Katalog

Cumhuriyettmtiyaz Sahibi: Berin Nadi Genel Yayın Yonetmenr Orhan Erinç 0 Genel Yavın Koordinatörü: Hikmet Çetinkava • Yazıişlerı Mudurlerı fbrahim Yıldız, Diııç Tavanç. (Sorumlu) 9 Haber Merkezı Müdurii. Hakan Kara 9 Gorsel Yönetmen: Fikret Eser Dış Haberler Ergun Balcı V tstıhbarat Yalçın Çakır • Ekonomı Bülent Kızanlık • Kultûr Handan Şınkrtkın # Spor Abdülkadir Yücelman 0 Makaleler Sanıi Karaoren • Çevın Sevfettin Turhan • Dözeltme Abdullah Yazıcı# Bılgı-Belge Edibe Buğra A Fotoğraf Erdoğan Köseoğlu Yavın Kurulu llhan Selçuk (Başkan». Orhan Erinç, Oktav Kurtböke. Özgen Vcar. Hikmet Çetinkava. Şükran Soner, Ergun BakL DİDÇ Ta\ anç. İbrahim Yıldız. Orhan Bursalı. Mustafa Baltm. Ankara Temsılcısı Mustafa Balbav 0 Haber Müdunı. Doğan Akın Atatûric Bu!\ an No: 125. Kat.4. BakanhkJar-Ankara Tel: 4195020 (7 hat). Faks: 4195027 •Izmır Temsılcısı Serdar Kmk,H. Zı>aBh. 1352S 23Tel 441122O.Faks:4419U7 • Adana Temsılcısı: Çetin Yiğenoğlu. lnönüCA 119 S. No 1 Katıl.Tel 3522550. Faks: 3S225"7 !) Müessese Müdürii Erol Erkut • MED\ A C: • Yonetım Kurulu Koordınatör Ahmet Korulsan 0 Başkanı-Genel Mudür Gülbin Er- Muhasebe Bülent Yener # tdare. dnran • Koordınatör Reha Işıt- HüseyinGürer• tşletme Önder man • Genel Mudür Yardımcısı Çelik»BUgı-lşlem N a u t n a l » Mine Akdağ • Halkla llışkıler Bılgısayar Sıstem Mürihet Çiler Muduru Nurten Berkso» avımla^aD »e Bassn: Venı Gun Haber Ajansı. Basm \e Ya\ıncıfık A Ş j t o ^ ı i ^ i l ?V4l CajLaleğlu "J?:>4lsı PK..246 Istanbul Tel (0 212ı 512 05 05 l20hail Faks (0212ı51385*5 25 TEMMUZ 1995 İmsak: 3.57 Güneş: 5.46 Öğle: 13.18 Ikindi: 17.12 Akşam20.35 Yatsı: 22.16 MED\ACTei 5i4O753-5i395so-5i3S46O-6i,Faks 5U8466 Sahada19'uncu • Haber Merkezi- Iskoçya'nın St. Andrews şehrinde devam eden açık golf turnavası play-offunda ne zaman ne olacağı bellı olmuyor. John Daly ve Constantin Rocca arasında yapılan maçın son deliğine geîindiğinde sahaya giren çıplak ve sırtında ' 19'uncu delik" yazan fanatik, güvenlik görevlilerine güç anlar yaşattı. KTÜ'deön kayıtlar başladı • TRABZON (AA) - Karadeniz Teknik Oniversıtesi'nin bazı bölümlerine yetenek sınavı ile alınacak öğrencılerin ön kayıtlanna dün başlandı. KTÜ Rektörlüğü'nden yapılan açıkJamaya göre, müzik, resim-ış. beden eğitimi ve spor öğretmenlıği ile iç mımarlık bölümlerine alınacak toplam 284 öğrenci için ön kayıtlara başlanırken kayıtlar iç mımarlık bölümü için 11 ağustos, diğer bölümler için ise 4 ağustosa kadar devam edecek. Bölümlere ön kayıt yaptıracak ögrencilerin, 1993, 1994 ve 1995 yıllannda gerçekleştirilen ÖSS'de iç mimarlık için 120. diğer bölümler için ise 105 eşit ağırlıklı puan almış olmalan gerekiyor. En iyi diskcokey yarışması • Haber Merkea - Marlboro Netvvork ve Power FM tarafından gerçekleştirilecek olan geleneksel Povver DJ yanşması yann Pasha Beach'te yapılacak. Saat 20.00'da başlayacak yanşmada. Brezilyalı dans grubu Coco Loco. pop müzik sanatçısı Duke, pop müzik grubu 20 Fingers Featuring Roula"nın yanı sıra ünlü DJ Jaydee de program yapacaklar. ADD Ereğli açıldı • KONYA (Cumhuriyet) - Konya"nın Ereğli ilçesinde kurulan Atatürkçü Düşünce Derneği Şubesi'nin açılışı görkemlı bir törenle yapıldı. Çok sayıda davetlinin katıldığı törenler sırasında Atatürk'ün ilke ve inkılaplan anlatılarak kalbinde Atatürk sevgisi taşıyan herkesin derneğe üye olması ıstendi. Dernek şube başkanı avukat Ahmet Onal da amaçlannı toplumsal dayanışmayı sağlamak. Atatürk'ü yakından tanıtmak olarak özetledı. Aile ve eğitim • ADANA (AA) - Çocuklannı özel okullara gönderme olanağı bulamayan anne-babalann. bunu soran yapmamalan gerektiği belirtilerek çocuklarla kurulacak sağlıklı bir ıletişimin ve kazandınlacak güven duygusunun, başannın yolannı açabileceği kaydedildi. Çukurova Üniversitesı Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü Araştırma Görevlisi Meral Atıcı, ailelerde çocuğunu özel okullara gönderememenin önemlı bir sorun haline geldiğini söyledi. Aşılamada, doğum kontrolünde, doğum hizmetlerinde, aile planlamasında, sağlık personeli dağılımmda uçurumlar var Sağlık hizmetinde doğu ile batı farkı • Gebelik döneminde bir hekim tarafından muayene olma oranı doğuda yüzde 25, batıda yüzde 71 olarak görülüyor. tstanbul Haber Servisi - Türkiyede sağlık hizmetlennde doğu ile batı arasmda büyük farklılıklar olduğu. halkın sağlık bı- lincınin de gehşmediği ortaya çıktı. Aşıla- mada, doğum kontrolünde ve doğum hiz- metlerinde. aile planlamasında. beslenme- de. sağlık personeli ve sağlık ocaklan da- ğılımında doğu ile batı arasında büyük farklılıklar olduğu gibi, ülkenin bürününün de sağlık hızmetleri konusunda geri kaldı- ğı ortaya çıktı. Insanlardaki sağlık bilincinin doğuda da batıda da gelişmediği görülen, Petrol-lş'in 1993-1994 yıllannı kapsayan araştırma so- nuçlan şöyle: - Aşı Oranlan: Tam aşılı çocuk oranı do- ğuda yüzde 40.6, batıda ise yüzde 76 Hiç aşı olmayan çocuklann oransal dağılımın- da batı ile doğu arasında yaklaşık 5 kat fark var. Gebelerin tetanos aşılannda ise Türki- ye"de tam bir gerilik söz konusu. Hiç aşı olmamış gebe kadın oranı kentsel bölgede yüzde 54.8 iken, doğuda yüzde 75.4'e ka- dar çıkıyor. _ - Doğum Öncesi Bakım ve Doğum Hiz- mederi: Kırsal alanda yaşayan gebelerden hiç doğum öncesi bakım almayan kadınla- nn oranı 52.6 iken doğu bölgelennde 65.8'e çıkıyor. Gebelik döneminde bir he- kim tarafından muayene olma oranı Do- ğu'da yüzde 25. batıda yüzde 71 olarak gö- rülüyor. Arada yaklaşık 3 kat fark var. Doğumun yapıldığı yer yönünden de farklılıklar var. Kentsel bölgede doğumla- nn yüzde yüzde 72.5'i sağlık kuruluşlann- da yapılırken, kırsal bölgede yüzde 4O'ta kalıyor. Doğu bölgesinde yapılan doğum- lann yüzde 70'i evlerde yapılıyor. Doğuda yapılan doğumlann yüzde 2.3'ü kendı kendıne, yüzde 20"si akraba yardı- mıyla ve yüzde 27'si ara ebe yardımıyla yapılıyor. Bu bölgelerde yapılan doğumlann yak- laşık yansı bir sağlık personeli yardımı ol- madan yapılıyor. Oysa bu olumsuz oran batıda yüzde 5-6 arasında kalıyor. - Aile Planlaması Hızmetleri: Doğuda hiç aile planlaması yöntemı kullanmayan ka- dınlar oranı yüzde 57,7 iken, modern yön- tem kullananlann oranı yüzde 26.3'e dü- şüyor. - Beslenme: Temel besinlerin tüketimin- de gelir durumlanna göre büyük farklılık- lar görülüyor. Yaşına göre boy geriliği olan çocuklar doğuda yüzde 33 iken batıda bu oran yüzde 10'a ulaşıyor. Yaşına göre ağır- Iığı az olan çocuk yüzdesi de yine en çok doğuda ve her 5 çocuktan biri durumunda. Bu da Türkiye ortalamasının yaklaşık 2 ka- tı. - Sağlık Personeli Dağılımı: Üç büyük il- de çalışan hekimlerin sayısı. diğer illerde çalışan hekımlenn sayısından ortalama 4- 5 kat fazla düzeyde. Personel dağılımmda en büyük eşitsizlik uzman hekimlerde. Hakkâri'de bir uzman hekıme 13850 kişi düşerken. tstanbul'da bin kişı düşüyor; ara- da 13 kat fark var. -Sağlık Ocaklan: Sosyalleşme yasastna göre her 5 bın, 10 bın nüfusa bir sağlık oca- ğı açılması gerekirken özellıkle kentlerde sağlık ocağı sayısı yetersız bırakılmış. Is- tanbul'da en az 800 sağlık ocağı bulunma- sı gerekirken bunun altıda biri oranında sağlık ocağı bulunuyor. Ankara da ise 600 sağlık ocağı olması gerekirken sadece 60 dolayında bulunuvor. Ameliyathane için kampanya YÂSEMTS KOYLTÜRK Tam aşılı çocuk oranı doğuda yüzde 40.6. batıda ise > üzde 76. Haydarpaşa Numune Hastanesi Beyin Cerrahisi Kliniği çalışanlan. ikinci bir ameliyathane ve yoğun bakım ünitesı için kampanya başlattılar. Her geçen gün artan hasta sayısı nedenıyle ihtiyaca cevap veremediklerini belirten doktorlar, ıkincı bir ameliyathanenin yapılması halinde yılda 600 kişi yerine yaklaşık 12 bin hastaya yardım eli uzatabileceklerini söylediler. Toplanacak paralann halka hizmet olarak geri döneceğinı vurgulayan doktorlar, "bir insan hayatı kurtarmanın mutluluğunu yaşamak isteyen herkesi" kendilenne destek olmaya çağırdılar. Tek amelıyathanede yılda 600-700 beyin ve omurilik ameliyatının yapıldığına dikkat çeken doktorlar "Beyin tümörleri. beyin kanamaları gibi 5-6 saat süren ameliyatların >apıldığı günlerde, başka ameliyathanemiz olmadığı için ikinci bir hastayı ameliyat edemiyoruz. Bu durum da klinikte yığılmalara, hasta yatış randevularının aylar sonrasına verilmesine neden olmaktadır." diye konuştular. Trafik kazalanndaki hızlı artışın da ikinci ameliyathaneye duyulan gereksinimi arttırdığmı vurgulayan doktorlar. hastanenin Ankara-İstanbul karayolu üzerinde olması nedeniyle Bolu-Düzce ve Adapazan'ndan ıtibaren meydana gelen trafik kazalannın çoğunluğunun kendilenne intıkal ettinldiğini belirttiler. Sadece 1994 yılında acil polikliniğine 14 bın 224 kafa travmalı hastanın başvurduğuna işaret eden doktorlar. bunlann 747'sinin yatınlarak tedavı altına ahndığını kaydettiler. Bu çabalan destekliyorsanız Haydarpaşa Numune Hastanesi Vakfı'nın Vakıflar Bankası Kadıköy Şubesi'ndeki 0200-64-56 nolu hasabına para yatırabilirsiniz. Öğretmen adayları başvuru hakkı istiyortstanbul Haber Servisi- Millı Eğitim Bakanlı- ğı'nın öğretmen alımında 'çifte standart" uygula- dığını ileri süren aday öğretmenler. başvuru hakkı istiyorlar. Önceki gün Emınönü İlçe Mıllı Eğitim Müdürlüğü önünde toplanan öğretmen adayları. kendilerine öğretmenlık için baş\-uru hakkı tanın- masını istediler. DYP. ANAP. RP il ve ilçe başkan- hklannı da ziyaret eden öğretmen adayları. sorun- lanna çözüm bulunması için gınşımlerde bulunul- masını talep ettiler. DYP !l Sekreten Erkan Dereü nin, "MUli Eğitim Bakanlığı Müsteşan Bener Cordan'la görüştüm, ancak genclgenin dışına çıkjlamaz" dediğini belir- ten adaylar, Eğitim Fakültesi Çocuk Eğitimi Bölü- mü'ndekilerin genelgede bâşvuru hakkına sahıp olmadıklan halde. Milli Eğitim Bakanlığı Personel Müdürü Turgut Akan ile görüştükten sonra başvu- ru hakkını kazandıklannı. bu bölümdekılere son- radan 350 kışilik kontenjan açıldığını vurguladılar. Eğitim-Sen'e gıderek konuyla ilgılı görüşmeler ya- pan adaylar, Eğıtim-Sen'ın çalışmalanna göre Tür- kiye"de merkezi okullarda bile öğretmen açığı ol- duğunu, öğretmen açığı sayısının (sınıf ve branş öğ- retmenliği olarak) 54-60 bin arasında bulunduğu- nu. kendilenne bu kadar açık varken başv uru hak- kı tanınmamasını anlayamadıklannı belirttiler Öğretmen adaylan, "Milli Eğitim BakanlığL, mes- leki pedagojik formasyon eğitimi almış ünhersite mezunlanna sınıf öğretmenliğini çok mu görüyor" dedıler. Sosyal antropoloji bölümü mezunu ve pedago- jik formasyon alan aday öğretmenlerden Çiğdem Özel, "Milİi Eğitim Bakanhğı'nın bir lisesinde sta- jımı yaparak staj belgemi aldım. Fakülte buna bağ- h olarak bana öğretmenlik diploması verdi. Bu dip- lomaya göre hem branş hem de sınıf öğretmenliği yapabilirim. Ancak sosyoloji bölümündekilere baş- Minı hakkı tanınmadr dedı. Özel, bakanhğa bağ- lı okullarda ücretlı öğretmenlik yapabildiklenni. ancak kadroya alınmadıklannı sözlerıne ekledi. Çiğdem Özel gibi. FilizÖzkanda ücretli öğretmen- lik yapıyor. Özkan. "Biryıldırbakanhğabağlı okul- larda ücretli öğretmenlik yapıyorum. karşıbğında 2.5-5 mih on para alıyonım. Eğer bizi öğretmen ola- rak görmüyoriarsa, neden bize ücretli öğretmenlik \aptin\oriar" dıyerek bakanlığın bu konudaki ru- turnunu anlayamadıklannı belirtti. Öğretmen adaylanndan Aykut Orak ise Eğitim Fakültesi Almanca Öğretmenliği Bölümü'nü bitir- miş. Herhangi bir işe başvurduğunda diplomasın- da 'öğretmen' yazdığı için "Öğretmenlik yapma- vıp da neden başka bir iş anyorsun" denılerek pek çok ış başvurusunun gen çevnldiğmı söyledi. Öğretmen adaylanndan bazılanna okuduklan fa- külte pedagoji formasyonu vermış, bazılan ise ba- kanlığın çeşıtli üniversitelerde para karşılığı açtığı kurslara giderek pedagojik formasyon almış. Aday- lardan Gulay (Jyanık "Eğer öğretmenlik yapama- yacaksak,devlet neden bizebu kurslan veriyor" dı- yerek bu konudaki düşüncelerinı dıle getırdı. Aynı durumda olan Adana'daki öğretmen aday- lan da 7 ay bakanlığın açtığı kurslara giderek 8 mil- yon lira ödemışler ve onlara da başvuru hakkı ta- nınmamış Şimdi "Devlet bizi dolandınyor mu r di- ye soruyorlar. 17 Temmuz 1995 "te yayımlanan genelgeye göre 28 Temmuz 1995'te öğretmen adaylığına başvuru hakkının sona erdiğini anımsatan adaylar, bu süre içerisinde Milli Eğitim Bakanlığı"ndan bir açıkla- ma beklediklerini ifade ettiler.. Adaylar "Sımf öğ- retmenliği için 9 bin 150 kadro açılmış. Suuf öğret- menliği için hem eğitim fakültesi smıföğretmenüği- ni bitirenlerbaşv ursun. hem de biz bas\ uralım. Ön- celik onlara tanınsın. kadro doldurulamazsa bizle- ri de alsınlar"dıyerek bakanlığa bu konuda öneride bulunuvorlar. Universitelerin para kaynağı, öğrenciler ASUMAN ABAaOĞLU İZMİR- 5 Nisan Kararla- n'ndan sonra genel bütçe- den pay alamayan üniversi- telere parasal kaynak, öğ- rencilerden sağlanacak. Milli Eğitim Bakanhğı'nın "maliyetartış.ı" gerekçesiy- le hazırladığı zam önerisiy- le yüzde 100 ile 300 ora- nında arttınlan öğrenci harçlan, önümüzdeki ögre- tim yılında uygulamaya ko- nulacak. YÖK yetkililerı. harçlara yapılan zammın. yasada yer alan, ancak bu- güne kadar uygulanmayan "öğretim giderierinin yüz- de 50'sinin öğrenci tarafın- dan karşılanması" ılkesınc dayandınldığını bıldirdiler. Öğretim elemanlan ise bu zamma. "sosvaldevletanla- • YÖK, uygulamadığı yönetmelik hükmünü işletmeye başladı. Uygulama, öğretim üyelerinin de tepkisini görüyor. yışına taban tabana zıt bir uygulama" olduğu için kar- şı çıkıyorlar. 5 Nisan K.ararlan"nın ar- dından parasal sıkıntıya gi- ren ve "kendi yağlanyla ka>rulmaya" çalışan üni- versıteler. kantin ve yemek- haneleri özelleştirme. vakıf kurma gibi yöntemleri de- nediler. Ancak genel bütçe- den pay alamayan. araştır- ma-gelıştirme çalışmalan dunna noktasına gelen üni- versiteler için bu yöntem- ler yeterli olmayınca, yeni kaynak yaratmada son çare. yine ögrencilerin harçlannı arttırma yoluna başvurul- du. Milli Eğitim Bakanh- ğı'nın "mafiyet aröşı" ge- rekçesiyle hazırladığı öne- riye göre, öğrenci harçlan vüzde 100 ile yüzde 300 oranında zam görecek. Önümüzdeki öğretim yılın- da uygulamaya konması planlanan zamla birlikte universitelerin maliyetı yüksek eğitim yapılan tıp, veterinerhekimlik. konser- vatuar gibi uygulamaya dö- nük bölümlerinde harçlar 15 mılyon dolayında ola- cak. Açıköğretim fakülte- lerinde ise zamla birlikte harçlar 2 milyona çıkacak. Yetkıliler, eğitim maliye- tinin yüzde 50'sinin öğren- ci tarafından karşılanmasını öngören yasanın bugüne ka- dar uygulanmadığını. ancak devletin "bu fedakârhktan artık \azgecme" karan aldı- ğını belirterek. bu harçlan ödeyemeyen öğrenciler için Kredi Yurtlar Kurumu'na başvurularak alınan harç kredisi olanağının devam edeceğini söylediler. ,\ncak harç kredisinde azaltılma yoluna da gidilebileceğini sözlenne eklediler. Paralı eğitime ve harçla- ra yapılan zamma karşı ol- duklannı belirten lzmir Üniversiteleri Öğretim Ele- manlan Derneği (tZÜNl- DER) Başkanı Prof.Dr. Mustafa Kaymakçı, sosyal devletin. yurttaşlan için eği- tim. sağhk ve sosyal güven- lik olanaklannı sağlamakla yükümlü olduğunu vurgu- ladı. Prof. Kaymakçı 1980'den sonra Türkiye'de devletin sosyal devlet olma yüküm- lülüklerini bir tarafa bırak- tığını. oysa bunun, Türkı- ye'nin üyesi olmaya çalıştı- ğı Avrupa Birliği ülkeleri öl- çülerıne aykın olduğunu kaydetti. Binbiryüz Hillary Clinton Çeviri Servisi - ABD kamuoyunu 3 yıldan fazla bir süredir meşgul eden bir soru nihayet açıklığa kavuştu. First Lady Hillary Glınton, sürekli saç modelini değiştirmesinin arkasındakı gerçek nedeni sonunda açıkladı: Can sıkıntısı. Sadece 1993 yılında, dış görüntüsü ile ilgili basında yer alan 1905 haberden ve bunlan ızleyen ssayılamayacak ölçüde diğerlennden bahseden Bayan Clinton. basının ve kamuoyunun bu konuya olan yoğun ilgisini bir türlü anlayamadığını belirtti. Hillary Clinton, önceleri oldukça uzun bir süre tek saç tipini benimsediğini, sonra kestirdiğini, daha sonra perma yaptırdığını ve başka türlen de denedığini. çünkü tüm bunlann kendisıni eğlendirdiğini söyledi. Los Angeles Havaalanı'nda Amerikan Ha\a Kuvvetlerı kendilenni beklerken. başkan Clinton'un Hollyvvood stilısti Christoper'a Hillary'nin saçlannın düzeltilmesi için 200 dolar ödemesinin, basında "'Hairgate' "diye yankılanması üzerine bayan Clinton, kuaförünü değiştirmiş ve aynı iş için 18 dolar verdiği bir kuaföre saçlannı yaptırmaya başlamıştı. Yine de muhalifler Bayan Clinton'un sürekli saç tipini değiştirmesi ile Başkan Clinton yönetiminin tutarsız politikalan arasında bir bağ kurmaktan geri kalmıyorlar. Dalyan kanalında erozyon ÖZCAN ÖZGÜR MUĞLA - Caretta Caretta deniz kaplumbağalannın önemli üreme alanlanndan bin olan lztuzu'na sahip Dalyan'da. gerçek anlamda korurna yapılamıyor. Özel Çevre Koruma Alanı içine alınan Dalvan'da Köyceğiz Gölü'de büyük bir kirlenme yaşanırken, gölü Akdeniz'e bağlayan Dalyan Kanalı da kanaldakı trafiğin yarattığı erozyon ile dolup sığlaşıyor. "Dahan koruma altında - mu korumama altında mı belli değU" diyen Dalyan Çevre Koruma ve Turizm Derneği Başkanı Meral Belton, Caretta Carettalann Özel Çevre Koruma Kurumu tarafından ihale edilerek ihaleyi kazananın insafına terkedildiğini. Köyceğiz Gölü'nün kirlenmesinin önüne ı', geçilemedığinı belirtti. '"* Köyveğız Gölü'nün ve Dalyan Kanah'nın korunması için Kasım 1988'deçıkanlan yönefmeliğin yanlış uygulandığını belirten Meral Belton. "Bu yönetmelik uvannca bir yerel kurul oluşturuldu. Dahan Kanalı'nda trafiği bu kurul düzenliyor. Bu kurulda bizim de ohnaımz gerekirdi'* dedi. YUNANİSTAN İsveçli turistler ortada kaldı GÜRHAN LÇKAN STOCKHOLM - İsveç'ten Yunanistan'a turist götüren iki büyük şirketten biri olan Hellas Tours,cuma günü ansızın kayıplara kanşınca 1300 İsveçli yüzüstü kaldı. Hellas Tours, daha perşembe gününe dek bilet satmayı sürdürüyordu. Cuma günü Yunanıstan'a gitmek için Stockholm'ün Arlanda Havaalam'na gelen 200 tsveçliye. artık böyle bir şirketin olmadığı ve paralannı geri alabilmek için ticaret odasına başvurmalan bildirildi. Hellas Tours, bir gün önce bilet fiyatlanna ; dampıng yaparak yolcu toplamıştı. Daha sonra anlaşmalı olduğu havayollan şırketine olan borcunu ödemeyen Yunanlı yöneticıler kayıplara kanştı.