Katalog

Cumhuriyet tmtiyaz Sahibi: Berin Nadi Genel Yayın Yonetmenr Orhan Erinç 9 Genel Yayuı Koordınatörü: Hikmet Çetinkaja • Yazuşlen Müdurkn tbrahim Yıldız - Dinç Tayanç 9 Sorumlu Mudür Fikret tlkiz • Haber Merkezı Müdıirü: Hakan Kara •Gocsel Yönetmen: Fikret Eser Dış Haberler Şinasi Danışoğlu # tsühbaraî Cengiz Yıldınm # Ekonomı Mehmet Saraç • Kultür Handan Şenköken • Spor Abdülkadir Yücelman • Makaleler Sami karaören • Duzeltme Abdullah \xna9 Faoğraf. ErdoğanKöseoğhı •Bügı-Bclge Edibe Buğra • Yurt Haberieri Mehmet Faraç YaymKurulu. İfluuı Sdçıık (Ba$kan). Orhan Erinç. Oktav Knrtböke. Hikmet Çetinkaya. Şûkran Soner, Ergun Bata, Dinç Tayanç, tbrahim Yıldız, Orhan Bursalı, Mustafa Balbay, Hakan Kara. Ankara Temsılcısı Mustafa Balbay Ataturk Bulvarı No: 125.Kat4.BakanlıkJar-AnkaraTel 4195020(7hat). Faks 4195027 • İzmır Temsılcısı Serdar Kızık, H. Zı>a Blv 1352 S 2,3Tel 4411220, Faks:4419117«Adana Teınsilcisi: Çetin Yîğenoğjn, Inönû Cd 119 S. No 1 Kat. 1, Tel: 363 12 11, Faks: 363 12 15 Müessese Müdürü l stfin Akmen # Koordınatör Ahmet Korulsan # Muteebe Bûlent Yener«kJare Hüseyta Görer • tşleOne Önder ÇeUk • Bılgı- tşlem Nail İnaJ # Bılgısayar Sıstenı Mürüvet Çikr«Saflş FszUetKna MEDYA C: • Yönetım KunılU Başkanı - Genel Mudur Gfilbia Erdnran # Koordınatör Reha Ifıtman 9 Genel Müdur Yardımcısı Miue Akdağ Tel 514 07 53 ; 5139580-5138460-61,Faks 5138463 Yayımla.nan \e Basan: Yem Gûn Haber ^ıar5i Basm \e Yayıncılık A_Ş Tûrkocağı Cad 19 41 Cagaloglu 34334 lst PK 246 tstanbul Tel (0 2121 512 05 05 (20 hat) Faks: (0/212) 513 85 95 4KASIM1997 tmsak: 5.04 Güneş:6.31 Öğle: 11.55 Ikindi: 14.38 Akşam: 17.04 Yatsı: 18.27 Yayınevlerinin tepkisi • İstanbul Haber Servisi - Ders kitabı yayunlayan özel sektöre aıt yayınevlen, Milli Eğıtım Bakanhğı'nın, gezicı araçlarla devletın yayımladığı ders kitaplannı sattırmasının kendılerıni zarara uğrattığını öne sürerek bakanlığa tepki gösterdiler. Özel sektör yaymevleri. öğretmen \e okul müdürlerinın öğrenci ve velılen devletın yayımladığı ders kitaplannı satın almalan doğrultusurıda yönlendırdiğıni savunarak "Hatta tedavülden kalkmış kıtaplann, köşe başlannda otobüslerde, yanlanna neredeyse "kahrolsun kırtasıyecı ve yayınevi" anlamına gelecek pankartlar asılarak halka satışı sağlanmıştır" dediler. Capitol'den Ata'ya saygı • Haber Merkezi - Capıtol Alışveriş ve Eğlence Merkezı'nın düzenledıği "Atatürk Haftası" etkinlıkleri çerçevesınde 'Atatürk Fotoğraflan Sergısf Capıtol Sırıema Fuayesı'nde açıldı. Sergı 10 Kasım'a kadar ziyaretçilere açık olacak. Bugün Özel Doğan Lisesı, yann Özel Moda Kolejı, 7 Kasım'da Kırmızı Balık Çocukevi ve Yeni Ufuklar Koleji çeşitli etkinliklerle atayı anacaklar. Validebağı Öğretmenler Çoksesli Korosu ise 10 Kasım günü saat 18.00'de Atatürk'ün sevdiğı şarkılan seslendirecek. Depresyon geçirenler • İstanbul Haber Servisi - Depresyonun toplumda en sık görülen ruhsal hastalıklann başında yer aldığı \e depresyon geçırenler arasında ev kadınlannın ılk sırada yer aldığı belırtıldi. Toplumun depresyon hakkında bılgılendınlmesı amacıyla düzenlenen "Depresyon Günleri "97 - Eğitım, Bılgilendırme ve Tedavı Kampanyası"nın açılışında konuşan ll Sağlık Müdürü Dr. Mehmet Salman, depresyonun yüzde 8-12 oranıyla toplumda en sık görülen ruhsal hastalık olduğunu bıldırdı. Gülay Aslıtürk'e protesto • İstanbul Haber Servisi - HABITAT tzleme Grubu, Yeşıl Kuşak Çevre Öncülen ve Bağımsız Hayvan Platformu temsılcileri, Şişli Belediye Başkanı Gülay Aslıtürk'ü. çe\Teye ve sokak hayvanlanna karşı "çağdışı tutumu" nedeniyle protesto ettıler. Şışlı Abıde-i Hürnyet Meydanı'nda yapılan basın açıklamasmda. Başkan Aslıtürk'ün sürekli olarak öldürttüğü sokak hayvanlannın dehşet uyandıran görüntüsü ile halkın günlük yaşamını ve psikolojık dengesinı altüst ettıği savunuldu. • ŞANLIURFA(AA)- Şanlıurfa'da şıddetlı yağış nedeniyle E-90 karayolu bır süre ulaşıma kapandı, bir ilköğretım okulunun su altında kalması nedeniyle öğrenciler mahsur kaldı. Yağmur nedeniyle Sırnn, Akabe. SSK, Yeşildırek, Paşabağı, Haleplıbahçe mahallelennde çok sayıda evi su bastı. Sağanak yağış sonucu Atatürk Caddesi. Dergâh-Balıklıgöl çe\Tesi ıle Otogar yakınındaki yol su altında İcahrken çok sayıda araç da yolda kaldı. Tatvan ve Ahlafta deprem • TATVAN (AA) - Bitlis'in Tatvan ve Ahlat ılçesınde, deprem meydana geldi. Boğazıçı Üniversitesi Kandılli Rasathanesı yetkılılennin açıklamasına göre Bitlis'in Ahlat ılçesinde saat 10.07'de, Rıchter ölçeğine göre 4.3 şiddetınde deprem oldu. Merkez üssü Ahlat olarak belirlenen deprem, Ahlat ve çevresınde hissedıldi. Akçaören, Yoğurtyemez ve Kırkdönüm köylerinde 2 kişınin yaralandığı ve 4 evin yıkıldığı bildinldi. Tatvan ilçesınde ise saat 10.47 sıralannda meydana gelen depremın şıddetı 4.2 olarak belirlendı. Pamukkale Üniversitesi 'ne bağlı Yükseköğrenim Vakfı'nda usulsüz harcamalar saptandı Vakıfta yolsuzlukHAZALATEŞÇAKIR ANKARA - Pamukkale Üniversite- si'ne bağlı Yükseköğrenim Vakfı gelir- lerinin okulun gehştirilmesi yerine usul- süz harcandığı ve vakıf paralanmn özel bankalara repo amacıyla yatınldığı orta- ya çıktı. Vakıf muhasebecisi Sadullah Bülbül, ifadesinde, makbuzsuz alman pa- ralardan Vakıf Başkanı ve Pamukkale Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. M Arif Ak- şjn'in özel hesabına ayda 125 milyon li- ra yatırdığını söyledı. Vakıflar Genel Müdürlüğü Aydın Böl- ge Müfettışi Yusuf Altuıbaş'ın denetim raporunda, 1 milyar 236 milyon lira tu- tanndaki öğrenci gelirlennin muhasebe kayıtlanna geçirilmediği, yasal olmayan bordrolarla öğretmenlere bir milyann üzerinde para ödendığı saptandı. Vaknn2Kasım 1996tarihli 1994-1995 • Denetim raporunda, 1 milyar 236 milyon lira tutanndaki öğrenci gelirlennin muhasebe kayıtlanna geçirilmediği belirlendi. denetim raporunda, Denızlı'de yapılacak olan yükseköğrenim kurumlanna yar- dımcı ve destek olmak amacıyla kurul- duğu belirtilmesine karşın faturasız öğ- renci gelirlennin bağış makbuzu ve tah- silat makbuzu ile toplandığı belirlendi. Tahsilat tnakbuzlan gjztendi Raporda, vakıf adı altında kurulan Pa- mukkale Dıl Eğitım Merkezı'nin (PA- DEM) hesaplan incelendiğinde, günlük işlemlerin kasa deftenne işlenmesıne kar- şın öğrenci gelırlerine ait tahsilat mak- buzlanmn gizlendiği belırtildi. Vakıf yetkililerinin, öğrenci sözleşme- leri ve öğrenci kayıtlannın 9 Ekim 1996 tarihine ılışkin dökümünü bılgisayara vi- rüs girdiği, kayıtlann bir bölümünün yok olduğu gerekçesiyle vermedıklerine dik- kat çekıldi. Yevmiye defterinın 176. sı- rasında 31 Aralık 1995 tanhli ödemele- rin de faturasının bulunmadığı. vakfın yan kuruluşu olan PADEM'in öğrenci ge- İırlerinın tamamırun muhasebeleştırme- yerek açıktan ödemelerin yapıldığı sap- tandı. Vakıf yetkılilerinden Mesut Aygören (Muhasip Üye) ve Yavuz Üçer'in (Dil Eğitim Merkezi Kurucu Temsilcisi) mak- buzlan saklamaya çalıştıklan belirtile- rek öğrenci gelırlerinin bır bölümünü gayri resmi olarak harcadıklannı açıkla- dıklan kaydedildi. Vakfın ve PADEM'in kayıtlanna geçirilmeyerek açıktan harca- nan paralar için Denizli Cumhuriyet Sav- cılığı'nda 1996/4410 sayılı soruşturma dosyası açıldı. Hazırlanan müfettiş ra- porunun da savcılığa gönderilmesi isten- di. Vakfin 1995 yılı öğrenci gehrlerinın yasal kayıtla yasal olmayan kayıtlar ara- sında 792 milyon 629 bın 235 lira fark olduğu, ödemeler bakımından da 943 milyon 316 bin 940 lira açık görüldüğü vurgulandı. Vakfin 1995 yılı içerisınde öğ- retmenlere bordro düzenleyerek yasal ol- mayan 1 milyar liranın üzerinde fazladan para ödendiği, muhasebe kayıtlanna ge- çirilmediği belırlendi. Tüm Öğretim Üyeleri Derneği Genel Başkanı Tahir Hatipoğlu, üniversite va- kıflannın amacı dışında kullanıldığını belirterek, öğrenci ve ögretmenlerin sö- mürüldüğunü söyledı. Demirel: Enerji ithalatı yapılabilir 6 Elektrik kesiııtisi sanayiye darbe vuracak^ ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Cumhurbaşkanı Sükymaıı Demirel, enerjı sektöründe yapılacak ke- sintılerin sanayiye darbe vuracağına dıkîcat çekerek kısıntıya gıdilmemesi için sağ-sol demeden her yerden ıthalat yapılabıleceğıni be- lirttı. Demirel. *19751eben komünist Bulgaristan'dan elektrik aldığım için topa rutulmuştum. Elektriğin komünisri obnaz. Kimden bulursakordan elektrikal- mahyız" dedı. Demirel, Türkıye 7. Enerjı Kongresi'nin açılı- şında yaptığı konuşmada, "enerji açığuun kriz haline döaü^üğünü" belırtü. Baş- bakan Mesut Yılmaz baş- ta olmak üzere pek çok yet- kilinin elektrik kesintisine başlanacağı ile ılgili açık- lamalanna dikkat çeken Demirel, "Eğer resmi ağız- lar dryorlarsa ki enerji ke- silecek, işte kriz budur. Bu konuşmalann vapıkhğı \er- de,Türki)e kalkınmasının üstüne soğuk su dokülür" e-posta : tan (a prizma.net. tr dedi. Enerji sektöründe ya- pılması gereken 2.5-3 mil- yar dolarhk yatınmın, 600 milyon dolarda kaldığını vurgulayan Cumhurbaşka- nı, elektrik kesintisinin sa- nayiye darbe vuracağı uya- nsında bulundu. Demirel, "Tûrldye kal- kmmasuu bıçakla keser gi- bi durdurmaya razı olama- vız. Öyleyse şimdi, saçımı- a başımm >olacağız, e\>a- la losa vadedeki krize çare bulacağız. Sonra orta ve uzun vadede kriz me> dana getmemesi için çareieri a>- nı zamanda bulacağız. Ya- ni bugünkü sıkmülar eğer ufkumuzu kapatır, biz or- ta vadedeki tedbûieri bu- günden almazsak bugün- kü sıkınnlan aşsak bile ya- nn gene aynı sıkıntılaria karşı karşıva kaknz" de- dı. Enerjı ıletim ve dağıtım hatlanndan kaynaklanan ve yüzde 20'lerdüzeyinde sey- reden kayıplara dikkat çe- ken Demirel, bu oranının OECD ülkelerinde görü- len yüzde 6'lık düzeye çe- kilmesı gerektığinı vurgu- ladı. Enerji ve Tabii Kaynak- lar Bakanı Cumhur Ersü- mer de enerjinin artık Tür- kiye ıçın seferberlik nokta- sına gelmiş bır mesele ol- duğunu kabul ermek ge- rektığinı bıldırdi. Hazırla- dıklan enerjı tasarrufu ge- nelgesinin en kısa zaman- da Başbakanlığa göndere- ceklenni belırten Ersümer, bütçenin enerjı açığını ka- patmak için yeterli olmadı- ğını bildirdi. Ersümer, özel sektör ve yabancı serma- yenin bu sektöre girmesi- ni sağlamaya çalıştıklan- nı belirttı. YÖK'ün bütçesi daraltıldı• Katma bütçeli idarelerden bütçedeki ödeneği kısılan tek kurum, YÖK oldu. YÖK'ün bütçe ödeneği 2 trilyon 330 milyar liradan 2 trilyon 263 milyar liraya indirildi. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - 1998 bütçe yasa tasansında, katma bütçeli idareler ıçınde ödeneği da- raltılan tek kurum Yükse- kögretim Kunılu (YÖK) ol- du. Katma bütçeli idareler ıçinde yer alan üniversiteler arasında en büyük ödeneği İstanbul Üniversitesi aldı. 1998 yılı bütçe yasa tasa- Üçyüdırl o>nama\an Jodk Foster, Robert Zemeckis'in gecen hafta gösterime giren Contact-Mesaj isimli fılminde rol alı\t»r. Fümdcki Ellie roJü için 9.5 milyon dolar alan Foster, "Zor koşuDaria karşüaşıp zekâ ve becerikriyle olaylan çözen karaktetieri oynama eğilimim var. Bu tür projeJerin dışında kcndimi hep aynıfiirode oynuyormu$um gibi hissediyorum'' dryor. Su kaynaklannın paylaşımı sırasında patlak veren anlaşmazlıklann savaşlara dönüşebileceği ileri sürülüyor Geleceğin en etkfli sflahı su olacak Dünyanın su ihtiyacı her 21 yılda bir iki misline çıkarken kaynaklarda artış görülmüyor. 1900 Çeviri Servisi - 20. yüzyılın sona ermek üze- re olduğu şu günlerde dünya nüfusunun yüzde 20'si temiz su kaynakla- nndan yoksun. Kısıtlı su kaynaklan pek çok bölge- de siyasi krizlere ve gi- derek silahlı çatışmalara yol açıyor. Haftalık Tnne dergısinin çevTe konulu özel sayısında yer alan su konulu bir yorum yazısı- na göre geleceğin savaş- lan, kısıtlı su kaynaklan- nın paylaşımı sırasında patlak veren anlaşmazlık- îar yüzünden çıkacak. Su silahının ne denli tehlikeli bır savaş aracı olduğu Bosna savaşı sırasında ortaya çıktı. Sırplar, Müslüman kesımi dize getırmek için doğrudan saldın yerine su kaynaklannı ele geçirerek daha öl- dürücübir taktik uygulama yoluna git- tiler. Önce Bosna kentinin elektriğini kesen Sırplar, daha sonra da şehir su- yunu kestiler. Böylece su kuyulannın başında kuynık olan Bosnalılar, kes- kin nişancılann boy hedefi haline gel- diler. 1992 yılından savaşın sona er- diği 1995 yılına dek yüzlerce Müslü- man su kuyruklannda katledıldi. 199O'lı yıllann başında Somali'de patlak veren iç savasta da su kaynak- lannın tahribatı savaşın gıdişatım be- lirleyen önemli bir unsur oldu. Savaş- tan kaçan askerler su kuyulannı kaya- Dünyada Yıilık Su Tüketimi (Kik>metKküP) Susuz Dünya 5 oce 4 000 3oog 2 000 Ulke Kanada Brezitya Avusturalya Macaristan Mekstka Fransa Çm Htndistan Mtstr Içmesuyu kaynaklan 4Z96 19.0 3.4 2J3 2J2 0.9 O4 1950 larla doldurarak kullanılmaz hale ge- tirdiler. Sonraki çatışmalarda su kaynakla- nna saldınlar yalnızca bır taktik uy- gulaması nıteliğıni yitirdi ve savaşın ana hedefi haline geldı. Bosna ve So- mali örneğinden gerekli dersın çıkar- tılması gereklıliğme dikkat eden çev- recıler, benzer felaketlerin bır daha yaşanmaması için şımdiden bazı ön- lemlenn alınması için kollan sıvadı- lar. 20. yüzyılda dünya nüfusunun art- masının yanısıra kısıtlı temız su kay- naklannın azalması "su savaşlan" teh- likesinin ciddi boyutlara ulaşmasına yol açıyor. Bugün, ne yazık ki dünyanın pek çok bölgesi su sıkmtısı çekerken, bol olduğu bölgelerde su aşın tüketi- 2000 liyor, boşa harcanıyor ve kirletiliyor. Birleşmiş Milletler'm geçen nisan ayında hazırladığı rapora ve Stock- hohn Çe\Te Enstitüsü'ne göre 2025 yılında dünya nüfusunun üçte ıkısi su sıkmtısı çekecek. 1995 yılında nüfu- sun yüzde 20'si temız su kaynaklann- dan yararlanamazken, yüzde 50'si çağ- daş tuvalet olanaklanndan yoksun. "Dünyaçok bihük bir su sonınu ile kar- şı karşıya" dıye konuşan BM Ingılte- re Temsilcisi SirCrispin Tickell, "Sa- vaş nedeni olarak su. petrolden daha önemli. Dünyanın su ihtiyacı her 21 ydda bir, iki misline çıkarken. su kay- naklanRomahlardöneminden bu ya- na artmadL Bu durunıda sorunlar ka- çuuhnaz oluyor" diyor. nsma göre, genel bütçeye dahil dairelerin ödenekleri arasında en yüksek artış ora- nı yüzde 343 Me Cumhurbaş- kanlığı'na yapıldı. Ancak Cumhurbaşkanlığı 'mn büt- çe büyüklüğü 25 trilyon li- ra ile sınırlı kalırken; Hazı- ne Müsteşarlığı'nın bütçe ödeneği 7 katrilyon 554 tril- yon lira olarak belirlendi. Genel bütçeye dahıl daireler içinde en düşük payı 1 tril- yon 781 milyar lira ile Da- nıştay aldı. Katma bütçeli idareler- den bütçedeki ödeneği kısı- lan tek kurum, YÖK oldu. YÖK'ün bütçe ödeneği yüz- de 2.9'luk bir azalmayla 2 trilyon 330 milyar liradan 2 trilyon 263 milyar liraya in- dirildi. Üniversıteler arasuı- da da en yüksek payı, yüz- de 112.6 oranında artışla ödeneği 31 trilyon 813 mil- yar liraya çıkanlan istanbul Üniversitesi aldı. Ödeneği, geçen yıla göre en yüksek oranda arttınlan üniversite ise yüzde 152'likarhşlaGa- latasaray Üniversitesi oldu. Bütçe yasa tasansındaki ba- zı üniversitelenn ödenekle- ri ile artış oranlan şöyle: Ankara Üniversitesi 22 trilyon 770 milyar lira (yüz- de 106 7).OrtadoğuTeknik Üniversitesi 12 trilyon 49 milyar lira (yüzde 110.8), Hacettepe Üniversitesi 21 trilyon 936 milyar lira (yüz- de 92.7), Gazi Üniversitesi 15 trilyon 699 milyar lira (yüz- de 95.2), İstanbul Teknik Üniversitesi 11 trih/on 454 milyar lira (yüzde 104.2), Boğaziçi Ümvershesi 5 tril- yon 984 milyar lira (yüzde 98.7), Marmara Üniversite- si 10 trilyon 884 milyar lira (yüzde 95.6), Yıldız Teknik Üniversitesi 4 tnlyon 502 milyar lira (yüzde 103.6), Mimar Sinan Üniversitesi 3 trilyon 2 milyar lira (yüzde 114.5). 1998 bütçesiyle pilot ola- rak 5 üniversitede ödenek- lerinin tamamının topluca verilmesi uygulamasına baş- lanacak. Üniversitelere Ha- zine tarafından aynlan ta- şınmaz mallann kirası ya da işletilmesi yoluyla elde edi- lecek gelirlerin kullanımı da üniversitelere bırakılacak. Ekmek îstanbul'da 35 bin lira EkonomiServisi- Türki- ye Esnaf ve Sanatkârlar Bır- bği'nden zam talebınde bu- lunan finncılar, isteklenni kabul ettirdi. Cuma günün- den itibaren 225 gramlık ek- mek 35 bin liraya satılacak. Ekmekte standart göze- ttleceğını belırten İstanbul Fınncılar Odası Başkanı FahriÖzer, 225 gramhk ek- meğe 5 bin hra zam talep- lerinin kabul edıldiğinı be- lirterek 250 gramlık ekmek üretiminin yasaklanacağını söyledi. Halkm gram ve fiyatla kandunhnasının önüne geç- mek istediklennı söyleyen Özer, "tnsanlar ne>i ne ka- dara aldıklannı bilsinler. Ağırhk oyunlarrvla aldanl- masın diye bö>1e bir uygu- lama başlayacak" dedi. Hü- kümete destek vermek için daha önce zam talebinden vazgeçtiklerini yineleyen Özer şöyle konuştu: "Hü- kümet, halka ucuz ekmek yedfamek istiyvrsa, bizimda- ha ucuza un alımı gerçek- leştirmemizi sağlasuı. Buğ- day ithalinde ödenen güm- rük vergisinidüşürsün ya da kakhrsm. Buğdayuıton fiya- n Türkiye'ye getince nere- deyse iki katma çıkryor.*' Kaçak çalışan finnlann her geçen gün artmasınakar- şın, denetimın yetersiz kal- dığını söyleyen Özer "Biz hükümete destek vermek içindişimizisıknk.Ancak, ne kadardevam edebiKrdi. Ek- mekte yaşanan haksız reka- bet de durüst çalışan finncı- yı zor durumda bırakryor" dedi.