Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
6TEMMUZ 1995 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA
EKONOMI
SEK'in özelleştirilmesinden sonra özel sektörün, fiyatlan istediği gibi belirleyebileceği belirtiliyor
Ozel sektör, sütii esir aldıOZGURULUSOY
Süt pıyasası, artık özel sek-
töre teslim. SEK işletmeleri-
nin özelleştirilmesiyle birlık-
te fiyat anlaşmalannın gün-
deme gelebileceğim belirten
uzmanlar, özel sektörün alış-
ta fiyatlan düşürürken satış-
ta ise yükseltebileceğine dik-
kat çekiyorlar. Avrupa Birli-
ği "nde fiyat stabilizasyonu
için çiğ sût alıcılannın sayısı
aTttınlırken Tüıkiye'de süt sa-
nayiinde yalnızca birkaç fîr-
manın bulunması, sütün üre-
ticiden çok düşük fıyata alı-
nırken tüketicıye çok yüksek
fiyatlarla satılması tehlikesi-
ni doğuruyor.
Tanm Bakanlığı Avrupa
Topluluğu Ekonomik ve Tek-
nik Ilişkiler Ş_ube Müdürii Dr.
Nurullah Özcan, Türki-
ye'nin, Avrupa Birliği'nin or-
tak tanm politıkasını benim-
semekle yükümlü olduğunu
• Avrupa Birliği'nde
fiyat stabilizasyonu
için çiğ süt alıcılannın
sayısı arttınhrken
Türkiye'de özellikle
SEK'in
özelleştirilmesinden
sonra süt sanayiinde
yalnızca birkaç
firmanın bulunması,
sütün üreticiden çok
düşük fiyata alınırken
tüketiciye-çok yüksek
fiyatlarla satılması
tehlikesini doğuruyor.
hatırlatarak "AB'de fiyatlann
gerçek değerini bulması için
çiğsüt abcılannırı sayısını art-
ürdılar. SEK'in de fiyat den-
gefcyici bir işlevi vardı" dedi.
Özcan, SEK'm öncelikle
süt üreticileri kooperatıfleri-
Tanm ve hayvancılığın sorunları
• İşletmelerin küçük
ötçekli olması, süt ürünleri,
hububat gibi temel tanm
ürünlerüıde maliyetin
yüksek olmasına yol açıyor.
• Crün bazında, bölgesel
ve ulusal çapta üretıci
organizasyonlannın
bulunmaması, sorunlann
çözümünü güçleştiriyor.
• Tanma çeşitli yoUarla
destek sağlanırken gerçekçi
bir destekleme politikası şu
ana kadar oluşturulabilmiş
değiL
• Bitki, hayvan sağlığı,
ürün kalitesi, standartlann
altında.
Süt sanayünde birkaç firmanın bulunmasıyla, tüketici yüksek fiyattan alım yapacak.
ne satılması gerektiğini kay-
dederek "SEK'in Türkiye
açısından önenıi çok büyük-
tü. fiyatlan dengEİiyordu. Oli-
gopol piyasasında bir iki au-
a, çok sayıda satKi vardır. Ab-
cılâr kendi aralannda anlaş-
tığında, satıcılar. ürünlerini
düşük fîyattan satmaya razı
olur. Süt sanayicileri de bu
avantajı kuUanıyor" dedı.
Üreticinin ve tükecınin ko-
runması, piyasadaki üriin ar-
zının yeterli düzeyde olması,
fiyatlann stabılıze edilmesi
gibi hedeflerin Tanm Bakan-
lığı "nın öncelikli polıtikalan
arasında yer aldığına dikkat
çeken Özcan. "Avrupa Birli-
ğTnin ortak tanm politikasın-
da da bu csaslar yer alır. Ör-
neğin AB'de, fiyatlann ger-
çek değerini bulabilmesi için
çiğ süt satın alan fırmalann
saytsını arttmyoriardı" diye
konuştu.
Sözleşmeli çiftçilik kuru-
munun bulunmasının, SEK
işletmelerinın süt sanayicile-
rine satılması durumunda bir
koruma sağlayacağinı kayde-
den Özcan, "Ancak SEK, iş-
letmeJeri amacı dışında kulla-
nacak kişilere kesinlikle saül-
mamalıdır. İşletmelerin sao-
şında. mutlaka, 'amacına uy-
gun kullanım' şarü aranma-
bdır" dedi.
Süt ve süt ürünlen, ortak
tanm politikasına uyum için
seçilen ilk üç ürün arasında
yer alıyor. Gıda sanayiine
hammadde sağlaması yüzün-
den, ortak tanm politikasına
uyumda seçilen pılot ürünler-
den diğer ikısıni de hububat
ve şeker oluştunıyor.
Türkiye Ziraat Odalan Birliği Başkanı Erol Baraz:
SEK ve EBK devlette kalmalı
TZOB Başkanı.
ANKARA (Cumhuriyet Büro-
su)-Türkye Ziraat Odalan Birli-
ği (TZOB) Başkanı Erol Baraz,
Süt Endüstrisi ICurumu'nun
(SEK) üreticiye verilen fiyatın
ayarlanması ve özel sektörün
üreticiyi sömürmesinin önlemek
gibi çok önemli iki görevi yürüt-
tüğünü vurgulayarak, özelleşti-
rilmesine karşı çıktı. SEK'in sa-
tılmasıyla, özel sektörün üretici-
ye verilecek fıyatı düşüreceğini
vurgulayan Baraz, "Üreöciyi öMürecekler.
Tarun sektörünün batmasına yol açacaklar"
dedi. Hak-Iş'e bağlı Öz Gıda-lş Sendikası
Genel Sekreteri Satim Usta da, SEK ihale-
sine katılanlann, pazarhk öncesinde fiyat
üzerinde anlaştıklan yönünde duyumlar ol-
duğunu belirterek, Özelleştirme Idaresi
Başkanlığı'nı (ÖİB) uyardı.
TZOB Başkanı Baraz dün düzenlediği ba-
sın toplantısında, SEK, Et ve Balık Kunımu
(EBK) gibi tanmsal kamu iktisadi teşebbüs-
lerinin tabanında üreticiye dayanan kuru-
luşlar olduğunu söyledi. Özelleştirmenin ta-
ŞİRKETLERDEN
• VORWERK komple ev
temizliğinde 200 satış
danışmanı istihdam edecek.
• ULUSOY OTOBÜS
İŞLETMELERİ 1995 yılı
3.icra kurulu toplantısını
Yılmaz Ulusoy
başkanlığında
Serçekleştirdi.
I FtLtNTA MAKİNE
KALIP SAN. Dünyanm en
hafif çelik gövdeli av
tüfeğini üretti.
• MERLONI yüzde
yetmiş hissesine sabip
olduğu Pekel'in ismini
Merloni Elettrodomestici
Beyaz Eşya AŞ oiarak
değiştirdi.
• ÇARŞI Eylül ayında
Ankara'nın Çankaya
semtinde yeni bir mağaza
açacak.
• LASSA firması Shell ile
ortaklaşa düzenlediği
kampanyayla süriicüleri
güvenceli sürüş standartlan
konusunda bilgilendiriyor.
• NETAŞ'm
Kazakistan'daki ortak
yatınmı Vesnet, ilk
ihracatını Kırgızistan'ın
Talas kentine yaptı.
• TANDEM
COMPUTERS'm çözüm
ortağı SCC
Communicarions ve
Ameritech Telefon şirketi
ABD'nin beş eyaletinde
telefonla aranan acil
servislerini geliştirerek
kullanıma soktu.
• V1SA
INTERNATIONAL
Johannes I. Van Der
Velde'nin 1 Eylül 1995
tarihi itibanyla Visa Avrupa
Birliği Bölgesi Başkaru
oiarak atandığını açıkladı.
• tKTİSAT BANKASI
Gaziantep Genç Işadamlan
Derneği ile birlikte
düzenlediği panelde iş
dünyasına halkı arzı tanıttı.
• MERKEZ StGORTA
Sancak Tül.Sancak Air ve
Sancak Catering'i 550
Milyar TL ûzerinden tüm
riskJere karşı güvencesi
altına aldı.
• I BtMSA iş dünyasına
yönelik ürün ve
çözümlerini, lstanbul ve
Ankara'da, özel ve kamu
kunıluşlan yöneticilerine
sergiledi.
• VtSAVE
MASTERCARD
Internet'te standart bir
güvenlik sistemi
geliştirmek için ortak
hareket etme
karan aldı.
• AYTAÇ Fransa'dan
yüksek randımanlan ile
tanınan, Montbeliarde
ırkından 600 damızlık inek
getirdi
ÇBS Türk Standartlan
Enstitüsü'nden TS-1SO
9001 sertifikasını almaya
hak kazandı.
nmsal KlT'ler dışında uygulan-
ması gerektiğini belirten Baraz,
tanm sektörûnün gelişmesi ve
üreticinin korunmasırun ancak bu
şekilde olanaklı olabileceğini
söyledi.
Baraz, SEK'e ait bazı fabrikala-
nn, bu konudaki ehil bazı birlikle-
re satılmasını istedi.
SEK'in 32 işletme ve 3 süt top-
lama merkezindeki işçileri toplu
oiarak viziteye çıkma eylemi
yaptılar. Bu arada SEK'te çalışan işçiîer te-
sislerin satışının yapıldığı ÖİB binasını iş-
gal etti. Ihale salonuna girerek görüşmele-
rin yanm saat aksamasma neden olan işçi-
ler eylemlerini ihale süresince sürdürdüler.
Eylemleri sürdüren 45 işçi polis tarafın-
dan gözaltına alınarak Ankara Emniyet Mü-
dürlüğü'ne götürüldü.
Işçilerarasmda Hak-lş Genel Eğitim Sek-
reteri ve Öz-Gıda iş Genel Sekreteri Salim
Uslu. Öz-Gıda İş Genel Mali Sekreteri Set-
tar Aslanv e Öz-Gıda İş Eğitim Sekreteri Ba-
ki Gülbaba bulunuyor.
Ziraat'ten hayvancılığa destek
Ziraat Bankası Genel Müdürii Cihan Paçacı, ta-
nma kredi desteği sağlanacağını söylüyor
Ekonomi Servisi - Hükümet
SEK ve EBK'den boşalacak yeri
Ziraat Bankası ile dolduracak.
Banka kurduğu dış ticaret şirke-
ti ile hayvancılığa destek olmaya
hazırlanıyor. Ziraat Bankası Ge-
nel Müdürü Cihan Paçacı, ihra-
cattan elde edilecek fınansman-
la tanma kredi desteği sağlanaca-
ğını söyledi. Türkiye'nin et ve
besi hayvancılığı konusunda sı-
kıntı yaşadıgını söyleyen Paçacı,
"Et ithalaünın kolayiaşbnlması
için bir tebiiğ yayunlandı. Fakat
bu, kısa vadeli bir çözüm. Orta ve
uzun \adcde besi hayvanı varlığı-
nın güçlendirimesi ve Türkiye'de-
ki süt inekçiliğinin geliştirilmesi
gerekiyor. Bunun için de ithalat
lazrni" dedi.
Paçacı, sıkıntılann çözülmesi
için de değişik projler geliştiril-
dığini belirterek şöyle konuştu:
" Görüldü ki bu projeler için-
de zaman zaman ithalat ta önem
arzediyor. Ziraat'in de bu projle-
rin içinde olabilmesi için ithalat
halkası eksikti. tthalat özel sek-
tör tarafiodan da yapıhyor. Ama
kredOendinne sisteminde bürok-
rasiyi aşmak zaman alabiliyor.
Bunu ortadan kaldırmak ama-
a>la böyle bir şirket oluşturduk.
Bu şirket zaman zaman tanm ve
tanmsal ürünler konusunda itha-
lat ve ihracata aracılık edecek."
Paçacı, şirketin ticaretin özel
sektör tarafından yapılmasına
karşı bir davranış olarak lcurul-
madığını belirtti. Yüzde 50'si Zi-
raat Bankası'na ait olmak üzere
kurulan Ziraat Dış Ticaret'in ka-
lan yüzde 50'lik kısmı, Başak Si-
gorta, Başak Leasing, Ziraat
Vakfı ve Başak Depoculuk tara-
fından paylaşılacak. İlk olarak et
ve canlı hayvan ithalatı yapacak
olan şirket, tanmsal ürünler de it-
hal edebilecek.
Bu arada Türkiye Süt, Et Üre-
ticileri Birliği'nin açıklamasında,
şirketin kâr amacıyla kurulduğu
belirtilerek, hayvancılığın daha
da batınlacağı vurgulandı.
T.C. BAŞBAKANLIK
ÖZELLEŞTİRME İDARESİ BAŞKANLIĞI'NDAN DUYURU
I. Kombinalar Teminat Tutan (TL) Görüşme Tarihi ve Saati
T.C. Başbakanlık Özelleştirme Idaresi
Başkanlığı (ÖİB), Özelleştirme
Programı'nda bulunan Et ve Balık
Ürünleri A.Ş.'nin (EBK) yanda isimleri
yazılı kombinalan ile işürak payını "satış"
yöntemiyle özelleştirecektir.
l.ADANAEtKombinası
2. AFYON Et Kombinası
3. AĞR1 Et Kombinası
4. BAYBURT Et Kombinası
5. BURDUR Et Kombinası
6. BURSA Et Kombinası
7. ELAZlG Et Kombinası
8. KARS Et Kombinası
9. KASTAMONUEt Kombinası
10. MAUTYA Et Kombinası
11. SULUOVA (Amasya) Et Kombinası
12. ŞANUURFAEt Kombinası
13. TATVAN (Bitlis) Et Kombinası
14. VAN Et Kombinası
15. YÜKSEKOVA (Hakkâri) Et Kombinası
5.000.000.000
5.000.000.000
1.000.000.000
1.000.000.000
3.000.000.000
5.000.000.000
3.000.000.000
1.000.000.000
2.000.000.000
2.000.000.000
4.000.000.000
1.000.000.000
1.000.000.000
2.000.000.000
1.000.000.000
26.7.1995
26.7.1995
26.7.1995
26.7.1995
26.7.1995
26.7.1995
26.7.1995
27.7.1995
27.7.1995
27.7.1995
27.7.1995
27.7.1995
27.7.1995
28.7.1995
28.7.1995
9.30
10.30
11.30
13.30
14.30
15.30
16.30
9.30
10.30
11.30
13.30
14.30
15.30
9.30
10.30
II. lştirak iştirakPayı
1. ERSAN Erzincan Gıda Mad. San. ve Tic. A.Ş. % 99,83 2.000.000.000 28.7.1995 11.30
T.C. BAŞBAKANLIK
Ö Z E L L E Ş T İ R M E
İ D A R E S İ
B A Ş K A N L I Ğ I
Hüseyın Rafcmi Gürpınar Sokık No. 2 Çankaya 0C680 ANKARA
Tel: |O-312] 441 15 00
1. thaleler, görüşme gününde ve saatinde teklif almak ve görüşmeler yapmak suretiyle aşagıda yazılı adreste pazarlık usulü ile gerçekleştiriiecekür.
2. Satışa konu kombinalann birine teklif verilebileceği gibi, birden fazla kombûıaya, kombina ile birlikte iştirak payına veya yalnızca iştirak payına teklif
verilebilecektir.
3. Adı geçen kombinalann büançolanndaki kasa, banka, borç ve alacak hesaplanndaki hak ve yükümlülükler EBK'ye ait olup, satışa konu edilmeyecektir.
4. Teklif sahipleri tekliflerini Türk lirası olarak peşin veya vadeli verebileceklerdir. Teklifin vadeii olması halinde, toplam bedelin en az % 50'si peşin
ödenecek ve vade süresi 1 (bir) yüdan fazla olmayacakür.
5. Teklif sahipleri, adı geçen kombinalann karşılanndayazılı bulunan tutarda, ilk talepte ödemeli, süresiz, kayıtsızşartsız, gayri kabili rücu, banka geçici
teminat mektubunu veya geçerü teminat akçesini, ÖtB'in aşagıda yazılı adresine, görüşme saatinden önce yaürarak alacaklan makbuz ile birlikte,
yukanda belirtilen gün ve saatte pazarlık görüşmelerine katılabileceklerdir. Ihalenin herhangi bir aşamasında, teklif sahiplennden, komisyonca
belirlenecek siire içerisinde, verilecek en yüksek teklifin (vadeli tekliflere bugünkü peşin degeri ûzerinden) % 5'ine kadar ek geçici teminat
istenebilecektır.
6. Saaşa konu kombinalar, ilan tarihi itJbariyle mevcut her türlü makine, ekipman, tesisat, teçhizat, alet edevat, malzeme nakil araçlan vb. ile ihale
üzerinde kalana teslim edilecekn'r. Mülkiyeti EBK'ye ait olup, kombinanın kullanımında bulunan taşınmazlann ihale üzerinde kalana tapudan devir
ve tescili yapılacaktır.
7. Kombinalardaki her türlü hammadde, yan mamul ve mamul madde stoklan ile yardımcı malzemeler ve ambalaj malzemeieri EBK'ye ait olacakür.
8. Satışa konu kombinalarda 1475 sayılı İş Kanunu'na tabi olarak çalışan işçiler alıcıya devredılecek ve bu işçilerir. kombınamn devir teslim tarihine
kadarki kıdem tazminatlan ile ihbar tazminatlan EBK'ye ait olacaktr. Kombinanın devir tarihine kadar tahaklcuk edecek ve kanundan ve yüriirlükte
bulunan toplu iş sözleşmesinden dogan ve/veya dogacak diger hak ve alacaklan alıcıya ait olacakür.
9. Idare'rtin talebi üzerine geçici teminaün kesin teminata dönüştürülememesi ya da ihale sonuçlandıktan sonra süresi içinde sözleşmenın teklif sahibı
tarahndan imzalanmaması halir.de, herhangi bir ihtara gerek kalmaksızın geçici teminat tdare tarafindan paraya çevrilebilecektir.
10. Pazarlık görüşmelerine gerçek kışilerin kaölması halinde imza sirküleri, vekülerin katılması halinde, bu hususta özel yetkiyi havi noter tasdikli vekâletname
ve vekıle ait imza sirküleri, tûzel kişiler adına kaülanlann ise tüzel kiştyi temsil ve Uzama yetkili olduklanna ilişkin belge ile imza sirküleri, ortak girişim
grubu adına hareket edenlerin imza sirküleri ile noter tasdikli ortak girişim beyannamesi (örnegi ÖlB'den temin edilecekör) görüşme gününde ve
saatinde ihale komisyonuna ibraz edilecektir.
11. Teklifler görüşme tarihinde ve saatinde alınacagından posta ile gönderilecek teklifler degerlendirmeye alınmayacaktr.
12. Teklif sahibi gerçek ve/veya tüzel kişilerin ticari faaliyetleri ile ilgili olarak vergi daL'eleri ve Sosyal Sigortalar Kurumu'na olan malı yükümlülüklerini
yerine getirip getirmedikJeri, tekliflerin degerlendirilmesi sırasında degerlendirme kriteri olarak ihale komisyonunca dikkate almabılecektir.
13. İhale üzerinde kalan teklif sahipleri, en az 3 (üç) yıl süreyle işletmelerin faaliyetlerini devam ettireceklerini kabul etmiş sayıhrlar.
14. ÖlB'in gerekli gönnesi halinde, flıaleleri kamuoyuna açık olarak yapma hakkı saklıdır.
15. Satışla ilgili dıger hususlar ÖİB tarafindan satış görüşmeleri sırasında teklif sahiplerine bildirilecektir.
16. Kombinalara ilişkin tanıom kitaplan 17.7.1995 tarihinden itibaren ÖlB'in aşagıda yazılı adresinden temin edilebilecektir.
17.T.C. Başbakanlık Özelleşürme Idaresi Başkaniıgı, 2886'sayılı Devlet İhale Kanunu'na tabı olmayıp, ihaleyi yapıp yapmamakta,
diledigine yapmakta ve gereküginde teklif verme süresini uzatmakta serbesttir.
ifAlli
İŞÇİNİN EVRENİNDEN
ŞUKRAN SONER
Yol Aypımı
12 Eylül'ün değiştirilemeyen anayasası, sağı ken-
di içinde ciddi bir yol aynmına, hesaplaşmaya getir-
di._
Özal'ın mirası dört eğilimi birden içinde barındıran
sağ partiler ideolojisi ile artık bu gemi yürümüyor. So-
run DYP ile ANAP'ın, birbirinin kopyası olması, gü-
cün bölünmüşlüğü ile ilgili, sınırlı değil. Merkez sağ
partilerin bir kolları şeriata, bir diğeri ırkçılığa, ana kol
sermayeye yapışmış, biraz da demokrasi, çağdaş-
lık, Atatürkçülük, laiklik.. ile flört ederek bu gemiyi yü-
rütmek giderek zorlaşıyor.
Sermayenin çıkarian, beklentileri ilefeodalizmin çı-
karian zaman zaman çok ciddi boyutlarda çatışıyor.
Yasal üretim yapan sanayici ile kayrt dışı ekonominin
patronlan bile eskisi gibi çıkar birliği oluşturamıyor-
lar.
Şeriat güçlendikçe, radikal dinciler ile Batılı yaşam
biçimini seçenleri bir çatı altında tutmak olanaksızla-
şıyor. Hortlayan ırkçılık, Türkçü ve Kürtçü ayınmcı
eğilimler, "Lozan mı, Sevr mi, hangi Cumhuriyet?",
"Gümrük Birliği, Avrupa 'ya yaklaşmaya çalışmak mı,
tamamen kopmak mı?" tartışmalan, sağda kaçınıl-
maz bir yol aynmına gelindiğinin işaretlerini veriyor.
Özal, Demirel, Çiller, Yılmaz, Cindoruk.. ve hat-
ta çok farklı bir üslupta da olsa şeriatta takıyye ya-
parak Erbakan, sağda dört eğilimi toplamak üzere
ne kadar başanlı politikalar izlerlerse izlesinler, aynrn,
seçim yapma zorunluluğunun olduğu konular, Türki-
ye'nin gündemi bastınyor.
Anayasa değişikliği, yol aynmında, seçim yapma
zoaınluluğunda, turnusol kâğıdı işlevini yapmış gibi.
Yılmaz'ın anayasa değişikliğinde Refah'la rttifakına
katlanamryan ANAP'lılar, bunu kamuoyuna istifa ile
deklare edenlerden çok daha fazla.
CHP Genel Başkanı Hikmet Çetin, dün koalisyon
ortaklığı sürecindeki belki de en anlamlı çıkışını yap-
tı: Anayasa değişikliğinın önündeki gerçek engelin,
koalisyon ortaklan DYP olduğunu açıkladı. öğretim
üyesinin siyaset yapma hakkından kamu çalışanının
sendikalaşma hakkına kadar her engelin, imza atılan
koalisyon protokolüne, hükümette daha önce van-
lan anlaşmalara rağmen, ağırlıklı olarak DYP'den gel-
diğini vurguladı.
Çiller'in bir yandan Gümrük Birliği, Avrupa'ya ya-
kınlaşmayı gerçekleştirmek, diğer yandan parti için-
deki şeratçı, ırkçı, demokrasi karşıtı radikal güçlere
teslim olmak gibi ikili, üçlü, onlu oyunlarla işini yürüt-
mesi şansı yok.
Anayasa değişikliği ya çıkacak ya çıkacak.
Çıkarları Avrupa'ya dönük sermaye cephesi ilk kez
ciddi ciddi bastınyor. İlk sivil anayasa değişikliğinin,
Batı'ya kabul ettirilebilecek ölçülerde demokratikleş-
mesinde ayak diretiyor. Refah'ın da tahriki ile paria-
mento içindeki, ANAP ve DYP'nin içinde de çok bü-
yük ağırlıklan olan şerıatçı, ırkçı, radikal sağ, demok-
rasi karşıtı eğilımlerden oluşan kutsal ittrfak da var
güçleri ile karşı doğrultuda bastınyorlar.
Türkiye'de siyasetçinin, sağ partilerin dört eğilimi
birden banndıracak biçimde politika üretmelerinin,
yaşamın dayatması karşısında artık pek geçeriiliği
kalmadı. Türkiye'nin somut koşullannda "Sağcıyım"
demek yetmiyor. Kendine sağcı diyenlerin, "Demok-
rasiden mi, sivil toplumdan yana mı; asgari insan
hakJanna saygılı olarak mı yoksa hiçbiri, en küçük bir
insani değeri ölçü alamamış, şeriatta, diktatöriükler-
le yönetilen, ilkel devlet yönetimlerinden yana mı?"
diye bir seçim yapmalan zorunluluğu bulunuyor.
Toplumsal birikimimiz, halkyığınlannın bütün olum-
suzluklara rağmen geldiği düzey, sağda seçimin ger-
çekten demokrasiye açık bir liberal çizgide olması ge-
rektiğini gösteriyor.
Sağ köşe yazariannın, büyük tirajlı medyanın ana-
yasanın demokratikleştirilmesinden yana koydukla-
n ağıriık, bu toplumsal eğilimin tipik bir yansıması.
Sağda politika üretenler, siyasi liderler bu gerçeği, bu
büyük baskıyı görebiliyor, algılayabiliyorlar mı?
foplumun nabzını tutabiliyorlarsa ne yapıp yapıp,
demokratıkleşme yolunda ciddi bir adım atacaklar,
ilk sivil anayasa değişıkliğinı, beklentilere uygun, en
azından ilk 300 imzanın toplanabildiği metinler doğ-
aıltusunda gerçekleştirmeyi başaracaklardır.
Başaramazlarsa? Sağ taban, onlan siyasi yaşam-
dan silmenin, gerçek sağ liberal kadrolar oluşturma-
nın bir yolunu bulacaktır. Türkiye'nin birikimi, somut
koşulları artık bunu dayatıyor.
DYP'liler, ANAP'lılar, sağda politakayapanlar. Ana-
yasa tartışması, değişikliği olayına hâlâ CHP'nin da-
yatması, Hikmet Çetin'in çıkışı olarak bakıyorlarsa,
sağda somut koşullann getirdiği değişimi, yol aynmı-
nı, seçim yapma zorunluluğunu hiç göremiyoriar de-
mektir.
Gündemdeki anayasa değişikliklerinin, en ileri çiz-
gisi ile bile, sosyal demokrat ideolojinin değil, liberal
sağ ideolojinin sınırian içinde kaldığını, aksine bütün
ölçülerin Türkiye'nin biraz daha geriye, çağdışılığa itil-
mesi anlamında olduğunu görmemeleri, kötü niyet
yoksa, ancak büyük bir aymazlık olabilir.
ANAP^TAN KARŞI ATAK
Törüner'le ilgili
dosya Meclis yolunda
ANKARA (Cumhuriyet
Büroso) - ANAP, eski Mer-
kez Bankası Başkanı Rüşdü
Saracoğluile ilgili iddialann
yeniden gündeme getirüme-
sine karşı bankanın şimdiki
başkanı Yaman Törüner'le
ilgili yolsuzluk dosyalannı
Meclis'e getirmeye hazırla-
nıyor.
ANAP'a geçmesine kesin
gözüyle bakılan Rüşdü Sara-
coğlu"nun Merkez Bankası
Başkaniıgı yaptığı dönemle
ilgili hesaplann yeniden in-
celenmesi için olağanüstü
genel kurulun toplanması
üzerine Yaman Törüner'le
görüşmek isteyen ANAP'lı
8 milletvekili, verdiği rande-
vuyu iptal eden Törüner'i
TBMM Başkanı Hüsamet-
tin Cindonık'a şikâyet etti-
ler.
Yüksel Yalova, parlamen-
toda düzenlediği basın top-
lantısında, "Merkez Banka-
sı'ndaki olağanüstü genel
kurul toplanOsı ve sonrasuıa
ilişkin taukuld tasarruf ve gi-
rişimler hakkında bilgi edin-
mek amacındaydık. Ancak
görevini >-apan bürokratla-
nn hak ve yetkilerini kullan-
maları sonrasında maruz
kaldıklan haksızlıklar karşı-
sında bize de görev düşmek-
tedir" dedi.
Geçen yıl döviz kuru be-
lirlenmesinde bazı özel b«n-
kalara çıkar sağlandığı iddi-
alannın gündeme geldiğini,
ancak Merkez Bankası'na
olan saygılan nedeniyle bu
iddialann üzerine gitmedik-
lerini belirten Yalova, yakla-
şık 30 trilyon liraya varan bu
savlan en kısa zamanda
Meclis gündemine getire-
ceklerini söyledi. Merkez
Bankası yönetiminden, "eş-
kıya çetesi zihniyetü şahıs-
lar" diye söz eden Yalova,
bir soru üzerine, bu iddiala-
nn üzerine gitmek için Sara-
coğlu oiayının gündeme gel-
mesini beklemek gibi bir ka-
sıt taşımadıklannı savundu.
Yalova, Merkez Bankası Ge-
nel Kurulu'nun olağanüstü
toplanmasryla ilgili karann,
Saracoğlu'nun, ANAP'ın
12. kuruluş yıldönümü kut-
lamalanna katılmasından
hemen sonra alındığını ve
kasıtlı olduğunu öne sürdü.
Nüfus kâğıdımı,
ehliyetimi ve sigorta
kartımı kaybettim.
Hükümsüzdür.
ÇIĞDEM PAÇALMAN
Nüfus kâğıdımı
ve ehliyetimi kaybettim.
Hükümsüzdür.
VEDAT PAÇALMAN