Katalog

28 MART 1996 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER 11 Mısır Uçak kaçınldı KAHİRE (AA) - Mısır Havayolan'na ait bir yolcu uçağını dün kaçırarak. Lib- ya'nın Tobruk kenti havaala- nına indı,-enha\a korsanlan- nın teslin oldukJan bildırildi. Mısırtelevizyonu, Mısirlı bir yetkiii kaynaga dayanarak, Mısır Hsvayollan'na ait Air- bus tıpi yolcu uçagını dün145 yolcu ve 8 mürrettebatıyla bırlikte kaçıran hava korsan- lannın. Libvalı askeri ma- kamlara teslim olduklannı belirttı. Buarada, Mısırres- mi haber ajansı MENA. Su- udi Arabıstan uyruklu 3 kişi- den oluştugu belirtilen hava korsanlannın teslim haberi gelmeder önce, hava korsan- lannın Israil'in Filistın top- raklanna uyguladığı abluka- yı kaldırmasını ve Sudan so- rununa bir çözüm bulunma- sını talep ettiklenni duyurdu. MENA. Suudi Beni Hilal aşi- retine nıensup olduklannı bildirdiği hava korsanlannın. pilot aracılıgıyla bu taleple- rinin bild'rilmesi için Libya lideri Kaddan. Mısır Dev- let Başkanı Mübarek ve ABD Başkanı Clinton'a "Allah'ın mesajını" iletmek istediklenni kaydetti. Gracov'un demeci. NATO'ya karşı BDT ile işbirliği MOSKOVA (Cumhuri- yet) - NATO'nun genişleme yönündekı girişimleri Rus- ya'nıntedirginlığmi arttırdı. NATO'nun genışlemesinde kararlı olan NATO Genel Sekreteri Javier Solana, "Rusya'yı huzursuz etme- den büyiiyeceğiz'" derken, Moskova genışlemeye karşı BDT ülkelerinin ortak tu- tum belirlemelerini istedi. Rusya Savunma Bakanı Pa- vel Graçov Bağımsız Dev- letler Topluluğu ülkelerinin. NATO'nun Orta ve Doğu Avrupa ülkeleri yönündege- nişlemesıne karşı tutumlan- nı koordine etmelerinin "ar- bkzamanının geldiğini"söy- ledi. BDT Savunma Bakan- lari'Kohseyi topiahtısındâ dün bir konuşma yapan Gra- çov, "NATO' nun Avrupa'da genişlemesinin, BDT ülkele- rinin güvenliğinietkileyen en olumstız unsur olduğu" gö- riişünü de savunarak," Rus- ya, Avnıpa gü\ enlik sistemi- nin, NATO'nun temel aJına- rak kurulması planlannı ka- bul edemez" dedi. Izak Rabin'in katili Tel Aviv'deki mahkemede adam öldürmekten suçlu bulundu Amir'e ömürboyu hapisDtş Haberler Servi» - Israil Başbakanı Izak Rabin'in ka- tıli Yîgal Amir, yargılanmak- ta oldugu Tel Aviv'deki mah- kemede taamüden adam öl- dürmekten suçlu bulunarak ömürboyu hapıs cezasına çarptınldı. Adli kaynaklar Is- raıl'de benzer suçlara genel- likle ömürboyu hapıs cezası verildiginı ifadeedıyorlar. Yargıç Edmund Le\y, dün yapılan duruşmada Amir hak- kındaki karannı açıklamadan önce savunma ve iddıa maka- mının konuşmalannı dınle- di.Amir, Rabin'e yönelik su- ikast sırasında başbakanın ko- ruma görevlilerinden Yoram Rubin'in yaralanmasına yol açma suçundan da 6 yıl hapis cezasına çarptınldı. Yargıc Levy, bu ıki cezanın bırbirine kanştınlmaması ge- rektiginı, bu hükmün, devlet başkanı tarafindan ılan edılen af kapsamına Amır'in dahıl edilmemesi için konduğunu söyledi. Levy, Yigal Amir'in temyi- ze başvurmak için 45 günlük süresi olduğunu da belirttı. Amir, hakkında verilen ceza- nın açıklanmasından önce söz alarak, Rabin'in Filistinlılere toprak tavizinde bulunarak, lsrail'e büyük zararlar verdi- ğıni iddıa etti. Rabin'in katili. Israil Başbakanı İzak Rabin'in katili Yigal Amir mahkemede hakkında alınan karan soğukkanlılıkla dinledi. "Aileme ve kendime büyük zarar verdiğimin bilincinde- yim. Ancak, herşeyi İsrail balkı, yasaları ve ülkemin topraklan için yaptım" diye konuştu. Rabın lıderlıgındekı hükümetın 3 yıl boyunca yö- netim aleyhtarlanna söz hak- kı tanımadığını savunan Yigal Amir, şöyle konuştu: "Yaşam felsefeme ters olmasına rağ- men böyle davranmak zo- runda kaldım. Eğer bu eyle- mi gerçekleştirmesevdim, Rabin'in uyguladığı politi- ka sıbebiyle İsrail geri dö- nüşfl olmayan daha birçok zarara uğrayacaktı." Amir, mahkemenin ilk ba- kışta yasalara uygun hareket ettiğinı, ancak eyleminin ger- çek nedenlerinin kesinlikle göz önünde tutulmadığını id- dia etti. Rabin'in dul eşi Leah, mah- keme karannı soğukkanlılık- !a karsıladı. LeahTsraiI radyo- •^na verdigi demeçte "Artık inrikam duygulanmı da yi- tirdim" dıye konuştu. Amir'in avukatlan müvek- killerinin yalnızca adam öl- dürme suçundan mahkum edilmesi gerektigini ileri sü- rerek, bu cezanın çok ağır ol- duğunu ve temyize başvura- caklannı belirttiler. Savunma avukatı Jooatiıan Ray GoM- berg, karann okunmasından sonra yaptığı açıklamadaolay yerinde ikinci bir tetıkçinin daha bulunma olasılıgının yüksek olduğunu kaydederek şöyle konuştu:"Yigal Amir'- in tabancasından çıkan kur- $untarın kurusıkı olduğunu kanıtlayabilirim. Bu du- rumda müvekkilimin suç- su/Iuğu ortaya çıkacaktır." Yigal Amir, Tel Avıv'de 4 Kasım I995'te banş için dü- zenlenen bir tören sırasında Başbakan Izak Rabın'i öldür- müştü. TÜRKİYE ARAŞTIRMALARI MERKEZİ'NİN RAPORU: AB'nin geleceği Torino'da tartışılıyorESSEN (Cumhuriyet)- Avrupa Bırliği'ne üye ülkelerin yann Ital- ya'nın Torino kentinde açılışını ya- pacakJan 1996 Hükümetlerarası Konferans, bırlığin geleceği açışın- dan büyük önem taşıyor. Türkiye Araştırmalan Merkezi tarafindan hazırlanan ve Avrupa Birligi'nın tartışmalı geçmesi bek- lenen görüşmelerinin gündemini aktaran raporana hatlanyla şöyle: AB vatandaşhğı Hükümetler arası konferansın gündeminde, Maasticht Anlaşma- sı'nın ABvatandaşlannatanıdığıte- mel haklann (madde F). sadece \a- tandaşlık kavramıyla kısıtlanmama- sı ve AB topraklan üzennde yaşa- yan herkes için geçerli kılınması bu- lunuyor. •Bu noktada uzlaşma sağkiKttgj takdırde üye'ülkelerin temel insan haklannı ihlal ettiği takdirde birligin bu üye dev lete karşı harekete geçe- bilmesinin de anlaşmaya eklenme- si öngörülüyor. Bu maddenin mevcut üye devlet- lerin dışında. topluluğa yenı üye ola- cak ülkelen için de geçerli olması gerektiğinin tartışmalar sırasında özellikle vurgulanması, üyeliğe aday ülkelenn ınsan haklan alanm- da yaşadıklan sorunlardan kaynak- lanıyor. AB ülkelennde yaşayan yabancı- lar için AB ıçınde serbest dolaşım \ e yerleşım hakkını da kapsayan bir özel statünün geliştırilmesi doğrul- tusunda ortaya atılan göriişler. Av- rupa'dakı 4 milyona yakın Türk va- tandaşlan açısından büyük önem ta- şımakta. Ancak özellikle Federal Aimanya'nın bu alanda atılacak adımlara karşı çıkması beklenıyor. Etnık azınlıklara ilişkin getirile- cek yeni düzenlemeler. Türkiye ıle AB üyesi Yunanistan arasındakı uzun yıllardır Batı Trakya bölgesin- deki Türk azınlığının konumunu ya- kından ilgılendirmekte. Bugüne kadarAvrupa çapında in- san haklan alanının yanı sıra azın- lıklann statüsü alanı da AB'den da- ha zıyade Avrupa Konseyı'nın bu konuİarda ırruaya açnğı İconvansi- yonlarçerçevesinde ele alınmaktay- dı. AB'nin kendi kimliğini güçlen- dirme amacıyla bu alanlarda yeni düzenlemelere gitmesi, bu ülkeler- de yaşayan Türk vatandaşlannın statüleri ve Türk-Müslüman köken- li AB vatandaşlannın (daha sonra vatandaşlığa geçenler dahil) ko- numlannın güçlendirilmesi açısın- dan büyük önem taşımakta. Kunımlanmn refonmu Bundan yaklaşık kırk yıl önce al- tı ülke tarafindan kurulan Avrupa Ekonomik Topluluğu, yetki alanla- n genişletilmiş ve dört genişleme aşamasıyla 15 üyeye sahip bir bir- lik haline gelmesiyle, kurumlann etkin bir şekilde işlemesi ve karar mekanizmalannın ışlerliğinin ko- runması konulannda sıkıntılarorta- ya çıkmıştır. Avusturya, Isveç ve Fınlandi- ya'nın 1995 yılında gerçekleşen üyelıklenyle, AB'nin bugünkü ya- pısıyla yeni üye kabul etmesının mümkün olmayacagı açıkça belirtil- miştir. Hükümetlerarası konferansın başlıca amaçlanndan bırisi, AB'nin kurumJanmn ve-karar mekarvizma- lannın genişlemeye müsaade ede- cek ve 25-30-35 üyeyle halen çalı- şabilecek bir şekilde reforma tabi tutulması. Kurumlann reformu ve kurumlar arası dengenin değiştirilmesi konu- sunda ise AB karar meanizmalan- nın demokratikleştinlmesi hedefi esas alınmakta. Hükümetlerarası Konferansı sı- rasında üzennde uzlaşma sağlanma- sı ve zorolan konu şüphesız kurum- lann ve karar mekanizmalannın re- formu konusu. Gruplaşmalar Konferans oncesinde birbirlerin- den karşıt gorüşte olan 5 ana grup gozleniyor. AB'nin bir federal yapı- ya kavuşmasını sağlayacak her tür- İü girişıme Londra kesinlikle karşı çıkıyor. Ingiltere, konferans'ın ku- rumlann ve karar mekanizmalarnın değışıklikleretabi tutulmasından zı- yade, ortak tanm politikası gibi bir- liğin genişlemesinin önünde engel oluşturan politıkalann gözden geçi- rilmesi gerektığmi savunuyor. Büyük Bntanya'nın karşısında AB'nin yetkı alanlannın genışletil- mesı ve bırlığın siyası niteliğının güçlendirilerek federal bir yapıya yaklaşmasının en güçlü savunucu- su Federal Almanya bulunuyor Ai- manya'nın bu görüşleri ekseriyette Belçika, Lüksemburg ve Hollanda tarafindan destek görüyor. Geleneksel olarak birligin derin- leştirilmesini savunan AB Komıs- yonu, Jacqes Santer başkanlığında siyasi ağırlıgını bir ölçüde yitirme- sine karşın temel yaklaşım müca- delesinde Aimanya'nın ve Benelüks ülkelerinin saflannda yeraldığı göz- lenmekte. Fransa'nın konferansta izleyece- ğı polıtikada, bu ülkelere geçen yıl yasanan iktıdar değışıklığı, Pans'in istıkametınde de önemlı değişiklik- lere yol açtı. Avrupa Para Birlıği'ne geçışte ısrarlı çızgisinı sürdüren Pa- ris. buna karşın François Mitter- rand'ın başkanlığında güçlenen Pa- ris-Bonn hattından aynlmış durum- da. AB"nın güney kanadındakı en önemli ülke Italya ise hükümetlera- rası konferans oncesinde ıstikrarlı bir çızgi belırlemekte güçlük çektiği gozleniyor. Italya'da, Avrupa'ya ilış- km ızlenecek politikanm bu ülkede nısan I996'da yapılacak seçimlenn sonuçlanna bağlı olacak. Süvio Ber- lusconi lıderlıgındekı sağ partiler bir- lığinin iktıdardaki Italya, Londra-Pa- ns hattını güçlendinrken, sol ittıfa- kın izleyeceği politika Italya'yı da- ha çok Almanya ve Benelüks ülke- lerinin saflanna katması beklenebı- lir.Hükümetlerarası konferans önce- sindeki bu gruplaşmalar ıçerisinde birligin reformu sırasında küçük ül- keleri etkılenni zayıflatacak düzen- lemelere karşı gelen ve Portekiz ile Danımarka gibı ülkeleri kapsayan bir cephe oluşturduğu dikkati çeİciyor. Sürecek POLITİKADA SORUIVLAR ERGUN BALCI AB KonferansıItalya'nın Torino kentinde yann başlayacak olan, Türkiye'nin çağnlmadığı Avrupa Biıiiği (AB) Hükü- metler Arası Konferansı'nın temel amacı, birligin gü- nümüzün gerçeklerine nasıl intibak edeceğini ve 21. Yüzyıla nasıl taşınacağını araştınp tartışmak. Ancak yaklaşık bir yıl sürecek olan konferansta ge- leceğe yönelik somut kararlardan çok, AB'nin 15 üye- si arasındaki derin görüş ayrılıklannın ön plana çık- ması beklenıyor. Önce Hükümetler Arası konferans, Avrupa'nın eko- nomik durgunluk içinde olduğu, AB ülkeleri arasında işsizlik oranının % 10-11'e tırmandığı bir döneme rastladı. Konferansta en ateşli tartışma konularından birini 1991 tarihli Maastricnt Anlaşması'nın oluşturacağı tahmin ediliyor. Maastricht Anlaşması'nda AB üyesi 15 ülkenin 1999 yılına kadar ortak para birimine geç- meleri öngörülüyor. Anlaşma, bu hedefe ulaşabilmek için üye ülkelerin bütçe açıklannın Gayri Safi Yurtiçi Hasılanın % 3'ünden fazla olmasını yasaklıyor. Oysa halen derin bir ekonomik kriz geçirmekte olan Ai- manya'nın 1995'teki bütçe açığı, gayri safi yurt içi ha- sılasının % 3,6'sına ulaştı. Bu oranın bu yıl da % 3.5 olması bekleniyor. Diğer bir deyişle, AB'nin motoru olan Almanya, Maastricht Anlaşması'nda öngörülen hedefi tutturamadı. Sadece Almanya mı? Fransa, Italya ve Ispanya gibı ülkeler de bütçe açı- ğı konusunda sınıfta kaldılar. Bu durumda Italya, ispanya ve daha bir dizi ülke Maastricht Anlaşması'nın yeniden gözden geçirilme- sıni, Ortak Para Sistemi'ne (EMU) geçişin ertelenme- sini istiyor. Ancak Almanya parasal birligin Maast- richt'in öngördüğü bıçimde 1999'da gerçekleştirıl- mesinde ısrarfı. Ingiltere ise ulusal egemenlik hakkı- nın kısıtlanması olarak gördüğü parasal birliğe tüm- den karşı çıkıyor. • • • Parasal birligin yanı sıra, bütünleşmenin kapsamı ve dış politika konulannda da görüş ayrılığı var. Al- manya ve Benelüks ülkeleri (Belçika, Hollanda, Lük- semburg) Avrupa Birljği'nin federasyona dönüşme- sini istiyor. Topluluğun "asi çocuğu" Ingiltere ise ulu- sal egemenlik haklarının kısıtlanacağı gerekçesiyle kapsamlı bir bütünleşmeye karşı çıkıyor. Eski Cumhurbaşkanı François Mitterrand döne- minde, Fransa kapsamlı bütünleşme konusunda Al- manya'ya tam destek verirdi. Ama ulusal egemenlik hakkının fazla kısıtlanmasından hoşlanmayan Jacqu- es Chirac yönetimı bu konuda ingiltere'ye daha ya- kın. Chirac da Ingiltere Başbakanı John Major gibı Fransa'nın ulusal politikasını ilgi/endiren önemli ka- rarlann Brüksel'de alınmasma sıcak bakmıyor. • • • Ulusal egemenlik sorunu, dış politika konusunda da görüş ayrılığına yol açıyor. Dış politika bilindiği gi- bi AB'nin en zayrf yanı, deyim yennde ise "yumuşak karnı." Bosna fıyaskosunun ardından AB, Türkiye ile Yunanistan'ı savaşın eşiğine getiren Kardak bunala- mında da olaylara seyırcı kaldı. ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Richard Holdbrooke, bu durum karşısın- da "Amerika, Ege'deki krizi çözmeye çalışırken Av- rupa uyuyordu" demekten kendini alamadı. Tşte, Almanya AB üyelennin ortak bir dış politika iz- leyebilmesi için kararlann çoğunluk oyu ile alınması- nı, "veto "hakkının kaldınlmasını istiyor. Böylece bir ül- kenin. vetosunu kullanarak topluluğun kararlannı en- gellemesi önlenmiş olacak. Ancak dış politikayı ege- menlik hakkının vazgeçilmez unsuru olarak görenln- girtere ile Fransa, Aimanya'nın önerisini kabul etmi- yorlar. Londra ve Paris'e göre "vefo" hakkı kaldırılır- Arkası 19. Sayfada ÜEKLER İÇİN ŞUBAT 75GÜN! Vestel Black Serisi televizyonlar hâlâ Şubat fiyatlarıyla... Hepimiz biliriz... Şubat ayı 28, dört yılda bir de 29 çeker. Ancak Vestel'e terfi edecekler için Şubat, bu yıl tam 75 gün sürecek. Kısaca yüzyılımızın en uzun ayı olan bu Şubat, kampanya boyunca değişmeyen fiyatlarıyla Vestel'e terfi edenlere çalışacak. Siz de bu fırsattan, Vestel'in sunduğu özel ödeme koşullarından yararlanın. Black Serisi bir televizyon veya müzik seti alın; büyük bir markaya, büyük bir kaliteye kavuşup Vestel'e terfi edin, rahat edin. VCSTEL TOKETİCİ DANIŞHA MERKEZİ 0800 211 40 76 0800 211 40 77 VESTEL"Vestel'e terfi edin, rahat edin."