Katalog

5AYFA CUMHURİYET 29 OCAK1997 ÇARŞAMBA 12 KULTUR 4 7 . U L U S L A R A R A S I B E R L İ N F İ L M F E S T İ V A L İ Bu yıl Âvrupafibıüeriağıriıkta^ÜNERYLREKLtK BERLLN- Ejfaden Berlınale'>e han- *ı fılmlenn katılacağı konusunda, festı- /alın ba^lanastna bırkaç gün kala du- 'enlenen basın toplantısına dek, dışan- /a tek bır bılgı sızdınlmazdı Son yıllar- la ıse Berlınale'mn neredeyse tam prog- •ami ıkı hafta onceden belh olmaya baş- adı Enazından yanşma bolumu"Wett- bewerb'* ıçın bu soylenebıhr Nıtekım |eçen gunlerde peşpeşe yapılan açıkla- nalara gore bu yılkı Berlınale'mn ağır- ığını A\nıpa filmlen oluşhjracak Ya- ışmaya çağnlan fılmlenn yansının yo- letmenının \\Tupa kökenlı olduğu ve ;ogunun Berlın'de Dunya Prömıyen'nın vapılacağı bıldınhvor Avrupa filmlen ırasında da başı Fransa çekıyor Beriınale'nın yanşmabolumunde Fran- >a'yı temsıl edecek fılmlerden bın Cb- ude Berri ımzasını taşıyor Claude Ber- n. "Lucie Aubrac''ısımlı fılmınde, tkın- cı Dun>a Savaşı'ndakı aynı adh bır ka- dın dırenışçının yaşamını konu edınıyor Başrollen CaroleBouquet ıle Daniel Au- teuilpaylaşıvorlar Fransa'nın>anşmada temsıl edıleceğı ıkıncı bır fılm de Raoul Ruiz'ın "Genealogies d'un crime"ı Bu fılmde. Berlın'e festıvale geleceğı bıldı- nlen unlu Fransız oyuncusu Catherine De- neuve çıfte rol ustlenıyor Yıne Berlına- le've gelmelen beklenen Lauren BacaJL, Vlain De)on \ e Ariette Dombasle' ın baş- rollerı pav.laştıkları, Bernard-Henri LevVnın ılk yonetmenlık denemesı "Le jour et la nuıt" adlı filmı de Fransız ya- pımı olarak yanşmada >er alacak Eric Heuman'ın "Port Djema", Chrisdan de Chalonge'ın "Le comedien" adlı fılmle- n de yanşmaya katılacağı bıldınlen Fran- sız yapımı fılmler arasında "Le come- dien"ın başrol oyuncusu Michael Serra- ult da Berlın e davet edılen yıldızlardan bın Almanya büyük aülım içinde Bu yılkı Berlınale'de lngılız yonetmen- lenn filmlen de oldukça ıddıalı Orneğın, eskı ustalardan Rkhard \ttenborough'un "In Love and War" ıle Anthony Minghel- la'nın Amenkada gışe rekorlan kırdığı sov lenen "The English Patient" adlı film- lennın yanşmadan odulsuz dönmeyece- ğıne daırtahmınlerdaha şımdıden yapıl- mavabaşlandı Berlınale'mn "mûdavîm- lerinden" olan Sir 4ttenborough bu ye- nı fılmınde EmestHemingvvay'ın "AFa- rewell to Arms" adlı kıtabından yola çı- karak vazann bmncı Dunya Savaşı son- lanndakı gunlennı anlatıyor Bu fılmde Hemingvvaj' ı Chris O'DonneL, hemşire- yıiseSandraBuDockoynuyor "Eniyilîlın övkusu" dalında Altm Kûre odulunu alan "The English Patient" ıse yazar Micha- elOndaatje'nın aynı adlı romanmdan be- yaz perdeye uyarlanan ve Ralph Fien- nes, Kristin Scott-Thomasıle Juliette Bi- noche'un başrolde görulduklen bır fılm Ev sahıbı Almanya'ya gehnce 9O'lı yıllarda oldukça kotu bır donem geçıren \e e% sahıbı olmasına karşm Berlına- le'mn bazı yanşmalanna bıle katılama- yan Almanya'nın, son bır ıkı yıldır bü- yuk bır atılım ıçınde oldugu gorûluyor Ozelhkle komedı fılmlenyle seyırcılen tekrar sınema salonlanna çekmeyı başa- ran Alman sıneması, bu yılkı yanşmada, ılk venlere gore, VVolfgang Becker'ın *DasU-ben tsteineBausteöe' (Yasam Bır tnşaat Yen) adlı fılmıyle temsıl edılecek Fılmde, gunumuz Berlını'nde genç bır • Bu yıl Avrupa filmlerinin yoğunlukta olduğu Berlinale'de, yanşmaya çağnlan filmlerin yansının yönetmeni Avrupa kökenli ve çoğu filmin dünya prömiyeri Berlin'de yapılacak. Ingiliz yönetmenlerden Richard Attenborough'un "In Love and War" ile Anthony Minghella'nm "The English Patient" adlı filmlerinin yanşmadan ödülsüz dönmeyeceğine dair tahminler daha şimdiden yapılmaya başlandı. l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l I I I I I I I I I 11 f M S ^ H I I I I I II I I II Denevue 2) Michel Serrault 3) "In Love and War" 4) Lauren Bacall 5)"TheEngish Patient" adamın kımlık ve sevgı arayışının öyku- sü anlatılıyor Başrollen Jürgen Vogel ile Christiane Paulpaylaşıyorlar Bır zamanlar "Alman sineması dışlanıyor" gerekçesıyle Berlı- nale'yı boykot eden Helma Sanders Brahms'ın "Mein Herz-niemandem" (Kalbım -kımsenm) adlı fılmı ıse "Wett- bewercb" bölumunde yanşma dışı gos- tenlecek LenaStolze'nın başrolu ustlen- dığı bu fılmde, şaır Gottfried Benn ıle El- se Lasker-Schûler'ın yaşamlanndan ke- sıtler ve aşk öykulen, belgesel kanşım- la anlatılmaya çalışılıyor Bu yıl 47 'sı duzenlenen Üluslararası Berlın Fılm Fes- tıvah'nın 13 şubat akşamı Zoo Palast sı- nemasmdakı açılişi da Alman yapımı bır fılmle olacak Açılışta. "en cesur \lman film pro- dûktöni" dı>e nıtelenen Bernd Eichin- ger'ın yapımını ustlendığı, Danımarkalı rejısor Bille August un çektığı, başrolle- nnı ıse Mario Adorf, Vanessa Redgrave ıle JuliaOrmond'un paylaştıklan "SmB- la'ssenseofsncnv" adlı fılm gostenlecek Fılm aynı gun tum Almanya'da gösten- me gırecek Berlınale programmı, "Üç Ayakh-Sa- cavağı" benzetmesıv le açıklayabılınz Nıtekım, geçen yıllarda olduğu gıbı bu yıl da festıvalde gostenlecek fılmlenn ağırlığını, Amenka ıle Avnıpa'nın yanı sıra guney Doğu \sya'dan gelecek fılm- ler de oluşturuyor Son açıklamalara gö- re, Masahiro Shinoda'nın Japon tanhını ele alan uçlusunun (tnlog) son fılmı olan "Setouchi Moonüght" da yanşmaya da- vet edıldı Yanşmada dört de Çın fılmı var "Kara SUah'" fılmıyle tanınan Hu- ang Jiaıuin ıle Yang Yazbou nun bırer filmlen, geçen yıl "The Sun has Earsr adlı fılmıyle Gumuş Ayı odulu alan Hong- Konglu Yim Ho'nun "Kitchn"ı ve Derek Yee ıle Lo Chi Leung'un "Vrva Eroti- ca"sı 1994"teVenedık'te ıkıncı fılmı "Vı- ve rAmour" ıle Altm Aslan ödulu alan Taıpehlı Tsai Ming Liang'ın da yenı fil- mı "TheRKer" ıle >anşmaya katılacağı duyunıldu Panorama'da da Japonya'dan, Sogots- hi'nın on yıl sonrakı ılk çalışması olan "LabyTİnthofDreams" ıle "Kıüt-Rejisor" dıye nıtelenen Sabu'nun "Persiflage auf sogenante B-Pkture Gangster-Fılnje" ad- lı bır fılmı de gostenlecek Aynca Pano- rama'da. Hong-Kong uç, Kore bır fılm- le temsıl edılecek Arük doğu-bati çekişmesi yok Duvarlar yıkılıncaya dek Doğu-Batı çekişmesi halınde geçen, Doğu'nun ba- şını Sovyetler Bırlığı'nın, Batı'nın başı- nı ıse Amenka ıle Avrupa fılmlennın çektığı Berlınale'de artık aynı heyecanı duymak olası değıl Aksıne Doğu Blo- ku'nun çoktuğu 1989 yılından bu yana ne eskı Sovyetler Bırlığı'nden, yanı bu- gunkû Rusya'dan, ne de sınema tanhıne "nadide" yapıtlar bırakan doğu Avnı- pa'dan eskı yoğunlukta yenı fılmler go- rebıhyoruz Berlınale'de Bu kuşkusuz dünya sınemaMnın zengınhğı ıçınbüyuk bır kayıp Ama ben, gelecekte bu ülke- lenn, büyuk bır patlama yapacaklanna ve dünya smemasına yenıden buyük yapıt- lar getıreceklenne ınanı>orum Çünku bu ulkeler tıyatro yazan Heiner Mül- ler'ın de dedığı gıbı, Batı'nın "daymuş toplumlannazrt" çelışkıler ıçınde ve ta- nhlennden kaynaklanan zengın bır dene- yımın sahıbı Tanhı ılenye goturecek "iû- cigüç". Yanşmaya Türk filmi katdnuyor Doğu Av rupa bu yıl da sadece ıkı fılm- le temsıl edılecek Bunlardan bın dunya sınemasının onurlu bekçısı Andrzej Waj- da'nın "Miss Nobody" adlı vıne Polon- ya yapımı filmı Dığen ıse Kira Mura- tov^'nın "Triistorija" adlı Rus'Ukra>'na vapımıfılm Oteyandanlspanya'danGe- ranloHerrero'nun "TerritorioComanc- he" ıle Danımarka'dan Sören Kragh-Ja- cobsen'ın "Oen i fiıglegaden" adlı film- len debuyılkı Beriınale'nın yanşma bo- lumunde gostenlecekler Yanşmaya ya da dığer bolumlere her- hangı bır f urk fümının katılıp katılmıjih. acağı konusunda şımdıye dek bır açık- lama yapılmadı Ancak ozelhkle yanş- ma bolumune bu yıl da herhangı bır Türk fılmının katılması beklenmıyor "Yanşma", "Panorama". "Uluslarara- sı Genç Fümler Forumu", "Çocuk Füm- leriŞenBği'", "Veni Ahnan Famfcri", "Ret- rospektiT' v e "Homage" gıbı bölumler- den oluşan Üluslararası Berlın Fılm Fes- tıvah bu yıl 13 şubat gunu başlayacak ve 24 şubat gunu yıne Zoo-Palast sınema- sında Altın \e Gumuş Ayı öduHennın dağıümı ve kapanış fılmının gostenmı ıle sona erecek Bu yıl da festıvalde çeşıth ulkelerden 24 kadan yanşma bolumun- de olmak uzere 400'un ustunde fılmın gos- tenlmesı beklenıyor DEFNE GOLGESI TURGAY FİŞEKÇİ Singapup - Avustralya 1960'lardasıkçasozu edılen bır ulkeydı Avustral- ya Pek çok gencın hayallerını suslerdı, orada yenı bır hayata başlamak Bugun de gıdıp orada yerle- şenler ya da ısınamayıp bırkaç yılda gerı donenler var Şaır Nıhat Zıyalan dayıllardır orada oturur, ora- dan dergılere şıırler gondenr, ama şıırlen çoğu kez Turkıye ustunedır Şavkar Altınel'm yenılerde yayımlanan Guney- dekı Ulke Avustralya 'da Bır Yolculuk (Oğlak Yayın- lan) adlı kıtabıyla bu uzak ve sessız kıta duzyazı edebıyatımıza da gırmış oldu Şavkar Altınel, kıtabını ve gezısını onceden tasar- lamış Kendıne kırkıncı yaş armağanı olan bu gezı- ye çıkmadan once kıta ustune bılgılenmış, nerele- re uğrayacağını, orada kaç gun kalacağını, hatta gor- mesı gereken şeylerı bıle saptamış Heyecan ya da seruven beklentısı yok Hatta bıldıklennı bır de ken- dı gozlenyle gormeye gıtmış denebılır Yolboyu al- dığı notlardan da sonradan elımızdekı kıtabı oluş- turmuş Doğu toplumlanna ve kulturlerıne karşı oldum olası yakınlık duyamamışımdır Insan toplumlannın butun kulturel bırıkımlerının yansıması olan gunluk hayat daha başlangıçta benı durdurur Bırtoplumun yemek yemesınden, yolda yuruyuşunden, tıyatro, konser salonlanndan bırkaç fotoğraf yeter uygarlık duzeyını gostermeye Son yıllarda sıkça yınelenen ekonomık gelışme- nın, buUin soaınlann çozumunde anahtar olduğu go- ruşune ıse katılmak olanaksız Yeryuzu çabucak zengınleşen ama buna koşut kulturel bır getışme gos- teremeyen ulke orneklerıyle dolu Şavkar Altınel Avustralya'ya gelmeden Sınga- pur'da ıkı gunluk bır mola venyor Kıtabın başlanıç boiumunde yırmı sayfa, bu Doğu'nun gelışmışlığı an- latılaanlatıla brtırılemeyen 'kusursuzbırtropıkkent' olmayı amaçlamış devletı betımlenıyor Şavkar Al- tınel'ın kente ılışkın gozlemlen benı hıç şaşırtmadı "Tumuyle gokdelenler, buyuk oteller, alışvenş merkezlen ve sosyal konutlardan oluşan bır şehır " "Satıcılann Asyalı yvzlen dışında burasının Sın- gapur olduğunu belırten hıçbır şey yok " Ve çıklet çığnemenın yasak, kırmızı ışıkta geçme- nın ve yere çop atmanın topiumsal suç, kırbaç ve olum cezasının yasal olduğu bu kente ılışkın son ız- lenım "Şu anda yalnız buradan gıttığıme memnu- num " Sydney'den başlayan Avustralya ıse sankı bın- lerce kılometre uzakta bır kıta değıl de Ingıltere ya da ABD gıbı tanıdık gorunur "özellıksız turunden lngılız tarzı bır rtayaf'tır burada karşımıza çıkan Ama yıne de "Avustralya bır özgurluk ve hoşgoru ulkesı, Avrupa'dan, Amenka'dan daha demokratık olduğu açık, ama sonunda burada bıle butun ulke- nın kendılennden çatındığı ınsanlar, varlığı nere- deyse ınkâr edılen bır azınlık olarak yaşıyorlar" Sydney, Melbourne, Adelaıde gıbı unlu merkez- lerden sonra geceler boyu otobuslerde suren, kıta- yı guneyden kuzeye boydan boya aşan çol yolcu- luğu başlar Vahşı doğada, neredeyseyalnızca ben- zın ıstasyonları ve otellerden oluşan yerieşım yer- lennden geçılen uzun yolculuk Sonuç "Hayat dedığımız şeyın şaşırtıcı derecede güzel, '•WNBtWUy uz&kVe yabancı bir kıtada bır yolculuğa benzedığını, bu yolculukta oradan oraya gıderken ya da arada bır gar saatlerının altında bınlennı ya da bır şeylen beklerken gerçekte aradığımızın su- reklı olarak kaybettığımız hayatın kendısı olduğu " Kıtabı okuyup kapattığımda, bende bu uzak dı- yarlara karşı bır ılgı uyanmadı Yazının başına do- nersek, ınsanların yarattıklan kulturel hava bır yen çekıcı kılan ya da kılmayan Orada yaşayan ınsan- lar neler yaratmışlar, ınsanlığa, kendı toplumlanna ne gıbı guzellıklerarmağan etmışler, bınkımlen, geç- mışlen gunluk hayatlanna nasıl yansıyor, tıyatroya gıtmeyı bılıyorlar mı, oyunları guzel mı, yazarları ba- şarılı mı, muzelennı doldurabıleceklerı kadar resım- len, heykellen var mı 9 Hayatın ıçınden para, mal ve mulku bır yana ayı- rınca genye bır şey kalıyor mu 9 SaitFaik'in 90. yaşı Şehir Tiyatroları'nda kutlandı Kultur Servisi - Sait Faik'm 90'ıncı yaşı pazartesı gunu Şehır Tıyatrolan'nda duzenlenen bır etkınhkle kutlandı \nma toplantısına Fethi Naci, Konur Ertop v e Perihan Ergun konuşmacı olarak katıldı Geçen yıl yıne Saıt Faik'm doğumgunu nedenıyle bır kıtap vayımla>an Penhan Ergun, Saıt Faık'ı tanıvan kışılenn anılannı derlemıştı Ergun, anma programında kıtabında ver verdığı bır ıkı anıyı anlatırken Faık'ın yazılanndakı ınsan sevgısıne dıkkat çektı Kendı kuşağının Istanbul \e Burgazada sevgisını Faık'ın öykulen aracılığıyla tattığını belırten Ergun, Saıt Faık sevgısını gençlere de aşılamak amacıyla her yıl mayıs ayının ılk pazar gunu Saıt Faık Öyku Odülu duzenledıklennı hatırlattı Eleştırmen Fethı Nacı ıse Faık'ın edebı kışılığını değerlendınrken yazann yapıtlannı uç doneme ayırdı Nacı, "Semaver", "Sarmç" ve "Şahmeran" gıbı ılk yapıtlann 19"uncu yuzyıl Maupassant geleneğını surdurdüğunu, ancak oyku dıl ve bıçımınde asıl yenılığı sekız yıl aradan sonra ıkıncı dönemınde gerçekleştırdığını belırttı "Lüzumsuz Adam"la bırlıkte devnk cumle \e Turkçe yazma kaygısının on plana çıktığını belırten Nacı, üçuncu donemın dıl ve bıçımın yanı sıra ınsana bakış ve ıcenk açısmdan da tam bır devnm olduğunu belırttı Konur Ertop ıse gençlenn Saıt Faık'e gosterdıklen ılgının eksıklığınden yakınarak Faık'le ılgılı anılara ve yazann ınsan sevgısıne değındı Saıt Faık'ı tstanbul yazan olarak tanımlayan Ertop, Faık'ın vapıtlanndakı 'ayaktakmu' denılen sınıfa yonelık sevgıve değındı Etkınhğın sonunda Sav^ş Dinçel de Faık'ın yapıtlanndan derleyerek tı>atro>a uyarladığı "Merakhsı tçin Ö>le Bir Hikâye" adlı oyundan bır bolum sundu AmerikmMüzikÖdüllerivetildi Amerikan Müzik Ödülleri'nde Toni Braxton (üstte solda) en iyikadın sanatçı ve en ni albüm dallannda. Jewel Kilcher (üstte sağda) en i>i>eni sanatçı dalında. Shania Twain (vanda) en iyi kadın "cbuntrj" şarkıcısı dalında ödül aldılar. Ödül gecesinde Pat Boone (vanda) daşovlanyla ilgi topladı. LOS ANGELES (Reuter) - Amenkan Muzık Odullen pazartesı gunu Los An- geles'ta duzenlenen bır torenle sahıple- nnıbuldu Amenkan MüzıkÖdullen'nm adaylan radyo ısteklen ve album satış venlen v e 20 bın uyenın oylan değerlen- dınlerek belırlenmıştı Torende Toni Braston ve AlanisMorissette ıkışer ödul kazanırken beş dalda aday gostenlen Ma- riah Carey hıç odul alamadı Carey ge- çen yıl aln dalda aday gostenldığı Grammy Odüllennden de eh boş donmüştü Torende odül alan otekı sanatçılar ıse Garth Brooks, Eric Clapton, Metallıca. Smashing Pumpkins, Hootle and the Blopfısh ve ondort yaşındakı country şarkıcısı LeAnn Rimes'dı Braxton so- ul/r&b muzık dalında en ıyı kadm şarkı- cı ve en ı\ı album odülünu kazanırken torene katılmayan Kanada asıllı Mons- sette pop rock dalında en ıyı erkek şar- kıcı ve en ıyı albüm odullennı kazandı Monssette'nın 1995 yılında çıkan 'Jag- ged LitflePiD' adlı albümu Amenka'da 12 mılyon sattı Rap/Tup hop dalında en ıyı sanatçı odulu geçen yıl Las Vegas'ta yol- dan geçen bır arabadan açılan ateşle ol- durulen rap sanatçısı TupacShakur'a ve- nldı Törenın en ıçten konuşmasını ıse pop 'rock dalında en ıyı > enı sanatçı odu- lunu kazanan Jewel Kilcher yaptı "Bir zamanlar bır arabanın içinde >aşardım. Şimdibugünlere geldim. l mudunuzu hiç kaybetmeyin... tşe yanjor" dı>en 22 ya- şındakı Jevvel'ın ılk aİbumu "Pieces of You" Amenka'da 15 mılyon adet satmış- tı Sanatçı onumuzdekı ay duzenlenecek Grammy Odullen ıçınde en ıyı yenı ka- dm sanatçı dalında aday gostenlıyor Ye- nı sanatçılardan aynca D'Angelo so- ul&rb dalında, LeAnn Rımes da country dalında en ıyı sanatçılar seçıldıler En ıv ı gruplar arasında Metallıca he- avy metaL'Tıard dalında, Smashing Pump- kins en ıyı alternatıf muzık dalında, Nev. Edıtıon soul r&b dalında, Hootıe and the Blowfısh pop rock dalında, Brooki. & Dunn en ıyı country ıkılısı dallannda odül aldı Enc Clapton en ıyı erkek pop/rock şar- kıcısı odulunu kazanırken Keıth Svveaten ıyı soul sanatçısı seçıldı En ı>ı country sanatçılan da Garth Brooks ve Sahania Twain olarak belırlendı Yazm dergisi Hclmlik sorunu'nu tartışıyor • Kuhur Servisi - Ikı aylık kultur dergısı Yazın Ocak- Subat 1997 savısında 'Avrupa ve Turkıve'de kımlık sorunu'nu ele alıyor Dergının surekh yazarlanndan Server Tanıllı de yazisinı bu konuya avırmış "Kımlık ve Çağdaşlık Yazın dergısının geneî yayın yonetmenlığını de ustlenen Engın Erkıner "Kımlık ve Turk Kımhğı' başlıklı yazısında konuvu tanhsel bo>aıtlan>la ıncelıyor Metın Çulhaoğlu 'Bızden Ne Çıktı, Ne Çıkar 9 ' Doğan Goçmen 'Goç-Kımlık-Gelecek Temel Demırer Turk(ıye) Kımlık(sızlığı)' ve llhan Turan da 'Kımlık Aramaİcla Bulunur mu v başlıklı yazılanvla konuvu değışık yonlenyle ele alıyorlar Gazetecı-yazar Emın Karaca, Nazım Hıkmet'ın pek ıncelenmemış bır yonune dıkkat çekıyor, "Mektuplanyla Nâzım Hıkmet' başlıklı yazısında Fıkret Başkaya, yonetım kurulu başkanlığını yaptığı 'Turkıye Ortadoğu Forumu Vakfı'nın amaçlannı ve yakın donemlı hedeflennı açıkladığı yazısında. vakfın nasıl bır ıhtıyaca yanıt vereceğı uzennde de duruvor Ah Koç 'Mman Okullannda klam Bılgısı Derslen". M Şehmuz Guzel de Pans Kıtabı Yaz(a)maz" başlıklı yazılanyla bu sayıya katkıda bulunuvorlar KULTUR» ÇİZtK KAMİL MASARACI r