Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Cumhuriyet
İmtivaz Sahibi: Berin Nadi
GenelYavınYonetmeni Orhan Erinç#
Genel Yayın Koordinatoru Hikmet
Çetinkava 0 Yazıışlerı Müdurlen.
fbrahim Vıldız. DinçTavançlSorumlu)
# Haber Merkezi Muduru Hakan Kara
# Gorsel Yönetmen: Fikret Eser
Dış Habcrler Ergun Balcı • Utıhbarat ^ alıjın Çakır • Yayın Kurulu İlhan Selçuk
Ekonomı Bülent kızanlık • Kultur Handan Şenköken • ıBdşk.ml. Orhan Erinç. Okta>
Spor Abdülkadir Yücelman • Makaleler Sami Karaören Kurtböke. Özgen Acar. Hikmet
• Çcırı Seyfettin lurhan • Düzcltme Abdullah Çetinkaja. Şükran Soner. Ergun
\aacı9 Bılgı-Belge EdibeBuğra • Foıoğraf Erdoğan Bakı.DiırçTa>anç.İbrahim Yıldız,
köscoğlu Orhan Bursalı. Mustafa Balha\.
AnkaraTemsılcısı Mustafa Balba> 0 Haber Müdüru Doğan
Akın Atatürk Bulvan No 125. Kat 4. Bakanlıklar-AnkaraTel
4195020 f h a o . Faks 41950270 [zmırTemsılcısı. Serdar
Kjzık.H ZıyaBlv l352S.2 3Tel 4411220. Faks-4419117
0AdaııaTemsılcısrÇetinYiğenoğlu. lnonüCd 119 S. No:l
Kat 1 Tel 3522550. Faks 35225
7
0
Muessese Müdüriı ErolErkut0 MEDYA C: • Yoneiım Kurulu
Koordınatör Ahmet Korulsan 0 Başkanı-Genel Mudür Gülbin Er-
Muhasebe Bülent Yener •Idare duran • Koordınaıor Reha Işıt-
Höseyin Gürer 0 Işletme Önder man • Genel Mudur Yardımcısı
ÇeUk°0Bılgı-tşlem:Nailİnal0 Mine 4kdsğ • Halkla flışkıler
Bılgısa\arSıstem. MürihrtÇUer Muduru Nurten Berksoj
Yavımlatan \e Basan: Yenı Gun Haber Ajansı. Bassn \e Yayıncsiık A $
Turkocaİı Cad 39 41 CaâloSlu 34334 lst PK :46 Islanbjl fel IO 212ı M2 US ll< ı20 han Faks 10 2121 < !s5 3AĞUSTOS1995 İmsak:4.1 Güneş 5.54 Öğlc 13 tkindi: 17.09 Akşam 20 26 Yatsı 22.03 51407 5 3 o i - 9 5 s o - 5 i 3 84«)-6i. ı-aks 5HS466
Jsveç TV'sinde
Türk mutfağı
•STOCKHOLM
(Cumhurhet) - İngiliz
Channel Four adlı
televizyon kanalının
değişik ülkelerin mutfağını
tanıttığı dızıde sıra Türk
mutfağındaydı. Bırçok
Avrupa ülkesinde olduğu
gıbi lsveç'te de göstenlen 1
saatlik programda, Sophie
Grigson ve VVıllıam Black
adlı İngiliz takdımcıler,
Istanbul'da gezerek, balık
pazanndan. Kumkapı'dan,
Boğaz"dan çeşıtli
görûntülerin eşliğinde
mutfağımızı tanıttılar. En
çok iç pilavın beğenıldiği
tanıtım sırasında. "midye
tava". midyenin şışe
geçırildığini daha önce
görmemiş olan Ingilizler
tarafından şaşkınlıkla
karşılandı. Lüfer, uskumru
ve kalkan gıbı balıklardan
övgüyle söz edilırken.
Marmara ıçin. "balık
cennetı" gibi oidukça
iyımser bir ıfade kullanıldı.
TÜBİTAK'ın ulusal
gözlemevi
• ANKARA(UBA)-
Türkiye Bilimsel ve Teknik
Araştırma Kurumu
(TÜBİTAK) bünyesinde,
Antalya Beydağlan'nda.
TÜBfTAK'ın Gözlemevi
(TUG)kuruldu.
Gözlemevinin başlangıçta
birinin ayna çapı 40
diğennın 150 santimlik ıkı
teleskopu olacak.
TÜBİTAK ile 40 santimlik
teleskop ıçın Hollanda
firması Uthrecht. 150
santimlik teleskop için de
Rusya Bılimler Akademisı
ve Tatarıstan Engelhart
Gözleme\ ı arasında
protokol imzalandı.
İstanbul'da
orman yangınları
• İSTANBUL (AA)-
Istanbul'da bu yılın ilk 7
aylık döneminde çıkan
orman yangınlannda. geçen
yılın aynı dönemine göre
yüzde 52.38, yanan alan
oranında ise yüzde
89.57'likdüşüşoldu.
tstanbul Orman Bölge
Müdürlüğü'nden alınan
bilgiye göre temmuz ayı
sonu itibanyla İstanbul.
Âlemdağ. Bahçeköy ve
Çatalca Orman
tşletmesi'ne bağlı
bolgelerde toplam 40
yangın çıktı. Bu
yangınlarda toplam 20.21
hektar alan zarar gördü.
İstanbul-Anmutlu
seferleri arttı
• tstanbul Haber Servisi -
tstanbul-lmralı-Armutlu
seferlen haftada birgün
iken 2 güne çıkanldı.
Türkiye Denızcilik
tşletmelen Müdürlüğü. 6
ağustosta uygulamaya
başlayacağı kararla, cuma
günlennin yanı sıra pazar
günleri de sefer düzenliyor.
Atık kâğıtları
değerlendirme
• İstanbul Haber Servisi -
Atık kâğıtlan geri
döndürmek için 1 Ağustos
1995ile30Haziran 1996
tarihleri arasında bir
kampanya düzenleyen
Usluoğlu Büro Mobilya,
1800 fabrika ve sanayi
kuruluşunda biriken kâğıt
atıklarını toplayacak.
Kampanyadan elde edilen
gelirin de. uyuşturucu ile
mücadele amaçlı bir
kuruluşa aktanlacağı
bildirildi.
Çinli şiir
rekortmeni
• PEKİN(AA)-Çin"in
kuzey batısındaki Shaarm
eyaletınde yaşayan 82
vaşındaki bir köylü. bugüne
kadar 16 bınden fazla şiir
yazdı. 44 yıldır şiir yazan
Zıang Jinbı. gündüz tarlada
çalışıyor. geceleri de
tuttuğu günlüğüne şiir
yazıyor. Şiirlerinde köy
vaşamını ve doğayı anlatan
Jınbi. ilkokula gitmediği
için okuma yazmayı ileri
yaşlarda köyünde açılan
özel bir kursta öğrenmiş.
Hubble Teleskopu
• VVASHINGTON (UBA)
- Hubble Teleskopu, Güneş
sisteminin çevresinde.
milyonlarca
kuyrukluyıldızdan oluşan
bir "kuyrukluyıldız"
kuşağının \arlığını ortaya
çıkardı. Teleskopun
dünyaya gönderdiği
verilere göre yeni kuşak.
dünyadan 6.5 milyar ışık
yılı uzaklıkta ve tahminen 4
milyar yaşında.
UNICEF yetkilileri, Türkiye'de ölüm oranlarmm hâlâ yüksek olduğuna dikkat çekiyor
Bebek ölümlerî azaldı, durmadı• 196O'h yıllarda bebek ölüm
oranı, bin canlı doğumda 258
olarak hesaplanırken, 1993
yılında bu oran, bin canlı
doğumda 52 olarak
gerçekleşti.
GÜNDÜZ İMŞİR ~
Türkiye son 5 yıl içinde büyük bir atak ger-
çekleştirerek bebek ve çocuk ölüm oranlannı
önemli oranda azaltmayı başardı. Sosyo-eko-
nomik kalkınma ve fızıksel altyapıda gerçek-
leştirilen önemli gelişmeier sayesinde 196O'lı
yıllarda bebek ölüm oranı bin canlı doğumda
258 olarak hesaplanırken, 1993 yılında bu o-
ran. bin canlı doğumda 52 olarak gerçekleşti.
Uzmanlar, ana ve çocuk sağlığı konusunda yü-
rütülen akılcı kampanyalann bu başanda bü-
yük rol oynadığını belirtiyorlar. UNİCEF yet-
kilileri ise kaydedilen bu ılerlemeye karşın ül-
kenın sosyo-ekonomik gelişkınük düzeyı ile
karşılaştınldığındaölüm oranlannın hâlâ yük-
sek olduğuna dikkat çekiyor.
Ülkemizde bebek ve çocuk ölüm oranlan,
gerek coğrafi bölgelere göre gerekse kır-kent
aynmına göre önemli değişkenlıkler gösteri-
yor. Bunun en canlı örneğı ise kalkınmada ön-
celıkle yörelerde yaşanı>or. Bu bolgelerde be-
bek ölüm oranlan ve 5 yaş altı ölüm oranı ül-
ke ortalamalanndan 3-4 kat daha yüksek ger-
çekleşiyor.
tshal nedeniyle ölenler
Yapılan araştırmalara göre her yıl 5 yaş al-
tında çocuklardan 10 bini ıshal nedeniyle ha-
yatını kaybediyor. Bütün bebek ve çocuk
ölümlerinın yüzde 60"ı yıne ıshal ve zatürree
gibi önlenebilir hastalıklardan meydana geli-
yor. Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve
Aile Planlaması Genel Müdürü Prof.Dr. Ayşe
Akın Dervişoğlu,kalkınmanın temelinı oluştu-
ran nıtelıklı ınsan gücünün yetiştirilmesinde
temel koşulun önce çocuklann sağlık sorun-
lannın çözümlenmesi olduğuna dikkati çeke-
rek şunlan söylüyor:
~ Bebek ve çocuk ölüm hı/ı, bir toplumdaki
genel yaşam standartlannın. özellikle de sağlık
koşuilannın önemli bir göstergesidir. 1993 yılın-
da gerçekleştirilen 'Türkiye Nüfus ve Sağlık
Araştırması' na göre bebekölümlerininyansın-
dan çoğu (yüzde 56) ilk 4 haftada meydana ge-
li>or. Yine aynı araştırma bulgusuna göre 5 yaş
akı ölüm hızı binde 60.9 dolayında görülüyor.
Ancak araştırmadan çıkan diğer değişik bir
sonuç da ülkemizde bebek ölüm hızını düşür-
DİSK'İN RAPORU:
5 milyon çocuk işçi varistanbul Haber Servisi - Küçü-
cük ellen. ışıl ışıl gözleri. umutlan
\e hayalleriyle çocuklar... Koşan.
oynayan. çığlık çığlığa bir kuş öz-
gürlüğünde yaşamın tadını çıkartan.
Türkiye'nin geleceğine aday çocuk-
lar... Bir de boyalı yüzlen. çökük
avurtlan. arabesk müzığe bulanmış
küçücük beymlerin hüznünün daha
Lüçücük yaşta bakışlanna yansıdı-
ğı. "'çalışançocuklar™'* Daha doğru-
su. işçı sınıfının yüzde 17 sini oluş-
turarak. çalışma yaşamının büyük
yükünü minik, zayıf ve çelimsızbe-
denlenyle sırtlayan çocuklar; •'çı-
raklanmız..."
Dengesizük ve yanhşiar
Türkıye'de hemen her alanda ol-
duğu gibi çalışma yaşamında da
dengesızlikler ve yanlışlıklann bir-
bırini izlediği gerçeği sendikalar ve
resmı kurum-kuruluşlann yaptıkla-
n istatiksel çalışmalarla karşımıza
çıkıyor. Çalışma yaşamındaki çar-
pıklık ve dengesizliklere en önemli
örneğı ise "çalışan çocuklar" oluş-
turuÇor. DlSK. Türk-Iş. Petrol-lş.
DİE gibi kurumlann bu konuda
yaptıklan araştırmalar çok çeşitli
sonuçlan ortaya koyuyor. Sendika
ve benzeri siv il örgütlerin araştırma
sonuçlan ile resmi kurumlann so-
nuçlan arasında büyük farklar gö-
rülse de tüm çalışmalar çocuklann
çalışma yaşamının yükünün çok bü-
\ük birkısmını kaldırdığını ortava
koyuyor
• Türk-İş Çocuk
Bürosu'nun 1994yılmda
yayımlanan bir anketi,
çocuklann yüzde
25.46'sının 8 saat, yüzde
37.4'ünün 8 ile 10 saat,
yüzde 37.50'sinin ise 10
saatin üzerinde çalıştığını
ortaya koyuyor.
Petrol-lş Sendikası"nın yıllık de-
ğerlendirme çalışmasındâ Avukat
Bülent Akbay'ın, "gençlik" üzenne
araştırmasına geniş yer verildi.
Araştırmanın "çıraklar" başlıklı
bölümünde, özetle şu bileıler yer
alıyor: "TÜRK-İŞ Çocuk Bürösu
tarafından Mart 1994'te yapılan bir
araştırmada, çabşan işçilerin >1izde
17 sinin çıraklardan oluştuğu belir-
ölmiştir. Buna göre Türki\e işgücü-
nü oluşturan 21 milvon 184 bin 313
kişiden 3 mihon 639 bin 50'sinin ço-
cuk işçi olduğu ortaya çıkmaktadır.
DİSK'e bağlı DİSK-AR, 1993 \ilin-
da yaptığı iki araştırmada Türki-
ye'deki çocuk işçilerin sayısının 33
milyon ile 5 mihon arasında değişti-
ğini belirtmektedir."
DlE tarafından yapılan. "Nisan
1993 hane halkı işgücü anketi"nin
sonuçlannagöre 12-19 yaş grubun-
daki 10 milyonuaşkıngencin 3 mil-
yon 430 bin 75"ı çalışıyor. DİE"in
söz konusu anketinde 12 yaşından
küçükler kapsam dışı bırakılıyor.
Oysa Petrol-Iş'in araştırmasında.
Türkiye'de 12 yaşından küçüklerin
de çalışma hayatı içinde yer aldığı
bildirilmektedir. Bu araştırmaya gö-
re, 12-19 yaş grubunda yer alan 3.5
milyon civanndaki çocuğun 1 mil-
yon 985 bin 59'u "ücretsiz aile işçt-
si" olarak çalışıyor. Ücretlı çalışan-
lann sayısı yalnızca 1 milyon civa-
nndadır. Yine 12-19 yaş grubunda-
ki 3 milyon 430 bin 75 çocuğun yüz-
de 65.7 si ücretsiz aile işçisi, yüzde
23'ü ücretlı - maaşlı, yüzde 8.4'ü
mevsimlik işçi. yüzde 2.8 ı ise işve-
ren ya da kendi hesabına çalışıyor.
Çıraklann konınması
1986 yılında kabul edilen 3308
sayılı ÇıraKİık \e Meslek Eğitimi
Kanunu, Cumhuriyet tarıhimizin
çalışan çocuklarla ılgili en önemli
düzenlemesidır. Ancak bu yasa, uy-
gulamada ciddı bir değişiklik getir-
memiştir. Araştırmalar. çırakların
çalışma sürelennın çok fazla oldu-
ğunu da ortaya koymaktadır. Türk-
Iş Çocuk Bürosu'nun 1994 yılında
yayımianan bir anketi çocuklann
yüzde 25.46 sının 8 saat, vüzde
37.4'ün 8 ile 10 saat, yüzde 37'50 si-
nin ise 10 saatin üzerinde çalıştığı-
nı ortaya koymuştur. Bunlann >anı
sıra çıraklann hiçbır sosyal güven-
liği bulunmadığı gibi sağlıksız şe-
kilde çalıştıklan ve iş kazalan kar-
şısında korunmasız oldukları da
ciddi bir gerçek olarak önemini ko-
rumaktadır.
mek için alınan önlemlerin etkili olduğunu or-
taya ko> uyor. Çocukölümlerinin büy ük hir kı.v
mı bir ayını doldurmadan ölen bebeklerden
oluşuyor. Genetik yapı, hamilelik \e doğum es-
nasındaki problemlerden kaynaklanan ölüm-
ler çocuk ölümlerinin önemli bir nedeni olarak
karşımıza çıkıyor."
Ölümler neden yüksek?
Yapılan araştırmalara göre bebek ölıim hı-
zının yüksek olmasında en önemli nedenler
ishal, zatürree ve doğum yaralanmalan. Çok
sayıda ve sık doğumlar. beslenme ve eğıtim ye-
tersizlıkleri , sosyo-ekonomik sorunlar, akra-
ba evlilikleri de bebek ölümierinde etkisi olan
diğer önemli nedenler olarak gösterıliyor
UNICEF'in son yayımladığı rapora göre ge-
lişmekte olan ülkeler arasında ana ve çocuk
sağlığı konusunda büyük atağa geçen Türki-
ye'nin 5 milyon çocuğun bağışıklanması he-
definden 4 milyonunu gerçekleştirdiği belir-
tiliyor.
Prof Dr. Ayşe Akın Dervişoğlu, bebek ve 5
yaş altı çocuklarda ölüm hızlannın azaltılma-
sı amacı ile koruyucu sağlık hızmetlen içinde
verilen rutin çocuk sağlığı hızmetlenne ek ola-
rak yürütülen programlan şöyle özetlıyor:
Aşı ile koruma
"1985 yılında kampanya ile hızlandınlan ba-
ğışıklama programında 0-6 vaş çocuklar, aşı ile
korunabilir 6 hastalığa karşı \ani difteri, boğ-
maca. tetanoz, çocuk felci, kızamık ve vereme
karşı aşılanmaktadır. Ülkemizde çocuk ölüm
nedenleri arasında ilk sıralarda >er alan ishal-
li hastalıkların ve bunlara bağlı ölümlerin azal-
tılması amacıv la 1986 v ılında başlatılan prog-
ram halen yurt çapında sürdürülüyor. 1986 >>
lından bu \ ana çocuklarda > üzde 55 oranında
ishal vakasının azaldığı görülmektedir. Aynca
akut solunum yolu enfeksiv onlarının kontrolü
programı başanyla yürütülmektedir. Bütün bu
programlara ilave olarak anne sütünün teşvik
programu bü> ümenin izlenmesi programı, iy-
ot yetersizliği hastalıklan ve tu/un ivotlanma-
sı programı, güvenli anneük ve >eni doğan be-
bek bakımı gibi çok yönlü programlarımızı
sürdürmekte>iz."
KOKAİN
Kokain, dopaminin dönüşünü
engeller. Limbik sıstem taşıyıcı
maddesi ile dolar ve bu nedenle
yoğun bir kendinden geçme yaşanır.
NİKOTİN
10 saniyede ciğerlerden
beyne ulaşır, ulaştığı
bolgeye göre sakınleştiricı
ya da uyancı etkı
yapabilır. Stres, sıkıntı ve
ıştahı da keser. Dopamın
oluşturduğundan mutluluk
duygusu da verir.
ALKpL
Alkol beynın değişik
bölgelerinı etkiler Kısa bir
süre önce özel bir alkol
depolayıcısına da
rastlanmıştır. Gevşeme
duygusunu yaratır.
Limbik sıstemde alkol,
dopamin oluşumunu
sağlar, gevşeme ile
mutluluk duygusu yaratır.
CANNABİS
llacın etkıleri özellikle
Hippocampusda gorülür.
Burada duyular kodlanır
ve hafıza şekillendirilir
Caunabıs, Anandamilerin
ortaya çıkmasına neden
olur. Anandamic
G-Proteınlennin bloke
ederek sınır hücrelerinin
uyan yoğunluğunu etkiler.
Bilim, mutluluğun beynin cortex bölgesiyle bağlantısını keşfetti
Mudulugun sırrı beyinde gizli
Çeviri Servisi - Epikür, Atina
yakınlannda bir bahçede anlatmış-
tı mutluluğu. Erkekler ve kadınlar
toplanmışlar. dikkatle ve umutla
dinliyorlardı onu. Bu anlatılar ço-
ğaldıkça Epikür. mutluluğun felse-
fesini ortaya koyan bir kavram ola-
rak yerleşti dillere...
Ve antik Yunan'ın tüm filozofla-
n insanlığın mutluluğunu hedefle-
mişlerdi. Aynldıklan tek nokta in-
sanı mutluluğa götüren yoldu. Ar-
dından tek tanrılı dinlerin cennetle-
ri oluştu, çünkü insan bu dünyada
mutluİuğu yakalayamayacaktı.
Signıund Freud, "İnsanoğlunun
mutlu olması, >aradılışın felsefesin-
de hedef alınmamıştır" dıyordu.
Arthur Shopenhauer ise daha da
ilen giderek mutluluk kavramını.
insanoğlunun varoluşuyla beraber
kafasında yarattığı en büyük yanıl-
gı olarak niteliyordu. '68 kuşağının
düşünürlerinden Ludwig Marcuse,
**Mutlulukinsanın gözlerinden, gü-
lüşünden, sesinden okunabilir. An-
cak bu elle rutulur gözle görülür
duygu tanımlanamıyor ve sınıflan-
dınlamıyor" demıştı.
Mutluluk çok yönlü, kişisel ola-
rak değişken ve bilimin bugüne ka-
dar çözümleyemediği bır olgudur.
Acı, korku ve bağımlılık üzerinde
binlerce paragraf bilimsel makale
bulunurken, mutluluğu anlatabılen
birkaç satır ciddi yazıya rastlaya-
mayız. Ancak bilim adamları bu
• Mutluluk ve acı duygusu aynı beyin bölgesinde
oluşmuyor. Bu nedenle de insanlar mutluluğu ve acıyı
aynı anda tadabiliyorlar.
tespit edilmiş olmasından ötürü
mantık ve duygunun birbınnden
aynlmaz iki olgu olduğu kabul edi-
liyor.
Mutluluk nasıl oluşuyor?
Yeni bilimsel verilere göre duy-
gular, süreklı yeni bilgilerhafızala-
yan ve bunlan eskileriyle karşılaş-
tırarak bıze bir bakış açısı kazandı-
ran beynin kendı yorumu ve değer-
lendirmesinden başka bir şey de-
ğiller. Açıklamalara göre. eski de-
neyimleri ışığında yeni ve ilginç
olarak niteleyip beynimizin hafıza-
sına aldığı her şey aslında eskinin
yoğun etkısı ve yönlendirmesi al-
tında. Yeni duyumlann değerlen-
dirmesi beynin limbik kıvnmlann-
da oluşuyor Buradan bağlantıl. si-
nir ipleri dolay ısıyla hatıralarla bağ-
lantı kurularak 'cortex'e. yani hafı-
zaya aktanlıyorlar. Ancak bu aktar-
ma sırasında eski deneyımlerden
öğrenilenler. yeni değerlendirme-
ler üzerinde bir hayli etkili oluyor.
Bilim adamlan mutluluğun teori-
si hakkındageliştirdikleri maddele-
ri şöyle sıralıvorlar:
- Mutluluk ve acı duygusu aynı
beyin bölgesinde oluşmuyor. Acı
limbik bölgede kök bulurken, mut-
luluk büy ük be> in loblannda oluşu-
kavramı da analizetmeye ve ilk cid-
di tanılan koymaya başladılar. Bi-
lim çevrelen. insanı ınsan yapan
özelliklerin başında gelen bu kav-
ram çözümlenmeden insanı değer-
lendirmenin olası olmadığı iddi-
asındalar. Hannov er Tıp Yükseko-
kulu psikiyatrlanndan bir grup,
mutluluk duygusunun analizi için
10 yıllık bir araştırma süresi plan-
larken. bu duygunun kimyasal bir
oluşumdan çok. öğrenmenin ve ha-
fızaya yerleşti rmenin bir sonucu ol-
duğunu da baştan belirtiyorlar.
Bilim çevreleri bu kavramı araş-
tınrken. kendi yarattıklan bir dog-
mayı da kırmak zorunda kalmışlar.
Bugüne değin duygulann sırrının
anahtannı limbik beyin bölgelerin-
de arayan bilim. mutluluğun cortex
ile. yani bilinçaltının ve öğretilerin
odaklandığı bölüm ile bağlantısını
keşfetmiş durumda. Amerikan nö-
robıyologlan. duygulann haritasını
çıkarmaya başlamışlar. Mutluluk,
acı, öfke ve korku, tomografiler sa-
yesinde insan beyninde lokalıze
edilebiliyor. Bilimsel kitapların ço-
ğunda hâlâ aklın duyular üzerinde
çok az etkisi olduğu yazılı olsa da
bu iki beyin bölgesının birbirine
çok yakın olması ve aralarındaki
bağlantının artık bilimsel olarak
yor. Bu nedenle de insanlar özellik-
le bu iki duy gu> u, vani mutluluğu ve
acıyı aynı anda tadabiliyorlar.
- Depresif hastalarda limbik sis-
temdekı hatalı fonksıyon dolayısıy-
la geçmiş ve gelecek, yorum açı-
sından sürekli negatif değerlendiri-
liyor.
- Neşeli ya da hüzünlü filmler sey-
rettiğimizde, hippocampus ve
amygdala akthite kazanıyor ve bu
nedenle duygulanmız da hafizalanı-
yor. Çünkü duygulanmızı hatırla-
ma>a kalktığımızda cortex uyarılı-
yor.
- Uyuşturucu madde kullanımın-
da. hippocampus uyanlıyor. Bura-
da uyuşturucu depolan var oldu-
ğundan, etkj yoğun oluyor. Uyuştu-
rucu kullanımında en çok algı ye-
teneğimiz zayıflıvor. Bu nedenle de
beynin harcadığı enerji azalıyor.
Algıyı devre dışı bırakmak beynin
aktivitesini azaltırken biz kendimi-
zi daha ıvı hıssediyoruz.
U>aışturucu türlerinın beyin ıçin-
dekı farklı etkıleri tek tek incelen-
miş bulunuyor. Etkiler farklı ol-
makla beraber sonuçta mutlu olma-
ya daha yatkın bir bey insel durgun-
İuk gözlemleniyor. Bu araştırmalar
sonucunda uyuşturucu bağımlılı-
ğında asıl faktörün mutluîuk ba-
ğımlılığı olduğu da voırgulanmaya
başlıyor ve terapı yöntemlerinin
değıştirilmeleri gereğinın altı
çiziliyor.
CBS, 5.4 milyar dolara
Westinghouse'un oldu
Çeviri Servisi - Amerikan
telev izyon dünyasının 2 bü-
yük devi. 48 saarten daha
az bir süre içinde birbiri ar-
dına satıldı.
Eğlence sektörünün dün-
yaca ünlü dev ismi Walt
Disney'in. Amerika'nın
büyük televizyon ve radyo
kuruluşuGapitalCities'i 19
milyar dolara satın almasın-
dan 1 gün sonra. VVesting-
house firması da Amerikan
eğlence sektörünün ilk 5'i
arasına giren GBS firması-
nı 5.4 milyar dolara (yakla-
şık 243 trilyon TDsatın al-
dığını açıkladı. Peş peşe ya-
pılan bu anlaşmalarla tele-
vizyonculuğun en büyük
y atınm alanlan arasına gir-
diği kanıtlanmış oldu.
1986 yılında VVestıngho-
use fîrmasının 100. kuruluş
yıldönümü kutlamalannda.
şirketin Yönetim Kurulu
Başkanı Douglas Danforth.
"Sürekli değişime açık ol-
masaydık. bugün bu kadar
güçlü olamazdık, hatta bel-
ki var bile olamazdık" de-
mişti. Westinghouse'un
başansının tarihçesi şöyle:
Kendı halınde bir tamir-
cı v e sivıl savaşta görev alan
Zayıflama
umutlan
söndü mü?
Çeviri Servisi - Bir haftayı
aşkın bir süredir
kilolarından yakınanlara
müjde veriliyordu: Bir
biyoteknoloji firması uzun
süren çalışmalar sonunda
bulduğu bir hormonla
denek fareleri istediği gibi
zayıflatabılmiş, aynı
sonucun insanlarda da
alınabileceği kesin birdille
ifade edilmişti. Oysa The
Independent gazetesinde
konuyla ilgili son haberın
başlığı şöyleydi: "Fareleri
incelten diyet hormonu,
insanlarda aynı etkiyi
vapmıyor."
ilk haberi veren Hovvard
Hughes Medical Institute
uzmanlanndan Dr. Jefflney
Friedman. buluşunu
Science dergısınde
açıklamıştı. Keşfin
beklenen sihirli madde
olmadığı ise Ingiltere'de
Journal of Clinial
Investigation dergisinde
yayımlandı.
Westinghouse,
dünyanın en büyük
televizyon üretim ve
dağıtım pazannı
oluşturmak
amacıylal994
Haziranı'nda CBS ile
flört etmeye başladı,
sonunda satın aldı.
19 yaşında bir asker olan
George Westinghouse.
1866 yılının başlannda he-
nüz 19 yaşındayken ilk pa-
tentini almaya hak kazandı.
Bu ilk patent. onun yaşamı
süresince sahibi olacağı
360'tan fazla patentin de
başlangıcı oldu. 1886 yılın-
da 39 yaşında iken. jenera-
tör ve elektrik dağıtımı hak-
kını alabıldı ve böylece
Pittsburg'da eski bir fabri-
kada Westinghouse firması
kurulmuş oldu. O yılın so-
nunda 200 işcısi. 13 ürünü
ve yılık satıştan 175 bin do-
larlık bir hasılatı vardı.
llerleyen yıllarda, Wes-
tinghouse Electric.
ABD'nin elektrik kullanı-
mı için ilk buhar türbininı.
ilk otomatık elektrik alanı-
nı, ütüui ve fıltreyi bula-
rak. "buluş sahibi'' unvanı-
nı kazandı. 1920'lerde
Grup VV adlı radvo ıstasyo-
nunu bünyesıne kattı. 1950
yılında VVestinghouse. nük-
leer reaktörlerin yapımına
başladı ve nükleer jenera-
tör istasyonlannın ilk ticari
satışını gerçekleştirdi. 1970
vel980'li yıllarda. değişen
dünva düzeni ve teknolojı-
deki inanılmaz ilerlemeler-
le, VVestinghouse firmasını
ticari ve savunma amaçlı
elektroniklerden. atıklar ve
enerji sistemlerine ve hatta
finans sektörüne bile atıldı.
1990'ten başlayarak bu
dev şirket. finans sistemin-
de peş pese aldığı yaralar-
dan dolayı sarsılmaya baş-
ladı. 1994 Ocakayında al-
dığı kararla 2 yıl içinde iş-
gücünü 6000 kışi azaltma-
yı planladı, kâr hisselenni
yanya indirdi ve şirkette
yapısal değışimlere yönel-
dk 1994 Haziranı'nda ise
VVestinghouse. dünyanın en
büyük televizyon üretim ve
dağıtım pazarını oluştur-
mak amacıy la CBS ile flört
etmeye başladı ve sonunda
5.4 mil) ar dolara satın aldı.