Katalog

Cumhuriyet tmtivaz Sahibi: Berin Nadi Genel Yayın Yönetmem- Orban Erinç • Genel Yayuı Koordınatorü Hikmel Çetinkaya 9 Yazıışlen Müdürten tbrahim Yıldız - Dinç Tayanç • Sorumlu Müdür Fikret tlkiz # Haber Merkezı Müdürü. HakanKara#GörselYönetmen.FikretEser Dış Habeıier Şinasi Dantşoglu • îsûhbarat Cengiz Yüdırun 0 Ekonomı Mehmeı Saraç • Kultur Handan Şenkökcn • Spor Abdülkadir Yüceiman • Makakler Sami karaören • Düzetane- AbduDah Yazıa • Fotoğraf Erdoğsn Köseoglu »Bıla-Belge EdibeBuğra^YurtHaberlen MehroetFanıç Yaym Kunılu. İShaa Sdpık(Başkani. Orhan Erinç, Okta> Kurtböke, Hikraet Çetinkaya,Şfiknuı Soner, Ergun Bakı. Dinç Tayanç, tbrahim Yıldız, Orhan Bursan, Mutafa Balbav, Hakan Kara. AnkaraTemsilcisı Mustafa Balba> Atatürk Bulvan No: 125, Kat:4, Bakanhklar-Ankara Tel: 4195020 (7 hat), Faks: 4)95027 • Iznur TemsıJcısr Serdar Kızık, H Zıya Blv 1352 S 2'3Tel 4411220. Faks 4419117#Adana Temsılcısı: Çetin Yiğenoğlu, lnönü Cd. 119 S No 1 Kat. 1, Tel. 363 12 11, Faks 363 12 15 Müessese Mudüru Cstön \kmen • Koordınatör Ahmet Korulsan 0 Muhascbe- Bökat Vcner«Um; Hüsnn Gârer • lslctmc Önder Çeflk • Bıl'gı- lşlem \ajl İnal 0 Bı)gısa>ar Sıstem Mörihet Çikr • Sadş- Fazüet Kuza MEDYA C: • \5netım Kurulu Başkanı - Genel Müdür Gülbin Erduran 0 Koordanatör Reha Işıtman 0 Genel Mudur ^ı aıdımcısı Mine Akdağ Tel 514 07 53 - 5139580-5138460*1 Faks 5138463 Yayımlayan ve B»san: Yenı Gün Haber <\jansı Basın \e Ya\ıncılüc A Ş Türkocağı Cad 39 41 Cağaloglu 34334 lst PK 246 Istanbul Tel (0 212) 512 05 05 (20 hat) Faks (0/2121 513 85 95 28KASIM1997 Imsak'5.28 Gûneş: 6.59 Ögle: 11.59 tkindi: 14.23 Akşam: 16.45 Yatsı: 18.11 Bu yıl 400 trîlyon lira (hmıaıı olacak SÖYLEŞİ ATTİLAILHAN 'Sol Liberal Cephe'ymiş!.. ANKARA (AA) - Türkıye'de sigara tüketimi- nin giderek arttığı ve bu yıl 6 milyar pakete ula- şacağı, 1998'de Sağlık Bakanlığı bütçesinin 2.5 katı kadar paranın sıgaraya harcanacağı tahmin ediliyor. Sigarayla Savaşanlar Vakfi, Türkiye'de sigara tüketimi ve bu tüketımın maddi boyutu konusun- da bir araştırma yapn. Araştırmaya göre bu yıl sigara tüketiminin 6 milyar paket, harcanan pa- ranın ise 400 trilyon lira olacağı sanıhyor. Sağ- l»k Bakanlığı'nın 1998 yılı bütçesinin 403 tril- yon Irra olarak belırlendiğı göz önüne ahndığın- da, sigaraya harcanan para ıle Türkjye'nın biryıl- lık sağlık hizmetlerinın karşılanabıleceğı ortaya çıkıyor. Bundan da önemlisi, sigara tüketimin- deki artış ve yapılacak zamlar dıkkate alındığın- da, 1998'de. sağlığa zararlı olduğu herkes tara- fından kabul edılen bu alışkanlık içın 1 katnlyon lira, yani Sağlık Bakanlığı bütçesinin 2.5 katı pa- ra ödeneceği hesaplanıyor. Vakıf araştırmasında, Türkıye'de 30 milyon civannda sigara içicisi bulunduğu, bunlann 24 mılyonunun 18 yaş üzerindeki vatandaşlar, 6 milyonunun ise 18 yaşın altındaki genç ve ço- cukJardan oluşruğu belirlendi. Araştırmaya göre 1996 yılında, 195 trilyon li- ra ödeme yapan tiryakiler, 5.9 milyar paket si- gara tüketti. Bu yıl ise yıllık tüketimin 6.1 mil- yar paket ve harcamanın 400 trilyon lira olaca- ğı tahmin ediliyor 1998 yılında sigaraya harca- nacak rakamın, bir katnlyon liraya ulaşacağı be- lirtıliyor. Sigara rüketimine harcanan paranın ürlditücü olduğu belirtilen araştırmanın en tehlıkelı sonu- cu ise ABD, Kanada, Fransa, Almanya gibi ül- kelerde tüketimin yılda ortalama yüzde 2.5 ora- 1998'de Sağlık Bakanlığı bütçesinin 2.5 katı kadar para sigaraya harcanacak nında gerilemesine karşın, Türkıye'de yüzde 14 oraranda arttığının belirienmesi. Tüketim artı- şının tek sebebinin sigaraya başlama yaşının aşa- ğılara inmesi olduğu vurguJanan araştırmada, büyük çoğunluğun 12-13 yaşlannda sigaraya başladığı ifade ediliyor. Yüda 250 bin kişi ötecek Araştırmada. hızlı sigara tüketimi devam etti- ği ve önlem almmadığı takdirde, Türkiye'de yıl- da 250 bin kişinin sigaradan öleceği kaydedili- yor. Sıgara ile mücadele konusunda çıkanlan Tütün ve Tütün Mamullerinin Zararlannın Ön- lerunesine Daır Kanun'un sigaraya karşı yasal bir hareketin başlangıç noktası olduğu belirtilen araştırmada, sigara ile mücadele içın sigara sa- tışlanndan fon alınmasmı içeren yeni önlemle- rin getirilmesınin de yararlı olacağı voırguJanıyor. e-posta : tan (a prizma.net tr rlaılar çıçek açıyor^^^uHMe.^keTi J 5 5 5 J KültûrStosi'ndeMehmet- çik Vakfi yaranna dfizenlediği bir defSeyle tamttL Canlı renklerin, çiçeklerin ve ge- ometrik desenlerin ağıriıklı olduğu '98 koleksht)nunda, göğüsleri olduğundan daha büyük gosteren baJenli "push-up" model mayolar, en çok dikkat çeken ürün oldu. Ma\ i. lacivert ve boaz renklerin sık olarak göze çarptiğı mavo defÛesi, Deniz Pulaş, Mene İldeniz. Pınar Altuğ, ÇağJa Şıkel, Esin Moraboğiu ve Güner Ozkul gibi ûnlü mankenJer taraûndan sunuldu. (Fotoğraf: KAAN SAGANAK) Post/modemist 'sosyalizm' fikri 'Soğuk Savaş'ın ışlediği, bir 'propaganda gerçeği'nden yola çı- kıyor "sosyalizm = SSCB" arkasından, YDD'nin bir 'propaganda gerçeği', kaçınılmaz 'infazı' tamamlı- yor: "SSCB çökmüşse, sosyalizm çökmüş demek- tir!" Bir kere, bu kuyruklu bir yalan! Sosyalizm, SSCB'den çok önce de vardı; I. Enternasyonal ve II. Enternasyonal, bunun somut kanıtı! SSCB'nin var olduğu sürede, 'işçi muhalefeti'nden, 'Frank- furt Filozoflan'ndan, Troçkistler'e kadar, birçok sosyalist, onu, 'soldari eleştırdi; SSCB dünya sah- nesirKJen çekileli epeyce olduğu halde, sosyatizm dün- yanın her yerinde var olmakta devam ediyor. CIA propagandasının bir başka 'gerçeği', 'So- ğuk Savaş' boyunca ısraria ustüne bastığı, SSCB'de- ki 'Stalin'ci totalrteriik' ile Marks/ Engels'in 'pro- letarya diktatörlüğü'nün bir ve aynı şey olduğuy- du; meraklısı bunun böyle olmadığını hem biliyordu, hem kırk yıldıryazıyordu ya, cahili için şu propagan- da formülü son derece geçerli olacaktı: Stalin'ci to- talrteıiik çökertildi mı, 'proletarya diktatöriüğü' fikri çökertilmış oluyor, dünya artık, liberal/kapitalist 'Sistem'indir, yânı YDD'nin (Yeni Dünya Düzeni)! Bu deâişim, hangi değişim1 ?.. Post/modemist 'sosyalizm', dahaişebaşlarken, iki propaganda gerçegı'nı, sosyal ve ekonomik 'gerçe/cfer'miş gibi ele alıyor. Dahası var: sibemetik teknolojisi'nin geliştirilmiş robotlara, hatta cyborg'la- ra (insansılar)yönelmesi, sosyalizmin üzerine kurul- duğu 'emek teonsini' çürüttüğünden, yakın gele- cekte ne ışçiler kalacakmış, ne de işçi sınıfı; öyley- se, nasıl 'proletarya tabanlı' bir sosyalizm oluşabı- lirmiş! Bu da, -meraklısının bildiği, cahilin fark etmediği, sanayi sonrası toplumunun işçi sınrfı üzerindeki, ni- ce çalışmayı yok sayıyor; amaç, 'sosyalizm' yerine, 'Sistem'e hizmet edebilecek bir 'erzats' yaratmak olursa, elbette yok sayar. O zaman da, bir zaman- lar 68 kuşağı'nın medar-ı iftihârı bir 'sosyalist' şöy- le cevherîer yumurtlayabilir. "...şu anda, bütün sonuçlanyla ortada olma- yan, ama trendlerryle görebildiğimiz, 'ulus dev- let'in ortadan kalktığı ciddi bir 'dönüşüm'den geçiyor dünya; tophımlar yentden biçimlenirken, bildiğimiz hiyerarşik yapılar çözülüyor, daha üst düzeylerde kontrol odaklan kuruluyor..." "...(böyle bir durumda) 'devrimciliği' koruyabil- mek için 'muhafazakâr' pozisyona düşebilirsin; eski pozisyonlan savunarak, hayatın dışında ka- lın— 'devrimcilik' adına 'tutuculuk' yapar ve 'de- ğişim'i reddedersin!.." (Yenı Yüzyıl, 9 Haziran 1997) Ayıptırsonması, burada anlatılan 'Sistem'in öner- diği 'Küreselleşme' değil midir? 'DaA7a üst düzey- lerdeki kontrol odaklan' hangıleridır? 'Ulus Devlet's yok sayan, 'değişim' YDD yandaşlannın savundu- ğu 'değişim'öeğ\\m\?Yan\. 'tutuculuk'yapmamak için 'devrimcinin' benimsemesi gereken 'deği- şim', neticede, Türk halkının pek iyi tanıdığı Tur- gut Özal'ın 'Transformasyon'u, Tansu Çiller'in 'Değişim'i olmuyor mu? Elbette oluyor, aksi halde, post/modemist 'sosya- lizm ', nasıl kalkar da, 'liberal sol' bir cephe önerebi- lir? Yanlış anlaşılmasın: buradaki 'liberal' özgüriük- çü manasına gelmiyor; bildiğimiz, 'üçkâğıtçı' liberal manasındadır. Bu nasıl bir gaflet?.. Daha20'liyıllarda, Bolşevik 'iktidan'na karşı Rus- ya'nın içinde 'işçi muhalefeti' başlamıştı. Al- manya'da, Sovyet 'muhalifi' Almanya Komünist İş- çi Partisi'nin kuruluş tarihi, 1920! Trotskistler, 1930'lardan itibaren 'devreye giriyor': Trotsky'nın un- lü krtabı 'Ihanete Uğramış Devrim / La Revoluti- onTrahie', 1936'dayayımlandı.lll. Enternasyonal'i 'sosyalizmi uygulamamakla' suçlayan, IV. Enter- nasyonal, bu yıllarda kuruldu. Öbür taraftan, Korsch, Mattick, Pannekoek, Rule ve Wagner gibi fikir ve aksiyon adamlan, ABD'de (Evet, orada) 'Birleşik işçi Partisi / United Workers Party' saflannda; onun dergisi, 'International Council Correspon- dence'ın sütunlannda; hanl hanl, 'totaliter' sovyet sosyalıstliğinın eleştirisini yapıyorlardı. Sadece bu ka- dan bıle, CIA'nın 'propaganda gerçeği', 'sosyalizm - SSCB' tezinin palavralığını ortaya koymaz mı? Yagelişmişteknolojınin, 'emeği', dolayısıyla 'sos- yalizmi' yok edeceği palavrasına ne demeli? Daha 1970'li yıllarda, bizdeki 'afgöz/üWt/'takımına belki ya- rariı olurdiye, Gilles Martinet'nin, 'Beş Komünizm / Cinq Communisme' adlı esennı Türkçeye çevırt- miş, yayımlatmıştım (Bılgı Yayınevı) Bu esenn sade- ce adı, o 'propaganda gerçeğı'r»n, lâftan ıbaret ol- duğunu kanrtlar ya; eğer bıraz merak edip okusalar- dı, şimdi 'liberal sol cephe' öneren eskı 'hızlı dev- rimciler'ı orada, ünlü Çekoslovak düşünürü Rado- van Richta'nın, 'geleceğin' yeni 'işçi sınıfı' üzerin- deki tespit ve tanmınlerini okur, ipe sapa gelmez lâf- lar etmezierdi. ('Beş Komünizm', s: 216/242, Bilgi Ya- yınevi, 1975.) Bu satıriann yazarı da, 80'li yıllardan itibaren, Tür- kiye'de, gelişen teknolojinin getırdiğı yeni koşullar içerisinde, diyalektık metodun nasıl kullanılması ve uygulanması gerektiğinı tartışan, az yazı yazmamış- tır. ('HangiSol', 4. Basım. 'Sol, Ama...' bölümü: s. 63/192, Bilgi Yayınevi, 1996.) Sosyalist yazar ve dü- şünürierin, genetik ve sibernetikteki gelişmeleri he- saba katmayacaklannı düşünmek, nasıl bir gaflet? Tam tersine, 'değişme' dedikleri YDD'nin, nasıl bir 'tek ideoloji' dayatması olduğunu görmüyorlar mı? Ignacio Romanet, babasının hayınna mı, o yazısın- da, 'ulusal' olmayan post/modernıst devletleri. 'glo- balrter 1 olarak adlandırmıştı? (Le Monde Dıplomatıque, Ocak1997, s. 1.) Ne dersiniz, bu bahisler üzerine bıraz yayılalım mı? http:// www. prizma.net tr/ A ILHAN httpy/www.eda.tr/-bilgiyay/yazar/ailhan.htim Polo Harleguın 2 8 Volksvvagen tüm modelleriyle orada Yeni Golf, Passat Variant, Polo Variant ve Sharan'lar... Tam 18 yeni model... Volksvvagen dünyosının renklerini, bu dünyanın sınırsızlığını ve yaşama getirdiği tadı anlatan Polo Harlequin de orada. Dahası eğlence ve sürprizler... Unutamayacağınız keyifli saatler... Çocukları da düşündük. Siz Volkswagen'lerin tadını çıkanrken; onlar kendilerine ayrılmış özel bölümde oynayacak, resim yapacak, sıkılmadan vakit geçirecekler. (Laf aramızda, bir de yarışma düzenledik onlar için...) Evet, bugüne kadar görmediğiniz güzellikte muhteşem bir show izlemek istiyorsanız, Volksvvagen standında bekliyoruz. / m 7 19 9 7 u n y a M / ' S a I