Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 3 EYLUL 1996 SALI
OLAYLAR VE GORUŞLER
1996'da Memleketimden însan Manzaralan
Prof. Dr. R. KAZIM TURKER
• • nlu Turk ozanı Nâzını Hik-
U
met, "Memleketimden İn-
san Manzaralan" başlıklı
vapıtında siradan ınsanımı-
zın o gunun ko^ullarındakı
da\ranı^ını \a>amını duy-
gu \e du^unceierını ne guzel dıle getırı-
yordu Bubuyuk ınsanş.uandasağolsay-
dı. ıçınde bulunduğumuz ortamdakı ko-
ku^nıu^luğun esas nedenı olan \e ulkevı
yonetmeyesoyunmub, kıs.ılenn tanımlan-
masını ay nı ustalıkla \ e herkesın anlay a-
cağı bırdıllc>apar v e sev gılı Uğur Mum-
cu da unlu yapıtı "Bü>üklerimiz"e ek
olarak "Bu)uklerimiz:2"ba>lıklı bırkı-
tap vayımlar. bızlerde bu usta kalemler-
deıı bızı y oneten buy uk ınsanlann (') erı-
şılmesı guç nıtelıklerını kapsamlı olarak
oğrenırdık
Yaşam bılımının değıs.mez kuralların-
dan bırı canlıların davranıs.larının ortam
kos,ullarınagoredeğıs.mesıdır Budurum
akla gelen hercanlı ıçın geçerlıdır Insa-
nı hayvandan ayıran pek çok ozellıkler
yanında. davranı^larını denetleyebılme
>eteneğı onemlı bır yer tutar \ e \ar kı,
ınsan davranışını değıs,tırebılecek çevre-
sel etkenler hızla artmaktadır Bu durıı-
mun bas. sorumlusıı da Mnsan'ın kendısı-
dır Hızlabozulan doğaldenge kımyasal
maddelerle kırlenme. radyasyon vedaha
pek çok nedenler 21 >> "da ınsanoğlunun
ıçecek su bulup bulamayacağı sorununu
gundemegetırmış,tır Boylesı konularge-
lışmıs; ulkelenn bılım adamları. polıtıka-
cıları ve sıradan ınsanlarının ılgılendığı
ve onenı verdıklerı konulardır Yoksa or-
neğını ulkemızde gorduğumuz "negatif
seleksi>on*"la ulke ıdaresını elde etmı>
kımselerın anlay acağı turden olaylarde-
ğıldır
Davranıs, değışıklığıne neden olan et-
kenler arasinda. ıkı ınsanyadaıkı toplu-
mun ılıs.kılerı karmaşık boyutlara erıs,-
mekte ve "insanlık" denen kavramın hız-
la değışmesıne neden olmaktadır Insa-
nın ınsanı ya da doğal ortamı somurme-
sı. toplumlann çıkar peşınde ko^ması,
'empenalizm'kavramınıortayaçıkarmış
\e ınsanoğlu bu ığrenç olguyu bır turlu
yok edememıştır Boy lesı gelışmeler, ge-
rı kalmış y a da ozellıkle eğıtılmemış, top-
lumlarda çok daha çabuk gelı>mekte \e
değer olçutlennın de hızla değıs,mesıne
neden olmaktadır Orneğın hırsızlık ve
yalancılık gıbı toplum dı>ı davranış bo-
zuklukları \e>uzkızartıcı insanlık ayıbı
olarak sayılan olgular. son derece doğal
say ılma> a ba^lanıy or \ e hatta boy lesı tıp-
ler "ustun kimseter" olarak nıtelendırılı-
>or
Bo>Iesı tıplenn en onemlı \e çarpıcı
da\ ranışlan. konumlan nedenıyle kendı-
lenne. hıç de hak etmedıklerı halde su-
nulan gore\lerınde bırdenbıre konuyu
herkesten ı>ı bıldıklen ıddıasıyla "Gök-
te Tann, yerde ben" ılkellığını her fırsat
\e her gırış,ımlennde etraflarıııa açık \e
seçık olarak anlatmaları \e hatta ınandır-
malarıdır Bu tıp ınsanlar hangı konum-
da olurlarsa olsunlar daıma ılkel kalma-
ya vekolaycasatınalınmayaelverıs.Iıdır-
Ier Bunların en tehlıkelı olanları. bır ul-
kenın yonetımınde yuksek duzeyde so-
rumlu olanlandır Bu kımseler tepkılen-
nı çok aptalca sergıler \e >a>garalar ko-
pararakkendılennı tanıtmayadspatlama-
ya) çalıs,ır \e ısjn ılgınç yonu buna ken-
dılerı de manırlar Ama hıçbırzaman saç-
maladıklarını vealay konusuolduklannı
kabullenmezler Baş.arısız olduklarında
ve kaybettıklerınde bıle bas,arılı oldukla-
rını hıç utanmadan soyleyebılırler Etrat-
larında ortaçağlarda V, rupa krallıkların-
da kralıçe \e krallan eğlendıren "soytan-
lardan" farkları olmayan bır çıkarcı gru-
bu olus>turur \ e ara sıra onlan toplum kar-
^ısında medyanın guzelce goruntuleye-
bıleceğı bırduzen olu^turarak azarlamak
tan bu> uk haz duyarlar Demokrası sozu-
nu ağızlarından dus,urmez ama demok-
rasının hıçbır kuralına savgı gostermez-
ler Soytarı seçmede gerçekten ustadır-
lar Nerede kışjlıksiz. çıkarcı. uçkâğıtçı
ve her tarafa eğılıp bukulebılen hacıyat-
nıaz \arsa onlan kolayca bulurlar Bov-
leMtıplerecıddı kı^ılıklı hıçbır kımsetaz-
la davanamaz ve kısa surede davranı^la-
rı ılenedenlıbırpsıkıyatrıkhasta ılekar-
ş.ı kars,ıya olduklarını anlayarak hemen
uzakla^ırlar Kendılerıne son derece bağ-
lı olanları en ufak bır kışjsel çıkar kar^ı-
lığında kola>lıkla harcarlar Bov lesı du-
rumlarda bu kımselerın sadık tarattarla-
rı, kamuovunda kıs,ılıksızlığın en belırgın
tepkısını ortava kov up "*Bana bakıp ibret
alın" dı>e utanmadan vakınabılırler Bu
tıplenn bırozellığı de kufrettığı. hakaret
ettığı, çamurattıgı ınsanlarla kolavcadı-
valoğa gırıp vıne halk deyımıyle can cı-
ğer kuzu dolması olabılmelerı v e çok say-
gı duyduğum hocamdan oğrendığım es-
kı bır deyımle "aeeze ittifakı" kurmaları-
dır Bu denlı aptalca gosterılerıne karijin
bu tıplenn bır araya gelmelerınde kesın
olarak bır çıkar ılıs.kiM vardır Bu tıplere
tanh boy unca toplumumuzda oldukça sık
rastlanmı^olacak kı Anadokı ınsanı bun-
lardan esinlenerek guzel ozdeyisjer de
yaratabılmıs.tır ls,te "Sahtekârsahtekân,
deli deli> i, inıam oluj u se\er" tekerleme-
sı bu tutum v e da\ ranı^lardan kaynaklan-
nıı^ olsa gerek
Hayvanları saldırgan katıl. kavgacı
yapmak va da bas.ka patolojık ozellıkler
kazandırınak gunumuz 'molekuler \a-
şam bilim' v e 'genetik nıuhendislik" \ on-
temlennın onemlı ba^arısıdır ve tum bu
gıbı uğras.ılaryakınbırgelecektebelkıde
insanlık ıçın son dereceyararlı olabılecek
bulusjann doğmasına neden olacaktır
Burada ^u anda ispatlanamami1
) bır var-
sayım da ılerı surulebılır Acaba>alancı-
lık, hırsızlık. utanmazlık. savgısı/lık za-
man içinde kendiliğinden oluşan bir gene-
tik bozukluk sonucu mudur? Eğer boy -
lesı bırduzenek (mekanıznıa) varsa tıp-
ta ya\a^ yavas gelısmeye ba^layan gen
teda\ isi (gene based therap>) buv uk utuk-
laraçacaktır \e bu tedavıyı gelı^tıren ul-
keler Turkıyede çok genis. pazarlama
olanakları elde edeceklerdır Cunku ıs-
tisnasız pek çok kurumumuzda bu teda-
v ıve gereksınmıı olanlar vardır
Bızım ınsanımız. dın ve duygu somu-
rusu yapan bezırganların >u anda tutsağı
sayılır kendı çıkarları ı^ın onlan kolay-
ca somururler Bu çıkarcılar hıçbır 7d
man ınsanlarımızın fıkren zıhnen gelı^-
melerını \e bılıme yonelmelerını iste-
mezler Nâzını Hıkmet 'Ku\a>ı \lilli\e
Destam'nda 1920 lı yıllardakı Turk ın-
sanlarınıanlatı\ordu Emperyalıstguçle-
re karşı dırenen ijayak kalpaklı adamın
geleceğe bakı^ açısı ve ulkusu bır om-
zıında top mermısı sırtında 6 av lık bebe-
ğı. ınce uzun çenesi, kocaman gozlerı.
nasırlı ellerıvle bızım kadınımız ve sarı-
şın bır kurda benzeyen mav ı gozlerı çak-
mak çaknıak olan ınce uzun bacaklan
uzennde yaylanarak ve karanlık bır ge-
cedeyıldızgıbıakarak Afyonovasınaat-
lamaya hazırlanan buy uk ınsan v e buy uk
ınsanın tum dunyanın hayranlıkla ızledı-
ğı devrımlen genç Turkıye Cumhurıye-
tı yenı bır toplum "Vaşamda en gerçek
\ol gosterici bilimdir" ozdeyı^ı ve onun
devnmlennden sırf çıkarları ıçın verılen
odunlerve mangalda kul bırakmadan bu
dev rımlerın sahıbı olduklarını ıddıa eden
bazı genç medya mensubu hanımefendı-
lerın toptan dıncı ve >enat kurallarının
geçerlı olduğu bır ulkeye uçak ınıs. yap-
madan bas.larını hıç utanmadan e^arpla
ortmelerı
\'alancılı'k çıkarcılık. uçkâğıtçılık gı-
bı genetik bozukluk arazları olan \ e ş.u y a
da bu s,ekılde kurumlarda çoreklenmı^
geleceğın gen tedav ısıne muhtaç kımse-
lerın azınlıkta olduğuna ınancım tamdır
Bu satırlann yazarı Nâzım'ın tanımladı-
ğı ınsanlarımızın çogunlukta olduğunu
bılmektedır Bıze gerçek ınsanlığın ve
onurlu yas,amanın kutsallığını ve kalkın-
manın bılımden geçtığını gosteren basta
ulu onder Atatürk olmak uzere tum Ku-
vayı Mıllıyecılerı bır kez daha saygı ıle
anıvorum Temelı yalancılık çıkarcılık.
uçkâğıtçılık olan hıçbır davranış, bozuk-
luöunun y a^ay amayacaüına ınancım tam-
dır
İsmet Paşa'nın ş,u unlu ozdey üjinı. san-
dık bas.ına gıttıkçe anımsamak, her Turk
ınsanının bır gorev ı olınası zorunluluğu-
nu oncnıle anınisatmak ısterım "De\let
adamı sozune güvenilir kişi olmalıdır. Bu
gu\en bir defa sarsıldı nıu de\ let adamlı-
ğı niteliği tanıamen kavlnılur."
ARADABIR
NAZMİYE HALVAŞİ
Alışmamak Gerek
Toplumumuz yavaş yavaş bır şeylere alıştırılıyor
Şoyle genye doğru donup baktığımızda nelerı unut-
tuğumuzu nelere alıştığımızı goruruz
- Albumun sararmış sayfalarında bır cumhunyet
balosu resmıne bakıyorum Kuçuk bır taşra kentı bu-
rası Modern gıyınmış zarıf bır hanımla, şık eşı dans
edıyorlar Butun oburlerı gıbı Gramofondan valsın
doyulmaz ezgılerı (nağmelerı) yukselıyor Çağdaş
cumhurıyetın bılmem kaçıncı yıldonumu kutlanıyor
Ulu Onder'e şukranlarını, sevgılerını gondererek
Mutlulukla, sevgıyle Şoyle bır belleğımızı yoklayalım
Kentlerımızde cumhunyet baloları duzenlenmeyelı
kaç yıl oldu
7
Yenı kuşaklar cumhurıyet balolarında
vals yaparken resım çektıremedıler Yazık, uygarlık yo-
lunda adımlar gıttıkçe azalıyor
- Ehmızı cebımıze attığımızda az da olsa lıradan
çok mark, dolar çıkıyor Gazete ılanlarında kıralar, sa-
tış fıyatları, vıtrınlerde mallar ve hatta bır beledıye
başkanımızın yaptığı gıbı su zammı bıle markla, do-
larla belırlenıyor Turk Parasını Koruma Kanunu'na
ne oldu
9
Kapıldık gıdıyoruz emperyalızmın ruzgârı-
na Yazıklar olsun
1
- Emperyalızme karşı verdığı mucadeleyı, ınancı ve
kararlılığı ıle bırhkte "tam bağımsızlık ulkusu "nun ver-
dığı guçle kazanan Atatürk'e dıl uzatıyorlar Varlığı-
mızın bırıcık kaynağı olan Atamıza dıl uzatılmasına
ALIŞMAYALIM Onu sevmek onu anlamak gerek
Bugun yıne tam bağımsızlık ulkusunu yuksek sesle
haykırmak gerek Tankla tufekle değıl, markla, dolar-
la, coca cola'y'a. McDonalt's'larla ışgal edıldık ALIŞ-
MAYALIM
- Ataturk ılkelerını, devrımlerını yok sayarak gele-
ceğe varamayız Ata'nın Gençlığe Hıtabesı'nı yenıden
okuyalım BursaNutku'nu yenıden okuyalım Onsuz-
luğa ALIŞMAYALIM
- Ankara'da RP'lı bır beledıye başkanı kadınlara
ozel bır park yapmış Bu ne onur kırıcı bır durumdur
Bana AOÇ'dekı hayvanat bahçesını anımsattı Bızler
parkta oturacağız. beyler bızı uzaktan ızleyecekler
Çağdaş Turkıye'nın kadınları gelın buna ALIŞMAYA-
LIM
- Çocuklar oyun oynuyorlar Bırı haber spıkerı ol-
muş Haber bultenının sonunda nakarat gıbı tekrar-
ladığı şeyler "Orman yangını, ekmek zammı, dovu-
len anneler, trafıkkazaları " Olmaz, olamaz boyle bır
şey, çocuklar bıle alıştı Acınacak alışkanlık
1
- Cehaletten kurtulmanın yolu okuldan geçer Bu
nedenle Koy Enstıtulerının oğretmen okullarının ışı-
ğı korkuttu karanlık odakları Once ışıkları bırer bırer
sondurerek başladılar Bırer mum olsun yakalım, ka-
ranlığa ALIŞMAYALIM
Istanbul'da bır mum yakılıyor Destek verelım Ge-
rıcı guçlerden korkmayalım, duyarsız aydınlar olmak-
tan korkalım Çağdaş Yaşam Meslek Lısesı ne vere-
ceğımız katkı bıze. aydınhk gelecek olarak gen done-
cek Sız katkı vermezsenız sınıftakı bır sıra eksık ka-
lacak Bır gencın aydınlığa donmuş yuzu karanlığa
gerıdonecek SevgılıCUMOK uşenme. şımdı hemen
bır Vakıfbank şubesıne gıt ve ÇYDV'nın Taksım Şu-
besmdekı hesabına ad adres ve telefon numaranla
bırlıkte "CUMOK - SINIF" şıfresını de yazıp katkını
koy Bu mutluluğu sen de paylaş Karanlıklara ALIŞ-
MAYALIM - ALIŞTIRMAYALIM
TARTIŞMA
BA\ BLRT ASLİ\T HLT^LK
MAHKEMESİ'NDEIS
EsasNo 1974 70
KararNo 1990 301
Davacı Bayburt Kar^ıgeçıt koyunden Emın Kose
vekılı Av Zekı Çolak tarafından Bay burt Dağtarla ko-
yunden Esat Çebı ve 55 arkada^ı aleyhıne mahkeme-
mıze açılan tapu ıptalı ve tescıl davasının mahkeme-
mızde yapılan açık duruşma sonunda venlen karar
aşağıda ısımlen yazılı bulunanlara teblığ edılemedı-
ğınden ılanen teblığıne karar venlmı^ olup.
Karar ozetı Bayburt Ballıkaya koyunde kaın 294.
192 180ve 166parse! nolu taşınmazlann tapulannın
ıptalı ıle Bavburt Ashye Hukuk Mahkemesi'nın
1962 312 esas 1962 552 sayılı veraset ılamı gereğın-
ceMust.ıfaoğlu \bdullah ın mırasçıları adına tapuya
tescılıne daır karar Bavburt Dağtarla kovunden Gul-
beden kılıç. Huseyın kasanpur. Esat Çebı. Fatma Çe-
bı. Suleyman Çebı. Zulkanı Çebı Gullu Çebı, Fatma
Gune;> Umnııhan Dalkılıç. Punpul Kahraman, Mus-
tafa mırasçıları Rahınıe Kırmızı. Kenan Kırmızı Ad-
nan Kırmızı Kuddus Kırmızı. Satı Kılıçoğlu mıras-
çılan. Abdullah Kılıeoğlu. Alı. Canfeda. Naıme. Hur-
muzTTmugul ve Etem Kılıçoğlu"na teblığ edılemedı-
ğınden ılanen teblığıne karar verılmış bukarar Malı-
ye Hazınesı tarafından temy ız edılmış olup ışbu ılanın
yayımlandığı tarıhten ıtıbaren 15 gun ıçensınde tem-
yız edılmedığı takdırde dosyanın Yargıtay'a gönderı-
leceğı HLMK nın 213 ve muteakıp maddelerı gere-
£ınce ılanen teblıö olunur
" Basın 105053
Osmanlı'nm Olumlu Yüzüne Bakarken
Ç
elik Gulersov dostumuzun 'Osman-
h'nın Olumlu ^ uzü'nu anlatırken
(Cumhunyet. 24 Ağııstos) verdığı
orneklere bakınca yureğımız "inşi-
rahla"doluyor Geçmı^ımızın sade-
ce-kuffaraseferler*"
-
*feth-i mubin"
gıbı askersel olay larla değıl. bu olumlu ornekler-
degozlenen erdemlerle de (ho^goru. sanat, temız-
lık. doğa sevgısı ıncelık hayır hasenat gelene-
ğı) dolu doluya ya^anmıs, olduğunu oğrenmek
gerçekten çok guzel bır >ey Ama bence bu gu-
zellığı saptadıktan sonra "()snıanlı"vı ivi tanınıa-
nın güncel bir konu"olduğunu bılecek bundan
(ya da tarıhımızden) da"derslerçıkaracak~ ısek.
başka şeylere de bakmamız gerekecektır Bunun
ıçın ob|ektıtımızı onceaynı 'olgu'nun "olumsu/
>üzıi'"neçevırmemızgerekır Gulersoy'un bunu
yapmayı ıkıncı yazısına bırakmı^ olduğunu tah-
mın edıyorum Ehndekı değerlı "kaynak-belge-
ter"de ve kımı değerlı tanhçılenmızın yapıtlann-
da bu 'yüz' ıle ılgılı çok zengın ve ılgınç ornek-
lerbulacağındanemınım Amakanımca bundan
da once, yazısında yer verdığı "olumlu yıiz"le
ılgılı orneklerın bazüarını daha yakından goz-
Iemlemek, bunların uzerıne. fotoğrafdeyımı ıle
bırkaç "zooırTyapmak gerekıyor Ku^aktan ku-
s>ağa geçen "değer\argilan" ve "kalıtımlageçen
genlerin" tonksıyonu. bugunkudavranışları açık-
lay ıcı oğeler arasinda say ılacaksa. boy le bır \ ak-
laşımın zorunlu olduğunu dus,unuyorum
Yeterlı bılgım olmadığı ıçın. Gulersov dostu-
muzun yazısındakı "olumlu \üz'"e gıren erdem-
li da\ranışomeklerının hepsı uzennde durama-
yacağım Benım ırdeleyebıleceğım ornek ıse ^u
"ha>ır-hasenat" ışlerı olacak Hemen belırteyım
kı.Ösmanlıdonemınde. \akıfkurumuaracılığıy-
la. eskı deyımle "ha>ır-hasenat" denen yoİdan
topluma sağlanmı^ pek çok yarar vardır Bunla-
nn çoğunun bugun kamu hizmeti olarak gorulen
hızmetlere "tekabül ettiğini" bılıyoruz
OsmanlTda varlıklı bıreylenn yol. su. kopru
yapımından voksul kızlaraçeyızduzmeyekadar
çe^ıtlı konularda hızmet sağlamak uzere. kişisel
mahaıiıklanndan tahsisleryaparak vakıflar kur-
duklannı vebunlann bırbolumunun (ma/butya
da mülhak aynmına gore) hâlâ varlıklarını sur-
durdueunudebılıvoruz Ustelıkbu "eedat\akıf-
larının". bugun kurulan pek çok vakıf orneğın-
den tarklı olarak sadece \akfedilen bireyin kişi-
sel ser\etine\egelirineda>andığını; bugunkuor
neklerde sıkça gozlendığı gıbı bır grup "hayır-
se\er"(')ın tıcaret yoluyla gelir sağîanıak va da
bağış toplamak ıçın bırleserck vakıf kurmaları
gıbı bırolguva Osmanlı vakıtlarında raslanma-
dığını da bılmekteyız
Ne varkı Osmanlı dada vakıt kurumu ıleger-
çekle;>en bu "olumlu >uz"un arkasinda oldukça
bu> uk orandakı orneklerde "hayır-hasenat" anıa-
cı değıl. "kişisel çıkar hesabr yatnıaktadır Bu-
nun kısa açıklaması ^ovledır Osmanlfdal Abba-
si donemınden gelen) bır dev let geleneğı olarak
azledılen v e siyaseten katledilendev let gorev lıle-
rının meşruolmayan yoldan edındıklerı varsavn
lan servetlenne dev letçe el konulurdu "Müsade-
re" denen bu vontem daha sonraları gıtgıde ge-
nı^letılerekdev let gorev lisi olsun olmasın ve ser-
vetının kaynağı ne olursa olsun, olen zengınlerın
genye bıraktıklan malvarlıklanna da uygulan-
maya balanmıştır
Ute.tabı olduğu hukuk diızenınde (şeriatta).
"mulkiyet \e miras garantisi" bulunmayan Os-
manlı bıreyı. servetını korumak ve mırasçılarına
bırakmak ıçın musadereye kars.ı guvence aramı^
ve bu guvenceyı. malı ya da malvarlığını vakıt
kurmak suretıyle sağlamak \olunagıtmi!)tır \ak-
fedılen mal "Allah'ın malı" hukmunde olduğun-
dan ve Allah'ın malına da dev let dahıl kımse el
koyamayacağından vaktedılen servetler bu yol-
dan müsadereye karşı zırhlanmış oluyordu Ote
yandan. kurulan vakfınyonetimi vegelirinintop-
İanması işını de kural olarak vaktın kuıucusu ust-
lenıyordu Kendısınden sonra da bu ışlerı ço-
cuklarına ve onların soyundan gelecek sonrakı
kuşaklara bırakıyordu
Bunun yanı sıra vakfeden tarafından duzenle-
tılen belgeye (\akıfname). vakfın gelırlerının na-
sıl kullanılacağı ve harcanacağı ıle ılgılı hukum-
ler konurdu Bu gelırlenn tamanıı "ha\ır-hase-
nat"ıçın harcanacak ıse bu vakta (Gulersov"un
vazısında sozunu ettığı "ha>ır-hasenat"'ıçm ku-
rulmuş vakıf anlamında) "ha\rî" vakıf denır
Ama, gelın vaktedenın kendısı ve ondan sonra
da soyu sopu alıp kendılerıne harcayacaklarsa, bu
tur vakıflar artık "ha>rT değıl "zıirrî"vakıflar-
dır Bundan başka bır de kısmen zıirrt kısmen
hayrîolan vakıf turu vardır Orneğın. bır zeytın-
lık vaktedılıp gelınn yuzdeonu koy çeşmesının
bakımı ve onarımı ıçın tahsis edılır yuzde dok-
sanı ısevaktedenevesoyunasopunavenlırse va-
kıf tıpı hem hayrî hem zurrî'dır Bunlara "yan-
ha>rî" denılebılır
işte "olumlu >uz"un hayır-hasenat orneğıne
bakarken kanımta olayın altında yatan bu kısa
ozettekı gerçeğı de gormek gerekır Şunu da ek-
lememgerekıyor 17\e 18 yuzyıldakurulanva-
kıtların vaklas.ık olarak yuzde yetmış, seksenı
"ziırrT ve "yarı-hayrî
1
" tıplenne mren vakıflar-
dır
Hayır-hasenat kurumu olan \akfın nasıl kulla-
nıldığını gostermek ıçın somut ve çarpıcı bır or-
nek deverevım Şam Valısı Suley man Paşa "6 ko-
nak 2 hamam. 1 fırın. 2 han. I nişasta imalatha-
nesi, 1 ahır. 1 dıikkân, I zeytin masarası. 16 kıta
bostan, 5 bahçe. 2 sulu ekimlik alan, 2 kıta arzdan
ibaret" mal tahsısı ıle 1735'te kurduğu vaktın
gelırlerınden "senevi 60 guruş"un yarı yarıya
Mekke ve Medıne fukarasına gonderıleceğını
ust tarafının ise oğluna ve kızlarına \e onların
soyuna venlmesını şartetmiijtır (H.Vüksel \a-
kıf-Musadere Ilışkısı. 1992 )
Bu ornek karşisinda şımdı. sanınm şunu sor-
makgerek Şam\'alısı Suleyman Paşa'nınbuva-
kıfnamesını gunumuzde çoğaltıpdağıtmanın kı-
mılenne "okutmak" ve "utandırmak" vonun-
den bıryararı olurmu' Yoksa. bunun yerıne, "de-
ğer yargılan" ve "kalıtimsal gen" faktorlen ıle
benzer davranış bıçımlennı surduren bugunku
emsallerıne. bu Osmanlı Paşası'nın. yedı yıllık
valılık donemınde edındığı ve konağının dehlız-
lerıne sakladığı (bugunun olçulenyle. mılyarlar-
ca lıra tutan) altın ve mucevherlerının. olumun-
den sonra nasıl müsadere edildiğini mı anlatma-
lı' Hat sanat şahesen bır vakıfnamenın estetığı
ve ıçerığı ıle ruhsal ve beyınsel bır ılgı kurması
olanaksız gozukenlere verılecek en uygun tanh
dersı. sanınm bu tur anlatımlar olabılır
Bu yoldan utandırıcı bır sonuç elde edılmez
ama belkı. uvancı \eca\dıncı bir etki sağlanabi-
lir
A>dınAYBAY
Uğur Mumcu'nun bıraktığı acıyla...
A rkadaşım
^ ^ bundan uç
X ^ k yıl once
Z _ J ^ kendısının
/ W tanık
^ _ _^L^ olduğu ve
etkısını hâlâ uzerınden
atamadığı bır olay ı
anlatıyor (Aslında tanık
olmamiş tanık olmuş gıbı
duygulanışını tanık olmuş
gıbı anlatıyor)
Gunlerden pazardı Ben
herzamankı gıbı okula
gıtmeden once. kapıda onu
beklıyoıdum O. kafasının
ıçındekı bıtmek tukenmek
bılmeyen duşuncelerıyle
hareket eden konuşurken.
gulerken yururken aklı
hep başka dunyalarda olan
bır ınsandı Ben onun bu
tavırlarından oylesıne
etkılenıyordum kı. tek
ısteğım bır kerecık olsun
bu duyguları
anlayabılmektı Hersabah
aynı saatte ortava çıkardık
Aynı dakıkada sokakta
bulunurduk O. benı
gormeden arabasına bıner
v e ışıne gıderdı Ama ben.
sureklı onu ızler derdının
ısteğının ya da
yapacaklarının neler
olduûunu sezme\e
çalışırdım Ganptır kı.
korkuyor mu. sevınıyor mu
bellı etmezdı. sadece
duşunurdu
Yıne o yeşıl kapının
gıcırtısını duvdum Ama
çok farklıydı Çok daha ıç
tıtretıcı. çok daha fazla
ağlamakh ve heyecanlı ıdı
Her zamankınden daha
huzunlu bır sestı Eskıden
o huzunlu veşıl kapı açılır.
yavaş bıradım atıldıktan
sonra avnı hız. avnı ses ıle
kapanırdı
Evet açıldı fakat hıç alışık
olmadığım bır şekılde
açıldığı yerde durdu
Acaba L'ğur Amca neden
beklemıştı1
Neyse kı çok
surmedı Fakat her şey
yavaş adımlarkuçuktu
Sankı her şey değışmıştı
sokak ben İğurAmcave
onun arabası bıle O kırk
yıllık emektar bıle
Imkânsız bır olav
oluvordu llk kez hıslennı
sezebılıyordum
Korkmamaya çalışıyordu
Fakat neden karşidan
karşıy a geçerken
kormamak ıstıyordu'
\ladem ters bır şeyler
vardı. neden gen
donmuvordu Acaba bu
tedırgınlığı yenmek ıçın
mı. vardır bır hayın
dıye mı1
Bu sefer de bunu
anlamamıştım
Iğur \mca çok gızemlı
bırıydı Ustelık benı çok
fazla etkıleyen. o gun
duşuncelerının sırrını
çozebılmemdı
Belkı de
gızleyemedığındendır
Arabaya doğru gıttı.
heyecanlı ellerle kapıyı
açtı. denn bır nefes vererek
oturdu ve kontağı çevırdı
Uza> O R D L
Pertevnıval Lısesı I-A
Y1LDIZ TEKNİK ÜNİ\ ERSİTESİ
SAĞLIK, KÜLTÜR VE SPOR DAİRESİ
SATINALMA KOMİS\ONL
BAŞKANLIĞI'NDAN
Sav. B3U2 \û 0^0 "9 00
Fen-Edebıvat Fakultesı Meslek ^ uksek Okulu flektıık
Elektronık ve Haberle^me Muhendıslığı Bolumu Oğrencı
Lokantalan l^letmesı 20 09 I996tarıhındesaat 14 00 teSag-
lık kultur \e Spor Daıresi Satınalma komıssonu Ba^kanlı
ğı \ ıldız-ktanbul da aşağıdakı şartlarla kapalı zart ııvulu ıle
eksiltmeve sunulmu^tur
Ihaleve gıreceklerın
I) Kanunı ıkametgahı olması 2) Turkıve de adres goster-
nıesı 3) Tn.aret Odası Sanavı Odası \e\a ılgılı eMiat ve sa-
natkarlardemeğı sıulınekavıt belgeM 4) Inıza sırkıılerı \er-
mesı s) \ergı daıresıne boıcuoimadıgınj daır belge \e \er-
gı levhasi suretı (noter ta->dıkli)(i) kamu kuıum \e kuruluş-
larına en az gunde (bır ogûnde) 2000 (ıkıbııı) kı^ılık \emek
çıkanmak (1995-1996 \ılı). ılgılı kurumdan bunu belgelen-
dırmek "") Işvennde en az 1 > kı>ı sıgortalı çalıştırdığına da-
ır 1996 MII (son ıkı av lık) SSK te onavlı be^e vermek 8)
Tahmını bedel 10 000 000 000-(on mılvanfL (KD\ ha-
rıçtır) 9) Geçıcı lemınat 300 000 000 (uçvuzmılyon) TL
"TtT) Süre 3 âvtîklır (01 I0"TW6-'îl 12*TV9bT *
Kteklılerın D S Kuruluşlan thale Vonetnıelığı nın 30
maddesı gereğınce hazırlavacaklan ve ıhale şartnameMnde
belırtılen belgelerı ha\ı teklıt mektuplannı ıhale saatıne ka-
dar satınalma komısyonu ba^kanlığına v cmıelerı gerekmek-
tedır Şartnameler Sağlık Kultur \e Spor Daıresi Ba^kanlı-
ğı ndan utretsız temın edılır Lnıversıtemız ıhalevı vapıp
\apmamakta veva teklıf edılen bedellerın teKifıe la\ık
gorulenlen seı,mekte serbesttır Basın I04S94
İLAMSIZ TAKİPLERDE ÖDEME EMRİNİN İLANEN TEBLİĞİ
1995 2164
1 Alacaklı ve vaisa vekılının adı. sovadı ıkametgahı \apı ve Kredı Bankası AŞ vekı-
lı \\ Halıl Ozhuy. Av ^usufKara Mulkubey I? Hanı. Kat 5. \o 126-Bandırma
2- Borçlunun ve varsa kanunı temsilcısının adı sovadı ve ıkametgahı Macıt \ uksel,
Çavuş Kovu-Karacabev
3-Alacağın Turk parasivla tutan taızmıktan \eii5lemeyebas1
Iığıtanh 1603893100
TL asıl alacak
2^8 9K) 00 TL protesto masratı 2 942 666 00 TL ı^lemiş taız 147 133 00 TL vergı
19 18^ 660 00TL nın takıptanhmden ıtıbaren islevecek(fazlava ılı^kıntalep hakkısak-
lı kalmak uzere)
u
.>210 taız taızın "o 5 1 BSM\ ıcra masrafları ve % 10 vekıl ucertı ıle
tahsilı
4- Senet ve tanhı voksa boıcun sebebı Hesap ekstresi. ıhtarname kredılı mevduat he-
sabı sozle^mesi
Borçlunun vııkaııda vazılı adıesıne vikaulan teblıgatın bıla teblığ ude edılmesı uzerı-
ne zabıtaca v jptnılan tahkıkat sonucıı teblıgata yaıar adıesinın tespıt edılememesı nede-
nıvle borçlu hakkındakı odemeemunın ılanen teblığıne karar venlmekle
İ^bu odeme emrının teblığ taııhınden ıtıbaren borcu ve takıp masıaflaıını l"7
gun ıçın-
deodemeni7(temııutı veımenız) borcun taınamına ve\a bırkısmına veyaalacaklınm ta-
kıbat ıcrasi hakkınadaıı bır ıtııazınızvaısa. senet altındakı ımzasizeaıtdeğılsebu 17 gun
ıçınde ayrıca ve açıkı,a bıldırınenız aksi halde ıcra takıbınde bu senedın sizden sadır sa-
yılacağı. ımzayı reddettıgını? t.ıkdııde merc-ı nnıınde yapılacak dııııı-.mada ha7ir bulun-
manız buna uymazsanız vakı ıtırazınızın muvakkaten kaldırılacağı. senet \eya borca ıtı-
razınızı vazılı veva sozlu olarak ıcıa daıresıne P gun ıçınde bıldırmedıgınız takdırde av-
nı muddet ıçınde 74 madde gereğınce ma! beyanında bulunmanız. aksı halde hapısletaz-
yık olunacağınız. hıç mal beyanında bulunmaz veya hakıkate aykırı bevanda bulunursa-
nız hapısle ı-ezalandınlacağınız. boıç odenmez \e\^t ıtıraz edılmezse cebrı ıcrava devam
edıleceğı. takıbe ıtıraz ettıgmız takdırde ıtırazla bırlıkte teblığ gıderlerını odemenız ak-
sı halde ıtıraz etmemış sayılacaöınız Teblıgat Kanunu «ereğınce ılanen ıhtar olunur
Basm 104S10
PENCERE
Yandım Allah Korosu!
Izledığım kadarıyla son gunlerde tum basın fela-
kettellallığınaozenıyor, koşe yazarlarının kalemınden
kan damlıyor, hem de şıpır şıpır
Nıçın'?
Çunku tam bır fıyasko yaşanıyor ulkede, tuttuğun
eltnde kalıyor her şey dokuluyor kıyamet gosterge-
lerı ortalığı sardı
•Mafya mı devletın ıçınde?
Devlet mı mafyalaştı?
•Ulaşım ve trafık rezaletı doruğuna çıktı, karayol-
lan kanlı mezbahaya dondu, kentler tıkandı
•Teror kan ıçıyor
•Ekonomıde rantıyecılık' aldı başını gıdıyor
•Şenatçılık ıktıdarda
•Ya gelır dağılımı?
DIE (Devlet îstatıstık Enstıtusu), yaptığı son ınce-
lemelerde çarpıcı gerçeğı ortaya koyuyor Koca-
elı 'de kışı başına ulusal gelır 7 bın 349 dolar, Muş 'ta
660 dolar, bolgesel adaletsızlığın yanı sıra kişisel
açıdan zengın ve yoksul arasındakı uçurumun artık
dıbı gorunmuyor
•Devlet Butçesı yok, borç butçesı var Devlet, ka-
mu hızmetlerını varlıklıdan vergı alarak değıl, zengın-
den yuksek faızle borç para toplayarak yurutmeye
çabalıyor ama nafıle
•Guneydoğu'da devlet yok, okullar kapalı, zorun-
lu goç koylunun canına okumuş
Butun medya sabah akşam bu konuları ışlıyor
herkes her şeyden şıkâyet edıyor sağcısı solcusu,
sosyalıstı, lıberalı, Kemalıstı, ılerıcısı ve gerıcısıyle
'Yandım Allah' korosuna donuştuk
•
Pekı, mafya nasıl ortalığı sardı? Polıs nasıl bozul-
du9
Kamu malıyesı nasıl çurudu7
Teror neden orta-
lığı sardı9
Şenatçılık nasıl gelıştı? Gelır dağılımı nasıl
bozuldu? Turkıye nasıl karapara cennetıne donuş-
tu?
Eskıden boyle mıydık'?
Son on yıida Turkıye hızla çuruyup kırlenerek ba-
tağın dıbıne saplandı <
Neden?
Medyada herkes her şeyden şıkâyet edıyor, ama
nedenlerını kurcalamaya kımse yanaşmıyor
Bır ulkede ekonomık duzen bozulmadan sosyal ve
sıyasal kurumlar yozlaşmaz Her şeyın onu ardı eko-
nomıdır Turkıye 1980'lerde benımsedığı 'vahşı ka-
pıtalızm' modelınde kokuştu, 'koşe donuculuk' fel-
sefesınde benlığımızı yıtırdık 'dolarızasyon' polıtı-
kasında erıyıp bıttık, yagma duzenınde boğulduk.
Kokenınde kım var bu ışın"?
12 Eylul faşızmıyle bırlıkte yukselen 'koşe donu-
culuk' modelı canımıza okudu
•
Bır toplumda ne mafya kendiliğinden palazlanır, ne
şerıat durup dururken yukselır. ne trafık canavarı bır-
denbıre yollara çıkar ne teror kırda ve kentte kan ıç-
meye başlar ne tefecılık ve karapara tezgâhı bırden-
bıre kurulur ne rantıyecılık ulke ekonomısınde bırden
egemenleşır ne sıyasal partıler durup dururken guç-
suzleşır, ne de ulke polıtıkası, tarıkat ve cemaatlara
bağlanır
Evet, 12 Eylul askerı faşızmıyle el ele ulkenın yaz-
gısını belırleyen Özal, bugunku durumun temellerı-
nı attı Bugun her şeyden ve bır ağızdan yakınanlar,
ozelleştırmelerı yapıp, devletı kuçultursek, Turkı-
ye'nın duzeleceğını soyluyorlar
Boş laf
On yılda bozuian, bır gunde duzelmez
Turkıye yı bu noktayagetıren 'arabesklıberalızm',
namı dığer 'lıboşızm dır
•
Bu tur bır kapıtalızm, ne Ingıltere'de var, ne Alman-
ya'da, ne Fransa'da. ne de Amerıka'da
Bızımkı yağma duzenı
1
Mafya, teror, rantıyecılık, çurume kokuşma bu du-
zenın turevlerıdır Duzenı eleştırmeden turevlerıyle
uğraşmak boşuna
ISTANBUL
Artık her Çarşamba akşamı
The President Hotel'deyiz
Lzeıınızde kitneıdı bu gok\uzıı uşıığula
tepeden tırnağa Marmara ve tstanbııl
Baıbekııde kukıtsmla dcnetkâı bu lezzet
Aıdından canlı mıızık \e onuntal
Salata Büfesi
Soğuk Mezeler
Barbekü
Tatlı - Me\\e Büfesi
Limitsiz Yerli İçkiler.
TL. 1.450.000.-
Canlı Müzik
Oryantal
Rezervasyon: 0.212 - 516 69 80'den 654
Tıyatro Caddesı, 25
Beyazıt 34490, Istanbul
Tel.: 0.212-516 69 807 20 Hat
Faks 0.212-516 69 99
H
Best
VVestern
AYŞE GUMUŞ
1937 - 1995
anne, sen kı nasırlı avuçlannda
yarına bın sevgı
yarına bın umut taşıyan,
ağlayan,
annem benım
kaç yağmur bulutu geçtı yaşamında
kaç fırtına, dolu yağdı
ne kadar kar, anlat bana
ne T<adar Rar yâğöı umütlânnâ
OĞLUN: ALİ GÜMÜŞ
Ehlı\etınıı \c nutu> ı.u/danımı
kavbettım Hukumsuzdur
\ELİ
M JL B s ] Nolu -\raumm
Ruh-<jtmı K.j\bettım
HukumMizdur
OVERŞE\TLRk