Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
25TEMMUZ1995SALI CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
Anayasa değişikliğiyle rahatlayan Çiller'i, yeni dönemde en çok erken seçim istekleri zorlayacak
Erken seçim tarbşınası
Batı memnun
Gözler
düşünce
suçu
ayıbında
LALE
SARltBRAHİMOĞLU
ANKARA - Türkiye ile
1996 yılı başında gümrük
bırliğine girmeye
hazırlanan Avnıpa
Bırliği'nin (AB) üye ve
temsilcileri, anayasada
yapılan degişikJikJeri
'Türkiye'nin
demokratikleşmesi yolunda
önemli bir adım ve
başlangıç' olarak
değerlendirdiler. AB'nin
üye ve temsilcileri, bundan
sonraki adımın düşünce
suçlanna getirilecek
iyileştirmeler olacağı
umudunu taşıdıklannı
bildirdiler. TBMM'nin bir
süre önce anayasa
değişiklikleri konusunda
tıkanmaya gitmesinden
duyulan düş kınklığını dile
getiren Ankara'daki Batılı
diplomatik kaynaklar, son
anda yapılan değişiklilder
nedeniyle parlamentoya
övgü yağdırdılar.
Anayasada yapılan
değişiklikler. yabancı
ülkelerin Türkiye'deki
uygulamalar konusunda
eleştiri yönelttikleri
Dışişleri BakanlığVnda da
rahatlamaya neden oldu.
TBMM'nin 12 Eylül askeri
rejiminm hazırladığı
anayasanın 16 maddesi
üzerinde yaptığı
değişiklikleri, TBMM ıle
ilişkileri askıya alan
Avnıpa Parlamentosu'nun
(AP) gümrük birliğini
onaylaması yönünde
olumlu bir başlangıç olarak
nitelendiren Batılı
diplomatik kaynaklar,
yapılan değişikliklerin
öncelıkle "Avrupa'nm
degil, Tûrk halkinın
çıkanna" olduğunun altını
çizdiler.
'TBMM'yi tebrik
edıyorum'
Almarrya'nın Türkiye
Büyükelçisi Hans Joachim
Vergau. Cumhuriyet'e
yaptığı değerlendirmede,
"TBMM. etkin bir iş ortaya
koydu. Reformlar yolunda
bir adım attı. Hükümetim
adına tebrik ediyorum.
TBMM, Türk milletinin
çıkanna adım attL
Almanya olarak biz de
Türkiye'nin gümrük birliği
önündeki engeüeri aşması
için çaba harcamaya devam
edeceğK" dedi. Büyükelçi
Vergau, AP'nin gümrük
birliğini ele alması için
halen zaman olduğunu
belirterek, anayasa
değişiklikleri üzerinde kat
edilen mesafenin insan
haklan ve düşünce
özgürlüğü konulannda
yapılacak iyileştirmelerle
devam edeceği umudunda
olduğunu vurguladı.
AB de memnun
Avnıpa Birliği'nin
Ankara'daki
temsilciliğinden üst düzey
bir diplomatik kaynak.
anayasa üzerinde yapılan
değişiklikleri, AP'nin de
beklediği anlamlı bir adım
olarak nitelendirdi.
TBMM'nin attığı bu adımı
düşünce özgürlüğü
yönünde gerçekleştirilecek
iyileştirmelerle sürdürmesi
umudunda olduklannı dile
getiren diplomatik kaynak,
eski DEP milletvekillerinin
serbest bırakıhp
bırakılmayacağı
konusunun ise adaletı
ilgilendirdiğini söyledi.
AB'li diplomatik kaynak,
"TBMM'nin anayasa
değişiklikleri öncelikle
Türk halkına hizmet
edecek.
Demokratikleşınede
yapılacak iyUeştirmelerin
gümrük birliğine geçilmesi
için bir koşul olduğu
yolunda Türk kamuoyunda
yanhş bir izlenim dogdu.
Ancak, Türk halkına
hizmet edecek bu
hileştirmeler, gümrük
birliğini de
kolayiaşüracakttr"
değerlendırmesini yaptı.
Türkiye ile AB arasında
geçtiğımiz 6 martta kabul
edilen gümrük birliği
karannın, ağırlıklı olarak
Türkiye'nin
yükümlülüklerini konu
eden AB mevzuatına
uyup uymadığının bir
defalığına gözden
geçirileceği
OrtakJık Konseyi
toplantısı, TBMM'nin
açılışından 30 gün sonra,
yani 30 ekimde
toplanacak.
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Ana-
yasa değişikliği, Başbakan Tansu Çiller v e
DYP'yi rahatlatmasına karşın, erken seçim
tartışmalan koalisyon hükümetinin günde-
minden düşmedi. TBMM'nin 1 Ekim 1995
tarihinde başlayacak yeni yasama döne-
minde erken seçim tartışmalannın yoğun-
laşması beklenıyor. Muhalefet partilerinın
yanı sıra koalisyon ortağı CHP'nin de er-
ken seçim baskısıyla karşılaşan Başbakan
Çiller, anayasa değişikliklerinin gerçekleş-
tinlmesiyle kısmen rahatladı.
Hükümet ortaklan arasındaki anlaşmaz-
lıklar ve TBMM'deki tıkanıklık görüntüsü
sırasında DYP içinde de "Bir an önce er-
ken seçimeghmekzorundayız" görüşü yük-
sek sesle dile getirilmeye başlanmıştı. Baş-
bakan Çiller, anamuhalefet partisinin yanı
sıra koalisyon ortağının da ısrarlı erken se-
çim tartışmalanna. dün toplanan partisinin
genel idare kurulunda yanıt verdi. Çiller.
TBMM'nin başansına karşın erken seçim-
den söz edenler bulunduğunu anımsatarak
• DYP"li Bekir Sami Daçe. erken seçim tartışmasının sonbaharda
başlayacağını söyledi. Koalisyon ortağı CHP'li Mehmet Moğultay da
"Erken seçim istiyorum. CHP'nin iddiası bu olmalı bana göre. Türkiye
erken seçime gitmeli" dedi. ANAP'lı Hasan Korkmazcan, ara seçimin
yasal bir zorunluluk olduğunu söyledi.
"Erken seçim yoktur. DYP'nin iradesinde
olduğu müddetçe de olmayacaktır. L Ike ve
millet çözüm istemektedir. Biz, bu çözümü
vermeye devam edeceğiz" dedi.
Devlet Bakanı OnurKumbaracıbaşı. sık
sık sonbaharda seçime gıtme gereğını dile
getirirken CHP'lı çok sayıda milletvekili
de partılennın muhalefetle bırlikte hükü-
meti erken seçime zorlaması gerektiğini
söyledi. CHP'li Adalet Bakanı Mehinet
Moğultay. Cumhuriyet'e yaptığı açıklama-
da. anayasa değişikliğiyle birlikte Türki-
ye'de yeni bir dönemin başlaması gerekti-
ğini söyledi. Moğultay, "Erken seçim isti-
yorum. CHP'nin iddiası bu olmalı bana gö-
re. Türkiye erken seçime gitmeli. Kasımda
seçim olabilir. 40 günde çalışmalar tamam-
lanır. Vüz yıldır ilk defa sivil Meclis. anav a-
sa değiştiriyor. Yeni bir dönem. yeni bir baş-
langıç gerekiyor" dedi. Moğultay. Seçim
Yasası için hazırlıklann zaten sürdüğünü
vurgulayarak Sağlık \e Sosyal Işler Ko-
misyonu'nda bekleyen "meraur sendika-
lan yasa tasansı"nı da sonbaharda günde-
me getireceklenni belirtti.
DYPli Devlet Bakanı Bekir Sami Daçe.
anayasa değişikliğinin tüm partıleri rahat-
lattığını ve erken seçim beklentilerinin ra-
fa kalktığını söyledi. Erken seçim tartış-
malannın sonbaharda yenıden başlayabile-
ceğini vurgulayan Daçe. şunlan .söyledr
"Sonbaharda tartışmalan başlar bunun.
Erken seçimin belki 1996Ekimi'ndeolma-
ması aniamında düşünülüyor. Ekimden ön-
ce yapılmasına doğru bir düşünce hâkim
olabilir. Bunun şekillenmesi sonbaharda
olacaktır. DYT. kesinlikle 1996'ya götürme
kararlılığında. Ama ay şu olur, bu olur onu
kestirmek zor."
DSP Genel Başkanı Bülent Ecevit, gaze-
tecilerin erken seçime ilişkın sorulanna,
"Sayın Başbakan'a sonın. Bunun karannı
verecekolan hükümettir" yanıtını vermek-
le yetındi.
ANAP Grup Başkanvekili Hasan Kork-
mazcan ise ara seçimin hâlâ anavasal zo-
runluluk olduğunu anımsatarak şunlan
söyledi: "Anayasa değişiklikleri ve Mec-
lis'in tatile girmesi ara seçim konusundaki
anayasal zorunluluğu ortadan kaldırma-
mıştır. Meclis ara seçimleri kaldırmayı dü-
şünseydi, değişiklik yapılırken bu konu da
gündeme getirilir ve anayasa değiştirilebüir-
di. Onun için önümüzdeki haftaîarda ara se-
çim konusunda karar olusturmak. iktidar
gruplarının hukuki vükümlülüğüdür. Ara
seçimi yapmamak göre\den kaçmaktır."
Suçlamalar sürüyor
Anayasa değişti
tartışması kaldı
• ANAP'ın kilit parti konumunda
olduğunu söyleyen Yılmaz'ı eleştiren
Çiller, "Çalışmalan. ANAP mı
kilitlemişti" diye sordu. DSP lideri
Ecevit, sosyal haklarda dişe dokunur bir
değişiklik yapılmamasının üzüntü verici
olduğunu söyledi.
ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - TBMM'de 3~ay
boyunca büyük tartışmalar-
la süren anayasa görüşme-
lerinin ardından. DYP.
ANAP ve RP arasındaki
suçlamalar sürüyor. Başba-
kan Tansu Çiller. partisinin
kilit konumda bulunduğu-
nu söyleyen ANAP Genel
Başkanı Mesut Yılmaz'a.
"Çalışmalar 40 gün tıkan-
dL Göriişmeleri ANAP ki-
litledi, daha sonra açtı diye
bir sual olabilir" yanıtını
verdı. RP Genel Başkan
Yardımcısı Rıza Ulucak ise
Çiller'in savlannın tersine.
partisinin anayasa görüş-
melerinden de galip çıktığı-
nı savundu. DSP Genel
Başkanı Bülent Ecevit de,
sosyal haklarda dişe doku-
nur bir gelışmenin anayasa
değişikliği kapsamında bu-
lunmamasının "üzücü" ol-
duğunu bildirdi.
Başbakan Tansu Çiller.
dün partisinin genel idare
kurulu (GtK) toplantısında
yaptığı konuşmada. parla-
mentonun yüz yıldan fazla
bir süredir gerçekleştirile-
meyeni başardığını söyle-
yerek, "Meclis aydınlığı
seçmiştir" dedi. Anayasa
çalışmalarında muhalefet
partılerinin takdir edilmesı
gerektiğini. ancak daha ya-
saksız bir Türkiye'nin ön-
celikle DYP'nin hedefi ol-
duğunu kaydeden Çiller,
"Ancak Sayın Mesut Yıl-
maz. ANAFın bu değişik-
liklerde kilit parti olduğunu
buyurmuşlar. Ama dikkat
etmek lazım. Çalışmalar 40
gün tıkandı. Göriişmeleri
ANAP kilitledi. daha sonra
açtı diye bir sual olabilir"
dedi. Çiller. milletin başa-
rısının gölgelenmemesini
isteyerek. "Meclis mucize-
yi başarmışOr. Meclis'in ba-
şı, milletünLzin önünde eğik
değildir" görüşünü dile ge-
tirdi. Çiller, partisinin yeni
örgütlenmesinde. kadın ve
gençlere önem vererek. ye-
ni düzenmelere öncülük
edeceğini vurguladı.
RP Genel Başkan Yardı-
mıcı Rıza Ulucak ise. in-
sanlann hürriyetlenni kısıt-
layıcı maddelerin değişti-
rilmesine karşı olmadıkla-
nnı ve bunu defalarca söy-
lediklerini bıldirerek. parti
olarak 24. maddenin de de-
ğişiklik paketi içinde yeral-
masını istediklerini. müca-
delelerini bu yönde yoğun-
laştırdıklannı kaydetîi.
RP'den yanıt
Başbakan Tansu Çil-
ler'in "Galip millet, mağ-
lup RP'dir" açıklamasına
da yanıt veren Ulucak.
RP'nin her yerde galip ol-
duğunu. bunu kamuoyu
yoklamalannın da göster-
diğinı savunarak. "Parti-
miz burada da galip gelmiş-
tir. Onlann hakiki hürriv et-
lerini ortaya koymuştur"
dedi.
DSP Genel Başkanı Bü-
lent Ecevit de dün düzenle-
diği basın toplantısında,
anayasa değişikliğini ge-
nelde sevindirici bulmala-
nna karşın. sosyal haklarda
dişe dokunur bir gelişme
olmamasının üzücü oldu-
ğunu söyledi. Ecevit.
"TBMM'nin gümrük birli-
ği için u> um yasalaruıuı ya-
nı sıra, anayasada gerçekle-
şen değişikliklerin ardın-
dan da anayasa için uyum
yasalannı düzenlemesi ge-
rekmektedir" dedi.
CHP Genel Sekreter Yar-
dımcısı Eşref Erdem.
TBMM'nin anayasa deği-
şikliği sınavından başan ile
çıktığını belirterek. "anm-
sanmayacak. küçümsen-
meyecek. dudak bükülme-
yecek bir değişiklik gerçek-
İeşmiştir" dıve konuştu.
RP'nin bu tablonun içinde
yer almadığını anımsatan
Erdem, RP'nin Türkiye'yi
geriye götürme anlayışını.
bu konuda da ortaya koy-
duğunu savunarak. "Dile-
rim, onlar da bu yanlışlann-
dan dönerler" dedi.
DSP Cenel Başkanı Ecevit
'İşçi için verilen
mücadeleden doğduk'
ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Demokratik Sol
Parti (DSP) Genel Başkanı
Bülent Ecevit. demokratik
sol hareketın işçi haklan
için verilen ve kazanılan
mücadeleden doğduğunu
belirterek, "DSP, yavgın
sosyal adaletle sağhkİı ve
hızh kalkınmayı başarabi-
lecek tek partidir" dedi.
Bir basın toplantısı dü-
zenleyen Ecevit. 24 tem-
muz tarihinin Türk işçileri-
nin özgür sendıkacılık ve
toplusözleşme ve grev hak-
lannı elde etmelerinin 32.
yıldönümü olduğunu anım-
satarak şöyle dedi. "24
Temmuz 1963 günü Türk
işçileri özgür sendikacüık
hakkını ve dünya ölçütleriy-
le çok ileri toplusözleşme ve
grev haklannıeldeetmişler-
di. İşçilere bu haklann ta-
nınmasıyla birlikte. yalnız
sosyal yaşamımızda değil,
sanayimizde de yeni bir çı-
ğır açılmış ve çağdaşlaşma
dönemi başlamıştı. Çünkü
işçilere tanınan bu haklar
sanayicileri ve girişimcileri,
verimlilik arttıncı önlemler
arayışma ve çağdaş işletme-
cüiğe yöneltmişti."
lşverenle işçiler arasın-
daki uzlaşmazlıklan çöz-
mek amacıyla oluşturul-
muş olan Yüksek Hakem
Kurulu'nda işçi temsilcile-
nnin azınhkta olduğunu
anımsatan Ecevit. bu dü-
zenlemenin 12 Eylül darbe-
sinden sonra hazırlanan
anayasa ile gerçekleştiğine
dikkat çekti. Anayasa deği-
şiklikleri çalışmalan sıra-
sında anayasanın konuyla
ilgili 54. maddesinin de de-
ğiştirilmek istendiğini. an-
cak bu değışikliğin gerçek-
leştırilemedığini anımsatan
Ecev it. "54. maddetam ola-
rak uygulanırsa, her işko-
lunda grev yasaklanabüir.
Grev ertelenince de, toplu-
sözleşme süreçi devreden çı-
kar, YHK devTeye girer. Hü-
kümetin. işverenlerin ve iş-
çilerin temsilcilerinden olu-
şan YHKnda ise işçiler azuv
uktadu-" dıve konuştu.
ÇÎZMEDEN YLKARI/ MUSA KART
>2J7/V ULAN AŞAĞI
Cindoruk'tan 'anayasaya uyum çalışması' çağnsı
Yasalar da sivilleştirilecek
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) -
TBMM. yeni yasama döneminde.
bazı yasalan yeni anayasa
hükümlerine göre düzenlemek için
çalışacak. Anayasaya eklenen
haklann yaşama geçirilebilmesi için
Sıyası Partiler Yasası. Sendikalar
Yasası, Dernekler Yasası \e Seçim
Yasası başta olmak üzere bir dizi
yeni düzenlemeye gıdilecek.
TBMM Başkanı Hüsamettin
Cindoruk. anayasa ujoım çalışması
yapmak üzere Meclis'te temsil
edilen siyasi partileri 4 eylülde
toplantıya çağırdı. Dernekler.
meslek örgütleri ve öğretim
üyelerinin siyaset yapma
vasaklannın kaldınlması, seçmen
yaşının 18'e indirilmesı.
milletvekili sayısının 550ye
çıkanlması, kamu çalışanlannın
sendika kurması, milletvekili ara
seçimine 1 yıl kala yapılması
gereken ara veya yerel seçimlenn
genel seçimle birleştirilmesi için
gerekli yasa tasanlan yeni yasama
dönemıne yetıştınlmeye çalışılıyor.
tçişleri Bakanı Nahit Menteşe ile
ortak çalışma başlatan Devlet
Bakanı Bekir Sami Daçe, Seçim
Yasası. Sıyası Partiler Yasası.
Sendikalar Yasası başta olmak üzere
anayasa değişikliklerinin zorunlu
kıldığı düzenlemelenn hızla ele
alınacağını bildirdi. ANAP Grup
Başkanvekili Hasan Korkmazcan
da. yasal değişıkliklere ılişkin
çalışmalannı yenilediklerini
belirterek, yeni düzenlemeler için
siyasi partilerin komisyon
oluşturmasını önerdı. Seçim
Yasası'nda anayasanın zorunlu
kıldığı değişikliğin dışında köklü
bir düzenleme vapma konusunda
ortak görüşe sahip olan
koalisyon ortaklan. ayn taslaklar
hazırladılar. Adalet Bakanı Mehmet
Moğultay'ın hazırladığı taslak
uyarınca. ülke barajı yüzde 5'e
ındırilirken. 14 ve daha fazla
milletvekili çıkaran alanlar dışında
dar bölge sistemi kaldınlarak, tek
bölge uygulaması getiriliyor.
Başbakan Tansu Çiller'in
talimatıyla DYP'de hazırlanan,
ancak henüz parti yönetimine
sunulmayan taslağa göre de,
partiler arası ittifaklar yasal
zemine kavuşturuluyor.
Taslakta, iki turlu seçim sistemine
geçilmesi. bütün ülkeyi seçim
çevresi kabul eden bir kontenjan
uygulanması, barajlann "temsilde
adalet ve yönetimde isrikrar'
ölçütlerine göre mümkün olduğunca
aşağıya çekilmesi ve seçim
bölgelerinin yeniden düzenlenmesi
hükme bağlanıyor.
Cindoruk'tan partilere çağn
TBMM Başkanı Hüsamettin
Cindoruk, Meclis'te temsil edilen
partilerin genel başkan ve grup
bşkanvekıllerine bir yazı
göndererek, seçim hukuku,
partilerin örgüt özgürlüğü. çalışma
yaşamı, dernekler, kooperatifler,
yüksek öğrenim gibi yasalarda
'anayasaya uygunluk çalışması'
yapmak üzere 4 eylülde bir toplantı
yapılmasını önerdi.
Hafta sonu yapılan CHP İstanbul ilçe kongrelerinin 28'i tamamlandı
Baykalcdar üçelere egemen
AYŞE YILDIRIM
İstanbul'da kongresi ta-
mamlanan 28 ilçeden
19'unda Baykal'a ya-
kın isimler ilçe başkan-
lığına seçildi. Baykalcılann başansın-
da. SHP kökenli partililer arasındaki
bölünmenin etkın olduğu öğrenildi.
Bazı kongrelerin iptali için itirazda
bulunulmaya hazırlanılıyor.
Hafta sonu yapılan CHP'nin ilçe
kongrelerinden 28'i tamamlandı. Be-
yoğlu ilçe kongresi ertelendi, Silivri
dün yapıldı. Çatalca 3 ağustosta ya-
pılacak. Ümraniye ise kongreyi yetış-
tiremedi.
Bol tartışmalı geçen kongreler so-
nucu ilçe yönetimlerinin yanı sıra 12-
13 ağustosta yapılacak il kongresini
oluşturacak 600 delegenin 55O'si de
belirlendı.
Listeler karma
Avcılar, Bahçelievler, Büyükçek-
mece. Esenler. Güngören. Kadıköy,
Kartal. Maltepe, Tuzla'da SHP köken-
li ilçe başkanlan seçimi kazanırken
diğer ilçelerde CHP kökenliler kazan-
dı. Bakırköy. Adalar. Avcılar. Beşik-
taş, Şile, Büyükçekmece ılçelerinde
tek adayla seçime ginldi. Listeler kar-
ma oluşturuldu. Ancak. Beşıktaş'ta
SHP kökenliler kendilerinin dışlan-
dığını belirterek salonu terk ettiler.
SHP kökenli hıç kimse delegasyon
listesinde yer almadı.
Beyoğlu'nda kavga
Bir ıl yöneticisi. "ihanetle" suçla-
dığı CHP kökenli partililerin "siyasi
hırsızuk" yaptıklannı ileri sürdü. İl
yöneticisi şunlan söyledi:
"Kavgaya, kaosa yol açmayalım di-
ye tek adav la gidelim dedik ve iyi ni-
yetimizi göstererek CHP kökenli bir
arkadaşımızı adav gösterdik. Listeyi
karma vapacaktı, herkesi kucaklaya-
cak bir İiste olacaktı. Dört gün boyun-
ca sevgiyi, saygıvı, niteliği, değer yar-
gılannı konuştuk. Aday arkadaş,' Ben
Baykaicıhktan kurtuldum" dedi. Biz
de inandık. Kongre salonunda listeyi
görünce yıkıldık. Bizi öldürse daha
iyiydi. Böylelikle partiyi bitiriyorlar."
Baykalcılarla, Nurettin Sözen'ın de
desteklediği Halil Ergun taraftarlan-
nın kavgasına sahne olan Bevoğlu il-
çe kongresi ise ertelendi. Sabah
10.00'da başlayıp akşam saat 23.00'e
kadar devam eden kongrede bir türiü
seçimin nasıl yapılacağına karar ve-
rilemedi. Baykalcılann "blok liste"
isteğıne karşı çıkan karşı taraf "çar-
şaf liste"de diremnce kongre kılitlen-
di. K.üfurlü, yumruklu geçen kongre
sonunda Div an Başkanı Besim Üstü-
nel, kongreyi terk etti. Ardından üç di-
van üyesi de istifa edince. kongre ya-
nda kaldı. 28 ilçenin belirlenen baş-
kanlan şunlar:
Uluç Yurtçu (Adalar), Yılmaz Taş-
dan (Avcılar). AJiUçar(Bağcılar). tb-
rahim Elmas (Bahçelievler), Ahmet
Güry üz Ketenci (Bakırköy). Halil Öz-
den (Bayrampaşa),Mehmet Durakoğ-
lu (Beşiktaş), Ahmet Erkan (Bey-
koz). Mustafa Göçküncü (B.Çekme-
ce). Celal Teke (Eminönü). Hüseyin
Aksoy (Esenler). Lütfü Gündöndü
(Eyüp), ÇetinSovsal (Fatih), Mehmet
Polat(G.O.R), KemalTimur (Güngö-
ren). KadirÖğüK Kadıköy). Bayram
.Aparanoğlu(Kâğıthane). Yümaz Ba-
kıtkai (Kartal), Behman Şaybak (K.
Çekmece). İsmet Şengül (Maltepe),
Kemal Kumkumoğlu (Pendik). tzzet
Bayraktar (Sarıyer), Memduh Kur-
dal (Şile). Necati Aytaç (Sultanbeylı).
Dursun Çaltı (Şişli). Muhittin Çala-
ğan (Tuzla), AliCihatlşık(Üsküdar).
MahmutKocatürk(Z. Burnu).
UGÜPOLİTİKA GUNLUGÜ
HİK3IET ÇETİNKAYA
Uzlaşma...
Önce anlaştılar, ardından bozuştular...
Toplumda yoğun bir 'tepkiyumağı' oluşmaya baş-
lamıştı. RP lideri Necmettin Erbakan diretıyordu.
RP'Iİ milletvekilleri 'engelleme' hareketine girişmiş-
lerdi. Artık her şey 'arapsaçı'na dönüşmüştü.
Ne diyordu Erbakan?
Şunu:
"ANAP ve DYP içinde RP'nin beşinci kolu var..."
Kafalar bir anda karıştı...
Olayın bu yüzü önce ANAP'a dokundu. Mesut Yıl-
maz ani bir atakla RP'ye karşı harekete geçti.
Sonra?
Hikmet Çetin ile Mesut Yılmaz buluştu. Mec-
lis'in üç aydır önünde duran ve 60 gündür politik
gündemin bırinci sırasına oturan anayasa değişikli-
ği 'uzlaşma' sonucu Meclis'ten geçti. Demokraside
önemli bir adım atıldı...
Bu olayı abartmaya hiç gerek yok. Yapılması ge-
reken de buydu zaten. Demokratik açılımlan öngö-
ren ilk değişikliği yaşıyoruz. '72 Eylül faşizmi'ri\n iz-
leri kalsa bile bu değişikliği yapan Meclis'i kutluyo-
ruz.
Elbet bu değişiklikte işçi ve memur haklan budan-
mıştır...
Yine de tüm bunlar demokratik açılım için bir en-
gel değildir...
Önemli olan şudur: Demokrasi bir yaşam biçimi-
dir. Şimdi önümüzde bir yol vardır. Önemli olan, bu
yolda emin adımlarla yürümektir...
RP bu ışte mağlup olmuştur...
Çünkü RP, demokrasiyi bir amaç olarak değil araç
olarak görmektedir...
Başbakan Tansu Çiller bakın ne diyor:
"RP, ANAP'ı dümen suyuna almıştı, ANAP bunu
geç de olsa anladı...."
RP, DYP'yi de dümen suyuna almamış mıydı?
Ne çabuk unutuldu 10 gün önce Meclis'te yaşa-
nanlar...
Ne çabuk...
• • •
Olan, her zaman emekçilere oluyor...
'Merkez sağ' partiler, sanki emekçilere düşman
kesılmış...
1961 Anayasası memurlara sendikal hak ve özgür-
lükler getirmişti. Ama memurlar, grevli ve toplusöz-
leşmeli bir sendikal örgütlenme yapamayacaklardı.
Aradan 34 yıl geçmiş...
1995 Türkıyesi'nde gelinen nokta ise 34 yıl önce-
si gıbı.
Acı, ama gerçek olan bu...
Önceki gün ANAP ve DYP'lilerin oylarıyla -elbet RP
ve MHP de destekledi- kamu çalışanlarına grevli ve
toplusözleşmeli hakkın tanınması kabul görmedi.
Burada hem Hikmet Çetin'in hem de DSP lideri
Bülent Ecevit'in çabalarını, yani emekçiler için gös-
terdikleri yaklaşımı belırtmek isteriz..
Her şey çabayla olmuyor. Meclis çoğunluğunu
'merkez sağ' partiler ile RP ve MHP oluşturuyor..
• • •
Anayasa paketinin altı maddesi oylamada redde-
dildiği için bir yıl içinde değişiklik girişiminde bulu-
nulamayacak...
Bize göre en önemli altı maddeden birisi 51. mad-
de...
Kamu çalışanlannın sendika kurma maddesi red-
dedildi. Ancak Hikmet Çetin'in direnmesiyle kamu
hizmeti görevlileriyle ilgili 128. maddeye bir ek yapıl-
dı. Böylece memurlann sendika kurmasına yasayla
izin verileceğine ilişkin hüküm kabul edildi. 51. mad-
dede memurlann sendika kuramayacağına ilişkin bir
hüküm zaten yoktu.
Eğer bu ülkede yaşayanlar, demokrasiyi bir yaşam
biçimi olarak görebilselerdi darbecilerden hesap so-
racaklardı...
Ama yapmadılar. yapamadılar...
Geçici 15. madde yerli yerinde kaldı..
Anayasanın giriş bölümünden '12 Eylül faşizmi'rim
izleri kaldırılırken Kenan Evren Paşa ve arkadaşla-
nnın dokunulmazlıkları ise korunmuştur.
Acaba 'demokrasi' diyen 'merkez sağ' partiler ne
diyeceklerdir bu 'demokrasi ayıbı'na?
Tüm bu olumsuzluklara karşın biz kötümser deği-
liz...
Biz "Bravo Meclis" demiyoruz, ama tüm bu geliş-
meleri 'demokratik bir açılım' olarak nitelendiriyo-
ruz...
Demek ki TBMM'de uzlaşma olabiliyormuş...
Geç de olsa öğrendik!..
Anayasa değişikliğine tepkiler
Budak: Övünülecek
değişiklikler yok
ANIC\RA (Cumhuri-
yet Bürosu) - Kitle örgüt-
İeri temsilcileri, öğretim
üyeleri ve sendıkacılar.
'demokratikleşmede kü-
çük bir adım" olarak gör-
dükleri anayasa değişikli-
ğinin övünülecek biryanı-
nın bulunmadığını kayde-
derek örgütlenme ve dü-
şünce özgürlüğüne ilişkin
hükümlerin budanmasına
tepkı gösterdiler.
DİSK Genel Başkanı
Rıdvan Budak. anayasa
değişikliği tartışmalan sı-
rasında parlamentoya yö-
neltilen eleştirilerin tep-
kiy le karşılandığını anım-
satarak "Oysa bu eleştirile-
ri yapmasavdık. bu deği-
şiklikleri bile yapmav acak-
lardı. Övünüİecek değişik-
likler de yok" diye konuş-
tu. Budak. kamuçalışanla-
nna sendikal haklara iliş-
kin verilen sözlerin unu-
tulduğunu kaydederek
toplumun örgütsüz bıra-
kıldığını belirtti.
Türk-tş Genel Başkanı
Bayram Meral. anayasa
değişikliğiyle sendikalara
siyaset yapma hakkı veril-
diğini anımsatarak bu dü-
zenlemenin Sendikalar
Yasası'nda da yapılması
gerektiğini söyledi Meral.
anayasa değişikliğinin,
kendilerinin istediği bır-
çok hükmü içermediğını
de sözlerine ekledi.
Tüm-Bel-Sen Genel
Başkanı Hasan Hayır da
çalışanlann direnışıne kar-
şın Meclis'ten geçirilen
düzenlemelenn. toplumun
ve halkın gözünü boyama-
ya yönelik bir paket oldu-
ğunu savundu.
Türk Mühendis ve Mı-
marOdalan Birliği Başka-
nı YavuzÖnen. anayasada
gerçekleştirilen değişikli-
ğe karşın. 12 Eylül'ün izi-
nin sürrpekte olduğunu
söyledi. Önen, örgütlenme
ve düşünce özgürlüğüne
ilişkin hükümlerin buda-
narak değişiklik paketinin
16 maddeye indirildiğini
anımsattı.
Öğretim Elemanlan
Sendikası (ÖES) Genel
Başkanı Atilla Erden. si-
yaset yapması gereken ki-
şilerin siyasetten uzaklaş-
tınldığını kaydederek
"Yangından mal kaçırır
gibi değişiklik vapıldı. Bu
değişikliği, demokratikleş-
me için önemli bir adım
olarak görrnüyoruz" dedi.
Öğretim Üyeleri Derne-
ği Genel Başkanı Prof. Dr.
Alpaslan Işıklı. anayasa
değişikliğiyle önemli bir
adım atılmakla birlikte,
çağdaş demokratik top-
lumlarda öğretim üyeleri
ve kamu çalışanlannın sı-
yasete katılma hakkını
çoktan elde ettiklerine işa-
ret etti.