Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CumhuriyeC
İmtivaz Sahibi: Berin Nadi
Genel \ av ın \ onetmenı Orhan Erınç #
Genel Yavın koordınatoru Hıkmet
Çetınkava 9 \ azııjlerı Mudıırlerı
İbrahim \ ıldız, Dınç Tavanç (SonamluI
0 Haber Merkezı Muduru Hakan Kara
# Gor^el \ onetmen Fıkret Eser
Dı^ Haberkr "jınası Danışoğlu 9 Ktıhbarat
Cengii V. lidırım 9 Ekonomı Bulent Kızanlık
9 kultur Handan Şenkoken 9 Spor
Vbdulkjdır \ ucelman 9 Makaleler Samı
Karaoren 9 Duzeltme Abdullah \ azıcı
9 Fotoarat Erdoğan Koseoğlu 9 Bılgı-Belge
Edıbe Sugra 9 "ı uri Habtrlcrı Nlehmet Faraç
'ı a\uı kurulu nhan Selçuk ı Başkan I
Orhan Erınç Okta\ Kurtboke
HıkmcK, ttınka>a ŞukranSoner
fcrgunBalo.Dın<,Ta\an\ İbrahını
>. iidız Orhan Bursalı, Musrafa
Balbav Hakan Kara
\nkara Temsılcısı Mustafa Balbav 9 Haber Muduru Doğan
41un AtaturkBulvanNo 12^ Kat 4 Bakanlıklar AnkaraTel
419--020 C hatl Faks 419502
7
9 Izmır TemsıkiM
Serdar Kmk. H Zıva Bl\ 1352 S 2 3 Tel 4411220
Fak:, 4419117 9 ->ıdana TemsıluM Çetın Vığenoğlu.
'nonuCd 119 S No I kat Tel 3->22^0 Faks 3^22^0
Muesseve Muduru Erol Erkut 9
Koordınator Ahmet Korulsan 9
Muhasebe Bûlent V. ener 9 Idare
Hüsevu Gürer 9 Işletme Önder
Çeük 9 Bılgı İşlem Naıl Inal 9
Bılgısa\arSwem Müruıet Çıler
M£DV \ C • "ı onetım Kunılı
Başkanı Genel Mudur Gülbın
Erduran • Koordınator Reha
Işıtman # Genel Mudur \ ardmKisı
Mıne Akdag Tel M4 07 <3 -
5H9SSİ0 M3S46O-6! Faks S11846t
\aMtnldwn ve B-asan V enı G f Haber
^ an^j Ba^ın \e \a\mcılık \ $
Jjrko^a_ıe d >^4I Cagalogiu U3~4 Kt Pk 246 Istanbul Tel U 2 l 2 n 19TEMMLZ19% Imsak 3 49 Guneş 5 41 Oğle 13 18 Ikındı 17 13 Aksam20 40 ^atsı 22 23
Tarihi su yapılarmm yanında öngörülen proje tartışmasmda hukuksal ve bilimsel gerçekler gözardı ediliyor
Taksim Caıııisi yasalara ayknı
Nelson'un
mankenleri
• Haber Merkezi -
Turkıye tıın onde gelen
mayo markalarından
Nelson 1997 modellerını
tanıtacağı kataloğunda 3
yabancı mankenın yanı sira
2 Turk manken de
kullanacak Geçen ay
toplum i0 mankenın
katıldığı bırelemede
dunyaca unlu îtalyan
fotoğrafçi Sandro Saccıo,
kataîoga gırecek 1 Turk
mankenın seçimınde
oldukça zorlanmıştı Sınem
Guven ve Eyşan Ozhım
arasinda bır turlu karar
veremeyen Saccıo. Nelson
yetkılılennı ıkna ederek bu
yıl katalogda 2 Turk
manken kullanmalarını
kabul ettırdı
Yaşam
Radyo'nun
ödülleri
• Haber Merkezi - Yaşam
Radyo dınleyıcılennın
belırledığı Mİın muzık
odullen bueun saat
19 00"da Atakoy Mavı
Marmara da yapılacak
Yaşam Rad\o I ^ ıl
Şenlıklerı kapsamında
duzenlenecek torenle
sahıplenne \enlecek
Odullen alanlar ^ovle Anf
Sağ v e Ay nur Ha^haş (halk
muzığı). Önur Akın
(Sevıyorum Senı ıleyılın
bestesı) Ferhat Tunç ve
KızılırmakGrubu (Ozgun
Çaödaş Halk muzığı)
Sezen Aksu ve Haluk
Levent (pop muzık), İlhan
Selçuk (gazetecı-yazar).
Ahmet Şık (gazetecı).
Genco Erkal \e Julıde
Kural (tıyatro), Menderes
Samancılar(sınema).
Atılav Ayçın (çalışma
y aşamı) Şanar V urdatapan
(banş), Metın Goktepe
(onur)
RTÜK Windows
95e geçti
• Haber Merkezi-Radyo
Televızvon Ust Kurulu
Tulıp-Reysaş. tarafından
kurulan yenı bılgı işlem
sıstemını kurarak VVındovvs
95'egeı.tı 1996 vılını
atılımyılı olarak
değerlendıren Tulıp-
Revsa^ geçen gunlerde
RTLrv'un ıkı avn bınasında
da en ılen teknolojı ıle bılgı
ışlem sıstemlennı kurdu
Abdi İpekçi
Dostluk Ödülü
• \TİN\(A.\)- 'Turkıve
ve \unanistan halklan
arasında karşılıklı anlavış
ve dostluğun gelı^tınlmesı
ıçın hervıl venlen A.bdı
Ipekçı Dostluk Odulu'ne bu
>ıl bır lıse oğrencısi genç
kız değer bulundu Korfu
ada^ında vaşavan lıse 2
sınıf ogrencısı Ionna
Pavatakıs "Turk ve Yunan
gençlerı arasında karşılıklı
mektuplaşma ve zı>aretler
aracılığıvla dostluk ve
karde^îık bağlan
kurulmaM " çağnsında
bulunmu^ru
ÇYDD'den etkinlik
• Haber Merkezi-
Turkıve nın dunvada vennı
alışının uluslararası belgesı
olan Lozan Antlaşmasrnın
73 vıh Çağda^ Yaşamı
Destekleme Derneğı
taratından bır dızı etkınlıkle
kutlanacak 24 temmuzdakı
etkınlığın bınncı
bolumunde Menç
\elıdedeoğlu ve Avbars
Akan tarafından hazırlanan
"Sevr'den Lozan'a" adlı bır
çalışma >er alacak
Kutlamanın ıkıncı
bolumunde. Prof Dr
Ahmet Taner Kışlalı
taratından vapılacak olan
Lozan. Uİusallaşma ve
Gune>doğu Sorunu '
konulu bır konıışma ver
alacak
Danıştay kararı:
İmar Planı uzerındekı değışıklık tartışmalannı
1993'te karara bağlayan Danıştay 6 Daıresı.
öngörülen alanda camı \e çarşı >apılması
yönündekı talebı şehırcılık ılkelenne \e kamu
yaranna uygun görmedı ve bu karar kesmleştı
larihsel nıiras:
Koruma Kurulu'nun ısteğı üzenne 1995 yılı
sonlannda yapılan arkeolojık sondaj kazılannda,
camı yapılmak ıstenen arsada korunması gereklı
Bızans \e Osmanlı eserlen ıle onemh bır
nekropolün bulunduğu ortaya çıktı
OKT\Y EKINCI
Turkıve'de hemen tum sağ partıler toplumun
dınsel ınanişlannı sıvasi ıktıdarbeklentılenn-
de "araç" olarak kullanmak konusunda oteden
ben "ortakdavranış'" ıçınde oldular Polıtıka
jelpazesındekı konumlanna gore. degışık du-
zevlerde ve oranlarda sergıledıklen bu davTa-
nışlarının >ıne ortaklaşa denılebılecek "sim-
gesel" hedeflen arasında ıse "Taksim Camisi**
projesı 19^0'lerden bu yana gundemde bulu-
nu>or
Son olarak **REFAH\OL7 hukumetıvle baş-
la>an sıvasal ortamın uvgunluğu nedenı>le
">eniden canlandınlan" bu tartışma aslında
27 Mart 1994"tekı >erel seçımlerde RefahPar-
tisi'nın Bevoğlu ve Buvukşehırbeledıvelenn-
de >onetıme gelmesının ardından da tıpkı şım-
dıkı gıbı *
>
ak\lendirilmişti
vl
.
Gerçı Be>oğlu Beledı>e Meclısf nın 21 Ha-
ziran 1994 tanhınde Taksim Su Maksemıbıtı-
şığındekı arsa>a bır "cami \e çarşı komplek-
si"vapılması ıçın kabul ettığı ımar planı değı-
şıklığının BuyukşehırBeledıve Mechsi ncede
22 Temmuz 1994 tanhlı ~olağanustu"toplan-
tıda "onavlanmasr uzenne artık bu arsada
Taksim Camısı ınşaatına başlanacağına nere-
devse "kesin" gozu>le bakılı>ordu
Ne v ar kı gerek bu kararlan alan v e y ıne he-
men tumu sagpartılerden olan ılçe ve Bujuk-
şehırBeledı\eMeclısıuvelennıngerekse"Re-
fahlı >erel yonetimlerin" bu gınştmlennı ade-
ta bır "shasi zafer" olarak kamuovuna duvu-
ran kımı gazetelenn gozden kaçırdıklan "onem-
li birkaç aynntı*
1
vardı
Danıştav karan
Birincisi: 1980'lennbaşlarındakı benzerbır
ımarplanı değı^ıklıgı tartışmasında konu y uk-
sek >arsıva aoturulmuş ve Danıştaş 6 Daıre-
sı. 7JL1983tanh ve 1983/556 savılı karanvla "bu
arsada cami inşa edilmesinin şehircilik ilkele-
rine %e katnu varanna a\kın olduğunu" huk-
me bağlamıştı llerleven yıllarda ıtırazlan da
sonuçlanarak tum hukuksal surecı tamamlan-
mış ve "kesinleşmiş" olan bu karara aykın ye-
nı bır beledıy e mecliM karannın her şe> den on-
ce v ıne "hukuksal geçerliliğr voktu
fkincisi: vıne 1970'lerden bu vana "cami
1995'te gizlilik ı^ınck \apılan arkeolojik kazılarda. arsanın vüksek diızevde tarihsel zenginüğide toprak altında barındırdığı ortaya çıktı.
arsası" yapılmak ıstenen tanhı Taksim Mak-
semibıtışığındekı vaklaşık2"'OOm2 lıkotopark
alanı. Istanbul un "kent kulturu tarihi" açisin-
dan korunması ve hatta "gunışığınaçıkarılma-
sı gereken" uygarlık mırası kalıntılanna be-
şıklık edıyordu
Bu değerlı mırasin tanhsel onemı ve nıtelı-
ğı Arkeoloji \e Arkeologlar Derneği'nın Bu-
yukşehır Beledıyesı nce onaylanan ımar pla-
nı değışıklığıneyaptığı ıtırazdılekçesındeşoy-
le ozetlenıyordu
"Karannkapsadığıfcamı \ e çarşı vapılmak
ıstenen) parstller. Osmanlı padişahlarından 1
Mahmut tarafından annesi Salıha Sultan adı-
na 1732 vılında yaptınlan tarihi su maksemi-
nin bitişiğindedir. Bahçekoy 'den kemerlerle ge-
tirilip. Ayazağa-Le\ent-Şişli-Harbiyeaksından
içi sırlı kunklerie bağlantısı sağlanan tarihi su
kanallannın u/erinde bulunmaktadır. Bo\le-
sineyuksek du/fvde bir su dağıtım şebekesi \e
bu şebekenin tanıklan olan miman y apılanma-
lar. 18. y uzyıl başlarında dunvada sadece İstan-
bul'da gerçekleştirilmiş \e Osmanlı uygarlığı-
nın o zamanki kent anlavışının üslun bir orne-
ği olarak bugunlere miras kalmıştır..."
Nıtekım ılerleyen aylarda Koruma Kuru-
lu nun 7 6 1995 gun ve 6751 savılı bu karan
uzenne \nıtlar \e Muzeler Genel Mudürlu-
ğii'nden alınan 14.7.1995 tarihli ruhsatla baş-
latılan kazılarda da bu arazıde "Geç Bizans
ve Osmanlı donemlerine ait keramiklerie bir-
likte çok say ıda \e yoğun olarak tarihsel mezar-
lar. su kanallan ve kent duvaıian bulunduğu,
tuğla mezarlardan oluşan bir nekropol olduğu"
sondaj ekıbının bilimsel raporlarıyla belge-
menmıştı (Bkz Cumhunyet 29 03 1996 -
16 7 1996-17 7 1996)
Mülkhet sorunu
\ ıne belkı Beledıye Meclısı uyelerıyle bır-
lıkte ~ilgili" basının da gozden kaçırdığı uçiın-
eu onemlı avnntı ıse camı ve çarşı yapılmak
ıstenen parsellerdekı "mulkiyetsorunuuydu"
Toplam 2699m2'lıkalanın 1624m2 si Zira-
at Bankası'na aıttı ve banka 31 Temmuz 1980
tarıhınde ımzalanan bır sozleşmeve gore "pro-
jenin çarşı bolumunde kendisine ait bir banka
şubesi yerı ayrılması" koşuluyla arsasını ver-
meyı taahhut edıyordu Bu taahhudun yenne
gelmesı ıçın de "gerekli imar planı defişikliği,
proje onavı \e ruhsatla inşaat başlamak" uze-
re tanınan sure ay nı sozleşmede "lOyıl olarak"
sınırlanmıştı
Bu nedenle de Beyoğlu ve Buyukşehır Be-
ledıye meclıslennın 1994 yerel seçımlen son-
rasında aldıklan kararlann "mulkryetaçısuıdan
dayanaklan" da zaten ortadan kalkmıştı
Cami mimarisinde ka\gılar
Aslına bakılırsa. kımı "kraldan fazla kral-
cı"kışı ve çevrelenn dışında Taksim Meyda-
nı'na mutlaka bır camı yapılmasını ısteyen ço-
ğu "inanmış" kesimler de artık Su Maksemı
yanındakı arazıyı eskısı kadar ısrarla savuna-
mıyorlar
Çunku, yukanda ozetlenen yasal engellenn
yanı sıra, Zıraat Bankası kendı mulkıyetını
(banka şubesi yerı koşulunu daone surmeden)
vermeyı kabul etse bıle toplam 2700 m2"lık
bır arsada "İstanbul'un cami mimarisindeki ta-
rihsel kimliğini zedelemeyecek duzeyde zarif.
ağırbaşlı \e vuksek bir kulturu yansıtabilecek
Mülkiyet sorunu:
Arsanın yüzde 60'ına sahıp olan Zıraat
Bankasf yla projede "banka şubesi yen"
karşılığında 1980'de yapılan 10 yılhk sözleşme
1990'da sona erdı inşaat ıçın yasal ızınler
gerçekleşemedığınden, sözleşme >enılenemıyor.
tasanmın \e uygulamanın" gerçekleşmesı ola-
naksız Bunca vılın "sivasi mucadelesinden"
ve yıne bunca yılın "ideolojik tddiasından"
sonra Be\oğlu'ndakı AğaCamisi'ndenbıleda-
ha kuçuk bır Taksim Camısı projesıy le "20. j üz-
yılın mabedi" ozlemını noktalamanın aslında
bır "zafer" sayılamayacağı da kımı tslamcı
çevreler arasında gıderek yaygınlaşan bır go-
ruş
Şımdı, bu aşamadan sonra acaba ne olabı-
hr>
Sıyasal sureç ve Turkıye dekı sağ partılenrj
"laikliğe, cumhuriyetin ilkelerine ve çağdaş
kent uvgarlığına olan genel duyarsızlıklan",
tanhı Su Maksemı bıtı^ığındekı arsanın "ola-
naksızlığı" kanıtlansa bıle. Taksım'e camı da-
yatmasından vazgeçmeyeceklerını gostenyor
Vıtekım, yıne son tartışmalarda RP dışındakı
sağ partılenn de one çıkarak "1970'lerde bu pro-
jevi biz gündeme getirdik" şeklındekı soy lem-
len bunun bır kanıtı
Gerçekten de Taksim e camı projesının ılk
"resmi başvurusu" 1 Mayıs 1977'dekı 34 kı-
şının olumune ve yuzlerce kışının varalanma-
sına neden olan kanlı saldından "12 gun son-
ra"Anıtlar Yuksek Kurulu'na yapılmıştı
Donemın tum sağ partılennı banndıran un-
lu "Millhetçi Cephe" MC hukumetının KüV
tur Bakanüğı'ndan Anıtlar kurulu'na gelen
"camıteklifınin" 5998 sayılı resmı ustyazısın-
dakı tanh 13 Mavıs 1977 ıdı
Ilerleyen yıllarda projenıngerçekleşebılme-
sı ıçın Zıraat Bankasi'nın arsasına "sanlabilir'v ı-
zesını veren 5 Mayıs 1980 tarıh ve 883 sayılı
Bakanlar Kurulu karannın altındakı "BaşbS-
kan" ımzası da yıne MC lıden Sulevman De-
mirel olarak arşıv lere geçıyordu
Kım bılır belkı de bu tanhsel surecı bıldığı
ıçın olacak. RecepTayyip Erdoğan da 1994 ya-
zındakı Beledıye Meclısı kararlanndan sonra
"eamjnin temelini Cumhurbaşkanı Demirel
atacak'' demıştı
Şımdı ıse ıbre elbette kı Başbakan Erba-
kan'a dontnuş gorunuyor Ne var kı Taksim
Meydanı'nda bır zamanlann o unlu "hayali te-
meHeri" atılamayacağından. "Cumhurivetin
yasalan. uygarlık bilinci ve hukukun ustunlü-
ğu" şımdılık bu sıyasal beklentıveolanak sağ-
lamıyor
Cumhunyet ve demokrasi tarihimizde Taksim ve 'cami projesi'
1923'ten 1996'ya gelişmeler
Taksim'debircamiye ihtivaç duyulduğunu kanıtlanıak isteyenler. çoky akında tarihi
•\ğa Cami bulunmasına rağmen yülardır cuma namazlannı proje geliştirilen arsanın
onundekisokaktakılnoriar. (Fotoöraf ERDOĞAN KOSEOGLL)
Taksim Mevdanı nın ozellıkle "Cumhurivet
-Vnıtı", "İnonu Gezisi" "Ataturk Kultur Merke-
zi" gıbı Istanbul a cumhunyet donemı kımlığını
veren sımgelerının yanı sıra, 1 Mayıs 1977katlı-
amından sonra meydanın bu kez bır "ozgurluk
\e demokrasi alanı" olma ozlemıy le de butunleş-
mesı butun bu degerlere karşı olan çevrelenn Tak-
sim Camısı projesını gundeme getınp y ıllardır da-
yatmalannda temel nedenı oluşturuyor
Cumhunyet ve demokrasi tanhımızm de bırol-
çude "ayTiası" say ılabılecek bu surecın onemlı eşık-
lerı vıne tanh sırasına goreozetle şoyle
• I925'te İstanbul Mebusu Hakkı Şinasi Paşa
başkanhğında oluşturulan bır komısyon, Istan-
bul'da "Bağımsızlık Savaşı'nı ve Cumhuriyet'in
kuruluşunu"sımgeleyecek bır anıtın Taksımcle
vukselmesını uygun gordu \e unlu Italyan hey-
kel sanatçısı Canonica ıle anlaşma yapıldı Anı-
tın açılışı 9 Ağustos 1928de gorkemlı ve coşku-
lu bır torenle gerçekleştınldı
• O y ıllarda bır meydandan çok **\ol kavşağı"
konumunda olan Taksim de "binlerce kişüıüı bu
anıtı çevrelejerek kucaklaması için" Fransız şe-
hırcı Prost'tan bır meydan duzenlemesı projesı
ıstenıldı Ardından yıne o donemde **stadvum"
olarak kullanılan Taksim Kışlası 1940"ta tumuy-
le y ıkılarak kentın ılk buyuk ve modern parkı y a-
pıidı
• tstanbul'a çağdaş kulturu ve sanatı kazandır-
mak ıçın yıne Taksım'de tasarlananbugunku Ata-
tıirk Kultur Merkezi'nın (AKM) ılk proje çalış-
ması. 1946'da Valı ve Beledıye Başkanı olan Dr.
Lutfu Kırdar'ın ısteğıy le mımar Rükneddin Gıi-
ney tarafından yapıldı Malı kaynak bulunama-
dığı ıçın gerçekleştınlemeyen bu ılk proıenın ar-
dından 1957 de mımar Hayati Tabanlıoğlu nun
tasanmının uygulanmasına karar v enldı AKM 'nın
ınşaatı ancak 1968'de tamamlanabıldı ve açılışı
da 1969"dagerçekleştı
• 16Şubat 1969 gunu ABD'nın Istanbul'u zı-
y aret eden 6. Filo sunu protesto eden "anti-em-
peryalist" gençlığe Taksim'de saldıran yobazlar
ıkı gencın olmesıne ve çok sayıda yaralanmaya
neden oldular Gençlenn "Mustafa Kemal Yuru-
yuşıi" adını verdıklen bu gostenvı tekbır getıre-
rek ve ılahılerokuyarak basan yobazlann yarat-
tığı bu kara gun Cumhunyet tanhımıze "Kanh
Pazar" olaralc geçtı
• 1 Mayıs 1977'nm "şoku" kamuoyunda
henuz sıcakhğıru korurken Süleyman
Demirel başbakanlığındakı
u
Mıl1ıyetçı
Cephe" (MC) hükumetının Kultur
Bakanlığı, Anıtlar Yuksek Kurulu'na bır
avan proje ıleterek aynı yazıdakı deyımle
"Taksim Camıı Şenfl Küllıyesı'nın"
onaymı ıstedı.
• 27 Kasım 1970 gûnu AKM "esrarengiz" bır
şekılde yandı Hukumet ve sağcı basın, kultur
merkezını "solaıanarşistlerin"yaktıklannı ılen
surdulervebuolay, 12 Mart 1971 asken muhtı-
rasından sonrakı sıkıyonetım mahkemelennde
de y ıne "solculann eylemi" olarak değerlendınl-
dı. ancak y akanlann kımlığı belırlenemedı • Tak-
sım"de ıkıncı buyuk kanlı gun 1 Mayıs 1977'deya-
şandı. Daha sonra cami arsası yapılmak isteniİen
Sular İdaresi bınasının ustunden açıldığı soyle-
nen yay lım ateşı uzenne doğan panık. yıne esra-
Taksim Camisi
için 'kutsal ittifak'
1991 de ibrahim Arslan'ın gın-
şımıy le kurulan v e tanhı Su Mak-
semı bıtı^ığındekt otopark alanın-
da bır "cami + çarşı + otopark ve
kultur merkezi" ınşa etmey ı amaç
maddesıne yazmış olan "Taksim
Camisi Kuhur-Sanat\akfi'nHT300
kı^ılık bır "\akif Meclisi" bulunu-
\or Meclıs uvelennın lıstesınde
yeralan ısımlerdenbazılan >ovle
Prof Dr \bdulkadirKarahan.
AİKİullah \ azıcı. Ahmet Çuhada-
roğlu. Ahmet Kabaklı. Prot Alı
Ozek. Asım Kocabıv ık. Atalav Şa-
hinoğlu. Barlas Kıintav. Cemal Ek-
şioğlu,Prof Dr Ekmeleddın Ihsa-
noğlu, Doç Dr Emin Işık, Errver
Oren. Ergun Goze. Prot Dr Er-
man Tuncer. Erol Sabancı. Prot
Dr Esat Coşan Fuat Bol, E Gnl
Hasan Sağlam. Halis Toprak, Ha-
lıtNarin, Prof Dr HayrettınKa-
raman, Huseyin Bayraktar. İbra-
him Vrslan. ibrahim Bodur. ibra-
him Cevahır, Ihas Vanlıoğlu, Ir-
fan L Iku. Prot Dr Ismaıl Ozars-
lan. Kâmil Adak, Kemal Ilıcak.
Kemal Tutuncu Mahmut Şencan.
F Gnl Mehdi Sungur. Mehmet
Aslan, M. Emin Cankurtaran.
MehmetGuler.Prot Dr Mehmet
R.Bilge. Prof Dr Mehmet Saray.
Dr Metin Eriş, Prot Dr Mim Ke-
mal Oke. Metlut Gultekın. Av
Mustafa Saüroğlu. NazifOkumuş.
Neeatı Ozfatura, Prof Dr Nevzat
Kor. Prof Dr Nevzat Yalçıntaş..
Nuh Kuşçulu, Numan Esın. Nuri
Altıntaş. Nurullah Gezgin. Orhan
Keçeli.Osman Boyner.OmerDinç-
kök, Omer Kavran. Rahmı Koç,
Raıf Dınçkok, Rasim Cinisli. Re-
cep Tay y ıp Erdoğan, E Gni Rıza
Bekin. Sabri Llker, Saflfet Ulusoy.
Sakıp Sabancı, Salih Özcan, Salih
Tatiıcı. Prot Dr Salih Tuğ, Semı-
haŞakir, Prot Dr SolmazAyars-
lan, Suat Ankan, E Gnl Sulev-
man Evupoğlu, Prof Dr Sulev-
man \ alçın, Şaban Çav uşoğlu, Şa-
nk Tara. Taha Akyol. Tahsin Ka-
ya, Dr Tay>ar AJokulaç, Tuncer Ta-
ciroğlu.Prof Dr Turan\azgan,\e-
fa Poy raz, Vehbi Koç, Valım Erez,
\ aşar Çizmecı, Vaşar V ılmaz. V uk-
sel Çengel,Zeki Sayın. Ziya Baran.
TAKSİM CAMİSİ PROJE ALANINDAKİMÜLKİYETLER
(406 no lu İmar Adası ndakı parsellefin konumu)
Ino'luparsel \%kıflar G»îel Möduriüğü (100m2}
22 no lu parsel Istanbul Buyuk ŞehtrBetedıyesıj 180 m2)
21-4-5 nolu parseller Ziraat Bankast arsaları (1624 m2)
6 ve 7 no lu parselier MalıyeHazınesı (795m2)
(2699 m2)
rengız kışılenn sılahla yarattıklan çatışma orta
mıy la bırleşınce "emeğin bayTamı" katlıama do
nuştu Sonuç. 34 olu ve yuzlerce varalıydı
... \e cami projesi gundemde
• 1 Mayıs 1977 nın "şoku" kamuoyunda he-
nuz sıcaklığını korurken donemın Sulevman De-
mirel bas.bakanlığtndakı
u
Nlilliyetçi Cephe" (MC)
hukumetının Kultur Bakanlığı, 13 Mavıs 1977
gun 5998 savılı yazıvla Anıtlar V uksek Kurulu'na
bır avan proje ıleterek avnı yazıdakı deyımle
"Taksim Camii Şerifı Küllhesi'nin" onayını ıs-
tedı
• Camı projesı. Anıtlar Yuksek Kurulu'nda "in-
celenme"surecındeyken21 Haziranl977seçım-
lerı oldu ve "Ecevit hükümeti" kuruldu Ancak
Prof Dr Orhan Alsaçbaşkanlığındakı Anıtlar Ku-
ruIu"nun"eğilimi''bellıydıve9Temmuz 1977 gun
ve 9924 savılı kurui karan "Tarihi su maksemi-
ne zarar vermeden. makseme bitişik yeni bir ca-
minin yapılmasuıda sakınca yoktur" şeklınde çık-
mıştı
• Kısa suren Ecevıt hukumetınden sonra ye-
nıden Demirel lıderlığınde kurulan MC huku-
metı donemınde. Bayındırhk Bakanlığı hızlı bır
ımar planı değışıklığıyle soz konusu alanı
u
ca-
mi arsası" halıne getırdı Boy lece Anıtlar Kuru-
lu karanndan sonra
u
imardüzeni"de sağlanmış
oldu
• Camı vapılması ongorulen alandakı mulkl-
yetı Ziraat Bankası'na ait olan 1624 metrekare-
lık parsel ın VakıflarldareM'nesatışıyonunde yı-
ne DemıreFın başbakanlığındakı Bakanlar Ku-
rulu nca 5 Mayıs 1980tanhınde 883 sayılı karar-
name çıkanldı
• Proje ıçın "nıhsat" hazırlıkları surerken 12
Eylül 1980 asken darbesı oldu İsmail Hakkı
Akansel'ınbeledıye başkanlığı sırasındayapılan
vecamı alanınıyenıden "otopark"yenne donuş-
turen bır ımarplanı değışıklığı 18.6.1981 tanhın-
de Bay ındırlık Bakanlığı'nca da onay lanarak y u-
rurluğe gırdı Vakıflar Genel Mudurluğu camı
alanını yenıden eskısı gıbı otoparka donuşturen
ımar planı değışıkJığının ıptah ıstemıyle Danış-
tay'dadav a açtı
• Danıştav 6. Dairesi,7 2 1983 gun \e 556 sa-
yılı karan ıle bu arsada bır camı ve kullıyesının
ınşa edilmesinin "şehircilik ilkeleri, planlama
esaslan ve kamu yaran açısından uygun oünadı-
ğmı" hukme bağlayarak \
r
akıflar'ın"ıtırazını red-
dettı ve otopark amaçlı ımar planını onaylayarak
kesınleştırdı Bu davada karara ışık tutan bılırkı-
şı raporu Prof Kemal Ahmet \ru, Prof Hande
Suherve Prof \yten Çetinertarafından hazırlan-
mıştı
• 27 Mart 1994 yerel seçımlennden sonra Be-
yoğlu BelediveMeclisi'nın 21 Haziran 1994 tan h-
İı ımar planı değışıklığı karan. bu arsanın venı-
den "cami alanına" çevnlmesı şeklındeydı Bü-
yükşehir Belediye Meclisi de bu plan değışıklığı-
nı 22 Temmuz 1994 gunu onay ladı Ancak Ko-
ruma Kurulu,bu değışıklıklen uygun gormedı-
ğmden, ımar planı camı alanına donuşemedı
• Koruma Kurulu 'nun kararlan uy annca arsa-
da y apılan arkeolojık sondaj kazılannda. 22.12.1995
tarihli raporda tarihi "nekropol" bulunduğu or-
tay a çıktı Bizans v e Osmanlıdonemlenne ait me-
zarlar, yakın donem tanhı su kanallan ve kentsel
kalıntılann da bulundugunun gun ışığına çıkması
uzenne bu arsanın artık "ünara açılamayacağı"
bilimsel olarak da kesınlık kazandı