Katalog

3EYLUL1996SALI CUMHURİYET SAYFA KULTUR 15 "TfıeNutn Professor" 'Frighteners' "Birdcage- Kuş Kafesi' Yerd mevsmımfîlınleri- 3UIP ŞimdıliK 45 kadar filmin yer aldığı L IP Iistesi. Amerkan sinemasının par- lak ve taze filmleryle dopdolu. Listenın gösterişli yapımla~ından. John Turtelta- ub'uıı yönettiği 'a henomenon'da baş- rolleri John fravolta. Kyra Sedgwick, Robert Du\all ve Forest YVhitaker pay- laşmış. 'Phenomeron 'da. 37.doğumgü- nünde. ansizın beyaz birışık sonucunda gözleri kamaşan ve bir anda. altûst olan hayatı bambaşka tovutlar kazanan sıra- danbirinin.George MalIey'infJohnTra- \olta) hikâyesi vebu değişiklikten son- ra karşıla^tığı duaımlar konu ediliyor. Be> az ışık nedeniyle George'un zekâ dü- zey i yükselır. Ansızın öğrenmeye karşı önlenemez dereceJe bir açlık duymaya başlayan George. kamuoyunun dikkati- ni çekmeyebaşlar. Bilim adamlan onun- la tanışmak isterken askeri yetkılilerde Geonıe'ukontrol altındatutmayaçalışır- lar. Ote yandan, »evdiğı kız olan Lace (K>ra Sedgvvıck) dışında. tüm kasaba halkı George"dan uzaklaşmaya başlar. George da. bütün bu değişikliklersonun- da diinyayı çok farklı biraçıdan görecek- tir... Me\simin iddialı fantastikepik'lerin- den Dnıgonhean'. Dennis Quaid. Da\id Thew lis. Pete PostletJmaite. Julie Chris- tie \ e John Gielgud'dan oluşan okkalı bir kadro>a sahip. Rob Cohen'in yönettiğı filmde. ejderhayı Sean Connery seslen- diriyor. Savaşlarla dolu onuncu yüzyıl- da geçen Drugonheart'. onurlu bir in- sanla efsanevi yaratık Dragon'un yaptı- ğı işbirliğınin. mitolojiyle, romantizmle. mizahla ele alınıp işlendiği. epik bir üs- tünyapım. İddialı fantastik epik Film. büyük \e kanlı bir köylü ayak- lanması sırasında 14 yaşındaki prensin (LeeOakes) ülkenin kralı olan babasının öldürülmesı ve genç prensin bu ölüme tanık olmasıyla başlar. Aynı ayaklanma- da. namlı bir kılıç ustası ve prensin öğ- retmeni olan şövalye Boven'in (Dennis Quaid). genç prensi iyi kollayamaması sonucunda, prens de yaraianır. Kelt inan- cına göre yaralılar bir mağara girişine bırakılır. Dalıa sonra agzından ateş saçan bir ejderhanın ortaya çıkması ve yaralı- yı iyıleştirmesi beklenir... Aynı zaman- da bir özel efekt harikası olan Dragon- heart' son derece şaşırtıcı ve seçkin bir tarihsel macera filmi olarak mevsimin sıişesi sağlam filmlerinden biri olmava aday. Ğregon. Hoblit'in yönettiği 'Primal Fear'de Richard Gere. Laura Linney, John Mahoney, Alfre VVoodard ve Fran- ces McDormand oynuyor. Filmin kahra- manı Martın \'ail (Richard Gere). zeki. küstah ve başanlı bir savunma avukatı- dır. Özellikle cinayet davalarıyla ilgile- nen v e medyanın gözdesi olan Vail, Chi- cago'nun tanınmış simalanndan birini öldürmekle suçlanan, beş parasız bir gencin (Edvard Norton) savunmasını üstlenir. Gencin suçluluğu neredeyse ke- sin olmasına karşın Vail'in tek amacı kendi ürettiği 'gerçekliğT oluşturmak ve satmaktır. Kazanmaktan başka birşey düşünmeyen Vail'in sav unmasını üstlen- diği gence zamanla bağlanması ve kar- şısındaki iddia avukatının eski kız arka- daşı olması da mücadeleyi kızıştıracak- tır... Simon VVincer'in. ünlü çizgi roman karakterinden beyaz perdeye uyarladığı ' The Phantom-Kızıl Maske de, yaklaşık 60 yıldırçoğu kusağı etkilemiş kahrama- nımızı. v anı bizım Kızılmaske adıyla bil- diğimız Fantom'u Bilh Zane oynuyor. Treat \ViIliams. Krisr\ Svvanson. Cat- herine Zeta-Jones ve Samantha Eg- gar'ın da rol aldığı filmde Kızıl Mas- ke'nın efVanev i öyküsü. 400 yıl önce kü- çük bir çocuğun babasının Sengh Brot- herhood denilen korsanlar tarafından v ahşice öldürüşüne tanık olmasıyla baş- lar. Örmanla denizin buluştuğu sahiller- de intikam ateşiyle büyüyen çocuk. kor- sanlığın. açgözlülüğün. kötülüğün. hır- sın ve zulmün her türüyle mücadele et- mek ıçin yemın eder. Amerikalı çizer Lee Falk'ın fırçasın- dan 1930"lu yıllarda dogan. pelerini, kendine özgü giysisi, yüzyıllarboyunca babadan oğula devredilerek günümüze kadar gelen efsanevi çizgi roman kahra- manı Fantom'un sinemaya (belki de ilk kez?) uyarlanan serüvenleri. nostaljik ve egzotiktatlarvaatediyorseyircisine. Ed- die Murphv'nin başrolünü üstlendiği The Sııtiy Professor'. hayattaki tek aınaci Nobel ödülünü kazanacağı bir icat geliştirmek olan Sherman Klup adlı bir bilimadamının geçirdiği ilginç değişimi anlatan bir güldürü. Cüssesiyle. ağırlı- ğıyla kampusta bütün dikkati üstüne çe- ken Sherman'ın aile ve aşk hayatı da ol- dukça kan^ıktır. Sherman bir gün labo- ratııvannda çalışırken yeni bir yağ eriti- ci keşfeder ve bu ürünü kendi üzerinde dener. Sadece kılo vermekle kalmavıp utan- gaç bilim adamından. kolaylıkla kadın- Tan baştan çıkarabilen Buddy Love adlı bir kazanovaya dönüşen profesörün bir sorunu vardır aslında. O da icadının van etkileri nedenivle en olmadık zamanlar- da, üstündekileri ne varsa çıkanp atma- sı ve çınlçıplak kalmasıdır... Eddie Mur- phy'nin dışında diğer rollerini Jada Pin- kett. James Coburn. Dave Chapelle'in paylaştığı filmin yönetmeni de Tom Shadyac. Peter Jackson'ın vönettiği Miehael J. Fox, Trini Alvarado, Peter Dobson, Juli- anna McCarthj nin o>nadığı korku fil- mi 'Frighteners da. küçük bir kasaba halkının. ortalığı ha)aletlerin bas- ması üzerine Frank Bannister'a (Miehael J. Fox)ba>vurmasıylage- lişen olaylar aktanlıyor. Aslında Frank tam bir dolandmcıdır v e ka- saba halkına onları hayaletlerden kurtaracağı garantisini verir. Ancak kasabalılar. Frank'ın>oketmekiçin para aldığı havaletlerle işbirliği yaptı- ğından ku^kulanmaktadırlar. Seri cina- yetler işleven katiller. doğaüstü olaylar- la sürüp giden bu korku-heyecan kome- disi. bu tür Hollyvvood eğlenceliklerinin meraklısını tatmin edecek nitelikte. gır- gır bir film. Robin WHliams'tan fc Kuş Kafesi' UlPlistesindekorku.fantastiktürünün ünlü ustalanndan John Caıpenter'in son ve mesleki kariyerlerini de kapsayan uzun vadeli ve sağlam anlaşmaya daya- lı bir ili^kivi sürdüren Armand ve Al- bert'in tek anıaçlan Armand'ın oğlu Val'ı (Don Futterman) sorumlu, olgun ve şefkatlı bir genç olarak yetiştirmek- tir. Ancak günün birinde Val'ın çıkıp da muhafazakâreğilimlibirsenatörünkm- nı (Calista Flockhart) sevdiğini sövle- rnesiyle her şev bir anda birbirine kan- şır. Senatör Kellev (GeneHackman). sağ kanatta vakalamavı amaçladığı yeni fır- satlar doğrultusunda kamuovunun dık- katini üzerinde toplamak için nıüstakbel akrabalannın evini ziyaret etmeye karar v erir. Bu ziyaret hiç şüphesiz Armand' ın yaşamında bazı düzenlemeleri gerektir- mektedir: sanat koleksi>onu. mobilya- lan. elbiseleri. işi ve tabii Albert gibi... Günümüzün en geçerakçe Amerikan starlanndan Tom Cruise'ün oyunculu- ğunu veyapımcılığını üstlendiği. Holly- zangocu Quasimodo'nun acıklı öyküsü, Walt Disney Pictures'ın yeni müzikal animasyon (canlandırma) filmi 'Notre Dame'ın Kambunı nda bir kez daha önümüze sürülüyor. Şimdiden Disney stüdyolannca bugüne kadar üretilen 'en tutkuiu ve en gerçekçi müzikal' unvanı- nı kazanan Sotre Danıe ın Kambunı nu hazırlayan ekipte daha önce ' Pocahon- tas 'ta da birtikte çalışan yapımcı Don Hahn. v önetmen Kirk VVise ve sekiz Os- karlı besteci Alan Menken yeralı- vor. is.inin ehli bir çizer ordusu- nun vanısıra. Disney stüdyolannın çizgi film ha> ranlarına mev sim içindeki bir başkasürprizi de Herkiil olacak. Fear' \ e 'Glcıuıgcırrv Glen Ross''gibi filmlerivletanıdığımız vönetmen James Fole>'nin. bu mevsim 'The Chambcr 'ını da izleyeceğiz. Baş1 rollenni ChrisO'Donnell'laGeneHack- tnann'ın paylaştığı bu filmin konusu kı- saca şöyle: Ölüm hücresinde bekletil- mekte olan Sam Cahall (Gene Hack- mann) 28 gün içinde idam edilecektir. Ancak gelecek vaat eden genç bir avu- kat olan torunu Adam Hall (Chris O'Donnell). ikiçocuğuöldürmeksuçun- dan ölüm hücresinde tutulan bir dedesi 'Mission JmpossibJe- Görevimiz Tehlike' 'The Phantom- Kızıl Maske" "Escape from L.A.- Los Angeles'tan Kaçış' "The Ghost and The Darkness' filmi 'Escapc from L.A.-Los Angeles ten Kaçış ' da yer alıyor. Kurt Russell.Stacy Keach. Ste\e Buscemi. \'aleria Golini. Bruce Campbell. Peter Fonda. Pam Gri- er ve Cliff Robertson'un oynadığı ve us- tanın ünlü '\ew York'tan Kaçış' filmi- nin devamı niteliğindeki 'Los Ange- les 'ran Kaçış 'ta Kurt Russell, tek gözü bantlı, efsanevi yasadışı kahraman 'Vı- lan' Plissken rolünü tekrarlıyor. Bu kez çok büyük bir deprem sonrasında küçük bir ada haline gelen Los Angeles için. küçük de olsa bir umut ışığı oluyor Sna- ke. Ada her türlü gangster. sovguncu ve eşkıyamn mekânı haline dönüşüvor. Filmde. hayatta kalma şansının binde bir olduğu bu ada-kentte oluşan yeni bir 'ah- lak' kavramı işleniyor. Carpenter hay- ranlannın es geçmeyeceği bir film 'Los Angeles 'dan Kaçış'. Oscar ödüllü. yıllann denevimli yö- netmeni MikeNichoIsveherkılığagiren. aktör-komedyen Robin V\illiams'ın ola- ğanüstü mizah anlayışının birleşimi 'Birdcage- Kuş Kafesi güldürüsü, yakın dönemin. hem sahnede oynanmış hem de filme çekilmiş. ünlü Fransız komedisi La Cage aıı.\ Fulles- Çılgınlar Kıı/ii- bü nün. Amerikan yapımı. veni bir ver- siyonu. Iki Oscar'h Gene Hackman, Di- anne VVest ve Broadvvay yıldızı Nathan Lane'in başlıca roilerini paylaştığı Çıl- gınlar Kulübü' (va da Kuş Kafesi'). "Hep yükseğe uç ama doğru uç* 1 biçi- mındeki özdevişe yepveni anlamlar ka- tan. eşcinsellik üstüne, ha>li sulu. mat- rak birkomedi. Senaryo taslağını kadın yönetmen Elaine Maj'ın vazdığı 'Çılgınlar Kulü- bü '. çoğu insanı kıskandıracak kadar gü- zel bir ev yaşamına sahıp Armand (Ro- bin VVilliams) ve Albert'in (Nathan La- ne) övküsünü anlatıyor. Özel yaşamlan vvood'un yaz mevsimi çıkartmasının, hakkında en konuşulan olay-tilmi. ay- lardır izlediğimiz fragmanlannı nerdey- se ezberlediğimiz süper aksivon Göre- vimiz Tehlike'. herkesin yakından tanı- dığı müziği. konusu ve bildik olay akı- şıyla 1960'ların sonlarına, 70'lerin baş- larına damgasmı vuran ünlü televizvon dizisini yeniden gündeme getiriyor. Aslında CIA'ye övgü düzen. abuksa- buk tarafından beyin yıkayıcı casusluk serüvenlerine dayanan bu diziden hiç hazzetmezdim şahsen. Ama De Pal- ma'nın becerisiyle allanıp pullanarak so- luk kesicı bir modern aksiyona dönüştü- rülen 'Mission hnpossible in sinema versiyonuna ilgisiz kalmak ne mümkün? Aslında 'Görevimiz Tehlike' olavının asıl yıldızı. Tom Cruise'dan çok usta yö- netmeni BrianDePaIma.Çekimlen Prag ve Londra'daki Pinevvood Stüdyolan'n- da gerçekleştirilen 'Mission Iınpossib- le-Görevimiz Tehlike nin başrollerini Tom Cruise, Jon V'oight, Jean Reno v e Emmanuelle Beart paylaşıyor. 1966'dan 1973'e kadar kesintisiz TV'de gösterilerek kült diziye dönüşen 'Mission hnpossible '. CIA övgüsü sav ı- labilecek çarpık içeriğine rağmen son on yıldır 'Dokuınılnıazlar'dan 'Caıiito'ya kadar gitgide ustalığını. becerilerini ge- li^tiren yönetmen De Palma'nm yüksek tempolu. kıvamını bulmuş, sürüklevici anlatımıv la es geçilmev ecek bir serüv en sevirlıği. Bilgısayar katkılı. özel efektli kimi sahneleriyle gerçekten soluk kesı- ci nitelikteki 'Görevimiz Tehlike ', bizde de mevsimin gişe şampivonu olmava aday seyirliklerinden biri. 'Notre Dame'ın Kambunı' bu kez müzikal animasyon Notre Dame Katedrali'nin kanıbur olduğunu öğrenince. ailesinin karanlık geçmışiyle ilgili a>nntılan öğrenmek is- teyecek ve ölüm hücresindeki büyükba- basını idamdan kurtaracak gerçeklerin izini sürmeye karar verecektir... Geçen mevsimin seyirci ve hasılat re- kortmeni 'Braveheart' filminde seyret- tiğimiz. aktör-yönetmen MelGibson. oğ- lu kaçırılınea hayatının en büyük pazar- lığına girerek. birtakım şoke edici plan- larla onu kurtarmaya çalışan efsanevi işadamı Tom Muller rolüyle çıkıyor Ransom da. izlevicisinin karşısına. Mel Gıbson'a. Rene Russo,Gan Sinise, Del- ro\ Lindo ve Lili Taylor'ın eşlik ettiği Ransom ın yönetmeni Ron Howard. Speedle gerilimli. heyecanlı aksiyon türünde becerisini kanıtlamış vönetmen Jan DeBont bir kez daha seyirciyi serse- me çevirip bas.ını döndürecek. kulak zar- larını patlatacak vc sinirlerini bozacak cinsten. yeni birgenlim serüv enini sunu- _vor bu mevsim: 'Tmster'. Tornado adı verilen. müthiş bir kasırgadan kaçmaya çalışan insanların övküsü 'Tuister'. Se- yircilerin aklından kolay kolay silinmeye- cek sahnelerle dolu olan filmin ovuncu- ları. Helen Hunt v e Bill Pavton. \\ inona Ryder. Lukas Haas. John C. Reilh. James LeGrant, Stacj Cochran'ın yazıp yönettiği 'The Girl You liiınt' fil- minde bir araya geliyorlar. Romantik bir komedi- fabl özeliikleri taşıyan bu film- de. hassas ve esrarengiz genç kız Patty \'are (\Vinona Ryder) ile seçkin bir okul- da okuyan John Baker (Lukas Haas) ara- sındakı sorunlu aşk anlatılıvor. Randa Haines. Todd Black \e Robert Duvall da Richard Pearce'ın > önettıği do- kunakiıbirailedramıvlaçıkacaklar seyir- ci karşısına: 'A Fanüly Tlıing'. Filmde be- yaz bir Günev li olan Earl. annesinin zen- ci bir kadın olduğunu öğrenince o güne kadar annesi zannettiği kadının vasiyeti- ni yerinegetirmek için kardeşi Ray'in pe- şine düşer. İlk görüşmeleri oldukça geri- limli geçen Earl ve Ray zaman la ai le bağ- lannın önemihi kavrayacaklardır... 'Wanda Adında Bir Balık' güldürüsüy- le tanıdığımız ekipten. oyuncu-senarist John Cleese, Jamie Lee Curtis, Ke> in Kli- ne v e Miehael Palin gibi isimleri tekrar bir araya getiren 'Fierce Creatures 'da. mev- simin delidolu güldürülerinden bir başka- sı olacak sanınz. Robert Voung'ın yönet- tiği bu filmin konusu kısaca şöyle: Ulus- lararası bir kuruluş. Londra'daki bir hay- vanat bahçesini satın aiınca ziyaretçi sa- yısını çoğaltabilmek için hayvanat bahçe- sinde sadece insan eti yiyen türden vahşi hayvanların yeralmasına karar venr. Bu nedenle. biryandan hayvanat bahçesinde barınan masum hayvancıklann hayatları- nın tehlikeye gireceğine inanan çalışan- larla yeni yönetim. öte yandan da insan- larla vahşi canavarlararasında müthiş bir çatışma patlak verecektir... Mevsimin gösterişli. cilalı bir başka ak- siyon draması da 'Duylight '.SyJvester Stallonc. Amy Brenneman, Stan Shau, VlggoMortensen'in oynadığı ve RobCo- hen'in yönettiği Daylight ın konusu kı- saca şöyle: Manhattan v e Nevs Jersey ara- sındaki tünelin bir patlama sonucunda iki ucu da kapanır. Hudson Nehn'nin su- lannın hızla tünele doğru ilerlemesi ne- deniyle eski bir acil yardım servisi şefi olanKitLatura(SylvesterStallone)tünel- de kalan insanları kurtarmak için bir ça- re bulmaya çalışacaktır... Hollyvvood'un en çok para alan komed- yeni JimCarrey, 'Liar. Liar' adlı yeni gül- dürüsüyle hayranlannı kahkahaya boğa- cakyine. 'Liar, Liar da. oğlunun doğum günü dileğinin bir mucize sonucu gerçek- leşmesi üzerine. 24 saat içinde gerçeği anlatmak zorunda kalan. zoraki yalancı biravııkat olan Fletcher Reid'ı canlandı- nyor. yeni gözde, zıpır komik Jim Carrey. Ortaya çıkan karmaşa sonunda Reid. elin- deki en önemli malzeme olan dilinin baş- belası haline geldiğini fark edecektir... \lichel Douglas'tan av filmi Kyle MacLachlan, Elizabeth Shue ve Dermot Mulronev, David Koepp'in ilk yö- netmenlik çaîışması olan 'The Trigger Effect'te bir araya geliyorlar. Çağdaş bir kent gerilimi denebilecek filmde, bir elektromanyetik arıza sonucunda bütün elektrik tesisatı ve her türlü iletişim sis- temi bozulan bir kentte yaşayan biriyie karısı ve yakın arkadaşının( K.MacLach- lan. E.Shue. D.Mulroney) başından ge- çenleranlatılıyor. Stephen Hopkins'in yönettiği The Ghost and The Darkness ' ise, Afrika ta- rihindeki en büyük av olayının öyküsünü aktanyor. 1896 yılında olağanüstü büyük- lükte iki aslan. 130 civarında insanın üze- rine saldırıp parçalayarak yemiştı. Bu ta- rihten önce ve sonra hiç görülmeyen bu olay İngiltere'nin Doğu Afrika demiryo- lu hattı planlannı bitirmenin eşiğine ge- tirmişti. Bir vahşi hayvan avcısı ile onun yardımını gören köprü inşaat mühendisi- nin, bu iki katil aslanı bulmaya ve öldür- meye çalıştıklan. senaryosunu deneyim- li VVilliam Goldman'ın yazdığı '77?^ Ghost and the Darkness'de. başrolleri Miehael Douglas ve Val Kilmer paylaşı- yor. VV'oodj AUen ya da Mel Brooks tar- zından farklı bir mizah ustası sayılabıle- cek, bizde pek tanınmayan, komedyen \e yönetmen Albert Brooks'un her zaman olduğu gibi. hem yönetmenliğini hem de başrolünü üstlendiği son filmi 'Mother- Anne'deyse Brooks'a Debbie Reynolds, Rob Momm. Isabel Glasser. Lisa Kudnm gibi oyunculareşlık ediyor.BetteMidler. Goldie Ha>vn. Diane Keaton, Maggie Smith. Heather LockJear, Dan Hedeya, Jon Stevart, Marcia Gay Harden gibi oyuncuların yer aldığı zengin bir oyuncu kadrosuna sahip olan 'The First VVives Club' adlı güldürünün yönetmeni Hugh VVilson. Bu komedide daha genç ve güzel kızlaruğruna kocalan tarafından ıskarta- ya çıkanlan üç yakın kadın arkadaşın, ra- kibelerinden son derece acı bir şekilde in- tikam almalan konu ediliyor. Dünya çapında üne sahıp. Arsen Lü- pen'vari. hep dört ayak üstüne düşen. akıllı bir kibar hırsız olan Simon Temp- ler' ın polisiye serüvenleri bir kez daha si- nemaya uyarlandı: 'The Saint'. Philip Noyce'un yönettiği. hızlı biraksiyon-ma- cera temposunda seyreden filmde kahra- manımız Simon Templer, güzel bir bilim kadınını kaçırmakla görevlendirilir; ama Templer'le kadın, birlikte çalışmak ve pek çok tehlikeden geçmek zorunda ka- İacaktır... MTV televizyonunda yayımlanarak tüm dünya gençliğini etkileyen. popüler 'Beavis and Bıttt Head' adlı çizgi kahra- manlar sonunda sinemaya da transfer ol- dular. Bu ağzı bozuk, anarşist, metal kafalı, asi ve uyumsuz iki genç kahramanımızın serüvenlerini anlatan popüler TV dizisi- ni temel alan Beavis and Bııtt Head', bu mevsim gösterime girecek yeni çizgi filmler arasında. özel hayranlar edinebî- lir. MikeJudge filmde yönetmenlikle bir- likte iki karakterin ieslendirilmesini ve müziğini da üstlenmiş. ALINTILAR TAHSİN YÜCEL Sere Serpe Bu yaz "yalının gıyısına" her önüne gelen kıyak bir "sun bed free"yazıp öyle çok gölgelik, masa, hasır, kimi tahta, kimi plastik boduryatak doldurmuş ki. iki kişi yan yana yürüyemiyor. Ama onlar kaç yıldır ol- duğu gibi bu yıl da cömertçe açmışlar göğüsleri, şa- şırtıcı bir doğallıkla yatıyor. oturuyor, dolaşıyor, yüzü- yoriar. Kimileri, uzaktan bakılınca. tümdençıplakmış gibi bir izlenim uyandırıyor insanda. ama iyice yak- laşılınca, varla yok arası bir düş kırıklığı eşliğinde, varla yok arası bir renkli kumaş parçası beliriyor. O anda, belki yüzüncü kez, ama ilk kez mırıldamrmış ve ilk kez kendisi mırıldamrmış gibi, Orhan Veli'nin ünlü dizelerini mırıldanıyor insan: "Olmaz ki! Böyle de yatılmaz ki!" Hiç kuşkusuz, kimilerine biraz ters gelebilir bu tep- ki, 'Sere Serpe "nin 1946'da yazıldığı. dolayısıyla yansıttığı dünyanın, Bayan Çiller'in ruhsuz söylev- lerine düşmüş "46 ruhu" gibi, artık silik bir anı oldu- ğu düşünülebilir. Ancak, şöyle baştan sona. sindire sindire okununca görülür ki, Orhan Veli'nin şiiriyle taşra anamalcılarının siyasal çıkışı arasında herhan- gi bir koşutluk kurmaktan daha saçma bir şey ola- maz. Önce ozanın dili geçersiz kılar böyle bir koşut- luğu: özellikle46 ruhu bağımlılarınındilımizintanına- mayacak ölçüde değiştirildiğini kesinlemelerine kar- şın, ellisıni bıtirip elli birine girmiş olan bu her açıdan genç şiirde, eskimiş, kullanım dışı kalmış tek sözcük bulamazsınız. Buyurun, kendiniz bakın: "Uzanıp yatıvermiş, sere serpe; Entarisi sıyrılmış, hafiften; Kolunu kaldırmış, koltuğu görünüyor; Bir eliyle göğsünü tutmuş. İçinde kötülüğü yok, biliyorum; Yok, benim de yok ama... Olmaz ki! Böyle de yatılmaz ki!" Ikincisi. buradaki kadının açılmasıyla "yalının gıyı- s/"ndakilerin açıiması arasında büyük bir ayrım bu- lunmasına karşın, şiir bir yerde her ikisini de üstlene- biliyor. Böyle olmasa, yani unutulmaz ozanımız yal- nızca belirli bir açılmayı ve bu açılmanın yarattığı be- lirli bir tepkiyi değil, bakanla bakılan arasındaki sü- rekli bağıntıyı da vermeyi başaramamış olsa. koltu- ğu görünen kadının yol açtığı tepkiyi çıplak göğüs- ler karşısında ne diye yineleyecektik? Ama tüm açılma biçimlerinin yüzde yüz aynı tep- kiyi çağırıp yüzde yüz aynı sonucu doğurduğu kesin- lenebilir mi? Bireysel. uzamsal ve süremsel ayrımlar da girmez mi işin içine? Örneğin "Sere Serpe "nin gözlem öznesinin bakışıyla şu anda usumuza gelen iki roman kişisinin: Flaubert'in XIX. yüzyıl ortaların- da yaşayan Pecuchet'siyle Calvino'nun bızim çağı- mızda yaşayan Bay Palomar'ının benzer durumlar- da parlayan bakışları arasında tam bir benzerlikten söz edilebilir mı? "Evet" demek oldukça zor. Pecuchet'nin bakışı avluda kuyudan su çekmek- te olan hizmetçi kız Melie'ye yönelir. Melie'nin elle- riyle yüzünden başka açık yanı yoktur; yalnız, pom- panın kolunu aşağ) indirmek için belini eğince, "bal- dınna değin mavi çorapları görünür", sonra azıcık başını çevirir ve sağ kolunu hızla yukarı kaldırır. Hep- si budur, açılan bacağın kendisi bile değil, genellik- le örtülü kalan bir giyim öğesidir, ama birtakım "gü- nahsız" devinimlerle de birleşince, Pecuchet'yi bü- yüler. BayPalomar'agelince, "uzaktan çıplak bir ka- dın gövdesinin tunç pembesi bulutunun belirdiğini görürgörmez", başını çevirir, ama "Böyle yapmak- la görmeye karşı çıkıyorum, yani ben de göğüslerin görülmesini yasak sayan uzlaşmayı güçlendirmiş olüyorum ya da gözlerimle, görüş alanımın sınırla- rından bana ulaşan bulanık görüntüden, dirı ve göz okşayıcı olduklarını anladığım o göğüsler arasında birtürzihinsel sutyen oluşturuyorum. Kısacası, bak- mayışım o çıplaklığı düşünmekte olduğumun, onun- la ilgilendiğimin önvarsayımı anlamına gelıyor ve bu da temeldeyine saygısız ve gerici bir davranış", di- ye düşünür; dönüşte, "meme ucunun esmer ayla- s/"nı çevredeki başka nesnelerle eşitleyerek bakar kadına; ancak bunun da onu nesneleştirmek ve es- ki erkek üstünlüğünü yinelemek olduğunu düşüne- rek geri döner, bakış "gergin deriyiyalayıncaya dek" ilerler, "biran havada asılı kalarak kaçamak, ama ay- nı zamanda koruyucu bir biçimde, belirli bir uzaklık- tan göğsün kabanklığına eşlik eden bir eğri" çizer; sonra, hep daha çağcılın ardında, gittikçe daha doğ- rudan, gittikçe daha uzun bakar; en sonunda da ka- dının öfkeyle ayağa fırladığını, homurdanarak örtü- nüp uzaklaştığını görerek üzülür. Görüldüğü gibi, açık (ya da çıplak) her üç durum- da da çekicidir; ancak. geçmişten bugüne ve daha örtükten daha açığa doğru gelindikçe tepkinin yo- ğunluğunun açıklığın yeri ve genişliğiyle orantılı ol- madığı, hatta bir ters orantı söz konusu olduğu gö- rülür. Pecuchet baldıra dek açılmış mavı çoraplar karşısında çok kötü büyülenir: Elli yaşının eşiğinde, cinselliği Melie'yle tanır, ondan bir de kötü hastahk kaparak günlerce sünnet çocukları gibi dolaşır. "Se- re Serpe "nin gözlem öznesi entarisiyle uzanmış ka- dının açılmış koltuğuna an bir duyguyla, ama belli bir kötülük kuşkusuyla bakar. Bay Palomarin açık gö- ğüslere yönelen bakışlarıysa cinsel olmaktan çok, töreldir, çağcıl ve "estetik" olmaya çalışır. Öyleyse? "Çıplakyoldan çıkarmaz". diyen Roland Barthes'a şapka mı çıkarmalı? Yoksa. daha da ileri giderek "Ör- tülü yoldan çıkanr" mı demeli?' Ama yazı var, kışı var, hacısı var, bacısı var, siz ge- ne de üstünüze dikkat edin. Kemal Sunal, film şirketi ktırdu Kiiltür Servisi - Sinemamızın ünlü aktörlennden Kemal Sunal. 'Sunal Filmcilik Limited Şirketi' adı altında Istanbul'da kurulan şirketin etkinlik alanlan arasında. her türlü sinema fiimlennin imal. ithal ve ihracı. video kaset yapımı. televizyon dizi. film. belgeseli gibi yapımlar üretmek. almak. satmak ve rekîamcılık işlemlerinde bulunmak yer alıyor. BUGÜN FİLM GÖSTERİMİ Beyoğlu Sineması'nda Emir Kusturica'nın 'Babam İş Gezisi'nde" adlı filmi 12.00 15.00 18.00 ve 21.00 seanslannda. Kadıköy Beksa\"da Costa Gavras'ın 'Ka\ıp'adlı filmi saat 18.00'de.Evrensel Kiiltür Merkezi'nde 'Endişe' isimli film saat 15.00'te. Arkadaş ise saat 19.00'da. "Desperado" adlı film de saat 22.00'de Conrad Açık Hava Sirıeması'nda eösterilivor. KONSER Berlin Filarmoni Orkestrasf nın seslendirdiği Çaykovski'nin 4 ve 5 numaralı senfonilerinden oluşan konseri saat 12.30 ve 18.00'de laserdisc'ten Aksanat'ta ızlenebilir. ŞÖVLEŞİ Ömer Ateş'in hazırladıöı öykü ve roman söyleşisi saat 18.30"da Sahaf Cafe K.ültür Merkezi'nde.