Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 4 TEMMUZ 1996 PERŞEMBE
12 DIZIYAZI
ş e r i a t , Y e n i S ı v a s l a r i s t i y o r / A I i B a l k ı z
60 milyonüyeli örgüt(!)-3-
u kıtapta uzerınde durulan
bırkonudaotelgorevliM ıkı
kışınınolumşekîı SıvasVa-
lıltğı'nın "İlimizde 2 Tem-
muzl993Tarihinde'\leyda-
na Gelen Toplumsal Oİay la
İlgili Bilgi \e Belgeler" adlı raporunda otel
gorevlisi Kenan \ılmaz \e Ahmet Oz-
tiırk'un olunı s,eklının vanında "yanma \e
boğulma" ıbaresı var "Ateşlisilah mermi-
si" ıleolum >eklı belırtılen ıkı V\%\ ıse Ha-
kan Türkgil \ e Ahmet \lan. A> nca. otop-
M rapoıları da dava dosyasında duruyor
Bu durumu "Takdim" bolumunde
Av Muharrem Balcı da şoyle ıfade etmıs,
"Sı\as"taki gosterilerde iki kişinin asker \e
polis kurşunu ile oldurulmesi..." (Sa\ fa 10)
Bır taraftan gerçek kendı ağızlarından da
kabııl edılırken. obur yandan. dıkkatsızlık-
ten olacak y a da dıkkatlen baş,ka tarafa çek-
me i5 kışının katlını unuttumıa telasjndan
olacak bakın nasıl s,elıs.kılere du^uvorlar
" İkisi oteldeolmak üzere(Ahmet Alan-Ah-
met Öztürk. birisi de Hakan Turkgil) sokak
arasında. dukkânının önunde kurşunla \ u-
rularak ölmüştıir.'l Say fa 63) -İki otel per-
sonclinin kurşunla oldiırulduğu gerçeği
\ar." (Sav ta 1451 "._ ki aslında uç kiji kur-
şunla öldurulmuş. olup isimleri; Ahmet
Alan, Huseyin Ozturk, Hakan TurkgiPdir,
sorumluluğunu kim vuklenecek?" (Sayta
152) "Ay nca otel içinde kirııin silahından
çıktığı belli olma>an kurşunlarla 2 kişi oldu-
rulmuştur." (Sa\ ta 160). "Otel içinde bulu-
nanlar u/erinde sağlıklı bir arama \e ince-
leme yapılmışolsa idı. maktullerden \hmet
Alan \e Ahmet Ozturk'ün katilleri ortaya
çıkacakh." (Say ta 165) Son alıntı gerekçe-
lı karardan
"... bir kısım kişilerin bu olaydan sonra
emniyet guçlerinin topluluğu dağıtması sı-
rasında açılan ateş sonucu yaralanarak ol-
dukleri anlaşılmışûr." (Say ta 299)
Hangısıne ınanacağız'
Katillerin sestenbaşkasilahı
yokmuş
Bır gun onceden "Müslümanlar*' ımza-
lı bıldırıv ı dağıtan. kaldırım ta:>larını otelın
yanınahazırlayan.saatlercekulturMerke-
zı. kongre bınası. \ ılayet bınası'gıbı resmı
yerlerle Madımak Otelı ve çe^ıtlı ıs.yerlerı-
ne saldıran. kazınalarla Pır Sultan Abdal
anıtını parçalayıp vakan. yedı saat sureyle
otelı ta^ yağnuıruna tutan "yak ula yak"
hısterısıvle 35 canımızı dırı dın yakan ka-
tıller meğer kımlemıı>'
"Sokaklardan rastgele toplanan gence-
cik insanlar." (Savta 129). "Demokratik
tepkisini gosteren Sı\as halkı." (Sav ta 24")
"Kişisel bilincini kolektit bilinç içerisinde
eriten Muslumanlar." (Sav ta 216). "Sesi dı-
şında silahı olmay an insanİar." (Say ta 248)
Elbette kı "ses": he> kel kıımaz. canı kır-
maz. bust kırmaz araba dev ırrnez. yangın
çıkanmaz adam oldurmez . Sonuçta. "s-
es"tır o
Lstelık bu "rastgele toplanan insanlar"
budenlı "masum'kenolavlarıkımlerınçı-
karttıklarını dabılıyorlarmış meğer. bunla-
rı duruşma gununde delıllenyle bırhkıe
mahkemeve suna«.aklarmı> Bu P9 a\u-
kattan bırı olan Sna> Barosu na ka>ıtlı
^üksel Köse'nın bu doğrultudakı açıkla-
malanna >er \eren. 23 Evlul 1993 tanhlı
Sabah gazeteMnın kupurunu kojmu^lar
101 savfava Dı\orkıKose "Halkı gale-
>ana getirip ola> lann çıkmasma neden olan-
larshilpoüslerdir. Elimizdemahkeme>esu-
nacağımız çok önemli delil \e fotoğraflar
\ar. Ola> lara si-s îl polisler onculuk etmiştir.
Duruşmagunu dt'lilkrimi/j mahkeme>esu-
nacağız."
\ uksel K.o^e. mahkemeve bo\le bır de-
lılsunmadı \ı\evazgeçtı' Belkıdeolavın
başka bır vonu avdınlanacaktı. boylece. ta-
bıı doöru SON luvorsa \a da susturulmadıv-
sa
Arife Nine niçin ağlamış?
"En i\i sm unma karşı saWındır"mantı-
ğınAın hareketle onlarca "\aMizhırsız"lık
omeğı go^envorlar. annelenn. babalann.
karde^lenn. çocuklann. e^lenn \e mıKon-
larca Turkıve ınsanının. Sı\as"ta kavbettı-
ğimız ııiNanlanmızın arkasından goz>aşı
dokmesm] na-.il değerlendınyorlar"1
Vleğer
AsafKoçak'ın annesı \rifeNinc,ne>apmış
bakın
"l ğur Mumeu eenazesinde >apıldığı gi-
bi, ortulu \e sakallı insanlar taşlanmış. Isla-
mi \e>a İslami çe> releri çağnştıran kurum-
lara \e camilere saldırümıştır. (...) Abartılı
\e sahte bir du>gusallıkla çerçevelenerek
Türki>e"de her geçen gun bü\u\en İslami
gelişmenin onunu tıkamak için barikat »lu^-
rurulması hedeflenmiştir. (...) Bu >aklaşım
tam anlanmla fırsat \oksulluğu \e cenaze
somunıculuğudürr (Takdım Bolu-
mu'nden. Sa>ta 10) "Bilindiğı gıbi bu ce-
naze merasiminde göstericiler camikri taş-
lamış \eezanı > uhalamışlardır." (Sav fa 65).
"Muslüman halkın inançlannın bütünü \e
ka\ nağı olan şeriata 'Kahrolsun şeriaf slo-
ganlan ile hakaret edilmiştir." (Sa\ fa 216)
Hasret'ın eşı VeterHanım, Asım Abi'nın
eşı Refika Hanım. Erdal'ın esı Hatice Ha-
Sıvas olaylarının yıldönümü nedeniyle İstanbul'da düzenlenen yürüyüşten bir görüntü.
• Savcılık, Sıvas olaylarıyla ılgılı olarak hayali bır
"Müslümanlar" örgutu yaratıyor, Emniyet Genel
Mudürlüğu "Böyle bır orgut yok" dıyorsa, sanık vekıllerı
de bu yanıta ıtıraz edıp "Boyle bır örgüt vardır, dünyada
iki mılyar, Türkıye'de de 60 mılyon uyesı vardır" diyorsa,
ortada gerçekten vahim bır durum var demektir. O,
"granıt gıbı laıklıkten" gerıye ne kaldıysa gerçekten
tehlıkede demektir.
• Savcılık ve mahkeme heyeti, sanıklarla vekillerine fırsat
vermeden, şerıatçıların ve faşıstlerin haykırdıkları
cumhurıyet ve laıklık karşıtı sloganların üstunu örtmeye,
küçültmeye özel bır önem gosterıyorlar. Gerekçelı
kararda, laıklik ve cumhuriyetle ılgılı sloganların; "kişisel
ve çok az bır grup tarafından söylendiğı, ancak
topluluğun genelı tarafından ıfade edılmedığı kesin
olarak tespıt edilmiştir" denilıyor.
nım. Serkan'ın annesı 'Seter Hanım. Gül-
sum'uiı kaıdeşi Ze\nep. Murat'ın babası
Mehmet. Behçefın kızı Eren bu adanılara
gore. "sahte dujgusal" \e "cenaze somu-
ruciısu" tvımı'
Biz kendi kendimizi yakmışız
Otelın ıçınden kılpa\ı sağ çıkan bız 36
kı^ı. " saat Niıreşle otelın onunde olanları
kendı gozlenmızle gonnesek butun Snas
halkı olanları bızzat va^amamı^ olsa. \ ıdeo
ka\ıtlan dun\anın dort bucağında >uzler-
ce kez ızlenmenııs. olsa. s,u ıddıalar karşı-
sındaınsan.\ınedekıi!}ku\akapılır "Gos-
tericilerin (...) iatcn otelin üstune. \ukan
girmeje nhetleri >oktu. o\le bir durum ol-
madı." (Tratık Şube \1uduru İzzet kara-
dağ'ınıtadesınden.Savfa 19") "İzaholun-
duğu iı/erv bu suçun unsuru olan oldurme
kastınm gmtericilerdebulunduğunuso>le-
mek imkansızdır." (Sa\ta 19") "Ola>da
göstericUerinbinanın\akılmasınailişkinso-
mut hiçbirfiillerisöt konusu değildirr (Sa\ -
ta 19X) "\rabadakiben/indeateşalma\a
başladı. Ruzgânn etkisi\ le \ uksclcn ale\ ler
otele sira>et etti. Otelin penceresinden içeri
ale\lergirme>ebaşladı." (kamutanığı En>l
Çöl un ıtadesindcn Sa>tal9sı "Bunaza-
ribil«ilerısığında(ila\ değeıiendirildığinde:
-fiil.ütolann de\ rilmesi. ben/inin dokulme-
si \e otonun ateşe \erilmesidır.- Netıce. oto-
lardan çıkan zehirli gazın \e dumanın ote-
le nufuz etmesi \e o esnada çıkan ruzgâr se-
bçbi\lc \angının otele sirayet etmesidir.**
(Sa\ta2l)l)
\ebizlere sorusorlar "Otelini\etahli\e
clnıedini/? Kendinizi ne sanıvordunıv?"
(Sa\ta64)
Dedık va bız kendı kendınıızı vakmıyız'
Bız kendı kendımızı vaktık da bu Ata-
turk bustune ne oldu' Önu da bır gun on-
ceden temızlık vebakımıçın\etkı]ıler\e-
nıden sokmu^ler. ama açıkiama \apmı\or-
larnıı^ (Savta 132) O\sa \alı >ardınuisi
\ e otekı vetkılılenn hcmen olav sonrası ha-
zırladıkları tutanak o\le demıjor
Cumhuriyet ve laiklik karşıtı
sloganlar
Gerek sa\cılık gerekse mahkeme he\e-
tı sanıklara \e sanık \ekıllerıne tırsat \er-
meden. şerıatçıların ve fa^istlenn sadece
haşkırdıkları eumhunyet \e laıklık ale\h-
tan sloganları gormezden gclme\e. ustunu
ortme\e. kııçultmeve ozel bır onem gosie-
rnorlar
Laıklık \e cumlıurnetle ılgılı sloganla-
rın "kişisel %e çok az bir grup taratından
so\ lendiği. ancak topluluğun geneli tarafın-
dan ifadeedilmediği kesin olarak tespıt edil-
miştir" (Gerekçelı kaıar Sa\ta2~S)dı\oı
Şertatla ılgılı olanlar ıçın wc "Şeriatla ilgi-
li sloganlar atıldı ise de bu sloganlan atan
seslerza\ıftı" (kamu tanığı Sami Ece Sa\ -
ta66)denılı>or
Bu mantığa eore. bır baöırtmın seslenı-
5.ın slogan sasılabılmesi ıçın. topluluğun
genelı taratından sovlenmesi ustelık gur
sesle so\lennıesı uerekır ^anı. mesela kaç
desıbel'
'Asılacak Adam Aziz Nesin'
\zız \esin. "Turkmilletinin)uzde6ü'ı
aptaldır" demı> Turkıye'nın \uzde 99'u
Muslunıan olduğuna gore demek ıstemı^
kı "İslam dini. aklını kavbedenlerin dini-
dir."( Sas ta 216) \e guzel akıl \ urutme de-
ğıl nıı' Bo> le bır adamı elbette yakmak la-
zıın
Sıvas ola> laı ının. dev letle. laıklıkle. Turk
Ceza Kaınınu nun 146 maddesı ile ılı^kı-
sınııı olmadığını, kultur Merkezı'nm.
kongre bınasının Ataturk bustunun. \ ıla-
vet bınasının ta^lanıp talırıp edılmedığını.
sadece A717 \esın ın s^ıhsina \onelik bır
tepk1 protesto (ama 1>te kazara \ angına do-
nıısen) bır talıhsızlık oldugunu DGM. ba-
kın nasıl gerçeklendırıyor kendı kararında
Demirtaş Ce\hun'un "\sılacak Adam
A/iz Nesin" adlı kıtabnıdan almtı yapışor-
lar
Demııtaş C e> lıun soruvor
"Aziz Be> dedim. Sı\as ola> ları da galiba
salt sizi \ akmak ıçın duzenlenmış bir senar-
vovdıı. Ne dersiniz?"
"Tabii"dedı "oçocuklamakmakdeğil-
di amaçlan kesinlikk."
"Hah"dıvorDG\l "iştegerçek:busoz-
lerSnasolaNİannın musebbibi AzizNesin'e
Sıvas olayları duruşmasında verilen aradan yararianarak mahkeme salonunda namaz kılan bır sanık
(solda). Asım Bezirci ve Nesimi'nin cenaze töreni (sağda).
aittir. Bu ıfade gerceğin ta kendisidir. olav-
lann de\ lede vc laiklikle ilgisi voktur." (Ge-
rekçelı karar Savta 271)
Sağı_ı basın. Pır Sultan Abdal Şenlıkle-
rfnın Sıvas'ta duzenlenmesını ve bu şen-
lıklere Azız Nesın'ın çağrılmasını. gelıs,-
nıekte olan Muslunıanlığın onune :>et çek-
mek \steyen Batılıemperyalıstlennbırpro-
vokasyonu olarak suııdular Ov^a Azız Ne-
sin'ın Sı\as"a gelmesı son anda bellı oldu
Isvıçıeden bekledığı uçak bıletı gelsevdı
Azız \esin. 2 Temmuz gunu Sı\ as'ta olnıa-
yacaktı. Ama obur bahaııeler 2 Temmuz'u
bıze >ıne de ya^atacaktı Onemlı bır belge
olduğu ıçın A7iz Nesın'ın mektubunu >a-
vımlıvorum
"7\la>ısl993
Se\gili Ali Balkjz.
2 Ma\ LS tarihli çağn mektubunu/ için te-
şekkürederim.
28 Haziran'da İs\»çre'de olacağım. Han-
gi tarihte doneceğimi bilmivorum. Fırsat
bulursam Sıvas ve Banaz'a gelme\e çalışı-
nm. Şimdidtn bilemivorum. Mektuplaşı-
nz.
Selamlar. se\giler. (İmza)"
Sonuç
Goruluvor kı. bızler kendı kendımızı sa-
vunmak zorunda bırakıldık
Belgelerın ve bılgılerın bu denlı tersyuz
edılı^ı. çarpıtılıp kullanılısı. sadece sanık-
lar ve sanık vekıllerının çabalarından ıba-
ret olvi "Hersanığın kendisini kurtarmak
için baş\uracağı en doğal >ol" der geçersı-
nız Ama ba^ta savcılık. sonra mahkeme
heyetı \e TBMM Ara^urma komisvonu
uvelerıdeavnı^evıyapıyorlarsaolayınanı-
den ustelık ağırtahnkaltında. başısonuol-
nıavan bır bıçımde patladığını devlete la-
ıklıge. cumlıurıvete, valılığe değıl. sadece
Azız Nesin'ın ^ahsina \onehk oldugunu.
ozellıkle ıspatlamaya çalışıyorlarsa. cum-
hurba^kanından başlaniak uzere bılumum
polıtıkacılar heyetı aynı gayretler ıçınde-
lerse daha ılk gunden Sabah gazetesi "Tah-
rik\eihmar dıve tanı ko\uvorsa. savcılık
daha ılk hatta "Orgut >ok. tahrik \ar" dı-
yorsa. savcılık hayali bır "Müslümanlar"
orgutu yaratıyor Emniyet Genel Mudurlu-
ğu de "Bö>le bir örgüt yok"dıvor;>a. sanık
vekıllerı de bu yanıta ıtıraz edıp "Böjlebir
örgüt \ardır.dun>ada iki mih an Türkiye'de
de 60 mihon u\esi \ardir" dıyorsa ortada
gerçekten vahım bır durum var demektir O.
"granit gibi laiklikten" gerıye ne kaldıv sa
gerçekten tehlıkede demektir Bızlere ağla-
maktan çokvapacakvığınla ı^du^uvor de-
mektir
Ba^ta Sıvas*ta kaybettığımız guzel ın-
sanlan unutmanıak. unutturmamak. muca-
delelerını surdurmek ve %enı Sıvas'ları en-
gellemek ıçın olay da dev let gerçeğını ozei-
lıkle gorerek orgutlenmek gerekıyor
demektir
Yoksa Asat. mızıkasını bır gun bızım ıçın
de çalar
•^oksa Sıvas her gun kapımızda olur
BITTİ
ÇALIŞANLARIN SORUL4RI / SORUNLARI YIL>L\Z ŞİPAL
"Hem Bağ-Kur'dan heın SSK'den ayhk ahmr mı?"
SoriL- 1992 Mİıııda 55 vaşımı doldurdum. 15 >ıl Bağ-kur"a prim odediğim
için >aş haddinden emekli oldum. 1993 vılında sigortava geçtim \e
primlerimı muntazaman asgari iıcretten odü>orum.
1961 vılında I yıl\edeksuba> olarak. 1964 vıİında 6 av memur ola-
rak Emekii Sandığı'na tabi oldum.
1965-1969 vılları arasında 5 >ıl >urtdışında çalıştım. \urda doner-
ken primlerimi geri aldım.
Nurtdışında geçen çalışmalanmla Emekli Sandığı'ndaki çalışmala-
nmı Bağ-Kur çalışmalanmla birleştirmedim. Bu çalışmalanmı sı-
gorta çalışmalanmla biıieştirirsem, ben bu durumda sigortadan ne
zaman emekli olurum?
Hem Bağ-Kur'dan hem SSK'den ayhk alınır mı?
(R.A.)
VANIT-Sosyal SıgortalarVasasfnın 3 maddesı uyannca vasa ılekuru-
Tul,os> alguvenİrk kurumTaTTndanTnatulTük v e\ a~emeklı a\ lığı almakta ıkerT
sigortah bır ı>te çalı^anlann pnme e^as kazançları uzennden vuzde 24 ora-
nında Sosyal Guvenlık Destek Pnnıı kesılır Bu pnmın vıızde 6 sıııı sigor-
talı vuzde 1^'ını de isvercn oder Sosval guvenlık Destek Pımıı odenmis
sureler. sıgonalıhksuresinden vavılmazve282
t
Kavılı Sosval Guvenlık ku-
rumlannatabıolarakgeı,enhızmetlennbııle>tınlmesı hakkındavasahukunı-
lerı uvgulanmaz Sosval Guvenlık kurumları ndan ( TC Emeklı Sandıgı
Bag-kur Sosval Sıgortalar kuruınu ve Sosval SıgortalarNasa-ı nııı geı,ı-
cı 20 maddesıne gore kıırulu ozel emekli sandıkları) va^lılık va da nıalul-
luk aylığı alarak çalışanlara. Sosval Sıgortalar ^asası nda ongorulen 4 M-
gorta kı lundan valmzca ı> kazalaıı ve meslek hastalıklaıı sigorta kolu u\-
gulanıı Sosval Sıgoıtalaı kuıumu ndanya^hlıkaylıgı alabılmenız 11^:11 011
celıkle malulluk. yaşlıhk ve olum sıgortalan koluna pnm odemenız gerek-
Tnektedır HerhangrbTTsosyat güvenhi?turumundan vaşlılık \-a da mahıl-
kık av lığı alanlara ıse bu sıgorta kolu u\ gulanmaz Bır bas,ka anlatımla Sos-
val Sıgortalar kuruınu dı^ında bırba^ka kurumdan va^lıhk va da malulluk
avlıgı alanlar ıkıncı kez Sosval Sıgortalar kuruınu ndan emekli olamazlar
ve bu kuı umdan v a^lılık av hgı da alamazlar Av nı kural Bağ-kur ıçın de ge-
veılıdır Sosval Sıgortalar kurunıu'ndan va^lılık avlıgı almakta olanlar da
Bağ-kur Yisası kapsamında bıı ı>te çalı^salar da Bag-kur Mgortahsi ola-
mazlar kur^asasi nın 24 maddesı buna engeldır "c) Kanunîa kurulu ve-
ya kanunun verdiğı yetkrve ılavanılarak kurulu Misval» ÜMnlık kuruluşlan-
na prim veya kesenekodeyenleıie bu tur kuruluşlardan malulluk \eya yaşu-
lık aytığı de daimi tam iş gormezlık geliri almakta olanlar" Bağ-kur kapsa-
mına alınm.'zlaı ve bu nedenle kendılenne vajlıhk avlıgı bağlanmaz
ANKARA NOTLARI
MUSTAFA EKMEKÇt
Neden Altın Biriktirirler?
Yahudılenn Nasreddın Hoca sı Cuha'nın oykulerını, is-
rallı Nasreddın Hoca uzmanı Matilda Koen Sarano'dan,
yer yer de Beki Bardavid'den dınlıyordum
Oykuler anlatmakla bıtecek gıbı değıl Israıl'de anlatı-
lan en yenı Cuha oykusu otobusle ılgılıymış Cuha, oto-
buse bınmış, otobus tıklım tıklım dolu, hıç oturacak yer
yok Cuha bırden bıre Israıl Istıklal Marşı'nı soylemeye
başlamış herkes ayağa kalkınca, bır guzel oturmuş1
(Necmettin Erbakan, koltuğa nasıl oturdu bakalım9
Tan-
su Çiller 1 koşeye sıkıştırdı Yuce Dıvan korkusuyla ne ya-
pacağını şaşıran Çiller, cuuup Erbakan'ın kollarına. )
Matilda anlatıyor
"Sıcılya 'da bır Cuha oykusu dınledım Adam şapkast-
nı çıkarmadan başını kaşıyormuş
- Ne bıçım kaşınıyorsun? Şapkanı çıkar da dennı oyle
kaşı demışler
- Sen poponu kaşırken donunu mu ındınrsın karşılığı-
nı vermış "
iki adam bırtoprakparçasııçınkavgaedıyortarmış Bı-
n
- Bu toprak benım1
Otekı
- Hayır benım, derken Cuha'ya gıdıyorlar Cuha ıkısını
de dınlıyor Sonra
- Durbakalım, toprak ne dıyor, dıyerek dınlıyormuş gı-
bı kulağını toprağa verıyor Merak edıp soruyorlar
- Toprak ne dıyor?
- Her ıkınız benımsınız, dıyor (dunya malı dunyada ka-
hr!)
Matilda Sarano Koen, Mılano'da doğdu Her zaman
kaçmıştar, her zaman kovulmuşlar her zaman oldurul-
muşlerdı Bekı Bardavıd anlatıyordu 1960 larda Jaco-
bovvsky dıye bır fılm oynamıştı Onu Danny Kaye (1913-
1987) oynamıştı odaYahudıydı Buadam olmemekıçın
her şeyı yapıyordu Yaranmaya çalışıyor neler neler ya-
pıyor Sonunda yukselıyor. bır yere varıyor Bu da Yahu-
dı'nın yazgısıydı Yaşayabılmek ıçın soytarı mı olacaktı,
yalvaracak mıydı9
Yahudıler, mulk almıyorlardı Daha çok altın bınktınyor-
lardı Hep para taşırlardı altın Canlannı kurtarmak ıçın
altını venr, ıspanya'dan da altınlannı venp canlarını kur-
tardılar. kaçtılar (Yahudıler Türkıye'de mal mulk alıyorlar
şımdı Burada guvencedeler)
Yahudı'nın şapkası hep başındaydı Kaçmak ıçın Bır
yerlere yerteşınceye değın Yahudıler, pıyano çalmadılar,
keman çaldılar Çunku Yahudı pıyanoyu goturemezdı ke-
manı ıse koltuğunun altına alıp gıtmesı kolaydı (Erbakan
148 kılo altını nıye bırıktırdı kı9
)
Ispanya'da herkes 'Vefaa"dan oldu Yahudıler olmedı.
ispanyollar dıyoıiar kı
- Sız buyucusunuz. bıze vebayı aşılıyorsunuz Sız ve-
baya hıç yakalanmıyorsunuz
1
Oysa Yahudıler, cuma gunu yıkanıriar kesınlıkle et yer-
lerdı Kesınlıkle proteın Bu bınlerce yıl onceden ben boy-
leydı Hıç yoksa kasaptan ıkı tanekoftealacaksın Yaban-
cı bılım adamlan Yahudılerın vebaya yakalanmamış ol-
malannı ona yorartar Cumalan kesınlıkle yıkanma temız-
lık Ayncadeğışık bırgıysı Hıç yoksa bıle bır parça daha
guzel bır gıysı gıyeCeksın Paran yoksa et alamıyorsan
ıkı tane kuçuk kofte yıyeceksın
1
Boylece saynlıklardan ve-
badan korundular Madem oyle, neden domuz etı yemı-
yorlar kı^ Dıncılık ışte
Yahudı altınla parayla mulk almaz, nasıl olsa kovula-
cak (Damdakı Kemancı gıbı) Cuha da da çeşıtlı kurnaz-
lıklar var kendını kurtarmak ıçın, ama ımamdan, ama pa-
pazdan Yahudıler, Nasreddin Hoca yı da kendı ıçlerın-
de erıtmışler Yahudı yapmışlar Cuha her şeyle alay
eder, tanrı ile kralla otobusle dalga geçer Geçeceksın
Yoksa başka turlu yaşayamazsın
1
Cuha'nın evının karşısında kırk tane haramı otuoıyor-
du Kırk hırsız (Şımdı hırsızlık moda') Bunlar sureklı Cu-
ha'nın canını sıkarlar, bır gun donunu bır gun tavuğunu
çalarlardı Cuha'nın burasına gelmıştı Bır gun Cuha'ya
dedıler kı
- Bak, sen olunce bız senın gomutune ne yapacağız,
gorursun
Cuha, olmuş gıbı yaptı Gomutun içinde, kendıne bır
sığınak, sığınakta da bır pencerecık bıraktı Elınde de bır
muhur
- Aaa, Cuha oldu, dedıler
Kırk haramıler gelıp tek tek donlannı sıyınnca çıplak
popolanna muhuru bastı Kırkında da muhur çıktı
Cuha, bırden bıre canlanıp "Kad/"ya gıder Der kı
- Bılıyor musunuz, bu haramılerın kırkı da babamın ko-
lesıydı
1
- Hadı ordan, nerden çtkardın? Nerde senın babanda
para''
- Vallahı, bak ındır donlarını goreceksın
1
Kadı haramılenn kırkının da donlannı ındırır bakar
- Cuha, haklı der Kıçınızda muhur var Kırkınız da Cu-
ha'nın kolesı olacaksınız Bedava çalışacak, evıne, bar-
kına bahçesıne bakacaksınız
(Matilda, bu oykunun Turklerden alındığını açıklıyor
Zaten olayda "Kadı" oluşundan bellı Turk malı
1
)
Sonbıroyku Bır Yahudı, bır Muslüman bırpapaz.uçu
de hırsız Bunlar bırpastaneyegırıpbırpastaparçasıaşı-
rıyoriar Bunu yıyecekler ancak uçune de yetersız "Pay-
laşırsak, hıçbınmıze bır şey duşmez" dıyorlar Bın dıyor
kı
- Şımdı uyuyalım, yarın sabah kalkalım En guzel du-
şu kım gorurse, pastayı o yesın
1
Sabah uyanıyortar Hınstıyan anlatıyor once
- Ben çok guzel bır duş gordum isa Peygamber, be-
nı aldı, goğun yedıncı katına çıkardı Ne guzellıkler, aman
Tannm
1
Ne şarkılar, ne kuşlar, ne melekler Orda olağa-
nustu bırgece geçırdım
1
Sonra sıra Muslumana gelıyor o anlatıyor
- Peygamber benı 8 kata goturdu Kuran okunuyor-
du Her şey çok guzeldı, ınmek ıstemıyordum
1
Cuha da şoyle dedı.
- Sen, beyaz sakallı bıryaşlı gordum Bana," Hınstıyan
yedıncı katta, Muslüman da sekızıncı katta Onlar, olağa-
nustu eğlenıyorlar zaman geçınyortar Bu pastayı en 1yı,
sen otur ye" dedı
Yahudı pastayı yedı1
BULMACA SEUAT\ İŞUAN
1 2 3 4
1 2 3
SOLDANSAĞA:
1/Halkedebıyatın-
da her dızenın so-
nundakı sozcuğün
bır sonrakı dızenın
ba^ındayınelendı-
ğı ^ıır turu 2/ Ha-
bercı Osmanlılar
donemınde Ro-
manva'nın verlı
halkına verilen ad
3/ Kalıfornıya'da
yetiijen çok büyuk
bırağaç Bırnota
4/Kunıhabtalıkla-
ra karşı bağıs.ıklık
sağlamak uzere v ucuda v e-
rılenenyık Bıretkınlığın
geçıcı olarak durduruldu-
ğu sure 5/ Bır sorunun çö-
zumunu bulmaya yönelık 3
felsefe yontemı 6/ Kuzu 4
»esı Eskı Mısır'da guneş 5
tannsi Gozlerı gorme-
ven 7/*'Çalmak. a^ınnak" "
anlamindaargosozi.uk 8/ 7
Jlerı surulerek savunulan 8
du^unce lyıyetışmı^. de-g
ğerlı kımse 9/ Koruyucu
ba^iık Havadakı su buhan
YUKAR1DA> AŞAĞ1VA:
1/Dızelennde ıç uyağı bulunan şıır 2/Hısse. pay Maksat
3/ Ege Denızf nde. Vunanıstan'a aıt bır ada Lye 4/ Yan-
kı Bır ıs.1 yaptırabılme gucu 5/ Inme ya da sakatlık gıbı
bır nedenle >ataktan kalkamay an kımse 6/Gece y apılan sı-
nema ya da tıyatro gosterisi Dılbılgisindekı sozcuk turle-
rınden bın 7/Yabancı Kazak başkanlanna verilen ad 8/
Soz lakırdı Dın adamlarının sımgesı sayılan ba^lık 9/
Maden, ta^. tahta uzerıne yazı ya da resım oyan usta
du-
çö- '-