Katalog

V 14 NİSAN 1996 PAZAR CUMHURİYET SAYFA 15KULTUR Pompidou Kültür Merkezi'nde 16 nisan -14 ekim arası 110 Türk filmi gösterilecek Türk siııeıııasTinıı Paris kuşatması \ECDtSA\AR PARİS - Turkıve'den vurtdışına bır sa- natçı grubuçıkmayagorsun sanat sa> fala- nnda -tabıı kı bırkaç gazeteden soz edıvo- rum. dığerlerının bır sanat etkınlıgı karşı- sında tek tavırlannın ">oksa>mak~ \a da "gormezliğe gelmek" olduğunu bılıyoruz zaten- bu ola\ hemen bır "çıkarma" ola- rak nıtelendınlır (kım bılır ben de kullan- mışımdırbelkı bubaşlığı) Ovsa, genellık- le mutevazı boyutlu. çoğu kez kışısel ola- naklarla kotanlan \e çoğunlukla da etkıle- rı oldukça sinırlı etkınlıklerdır bunlar Bu kez ise gerçek bır "çıkarma"" ıle kar- şı karşıyayız Hatta buna "kuşatma" de- mek daha dogru olur kanımca Paris'ın en onemlı kultur merkezı nıtelığım rahatlıkla kullanabıleceğımız kentın tam gobeğınde- kı Pompidou kultur Merkezı, I6nısanak- şamındanbaşlavarak I4ekımekadarsure- cek buy uk bır "Türk Sinenıası Toplu Gös- terisi"ne suhne olacak Tam 110 Turk fıl- mı yer alacak bu toplu gosterıde bır kıtap yayımlanacak ve bır sergı duzenlenecek Pompidou"dakı toplu gosterının ovkusü epey eskılere davanıyor SO'lı yıllann ba- şında Parıs'te Pompidou Kultur Merkezı. ulke retrospektıflen duzenlemeye başladı- ğında. bu kuruluşun sınema bolumu y one- tıcısı -kı halen de bu gore\ı surdurüyor- Jean-Loup Passek'ın bürosunda vaptığı- mız goruşmeyı anımsıyorum Turk sınemasına da boy le bır toplu gos- ten aytrıp ayıramavacağını sordugumda Passek. "Neden olmasın" demıştı. ">eter ki. siz en az 100 Turk filminin \eni kop>a- lannı >aptırma guvencesi ile bana geHn" Tabıı o gunun ko^ullarında bır tatlı haval olarak kaldı bu duşunce Sonrakı y ıllarda. ne zaman Atilla Dorsav ve Pans'tevaşayan Mehmet Basutçu ılebır arayagelsek. Passek'ızıvaretegıder-kıbu çoğunlukla Cannes Festıvallerı nde olur- du- bu "tatlı ha>aTın gerçekleşeceğı gün- lerden soz açardık Bır gun bunun mutla- ka gerçekleşeıefiıne daır ınaneımız tamdı I992 de FikriSağların Kultur Bakanlı- gı'na gelmesınden bırkaç gün sonra Pas- sek'le konu\ u can landırma> a karar \ erdık O da bır mektupla Parıs Buvukelçımız Tanşuğ Bleda'y a başv urdu Bleda. bu pro- jenın vararına ınanıyordu Konu. Anka- ra'ya ıntıkal ettı \e var kı burokrası çark- larını aşmak ıçın bırev lenn ıv ı nıyetı yeter- lı olmuyordu Bakanlık burokrasisi Sag- lar'ın olunılu ışaretıne karşın projeyı sü- men altında tutuyordu Hayallenmız gene bırbaşka bahara kalmış gıbı gozukuyordu kı, ınıdada Europalia projesı vetts>tı Butun bu hıkâvevı neden mı anlatıyo- rum ' Çunku bu çapta bır projenın Türkı- ve'de gerçekleşmesının hangı koşullara baglı oldugu ıvıce anlaşılsın ıstıyorum Europalia'dan PompidoıTya Europalia 96 nın Turktye ye ayrılması kesınleşınce ve bu konu hukumet tarafın- dan cıdd\ye alınıp çalışmalann m\Hı bır ko- mıte tarafından yurütulmesıne karar ven- lınce. bu projenın gerçekleşmesi ıçın bır umut ışığı belırdı Europalia projesinın yu- rütülmesı Istanbul Kultur ve Sanat \ak- fı'na verılmış Vakfın danışma kurullan çeşıtlı dallardakı etkınlıklerı planlamaya başlamışlardı Vakfın sınema bolumu \o- netıcısı Hul>a Lçansu; danışma kurulu uyelerı !>akirEczaeıbaşı,OnatKutiar. Atil- la Dorsav. \ecdi Savar'ın yanı sıra Mımar Sınan Lnıversıtesi Sınema-T\ Merkezı Muduru Prot Sami Şekeroglu'nun da çağ- ECINİIATUR "¥""** ompıdou Kültür Merkezi, 16 nısan akşamından başlayarak /—* 14 ekıme kadar sürecek büyük bır "Türk Sineması Toplu JL Göstensr'ne sahne olacak. Tam 110 Türk filmı yer alacak bu toplu gösteride; bir kitap yayımlanacak ve bir sergi duzenlenecek. Açılış gösterisinde Banş Pırhasan'ın "Gül ıle Adem"i ıle Metin Erksan'ın 1963 tarihlı "Susuz Yaz"ı gösterilecek. 58yönetmenden 110filmgösterilecek 19 nısan akşamı ıse Pompıdou'nun Garance salonunda. Fransa'dakı dort Turk derneğının (ELELE, ATT, Cercle Paris-İstanbtıl ve Echanges France-Turquie) duzenledığı ve Turk sınemasının sorunlannın tanısılacağı bır tartışma yer alıvor konukvonetmen ovuncu \e ele^tırmenlerın katılaçağı bu tartı^maddn once Omer kavur'un "Buluşma~ Zeki Ökten'ın "Hep A>nı", Barış Pırhasan'ın "Gul ile Adem r 've Atıf Vılmaz'ın "Tavukgogsu Kazandibi" adlı kısa filmlen gosterılecek Retrospektıfte filmlen gösterilecek vonetmenler Lutfı O.Akad. Orhan Aksov O.Murat \nburnu, Kutluğ Ataman. Engin A\ça. Tunç Başaran, Tofik Başvr. V ucvl Çakmaklı. Sinan Çetin. Nesli Çolgeven. Turgut Demirağ, Zeki Demirkubuz. \ihat Durak. Sure>\a Duru. Ertem Eğilmez. L mit Elçi. Reha Lrdem. Mahinur Erçun, Metin Erksan. Muhsin ErtuğruL Furuzan-G.Karamustafa. C anan Gerede. Tomris Giritlioğtu. Ertem Goreç, Şerif Goren, V ılma/ Gunev Biket İlhan. Omer Kavur. Şahin Ka>gun. Faruk Kenç, Erden Kıral. Vusuf Kurçenlı. /ıılfiı L ivaneli. Orhan Ogu/. Tunç Okan. Bilge Olgaç. Zeki Okten. Ali O/-genturk. Işıl Ozgcnturk, Na>u/ Ozkan. Lrsın Pertan, Banş Pirhasan, llalıt Reflğ, Başar Sabuncu. Du\<;tı Sağıroğlu, Osman Sedeıu 1 urkân Şora\, Mehmet Tannsv\cr. Oğuzhan Tercan, Kartal Tibet, Fe>zi tuna. Navuz Turgul. Neşim l staoglu. Memduh \}n. Fehmi Va^ar, Atıf N ılmaz. Tıınca \ ondcr. Lıstcrfe \ı'i cılan vV \onctmcmnhın»A kt\nıı l-^lılmk tvm\tl ctlıliMiı Toplu govh-ııılv Şcııf Goıvn tnk'iı Kınıl A-kı Okre'i \c llulıı Rcfıg ııı 4 cı )ılımı: Cıınc\ ın î I )ı>l ıılıuın ııııaıuk (.ııııkıı )ol mı umıtmem hızıı $etıftıoıentlıı Kuapicı )«>/ ıtıı Goıvıı Gıtın'\ tılnıı Stıııı \c Dıı^ımııı ın Oklvn (ıiııın fılıııh 11 olaııık helıı tılnıesmv katılmn oının) Lıılfı ikaıl ı < Oııu'i Ku\ ııı ıın f> $tıı. Metin Erksan m 7 \ c An) ) ılıııuz ııı A /;///;; ı cı alı\"' rtldığı bır toplantı vaptı Program ıızerın- de konu^urken. bu projenın askıda bekle- yen Pompidou proıesi ıle bırlıkte ele alın- masını onerdım Kurul bu onerıve destek venp Euıopalıa Komıtesı'nın Başkanı Bu- lent Eczacıbaşı da bu ışesahıpçıkınca v11- lardır gerçeklesmesı olanak>ız gozuken proje, bır anda gerçekle^ebılır boyuta gel- dı Tabıı. hemen Paıoek'le temasa geçıldı Pa;>sek. bu projede Pompidou adına Meh- met Basutçu\u gore\ lendırdı Bızler de 100 fılmın kapsamında neleı olmalı. bun- ları tartı^mava baijladık Ama tabıı kı pro- îenın ha\ata geı,iTieMndekı esa> roi. Ba>ba- kanlıkTanıtma Fonu'nunoldu EğerTanıt- ma Fonu Pompidou Toplu GobteriM"nın Europalia kapbamında ele alınmabinı kabul etme>ıp kopvaların basılması ıçın gereklı fınansmanı saglamasavdı. proıe bugun ge- ne hayallerımızı susluyorolacaktı O >uz- den Sa\ ın Eczacıba^f na vc Tanıtma Fonu vetkılılerıne ne kadar te^ekkur etsek az L>telık Europalia'nın gelecek vılakalma- sına karşın Pompidou projesının bu v ıl ger- çekle^tırılmebi bu projenın gerçckten cıd- dıye dhndigımn bır ba^ka kanıtı Fınanb- mandan soz açtığımıza gore kar>ı taratın da hakkını \erelını ve Pompidou Kultur Merkezı nın toplu gosterı nedenı ıle tasa- rımını Mengü Erteî'ın luzır'adıöı atl^len \ e bır program brosurü ıle 288 sav falık ko- cabırkıtabı ba\tırdıgını veSalIeGarance'ı gostenler ıçın ucretsız tahbis ettığını be- lııtmelışım l^ın emek >ani!U gelmce. ozellıkle ıkı kı^ının adını anmam gerek Parıs'te tum koordınasvonu \e kıtabın edı- toıluğunu ustlenen Mehmet Basutçu ve ısin en belalı vanı olan Turkıye'dekı koor- dınasvonu ve kopvalann saglanması ısını ustlenen Hulva Lçan^u TURS AK kıtaptakı vazılann saglanma- si ı^ını Samı Şekeroğlu da ar^ıv ınde bulu- nan tılmlerın kopva basım îblemlerını Sı- nema-1 \ Merkezı nde vaparak bu etkın- lığekatkı sağlavanlararasındaveraldı Sı- nemacıUnmız ıse her zamankı gıbı ele^tı- rılerını esırgemeverek -benım neden ıkı tll- mıın var da onun uç fılmı var dıve- proje- ve katkıda bulundulaı Pompidou"dakı gosterı. Turk smeması- nın tarıhındekı en buvuk vurtdışı tanıtım atagı oluvor Tam 110 Turk tılmı gösteri- lecek Muhsin Lrtuğnıl'dan gunumuzun genç Nonetmenlcrıne uzanan hemen he- men eksıksızbırpanorama Tabıı. >angın- ların yok ettığı bazı ılk donem vapıtlan dı- sinda Fılmlerın seçımındeJean-Loup Pas- sek. tum sorumluluğu ustleneceğını. hıçbır resmı baskıyı kabul etmeveceğını ba^tan belırtmıstı \nu tılmlerın onemlı bolumu- nu kasetten ızledıkten sonra danışma ku- rulumuzun onerılennı. buyuk olçude be- nımsedı Valnızca bırkaç fılmı -sos>olojık gerekçelerle- programa katma>a karar \ er- dı (Iilamcı sınema orneklerı) Kuskusuz libtede ver alması va da almaması tartı>ı- lacakfılmlerolacaktır Ama bunun retros- pektıfınönemınıazaltma\acağınıdu>unu- yorum Retrospektıf nedenıyle Mehmet Basut- çu'nun edıtörluğunde hazırlanan "Türk Si- neması'' baslıklı kıtapta Türk sınemasının çeşıtlı donemlen, Turk sınemasinda bellı başlı temalar ve egılımler ele alınıvor Kı- tapta Talat Halman. Murat Belge. Burçak E\ren. Gkn'anni Scognamilk). Sungu Ça- pan. Alim Şerif Onaran. Samı Şekcroğlu. Furuzan, Oğu7 Makal. Mehmet Basutçu, Abıdin Dino, Mahmtıt Tali Ongoren,Naşar Kemal. FanıkGunaltav Atilla Dorsa>. Em- re Kongar. Ali Sirmen. Agâh Ozguç. Fatih Ozguven. Giırhan Guçhan, Feta> Smkan, Atilla flhan. Bılgin Adalı. Turgut Çoiker- ve Hilnıı Etikan'ın vazıları ver alı>or Pompidou Kultur Merkezı'ndekı "Türk Sineması Toplu Gösterisi" 16 nisan ak^a- mı merkezın baskanı Jean-Jacques \illa- gon ve Europalia "97"nın Baskanı Bulent Eczaabaşı'nın konusmalan ve Turkı>e'nın vereceğı bırkoktevI ıleaçıhyor AçıhviTa- nıtma Fonu ndan sorumlu De\let Bakanı Ali Talip Ozdemir de gelıyor Açıln aosteriMnde Banş Pırhasan'ın "Gul ile Adem"! ıle (Sınema Vakfı'nın 10 yönetnıenlı se\gı ustune çesıtlemesinden bır bolum) Metin Erksan'ın 1%3 tarihlı "SusuzYaz"ı gostenlecek Türk sınemjhi- nııı ılk büyük uluslararası basariiinın (Ber- lın Altın Ayı) sahıbı olan bır fılmın açılış ıçın seçılmesı kanımca olumlu bır seçım Parıs'tekı toplu gösterı neden,ı ıle bura- ya otııza vakın sınemacı gelıvor Araların- da Metin Erksan. Atıf \ ılmaz, Turkan Şo- ra>, Hüha KoçMğit, Başar Sabuncu. Banş Pirhasan, Ali Ozgenrurk, ŞerifGoren. Tunç Başaran, Serap Akso>. Hale Smgazi. Halıl Ergün. Nur Surer. Ülkü Duru,Canan Ge- rede, Erden Kıral gıbı ısımlerın yer aldıgı sanatçı grubunun yanı sıra Istanbul Kultur ve Sanat Vakfı Genel Mudüru Metih Fere- li, Hüha Uçansu, Atilla Dorsav. Husevin Baş.Ze>nepOraL,Doğan Hızlan.CevatÇa- pan. Fıİiz Kutlar da 16-20 nısan arası Pa- ns'te olacaklar Onat Kutiar'a saygı Hafta süresınce Pompidou Kültür Mer- kezi'nde çeşıtlı kuruluşların ışbırlıgı ıleet- kınlıklerdüzenlenecek Bunlararasında 17 nısan akşamı yapılacak olan "Onat Kut- lar'aSa> gı" gecesınde Omer Ka> ur v e Er- dal Öz un vıdeo çekımlerınden goruntu- ler. Jak Şalom, Ze> nep Oral, Ce> at Çapan. Ga>e Petek-ŞakMn, \ecdi Sa>ar ve Rem> Hourcad ın konusmalan. Kudsi Erguner- ve Talip Ozkan'dan Onat Kutlar'ın sevdı- ğımuzıkler>eralacak SedefEcervc Remv Hourcade. Onat Kutlar \e Cevat Çapan'ın şiırlerınden ornekler okuvacaklar "Hak- kâri'de Bir M^sim" fılmınden bır bölum gostenlecek 18 nısan gunü Türkıye Büyukelçısı Tan- şuğ Bleda konuklar onuruna bıroğle v eme- gı verecek akşam LNESCO salonunda "Comite France- Tunjuie" tarafından du- zenlenecek toplantıda Turk \e Fransız sı- nemalarının ılışkısı uzenndedurulacak Bu toplantıda Atıf Yılmaz Başar Sabuncu gı- bı Turk vonetmenlenn vanısıra unlu Fran- sız yonetmen BertrandTa\ernierde konu- şacak Cüneyt Türel ve Tilbe Saran olağanüstü. yürek yakıcı bir aşk öyküsünü sahneye taşıyorlar: 'Abelard ve Heloise' Akıl ve duyarlJılda yoğınlnıuş bîr aşk DUVGU DURGUN "Gecenin doruklannda dort nala koş- turmuştuk bedenlerimizi. daha da doruk- lara çıkmıştık doğan guneşlerle._ Ben bö>- k 1 sevivorum seni işte: Zarafetini. gaddarin ğını. inceliğıni, kabahğını. olduğun şairi.ol- madığın erkeği sevivonım. Bir zamanlar çocuk olduğun \e bir gun ceset olacağın için seni se\ iyorum. Hem gov deni hem aklını se- \i\orum. Valnızca bo> nunun duzgun çizgi- lerinı değil. kolruk altının terini de sevivo- runı. Kanımı turuşturan gucunu de. çocuk gibi elinden rurma isteği u\ andıran gücsuz- lüğunu de se> ivorıım... Tann bovle sevemi- wrsa. ben de se\gimi Tann vapanm!"l2 yuz> ıl Fransa sinda genç. guzel ve a\ nı za- manda donemm en entellektuel kadınla- nndan bırı olan Heloise yaşanıını adadığı adama. Ortaçağ'ın en onemlı fılozoflann- dan. Fransa'nınSokrat'ıAbelardasahtelı- ğe \er vermeyen ıçtenlıkle kaleme aldığı bu sozlerle seslenıvor Pek çok düşünure gore Ronesans'ı sirtında yükselten adam olan filozof Pierre Abelard. karanlık ça- ğın egemen dın anlavışına kafa tutan ılerı- cıduşuncelerı ıledegıl bır sev da kahrama- nı olarak geçmış tarıhe Heloise ıse. henuz P vaşında ıken Latınce. Ibranıce Yunan- ca dıllennı oğrenen anlatımındakı ustalı- ğıv la Sappho. George Klliot. Jane Austen ve Ernih Bronte gıbı unlu kadın vazarlar- la kıvaslanan bılgısı ve kulturü ıle Fran- sa'nın onde gelen kadınlanndan bın Once ogretmenı. sonra sevgılısı olan Abelard ıle >aşadıklan bü>uk sevdayı dıle getıren mektuplaşmalan, yazın tanhının en guçlu metınlennden bırı olarak gosterılı>or İngılız >azar Robert Duncan ın. Latın- ce orjınalınden Ingılızceveçevırerekovun- laştırd\ğ\ metnı dılımıze Ze\ nep A\a aktar- mış Cünevt Turel ve Tilbe Saran da. bu olağanustu. vurek vakıcı aşk ovkusünu sahnevetaşıvorlar Aksanatbunyesınde 15 nısandan başlavarak sergılenecek ojunu Işıl Kasapoğlu vonetıvor. dekorlarını ıse Dmgu Sağıroğlu gerçekleştırıyor Gerçek bır kargaşanın surduğu Orta- çağ'da vaşayan filozof şaır muzısyen Abe- lard. en basıt mantık kurallannın bıle dın- sel açıklamalara bağlanmava çalışıldığı btr donemde akılcı felsefeyı savunma başan- sını gostererek 'Fransa'nın Sokratı 1 dıve adlandırıldığı halde. kendısınden 22 vaş kuçuk sevgılısı a\nı zamana oğrencısı He- loıse'eşovle seslenıvor "Tarihbenibirşa- ir, bir filozof olarak değil. bir sesgili. senin se^gilin olarak hatııia\acak~ Abelard ın ongorusu çağlar sonra ge- İngiliz yazar Robert Duncan'ın, Latince orijinalinden İngilizceve çe\inerek ovunlaştırdığı metni dilimi/e Ze\ nep A\cı aktarmış. Cünevt Türel \e Tilbe Saran'ın Aksanat bümesinde 15 nisandan başla>arak sergilevecekleri munu Işıl Kasapoğlu >öneti>or. dekorlarını ise Du\gu Sağıroğlu gerçektirdi. (Fotoöraf ERZADE ERTEM) çerlılığını koruvor Cune\t Turel ve Tilbe Saran'a gore "Abelard \e Heloise, 20. \e hatta 21. >u/\ıla duşunsel \t duvarlık açı- sından çok anlamlı mesajlar gonderi\or- lar. Ortaçağ'ın belki de başında. geçtiğimiz yüzv ılın sonunda ve bundan sonra karşıla- \acağımız > uz> ıla ozgurluk. se\ da, bıre> sel- lik. bireyin sev da karşısındaki tavirlan. se>- danın tannsal bır du>gu olduğunu anlat- mak açısından hiçbirçağa >abancı olmav a- cak kadar çağdaş. İsa ile gunumuz arasın- da çağ olarak tam ortada durmalan da çok Uginç. Duşunsel ve dmgusal olarak birbir- lerini bu kadar i\i tanıanılavan bir başka sev da so\ lenıi belki de \oktur vazın tarihin- de" Heloise ı vorunılavan Tilbe Saran. 12 >uz>ılda bır kadının \apabıleceklennı sonuna kadar zorlavan se\dığı adamdan bır çocuk doğurduğu halde onuııla ~e\ lilik- le bilim birarada olmaz. üstelik aşkı da \i- tiririz" dıverek ev lenmek istemevcn Heio- ıse ın uıreklılıgıne havran "Eğer Tanrı. bizim gibi sevemivorsa ben de sevgimiTan- n >apannı di>e hav kın\or Heloise. 12. > uz- \ılda bir kadın başka ne vapabilir ki?" Toplum taratından lanetmemek ıçın evle- nen sonra da çalışmalarını surdürebılmek ıçın bırbırlerınden avrı kalmav ı «oze kalan aşıklar ılışkılennın kaderını bclırle>ecek aı-i sonuengellevemezier Heloise ındavı- si vegenını onursuz bır kadın durumuna duşüıduğu gerekçesivle zoıba bırofkevle \belard ı hadım edecektır \vn manastır- lara verleşen Abelard ve Heloise ın ılışkı- sı bundan sonra mektuplarla sürecektır an- cak Bu o>kuvu. tarıhın dığer buvuk aşk ov- kulerınden ayıran nedır' "Akılladuyaıiıb- ğın saç orgusu 0bi. birbırine girdiği >e eş ittiği başka birov kıı vok kanısında>ım" dı- voı C unevt Turel ~Dahaonce\azılniışbü- tun sevda destanlannda da bir duygu seli ıle karşılaşı\orsunuz ama burada du\ gu- nun vanında aklı da goruvoruz. V'aroluşçu- lıık duşuncesınin kavnağını. bir kadın ve bir erkeğin aşkında buluvonız" Tilbe Saran'a gore ıse ıkı sevgılının. bır- lıktelıklen karşısında dıkılen dını yasakla- ra v erdıklerı v anıt çok çarpıcı "Birliktelik- lerindeki güzelligi Tannsal guzellikle ozdeş kılmak. aklı Tann ile biıiikte düşunmek ki- mi çirkinlıkleri Tannva da > onelten insan- lara olağanüstü bir vanıt" "Abelard ve Heloıse" avnı zamanda Ak- sanat Prodüksı>on Tıyarrosu'nun da oluşu- munu mujdelıyortıyatroseverlere Cuneyt Turel'ın de belırttığı gıbı Istanbul bovlelık- le Şeni bir rivarrova daha ka\uşmuş olu- vor' Buoluşumaönavakolan Akbank Ge- nel Muduru Hamit Belli'nın de onerısı ıle konservatuvarda hocalık vaptığı vıllaıdan ben kendısını 'hadibenimna'dıvedurtup durtan ovunun metnını yenıden elıne aldı- ğını anlatıvor Turel "Konservatuvarda hocalık vaparken ovunun tekstini çaltşma metni olarak kul- lanıvordum. Çeşidi aksilikler > uzunden Şe- hir Tiv atrolan'nda \ a da konserv atu\ arda sahnelemek munıkun olmadı. Bır ara. Işıl Kasapoğlu ile Vıldız Saravı Silahhane'de sahnelemcyidusundukovunu.odabirtur- lü olmadı. Tekst, bana adeta her gun 'hadi beni ovna" dedi vıllar bo>u ama bir tuıiü gerçekleştirme olanağı bulamadım" Turel'egöre " Abelard ve Heloise ı Turk ızley ıcisının karşısına çıkarmak kadar Ak- sanat ProdüksKonThatrosu'nun temelle- nnın atılmiş olması da sev ındıncı "Bizbir tivarronun kurulmasına aracı olduk. Bir ri- vatrodaha! Bu. çok guzel bırduvgu" Bo> lelıkle >enı produksi>onlar ıçın >e- nı ekıpler oluşabılecek Hatta belki bırkaç produksıyonun bırden Aksanat ın çatısı al- tında sahnelenmesi gundeme gelecek Tu- rel'ın deyışıyle Sanatta etik, öncelikleyaratma koşulunuyaratmaktır Geçen \ıl evlul avında Şehır Tı>atrosu'nda Cunevt TureTın reıisını ustlendığı 'Mikado'nun Çopleri' adlı ovunda oluşturdukları ekıbın onajlanmaması uzenne istıfa ederek avnlan Tilbe Saran \e Cune>t Turel. bır suıe ayrı kaldıklan tıvatro sahnesıne 'Abelard \e Heloise' ıle >enıden adım atmış olacaklar Turel ve Saran. Şehır Tıvatrosu ndan ıstıfj etmeleıım ^o>le anlatıvorlar Tilbe Saran "ProbJtnı. ov unun dramaturjisini kimin v apacağı konusunda çıkrı. Mclıh C e\det Andav gibi felsefevle iç içe bir vazın adamı- nınmetnınidahaivjanlayıpvorumlamakıçın.Fusun Ak.ıtlı dan daha uvgun bir kişi olamavacağını duşunmuşruk. Ancak sonra- dan son derece kişisel olduğunu oğrendığim birtakım sonınlar- lakarşı karşıva kaldık. Erol Keskın de Füsun Akatlı'nın ekipte olmasına başlangıçta olumlu vaklaşmıştı. Tekst uzennde çalışır- ken zaman geçivor. ama bır turlıı provalara başlavamıvorduk. Sonunda Erol Keskın'ı aradık. ancak Ben bu komplova gel- mem vanıtını aldık. C anı tenınde bır vazarın ovunıı ıçın dıa- matuıgnıugeıekır şeklindcki>aklaşımlarlakarşılaştık.Bu\ak- laşımla sanat vapılmaz. O UoşıılUrda sağlıklı bir ış uretemezdim." "Şehir Tivatrosu'nda çalışmak, varatıcı ozgurliığune bağlıdır. Eğer msanlar, uretmek istediğiniz sanat eserinı dav armav a nivet- li ise bunu \a kabul edersiniy va da etmezsiniz. Biz kabul etme- dik. Şehir fivatrosu'ndan av nlmamızın asıl nedeni, çalışmak is- tediğimiz insanlarla bızi btıluşturnıanıak için harcanan çaba. va- şadığimız zaman ka\ bı ve bunun nedenı sorulduğunda komplo- culuklasuçlanmamız. Nevin komplosunu kurabüirdik kı.' Olav basınavansıdığındada Erol Keskin. 'Onlar. etık açıdan vapmak zoıunda oldukları gore\ lerını vapmalılar' demişti. Beneesanat- ta etik, öncelikle v aratma koşulunu \ aratmakhr. >aratıcı> aonun istediği ortamı vermektir. O. bu koşulu \ermcmektt direnıvor- du. Bu tutıını etikle hağdaşıvor mu?" Cüne>t Türel 15.ULUSLARARASI İSTANBUL FtLM FESTİVALİ F E S T İ V A L D E B U G Ü N EMEK Seremonı (12 00. 18 30) Şaımav Çetesi (15 00.21 30) FİTAŞ-1 Antonıo das Mortes (12 00 18 30) İşe\en Çocuk (15 00. 21 30) FİTAŞ-20 Bve Bve (12 00 18 30). Okaerı 15 00.21 30) FİTAŞ-3 Kuçuk Şişko Tılla (12 00) Sakıncalı Fılm Dolabı(15 00). En Ivı Turk Fılmı (18 10). Altın Lale'yı Kazanan Fılm (21 30) ALKAZAR Ltanç (12 00. 18 30).Justıno \aşlı Bır Katıl (15 00. 21 30) REKS Kımse Benı Sevnııvor (12 00). Cehennem (15 00). Meleklerve Bocekler 18 30). Fıesta(21 30) Franco'cular cephesinden Ispanya iç savaşı SLNGU ÇAPAN 1936 Ispanya Içsavaş \e Franeo'culaı cephesi Şımdıye kadar Ispanva ıç savaşina ılışkın sevrettığımız çoğu fılmde konuya solcular açısından bakan ov kuleı ın teı - sıne bu kez Franco'cular tarafına kamera tutan "Fiesta" gu- nun ılgınç fılmlerınden bırı festıvalde Fransa'vı ıkıncı satanı olarakbenımsemış. ovunculuket- mış ve vazarlığıvla da ılgı toplamıs Kpanvol sovlusu Jose LuisDeMlallonga nın. kendı ozvaşamovküsıınu dahadoğ- rusu gençlık. delıkanlılık donemını anlattıöı \e best-seller lıstelennedemıratmış otobıvogratıkromanından I946LIZ- bondogumlu. annesı Ispanvol Fransız vonetmen PierreBo- utronelıylesınemavauvarlanan"Fiesta" Francovanlısıas- keı bırbabanın I 7 yaşindakı o§lu Rafael ın ı~\agmurdan Önce"vle anımsanan genç aktor Gregoire Colinı hıkavesı 1936'nın karışik Ispanvası'nda zengın. aristokrat aılelerın çocuklarının devam ettıgı bır Katolık okulundan alınıp. aı- le geleneğı askerlık meslegıne baba zoruşla atılan genç Rafael ın.babadostu acımasiz. haşınerkek denevımhsert asker olan Albav Masagualın koınutasındakı. vakalanan Cumhurıyetçılerın soıgusuz-sualsiz hemen ıdam mangala- nnın karşısına çıkarılıp kurşuna dızıldığı bır askerı garnı- zondakı acemılık egıtımını ızlıvo- ruz once Savaşi olduımevı komut vermeyı. askerlı- gı meslek halıne getırmış. feleğın çemberınden geç- mış gaddar. kuş- kucu. alaycı vehı- noğlu htn. baba dostu Albay Ma- sagual ın (usta aktor Jean Louis Trintignantvılla- rın bırıkıınıy le havat verıvor bu kanlı albav a) ko- ruyucu kanatları altındakı delıkan- lı kahramanımı- zın.cınsel veduv- gusal egıtımını de olgun dolgun guzel bır İngılız hemşıre (hâlâ cazıbesını koruvan Davle Haddon) ustlenıvor sonra- sında Gerçek bır asker ve erkek olma yolunda. ıdam mangasin- da gorevlendırılerek tutsak Cumhurıvetçılerın ıntazlarında kurşun sıkarken gıderek bılınçlenen genı, Rafae 1 ın hıkave- sını aktaran "Fiesta"da Trıntıgnant - Colın ıkılisinın vanı sıra. Jean-Philippe Ecoffe>. Marc I avoint gıbı Fransız ov un- culardan başka vıllaıınotesındençıkagelerek solculaııko- rudugu ıçın albav taratından kurşuna dızılen ınsancıl bıı pa- paz kompozisvonu çızen usta aktor LaurentTerzieffde >ar Kadıdı çıkmış. ama hâla buv uk bıı ov uncıı olduğunu ornek- lıvor Terzıeft 19" 7 !)"!! vıllardan ben daha çok telcvızvonj çalışan 1988 vapımı "Sand\iç\ıllan~vla bellı belırsizha- tırladıgımız vonetmen Pierre Boutıon un her zamankı gı- bı birtakım haklı ılkelerın savunulmasi gerekçesivle başla- tılmış. 'butunuvle buvuk bovutlardaki. actmasızcave kanlı hesaplaşmalardan başka bir sev olmavan' Ispanva ı«, sava- şinı fon alan bu otobıvogıatık draını oldukçu uzun tutul- muş (2 5 saat). ama temposu ovunculugu \e gorsel ozel- lıklenyle rahatça ızlenıvor Çok buvuk \e onemlı savılma- sada. Fransız sınemasinın paııltısiyla donatılmiş ozellıkle ovuncu kadrosiıvla ılgı çeken goz alıcı bıı sevırlık "Fies- ta". Ozellıkle morfın bagımhsi hatıf etemıne sinık sapı- na kadar asker ve kuskusuz banş zamanında sudan çıkarı- lan balığadonecek bır Albav Masagual portresinı ustalıkla vansitan Jean-Luis Trıntıgnant ve siırprız Lauıcnt Terzıeft ıçın katlanılabılır "Fiesta"va Edebiyatçılann festivali KültürServisi-Trıe Sun- da> Tımes gazetesının kat- kılarıvla duzenlenen Hav Festivali bu vıl da Ingılte- re'de edebıvat dunvasının unlu ısımlerını bıraraya ge- tırecek Ingıltere nın Ha>- on-Vvve kasabasında ger- çekleştırılecek 10 gunluk dtl-edebıvat festıvalıne Nobel odullu şaır Octavio Paz'dan. geçen \ıl İngılte- re'nın en saygın edebıvat odulu Booker ı kazanan Pat Barker'a kadar çok sa- vıda edebıyatçı katılacak Kıtapları Turkçc'de de va- vımlanan romancılar Juli- an Barnes ıle Kazuo Ishi- guro gunumuzun en başa- rılı ovku yazarlarından bırı olarak nıtelendırılen V\il- lamTroor genetıkbılımcı Steve Jones ıle Billie VV hite- law ve Ste\en Berkoff da testıvalde bırer konuşma yapacak 24 may ıs-2 hazıran tarıh- lerı arasında gerçekleştırı- lecek festıvalde bu vıl The Sunday Tımes gazetesının sınema eleştırmenı sıne- maya >0vılını vermış Dihs Pfmellanılacak "Ateş Ara- balan"ve "Ölüm Tarlala- n" gıbı fılmlerın vapımcı- si Davıd Purrnam Povvell ı anlatan bır konterans %ere- cek Festıvalın konukljrı arasında ayrıca "Dort Ni- kâh Bir Cenaze" tılmının senaryo vazarı Richard Curtis, "Pride and Prejudi- ce" romanmı televızvona uvarlavan Andre\\ Da\ies. Amerıkalı bılım yazarı Stephen Ja> Gould da ver alacak Bır başka un'u ko- nuk Germaine Greer de geleneksel Ra\ mond \\ ıllı- ams konteransını verecek Geçen vıl 2^ bın kişinın ızledığı Hav Festıvah'nde "Gorkv Park"ın vazan Martin Cmz -Smith de "best-seller** konusunda meraklılarıy la bır sovleşi vapacak Festıvalevoluduşenlerın karşılaşacaklan unlu edebı- vat sımaları bununla bıtmı- vor Hav Festıvalı'nınliste- sınde avnca Joanna Tmllo- pe. Doris Lessing, Graham Swift, Melv^ıı Bragg, P.D. James, Patrick Gale \ e Co- lin Devterde \ar Festıvalde İngıltere nın onde gelen tarıhçılerı de çe- şıtlı konuşmalar vapacak- lar Bu vıl Vvhıtbread Bı- yogratı odulunu \\illiam Gladstone bıvografisi ıle kazanan Ro> Jenkins, Feli- pe Fernandez-Armesto. Churchill ın bıyografısını vazan MartinGÛbert med- ya 'arıhçısı Asa Briggs ve Hitler'ın mımarı Albert Speer'ın bıvografisinı va- zan Gitta Seren> buısımler arasinda Hav Festıvalı ne Gunev Amerıkadan katılan ıkı ro- nıancı Carlos Fuentes ıle Maria \argas Llosa da 10 gunluk testıvalın konukljrı arasında