru önergesinde, "Sos- yalYardım Projesi" kapsa- mında yapılan kitap yardı- mı ihalesinin hangi firma- larca karşılandığını sordu. CHP'li Zeki Çakıroğlu, Uluğbay'ın yanıtlaması is- temiyle TBMM Genel Ku- rulu'na sunduğu soru öner- gesinde, şu sorulan yönelt- ti: - 8 yıllık kesintisiz temel eğitim uygulamasında Sos- yal Yardımlaşma ve Daya- nışmayı TeşvikFonu'ndan, MiB Eğitim Bakanhğı tasar- rufuna ne kadar miktar pa- ratahsisedildi? - Bu hangi amaçla kul- lanılacaktır? - Tahsis edilmişse hangi illere ne kadar gönderildi? - Gönderi ayni olarak mı, nakit olarak mı yapıl- dı? - Buödenekten Idtapyar- dımıyapıunası gerekmiyor mu? - Kitap yardımı gereki- yor ise nereden karşılandı? Yayımlar Dairesi'nden kar- şılandı mı? Karşılanmadı ise nedeni nedir? - İllere nakit gönderü- mişse, dağıtdacak malze- meointeminindehangiesas- lar uygulanmıştır? - Ülke çapında gereklı malzeme, hangi firmalar- dan temin edilmiştir? SINAVA GİRMEYİ ENGELLEYEN UYGULAMA KALDIRILDI OSYS'de sımrlaınaya retANKARA (Cumhuriyet Bürosu)-Danıştay, Yükse- köğretim Kurulu'nun (YOK) öğrenci Secme Sı- navı'nı (OSS) 3 yıl üst üs- te kazanamayan adaylann sınava girmesini engelle- yen uygulaması için *yûnit- meyidurdurma* karan ver- di. Öğrenci Seçme ve Yer- leştirme Merkezi (ÖSYM) Başkanı Fethi Toker, Da- nıştay'm karanna uyacak- lannı bildirdi. Danıştay, or- taöğretim başan puanı he- saplanmasında kullanılan katsayılann yeni ve eski mezunlara farklı uygulan- masını öngören düzenleme için "yürütmevi durdur- ma'' karan almadı. Danıştay 8. Dairesi, 1998 Öğrenci Seçme ve Yerleş- tirme Sınavı (ÖSYS) Kıla- vuzu'nda yer alan "ortaöğ- retim başan puanlannın testiere hangi oranda yan- sıtdacagmr ve "sınav-a kim- lerin başvuramayacağuH" öngören maddelerin iptali ve yürütmenin durdurul- ması istemiyle açılan da- vada, ilk aşamaya ilişkin karannı verdi. Danıştay, ÖSYS kılavuzunun "sına- va kimkrin başvuramaya- cağına" ilişkin bölümühak- kında yürütmeyi durdurma karan verdi. Danıştay 8. Dairesi, sonüç yılki ÖSS sı- navlannda 105'in altmda puan alarak başansız olan öğrencilerin 1998 yılı ÖSS'ye gjremeyeceğini ön- gören YÖK karannı, "egi- tim hakkma" aykın buldu. Yüksek mahkemenin, son karannda uygulamayı iptal etmesi durumunda, OSS'de3yılüstüste 105'in altında puan alan adaylar da bu yılki ÖSS'ye girme hakkı kazanacak. Katsayı uygulaması için ise bu aşamada "gkfcrihne- si olanaksız sonuç doğma- yacağı" hükmüne varan mahkeme, son karanndabu uygulamanın iptaline karar verebilecek. Daire, iptal is- temlerini daha sonra esas- tan karara bağlayacak. ÖSYS karanna göre bu yıl smava girecek adaylann ortaöğretim başan puanı katsayısı şöyle: - 1998 yılında mezun olan öğrenciler için ÖSS'de 0.2. ÖYS'de 0.6. - 1997 yılında mezun olanlar için ÖSS'de 0.13, ÖYS'de 0.4. - Daha önceki yıllarda mezun olanlar için ÖSS'de 0.03, ÖYS'de 0.1. Bukat- sayılar, sınava ilk kez gire- ceklerle daha sonra giren- lar arasında 40 puana varan farklar yaratıyor. ÖSYM Başkanı Fethi To- ker, Danıştay'ın karanna uyacaklannı belirterek " Yargıneyiöngördüyse ye- rine getireceğiz. Danıştay karanna uymak zorunda- >TZ" dedi. Bugün bir açık- lama yapacağını açıklayan Toker, mahkemenin iptal karan vermesi durumunda 11 Kasım'da sona eren ÖSS başvuru süresinin uzatılabı- leceği sinyali verdi. e-posta : tan @ prizma.net. tr Dünya turuna çıkacak Mr. Toy Türldye'de Dünya turuna çıkan oyuncak markası Mr. Toy, turuna Türkiye'den başbyor. GezegeniToy Planet'ten yola çıkan Mr. Toy, 10 seneyi aşkın birsüredir oyuncak sektöründe bulunan Türkiyeile birtikte çabşmaya karar verdi EksanÇocuk Marketive İşletmesive Ticaret AŞ, Mr. Toy'u Türldye'ye getiriyor. Şirket yetkilileri, hedeflerinin bu kahramanı ve iirettiği oyuncaklan önce Türk çocuklanna, daha sonra da dünya çocuklanna tanıtmak ve sevdirmek olduğunu söylediler. Okul kitaplannda 4 bin yanlış ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) -Öğretmenler, top- lam 4 bin yanlış saptadık- lan ders kitaplannı okut- makta direnen Milli Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu aleyhine Danıştay'a dava açtılar. 11 ders kitabına Talim Terbiye Kurulu'nca verilen onaym iptali istemiyle da- va açan öğretmenler, bu ku- rulun, görevlerini belirle- yen yasa ve yönetmelikle- re aykın olarak çahştığını söylediler. 1 yıllık çahşmalannı "Ama Oğretmenim Bu Yan- Uş_ Zalim Terbiye" adlı ki- tapta toplayan Gübiin Oza- km ve Muammer Karadaş dün yaptıklan basm açıkla- masında, yurttaş, öğretmen ve veli olarak yargıya baş- vurmaktan başka seçenek- leri kalmadığını söylediler. SÖYLEŞİ ATTİLÂİLHAN Şu 'Proletarya Diktatonluğu' Unutmak mumkün mü, bir akşamüstü Uğur (Mumcu), yanındasilahlı korumasıylaYayıne- vi'ne uğramış; mavi gözlerinde o her zamanki şa- kaylakanşık hüzünle:"-... ağabey"demişti, "...şu ara, yine bazılannın çok fena ayağına basıyorsun!" Gerçekten o günlerde (70'li yıllann ortaları) 'Pro/e- tarya Diktatörlüğü'nün, hiç de Stalin türünden 'despotlar'\n anladığı manada bir 'totaliteriik' ol- madığınıyazmaktaydım; zamanın bazı 'hızlılan' da buna içeriiyordu; şimdi onlardan birisi, şu 'Liberal Sol Cephe' meraklısı, merakına gerekçe üretirken diyor ki: "...Marks, 'proletarya iktidan elegeçirirvebir süre için diktatöriüğünü kurar' demişti; ama ko- şullar değişip de sen hâlâ 'Proletarya Diktatör- lüğü'nde ısrar ettiğinde, bu hem seni muhafa- zakâr yapan hem eşitlik, kardeşlik, özgüriük amacınla çelişir. Çünkü 'Proletarya Diktatörlü- ğü' diye bir şey uygulandı; eşitlik, kardeşlik, öz- güriük olmadı..." (Yeni Yüzyıl, 9 Haziran 1997) Farkındasınızya, burada -bilinçli ya da bilinçsiz- iki 'yanlış' iç içe geçmiştir. 1/ 'Proletarya Diktatör- lüğü' terimi, 'sahici' bir 'dikta rejimi' olarak algıla- nıyor. 2/ Bu yüzden de, SSCB, Marks/Engels'in öne sürdüğü kavramın 'uygulaması' sayılıyor. Acaba öyle mi? 'Sosyalizmin babalan' ne diyor? Once işin evveliyâtı! Daha o zaman -Uğur'un de- yimiyle- 'bazılannın ayağına çok fena basan' bir yazımda, 'keyfîyeti' şöyte açıklamıştınr. "...1875te, Almanya'daki iki toplumcu eğilim- li kuruluş, Lassale'cı 'Alman Emekçileri Birii- ği' ile Bebel ve Liebknecht'in yönettiği 'Alman Sosyal Demokrat İşçi Parbsi' birleşecek olur- lar. Gotha Programı diye anılan bir programta- n vardır; daha sonra ikinci bir program düzen- lenir ki, o da Erfurt Programı diye anılır; her iki programı, 'sosyalizmin babalan' Marks ve En- gels görmüşler, eleştirmişlen eleştirilerini, o dönemin önemli sosyalistleri olan Bracke, Be- bel, Kautsky, Sorge vs.'ye bildirmişlerdir. Gide- rek, bu mektuplardan ve eleştirilerden bir ki- tap düzenlenmiş, adı 'Gotha ve Erfurt Program- lan'nın Eleştirisi' olmuş, bendeki nüshasını 8 Mart 1952'de Paris'te satın almıştım; gerekip de çıkannca, ilk okuduğum günleri hatırladım; nasıl da üstüne üstüne gidiyordum..." "...içlerinde bu 'diktatöriük' sorununa deği- nen 2 önemli mektup dikkati çekiyor; birisi En- gels'in Bebel'e yazdığı 18/29 Mart 1875 tarihli mektup; ötekisi, Marks'ın Bracke'ye yazdığı 5 Mayıs 1875 tarihli mektup..." "...ilkinde diyor ki Engels, 'devlet uzerinde bu gevezeliği sürdürüp durmayalım, 'Fransız Ko- münü' bildiğimiz devletlere benzemeyen bir devletti; zaten devlet, sonunda dağılacak ge- çici bir kurumdun bize (yani Marks'la ona) kal- sa, biz programda 'devlet' sözcüğünün geçti- ği her yere, ya 'topluluk' sözcüğünü koyardık ya da 'komün' sözcüğünü koyardık. Fikrimce Engels'in bu dediklerinden, onun ve Marks'ın 'Proletarya Devleti' ya da 'diktası' denince 'Ko- münü' anladıklannı çıkarmak olasıdır, bir; 'Ko- münü' sonunda dağılacak geçici bir örgüt, üs- telik öteki devletlere benzemeyen bîr örgüt saydıklannı çıkarmak olasıdır, iki..." "...Marks ise mektubunda, 'Proletarya Dik- tatöriüğü'nden söz ederken, bunun, bildiğimiz kapitalist devletin bulunduğu kapitalist top- lumdan, devletin hiç bulunmayacağı sosyalist topluma geçerken işe yarayacak geçici birdö- nem olduğunu ve bilinen anlamda bir 'devlet' olmadığmı belirtiyor. Her ikisinin de 'Fransız Komünü'nü gözönünde tuttuklan besbellidir; ama işi sağlama bağlamak için, bir de Marks'ın 'Fransa'da içsavaş' adlı eserinde, 'Komün'ü nasıl nitelediğîne bakalım: "...'Komün, özüne bakılırsa bir işçi sınıfı yö- netimi, üretilenlere el koyan sınrfa karşı, üreti- ci sınrfın mücadeiesinin sonucu, emeğin özgür- lüğünün hangi siyasal biçim ile sağlanabilece- ğinin aynntılı bir açıklamasıydı...' ..." ('Hangi Sol', 4. Basım, s. 68-69, Bilgi Yayınevi, 1996.) Marks ve Engels'in, daha 1870'li yıllardaki 'Pro- letarya Diktatöriüğü' anlayışının; SSCB'deki Sta- lin'ci 'Proletarya Diktatöriüğü' uygulamasıyla, uzak- tan yakından bir ilişkisi olmadığı açıkça görülmü- yor mu, Allah aşkına? 'Paris Komünü'nde 'seçim sonuçlan'... Oüpheniz mi var, 'Paris Komünü' ne yapmış, O ona bakacaksınız; ilk işi seçimlere gitmek olur, en geniş özgüriük altında yapılan seçimlerde, Ko- mün Paris'in her mahallesinde (arrondissement) 'çoğunluğu' sağlar. Kesin sonuçlara göre, 15'i açıkça karşı/devrimci olmak üzere, 6'sı Gambet- ta ekolünden 21 muhalife karşı, 65 devrimci seçi- mi kazanmıştır; bu 65 devrimci arasında Fransız Sosyalizmi'nin bütün aşamaları temsil edilmişti; birbirleriyle çok mücadele etmişler, birbirleri üze- rinde asla diktatöriük kurmamışlardır. Siz bunu 'sahici' bir 'dikta rejimine' benzetebi- liyor musunuz? Hayır mı, öyleyse Stalin'ci 'totali- teriiği' Marks/Engels'in öngördüğü 'Proletarya Diktatöriüğü' sayamazsınız; sayamayınca, ne olur? Ne olacak, 'SSCB'de uygulandı, eşitlik, kardeşlik, özgüriük olmadı' tesbiti, suya düşer; milleti gaza getirmek için, havaya söylenmiş bir laf olur. Bilrnem anlatabildim mi? http:// www. prizma.net. tr/ A İLHAN http://vsww.eda.fr/-bilgryay/yazar/ailhan.htim