Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
28KASIM 1997CUMA CUMHURİYET SAYFA
EKONOMI
SIRKETLERDEN
• V\TNDO\VS
plaîformunun finans
dünyasma sunduğu
olanaldar, "VVindovvs ın
Finance" başlığı altında
düzenlenen bir toplantıda
ele alındı. Toplantıda.
VVindovvs platformunun
sağladığı olanaklar,
Microsoft uzmanJan ve
Windows platfoımu
üzerinde çözüm geliştiren
ftrmalar tarafından Türk
finans çevrelerine
tanıtıldı.
• PINAR'ın gervek
ö> kiisü ekranlarda
Pınar'ın kurumsal yeni
rekJam filmi. kurucusu
Selçuk Yaşar'ın
yaşamından kesitleHe
ekrana getirilerek.
Pınar'ın nasıl kuruldugu,
gerçek ama masalsı bir
dille izleyiciye
aktanlacak. 6I saniyelik
reklam filmınin
seslendirmesinı Müşfik
Kenter yapıyor.
• PAPERr.VIATE sizi
Fransa"ya göndemor
Dünya Kupası'nın resmi
kalemi PapenMate'in
Dynagrip ve Super Team
paketlerinde bulunan
Topu Bul yanşmasına
katılarak, çekihşle
belirlenecek 2 talihliden
biri olursanız, 2 kişilik
Fransa bileti ve ücretsiz
konaklama şansına sahip
olabılirsiniz.
• ORİFLAME'in '97-98
KtşKataloğuçıkb
Kozmetik sektörünün devı
Onflame'in yeni
kataloğunda yer alan,
kadın ve erkegin cilt
bakım ve kozmetik
ihtiyaclanna yanıt veren
yeni ürünlerle, her cilt,
kışın da bahan yaşatacak.
• VİKİNG KÂĞIT'tan
anlamlı bagış
Vıking Kâğıt, Türktye
Sokak ÇocuJdan
Vakfi'nınaçmış olduğu
bkünma evlerinin bir
yıllık temizlik kâğıdı
ihtiyacını karşılıyor. 24
Kasım'da vakjf sorumlusu
Özen Araz. kâğıtlan
Viking Kâğıt Pazarlama
Müdürlüğû'nden teslim
aldı.
• ALTERNATtFBANK
da Vısa ailesine kaüldı
Ülkemizdeki Visa üyesi
bankalar arasına katılan
Altematifbank: Vısa
Classic. Visa Gold, Visa
Electron ve Anadolu
Grubu başta olmak üzere
dört ayn Vısa üriinü ıle
hizmet verecek.
Hükümet, işçi, işveren enflasyonun düşürülmesini istiyor ama...
Toplumsal uzlaşma yokEkonomi Servisi - "Ydlann kronik hastahğT enflasyonla
mücadele için toplumsal uzlaşma sağlanamıyor. Yapısal
reformlann gerçekleşririlebileceğinden emin olamayan iş
dünyasının tereddütlen sürerken, çalışan kesim de enflasyonla
mücadele edilmesini. ama fedakârhğı başka kesimlenn yapması
gerektığini savunuyor.
Hükümet iseenflasyonla mücadele konusunda tavnm kesin
bir dille ortaya koyamıyor. Antienflasyonist programdan söz
edilirken, ortada sadece 1998 yılı bütce tasansı bulunuyor. Bu
arada ekim aymda son bir yıl itibanyla tüketici fıyatlannda
yüzde 93.2 olanyıllık enflasyonun kasım ayındayüzde 100'e
varması bekleniyor. Başbakan Mesut Yılmaz'ın antien-
flasyonist program diye nitelendirdiği enflasyonla mücadele
ve yapısal reformlann gerçekleşmesinı ıçeren 3 yıllık istikrar
programınm MF'den destek bulamaması, enflasyonla mücadele
için çeşitli kesimler arasında birkaç ay önce oluşan olumlu
havayı da dağıttı. IMF'nin istediğı bir yıllık enflasyonla
mücadele programını olası bir seçim nedeniyle uygulanabilir
göremeyen hükümet yenıden 3 yıllık programına dönüş yaptı.
Ancak Asya krizi nedeniyle uluslararası piyasalardan da
kaynak bulması zorlaşan hükümetin. I998'de seçime gitme
ihtimalinin yükselmesiyle enflasyonla mücadele konusunda
gereklı tedbırlenn alınması beklentileri de zayıflıyor.
Sanayıciler. hükümet üyelerinin herbirinin farklı enflasyon
hedefleri koymasından duyduğu rahatsızlığı dile getirirken,
IMF ıle biranlaşmaya vanlamamasını da endişe ile karşıladı.
Sanayiciler. hükümetten. reformlann gerçekleştirilebileceği
taahhüdünü bekliyor. Enflasyonla mücadele edilmesini isteyen
çalışanlann temsilcisi sendikalar, fedakârlığı diğerkesimlerin
yapması gerektiğini düşünüyor. IMF 'nin dayatmaprogramlanna
şiddetle karşı çıkan sendikacılar da hükümetin tavnnın net
olmamasından duyulan rahatsızlık nedeniyle enflasyonla
mücadeleye nasıl destek verebıleceğini ortaya koyamıyor.
Hükümet
cephesi kanşıkHükümetcehpesın-
de koalisyon kuruldu-
ğundan beri enflas-
yonla mücadeleden
vergi reformuna, sos-
yal güvenlık refor-
mundan. IMF ile an-
laşmaya kadarher ko-
nudaki görüş aynlık-
lan sürüyor.
Bütçede öngörûlen
yüzde 50 enflasyon
hedefı Yılmaz'ın "Bu
kış zor geçecek, enf-
bsyonda düşüşgörüJ-
meyecek, pahalıhkta
rahatlama olmaya-
cak" şeklindeki söz-
leriyle çelişti.
Devlet Bakanı Işm
Çetebi ve Maliye Ba-
kanı Zekeriya Temi-
zd, çalışanlann enf-
lasyonaezdirilrneyece-
ğini söylerken, Yıl-
maz.
tt
Çahşantann üc-
retferinde red arüş ol-
mayacak" dedı.
Taner, enflasyonun
IMF'den yardım gel-
mese bıle yüzde 31 'e
hatta yüzde 20'nin al-
tına indinleceğini sa-
vundu.
Bakanlar düzeyindeki celişki-
li açıklamalarekonomide belir-
sizliğe yol açaıken işadamı Rah-
mi Koç'un l998 için "Gereldr-
se bir kâr etmeyiz" önerisıyle
bu tür demeçlerde artış oldu.
Koç'un sözlerine kamu ve özel
sektörün dört ay zam yapma-
ması önensıyle yanıt veren Ta-
ner'e, Sanayı Baka-
nı Yahm Erezertele-
nen zamların daha
büyük zamlan doğu-
racağı gerekçesiyle
karşı çıktı.
Maiıye Bakanı Ze-
keriya Temızel ise
enflasyonun yüzde
76'sının özel sektör
tarafından belırlen-
diğini belirterek,
Koç'un toplumsal
görevini yerine ge-
tirdığini söyledi.
Enflasyon hedefi-
ni sürekli revize eden
Taner, son olarak
"Enflasyonu sütJe
besfedik" diyen Sa-
bana'ya yanıt vere-
rek canavan öldüre-
ceğini ve enflasyonu
yüzde I5'eındirece-
ğini iddia etti.
Buna karşılık.
Devlet Bakanı Işm
Çetebi ve Maliye Ba-
kanı Temizel enflas-
yonu 3 yıl içinde in-
dirmeyi planladıkla-
nnı belirttiler. Ta-
ner'in şok program
uygulanacak yönün-
deki açıklamalanna sert tepki
ise Başbakan Yardımcısı Büient
Ecevit'ten geldi.
Ecevit, Yılmaz'a bir yıllık
program ve ekonomi ıdaresinde-
ki uyumsuzluktan duydugu ra-
hatsızlığı bildirdı. Başbakan Yıl-
maz ise son olarak üç yıllık prog-
ramın uygulanacağinı açıkladı.
IMF ne istiyor?
# Bir yıllık programla
enflasyon düşüriilsün.
# Sosyal güvenlik reformu
ferçekleştirilsin.
> Ozelleştirme bir an önce
yapılsın.
# Reformlardan sağlanacak
8 milyar dolarlık tasarnıf ve
Dûnya Bankası'ndan
ahnacak 2 milyar dolar
kaynakla enflasyon yüzde
15'eindirilsin.
Tarafların enflasyon
öngoruleri
# Hükümet 1998 için yüzde
50,1999'da yüzde 20 ve 2000
yılında tek haneli bir enflasyon
hedefiiyor.
# Yüksek Planlama Kurulu
bu öneriyi kabul ederken,
ekonomi çevreleri kendi
tahminlerine göre
programlannı oluşturdu.
# Sabancı Holding ve Alarko
Holding, tahmin yapmak için
hükümetin hedefinin
netleşmesini bekiiyor.
# Koç Holding yüzde 50
olarak yaptığı tahmini.
hükümetin icraatına göre
belirleyeceğini açıkladı.
# Yabancı Jcuruluşlar ise
enflasyon tahminlerini yüzde
80 ile 90 arasında
belirtiyor.
# Union Bank Switzerland,
tüketici fıyatlanna göre
enflasyonu bu yıl sonu için
yüzde 84, önümüzdeki yıl için
yüzde 80 olarak ongördüğünü
îşadamlan
ikiye aynldıIşadamlan
cephesi
enflasyonla
mücadelede
Koç'un ortaya
attığı öneriyle
ikiye aynldı.
Önce Koç
Holding Yönetim
Kurulu Başkan
Vekili Suna
Kıraç'ın.
hükümete,
enflasyonun
üstüne kararlılıkla
gittiğı sürece
destek
vereceklerini
söyleyerek bir
dönüş yaptı.
Enflasyonun
mutlaka
düşürülmesi
konusunda ortak
bir görüşte olan
sanayi kesimi, kâr
etmeyerek
fedakârlığa
katılınması
konusunda görüş
birliğine
varamadı.
Büient Eczacıbası.
enflasyonun sorumlusunun
özel sektör
olmadığını belirterek,
hükümetin gerekli
önlemleri
alması gerektiğini
söyledi.
, Şabancı ise bu tartışmaya
hiç girmedi.
Ancak geçen
günlerde
"Enflas>onu sütfc
büjıittük"
diyerek yeni bir
tartışma baslattı.
Hükümetin
yapısal
reformları
yapabileceğine
inanmayan iş
dünyası net tavır
beklentisi içine
girdi.
Hükümet
üyelerinin sürekli
farklı demeçler
vererek piyasalan
alrüst etmesini
eleştiren
sanayiciler,
enflasyon
hedefinin net bir
şekilde ortaya
konmasını
istiyor. tş
dünyası,
hükümetin IMF
ile bir anlasmaya
varamamasından
duyduğu
tedırgınliği de açıkça dile
getirmeye başladı.
Yılmaz'ın bir yıllık
programın olası bir seçimi
kaybettireceği
endişesini ifade etmesi de
sanayiciler cephesinde ayn
bir tedirginlik
yaratıyor.
CHE 51aturaları vaktmde göndermedi
Fatura maceralanmı-
zın sonu gelmiyor. Is-
tanbul'dan arayan, is-
minin açıklanmasının is-
temeyen birokurumuz,
geçen yıl eylül sonu ıti-
banyle CINE 5'e abone-
liği bitmek üzereyken
14 milyon 500 bin lira ha-
vaJe yaparak abonelik süresini uzat-
tığını söylüyor. Bir süre sonra, CINE
5 tarafmdan gönderilen 2 milyon 416
bin liralık (ekim ayı abonelik bedeli
karşılığı) fatura, okurumuzun kafa-
sını karıştırmış.
Okurumuz, ödemesini peşin yap-
masına karşın CINE 5'in kendisine
aylık taksit ödeme yapılmış gibi fa-
tura kesmesine bir anlam vereme-
miş.
Ancak, hizmet sektöründe fatu-
ranın hizmeti verdikten sonra kesil-
diğini ve CINE 5'in de bu uygulama-
ya başladığını öğrenen okurumuz
bize yazdığı mektupta, ekim ayı abo-
nelik ücreti karşılığında kesilen fatu-
radan sonra, geri kalan aylann fatu-
ralarının kendisine ulaşmadığını be-
Cumhurtymt Omz+tmm
TürkocmÇı C»O 39/<i
CaQftloQhj/1S TANBUL.
TEL 513 O5 OS
FAX B1A O7 61
lirtiyor.
Bunun üzerine, 27
Mayıs 1997 tarihinde
CINE 5 hakkında ver-
gi kaçağı ihban yaptı-
ğını belirten okurumuz,
Istanbul Defterdarlı-
ğı'nın harekete geç-
mediğini vurguluyor.
Okurumuza göre, ihbar değerlendi-
rilmedi.
Bu gelişmeler üzerine aradığımız
CINE 5 yetkilileri, faturaların "kesil-
miş" göründüğünü, okurumuzun
adresine postalandığım iddia ettiler.
Ancak, faturalar okurumuzun ad-
resine gitmemişti. CINE 5, kestiğini
ve gönderdiğini iddia ettiği bu fatu-
ralann birer suretini çıkardı ve oku-
rumuza gönderdi. Gönderdi gön-
dermesine de, bugünden sonra fa-
turalar, okurumuzun ne işine yara-
yacaktı?
Günde binlerce fatura kestiklerini
ve kanşmış olabileceğini belirten CI-
NE 5 yetkilileri, dikkat çektikleri ka-
nşıklığın bedelini, okurumuza "es-
ki" fatura göndererek odettirdi.
Turk-ls... DISK...Hak-ls.Turk-ls... DISK .Hak-ls
6
Biz fedakârlık yaptık'
Çalışanlar enflasyonla
mücadelede toplumsa!
konsensüse katılıyorlar.
Ancak kendilerinin yıllârdır
süregelen yüksek kronik
enflasyon nedeniyle yeterince
fedakârlık yaptığını
belirtiyorlar.
IMF'nin önerdiği bir yıllık
programın çalışan kesimin
sırtındaki yükü daha da
ağırlaştıracağını
belirten sendikacılar,
IMF'nin istikrar tedbirlerini
dayatmasına karşı çıkıyor.
Sendikalar, enflasyonun
önce yüzde 50'ye
ardından yüzde 20'ye ve
2000 yılında da tek haneli
rakama indirilmesi için
yapılacak fedakarhğın toplumsal
banşın sağlanmasında son derece
önemli olduğunu
vurguluyorlar. Türk-lş
Başkanı Bayram MeraL şok
tedbirlerin adresinin ücretli
kesim olamayacağını söyledi.
DİSK Genel Başkanı
Rıdvan Budak ise hükümetin,
program konusunda net bir
açıklama yapması gerektiğı
göriişünü savunuyor.
Budak'a göre
bu ekonomik
yapıya daha fazla
dayanamayacak olan ve dış
kaynak bulamayan hükümet
seçime gidebilir.
Hak-lş ise Türkiye'de
enflasyondan yüksek karlar
elde eden bir kesimin var
olduğunu belirterek bu
kesimin enflasyonun
düşmesini istemediği
görüşünde. Sanayicilerin
fedakarlığa hazır olduklan
yönündeki sözlerini olumlu bulan
Hak-lş Türk halkının da üzerine
düşen fedakârlığı yapabileceğini
savunuyor.
CumhuriYet
kitap kulübü
TAKSİM Sergi Salonu
YIL SONU
KİTAP ŞENLİĞİPazartesi hanç hergün saat: 10.00-19.00
İĞİ
İNDİRİM
Taksim Sergi Salonumuza gelin
indirim için ayırdığımız bölümden
kitaplarınızı seçin
Adres: Istiklal Cad. (Aksanat karşısı)
Taksim-lstanbul Tel:252 38 81/82
ECumhuriYet
kitap kulübü
TAKSİM Sergi Salonu
1- 7 Aralık (Pazartesi hariç her gün10.00-19.00)
DERS KİTAPLARINDA CİNSELLİK
(1928 - 1997)
(Fifdevs Gümüşoğlu'nun araştFrması ve I. Ü Kadın Sorunları
Araştırma ve Uygulama Merkezı'nın düzenlemesıyle)
Adres: Istiklal Cad. (Aksanat Karşısı) Taksim Tel:252 38 81/82
FATİH ÖdNCİ AŞLtYE
HUKUK HAKİMLİĞt'NDEN
Esas No. 1996/ 724 Karar No. 199^; 710
Davacı Fatma Özüberkgil vekili tarafından davalı Hannan
Özûberkgil aleyhine açıJan gaıpJık davası sonunda; Yukanda
mucip sebq5İere binaen davanın kabulü ıle lst. Fatih Çakırağa
Mah. Cilt 013/02, Sayfa 23. kütük 150'de nüfusa kayıtlı 1987 yı-
lında naklen Gaziantep Merkez Yazıcık Cilt 1406-37"den gel-
dıği bildinlen Hannan ile Hamıde'den olma 1.1.1952 Doğumlu
davalı Hannan Ûzûberkgil'ın M.K.'nin 34'ûncü maddesı gereğı
gaıplıgine. Peşin harçtan bakıye 180.000 TL harcın davacıdan
tahsiline. masraflann davacı üzennde bırakılmasma dair kanun
yollan açık olmak üzere davacı vekihmn yûzünde davalmm yok-
lugunda davalı Hannan ÖzüberkgiFe hüküm hülasası yerine geç-
roek üzere ilan olunur. 10 11.1997. Basın: 54103
DOGAN CANKÜ
ÖZEL ETÜT MÜZÎK KURSU
"Gitar - piyano - keman"
yeni gruplar için kayıtlar devam etmektedir.
327 59 36-37
KAYIP VE TEŞEKKUR
26.11.1997 Çarşamba günö saat 2! OO'de yitırdığımız dünyaiar ıyisi babamu;
YUSUF YAŞAR SELİMOĞLU'nun
hastalıgı süresınce bızlere en dogru yollan gösteren. Lokman Hekim Sağlık 'Vakü'nın gözbebeğı
Dr. AYHAN TOKGÖZ'e,
Çapa Tıp Fakültesı'nden, ülkemizın aydınlık ınsanlanndan \
Prof.Dr. DURSUN BUĞRA'ya,
GATA Acıbadem Göğüs Hastalıklan Hastanesı'run msan yûreklı doktorlanndan
Dr.Yzb. ERGUN TOZKOPARAN'a,
Dr.Yzb. ERKAN BOZKANAT'a,
GATA'nın yüzaklan, hastalann can dostlan NESRİN, SİNE.M, MELEK, TAS\İR, PELİN
ve dığer hemşırelenne. tûm GATA yöneticı ve görevlılerine
vede
babamızuı hastahğı boyunca. kendısınden insanûstû sevgı ve özvensinı esırgemeyen,
O'nu bir sanıye bıle yalnız bırakma>'an sevgilı annemiz
G I X E N S E L t M O Ğ L U ' n a
saygıyla, ıçtenlıkle TEŞEKKUR edenz.
Cenazesı 28.11.1997 Cuma gûnü (bugûn) Levent Camii'nden öğle namazıra mûteakıp kaldırılacaktır.
AİLESİ
ADAINA 2. ASLİYE HUKUK MAHKEMESt'NDEN
EsasNo 1996/192/ Karar No: 1997/1001
Davacı Maliye \e Gümriik Bakanlığı vekili tarafından davalı Ferit Yıldızoğlu aleyhine açı-
lan "tazmınat" davasının mahkememizde >apılan açık yargılaması sonunda;
Mahkememizden verilen 20 12.1996 tanh ve 1996/192 esas 1997/1001 karar sayılı üamm
davalı Ferit Yıldızoğlu'ya ılanen teblığıne karar verilmiş olup, karar özeti aşağıya çıkarılmış-
tır. Davanın kabulüne. iİcı ihale arasındakı farktan doğan 44.653.000.- TL'nın dava tarihi olan
4.3.1996 tanhinden itibaren %30 kanuni faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilme-
sine. Alınması gereken 1.607.500 lira karar harcınm davalıdan alınarak Hazme'ye irat kaydı-
na, Davacı tarafından yapılan 200 000 lira tebhgat gıden, 200.000 TL. müzekkere giden ve
1.771 000 lira ılan masrafı olmak üzere toplam 2.171.000 lira yargılama gideri ile Adana Ba-
rosu avukutlık ücreti tarıfesince hesap olunan 4.465.000 lira avukatlık ücretinın de davalıdan
alınarak davacıya verilmesine daır davacı vekilinın yüzüne karşı davahnın yokiuğunda temyı-
zı kabıl olmak üzere verilen karar davalı Ferit Yıldızoğlu'ya gazetede ilanından 7 gün sonra
teblığ edilmış sayılacağı 15 gun sonra da davalılar hakkında karanıı kesinleşeceği karâr yeri-
ne kaim olmak üzere ılanen teblığ olunur. 12.11.1997
Basm: 52189
YORUM
OZTtN AKGUÇ
Dış Borçların
Çözümlenmesi
Türkiye ekonomisinin önemli olmasına karşın za-
man zaman gözardı edilen, geri planlara itilen soru-
nu, dış borçlardır. 1989-1996 döneminde dış borç-
larda gelişmeler incelenerek bir çözümlenmesinin
yapılmaana çalışılacaktır.
• 1989-1996 yıllan arasında dış borçlaryüzde 91.0
oranında artmıştır.
1989 yılında 41.751 milyon USD düzeyinde bulu-
nan dış borçlar, 1989-1996 döneminde USD bazın-
dayüzde91.0 oranında artarak 79.767 milyon USD'ye
yükselmiştir. Bu dönemde özellikle dış ticaretten
kaynaklanan cari işlemleraçığı, USD ile DEM ve JPY
arasındaki paritenin değişmesinden kaynaklanan
aleyhe kur farklan, brüt rezerv artışı ve Türkiye'den
dışanya sermaye kaçışı, dış borçlarda artışa neden
olmuştur.
• Dış borçlar içinde kısa süreli borçlann payı art-
mıştır.
1989 yılında kısa süreli borçlann toplam dış borç-
lar içindeki payı, yüzde 13.8 iken bu pay 1996 yıl so-
nunda yüzde 25.7'ye yükselmiştir. 1989 yılında 5.745
milyon USD düzeyinde bulunan kısa süreli borçlar,
1989-1996 döneminde, yüzde 25.7 oranında arta-
rak 20.536 milyon USD'ye ulaşmıştır. Buna karşı or-
ta ve uzun süreli dış borç artışı, büyük bölümü kur
farklanndan kaynaklanmak üzere, yüzde 64.5 ora-
nında artmıştır. Kredi değerliliği düşen Türkiye, uzun
süreli değil, ancak kısa süreli değişken ve yüksek fa-
izle borçlanabilmiştir.
• Dış borçlar içinde uluslararası kuruluşlarla, ya-
bancı dış bankalardan sağlanan kredilerin payı azal-
mıştır.
Orta ve uzun süreli dış borçlar içinde, Dünya Ban-
kası ve yan kuruluşlan ile Avrupa Yatınm Bankası,
Avrupa Iskân Fonu gibi ulusJararası kuruluşlardan sağ-
lanan kredilerin payı, yüzde 24.3'ten yüzde 13.8'e,
ticaret bankalanndan alınan kredilerin payı da yüz-
de 14.0'dan yüzde 3.9'a değin gerilemiştir. Yabancı
ticaret bankalanndan sağlanan kredilerin payının be-
lirgin bir şekilde düşmesı, hatta salttutar olarak azal-
ması, Türkiye'nin kredi değeriiliğindeki olumsuz ge-
lişmenin dış borç kaynaklanna yansımasıdır. Türki-
ye bu dönemde, dafıa çok dış finansal pazariarda
yabancı tahvil çıkarma yoluyla borçlanmıştır.
• Dış borçlarda; içinde özel kesimin sağladığı kre-
dilerin payı artmıştır.
Orta ve uzun süreli dış borçlar içinde özel kesimin
borçlannın payı 1989 yılında yüzde 4.5 düzeyinde iken
bu pay 1996 yıl sonunda yüzde 17.6'ya yükselmiş-
tir. Kısa süreli borçlanma ise ticaret bankalan başta
olmak üzere, özel kesimce gerekleştirilmektedir. Bu
nedenle toplam dış borç stokuna bakıldığında özel
kesimin payının 1996 yıl sonunda yaklaşık yüzde
37.0'ye ulaştığı görülmektedir. Bu pay 1989 yılında
yüzde 15.0 düzeyinde idi.
• Toplam dış borçlara ilişkin oranlar, değerlendir-
me yönünden farklı yönde gelişmeler göstermekte-
dir.
Toplam dış borçlara ilişkin bazı anlamlı oranlar ya
da göstergeler 1989-1996 döneminde şöyle geliş-
me göstermiştir.
Toplam dış borç / GSMH oranı 1989 yılında yüz-
de 37.9, hatta 1990 yılında yüzde 32.7'ye gerilemiş
iken 1996 yılında yüzde 43.5'e yükselmiş. beiirgin bir
şekilde artmıştır. Başka bir anlatımla 1989-1996 dö-
neminde dış borçlar, GSMH'den çok daha hızlı art-
mıştır.
Dış borç servisinin (anapara, artı faiz) GSMH'ye ora-
nı, 1989 yılında yüzde 6.5,1990 yılında da yüzde 4.8'e
gerilemişken 1996 yılında yüzde 5.9 olmuştur. (1996
yılı için dış borç servisi 6.585 milyon USD anapara
ve 4.200 milyon USD faiz olmak üzere 10.785 mil-
yon USD olarak alınmıştır).
Bu dönemde toplam dış borçlann toplam yıllık dö-
viz gelirlerine oranı yüzde 189.6'dan, yüzde 164.4'e
gerilemiştir. (1996 yılı için toplam döviz gelirteri 48.520
milyon USD olarak hesaplanmıştır). Dış borç servi-
sinin toplam yıllık döviz gelirlerine oranı da yüzde 32.
6'dan yüzde22.2'ye inmiştir. Uluslararası dış rezerv-
lerin toplam dış borçlara oranı 1989 yılında yüzde22.2
iken 1992 yılında yüzde 27.4'e, 1996 sonundada yüz-
de 31.3'e yükselmiştir. (1996 sonu itibanyla ulusla-
rarası rezervler ticaret bankalan dahil 25.008 milyon
USD olmuştur.)
1989-1996 döneminde dış borçlann GSMH'den
daha hızlı artması, vade yapısının kısa süreli olanlar
lehine değişmesi, sıcak paranın dtş yükümlülükleriçin-
deki payının artması, olumsuz gelişmelerdi. Bunun
dışında dış borçlann çözümlenmesine ilişkin göster-
gelerde bozulma yoktur. Sorunun temelde çözümü
yüzde 50.0'ler dolayına kadar inen dışsatımın dışa-
lımını karşılama oranını yükselterek cari işlemler den-
gesini düzettmektir. Türkiye, cari işlemler dengesin-
deki açığı, üretim ve dışsatım artışı yolu ile giderme-
den, sorunlannı çözemez. IMF kıskacından, boyun-
duruğundan kurtulamaz.
Türk-is'ln arastırması
Yoksııüuk sınırı
145 milyonu aşü
ANKARA (Cumhuriyet
Bûrosu) - Tûrk-lş Araştır-
ma Merkezi'nin aylık ya-
yımladığı gıda harcamaka-
lıbı, 4 kişilik ailenin beslen-
me faîurasuun kasım aym-
da 47 milyon 925 bin lira-
ya çıktığını ortaya koydu.
Gıda harcamalannın top-
lam tüketim harcamalan
içindeki payınınyüzde 32.9
olduğu dikkate alındığın-
da Türkiye'de kasım ayı iti-
banyla yoksulluk sının 145
milyon 668 bin liraya ulaş-
ü.
Türk-lş Araştırma Mer-
kezi'nin kasım ayı gıda har-
cama hesabı, mutfaktaki
enflasyonun yıllık yüzde
108.6 oranına çıktığını sap-
tadı. Araştırmada, kasım
ayında mutfaktaki enflasyo-
nun yüzde 9.1 oranında art-
tığı, böylece 4 kişilik aile-
nin beslenme faturasında
4 milyon. 14 bin liralık ek
yük otÖştuğu kaydedildi.
55. hükümetin işbaşında
olduğu son 5 ayda gıda har-
caması tutanndakı aröş yüz-
desinin yüzde 49.6 oranın-
da gerçekleştiğine dikkat
çekilen araştırmada, geçen
yılın aynı döneminde gıda
harcaması için 22 milyon
977 bin lira gerektiği. bu-
gün ise çalışanlann besle-
nebilmek için her gün 832
bin liradaha fazla parayage-
reksinimleri olduğu belir-
tildi.
Araştırmada, süt ve yo-
ğurt fiyatmın aynı kaldığı,
ancak beyazpeynirin kilo-
sunun yüzde 10.1 oranın-
da arttığı bildirildi. Devlet
Istatistik Enstitüsü, Hane-
halkj Tüketim Harcamala-
n Anketi'nde gıda harcama-
lannın payını yüzde 32.9
olarak aldı. Buna göre,
Türk-Iş'in 47 milyon 925
bin liralık gıda harcama he-
sabı esas almdığında, 4 ki-
şilik ailenin yoksulluk sını-
nnın 145 milyon 668 bin li-
ra olduğu ortaya çıkıyor.
2101649989 Tahsis nolu maaş cüzdanı,
11.07.1997 tarihli 776259 seri nolu karnemi
kaybettım hükümsüzdür.
MUSTAFA DALMAN