Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
3 AĞUSTOS 1995 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
OECD'nin gözü işçi ücretîndeESRA YENER
ANKARA - Uluslarası Para Fonu'nun
(IMF) işçi ücretlerindeki artışın sınırlı
tutulması koşulunun ardından Avrupa
Ekonomik Işbirliğı ve Kalkınma
• Örgütü'nün (OECD) de. sanayicilerin
malıyetınin düşürülmesi için aynı
öneriyi getirdığı öğrenildi. OECD'nin
Türkiye raporunda. sanayı sektöründeki
işgücü malıyetlerinın düşmesı içın
hükümette, kamuda çalışan işçilerin
ücretlerindeki artışın sınırlı turulması
gerektiği savunuldu. Raporda aynca,
üretimde geçen yıl yaşanan yüzde 14
oranına ulaşan düşüşe dikkat çekilerek,
Hazine'nin yürüttüğü iç borç
politıkasıyla tüm malı piyasalardaki
kaynağın emıldiğı, sanayınin fınansman
sıkışıklığına gırdiği vurgulandı.
Hükümetin, kamu çalışanlannın
ücretlerindeki artışın yüzde 5 ile sınırlı
tutulması yönündekı baskısının ardında.
IMF'nin bu yöndeki koşullannın yanı
sıra, OECD'nin de önerilerinın olduğu
ortaya çıktı. OECD tarafından
hazırlanan Türkiye raporunda, geçen yıl
yaşanan ekonomik bunalımın ardından
oluşan yüzde 6 oranındaki küçülme ve
yüzde 14 düzeyindekı üretim
düşüşünün ancak sanayi sektörünün
gelıştırilmesiyle gıderılebileceğı
savunuldu. Sanayı sektöründe işgücü
malıyetlennın yüksek olduğu savunulan
raporda, hükümetin. özel sektördekı
ücret artışlarının frenlenmesı ıçın.
kamuda çalışan işçilerin ücretlerindeki
artışı sınırlandırması gerektiği belirtıldi.
IMF de. hükümete sunduğu raporda.
kamudakı işçi ücretlerindeki artışın
sınırlı tutulması koşulunu getırmişti.
OECD'nin raporunda aynca. geçen yıl
sonu ıtıbanyla 794 tnlyon lıraya ulaşan
ıç borç stokuna da dikkat çekilerek.
hükümetin finansman gereksınimıni
karşılayabilmek için yürüttüğü yüksek
faizli iç borç politıkasıyla. malı
piyasalardaki tüm kaynağı emdığı
\urgulandı. Malı piyasalardaki tüm
kaynağın kamuya aktığı, kredi faiz
oranlannın da yükseldiğı vurgulanan
raporda. sanayi sektörüne gereken
finasmanın saglanabilmesi için
Hazine'nin ıç borç politıkasından
vazgeçmesi gerektiği belirtıldi.
CHP'den memura zam hazırhğı• CHP Genel Başkanı ve Başbakan Yardımcısı
Hikmet Çetin. memur maaşlanna seyyanen net 5
rruTyon lira zam yapılmasını, asgari ücretlerden
gelecek yıldan başlayarak gelir vergisi kesilmemesini
ve emekîi kesintilerinde 1.5 ila 3.8 kat artış yapılması
ve bu yolla emekli aylıklannın yükseltilmesini
öngören bir çalışma hazırlattı.
• Hikmet Çetin'in, koalisyonun CHP kanadında
ekonomiden sorumlu De\let Bakanı Onur
Kumbaracıbaşı eşgüdümünde hazırlattırdığı bu
çalışmayı Bakanlar Kurulu'na sunacağı bildirildi.
Çalışmada aynca, kamu çalışanlannın aylıklannın
sınıflara, mesleklere, statülere, kunımlara ve coğrafi
bölgelere göre belirlenmesi öngörülüyor.
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)
- CHP Genel Başkanı ve Başbakan
Yardımcısı Hikmet Çetin. memur
maaşlanna seyyanen net 5 mılyon li-
ra zam yapılmasını, asgari ücretler-
den gelecek yıldan başlayarak gelir
vergisi kesilmemesini ve emekli ke-
sintilerinin 1.5 ila 3.8 kat yükselti-
lerek emekli aylıklannın arttınlma-
sını öngören bir çalışma hazırlattı.
Çetin'in. koalisyonun CHP kana-
dında ekonomiden sorumlu Devlet
Bakanı Onur Kumbaracıbaşı eşgü-
dümünde hazırlattırdığı bu çalışma-
yı. Bakanlar Kurulu'na sunacağı bil-
dirildi.
Çetin tarafından hazırlatılan ra-
porda, memur maaşlannda geçen yıl
yüzde 20 oranında gerileme meyda-
na geldiğine dikkat çekilerek baş-
langıç aylığının çok düşük olduğu.
ücretlerden yapılan gelir vergisi ke-
sintilerinin dengesizliklere yol açtı-
ğı vurgulandı.
Kamuda 1 milyon 760 bin kişinin
memur. 317 bin kişinin sözleşmeli.
453 bin kişinin sürekli işçi, 1 milyon
555 bin kişinin geçıcı işçi olarak ça-
lıştığı belirtilen raporda. kamu per-
sonel harcamalannın 1992 yılında
toplam bütçe harcamalannın yüzde
42 sini oluşturduğu, bu oranın 1994
yılında gerilemeye başladığı belirtıl-
di.
Gelir vergisi kesintilerinın de ça-
lışanlar arasında ücret dengesizlik-
leri meydana getirdiği vurgulanan
raporda, müsteşann maaşından ke-
silen verginin net aylığın yüzde
8.89'unu oluşturduğu. lise mezunu
bir memurda ise bu oranın yüzde
10.33'e ulaştığı vurgulandı.
Tüm Bel-Sen: Çetinsaya görevden alınsınTüm Beledive Memurlan Sendikası yöne-
tici ve üyeleri, Eminönii Beledive Başkanı
Ahmet Çetinsaya'yı. Zabıta Komiser Mu-
a\ ini KadirGümüştaş'a saldırdığı gerekçe-
siyle savcılığa ve İstanbul Valiliği'ne şikâvet
ettiler. Çetinsaya'nın saldınsıyla Gümüş-
taş'ın bilinç \e haüza kavbına uğradığını
belirten Tüm Bel-Sen üyeleri, Gümüştaş'ı
hastanede zivaret ettiler. Tüm Bel-Sen Gİe-
nel Başkanı Mcdan Bav kara, 6 sendika baş-
kanı ve üyeleriyle biriikte Eminönü Beledi-
yesi önünde vaptığı açıklamada, Eminönü
BeledKe Başkanı Ahmet Çetinsava'nın. Za-
bıta Komiser Muavini Kadir Gümüştaş'a
makamında fiili saldırıda bulunduğunu ve
Gümüştaş'ın aldığı darbelerle şuur ve ha-
fıza kavbı yaşadığını belirtti. Vaklaşık 200
Tüm Bel-Sen üyesi, daha sonra Çetinsaya
hakkında suç duyurusu düekçesi vermek
için İstanbul Adlivesi'negittiter. Polisin.ka-
labalığı içeriye almaması üzerine suç duyu-
rusu dilekçesini sendika av ukatı Songül Ça-
lık ile 5 sendika temsilcisi \erdi. Dilekçenin
verilmesinden sonra İstanbul Valiliği'ne y ü-
rihen Tüm Bel-Sen üyelerinden 5 tenısilci.
Vali Yardımcısı İbrahim Tunalı ile görüştü.
Tunalı ile görüşen temsilcüer. görüşme son-
rasında yaptıkları açıklamada. Eminönü
Beledive Başkanı Ahmet Çetinsava'nın va-
sadışı uvgulamalan nedenivle görevinden
alınması için şikâvet dilekçesi verdiklerini
belirttiler. Kalabalık daha sonra Sirkeci
tren istasyonuna vürüdü ve Bakırköy'e gi-
derek hastanede tedavi gören Kadir Gü-
müştaş'ı ziyaret etti.
(Fotoğraf: UĞUR GÜNYÜZ)
Raporda, kamu sektöründe en dü-
şük maaşın 6 milyon 952 bin lira. as-
gari ücretin de 4 milyon 173 bin li-
ra olduğu v urgulanarak şöyle dendi:
"Bu ücret ve aylığın, yeterli ve ge-
çerii bir düzeyde olduğunu ifade et-
mekmümkün değildir. Başlangıç ay-
lığının. kişinin kendisinin. ailesinin
geçimini ve sosyal gereksinimlerini
karşılayacak düzeye getirilmesi ve
asgari ücretin bu gereksinimler doğ-
rultusunda belirlenmesi gerekmek-
tedir."
Raporda. memur maaşlarındakı
reel kaybın kısa vadede dü-
zeltilebilmesı için taban ay-
lığı göstergesinin 1000'den
3 bıne çıkanlması, tüm me-
murlann ve emeklılenn ay-
lıklanna seyyanen 8 milyon
980 bin lira brüt artış yapı-
larak net 5 milyon lıralık ar-
tış sağlanması öngörüldü.
Bu zamla en düşük dereceli
memurun maaşının yüzde
70, en yüksek derecedeki
memurun maaşının da yüz-
de 10 oranında artacağı vur-
gulanarak asgari ücretten de
1996 yılından itıbaren gelir
vergisi kesılmemesının dü-
zenlenmesi aerektığı belır-
tildi.
Raporda aynca. zam. taz-
minat ve ödeneklerden kesi-
len emekli keseneğinın 3.8 ı-
la 1.5 katına kadar arttınla-
rak 11 milyon 497 bin ve 4
milyon 538 bin liranın
emekliliğe yansıtılması öne-
rildi.
Raporda. memur maaşla-
nnın uzun vadede düzeltil-
mesı için de şu düzenleme-
lerin yapılması öngörüldü'
-Mevcut ücret sistemi tü-
müvleyürürlüktcn kaldınl-
maİL yerine eşit işler için eşit
ücret ödenecek bir sistem
kurulmalıdır.
-Gösterge tablosu yeniden
düzenlenmeli. derece sayısı
azaltılmalıdır.
-Ücret artışlannda enflas-
yon gibi ekonomik durum
kriterleri dikkate alınmalı-
dır.
-Esas ücret. görev tazmi-
natı ve sosyal yardımlartop-
lamından az olmamalıdır.
-Memurların sendikal
hakları yasal altyapıya ka-
vuşturulnıalı, toplusözleşme
düzenine geçilecck bazı gö-
rev ler için grev hakkı tanın-
malıdır.
iş bırakma eylemi
Kamu çalışanmdan
Türk-İş'e destek
• Türk-îş'in 5 ağustosta Ankara'da
yapacağı miting ile 8 ağustosta yapacağı iş
bırakma eylemlerine destek vereceğini
açıklayan Kamu Çalışanlan
Platformu'nun, mücadele sürecini. ortak
bir çalışma zemininde yürütme karan
aldığı da belirtıldi.
İstanbul Haber Servisi - Türk-tş'in, yurt genelinde 5-
8 ağustos 1995 tarihleri arasında yapacağı eylemlere,
Işçı ve Kamu Çalışanlan Platformu da aktif olarak
katılma karan aldı.
İstanbul İşçi Sendikalan Şubeler Platformu (ISŞP)ile
Kamu Çahşanlan Şubeler Platformu (KÇŞP) dün
Belediye-İş Genel Merkezi'nde basın toplantısı
düzenlediler. Platform sözcüleri toplantıda, TÜRK-
IŞ'in 5 ağustosta Ankara'da yapacağı miting ile 8
ağustosta yapacağı iş bırakma eylemlerine destek
vereceklerini aüçıkladılar. Sözcüler aynca, mücadele
sürecini ortak bir çalışma zerruninde yürütme karan
aldıklannı belirttiler. Yol-lş 1 Nolu Şube Başkanı ve
İSŞP dönem sözcüsü Ercan Atmaca. 5 Nisan
kararlanna karşı Türk-İş"ın aldığı 20 Temmuz
Kararlan'nı desteklediklenni belirtti. Işçilerle
memurlan biriikte eyleme çağıran Atmaca, "Karşı
karşıya kalınan durum davanılası gibi degil. Biriikte
eyleme gidilmezse daha çok sermayenin saldınsına
uğranz" dedi. Tüm Beledive Emekçileri Sendikası ve
KÇŞP Dönem Sözcüsü İbrahim Sönmez de, emek
cephesinden topyekûn bir karşı koyuşun örgütlenmesi
zorunluluğunu hatırlattı. Sönmez. Polısan, Aras
Kargo. Eminönü-Şışli belediyeleri. Havaş.. Tuzla
Deri'de dırenişe geçenlerin destek ve sınıf
dayanışmasından yoksun olduklannı öne sürerek
bunun örgütsüzlükten kaynaklandığını söyledi. İşçi
sırufının ve aynı şiddetlı saldınyla karşı karşıya olan
diğer emekçi sınıflann kısa ve orta vadeli taleplerinin
birprogram düzeyinde genelleştirilmesi gerektiğini
kaydeden Sönmez. "sermayenin içinde bulunduğu
kriz daha çok kölelik getiriyorsa ve kriz sistemin
yapısal bir ürünüyse biz de mücadelemizi sistemin
temellerine yönelteceğiz" dedi. Sönmez, her iki
platformun kendi tüzel ve fili kişiliklerini sürdürerek,
birlikteliğin süreç içerisinde olgunlaşmasının
mücadelesini vereceklerini açıkladı. İki platformun
sözcüleri, ortak eylem planlannı kararlaştırarak 7
ağustos pazartesi günü basına açıklayacaklannı
bildirdiler.
bin
en işçiye 500
ödeme önerisi
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)
-680 bin kamu işçısıne verdıği or-
talama yüzde 5.4 oranındaki ücret
artışı önerisi reddedilen hükümet.
Türk-lş'e götüreceğı yeni önende
eskisine ek olarak işçi başına 500'er
bin lira daha seyyanen ücret artışı
yapılmasını kararlaştırdı. Devlete 5
trilyon liralık ek mali yük getirece-
ği hesaplanan bu yeni öneriye göre
işçilere, brüt 1 milyon lira ile 3.5
milyon lira arasında "eködeme" ya-
pılacak. Başbakan Tansu Çiller ve
DYP'li 4 bakan tarafından hazırla-
nan önerinın bugün CHP Genel
Başkanı Hikmet Çetin'in onayına
sunulduktan sonra, Türk-lş'e iletile-
ceği öğrenildi.
Edinilen bilgiye göre dün Çiller
Başkanhğı'nda Başbakanlık Konu-
tu'nda yapılan ve yaklaşık 4 saat sü-
ren toplantıya. kamu kesimi toplu-
sözleşmelerınden sorumlu Devlet
Bakanı Bekir Sami Daçe, Maliye
Bakanı İsmet Attila. Başbakanlık
Müsteşan Ali Naci Tuncer, Devlet
PlanlamaTeşkilatı (DPT) Müsteşa-
n Necati Ozfirat, Hazine Müsteşan
Ayfer Yılmaz ve Kamu-İş Sendika-
sı Genel Sekreteri Naci Önsal katıl-
dı. Toplantıda, çoğunluğu uyuşmaz-
lıkla sonuçlanan ve grev aşamasına
gelen sözleşmelerin durumu ile as-
gari ücretin vergi dışı bırakılması
konulannın ele alındığı öğrenildi.
Çiller'in onayı ile belirlenen yeni
ücret artışı önerisinin. bugün CHP
Genel Başkanı Çetin'in göriişü alın-
dıktan sonra, Türk-lş'e iletileceğı
belirtildi. Yaklaşık 1.5 ayönce Türk-
lş'e sabit ücret zammı yerine brüt
500 bin-3 milyon lira arasında ek
ödeme yapılması önerisi reddedilen
hükümetin. yeni çalışmasında da
sosyal paketi oluşturan ödeme ka-
lemlerinde ücret artışı öngörülmü-
yor. Yeni çalışmada yalnızca eski
• Koalisyonun DYP kanadı, Türk-lş'e sunulmak üzere
hazırladığı yeni önerisinde eski ücret artışlannı seyyanen
500 bin lira yükseltti. Yeni önen, bugün CHP Genel
Başkanı ve Başbakan Yardımcısı Hikmet Çetin'e
sunulacak. Öneri, Türk-lş tarafından da kabul edilirse
işçiye eskisiyle biriikte 1 milyon ile 3.5 milyon arasında
ek ödeme yapılacak.
öneriye 500'er bin lira seyyanen ek DYP'li bakan bir araya gelerek ye-
ni önen hazırladı.
Yılmaz'ı dün konutunda ziyaret
ederek, Türk-lş' in 5 ağustosta y apa-
cağı miting ile 8 ağusosta gerçek-
leştireceği işe gitmeme eylemleri
hakkında bilgi veren Meral. masa-
başı çözümünden y ana olduklannı,
ancak hükümetin çalışanlan mey-
danlara çekmek ıstediğini öne sür-
dü. Toplusözleşme ve asgari ücret
görüşmelerinın çıkmaza girmesin-
den hükümetin sonımlu olduğunu
vurgulayan Meral, şunlan söyledi:
"Masabaşı çözümünden yanay ız.
Bunda herkesin vararı vardır. Hü-
kümet. tutumu Ue çalışanlan mey-
danlara çekmek istenıektedir. Top-
lusözleşmeler iyi gitmiyor. Hükü-
met, işverenlerin istekleri doğrultu-
sunda hareket etmiştir. Hükümet
batık kredilerin üzerine gitmemek-
te, kavıtdışı ekonomiyi kayıtlı hale
getirmeye çalışmamakta. ama kü-
çük esnafın. dargelirlinin üzerine
gitmektedir. Bizim eylemlerimizin
sorumluluğu hükümete ait olacak-
Orf Türk-lş Başkanı Bayram Meral.
"Özellestirmeyle işyerlerinden işçi
çıkarmalar had safhava ulaşmıştır"
dedi.
Yılmaz da, işçi kesiminin sorun-
larını anladıklarını vurgulayarak.
hükümetin çalışan kesim konusun-
daki tavrını eleştırdi. Hükümetin as-
gari ücret ve toplusözleşme görüş-
melerindeki tavrının işçi düşmanı'
olduğunun göstergesi olduğunu sa-
getiriliyor. Çiller'in de onayladığı
bu önen kabul edilirse 10 milyon li-
ra ve altında brüt ücret alan işçilere,
brüt 3.5 milyon lira: 10-15 milyon
lira arasında ücret alan işçilere. brüt
2.5 milyon lira; 15-30 milyon lira
arasında ücret alan işçilere. brüt 1.5
milyon lira; 30 milyon liranın üze-
nnde brüt ücret alan işçilere de brüt
1 milyon lira tutannda ek ödeme ya-
pılacak. Önerınin kabul edilmesı
durumunda. ortalama 18 milyon
500 bin lira brüt ücret alan bir işçi-
ye yapılan zam oranı yüzde 8.3 ora-
nında gerçekleşmiş olacak. Hükü-
metin ilk önerisinde bu artış oranı
yüzde 5.41 düzeyinde kalıyordu.
Türk-îş ANAP'tan
destek istedi
Türk-lş Genel Başkanı Bayram
Meral. ANAP Genel Başkanı Me-
sut Yılmaz" ı ziyaret ederek. 5 ağus-
tosta Ankara'da gerçekleştirecekle-
ri "Emeğe saygı yürüyüş ve mitin-
gi" için ANAP'tan destek istedi.
Meral. hükümetin işverenlerin is-
tekleri doğrultusunda hareket ettiğı-
ni belirterek. "Hükümet, tutumu ile
çalışanlan meydanlara çekmek iste-
mektedir" dedi. Yılmaz da. 'işçi
düşmanı' olarak nitelendirdiği hü-
kümeti sağduyuya davet ederek.
"Hükümet, umanm bugüne kadar
izlediği sakat tutumunu terk eder"
diye konuştu. Bu arada Başbakan
Tansu Çiller başkanlığında. dün 4
vunan Yılmaz. şöyle devam etti:
"Geçen >ıl enflasyon yüzde 150
olduğu halde, asgari ücrette vüzde
67'lik bir artış söz konusu olmuştu.
İşçilerin geçen seneden hâlâ alacağı
vardır. Asgari ücret artışu hükümet
\e işverenlerin işbûiiği sonucu eylü-
le bırakıldı. Asgari ücret konusunda
hükümetin tutumu, işçi kesimine ba-
kışını göstermiştir. Çalışma Bakan-
hğı'nı elinde bulunduran CHP de,
figüranlık \ apmıştır. Kamu çalışan-
lannın toplusözleşme zammı ile ilgi-
li teklif konusunda da, buna teklif
demeye dilim varmıvor. Bu, düpe-
düz hakarettir. Yıllık yüzde 5.4 ar-
tış önerilmiş."
Sağduyuya davet
Türk-lş Genel Başkanı Meral'ın
geçen günlerde Tes-İş'te y aptığı ko-
nuşmada "Siz ANAP dönemine
haksızlık ettiniz" dediğini anımsa-
tan Yılmaz. "Şimdi.-VNAPiktidan-
nın alternatifini görmüşlerdir" diye
konuştu. ANAP'ın Türk-İş'in ya-
nında yer alacağını açıklayan Yıl-
maz.,konuşmasını şöyle tamamla-
dı: "Ümitediyorumki,5ağustosey-
lemi hükümet için uvancı olur. Hü-
kümet, çalışan kesim konusunda
girdiği vanlış tutumdan vazgeçer ve
8 ağustostaki eyleme gerek kalmaz.
Hükümeti sağduv uya davet ediyo-
rum. Umanm bugüne kadar izledi-
ği sakat tutumu terk eder."
Türk-lş'in cumartesi günü Tan-
doğan Meydanı'nda gerçekleştire-
ceği mitingin hazırlıklan tamam-
landı. 680 bin işçi adına hükümetle
sürdürdügü pazarlıkta bir sonuç ala-
mayan ve randevu bekleyen Türk-
lş'in, miting sonrasında yapılacak
Başkanlar Kurulu toplantısında hü-
kümete karşı izlenecek tavır konu-
sunda değerlendirme yapacağı öğ-
renildi.
ARAYIŞ
TOKTAMIŞ ATEŞ
Halkı Aldatmak
Yazılı basınımızda bir "armağan furyası" sürüp gi-
diyor. Insanlar dergi ve gazeteleri okumaktan çok, ar-
mağanlarını alabılmek içın satın alır oldular. Gazete
bayii kimi arkadaşlarla konuştum, aynı gazeteden
birkaç tane alan kimi müşterileri varmış. Ne yapsın
adam, birkeztuzağadüşmüş, ısterıstemezalacak...
Benim gençliğimde kimi bankalar vadeli ve vade-
siz mevduat karşılığında "kur'a numarası" verir ve ev.
apartman dairesi vb. gibi armağanlardağıtırdı. Daha
sonra bu yasaklandı. Insanları tasarrufa ıten böyle bir
uygulama yasaklanırken, tümüyle tüketime yönelik
uygulamalann yasaklanmamasını anlamakta çok zor-
lanıyorum.
Günümüzde. aylık bir dergi her ay bir CD veriyor.
CD'nin mağaza fiyatı derginin fiyatının iki katı. Hiç
böyle şey olur mu? Biliyorum, o dergi CD'lerı mağa-
za fiyatının çok çok altında alıyor ve reklamla gider-
lerinı karşılıyor, hatta kazanç sağlıyor. Ama her şeye
karşın, yaptıkları şeyin gazetecilik olduğunu söyleye-
bilirler mi?
Geçenlerde bir aylık dergi. dergi alan herkese bi-
rer keçeli kalem takımı armağan ediyordu. Tam da ih-
tiyacım vardı. Hemen aldım elbette. inanın derginin
ne olduğunu bile hatıriamıyorum. Geçen ay da bir el
hesap makınası uğruna bir başka dergi aldım. Aca-
ba bu dergilere reklam verenler okunduğunu mu sa-
nıyorlar?
Günlük basınımız tam anlamıyla meselenin tadını
kaçırdı. Deterjan vereninı mi ıstersınız, kolalı içecek
vereninı mi? Ama artık boyutlar çok büyüdü. Televiz-
yonlara, bisıkletlere kadar uzandı.
Halk, fena halde aldatılıyor. Ve hemen hemen tüm
günlük gazeteler aynı şeyı yaptıkları için. kimse bu
meselenin üzerine de gitmiyor. Yanlış anlaşılmasın,
"Bu armağanlan vermeyecekler" demıyorum. Aylar-
ca kupon keserek bıriktırecek olanlar, (muhtemelen)
bu armağanlan alacaklardır. Fakat bu gün bir milyon
insan o gazeteyi alıyorsa. yarın bu rakam üç yüz bin-
lere düşecektir ve o üç yüz bin kişinin armağanının
parasını, bugün o gazeteyi alanlar çoktan ödemiş
olacaklardır.
Ancak. bence asıl aldatmaca, "aynı kuponla" bir-
kaç armağanı vereceklerini ilan ve iddia eden gaze-
teler tarafından yapılmaktadır. Bunlar, halkı dupedüz
kandırmaktadırlar. Önce büyük reklam kampanyala-
rıyla "herkese" bir armağan vaat etmektedırler. Ve ın-
sanlar o armağanı alabilmek için kupon birıktirmeye
başlamaktadırlar.
Bir süre geçtikten sonra aynı gazete gene büyük
bir reklam kampanyasıyla yeni bir armağanın müjdes-
ni (!) vermekte ve gene "herkese" yeni bir armağan
vereceğini duyurmaktadır. Yalan, hem de kocaman
bir yalan. Zira bu yeni armağan için yeni bir kupon
yayımlamamaktadırlar. Eski kupon üzerinde yeni bir
"hane" açmaktadırlar. Ve böylece bu armağanı almak
ısteyenler. eski armağandan vazgeçmek zorunda kal-
maktadırlar. Ya da ıkı gazete alarak iki kupon kesmek
zorunda olacaklardır.
Derken bir başka kampanya, derken yeni bir kam-
panya daha... Ve armağanlar gitgide büyümektedir.
Oysa ki, "herkese" vaat edilen armağanlar herkese
değil, sadece eski armağanlardan "vazgeçenlere"
verilebilecektir. Eğer bu arada yeni bir kampanya açıl-
mazsa...
insanlar açıkça kandırılmakta, aldatılmaktadır. Ama
hiç kimse buna "dur" diyememektedir. Zira basını-
mızın tüm "büyükleri" aynı kandırmacanın ıçindedir.
Basını karşısına almak istemeyen devlet de bu do-
landırıcılığa göz yummaktadır.
Bakalım nereye kadar...
Aslında bu yazı, haftalık Aktüel dergisindeki "Dü-
şünce Parlamentosu" için kaleme alınmıştı. Ama ifa-
de çok sert bulundu. Yumuşatmama karşın, gene de
yayımlanamadı. Parlamentonun bir haftalığına ka-
panmasına neden olduk.
Aktüel'dekı arkadaşlar, ortada herhangi bir aldat-
macanın olmadığını düşünüyorlar. "Herkes istediği
promosyonu alabilir" diyorlar. Ama bu da pek doğ-
ru degil. Zira herhangi bir mal için kupon biriktirme-
ye başlayan bir insan, birsonraki kampanyada "her-
kese" verıleceği duyurulan armağanı almak isterse,
daha önce kuponlarını bıriktirdiği armağandan vaz-
geçmek zorunda. Yani burada "A?erfres"sözüğü "her-
kesi" kapsamıyor. Ve üstelik bu kampanyalar sürek-
li birbirıni izliyor. Birsürü insan ilk "nryetlendıklen"ar-
mağandan vazgeçmek ya da birden fazla gazete sa-
tın almak durumunda kalıyorlar. Bu "aldatmaca", ya
da "kandırmaca" değıl mı?
Ama yukarda da vurgulamış olduğum gibi, çok ti-
rajlı gazetelerin tümü aynı şeyi yaptıkları için, hiç kim-
se meselenin üzerine gidemıyor. Ve üstelik bunun bir
kandırmaca olmadığını düşünüyorlar...
Kimbilir. belkı de onlar haklıdır. Zira bu gazeteleri
milyonlarca insan kapış kapış aldığına göre, demek
kı onlar da öyle düşünüyorlar.
Sevgili arkadaşımız
Değerli insan
SEVDA
HELVACFyı
yitirdik.
O'nu sonsuza uğurlarken, Eşi
değerli dostumuz NEVZAT
HELVACI ve çocuklannın
acılannı paylaşırız.
Av.ŞEKİBEÇELENK
Av. HALİT ÇELENK
SELDA ÖZGEN
de
MEHMET ÇEVÎK
Evlendiler
2 Ağustos 7995 - İSTANBUL