Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
24 AĞUSTOS 1995 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA
EKONOMI
Pankobiriikte
toplusözleşme
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Şeker-İş ile
Pankobirlik arasında 3 bm
işçi adına sürdürülen toplu
iş sözleşmesi görüşmeleri
anlaşmayla sonuçlandı.
Sözleşmeyle giydirilmiş
ortalama net ücret 32
milyon liraya yükseldi.
Şeker-lş'ten yapılan
açıklamaya göre, yeni toplu
iş sözleşmesi ile
yevmiyelere önce yüzde
2.65 ile yüzde 20.31
arasında değışen oranlarda
skala zammı yapıldı. Bu
artıştan sonra oluşan
ücretlere de birinci yılın ilk
6 ayı için yüzde 25, ikinci 6
ayı için yüzde 20 artış
getirildi
AB ile ticaret
açığı biiyüyor
• ANKARA (ANKA)-
Ocak-haziran döneminde
AB ülkeleriyle yapılan
ticarette verilen açık geçen
yılın aynı dönemine göre
yüzde 21.2 oranında arttı.
Açık. ocak-haziran
dönemleri itibanyla 1
milyar 560.2 milyon
dolardan I milyar 891.2
milyon dolara yükseldi.
Epdemir'de yetki
çıkmazı
• ANKARA (AA) - Ereğlı
Demir Çelık Fabrikalan
Genel Müdürlügü
(ERDEMİR) işyerlennde
toplu iş sözleşmesi yetkisi
alabılmek için Türk Metal
Sendikası'nın Çalışma ve
Sosyal Güvenlik Bakanlığı
aleyhine açmış oldugu dava
sürerken, DlSK'ebaglı
Bırleşik Metal-lş Sendikası
da, yetki tespiti için ikinci
kez girişimde bulundu.
ŞİRKETLERDEN
LOGO YAZILIM
herhangı bir versiyondan
seti veya modül kümesi
olan LMS kullanıcılan için
29 Eylül tarihine kadar
geçerliolacak bir indirim
kampanyası başlattı.
DEVA HOLDING yeni
Deva İlaç Üretim Tesisleri
Projesi için hazırlıklara
başladı.
MIGROS Kızıltoprak,
Alsancak ve Atakpy 5'teki
mağazalanndaki
yenilenme çalışmalan
tamamlandı.
3M kütüphanecilikle ilgili
güvenlik sistemlerini IFLA
Kongresi'nde tanıtacak.
SWISSOTEL Otelcilik
Okulu ilk mezunlannı
verdi.
ÖĞRETMEN ÇORAP
FABRİKASI Fransızlann
ünlü haute couture markası
Pierre Balmain ile lisans
anlaşması yaptı.
İSVIÇRE SIGORTA
1995 yılının ilk yansında
acente sayısını 425'e
çıkardı.
BAYINDIR SİGORTA
selden zarar gören
sigortalılanna toplam 14.5
milyar TL ödüyor.
MÖTOROLA Akdeniz ve
Atlantik kıyılannda tatil
yapan insanlann cep
telefonu kullanımlannı göz
önünde bulundurarak bu
bölgelerde GSM servisi
veren ağlannı genişletiyor.
NOWELL Unlxware
Expo Konferansfndaki
Unixware Çözümler •
Pavyonu'nun
sponsorlanndan oldu.
OSMANLI BA.NKASI
Yıldınmbeyazıt-Ankara
Şubesi Kazım Karabekir
Caddesı 89/23-24
numaradaki yeni adresine
taşındı.
BAŞAK SİGORTA Ağn
Yazıcı Barajı ve HES
Tesisleri insaatını teminatı
altına aldı.
BATISÖKE çimento
fabrikası beyaz çimento
üretimine başladı.
EMEK HAYAT
SİGORTA üzerinde
bulunan bir "chip"
sayesinde sigortalı
hakkındaki tüm bilgileri
anında hastane ve
doktorlarda bulunan
ekranlara aktaran Smart
Card uygulamasına
geçiyor
PAKMAYA Senegal,
Kamboçya ve Filipinler'e
maya ihraç etmeye başladı.
EFES PİLSEN'ın
Adana'nın Yüreğir
ilçesinde yaptıracağı
îlköğretim Okulu'nun
temeli ahldı.
İMTAŞ SİGORTA
"Union Assurance Paris"
bünyesinde düzenlenen
genç yönetici
semınerlerine iki yöneticisi
ile katıldı.
KOÇBANK'ın 29. şubesi
Istanbul Etiler'de açıldı.
MACRO süpermarket
Nişantaşı şubesini açıyor.
SHOWPA Tuzla'da yapımı
tamamlanan Deniz
Köşklen'nin satış
kampanyasını başlattı.
En büyük 500 kuruluşun üretim dışı geliri, satış gelirini aştı
Sanayici de 'rantiye' olduEkonomi Servisi- Istan-
bul Sanayı Odası tarafından
belirlenen 500 büyük sana-
yı kuruluşu listesınde kamu-
nun ağırhğı sürüyor. 1994
yılında da 500 büyük fîrma
arasında birinci sırayı Tüp-
raş, ikinci sırayı Tedaş ve
üçüncü sırayı da Tekel alır-
ken, böylece ilk üç yine de-
ğişmemiş oldu. Geçen yılkı
döviz krizinin ardından, pa-
ra piyasalanna daha yoğun
biçimde yönelen sanayi ku-
ruluşlannın, faaliyet dışı ge-
lirleri de üretim gelirlenni
aştı. Sanayikuruluşlan, elde
ettıklen "rant" ile ekono-
mık krizin tahnbatından
kendilerinı büyük ölçüde
korudular. Imalat sanayun-
de 500 büyük şirket, toplam
üretimdekı ağırlıklannı da
koruyarak. küçükleringehş-
mesine fırsat vermedıler. Bu
arada kamu kuruluşlannın
bir önceki yıla göre perfor-
mans artışı da dıkkati çekti.
Bu yıl ilk altı sırayı kamu
kuruluşlan alırken. yedincı
sırada yer alan Arçelik, özel
sektör sıralamasında ilk sı-
rada yer aldı. 1993 yılının
özel sektör bırincisi Tofaş
ise 1994'te özel sektör sıra-
lamasında ikinci genelde ıse
dokuzuncu oldu. tSO tara-
fından hazırlanan 500 bü-
yük sarayi kuruluşu rapo-
runda 1994 yılında yaşanan
krize rağmen hem özeİ sek-
tör hem de kamunun kârlılı-
ğının arttıgı belırtılerken,
dikkati çeken önemlı bir
nokta da faaliyet dışı kârla-
nn ilk kez yüzde 54.6'ya u-
laşması oldu.
tstanbul Sanayi Odası ta-
rafından her yıl geleneksel
olarak düzenlenen "Türla-
ye'nin 500 Büyük Sanayi
Kuruluşu" araştırması so-
nuçlandı. Fırmaların 1994
yılında gerçekleştirdikleri
üretımden satışlara göre ya-
pılan sıralamada Tüpraş
1993 te olduğu gibı 1994"te
de birinciliğini korudu. İlk
10 sıraya özel sektörden sa-
dece 2 kuruluş girebıldı. 500
büyük firmanın açıklandığı
tSOmeclıstoplantısındabır
konuşma yapan Başkan Hü-
samettin Kavi. araştırmada
1994 krizınden özel büyük
firmalann daha fazla etki-
lendiğinin ortaya çiktığını
belirtti. DİE'ye göre özel
imalat sanayi inde yüzde 11 -
12 oranında bir gerileme gö-
ründüğünü kaydeden Kavi,
500 büyükte yer alan özel
sektör imalat sanayiinde bu
oranın yüzde 20'lere ulaştı-
ğına dikkat çekti.
• 1994, 500 büyük firma sıralamasında ilk sırayı
Tüpraş alırken, Tedaş ikinci ve Tekel de üçüncü
oldu.
• 1994"te ilk altı sırayı kamu alırken, özel sektör
sıralamasında yedinci sıradaki Arçelik birinci, 9.
sırada yer alan Tofaş da ikinci oldu.
• 1994. 500 büyük firma listesınde kamu
kuruluşlannın sayısı 66'dan, 71 'e yükselirken, özel
kuruluş sayısı 434'ten 429'a geriledi.
• 500 büyük firmanın üretimden satışlan cari
fiyatlarla özel sektörde yüzde 102, kamuda yüzde
135 artış gösterdi.
• 1994'te 500 büyük sanayi kuruluşunun KDV
hariç üretimden satışlannın toplamı, 1 katrilyon 297
trilyon 550 milyar lira oldu.
• Üretimden satışlar özel firmalarda yüzde 10.8'lik
gerileme yaşarken, kamuda yüzde 2.0 arttı.
• 500 firma içinde yer alan özel firmalann 1991 'de
yüzde 51.1 olan faaliyet dışı gelirleri, 1994'te yüzde
54.6'ya ulaştı.
• 500 büyük firmanın imalat sanayiindeki üretim
payı yüzde 44 oldu.
TURKİYENİN EN BÜYÜK 10 SİRKETİ
Firma ve
Meseseler
1 TÜPRAŞ
2 TEDAŞ
3. TEKEL
4.TEAŞ
5. PETKİM
6. Tür. Şeker F.
7. Arçelik
8. Ereğh D Ç
9. TOFAŞ
10. İSDEMİR
Üretiıadefl
Satrçlar
(KOV hariç)
(1000 TL)
143.509.151.258
71 870.378.382
51.530.119.235
45 486.895.201
25.334.704.594
25.127.447.897
24 574 464.751
20 242 328.000
19 011 399.910
14 745 064.436
Satış Hasılatı
(KDV hariç)
Tutan
(1.000 TL)
158.927.924.388
71.870 378.382
60.162 442 355
45.486.895.201
25.644.578 759
26.075.923 024
24.917 936 000
20.572.248 000
19.519.052 450
14.745.064 436
Bilanço Kajı
(V.O
(Tutan
(1.000 TL
(-3.999.691 378)
(-2.538.811.515)
10.688.518 962
969.203.603
5.057.852.331
1.399.669.579
1.356.380.387
3 030.406.000
7 821.998.586
(-13 678.413.340)
KAMU KURULUŞLARININ KÂR ZARAR TABLOLARI (MİLYAR TL)
Satış Hasılatı
Ihracat
Iç Piyasa
Çeşitli Gideıier
Amortisman Gıderleri
Ödenen Maaş ve Ücretler
Ödenen Faızler
Ödenen Kur Farkı *
Ödenen Kiralar
Bilanço Kân
Nakit Kâr
Finans Öncesi Nakit Kâr
1989
90 KUR.
574330
36491
537839
396780
38382
65904
48047
O
201
25016
63397
111445
1990
91 KUR.
593359
30367
562992
434184
30420
81559
41255
0
334
5607
36026
77281
1991
86 KUR.
625960
25148
600812
491540
26666
119571
62652
0
385
(74855)
(48189)
14463
'Not: 1992 öncesi ödenen kur farkı rakamlan bulunmamaktadır.
I
1992
80 KUR.
661255
30570
630684
507848
25796
125469
68544
13342
343
(66743)
(40948)
40937
1993
66 KUR.
624568
30695
593873
441610
36740
129033
70776
6964
320
(53910)
(17170)
60570
I1994
71 KUR.
620725
42041
578684
469415
38513
91522
53685
17546
276
(32686)
5827
77058
ÖZEL ŞİRKETLERİN KÂR ZARAR TABLOLARI (MİLYAR TL)
Satış Hasılatı
Ihracat
Iç Piyasa
Çeşıtlı Gıderler
Amortisman Gıderlen
Ödenen Maaş ve Ücretler
Ödenen Faızler
Ödenen Kur Farkı *
Ödenen Kiralar
Bilanço Kân
Nakit Kâr
Finans Öncesi Nakit Kâr
1989
410 ŞİR.
721864
126379
595485
536069
31437
54817
42631
0
751
56158
87595
130227
1990
409 ŞİR.
788525
107173
681352
583712
35199
72810
37250
0
766
58788
93987
131237
1991
414 ŞİR.
855136
121038
734098
633024
34700
93244
51282
0
1632
41254
75954
127236
'Not: 1992 öncesf ödenen kur farkı rakamlan bulunmamaktadır
1992
420 ŞİR.
974706
124749
849957
705160
37655
92340
46659
21290
1513
70088
107744
175693
1993
434 ŞİR.
1042158
133826
908332
718263
47855
102952
52906
23190
1896
95096
142951
219047
1994
429 ŞİR.
945402
226587
718815
627710
38533
70385
46824
54676
1687
105587
144120
245620
1984
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
Dijef Gelirter (milyar TL)
65.888 349
104 501915
204 558.231
285.321 034
632.251 158
1.299.143.459
2.224.648 247
3.721.503 901
7.794.368.122
17.548.778 004
57.694.648 710
Net Bilanço Kirı(mityarTL)
316.573 000
433.462 000
663.879 000
1 593.763.022
2.494.087.226
4.189.117.743
6679.368.414
7.282.287.783
20.052.422.789
43 093.652.150
105.587.224 479
Oram(%)
20.8
24.1
30.8
17.9
25 4
31.0
33.3
51.1
38.9
40 7
546
ÖZEL ŞİRKETLERİN KÂRLARIİCİNDE RANTIN PAYI
Möi SiJanço Kârına Oranı {%)
1991 1992 1993 1994
Raporun en çarpıcı sonuç-
lanndan birinin 500 firma
arasında yer alan özel sektör
firmalannın I99l'de yüzde
51. l olan faaliyet dışı gelirle-
rinin 1994'te yüzde 54.6'ya
ulaşması olduğunu belirten
Kavi. "Türkiye bu oranın gn
derek küçüfcceği bir ortanun
bir an önce sağUnmasuu bek-
lemektedir" dedi. İmalat sa-
nayiinin asli görevınin arayı-
şı içinde olduğunu kaydeden
Kavi, "Bugfinkü makro eko-
nomik yapının değişmesi, faiz
baskısının ekonomi üzerinden
kalkması şartnr. Aksi takdir-
de Türkive"nin gekceğini bağ-
ladığunız imalat sanayii için
iyiroser oimak mümkün de-
ğfldBr" dıye konuştu.
Bu arada raporda dikkati
çeken önemli bir nokta ise
1994'ün kriz yılı olmasına
rağmen hem özel sektörün
hem de kamunun kârlılıklan-
nı arttırmış olması. Artan kâr-
lılığm önemlı boyutlara ulaş-
tığı belirtilen raporda. "OzeJ
kesimde saüşlann yüzde 9 J,
kamu kesiminde ise yüzde 0.6
azaimış olmasına rağmen özel
kuruluşlar kârlannı arttırmış.
kamu kuruluşlan ise zararla-
nnı azaltmıştır" denıldı.
Meclis toplantısında Hüsa-
mettin Kavi'nin oda faaliyet-
lerini anlatan ilk konuşmasın-
dan sonra söz olan ışadamı
Sakıp Sabana ise Doğu'daki
tüm problemlerin yatınm ek-
sıkliğınden kaynaklandığıhı
belırterek ISO'nun bölge için
bir rapor hazırlanmasını iste-
di. Doğu'ya yatınm yapma-
dığı için kendini suçlu ilan e-
den Sabancı. kurulacak bir
Doğu Holding ile firmalann
birleşerek Doğu'ya yatınm
yapabıleceğini kaydetti.
t-*;- -
Buğday üretimi
YILLAR ÜRETİM
(Ton)
1982 17.500.000
1983 16.400.000
1984 17.200.000
1985 17.000.000
1986 19.000.000
1987 18.900.000
1988 20.500.000
1989 16.200.000
1990 20.000.000
1991 20.400.000
1992 19.300.000
1993 21.000.000
1994 17.500.000
1995 18.000.0Q0
Ürün Tahmin Komitesi'ne göre, rekolte 2 yıl öncesinin çok gerisinde
Bıığday, Bakaıu yalaııladıANK.4RA (A.A) - Tanm Bakanı'nın
"Üretim düşükdeğil" ıddıasınakarşın.
bu yılki buğda> rekoltesi geçen yılkı gı-
bi düşük çıktı. Bu yıl buğday rekoltesi-
nin 18 milyon ton. arpa rekoltesmın 7.5
milyon ton, şeker pancan rekoltesmın
de 11 milyon 380 bin ton olarak gerçek-
leşmesi bekleniyor.
Tanm ve Köyişlen Bakanlığı önder-
liğinde, DİE, DPT, TZOB. Meteoroloji
Genel Müdürlüğü. MPM. TMO ile Sa-
nayi ve Ticaret Bakanlığı'ndan temsil-
cilerin yer aldığı "Ürün Tahmin Ko-
mitesi", bu yıla ılişkın "ilk" tanmsal
üretim tahmınlenni belırledı. Komite,
geçen yıl 17 milyon 500 bın ton olan
buğday üretımınin bu yıl 18 milyon ton,
geçen yıl 7 milyon ton olan arpa üreti-
min ıse 7.5 milyon ton olarak gerçekle-
şeceğıni tahmin etti. 1993 yılı veönce-
sınde buğday üretımı 20-21 milyon ton-
lukdüzeyı ile Türkiye'nin ihtiyacını kar-
şılayabiliyordu. Tanm Bakanlığı geçen
• Ortalama buğday tüketimi
20-21 milyon ton civannda
olan Türkiye, bu yıl da
kuraklığın etkisi altındaki
1994 yılının 17.5 milyon
tonluk üretimini aşamadı.
yılkı üretımı 20.5 milyon ton olarak
planlamış, ancak kuraklık rekoltenın
17.5 milyon tonda kalmasına yol aç-
mıştı. Bu yıl da, yoğun yağış ve hasta-
lıklar, buğdayda 20 milyon tonluk üre-
tim hedefinde 2 milyon tonluk fıreye
neden oldu.
Komite'nin tahmınlerine göre, geçen
yıl 217 bin 484 ton olan tütün üretimi
226 bın 600 tona çıkacak, ancak şeker
pancan üretımı 12 milyon 736 bin ton-
dan 11 milyon 380 bın tona gerileyecek.
Bu yıl aynca, 2 bın 500 ton kenevir, 26
bın ton Afyon, 26 bin 500 ton anason.
27 bm ton keten, 8 bin ton da kımyon
üretimi bekleniyor. Geçen yıl 1.6 mil-
yon ton düzeyinde gerçekleşen pamuk
üretimı için tahmınde bulunulmadığı
öğrenıklı. Aynca, bu yıl 50 bın ton bak-
la, 4 bin ton bezelye, 750 bin ton nohut,
210 bm ton fasulye. 575 bın ton kırmı-
zı mercimek, 150 bin ton yeşil merci-
mek, 2 bin 500 ton börülce, 160 bin ton
fiğ ve 9 bin 100 ton burçak üretileceği
tahmın edildı. Geçen yıl 52 bın ton
bakla. 4 bin ton bezerye, 650 bin ton no-
hut, 180 bin ton fasuiye, 510 bin ton kır-
rruzı mercimek. 100 bin ton yeşil mer-
cimek, 2 bin 25 ton börülce, 165 bın ton
fığ ve 9 bin 600 ton burçak üretilmiştı.
öte yandan geçen yıl 1 milyon 800
bın ton olan soğan üretiminin, bu yıl 2.5
milyon ton, 4 milyon 350 bin ton olan
patates üretıminin de 4 milyon 750 bin
ton düzeyinde gerçekleşmesi bekleni-
yor.
ÜRETÎCtLERDEN ORTAK BtLDİRt
Promosyona
sanayici tepkisiEkonomi Servisi- Son
günlerde giderek yoğun-
laşan gazete promosyon-
lan. beyaz eşya ve elekt-
ronik cihaz imalatçıları-
nın tepkisine neden oldu.
Gazetelerin, televizyon-
dan müzik setine kadar
milyonlarca lira değerin-
deki dayanıklı
tüketim malını
kupon karşılığı
dağıtma va-
adiyle tirajlan-
nı tırmandır-
ması üzerine
üreticiler, ses-
sizliklerini boz-
dular. Elekrronik Cihaz
Imalatçılan Derneği ve
Beyaz Eşya Sanayicileri
Demeği'nin yaptığı ortak
açıklamada. şuandaki du-
rumun promosyon sının-
nı aştığı. herkese seyya-
nen hediye dağıtılmasmın
promosyon değil satış an-
lamına geldiği belirtile-
rek, satış yönteminin ülke
ekonomisine ve sektöre
1
1
zarar verdiği vıırgulandı.
Açıklamada, promosyon
yoluyla malın satış bede-
linin tamamının teslim-
den önce tahsil edildiği,
bunun ıse 21940 sayılı
resmi gazetedeki Merkez
Bankası tebliğinde belirti-
len yüzde 40'ının önce-
denalınabılece-
ği ilkesine aykı-
n olduğu ıfade
ediliyor. Pro-
mosyon olarak
verilen ürünler
üzerinden
ödenmesi gere-
ken TRT band-
rol ücreti ve KDV gibı
vergilerin ne şekilde öde-
neceğinin belli olmadığı
belirtilen açıklamada, pi-
yasada ticaret yapanlann
vergilennı nihai satış be-
delı üzerinden ödedikleri.
hediyelerde ıse teslim be-
deli belirlenmediği için
hangi değerin esas alına-
cağının bilinmediği belir-
tiliyor.
IŞÇİNtV EYRENİNDEN
ŞÜKRAN SONER
Vurgun Yemiş...
Ben mi öyle algılıyorum? Çevremdeki bir haya mı yok-
sa sizler de aynı türden duygular, izlenimler içinde misi-
niz? Vurgun yemiş balıklar gibi üzenmizde bir sersem-
lik. Sadece sorunlardan değil, konular üzerinde düşün-
mekten kaçar olduk.
Enikonu aydın, belli bir kultüre, bilince, sosyal, toplum-
sal, siyasal ilgiye sahip olduğunu bildiğim insanlar, "Ar-
tık gazete okumuyorum, şöyle bir televizyonlardaki ha-
behere bakıyorum" diyoriar. Kımıleri de gazeteyi sade-
ce kuponlannı kesmek üzere aldığını bireksiklik duyma-
dan söylüyor.
Kuponlara göre tiraj alan gazeteler giderek gazeteci-
likten, kalrteden uzaklaşıyor Gazetelerin yerini aldıgı söy-
lenen televizyon haber ve programlannın içleri, onların
geçerli dili ile "acayip" bir biçimde boşalıyor.
Tansu Çiller'in yeni saç modeli, botlan, elbiseleri top-
lantılann ıçeriğınden çok daha aynntılı yer alıyor. Kirnse-
lenn de bir şeyleri öğrenememekten. üzerinde düşünce
üretememekten bir eksıklik duyduğu da yok galiba. Ha-
nı polrtikacıların da birbırierini ile kavgalan ve buna bağ-
lı suçlamalan olmasa, pek çok olup biteni daha hiç duy-
mayacağız.
Şu günlerde ilgisizlikten, her şeyi umursamamaktan,
sonuç olarak habersizlıkten dolayı medya, CHP kurul-
tayı ile yatıp kalkıyor. Onda da Baykal'ın şortlu koşusu,
ayak cimnastiği ön planda.
CHP kuruttayına havalı girmek isteyen yeni Çalışma
Bakanı Ziya Halis, herkesın vurgun yemiş gibi başıboş
dolandığı şu günlerde ız bırakacak bir iş yapmanın tela-
şıyla kimi yasa tasanlan hazırlatıyor.
Meclis ten geçmemiştı ama Mehmet Moguttay, baş-
ta iş güvencesi olmak üzere bir dızı yasa değişikliği çı-
kışı ile iz bırakmıştı. Çok kısa birdönem görev yapan Ni-
had Matkap, talihsiz bir durum olarak, sadece eskı sen-
dıkacıları kurtaran, kendisinden önce hazırlanmış, daha
çok da sağ partıler ve sendıkacılann ittıfakı ile kotanlan,
rüşvet niteliğindeki yasa değışikliğinin sahibi konumuna
düşmüştü. Arada yapılan bir-ıki demokratikieşme adımı
da kaynayıp gitmişti.
Şımdi de Ziya Halis, kurultay öncesine yetiştırmek
üzere, asla Meclis'ten geçırilmesi gündemde olmayan,
anayasa değışikliğine bağlı zorunlu yasa değişiklikleri
bahanesı ile pzel, demokratik bir-ıki çıkış yapma egilimin-
de. Gazetelere yansıyan demeçlerine göre, Türkiye'yi
kangren bir biçimde ILO gündeminde de tutan yüzde 10
barajını kaldınp sendikalararası yetki sorununda, referan-
dum niteliğinde olabilecek bir durum saptaması yönte-
minı getirecekmış.
Çalışma Bakanı'nın ismınin, ilerici bir yasa çalışması
ile anılması amacına yönelık yasa taslaklan büyük ola-
sılıkla Bakanlar Kurulu'na bıle ulaşmayacak. Kurultay
öncesi kamuoyuna açıklanmakla işlevlenni bitirmiş ola-
cak.
Kendi adıma, bunun böyle olacağını adım gibi bile bi-
le barajı kaldırmayı ve referanduma benzer bir oylama-
yı getirecek bir yasa taslağının hazırlanmasından çok
hoşnut olacağım.
Benim de takıntım, yüzde 70'e yakın bir bölümü artık
sahte konuma gelmış, sendikalann sahtecilikle yetki al-
malannı, barajı aşmalannı sağlayan resmi bakanlık ista-
tistikleri. Resmi istatistığin en son durumuna göre sen-
dikalı işçi sayısı, 2.5 milyonu aşmış görünüyor. Gerçek-
te toplu pazarlık hakkını kullanabilen sendikalı işçi sayı-
sının 900 bınlere ındığini hepımız biliyoruz.
Ama şantaj yasanın geçıcı maddesi emrettıği halde
sendikalar, yeniden gerçek üyelerine ılişkin beyanda bu-
lunmuş değil. Bakanlık da yasayı uygulamaya kalkışmı-
yor. Nasıl kalkışabilir kı? Yasa uygulanırsa bugün toplu
pazarlık hakkı kullanılan ışkollarının çoğunda hiçbir sen-
dıka barajı aşamıyacak. Sendikalann işkolu yetkilerinin
düşmesi ile bağlantılı olarak halen toplu pazarlık hakkı-
nı kullanabilen 900 bin işçinin de önemli bir çoğunluğu
içtn toplu pazarlık hakkı ortadan kalkacak.
Işin garabetine bakın ki, moral değerleri sıfırlanmış
sendikalar ve Türk-lş, sahtecilikle yetki sahibi olmaya,
hükümetegebe kalmaya, yasanın geçici maddesinı çtğ-
nemeye razı, ama barajın kalkmasına razı değiller.
Nedeni ıse çok büyük bir başka ayıp. Nerede ise srfır-
lanmış sendika içi demokrasisi karşısında, baraj kalkar-
sa, kimi büyük işyerleri toplu olarak kimi sendıkalardan
ayrılarak, yeni sendikalar kurup ya da başka sendıkala-
ra geçerek, sendikal demokrasiyi işletme yolunu seçe-
bilirler.
Küçülmüş, moral güç olarak erimiş, ama muhalefet-
siz sendikal saltanatı sürenler için bu olasılık herşeyden
daha ürkütücü görünüyor. O nedenle de doğaldır ki Ça-
lışma Bakanı'nın Türkiye'yi ILO'da da rahatlatacak, sen-
dikal demokrasiden yana barajı kaldıracak ve referan-
dumu getirecek bir adım atmasına öncelikle Türk-lş şid-
detle karşı çıkacaktır. Yanlış söyledım. Bunu şimdilik yap-
ma gereğıni bile duymayacaktır. Çünkü Türk-lş de şim-
dilik böyle bir yasa taslağının sadece gösteri için hazır-
landığını düşünüyor.
9 eylülde büyük değişiklikler olmaz, hükümet yerinde
kalır ve bizi utandıracak biçimde, hazırlanmakta olan ya-
sa tasansı Bakanlar Kurulu'na gelirse, bakan ve CHP de
bunda ısrarlı olurlarsa ne mi olur? DYP cephesi; iş gü-
vencesinde, işsizlik sıgortasında, kamu çalışanlarının
sendikal hakJarına ilışkın yasa tasanlarında yaptığını ya-
par. CHP, Bakanlar Kurulu'nda ortağını kızdırmamak üze-
re "evef" dese bıle, Meclis komisyonlannda işi durdurur.
Üstelik bu konuda sendikacılann da desteğini almış ola-
rak.
Ben de insanlann vurgun yemiş gibi ortalıkta, hiçbir
ciddı iş üzerinde düşünmemeyı yeğledikleri bir havada,
oturmuş çıkmayacak bir yasa taslağı üzerinde fikir yü-
rütüyor, çoğunluk tarafından okunmayacağını bile bile
yazı yazıyorum. Ne yapalım ki bu da benim işim. Şonu-
na kadar, beş kişi de okumuş olsa, gördüğümü, bildiği-
mi, düşündüğümü hem de inanarak savunmak
durumundayım.
Hayvancılık raporuna göre, kaliteli üretim için gerekli koşullar oluşturulmalı
Caıılı hayvan ithali kaçnulnıaz
HÜLYAGENÇ
Istanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesı
Beslenme Hastalıklan Bilım Dalı Başkanı
Prof. Dr. Haydar Özpınar'ın "Türkiye'de
Hayvancılık Sektörünün Durumu, Sorun-
lar ve Çözüm Önerileri" adım taşıyan rapo-
runda hayvancılık
sektörünün verimli
olabijmesi için kali-
teli h'ayvansal üreti-
min vapılması, üre-
tim malıyetlerinın
ve kayıplannın en
düşük düzeyde tu-
tulması, ürün paza-
nnın geliştinlmesı
ve ıhracata yönelik
tedbirlerin almması
gerektiğı vurgulan-
dı.
Hayvancılık sek-
töründekı olumsuz
yapısal durumun
devam etmesı halırı-
de hayvansal ürün-
lerin üretiminin da-
ha da azalacağı buna paralel olarak da hayvan-
sal ürünlerdekı ithalatın artacağı belirtilen ra-
porda. 1996 yılında 1.5 milyar dolarlık hay-
vansal ürün ıthal edilmezse et fiyatını tutma-
nın mümkün olamayacağina dıkîcat çekıiıyor
Türkıye Ihracatçılar Meclisi tarafından ha-
Et ithalatına iziıı
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Dış Tica-
ret Mûsteşarlığı, Tanm ve Köyişlen Bakanlı-
ğı'nın kemiksız et ithal ızni verilmesine ılişkin
tebliği çerçevesınde 25 bin ton kemiksız et ıçın
37 Fırmaya, 5 bin ton kıymetli et için de 36 fır-
maya ithalat izni verdi. Türk Veteriner Hekım-
len Birliği Merkez Konseyı Başkanı Hasan Me-
tin, hükümetin yanlış politikalannın hayvancı-
lığı öldürdüğünü belirterek, "Önümüzdeki yıl-
başında et fiyadan iki>c katlanacak" dedi.
Tanm \e Köyişlen Bakanlığı'nın 50 bin ton
kemiksiz sığır, 10 bin ton da parçalı değerli et
ithal edilmesi yönündeki tebliğininın ardından,
ithalat izni için Dış Ticaret Müsteşarlığı'na ya-
pılan başvurular sonuçlandınldı.
zırlatılan raporda, ülkemizde hayvancılığın
mıllı gelir içerisindeki payının yüzde 6 gibi
çok düşük bir oranda olduğu. tanm gelirleri
içerisindeki payının ise yüzde 25 olduğu be-
lırtilirken gelişmiş ülkelerde bu oranın yüzde
60 olduğu ifade edılıyor. Hayvancılığın tanm
sektörünün bir yan uğraşı olarak algılanması-
nın bugünkü sorun-
lara zemın hazırladı-
ğı açıklanan raporda
hayvancılık sektörü-
nün gen bırakılmış
bir sektör olduğu
vurgulanırken, hay-
vancılıkta ıhracat
oranının giderek
düşmesi, ithalatın ise
sürekli artmasından
duyulan kaygıdan da
söz ediliyor.
Raporun hayvan-
cılık sektörünün ya-
pısal analizıne yer
venlen bölümünde
hayvanlann süt ven-
mınin yerli ırklarda
çok düşük olduğu,
kültür ırklannda da istenilen sonuca ulaşılama-
dığına dikkat çekıiıyor. Türkiye'de et üretimi-
nin son yıllarda düştüğü saptanan raporda ül-
kemizde inek ve koyun sayısının çok fazla ol-
masına rağmen bunlardan elde edilen süt ve-
riminın de düşük olduğu belirtili>or.
fffft1ye*dfe et ureffHT
198?
•182.314
169.156
130.430
14.818
88.885
52.000
-159 390
178.319
111.585
14.039
80.198
50.038
544.395
214.720
123.520
12.980
119.110
48.970
5 6 995
212.835
116.210
11.445
95.195
48.375
466.840
171.110
138.525
8.810
80.980
47.625
448.925
151.835
148.770
7.965
79.470
43.470
432.180
154.570
141.425
7.125
70.000
42.800
Hayvansal ürünlerin üretim ve tüketim tahminleri
T jKive nüfusu (milyon)
GSMH (milyar dolar)
Toplam sığır variığı (bın baş)
Toplam sut üretimi (bm to$
Toplam et üretimi (bin ton)
Topfam fab. yemi ür. (bin ton}
Toplam kaba yem üretıni (bin ton)
Kişi başına s«ğır eti tûk. (kg.)
Kışı oaşra sıg" su' tu<etımı ıkg
Karkas
S«
60
155
11.600
7.000
500
19.000
9
120
190
1.600
230
2.500