Katalog

Cumhuriyet Imtiyaz Sahibi: Berin Nadi Genel Yayın Yönetmenı Orhan Erinç • Genel Yayın Koordınatörü Hikmet Çetinkava • Yazıışlerı Mudurlen Ibrahim Yıldız, Dinç Tayanç (Sorumlu) • Haber Merkezı Müdurü Hakan Kara 9 Görsel Yönetmen: Fikret Eser Dış Habcrler. Şinasi Danışoğlu 0 lstıhbarat: Cengi/Vıldınm • Kultür Handan Şenköken • Spor Abdülkadir Y ücelman • Makaleler Sami Karaören • Düzdtme Abdullah Yazacı • Fotoğraf Erdoğan Köseoğlu • Bılgı-Belge- Edibe Buğra • Yurt Haberlen Mehmet Faraç Vav ın Kurulu. tlhan Sdçok(Başkanı. Orhan Erinç, OkUy Kurtböke, HikmetÇettnkaya,Şükntn Soner, Ergun Bala, DinçTayanç, tbrahim Yıldız, Orhan Bursalı. Mustafa Balbav. Hakan Kara. AnkaraTemsılcısı. Mustafa Balbay 9 HabeT Mudüra Doğan Akın Atatuık Bulvan No 125. Kat 4, Bakanlıklar-Ankara Tel 4195020 C hat). Faks. 4195027 • tzmır Temsılcısı Serdar Kmk, H Zıya Blv 1352 S 2Tİ Tel 4411220, Faks 4419117 • AdanaTemsıleısı Çetin Yiğenoğlu, inönuCd 119 S No 1 Kat 1. Tel 363 12 II. Faks 363 12 15 Muessese Mudurü Erol Erkııt 0 Koordmator Ahmet Komlsan 9 Muhasebe Bülent Yener #_Idare Hüseyin Cürer • tşletme Önder Çeük • Bılgı-tşlem Nail tnal • Bılgısavar Sıstem Mürüvet Çüer MEDYA C: • Yonetım Kurulu Başkanı - Genel Mudur Gûlbin Erduran 0 Koordınatör Reha lşıtman 0 Genel Mudur Yardımcısı Mine Akdağ Tel 514 07 53 - 5139580-5138460-61.Faks 5138463 Yayımlayan >e Basan: Yenı Gun Haber Ajansı, Ba^ın \e Yayıncılık ^ Ş TürkocaŞŞi Cad '9 41 Cağaloğlu 34334 tst PK 246 Istanbul Tel (0 212» 51205 05 (20 hall Faks (0'212) 513 85 95 29OCAK1997 trnsak: 5.42 Güneş:7.U Öğle: 12.24 tkindi: 14.59 Akşam: 17.24 Yatsı: 18.47 Öğretmenlere af teklifi • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - CHP Antal>a Milletvekılı Yusuf Öztop, öğretmenlere sendıkal faalıyetlen nedenıyle venlen disiplin cezalannm affedılmesıne ılışkın hazırladığı yasa teklıfini TBMM Başkanhğı'na sundu. Yasa teklifınde sendıkal faalıyetlerden dolayı öğretmenler hakkında açılmış olan bütün disiplin soruşturma ve kavuşturmalannın ışlemden kaldınlması öngörülüyor. Her mevsim kadın • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Kadmın Statüsü ve Sorunlan Genel Müdürlüğü, 'Kadın Sanatçılanmız Gözüyle Kadın" konulu bir takvim hazırladı. UMCEF'ın desteklediği takvımde Celıle Hanım'dan Melek Celal Sofu'ya, Nazh Ecevıt'ten Eren Eyüboğlu'na değın ünlü kadın sanatçılann eserleri var ComNetFuarı • Haber Mertezi-tş dünyasına bılgisayar ağlan ve ıletışım teknolojilen ile ılgılı tüm yenılıkleri görme, bilgi alma ve tartışma ortamı varatan ComNet Fuan Istanbul'da açılacak. Geçcn yıllarda Washıngton, Toronto, Varşova, Prag, Milano gıbi merkezlerde düzenlenen fiıar. 27 Şubat-1 Mart tanhlen arasmda Lütfi Kırdar Uluslararası Kongre ve Sergi Sarayı'nda yapılacak. Dünyayı fiberoptik ağlarla örecek iki yeni proje iletişimde yeni bir devrim yaratacak Bügiye yeni boru Uatları• îngiltere'den Japonya'ya uzanan ve dünya nüfusunun yüzde 75 'i arasında iletişim sağlayacak 'FLAG' projesi tamamlanmak üzere. Ocak ayında 70 ülkenin onay verdiği 'SEA-ME-WE 3' adı verilen diğer fiberoptik projesi de 1999'dadevreye girecek. Çeviri Servisi-Önümüz- deki hafta Isviçre'nin Da- voskenünde gerçekleştin- lecek olan Dünya Ekono- mik Forumu'nun yıllık ola- ğan toplantısında iletişim teknolojisinin geleceği tar- tışılacak. Dünyanın önde gelen 1.200 politıkacı ve işadamııun katılacağı fo- rumda başta Internet ol- mak üzere veri transfen Günümüzde çöldeki bedevüerin 'mütemmim cüzü' haiine gelen cep telefonu, gelecekte otdukça basit kalacak. teknolojilennin küreselleşme sürecindekı rolü ve uluslararası işbırliğı konulan gün- deme gelecek. Son sayısında iletişim teknolojisinin ge- leceği konusuna geniş yer ayıran Time der- gisi, iletişim ağinın şımdiden dünyanın dört bir yanını sardığını ve bu ağın gide- rek güçlendigini yazıyor. 199O'lı yıllann başmda 1 milyon kişinın üye olduğu ttıter- net'e bugün yaklaşık 57 milyon kişinin bağlandığı bildinliyor. Teksas'tabirbügi- sayar şirketınde çalışan uzmanlardan John S.Quarterman, yüzyılın sonunda bu sayı- nın 700 milyona çıkacağını söylüyor "Te- lefon hatlan bugünkü düzeyine 100 ydda ulaşû. Oysa İnternet aynı düzeye S vılda geWi" dıyen Quarterman, tnternet çılgın- lığının salgın hastalık gibi tüm dünyayı et- kisi altına aldığını vurguluyor. Fiberoptik çağı Uydulann uzaya yerleştirilmesınden ön- ce kıtalararası iletişim, okyanuslann altın- dan geçen bakır teller aracılığıyla gerçek- leştiriliyordu. Günümüzde onun yerini alan fîberoptikler, bakır tellenn kaldıramayaca- ğı miktarda bilgiyi fire vermeden karşı ta- rafa iletebihyor. Fiberoptikler, bilgi çağı- nın boru hatlan olarak teknolojik devri- min altyapısım oluşturuyor. Bugün tamamlanmak üzere olan 1 5 mil- yardolarlık 'FLAG' (Fiberoptic Link Aro- und The Globe-Dünya Çevresinde Fiberop- tik Bağlantısı) projesi, lngiltere ve Japon- ya arasındaki 28 bın kilometrelik mesafe- yı denızaltından geçerek kat edecek. Pro- je tamamlandığı zaman Avrupa ve Asya ara- sında kesintısiz bir veri trafiği kurulacak. Bugün bu trafik ABD üzerinden sağlanı- yor. FLAG'nin devreye girmesiyle dünya nüfusunun yüzde 75'i arasında iletişimku- rulabilecek. Saniyede 5 gigabitgibi olağa- nüstü bir hıza sahıp olan FLAG, elektro- nik trafiği büyük ölçüde rahatlatacak. Ocak ayında 70 ülkenin onay verdigı 'SEA-ME-VVE3' adı veri- len diğer bir mega proje de 1999'da devreye gire- cek. 1.73 rralyar dolara mal olacak proje denizaltından 38 bın kilometre kat ede- rek Güney Asya'yı Batı Avrupa ve Ortadoğu'ya bağlayacak. Ven hattı ay- nı anda 120 bın telefon ko- nuşmasını taşıyabılecek. Güvenlik sorunu Bilim adamları veri transferi konusunda deni- zaltından geçen fiberop- tik kablolann hız. ucuzluk ve güvenilirlik konusun- da uydulardan daha üstün olduğunu belırtıyor. Ne var ki denizaltından geçen bu kablolar pek çok sorunu da beraberinde getınyor. Aşınma, yıpranma, akınö- lartarafindan sürüklenme, köpekbalığı ısınklan gibı doğal tehlikelenn yanı sı- ra uluslararası anlaşmaz- lıklara konu olan sularda meydana gelen çatışmalar fiberoptik kablolann dayanık- lılık ve güvenılirliğinı tehlıkeye sokuyor. Bazı bilim adamlannın bılgı çağı olarak nitelendirdikleri yüzyılımızda iletişim ağ- lan, iş dünyasının ışını kolaylaştıran bir unsurolmaİctan çoktan çıkmış, işin kendisi olmuş durumda. Bugün çokuluslu dev şirketlerdeki mil- yarlarca dolarlık bılgisayar sistemlerinin çökmesi, bu şırketlenn birgecede batması anlamına geliyor. Dolayısıylaçagımızdabil- gısayar dünyasındaki gelışmelere ayak uy- durrnakta güçlük çeken şırketler, ekonomık rekabete dayanamıyor. Demirel iptalini istiyor Promosyon Anayasa Mahkemesi'ndeANKARA (Cumhuriyet Bürosu)-Cumhurbaşkanı Sü- leyman Demirel, TBMM'de aynen kabul edılmesı üzenne onayladığı Promosyon Yasa- sı'nı, ağır ceza hükümleri ge- tırmesı ve bunlann uygulan- masında yargı organlan yen- ne Sanayi ve Ticaret Bakan- lığı'nı yetkıli kılması nede- nıyle ıptal istemıyle Anayasa Mahkemesı'ne gönderdı. De- mirel, "basın özgürlüğünü lo- sıtiayabikceği" ka\ gısmı ak- tardığı yasa ıçm yürütmenın durdurulmasını da ıstedı. Demirel tarafından onay- lanan yasa Resmı Gazete' nın dünkü sayısında yayımlandı. Tüketicinin Korunması Hak- kında Yasa'da değişiklık ya- pan yasa, gazete ve televızyon- lann kültürel amaçlar dışında promosyon kampanyası dü- zenlemelerim yasakhyor Ya- sada. kültürel mallar olarak. kıtap. dergi. afiş, ansıklope- dı. bayrak, poster. sözlü veya gönintülü manyetık band ve- ya optık disk gıbı ürünler ola- rak tanımlandı. Yasaya göre, sürelı yayın- lann kampanya sûresınce top- lam fiyatı, promosyon olarak dağıtılan mallann bedelinın yansından fazla olmayacak. Promosyon kampanyalan 60 günden daha uzun sürelı ya- pılamayacak. Kampanya sü- resınce sürelı yayının fiyatı, promosyon olarak dağıtılan malın fıyatındakı artışa göre yükseltıîemeyecek. Yasada. bu hükümlere uy- mayanlara 500 milyon lira ce- za uygulanacak. Uymayan ku- ruluşun yurt genelinde yayın yapıyor olması durumunda bu ceza 20 katı fazla uygula- nacak. Sanayi ve Ticaret Ba- kanlığı, yasaya uymayan sü- relı yayın kuruluşlarından kampanyayla ılgılı her türlü reklam ve ılanın durdurulma- sını ısteyebılecek. Bu ısteğe rağmen uygulamanrn sürdü- rülmesı durumunda, ılan ve reklamlann sürdüğü her gün ıçm 1 mılyar hralık para ce- zası uygulanacak. Bakanlık, kampanyanın durdurulması ıçin tüketici mahkemesıne başvurabılecek. Milliyet'e Danıştay engeli Danıştay, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'nın Mıllıyet gaze- tesının otomobıl kampanyası- nın durdurulması yönündeki uygulaması ıçin verdiği yüriit- meyı durdurma karannı kal- dırdı. Sanayi ve Ticaret Bakanlı- ğı'ndan dün yapılan açıkla- mada. Mıllıyet gazetesınin geçen yıl Promosyon Teblı- ği'nın yayımlanmasının ar- dından kupon dağıtmayabaş- ladığı otomobıl kampanyası uygulamasının durdurulma- sı karan ahndığını anımsattı. SÖYLEŞİ ATTİLÂİLHAN 70'li yıllardı, Türkiye 'enerji darboğazına gir- miş', Ankara'da elektnkler, semt semt, nö- betleşe kesiliyor. mum ışığında çalışıyoruz. Gün ortaanda mum ışığı, 'amenkan romantizmin- de', duygusal bir samimıyet ortamınin, başlıca unsurudur; bızim içın öyle değil: Anadolu ço- cukluğumuz, gaz lâmbası ve mum ışığıdır, o yüzden, elektrikler gitti mi, hüzünlenıyoruz. Oy- le bir gündü, Sevgi (Soysal) gelmiş. yüzünde mum aydınhgının tıtrek gölgelen, basbayağı ya- kınıyor: "-...sosyal mücadele, aslında bir iş- çi möcadetesi olmak gerekmiyor mu? Neden işçiler 'çekimser', mücadeleyi öğrenciler ve aydtnlaryürütmeye çabalıyor, bu 'çekimser- lik' niye?" Korkudan zannedenler de oimuştur, benceha- yır, o gün Sevgi'ye de söylemeye çalıştığım üze- re, halkın sosyal mücadeleye çekimser durma- sı, toplumsal getışme şemamızın, klâsik şema- ya uymaytşından! işçinın kılavuzu aydın olacak, doğru; doğru ama, işçinin aydına inanması, onu anlaması ve izlemesi için, ikisinin "özdeşleşebil- mesi' lâzım; oysaTürk aydını, 'alafranga' entel, Türkişçisi, 'alaturka' arabesk; iki kesim arasın- da iletişimi srfıra indirgeyen faktör bu! Osman- lı sosyalizmi, Selanik gıbı kozmopolıt bir komp- rador şehnnde, Benaroya ve arkadaşlan gıbı 'mû- sevi' işçiler tarafından başlatılmıştı; devam et- tirenlere gelince, 'spartakistler 1 Alman, KUTV takımı ise, Sovyet menşeti idi; neresinden ba- kılsa, işçiyle aydın arasında 'derece' farkı gö- Aydın/İşçi 'Yabancılaşması' rülmüyor, düpedüz 'mahiyet' farkı var: 'kaynak' tutar mı? 'Kaynak' tırtar mı?.. /Steki sebep daha az mı geçerii? Meşrûtiyet \J ve Mütâreke 'grevleri' hem heyecanlıdır, hem de etkili; çünkü 'ecnebi' şirketlere karşmr- gütlenmiştir; 'sermayedâr', aynı zâmândâ 'em- peryalist' fışgâlci) olunca, aydın'la amele daha kolay 'özdeşleşiyor', çünkü nihâi gâye 'müs- tevliyi' yurttan kovmak! "...Istanbul işçileri tûriûyönden vetüriü şe- kilde Milli Mücadele Hareketini fedakârane destekterken, tramvay, tünel, şirket-i hayri- ye, haliç, seyr-i sefâin, şimendrfer, havaga- zı işçileri, mütemadiyen zam talebinde bu- lunuyoriar. 29 Eylül'de tramvay işçileri, 13 Ekim'de bir kısım şark demiryollan işçileri, 28 Ocak ve 8 Şubat'ta gene tramvay işçile- ri grev ilân ediyoriardı. Artık umumî bir grev- den bahsedilen Istanbul'da gazeteler de is- ter istemez, Nafıa Nezareti'ni şirketJeri ilti- zam etmekle suçluyordu..." (Türkiye'de Işçi Sı- nıfının Tarihi, Lütfü Erişçi, s. 16,1951) Nafıa Nezaretı'nin 'to//ad/ğ;'iddiaedilen 'şir- ketier 1 , elbette 'ecnebi' şirkerjeriydi: Hüseyin Av- ni Bey'in (bkz. 'Ecnebi Sermayesı'ne Karşı llk Kalkınmalar', 1935) ışaret ettiğı gibi, osmanlı ış- çı sınıfı 'ecnebi sermayesi'ne tepkı göstenyor- du; sebebi çok basit, çünkü henüz osmanlı 'ser- mayedân' ufuktagörünmüyor, 'komprador" bur- juvazı ise, gayr-ı müslim! 'Erken' Cumhuriyet döneminde, 30'lu yıllann ortalanna kadar, 'Sa'y Misâk-ı Millisi' geçerlı- dir, cumhunyetm burjuyazı Üdeliği' II. Dünya Sa- vaşı yıllan, totalıter bürokrası onu adeta 'sera- da' yetiştirir; öyle ki, 50'li yıllardan ıtibaren, genç ve haris bir burjuvazi, 'yükselmeye' başlar: hem de nasıl, iktidarların açık himayesinde! Miida- faa-yi Hukuk ve Halk Fırkası dönemine art or- tak ve ulusal değerler sistemi yerine, kendine mahsus değeıier sisteminı getirerek!.. Gerçekte bu, sonralan acı ve kaba bir 'ben- cilliğe' dönüşecek kör bir 'bireyciliğin', toplum- sallığın yerini almasıydı. Bireycilikten bencilliğe... Hiç unutmuyorum: o gün, mum aydınlığında söyleşiri<en, Sevgi'ye (Soysal) o sıra ya- yımlanmış bir soruşturmadan ornekler vermiş- tm: Almanya'da çalışan Türk ışçilerine soruyor- lar, yurda dönerlerse neyapacaklar? Hıçbirisı ha- yatını işçi olarak sürdürmeyi düşünmüyor, hep- sinin hayali 'kendi işinı kurmak'. Başka bir ör- nek, gecekondu 'lümpenlennden' verilemez mi? Kırsaldan kopmuş, kentsel olamamış bu kalabalık, ışçi olmak değil 1ş sahibi olmak' ha- yalini beslemektedır. Anlamı yeterince aydınlık sanınm: Burjuvazinin yükseliş döneminde, onun değerier sistemi, öteki toplumsal ke- simleri de etkilryor, gelişmenin, vahşi ve acı- masız olsa da sürüp grtrresi, toplumsal akış- kanlığı sağlar, o da sınrf atJama imkânlannı açık tutar nastl oteaişçi iken isveren otabH- miş birkaç örnek de, işçinin 'sınrfsal' kurtu- luş aramaktan vazgeçip, 'bireysel' kurtuluş aramasına zemin oluşturur. Işçi, yalan yanlış bu hayale düşmüş ise, ay- dının onu sosyal adalet ve hakça bir düzen de- ğişıkliğine çağırması etkili olabilir mi? O, yaşa- dığı ortamda sınrf attamayı umuyor; üstelik onu o zor sorumluluğu üstlenmeye çağıran, hiçbir şe- kilde 'özdeşleşemeyeceğı' 'alafranga' bir 'en- tel'\ 70'h yıllarda, 'keyfiyet' işçilenn 'çekimser- liği' olarak somutlaşıyordu; o günden bugüne, 'Adil Düzen'e kayar gibi görünmektedir. Neden? Sınrf atlayabilmekten ümidini mi kesti, yoksa aydın kesimine açıkça tavır mı koyuyor? Tartışmaya değmez mi? http:// www. prizma.net tr/ A İLHAN http://www.ada.com.tr7- bilgiyay/yazar/ailhan.html Fırınlarda da en iyisini arayanlara 11 önerimiz var. Bosch teknolojisinin yarattığı fırınlarla tanıştınız mı? Uzay çağı teknolojisinin ürünü cam seramik ocakla, kendi kendini temizleme özelliğine sahip fırınla, dünyada ilk kez Bosch tarafından geliştirilen çekme kapakla ve üstün bir yalttım sayesinde düşük elektrik faturalarıyla tanışmanın bugün tam sırası. Çünkü tam 11 çeşit Bosch fırın 28 Şubat'a kadar peşin fiyatına 5 ay taksitle. 1455 Bosch bayisinden birine gelin ve her zaman sahip olmak istediğiniz o mükemmel fırına bir an önce kavuşun. Elektrikli, Cam Sararalk Ocaklı Fınn • Usnen^atttan ısrtma. Turbo (s'cak hava cioia^mı) +• Ltgara, büyük yvzeyiı egara, de^ışkan kuçük yvzeyfc ızgara • Surgotö kapak •hgara. usnern'aîttan ısstma t (stca* havft dotaşHTB) özeAklenne &ah*p beyuflotaJaynalı 'inn • 24 saal« kadar programfcmabin •Ttffoo (sıcak hava dolaşım) fıpn • 99 dakiaya kadar orogramlanabıiv • Bir g&ü «teklnkjı ocak •Turbo {sıcak Kava dobşmı) fım • Bir g&ru eteklnUi ocak 0 8 0 0 2 1 1 4 0 2 9 • «00 211 «1 54 • « t »II « » BOSCHESÎJ n Tanın Svnta M< Sıze en yakjn Bodch bayisını veya Boach servısını öğrenmetr ıçin Bosch Bılg< Hattı'nı Ucretstz arayab.lıreınız Aynca bu haRan kampanyamız ıle ılgılı tüm bılgılen de aiabılı^nız. BOSCHEn doğru seçim