Katalog

2 9 JJAUK 1996 PAZAR CUMHURİYET SAYFA KÜLTÜR 15 KUSBAKISI MEMET BAYDÜR Onat6 yeni ydmızı' Kutlar! Yibaşı gelıvor Onat Kut- lar"İL \asemin Cebenojan ı du- şünrue zamanı Kut ar yaşasay dı altmş yaşında olacaktı Bu say- fada 'bu ko^ede guzelım -vazıla- nnı -azıyor olacak ı Gundem- deki Sanatçı koşeM gerçekten "nienleketımden insan manza- ralan"" sunar okuruna LK^lik memlekeıın onurkay- nağı olan msanlan sanatçılan yalnırca Onat Kutlar'a aıt ınce guze. babacan bır Turkçenın eleğnden geçırereN sunar Bu yazıhr ozenlı bır bıçımde kıtap olarav basıldı. alıp CKumakta ya- rar v;r Kutlar'ın ılk kıtabı do- kuz hkâyeden murekkep İshak, 1959-dayayımlanmış ertesıyıl da Tırk Dıl kurumu 1960 Hık'a- ye Olulu'nu kazan-nış Olağa- nustubır kıtaptır İshak \e oku- runa Onat Kutlar'm ıncelıklı duny<=>ının ıpuçlarını \erır Hı- kâ>ecekı ustalığını ieneme ya- zarlığnda da gostenr Onat Kut- lar Vtter ki Kararnıasın ıle Ba- har t;\ancıdır adlı yapıtlan de- neme^azınımızın doruklarında yer ahr bence Şaır ığının yanı sıra b r de bırbınnden değerlı se- naryolara ımza atmştır Onat Kutla' Yusuf ile Kenan, Hakkâ- ri'de Bir \le\sim, Hazal gıbı ba- şarılı. ödullu fılmler yapıldı bu senanolardan Sonra Bır>ılbaşı akşamustu orum- cek kafalı. a>dınlık düşmanı. kır- lı bır elın yerleştırdığı bır bom- banın patlamasıyla ayrıldı ara- mızdaı Yapıtlarıylagulumsuyor artık hze Gencıler. faşıstler. ka- tıller. laranlıkguçleryınevuzle- nne gczlenne bulaştırdılar bu ışı BuyıIbaşındabırOnat Kutlar kı- tabı arnağanedın kendınıze sev- gılı okurlar Goreceksinız Onat her zamankı gıbı yenı yılınızı Kutlar orada Kutların bu sayfada yayımla- nan Gjndemdekı Sanatçı vazı- ian, onun sevıp saydğı sanatçı- lara şapka çıkartmasıdır Fethı Naci'den Ülkü Tamer"e, Ce\at Çapan'dan Turhan Selçuk a Vlengiı Ertel"den Du>gu Sağırog- lu'na. \ra Gıiler'den Yaşar Ke- mal'e. \ ılmaz Öğut ten Nihal Ge>ran Koldaş'a. Turgut V- jar'dan Sina Akşin'e Sanıih Rı- fat tan \bidin Dino'y a kadar bır- çok değerlı ınsan-yazar. ınsan- sanatçı ıçın duşunduklennı yaz- mış Onat Kutlar Dedıkodu, kıs- kançlık. çekememezlık, karala- manın dırhemı >ok >azılarında Kocc! bır kıtap, sevdığı ınsan- lar ustune olumİu satırlarla dolu Salt bu yönuvle bıle Gundemde- kı Sanatçı kıtabının y azınımızda ozel bır yerı \ardır bence Onat. çok sevdığı yonetmen François Truffautgıbı. y alnızca sev ıp say- dığı kışıler(fılmler) ustuneyaz- mış bu sayfada Bılgecebırıyım- serlık. mızahını >edegınde taşı- yan gulumser \ e tertemız bır ha- \a esıyor sayfalannda Ktanbul Fılm Festıva'lı'nde bır Onat Kut- lar Odulu \ar mı? Bınlerce kılo- nat Kutlar yaşasaydı altmış yaşında olacaktı. Bu sayfada, bu köşede güzelim yazılannı yazıyor olacaktı. Kutlar'ın bu sayfada yayımlanan Gündemdekı Sanatçı yazılan, onun sevip saydığı sanatçılara şapka çıkartmasıdır. Dedikodu, kıskançlık, çekememezlik, karalamanın dirhemi yok yazılannda. Bilgece bir iyimserlik, mizahını yedeğinde taşıyan, gülümser ve tertemız bir ha\a esıyor sayfalarında. metre uzakta olduğum ıçın memleketten. bılmıyorum boy le bır odul \ar mı vok mu' Onat Kutlar'ı yalnız \e kendı halınde bırakmdnidlıyız • • • Bu > 111n son Kuş Bakışı ola- cak bu \azı Bıraz. az bırazcık sınemadan. muzıkten. edebıyat- tan sozetmek ıstı\omm ıznınız- le Geçen yıl gordugum en ıyı fılm Mkita Mikhalkov'un Gu- neş tanığı adlı tılmıydı Bu da yonetmenınOblomov. Lrga Beş 4kşam tılmlerı gıbı bır başya- pıttı Eduard Artemiev'ın muzı- ğı de bu fılmlenn ayrılmaz bır parçasi Geçen vıl sevrettığını en ı\ı ovun Amenkdlı ovun \azan Da>id Mamet ın kriptogram ad- lı o\unu\du Derın. voğun bır acı\ı anlatan. çok ustaca \azıl- mı> uç kii}ilık bır ovun bu Başrolde on va^ında bır çocuk Geçen \ıl gördüğüm en ivifilm Sikita Mikhalkov'un Guneş Yanığı adlı filmi>di. Bıida yönetmenin Oblomov. Lrga, Beş Akşam nimleri gibi bir başyapırtı. Eduard \rtemiv 'in müziği de bu filmlerin a> rılma/ bir parçası. ovnuvordu Ikıavnkentte ıkıay- rı ekıp tarafından uç kez seyret- tını ovunu Her seferınde ıvı tı- vatronun.sıkı tnatronun ekıpı^ı olan tıv atronun buv ulu hava^ı sa- rıyordu ınsanı Geçen > ıl okudugum en ılgıhç kıtaplardan bırı Stanford Lnıver- sıtesı profesorlerınden Marjorie Perloff"un V\iftgenstein'ın \ler- dheniadlı >apıtı>dı A.It ba^lığı u Şürsel Dil \e Gundelik Olanın Garipliği" olan bu yapıt Gertru- de Stein, Samuel Beckett, Tho- mas Bernhard ve Ingeborg Bachmann ın vapıtlarını, \\ıtt- gensteın'ın vapıtının mercekle- nnden geçınp >enıden okuvor- du Geçen vıl dınledığım en ılgınç caz plağı Jimmv Smith"ın Angel Eves/Ballads and Slo>\ Jams ad- lı plağı>d! Sınıth yanındagenç trompetçı Rov Hargrove ve Nıc- holas Pavton. gıtarıst Mark VV'hıtfıeld basçı Chnstıan McBrıde ve davulda Gregorv Hutchınson ıle harıkalar yaratı- yordu orgunda Plak butun mu- zısyenlerın çaldığı bır altılı ıle ba^lıvor. sonra ıkılıler uçluler. dortlulerledevamedıyor Ikıpar- çav ı da tek ba^ına çalmii} Jımmv Smıth Stolen \loments"tenTen- derly'yekadarbırdoluguzel bal- lad Ikıncı caz plağı. uç v ıl once bır kalp krızı sonucu sol taratına felç ınenbuvukpıvanistOscarPeter- son un son plağı Geçenlerde bu plak ustune \e\\ \ork"ta >azan bır eleştırmenın sovledığı gıbı. Peterson felçten once dort pıva- nist gıbı çalıvordu. simdı valnız- cd ıkı pıvanıst gıbı çalıvor' Buvuk bır ırade ıle sol elını kullanmava ba^lami!} ve vanında eskı dostu Niels Pedersen v ar bas- ta Trompet. tenor saksofon ve dav ulda ıse v ıne gençler. sırasıy- la Rov Hargrove Ralph Moore ve Levvıs Nash Bu ıkı buvuk us- tanın venı plakları disında Enc Dolphy Luckv Thompson. Tno. Gene Ammons. illınoıs Jacquet gıbı eskı buvuk ustaları da dın- ledım bu vıl plaklarda Hepsı bır- bınnden guzel ısler' Geçen vıl gezdığım en guzel resım sergısı Piet Mondrian ret- rospektıtıvdı Hollandalı bu bu- vuk usta. resımde so>utlamanın sinırlannı zorlamış. eşı benzen olma>an buvuk bır vapıt bırak- mış ardında Butun buvuk ressamlar gıbı salt resım uzerıne değıl vai>adı- gımız dun\a uzerıne de dusun- me>e zorlu>or ınsanı Mondrı- an'ın yapıtı >alnızca donemının resmını değıl mımanyı endust- n tdsanmını grafık sanatlan da dennden etkılemıs doğal olarak Başeserı vaşamınınsonyılların- daverlestığı Nevv \ork kentınde >aptığı 194^ vılındabıtırdığıbır tdblo Broad«a> Boogie \\oogie! Iste sevgılı okur geçen vılın ıçınden aklımda kalan vuzbır ışın tortusundan bır kuçuk bo- lum Haa. bırdetrafıkkazası var ama onu hepımız bılıvoruz. na- sıl olsa 1 Geçen >ıldan daha ıvı daha avdınlık bır venı >ıl dılıvorum bu satırları okuma sabrını goste- renlere Interpol, en büyük güçlüğü sanat hırsızlannı yakalamakta çekiyor Çabnb yapıdar on müze doldururKıiltur Ser\isi - Dun>a çapın- da her >ıl bınlerce sanat yapıtı çalını>or The Independent on Sundav dergısınde ver alan bır araştırnıavagore herav 1000"ı aşkın sanat vapıtı. ortadan kav- boluvor Gunumuzde. tum >a- sadışı etkınlıklerarasında sanat hırsızlığının en 'risksiz', en 'te- miz' ışlerden bın olduğu kayde- dılıyor Interpol un. uyesı olan 17" 7 ulkenınguvenlıkguçlenv- le bırlıkte konuvla ılgılı voğun bır çalısma surdurmesıne kar- şın, pek fazla başarı elde edıl- medığı de bılınen bır gerçek Fransa'nın Lvons'takı Inter- pol burosuna. her >ıl ortalama 200-250 sanat hırsizlığı olayı rapor edılıyor Bu rakam bır > ılda gerçeklestınlen olavlann çok kuçuk bır bolumu Buna karşılık. 1991 vılında sanat tuc- carları ve sıgortacılan tarafın- dan gıdıse bır dur demek. bır önlem olusturmak ıçın kurulan Art Loss Regıster başlıklı ozel sektor kuruluşuna her av 1000 ıle 15 bın arasında sanat hırsız- bğı olavı gelıvor Ancak <\rt Loss Regıster ın 'başarT oranı da Interpol den pek tarklı değıl Her a> çalınan bınlerce sanat yapıtına karşılık kuruluşun kurulduğundan bu yana geçen altı vıl ıçınde ele geçırebıldığı sanat yapıtı sayı- sı. 850 adet Adı çeşıtlı sanat hırsizlığı olaylanna kan^an, uluslararası sanat ortamının şuphelı ısmı Michel van Rijn. The Indepen- dent'a y aptığı açıklamada "Po- lis bu konuda o kadar vetersiz. o kadar başarısız ki sanat hırsız- larının ter dokmesine hiç gerek yok" dıyor \an Rıjn. 1990 vı- lında Boston dakı Isabella Ste- En çok aranan 10 sanat yapıtı Kolombiva'da >oğun arkeolojik çalışmalann gerçekleşririldiği Sinu bolgesinde bulunan seramik fıgur (solda). 19% > ılında Bo- gota'daki l lusal Müze'den çalındı. Sağ tarafta gorulen iki bronz figür. 1987 vılında gerçekleştirilen bir sovgunda başlanndaki taçlardan, gh silerinin uzerindeki değerli taşlardan olmuslar! Interpol'un tahminlerine gore, iki bronz figürden çalınan değer- li taşlann toplanı değeri 200 bin doları geçivor... vvart Gardner Muzesı'nde ya- sanan buyuk sovgunda FBI'nın enbuyuk sanığıydı Olav sanat duny asinın bugune dek çozule- meyen enesrarengızolaylann- dan bın olarak guncellığını ko- ruyor Hırsızlar zengın koleksıyo- nuyla tanınan Isabella Stevvart Gardner Muzesı'nden beş re- sım. altı desen bır de antık Çın vazosu çalarak kaçmışlardı Çalınan yapıtların toplam de- ğen 200 mılvon dolardı. çalı- nanların arasındd Vermeer. Rembrandt. Degas ve Ma- net nın yapıtları vardı \an Rı- jn, olavdan sonra FBI tarafın- dan sorgulandı ancak delıl ye- tersızlığınden serbest bırakıîdı Polıs, sanat hırsızlannı hâlâ eskı yontemlerle yakalamaya çalışıy or v e bu y uzden de başa- n elde edemıyor Duny a çapında yalnızca Fransa ve ItaKa'da sanat tanhı ve antıka uzmanı polıslerden oluşanozelbınmlerbulunuyor Van Rıjn "l'luslararası sanat ortamının çarklarını çeviren in- sanlar o kadar akıllı ve parlak insanlar ki polisin asla onlann sevivesine ulaşacağına inanmı- jorum" dıyor Avrupa'da sanat tıcaretının ba^lıca merkezı savılan ve her yıl bmlerce çalıntı yapıtın gız- lıce sinırlarına gırdığı tahmın edılen Ingıltere nın ba^kentı Londra da da polisin aldığı on- lemler yetersız Scotland \ard kummunun bellı bolgelerdekı çalıntı yapıtlarla ılgılı çeşıtlı ça- hşmaları var ancak ulusal bır sıstem oluşturulamamıs henuz Bu sorunun ustesınden gele- bılmek ıçın neler yapılıyor pe- kı° Interpol, sanat hırsizlığı olaylannda uluslararası bır bil- gı merkezı i^levı goruyor Dun- ya çapında pohs merkezlenn- den bıldırılen tum olayları tek merkezde toplayan Interpol, al- tı ay da bır "En Çok -Vranan Sa- nat Vapıtlan"başlığıaltında bır atı> yayımlıyor ve tum dunya- yayayıyor \ncakbuafı^lerde. sanat tanhının basyapıtlarıyla ıkıncı uçuncu değerdekı yapıt- ları yan vana sergıleyen Inter- pol'un. bu ışı de doğru durust yapamadığı konusundabırleşı- yor sanat dunyası Sotheby s. Chnstıe's, Ingılız Antıkacılar Derneğı. Londra Sanat Tuccarlan Derneğı ve bırçok sanat sıgortacısımn kat- kılanyla kurulan Ingılız sırketı \rt Loss Regıster ın bu alan- dakı çalısmaları da tum hızıy la suruyor Nevs \ork. Londra ve ^vust- ralya'daburolan bulunan vese- kız genç sanat tanhçısı çalıştı- ran \rt Loss Regıster dunva çapında çalınan tum sanat ya- pıtlannın ayrıntılı bır dokumu- nu tutuyor Kurumda çalışan sanat tarıhçılerı, yıl boyunca gerçekleştirilen tum sanat et- kınlıklerınde. muzayedelerde, galerılerde ve muzelerde orta- va çıkan sanat y apıtlarıy laelle- rındekı lıstedekılen karsılaştı- rarak kayıp yapıtların peşıne duşuyor Kurum, altı yılda 850 çalıntı yapıtın ele geçırılmesıne katkı- dabulunmuş BırdeTraceder- gısı var Herav çıkan bu dergı venı çalıntılann totoğraflannı yayımlıyor Kapsamlı bır bılgısayar do- kumu tutan dergı. yerel muza- yedelerde ortaya çıkan sanat yapıtlan arasındaçalıntıolanla- rı bulmayaçalışıyor DunsTevs kurumu da bu yıldan ba^laya- rak. çalıntı sanat vapıtlarının fotoğraflanyla tebrık kartları vayımlamava başladı Tebrık kartlarıyla hırsız yakalama yontemı. çaresızlığın son çare- sı olsa uerek' 1 Johannes\ermeer( 16ı2-">) "Konser" 18 Mart 1990 vılında Boston"dakı Isabella Stevvart Gardner Muzesı'nden çalındı 2 Rembrandt \an Rijn (1606-69) "Galılee Denızmde Fırtına" 18 Mart 1990 vılında Boston'dakı Isabella Stev\art Gardner Muzesı'nden çaltndı 3 Jan ve Hubert Van Ejck( 15 yuzyıl) "Son Hakımler Belçıka'dakı bır kılıseden 1934 vılında çalındı 4 Joseph Mallord V\ illam Turner (17"5-1851) "Golge ve Karanlık- •\ksam Selı" Frankfurt'takı Schırn Kuntshalle'den 1994 vılında çalındı Tate Galerısı nden odunç alınmıştı 5 Joseph Mallord VV illam Turner (1775-1851 > " Işık ve Renk - Sabah Selı" 1994 vılında Schırn Kuntshalle'den çalındı 6 Titian< 1488-1576) "Mısır \olculuğu" 1995 vılında \\ıltshıre'dakı Longleat'ten çalındı Beş mılvon sterlıne sigortalıydı 7 Jean-Baptiste Oudr> (1686-1755) "BeyazOrdek" Norfolk'takı Houghton Hall'den çalındı 8 Edouard Manet (1832-S3) "Ghez Tortom" 1990 vılında Boston"dakı Isabella Steuart Gardner Muzesı'nden çalındı 9 Caspar David Friedrich (1 ^74-1840) 'DağılanSıs' 1994 vılında Frankfurt'takı Schırn Kunsthalle'den çalındı Hamburg Kuntshalle'den odunç alınmıştı, sıgortası I 6 mılvon sterlın 10 Thomas Gainsborough (1727-88) •"W ıllıam Pıtt'ın Portresı" 1990 vılında Lıncoln's Inn Fıelds'tan çalındı Y A P i Y 0 R L fl R ? Picasso'nun portreleri video kasette • Laura Linney, ^vusturalyalı yonetmen Peter \\eır ın "The TrumanSho«"adlı tılmınde başrolu oynuvor Fılm. sınırlen alt ust olan Ne\v Yorklu bır sıgortacımn oykusu • Morgan Freeman, Spıelberg'ın venı fılmı 'Amstad'da bıresın canlandmyor Fılm 1839 vılında esır taşıyan ^mstad adlı gemıde geçenlerı anlatıvor • Miranda Richardson c Farah Faucett •The Apostle" adlı fılmde yonetmenlığını. senanstlığını, oy unculuğunu y uklenen Robert DuvalPİe bırlıkte çdhşivorlar • Sylvester Stallone yenı fılmı 'The Negotiator'da v ıne ınsanları kurtarmaya çalışıvor Arnon Milchan'ın vapımuhğını ustlendığı tılmde. Ghıcago'da rehın alınmiş bır grup ınsanı cdnılerın elınden kurtarmava çalışıvor Stdllone • Jack Nicholson Burt Reynolds taı-zı venı goruntusuyle - Mars Attacks"adlı fılmıyle ızleyenlen şaşkına çevırecek Fılm şubat avındd iiostenme sjırıvor Dai\, Ma>a Picasso \e Gerard Fromanger'ın yorumlarına da yer verılıvor • BOnO ıle Michael Stipe ı van yana dynı mıkrotonda gornıey ı hav ıl bıle edeme\enler Moıjjan I reeman. geçen ay pıydsaya surulen albumle şaşkınlığa uaradılar Gelın •Childline' adlı oraanızasyond bırakılacak albumde RE1M den Michael Stıpe ın vanında 1'2. Bujork Palu \\eller. East 17 v e Suede de v er alıvor \lbumun son parçasi 'One'dd L2 Stıpe la duo yapıvor H U2, yenı albumune son rotuşları vermek uzere Albumıın adı 'Pop' olacak Programa gore ılk single 'Discoteque" ocakta albunı de şııbat sonunda pıvasava çikacak Batı basmına gote yenı sound 1 rickv. Oasis v e Massive Attack ınkıne 12. Pop isiınli son albumıinu bitirmek ü/en?. • Ethan Havvke -oiu O/anlar Derneği" \ e "Güneş Doğmadan' adlı fılmlerle vakaladfğı başunsıjıı edebıyata taşımak ıstıyor Ne var kı geçen gunlerde yayımlanan ılk romanı 'Hotest State" pek tazla ılgı gormedı Havvke Nevv Vork ve eskı kız arkadaşı Sarah yla ılişkısı uzerıne kurulu bu romanı ıçın 400 000 dolaravans almıştı • EmİleZOİa nınevı. \ ves Saınt Laurent'ın yonetıcısı Pierre Berge taratından korumaya alındı ^apı bırvakfın sinırlı olanaklanvla yıllardırayakta tutulmaya çalışilıyordu \ S L'nın yonetıusı Pierre Berge. sembolık bır fıyata satın alacağı bınayı oneınlı bır konser salonu halıne getırmeyı amaçlıvor Bahçelerı ve muzesıyle bu ev YS L'nın onarımından sonra vaktd devredılecek • PİCaSSO'nun tum portre çahşmaları bır vıdeo kasette toplandı Yapıtlann ayrıntılı olarak tanıtılacağı kasette VVilliam Rubin, Pierre • OaSİS, uçuncu ılbumunun studvo çalışnidlannı Londra'da surduruyor Bu arada Turkıve'de de ıy ı satan ıkmıcı dlbum 'Slornig Glorv' Oasıs'e Inuıltere'de on bırıncı Platm Plak Odulu nu aetırdı Pablo Picasso. • RİCk Wright yenı solo albumıı 'Broken China'vı tanıtırken Pink Flovd un yenı çalışmasının 2001'de çıkacağını yıneledı Daha once Pink Flovd "\ Momentan Lapseof Reason'ı |98~de.The Dıvıson Bell ı I994'te yayınlamıştı Otevandan Pink Flovd un kuruculaıından Syd Barrett'ın şeker hastalığı sonucunda tamamen kor olduğu ve uzun Miredır Ingıltere de bır hastanede tedav ı gorduğu açıklandı Atom bombası için film festivali KulturServısi-Atom bombasının ABD taratından Hıroşıma kentıne atıldığı 194> yılının anısına. 197s yılından başlavarakheryıl duzenlenen Uluslararası Amator Fılm ve \ıdeo Festnalı nınoıııkıncısı temmuz ayında Japonva'da yapılacak Ban? vaşatna saygı. ınsanlararası ılışkıler. doğa ve ınsan konulu tılmlerın katılabıleceğı yarışmadatılmlerın 1991 yılından sonra uretılmesı ve -aırelerının en tazla 20 dakıka olması gerekıyor Son katılım tanhı 28 Şubat 1997 olan testıval e belgesel canlandırnıa ve deneysel dallarda da fılmler gondenlebılıyor 'Köpekler Adası' filminin galası KulturServisı-Gazetei-iler ve \azarlar \akfı nın sponsorluğunda çekılen Kopekler \dası" adlı tılmın galasi Cemal Reşıt Rey konser Salonu'nda yapıldı Doğa ve hayvan sevgısını ışleyen fılmın gala gecesınde Gazetecıler ve Yazarlar \akfı nca. "doğa \e hayvan sevgısını uygulamaya kovucu çalışmalarf nedenıyle, TBMM Başkanı Mustata Kalemlı nın eşı Betul Kalemh. Prot Dr Ismet Sungurbey Prot Dr Zater Ayvaz. Doğal Hayatı Koruma Derneğı Başkanı Nergıs Yazgan Dr llhan Gokgol. Faruk Yalçın Esın Elıngur. Edız Hun NevzatCevlan Tıırkan Akalın ve Nurten •\koral a odul verıldı \ynca . Gazetetıler ve ^azarlar \akfı tarafından odule değer gorulen kopekler Adası tılmının yonetınenı HalıtRetığ odıılunu \akıt Genel Başkanı Latıt Erdoğan dan aldı Bir İstanbul sevdalısı aramyor KülturSenisi-Gazetecı ve totoğraf sanatçisi Gungor Dalay İstanbul belgeselı nıtelığındekı fotoğraf koleksıyonuna Istanbul'un tarıhını yaşatacak bır İstanbul sevdalısı anyor Geçen hazıran ayında gerçekleşen H ABITAT etkınlıklerı kapsamında açtığı Dunden Bugune İstanbul' totoğrat sergısındekı 1 S0 totoğraltan oluşan koleksıyonunu satişa çıkaran sanatçının koleksıyonundakı 1920-1996 y ıllarında çekılen eserlerın çoğu belge^el nıtelığı taşıyor