Katalog

SAYFA CUMHURİYET 4 TEMMUZ 1996 PERŞEMBE HABERLER Başbağlar katfiamı • ANKARA (Cumhuriyet Biirosu) - Danıştay 10. Dairesi. Sıvas Idare Mahkemesi'nin. Jçişleri Bakanlığı'nı Başbaglar katliamında yaşamlannı kaybedenlerin yakınlanna ve katliamdan zarar görenlere toplarr. 4 rnilyar 120milyon989bınhra maddi, 2 milyar 300 milyon lira da manevi tazminat ödemeye mahkûm eden karannın iptali istemiyle açılan davada, "yürütmeyi durdurma'' istemini reddetti. Buna göre lçişleri Bakanlığı. Sıvas Idare Mahkemesi'nin karannı tebliğinden itibaren 30 giin içinde, öngörülen tazminat tutarlarını davacı taraflara ödemek zorunda. Daıre. söz konusu mahkemenin verdiği karann iptali istemini ise daha sonra sonuçlandıracak. TEDAŞ soruşturması • ANKARA (Cumhuriyet Biirosu) - Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Tansu Çillerhakkında kurulan, Türkiye Elektnk Dağıtım AŞ'de'ki (TEDAŞ) Ihale Yolsuzluğunu Soruşturma Komisyonuna ifade \eren müteahhit Hıdır Oktay, TEDAŞ Genel Müdüf Yardımcısı Hasan Tiizüner"in. geçmişte "Mali lşler Teşkilatı'"ında çalıştığını, ancak aynı kısaltmalardan oluştuğu için personeli "Ben eski MlT'çiyim" diye korkutmaya çalıştığını söyledi. Komisyonda. Oktay ile ihalelerle bağlantısı bulunan DYP'nin milletvekili aday adaylarından Yaşar Tombak yüzleştirildi. Ihalelerde riişvet alarak aracılık yapmakla suçlanan Tombak. aracılık işlevi ile kurumdaki bazı bürokratlann atamalarında etkili olduğunu doğruladı. Kalemli'ye hakaret davası • ANKARA (Cumhuriyet Biirosu) - SHP Milletvekili olduğu dönemde. dönemin lçişleri Bakanı Mustafa Kalemli'ye hakaret ettigi gerekçesiyie hakkında dava açılan eski Şırnak Bağımsız Millevekili Mahmut Alınak'ın yargılanmasına devam edildi. Ankara 21. Asliye Ceza Mahkemesi'nde görülen davanın dünkü duruşmasında. Alınak avukatı aracılıgıyla gönderdiği savunma dilekçesinde. Kalemli'nin tanık olarak dinlenilmesini istedi. Mahkeme yargıcı bu istefni değerlendirme kararı alarak duruşmayı erteledi. Göker'e fahri profesörlük • ANKARA (Cumhuriyet Biirosu) - Kırgızistan Celalabad Ticari Bilimler Fakültesi, Türkiye'nin Bişkek Büyüİcelçisi Metin Göker'e fahri profesörlük unvanı verdi. Göker'e profesörlük unvanının, Kırgizistan "daki Celalabad Ticari Bilimler Fakültesi'nin kurulması. bilim ve eğitim sisteminin geliştirilmesi ve Kırgız gençlerinin yetiştirilmesine üstün katkılanndan dolayı verildigi kaydedildi. Gül: İsnaillilerle göpüşmedim • ANKARA (Cumhuriyet Biirosu) - Devlet Bakanı Abdullah Gül. basında çıkan haberlerin aksine, İsrail'in Ankara Büyükelçiliği yetkilileriyle bir araya gelmediğini bildirdi. Gül, dün yaptığı yazılı açıklamada. Son Havadis gazetesinde "tsrail'e Refah güvencesi" başlığıyla çıkan haberin gerçekleri yansıtmadığını kaydetti. Israilli yetkililerle * görüşmediğini belirten Gül. haberin tamamen yanlış olduğunu vurguladı. Gazetedeki haberde. Gül'iin, İsrail'in Ankara Büyükelçiliği'nden üst düzey yetkililerle görüştiiğü. görşmede iki ülke arasında 23 şubatta imzalanan askeri eğitim işbirliği anlaşmasının ele alındığı savlanmıştı. VTE Yolsuzluklar ve enflasyon unutuldu, Meclis denetimine örtülü sınırlama getirilmesi öngörüldü Hükümet prograım yetersiz Kulislerdeki güvenoyu tablosu Ret Çekimser Katılmayan Kararsc 131 - - - 9 - 9 2 74 - - 49 - - - RP ANAP DYP DSP CHP BBP BTP Bağımsız 157 108 TOPLAM 265 265 - 9 9 * TBMM Başkant Mustafa Kalemli'nin oy hakkı yok. RP'Iİ Aydın Menderes de, ABD'den dönemezse oy kullanama- yacak. Güvenoyu içın gerekli olan saJt çoğunluk kararsız- lann genel kurula katılıp katılmamasına göre belli ofacak. BBP'nin de içinde bulunduğu kararsızlann tutumu, sonuç- ta etkili olacak. Hükümet, oturuma katılan milletvekilieri- nın en az yansından bir fazlasının desteğini alırsa güve- noyu alabilecek. ANKARA (Cumhuriyet Börosu)-RP ve DYP ile liderlerinın adlannm kanştıgı yol- suzluklann üzerini örtme anlaşması üze- rine kurulmakla suçlanan REFAHYOL hü- kümetinin programı. ~sıradan,hedefsiz.iç- tenliksiz" bulundu. Programda, Çekıç Güç \ e enflasyonda oransal hedefkonulanna hiç girilmezken yolsuzluklarla mücadele ko- nusu da unutuldu \e Meclis denetimine örtülü sınırlama getirilmesi öngörüldü. ANAYOL programı ve REFAHYOL koalis- yon protokolünde yer verilen imam-hatip yapılanmasının 8 yıllık temel eğitim için- de varlığını sürdürmesi ödünü. 54. hükü- metin programında da aynen korundu. Gümrük birliği yükümlülüklerinin. Avru- pa Birliği tarafının yükümlülüklerini yeri- ne getirdiği ölçüde dikkate alınacağı me- sajı \erilen hükümet programında. bağlı ka- lınılacağı vurgulanan uluslararası anlaş- malann ulusal güv enlik ve çıkarlar zaran- na uygulanmasına izin \ erilmeyeceği \ ur- gulandı. RP'nin ideolojisini özetleyen ve "hayal tabtosu" olarak anılan "adüdüzen" hedef- len. hükümet programına geniş ölçüde yansıyamadı. ANAP Grup Başkanvekili Cumhur Ersümer, programı eleştirerek koalisyon hükümetinın. ANAP'a sempa- tik gelecek bir program hazırlama çabası içine girdiğini savundu. Ersümer. "Prog- ramda adü diizenin Ası yok ANAYOL hukümetinin programıilebenzerükJer var" dedi. 54. hükümetin 58 sayfalık progra- mında. bazı temel konularda dile getirilen görüş ve hedefler şöyle: Seçbne haarlık: Hükümet. anayasa de- ğişikliğınin zorunlu kıldığı uyum yasala- nnı çıkaracak. nüfus sayımını ve seçmen yazımını yapacak, hızla bozulacak ekono- mik yapıyı düzeltecek ıstikrartedbirlerini alacak. ülkemiz ve halkımızın meseleleri- BMM'DENNOTLAR ERGÜN AKSOY A.NKARA - RP Genel Başkanı Necmettin Erba- kan, uzun siyasal yaşamında ilk kez TBMM kürsüsüne "Başbakan" sıfatıv- la çıkıp hükümet programını okurken or- tagı kendısini yalnız bıraktı. Program- da geçen -laikiik'le ılgilı bölümler. DSP mılletvekıllen tarafından alkışlamrken Başbakan Erbakan. bu bölümleri "orta- ğının isteğijle" kovduğunu. kürsüden ındikten sonra ANAP'ın Istanbul mıl- letvekıllen AliCoşkun \e KorkutÖzal'a ıtirafettı. Imam-hatıp lıselerinın zorun- lu eğitim kapsamına alınması yolunun açılmasındanrahatsızolan DYP'li Mil- li Eğitim Bakanı MehmetSağlam. "ANA- YOL programında da ay nı şev \ardı. Zo- runlu eğitim bölünmez" dedı. Ortakların son dakıka pazarhklan ne- denıy le programın basimı v e dagıtımı ge- cıkırken Erbakan da kürsüde "okudu- Çiller ortağını dinlemediğu metnin esas olduğunu'" anımsattı. Hükümet ortağı DYP'nin lıderı. Dışiş- leri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Tan- su Çiller, program okunurken salonda yoktu. Salonda liderlerden sadece ANAP Genel Başkanı Mesut Yılmaz'ın bulun- ması dikkati çekti. Erbakan. 58 sayfa- lık metni l saat 5 dakikada okudu. Çil- ler. genel kurul kapandıktan sonra Er- bakan'ı RP grubundakı odasında ziya- ret ederek 15 dakıka görüştü. "Hayırlı olsun" ziyaretınde bulunan Çıller'inEr- bakan'a. "Çok güzel bir konuşmaydı" dıyerek partısıne DSP'den bir katılım olduğunu söylediği öğrenildi. Hükümet programının büyük ölçüde ANAYOL hükümetinın programı ile benzerlıkler taşıdıgı vurgulanırken gö- rüşmelerde az sayıda DYP mılletvekılı bulundu. Erbakan kürsüde "laikeğitim" den söz edince. DSP sıralarından alkış- lar yükseldı. Erbakan. aynı cümlenın devamında yer alan 8 yıllık temel eğitı- me ımam-hatıp liselerıninde dahiledil- mesi yolunu açan cümleyı okuyunca da bukezRP'lilerdenalkışaldı. Erbakan'ı. konuşmasını tamamladığında tüm gru- bu ayakta alkışlarken DYP'li bakan ve milletvekıllen. oturdukları yerde mah- cup alkışlarla yetmdıler. Erbakan. Mustafa Kalemli'nin birle- şımı kapatması ve mılletvekıllennın ge- nel kurul salonundan ayrılmalarından sonra. ANAP Istanbul mılletvekıllerı KorkutÖzal ve Alı Coşkun ilekarşılaş- tı. RP li FetuUah Erbaş'ın da katıldığı sohbet sırasında Coşkun. ıktıdar uğru- na verdieı ödünleri Erbakan'm vüzüne \urdu. Coijkunun. program- dakı "laiklik"le ilgıli bölümle- n eleştınrken "Bunlan neden koydunuz" sorusunu yönelttı- ğı öğrenildi. Erbakan ın da bu eleştıri- ye. "Onlarortağınuzınisteğhdi.onıın için kovduk" karşılıgını verdığı bıldırıldı. Erbakan'dan sonra. RP Kaysen Millet- vekili. Dev let Bakanı Abdullah Gül de Özal ve Coşkun'la kısa birgörüşmeyap- tı. İmam-hatip liselerinin orta bölüm- lerinin zorunlu egitım kapsamına alın- ması. Mehmet Sağlamı da rahatsız et- tı. Sağlam. ANAYOL koalısyonu prog- ramında da bu hükmün aynen yer aldı- ğını anımsatarak "Ozaman. Mesut Yü- maz'a hiçbir şev demedi. Özellikic aynı rümleyi aldık.programa koyduk. Temel eğitimin bölünmesi dne bir şe> söz ko- nusu olamaz. Çünkü zorunlu eğitim 8yıl- dır" dedı. Sağlam'ın bu sözlerinın ken- dı hükümetinın programına aykın düş- mesi dikkati çekti. ni çözecektir. Günevdoğu:Güvenlik nedeniyle köyle- rini terk etmış vatandaşlann güvenliği tek- rar tesis edilerek isteyenlerin geri dönüş- lennin temini ve mağduriyetlerinin gide- rilmesi için her türlü imkân seferber edi- lecektir. Olağanüstü hal, gerekli tedbirler alınarak kaldınlacaktır. Enflasyon: Enflasyonla ciddi bir müca- dele yapılacak ve istikrarlı büyüme sağla- nacaİctır. V'ergi: Temel yaklaşım. iktisadi etkinli- ğin sağlanması ve vergi yükünün çeşitli kesimler üzerinde daha adil dağılımının gerçekleştirilmesidir. Adaletli bir vergi dü- zeni oluşturulacak ve kayıt dışı ekonomik faaliyetleri kapsayacak bir vergi sistemi kurulacak. Faizkr Hazinenin mali piyasalar üzerin- deki baskısı azaltılacaktır. Belirsizlik orta- mı ortadan kalkacak ve bu suretle iç bor- cun vadesi uzatılırken faizlerin de makul seviyelere gerileme- si temin edilecektir. Kara para: Kara paranın ak- lanmasının önlenmesi hakkın- daki kanun çıkanlacak v e dün- ya standartlanna uyulacaktır. Kamu vadnmlan: Kamu ya- tınmlan içinde eğitim payı yüz- de I2'ye, enerji sektörününpa- vı ise vüzde 22've vükseltilecek- "2 Temmuz 1993 Madımak'ı unutmadık" paneline Ali Yaşar, Ali Nesin, Cengiz Gündoğdu ve Zeki Coşkun kanldı. (Fotoğraf: HÜLYA TOPCU) Alibeyköy'de düzenlenen gecede, kıyımda yaşamını yitirenler anıldı Sıvaskıyımı unutulmayacakİstanbul HaberServisi-Sıvas kat- liamının 3. yıldönümünde. Madı- mak Oteli'nde gericilerin saldınsı so- nucu yaşamlarını yitiren 37 aydın. Alibeyköy'de düzenlenen geceyie anıldı. Mecidiyeköy Kültür Merke- zi'nde düzenlenen "2 Temmuz 1993 Madımak'ı unutmadık... Yargı nere- de?" konulu panelde ise başka Sı- vas olaylan yaşanmaması için geri- ciliğe karşı örgütlenilmesi gerekti- ği vurgulandı. "Sıvas-Şeriat ve La- iklik" başlıklı panelde konuşan Prof. Dr. ToktamışAteşdeegemenliğin ka- yıtsız şartsız milletin olduğu düze- nin sadece "laik" düzen olacağını be- lirterek. sevecen bir hoşgörünün ge- rekliliğine dikkat çekti. 3 Temmuz 1993 günü kaldıklan "Madımak OteJi"nde şeriatçılann saldırısına uğrayan ve yaşamlarını kaybeden 3" kişinin ölüm yıldönü- münde bir araya gelen. yaklaşık 300 kişi. katledilenleri karanfillerle an- dılar. "Alibe\kö> Pir Sultan Abdal Kültür Derneği"'nde önceki akşam saatlerinde toplanan çoğunluğunu kadın ve çocukların oluşturduğu yaklaşık 300 kişi, 37 kişinin fotoğ- rafının bulunduğu panoya karanfil bıraktı. Şiir dinlerisi ve semah gösterile- rinin sunulduğu anma gecesinde sık sık "Sıvas'ın hesabı sorulacak. Pir Sultan ölür, dirilir '" şeklinde slo- gan atıldı. Genış güvenlik önlemi altında gerçekleştirilen anma gece- si olaysız sona erdi. Sıvas katliamı- nın yıldönümü nedeniyle önceki gün Mecidiyeköy Kültür Merkezi'nde de "2 Temmuz 1993 Madımak'ı unut- madık.'.. Yargı nerede?" konulu bir panel düzenlendi Aydınlığıri savaşı Sıvas Dayanışma Derneği (Sl- DAD). Divriği Kültür Derneği, Ulaş Kültür Derneği. Gürün Yardımlaş- ma Demeği, Zara Kültür Derneği ve halkevleri tarafından gerçekleştiri- len ve SIDAD Genel Sekreteri Bat- tal Kılıç'ın yönettiği panele Sıvas davası müdahil aviikatlarından Ali Yaşar. Prof. Dr. Ali Nesin, yazar Cen- giz Gündoğdu ve«ıraştırmacı->azar Zeki Coşkun konuşmacı olarak ka- tıldı. Yazar Aziz Nesin'in oğlu Ali Ne- sin. Sıvas olaylarının cehaletle fik- rin. şeriatla aydınlığın bir savaşı ol- duğunu söyledi. Nesin. gericilik olaylannın önüne geçilmesi için bu- günkü eğitim sisteminin değiştiril- mesi gerektiğini vurguladı. Babası Aziz Nesinin Sıvas olayı ve daha sonra kendisine yönelik "^ahrikçi" suçlamalanna çok üzüldüğünü an- latan Ali Nesin. bu olavların baba- sının yaşama daha erken veda et- mesine yol açtığını kaydetti. Türki- ye'de karanlıkta kalan insanların Sı- vas olaylanndakendilerinigösterdi- gini belirten Ali Nesin. "Ogünağız- lanndan salva akan insanlaryobaz- lardı. Ancak onlardan nefret etnıe- melhiz. Biz. Türki>e"\i aydınlığa çı- karmak istevenler onlann öğretmen- leri olmalıyız. Onlara sevgi ve anla- vışla yaklaşmalnız"dcdı Avukat Ali Yaşar ise Sıvas dava- sının iyi savunulmadığmı. organize davranılmadığını belirtri. Sıvas olay- larında yaşamını yitiren 37 kişiden ikisinin saldırgan olduğunu belirten Ali Yaşar. Türkiye tarihinde ilk kez bir olayın başından sonuna kadar filme alındığını belirtti. Ankara DGM'nin olayın tesadüfi olduğu- nu savunduğunu. belirten Yaşar. -Olayla ilgili olarak Ankara Asliye Ceza, Ağır Ceza' Bu masumane bir gösteri yürüyüşüdeğildir. TCK'nin 146. maddesinı kapsayan anayasal düzeni değiştirmeye yönelik bir ey- lem gerçekleştirilmiştir. DGM kap- samına girer" dedi. DkjM ise olayla- nn planlı olmadığını savundu. Sıvas davası organize biçimde y ürütülnıe- liydi" diye konuştu. Yazar Cengiz Gündoğdu. Sıvas olaylarının tasarlanmış planlanmış bir olav olduğunu ve arkasında dev - let güçlerinin bulunduğunu öne sür- dü/Gündoğdu, örgütlü birtoplum ol- mak için demokrat güçlerin süratle örgütlenmesini istedi. Zeki Coşkun. Sıv as olaylannın ve orada yaşamını yitiren insanların ar- tık Türkiye'nin gündeminde olma- dığını söyledi. "Laikler yönetime'' Pir Sultan Abdal Kültür Derneği Ümranıye Şubesı tarafından önce- ki ak^am düzenlenen "'Sıvas-Şeriat veLaiklik*" konulu panelde konuşan Prof. Dr. Toktamış Ateş. laiklik ve demokrasinin birbirinden aynlama- yacağını v urgıılayarak. "Yetkinin kavnağı ya zorbalıktır, ya dindir va da halkın jradesidir. Bağımsızlığımı- za sahipçıkınamızgerekir. Bunun için ırksal. mezhepsel, dinsel ayniıklan değil. ortak yönlerimizi önplana çı- karmamız gerekir" dedi. Yoğun polis güvenliği altında ger- çekleşen ve büyük ilgıyle karşılanan panelde y azar Lütfii KaleH de söz ala- rak. Sıvas katliamından sonra "Biz ne yaptik. bia yakanlar ne yaptı" sorusunu gündeme getirdi. Hz. Ali'nin "Yönetimi boşlamayın, yö- netimi boşlarsanız ora>a kötüleri ge- lir~ sözlerini hatırlatan Kaleli. laik- lerin dev letin her birimınde sayıca fazla olması eerektiâini savundu. DYP'de RP karşıtı laik milletvekilleri REFAHYOL sınavı veriyor Jeanne d'Arc Göksoy, mollalara karşıANK.AR.A (CumhurKet Bürosu) - REFAHYOL İco- alisyonu. DYP'de, laik rejim karşıtı ideolojisi nedeniyle RP'ye karşı olan milletvekil- leri için zor bir sınav oluyor. Tansu ÇiMer'le, Bilkenf'teki evinde yaptığı görüşmenin ardından. karşı çiktığı RP'nin "makul" bir hükümet kur- duğunu öne sürerek yumuşa- yan eski Genelkurmay Baş- kanı Kilis Milletvekili Do- ğan Güreş'ten sonra Türk Ka- dınlar Birliği Başkanı iken laiklik yanlısı sert açıklama- lanyia bilinen Manisa Millet- vekili Ayseli Gökso> f da po- zisyonunu değiştırme hazır- lığına airdi. Göksoy. REFAHYOL'a gü- venoyu verebilecegini belir- tirken dile getirdiği. "DYP'den aynlmavıp. Jean- ne d'Arc gibi. RP'li mollala- ra karşı mücadele edeceği" sözleriyle çizgisinde deği- şiklikolmadığı izlenimı ver- meye çalıştı. REFAHYOL hükümeti için pazartesi günü yapıla- cak güven oylamasından ön- ce DYP'nin kadın millerve- killeri u hasta"oldular.DYP İstanbul Milletvekili Gencay Gürün'ün elinde egzama çık- masından sonra. Manisa Mil- letvekili Ayseli Göksoy da kolesterolünün yükseldiğini açıkladı. DYP'nin "renkli" simala- nndan olan Göksov. Meclis kulisinde gazetecilerie soh- beti sırasında. RP'lilerle na- sıl mücadele edeceğini anla- tırken. kendisini Fransızla- nn efsanevi kadın kahrama- nı Jeanne d'Arc'a benzetti. RP'lileri •'moDa" diye nite- leven Göksoy. "Burada ka- lıp, bunlarla (RP), Jeanne d'Arc gibi kılıcımı kuşanıp mücadele vereceğiırT dedi. Göksoy. DYP'nin. RP ile or- taklık kurmaya zorlanarak "kurban edildiği" görüşünü savundu. RP'lilerin 8 yıllık temel eğitim konusundaki tavrını eleştiren Göksoy, "Ben, hü- kümet güvenoyu alırsa Milli Eğitim Komisyonu başkanu- ğına adaylığımı koyacağım: secilirsem derhal 8 v ıllık zo- runlu eğitimi konıisvondan çıkaracağım. eğer seçilmez- sem ben yapacağınıı bilirim " dedi. Göksoy. hükümet kurul- ması ve sonrasında yaşadığı sıkıntılar nedeniyle koleste- rolünün 350'ye fırladığını. o nedenle sağlık taraması yap- tıracağını söyledi. Önce RP'lı hükümete, oylamaya katıl- mayarak güvenoyu verme- yeceğini söyleyen Göksoy. daha sonra bu ifadesini. "Sağ- lık taramasından geçtikten sonra kararv^receğim" diye- rek değiştirdi. Göksoy, RP ile hükümet olmazsa başka hükümet seçeneği olmadığı- nı da sav unarak gazetecilere. "Bana, güveno> u vermezsem ve hükümetgüvenov u almaz- sa neolacağını söyleyia retovn verejinı. Başkaaİtemadfvok" diyerek güvenoylamasında "evet" diyebileceğinin me- sajını verdi. DYP'nin RP ile koalisyon kurmasının tek nedeninin .\NAP Genel Başkanı Mesut Yılmaz olduğunu sav unan Göksoy. "Biz bozalım. Yıl- maz RP ile koalisyon kura- eak" dedi. DSP Genel Baş- kanı Bülent Ecevit'in de hü- kümet konusunda"korkak" olduğunu ileri süren Göksoy. "Eeevit hiçbir hükümete gir- mez. Bunu adını gibi biliyo- ruın. Bu konuda RP ile koalis- yon kurarak DYP kendini kurbanettTdedi. tır. Denk bütçe: Gayri safi mil- li hasılanın arttınlması. buna paralel olarak devlet gelirlenn hızla artmasının sağlanması v e böylece kamu borçlanma ge- reğı gayri safi milli hasıla ora- nı hızlı düşürülerek bunun sı- fır olması hedef alınacak. T ye acü özeUeştirme ÖzeUeştirme: Özelleştirme kapsamına alınan kuruluşlann en kısa sürede özelleştirilmesi sağlanacaktır. TürkTelekomü- nikasyon AŞ'nin özelleştml- mesıne ilışkin yasa ile4046 sa- yılı yasanın bazı maddelerinde Anayasa Mahkemesi'nin iptal karan doğrultusunda yapılacak yasal düzenlemeler. öncelikle TBMMye sevk edilecektir. Gümrük birliği: Ankara An- laşması ve gümrük birliği ile amaçlanan nıhai hedeflere ula- şılabilmesı için yasal düzenle- meler dahil gerekli çalışmalar yapılacak. Bu meyanda ülke- mizin hak v e menfaatlannın ko- runması için gerekli tedbirler alınacaktır. Türkiye'nin Avru- pa Birliği'ne tam üve olması hedefi ile akdedılen gümrük bırliğinın sağlıklı bir bıçımde ge- lişmesi sağlanacaktır. Türkiye. gümrük birliği ile ilgıli olarak gerçekleştireceği tüm çalışma- lan, milli menfaatlan, ülke şart- lan, bırlik tarafının ortaklık ilış- kisi çerçevesinde yüklendiği y ükümlülükleri yerine getııme- deki niyet veçabasını göz önün- de tutarak yürütecektir. l lustararasıanbsmalan Tür- kiye'nin tarafolduğu bütiin ulus- lararası anlaşmalara ve strate- jık anlaşmalara bağlı kalına- caktır. Ancak. bu anlaşmalann milli güvenlik ve milli menfa- atlar aleyhine tatbikine mey- dan verilmeyecektir. İslamülkderiikiKşkilerBai- ta yakın komşulanmız olmak üzere islam ülkeleri ile ikili eko- nomik ve tican ılişkilerimizın daha da geliştirilmesi ve istik- rarlı bir yapıva kavuşturulma- sı için önümüzdeki dönemde gerekli tedbirler alınacaktır. Eğitim: Eğittmde milli. ma- nevı v e ahlaki değerlerimizi be- nimsemiş. bilgili, ilmi düşünce- ye sahip herkese karşı saygılı ve hoşgörülü. laik. Atatürkılke ve inkılaplanna bağlı. bilgi çağı- nın gereklerini yerine getirebi- lecek. bilgi vebecerilerle dona- tılmış insanlar yetiştirmek temel amacımızdır. Zorunlu eğitim 8 yıla çıkanlacak, öğrencilerin il- gi v e kabiliyetlenne göre. çeşit- li meslek alanlannda eğitim gö- rebilmeleri için ilköğretimin ikınci kademesinde yönlendir- me sistemine işlerlik kazandı- nlacaktır. Vakıf üniversiteleri- nin kurulması teşvik edilecek- tir. SosyalGüveıdik: Emekli San- dığı. SSK ve Bağ-Kur. zaman Jçerisinde birçatı altında topla- nacaktır. Ayrıca çalışanların emeklilik işlemlerinın v e tasar- ruflannm özel sigorta şirketle- ri veözel emeklilik fonlan ara- cılıgıyla yürütülmesi özendiri- lecektir. TBMM denetimi: TBMM'nm denetleme görevını gereğince sürdürebilmesıni temınen bu de- netlemelerin partızanca, politik maksatlarla v e kişilerin haysivet ve şereflennı rencide edici ama- ca yönelik olması engellenecek. Ancak. esas amaç olan yasala- ra aykın dav ranışlan ortaya koy- mak için işbirliği ve gerekli ya- sal düzenlemeler yapılacaktır. Basın: Vatandaşlanmızm ha- ber alma ve bilgi edinme hür- riy etlenni en geniş biçimde kul- lanmalannı sağlayacak yasal düzenlemeler yapılacaktır. Bu düzenlemeler sırasında kişilik haklannın özüne dokunulması kesinlikle engellenecektır. Kadın: Türk kadınının top- lum içindeki yerini etkileyen olumsuz şanlann ortadan kal- dınlması yönündeki çalışma- lara ağırlık verilecektir. PERŞEMBE ORHAN BURSALI Hayvanlar ve Düşünce Sabah evden çıkarken disket kutumu unuttuğu- mu fark edip çalışma odama geri döndüm. Dış ka- pıyı aralık b/rakmıştım. Kutuyu aldırn döndüm ve Pati'yi gözlerim aradı. Pati, benim kedim. Koca patilerini koz olarak kullanarak, kendini gazete bahçesinden eve götürtmeyı başarmıştı. Evin için- de, mümkün olduğunca eşit haklara sahip bir birey olarak yaşamasını sağlamaya çalışıyorum. Kapıyı aralık bulduğunda bazen dışarıya hamle ya- pıyor. Vicdan azabı içinde, yeni bir çözüm bulup uygulayıncaya kadar şimdilik bu özgürlüğünü sı- nırlandınyorum. Kapının hemen önünde merdivenlerde oturan ve birilerini bekleyen üç genç kıza kedinin dışarı çıkıp çıkmadığını sordum. "Ay kedi mi var!" tepkisini verdiler. Anlaşılan Pati içerideydi. Nitekim mırrriayarak "güle güle" veya "yine mi gidiyorsun?" demek için sökün etti. Üç kız ise kedi medi sevmiyordu. Pati'nin sesine ayaklandılar. "Lütfen dışarı çıkmasın" diye ricada bulundular. Takıldım: "Bir kedi sevmeyerek çok şey kaybedi- yorsunuz" Ne dediğimi anlamadılar. Tekrar ettim. Biri, zorla- narak da olsa sözlerimi anlamaya çalıştı ve bir maymunu sevebilecegini söyledi. Hayvan içgüdüsü ve... Melih Cevdet Anday "Sevecenlik Üstüne" baş- lığını taşıyan nefis yazısında (21 haziran, Cumhuri- yet.) hayvanlardaki sevecenlik duygusundan ör- nekler vererek,"Hayvanlara sevecenlik duymayan insanlara da duymaz" diyordu. Ancak Anday'ın kastettiği, sözgelimi şu üç genç kız değildi tabii. Onlar anlaşılan bir hayvanla bir ilişki bile kurmamışlar. Bu konuyu düşündüklerini de sanmıyorum. Henüz önyargılarıyla davranıyor- lar. Zaten bir konu üzerinde düşünmek toplumda giderek ayrıcalıkh bir konumu gerektirmeye başla- dı. Anday'ın yazısında, hayvanları bilinçli olarak dışlayan tutumu kastettiğini sanıyorum. Anday, hayvanlarda bilinç konusuna hiç girmi- yor. Zaten amacı da o değil. Hayvanlardaki, saf sevecenliğe kaynaklık eden içgüdüyü, adeta insan bilincine karşı çıkanrcasına, haklı olarak yüceitiyor. Anday, bilim adamlarının, insandaki içgüdüye iç- tepi, dediklerini naklediyor. Ben de, bilim adamlan- nın niçin böyle bir farklı terim kullandıklarını anla- mıyorum. Bu tutumu, hayvanları sadece içgüdüleriyle ya- şayan varlıklar olarak gören -bilim dünyasında hâ- lâ geçerti ama giderek degişen- bir tutumun sonu- cu olarak degerlendiriyorum. Bilim bu konuda ne yazık ki uzun süre önyargılı kaldı. Bu önyargıyı besleyen nesnel koşullann da - ilhan Selçuk'un da yazdığı gibi- insan beslenme- sinden kaynaklandığını sanıyorum. Beslenmemiz, genellikle hayvanlann boğazlanması üzerine kurulu olduğu sürece de bu önyargının, bilimde yıkılsa bi- le, toplumda yüzlerce yıl daha varlığını sürdürece- ğini belirtebiliriz. ... saf sevecenliği öğrenmek Bilime gelince: Hayvan davranışları üzerinde araştırma yapan çeşitli bilim dallanndan uzmanla- rın elde ettikleri veriler, hayvanları bilinçsiz, düşü- nemeyen, soyutlama yeteneğinden yoksun varlık- lar olarak kabul eden görüşün sonunu hızla yak- laştırıyor. Zaten Pati'min düşünmediğini ima edecek her- hangi bir görüşe hem Pati hem ben çok güleriz doğrusu! Evrimsel biyolojik bakış, insandaki bilincin kökle- rini hayvanlar dünyasında bulmaktadır. insan, kentleşme ile biıiikte, bilinciyle de doğadan tama- men koptu. Hayvanlarda bilinç, düşünme konularının araştı- rılması ve sonuçlarının toplumda tartışılması, in- sanların bilincinde dönüşümü sağlayacak tek umut gibi geliyor bana. Belki bu tartışmalann sonucunda saf sevecenliği de öğreneceğiz. Kimbilir! Erken secim kaygısı Muhalefet, ek süre bekleııtisinde ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)- RP-DYP koalisyo- nunun güvenoyu alamama- sı durumunda tek seçene- ğin seçim olmadığı görüşü kulislerde en çok tartışılan konu oldıı. REFAHYOL'a "rer oyu verme eğilimindeki bazı DYP milîervekillerinin er- ken seçim kaygılannı gider- meyi amaçlayan ANAP ve DSP liderleri. hükümetin güvenoyu alamaması halin- de. Cumhurbaşkanı'na se- çimleri venileme yetkisi do- ğuran anayasadaki 45 gün- lük sürenin bitmesi duru- munda ek süre için Köşk'ten anlayış umduklannı dile ge- tirdiler ANAP Genel Baş- kanı Mesut Yılmaz ve DSP Genel Başkanı Bülent Ece- vit hükümetin pazartesi gü- nü güvenoy u alamaması du- rumunda 45 günlük anaya- sal sürenin dolmasına 13 gün gibi kısa bir süre kala- cağını göz önüne alarak ye- ni hükümetin kurulabilme- si için Cumhurbaşkanı Sü- leyman Demirel'in ek süre verebileceği beklentisınde olduklannı söylediler. ANAP ve DSP liderleri. DYP içindeki muhaliflere güvenoylamasında "ret" kullanmalan için cesaret vermek amacıy la erken se- çime gerek kalmadan bir seçenek yaratılabıleceğini vurguladılar. DSP Genel Başkanı Ece- vit. "Somut çözüm olanak- lannın ortaya çıkması duru- munda, Sayın Cumhurbaş- kanı da bu olanaklann de- ğerlendirilmesi için gereke- bilecek zamanı herhalde Meclis'ten esirgemeyecek- tir"dedi. ANAP lideri Yılmaz da önceki gün partisinin grup toplantısında Cumhurbaş- kanı Demirel ile yaptığı gö- rüşme sırasında, *45günJük sürenin dolmasına 1 gün ka- la görev bana gelirse, ek sü- re verir misiniz" sorusunu yönelttiğini ve "O zaman makul süre tanınm" karşı- lığını aldığını aktardı. Yıl- maz. bu nedenle yeni hü- kümet arayışında bir zaman sıkışıklığı yaşanmayacağı- nı savundu. Yeni bir hükümet seçe- neğinin yaşama geçirilebil- mesi için Cumhurbaşka- nı nın yeni süre vermesi ge- rekiyor. Anayasanın 116. madde- si. 45 gün içinde hükümet kunılamaması "veya" Ba- kanlar Kurulu'nun güveno- yu alamaması durumunda Cumhurbaşkanf nın, TBMM Başkam'nın da gö- rüşünü alarak seçimleri "ye- nilevcbileceğini" hükme bağ- hyör. REFAHYOL hükü- metinin 8 temmuzdaki oy- lamada güvenoyu alama- ması durumunda, Necmet- tin Erbakan'ın görevlendi- rilmesiyle başlayan 45 gün- lük sürenin bitimine 13 gün kalmış olacak.