Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA
A CUMHURİYET 16MAYIS1995SAU
OLAYLAR VE GORUŞLER
insan gücü' içinde hemşire...
Demokrasılerde örgütlenmeden etkılı olmak pek olanakh
gözükmedığınden, Türk Hemşırelen Bırlığı Yasası'nın bır an
önce çıkması ıçın Türk Hemşıreler Derneğı'nın yoğun uğraş
vermesı zorunludur
Doç. Dr. AHMET SALTIK Trakya Ünı TıpFakültesı
B
ır ulkede, herhangı bır
sektörde başanlı olmanın
yolu 3alanagöstenlecek
ozenden geçmektedır
(Yönetım Sacayağı -Tn-
ad'ı- ) Bu sektorler tu-
nzmden sanayıye, eğıtımden tıcarete, ta-
nmdan sağlığa olabılır Sözu edılen 3
alan şunlardır
1 İnsangucu, 2 Örgütlenme, 3 Fı-
nansman
Konumuz sağlık sektörü olduğundan,
anılan uç oğeyı bu anlamda ırdelemek
yennde olacaktır
Örgütlenme, ışlenn nasıl bır ışbolümü
ve örgut yapısı ıçınde goturûleceğını ve
hızmetlenn sunum bıçımı ıle ılgılı yapı-
sal ve ışlevsel kurallan belırler Her ülke
kendı koşullan ıle en uyumlu modellen,
evrensel olarak saptanmış örgütlenme ıl-
kelennı dıkkate alarak varatmak zorun-
dadır Ömeğın "Sağük. doğuştan kazanıl-
mış bir insanlık hakkıdır ve herkese eşit
olarak goturulmetidir" ılkesı gıbı
Fınansman ıse gereklı parasal harca-
malann karşılanması anlanuna gelmek-
tedır En zengın ulkelerde bıle sınırlı olan
kaynaklann akılcı ve olanaklı olan en
yüksek venmle kullanımı ıçın, bılımsel
Fınansman polıtıkalannın ızlenmesı ge-
reğı tarüşma dışıdır
Sağlık hızmetlennde başanlı olabıl-
mek ıçın, venlı koşullarla uyumlu örgüt-
lenme ve yeterlı fınansman kaynaklan-
nın sektore ozgulenmesının (tahsıs edıl-
mesı) yanı sıra sağlık ınsangücünün ni-
teiik ve nicelik yonunden yeterlı olması
gerekır
Her ıkı özellık ıçın, Dunya Sağlık Or-
gutü'nun (DSÖ) gelıştırdığı uluslararası
olçütlerbulunmaktadir Aynca, örgütlen-
me \ e sağlık hızmetı sunum modellen ıle
uyumlu olarak bu personelm ülkede den-
geü dağıhmı da büyuk onem taşımakta-
dır
Dunya Sağlık Örgutu, sağlık ınsangu-
cünu 29 kategonye ayırmıştır Hemsire-
lik mesleği bunlar arasında oldukça
onemlı bır yer almaktadır Ülkerruzde
hemşırelık eğıtımı hızh bır geçış surecı
yaşadığından, farklı eğjtım duzeyınden
gelen hemşırelenmız vardır
Zaman ıçınde hemşırelık eğıtımının 4
yıllık yuksekoğrenıme dayalı olarak mı-
nımum bır standarda enşmesı kaçınıl-
mazdır Böylece meslekJeşme surecı tar-
tışılmaz bıçımde tamamlanacak ve ar-
dından uzmanlaşmaya geçılecektır
Hemşırelık hızmetlen hem bır meslek
hem de bır bılımsel dısıpltn çerçevesıne
oturacaktır Ekıp anlayışı bağlamında
sağlık ekıbı ıçınde hak ettığı yen alacak
ve "yanümcı sağlık hizmeti" olarak nıte-
lenmeyecektır
Bu sureç ıçınde, hemşırelık egıtırn
programlannın sureklı bır bıçımde gün-
celleştınlmesı gereğı ortadadır Buprog-
ramlar gerek mezunıyet oncesı gerekse
mezuruyet sonrası (yuksek lısans, dokto-
ra gıbı) aşamada çağdaş sağlık anlayışı-
nı kendısıne temel almalıdır Hasta mer-
kezlı bır anlayıştan çok, sağbğı koruma
ve getistirmede toplum ıçınde rol ve so-
rumluluk alabılen hemşire kuşaklan ye-
tıştınlmelıdır
Hemşırelık uygulamalannın bılımsel
dısıplın nıtelığı kazanması ıse bu alanlar-
da bılımsel çalışma yapılabılmesınden
geçmektedır Doğrudan bu mesleğın say-
gın uyelennce mesleğın sorunlannın ve
çözum onenlennın bılımsel yontemler-
le saptanması ve gıderek bu bılım alanın-
da bılgı uretımı yapılması gereklıdır Bu-
nun ıçın de eğıtım programlannda epide-
miyoloji ve biyoıstatistik etkın bır bıçım-
de yer almalıdır
Türkıye, kaynaklan oldukça sınırlı, ge-
lışmekte olan bır ulkedır Bınncı basa-
mak sağlık hızmetlen, tum sağlık hız-
metlen ıçınde yaşamsaJ bır öneme sahıp-
tır
Zaten sağlık sorunlannı çozmuş ülke-
lere bakıldığında, hemen hepsınde başa-
nlı bır flk basamak örgüdenmesi gorul-
mektedır [Ayraç (parantez) ıçınde söy-
lemek gerekırse, ülkemızın sağlık hız-
metlennde yaşanan bugünkü kaosun ana
nedenı de sıyasal ıktıdarlann temel sağ-
lık hızmetlennın anlam ve önemını bır
türlu kavrayamamış olmalandır ]
Topluma goturulecek en önemlı sağlık
hızmetı olarak temel sağlık hızmetlen
ıçındekı yennı ve ışlevlennı ıyı bılen, gu-
dulenmış (motıve) ve bılgı-becen olarak
yetennce donatılmış hemşırelenn, ülke-
mız halkının sağlık düzeyının >r
ukseltıl-
mesınde yaratacaklan katkı ölçusuzdür
ARADABİR
Prof. Dr. TALAT TEKİN
Fuzuli'ıtfn Giincel Önemi
Bu yıl klasık şımmızın en btıyuk ustalanndan Fu-
zuli'nın 500 doğum yıldonumu Edebıyatçılar Der-
neğı, bu nedenle TUYAP 2 Ankara Kıtap Fuan'nda
"500 Doğum Yılında Fuzulı'ntn Güncel önemı"
adıyla bır açıkoturum duzenledı
Fuzulı'nın guncel onemı Bu soz çoklanna boş ve
anlamsız gelebılır Çunku bır kez Fuzulı ne denlı ye-
teneklı ve usta da olsa, yıne de bır dıvan şaındır Dı-
van şıırınde ıse gerçek doğa, gerçek ınsan, kısaca
gerçek yaşam bulunmaz Dıvan şıın somut değıl,
soyuttur
Sonra, dıvan şıınnın Iran edebıyatından aktarılmış,
şaıre ozgurtuk tanımayan bır estetığı vardır Sevgılı-
nın, boyundan posundan başlayarak her şeyı, saç-
lan, kaşları, gozlen, kırpıklen, ağzı, dışlen, dudakla-
n, yanakları vb "mazmun"adı venlen hazır benzet-
melerle anılır ve ovulur Başka bır deyışle, dıvan şa-
ın benzetmelerınde bıle ozgur değıldır, sevgılısını bu
hazır benzetmelerle betımlemek ve ovmek zorunda-
dır Özgurluğu lyıce kısıtlayan bu estetık ıçınde ken-
dıne ozgu yepyenı bır deyış yaratabılmek şaır ıçın
son derece guç bır ıştır
Işte, Fuzulı bu guç ışı başarmış, kendıne ozgu coş-
kulu bır deyış yaratabılmış bırkaç buyuk şaınmızden
bındır Bu nedenle, Fuzulı'nın guncel onemı, bence,
her şeyden once şıınnın teknığınde, ışçılığınde ve us-
talığında aranmahdır
Fuzulı "Ilmsuz şıır esası yoh dıvar kımı olur ve
esassuz dıvar gayetde bııtıbar olur" demış bır şaır-
dır Bu goruş, bana, şıırde esının rolu kendısıne so-
rulduğunda Valery'nın verdığı şu yanıtı anımsatır
"Esın ıle gelse gelse bırya da ıkı dıze gelır, gensı şa-
ınn ışıdır " Bır soz sanatçısı kendısınde Fuzulı gıbı
doğuştan şaırlık yeteneğı olsa da şıınnı yıne de soz-
cuklerle bır kuyumcu dıkkat ve trtızlığı ıle oynayarak
kurmak zorundadır Işte Fuzulı bence bu ışın uste-
sınden gelmış bırkaç klasık şaırden bındır Şıırlenn-
de usta bır ışçılık urunü olan geometnk bırduzen var-
dır Onlarda olçu ve uyak gereğı araya gırmış hıçbır
"doldurma" sozcuğe rastlanmaz Buna karşın Fu-
zulı'nın şıın salt esınle ve kolayca soylenmışçesıne
akıcı, lınk, coşkulu ve ıçtendır
Fuzulı'nın başka bır guncellığı, çevresı ve çevre-
sındekı kımı kışıler (memurtar, vaızler, ham sofular)
uzenne yazdıklandır Bunların başında da Evkaf da-
ıresındekı memurlan hıcveden unlu "Şıkâyetname'st
gelır "Selam verdum, ruşvet değuldur deyü alma-
dılar*" Bundan daha guncel ne olabılır?
Fuzulı, vaızler ve zahıtler (ham sofular) hakkında
da çok şey soylemış, 16 yuzyıl Kerbela çevresı gı-
bı bağnaz dın adamlan ıle dolu bır bolgede goruş-
lennı ozgurce açıklamakta hıçbır sakınca gormemış-
tır
örneğın, Fuzulı bır dortluğunde ınananlan cehen-
nem tasvırlerı ıle korkutan vaızlen lyıce sıkıştınr ve
son ıkı dızede şoyle der "Terk-ı mey u mahbub de-
dün cennet ıçun I Şerh eyle kı cennetde ne var ey
vaız?" (Cennete gırmek ıçın ıçkıyı ve guzel (sevme-
yi) bırakmak gerekır dedın Açıkla bakalım cennette
ne var ey vaız?) Evet, ıçkı ıçmek ve guzel sevmek
gunah ıse nıçın bunlar Islam cennetınde de var? Ya-
nrtlaması gerçekten zor bır soru1
Bır beytınde de guzellenn mıhraba benzeyen kaş-
lan onunde secde etmeyen, yanı aşktan anlamayan
ve aşkı yasaklayan ham sofulara dınlerının ıyı bır dın
olmadıgını soyler ve ışı bu dını değıştırmelennı oğut-
lemeye kadar vardınr "Hublarmıhrab-ı ebrusına kıl-
mazsan sucud I Dınünı döndergıl ey zahıd, kı yahşı
dın değul'"
Bılgısız ve bağnaz sofulara gore yalnız ıçkı ıçmek
ve guzel sevmek değıl, ney çalmak da haramdır, gu-
nahtır Fuzulı'ye gore ıse bu bılgısız sofular, ney se-
sını haram saymakla dıne aykırı davranmış, Islam dı-
nının namusunu yel ıle, yanı neye uflenen nefesle bır
ve aynı saymış, başka deyışle onu yele vermış, ıkı
paralık etmış olmaktadırlar "Sada-yı ney haram ol-
sun dedun, ey sofi-yı cahıl1
1 Yele verdun hılaf-ı
şer'ıle namusın Islamun
1
"
Fuzulı'nın bağnaz vaızler hakkındakı en ağır eleş-
tınsı bence onlann mescıtlerde korkunç cehennem
tasvırlerı ıle ınananlan korkutmalan ve boylece ce-
maat arasında bır korku ve cehennem havası estır-
melendır Şoyle dıyor Fuzulı "Vaızevsaf-ı cehennem
ohur ey ehl-ı vera1
1 Var anun meclısıne, gor kı ce-
hennem ne ımış
1
" (Vaız (mescıtte) cehennemı tasvır
edıp duruyor, ey ınananlar1
Gıdın onun meclısıne de
cehennemın ne mene bır yer olduğunu gorun
1
)
Insan sormadan edemıyor Fuzulı, şenatçılann ala-
bıldığıne azıttığı, ışı, Sıvas toplukıyımında olduğu gı-
bı, otuz kırk kışıyı bu dunyada yaktıklan cehennem
ateşınde dın dın yakmaya kadar vardırdıklan gunu-
muz Turkıyesı'nde yaşasaydı neter yazardı acaba?
Neredeyse her yıl bir ülke oluşturacak kadar
toprağın kaybolup gitmesini seyredemeyiz. Bu
sebeple erozyonla mücadele edelim.
T.E.IYLA.
Türkıye Erozvonla Mücadele,
Ağaçlandırma ve Doğal
Varlıkları Koruma Vakfi
Tel.: (0212) 281 10 27
268 09 85
Atatürk'ü anlamak
Dr. HASAN İLERİ Atatürkçü Düşûnce Derneğı uyesı
G
unümuz Turkıyesı'nde Ata-
tûrk'e saldırmak, onu karalamak
modaolmuştur Atatürk'enostal-
jı olarak bakarak ve onu sadece
asken bır kahraman kabul edıp
Kemalızmı ınkâr ederek bır yer-
lere v anlabıleceğını umanlar seslennı yukseltmış-
lerdır Ataturk'un vecızelenne, en buyuk esen olan
Türkıye Cumhunyetı'ne, Mısak-ı Mıllı sınırlan-
na fıkır özgürluğu adı altında yapılan saldınlar
gün geçtıkçe yoğunlaşıyor Halkımızın bu saldı-
nlara verdığı cevap sessız, ama anlamlıdır Yaka-
lara takılan Ataturk rozetlen Ataturk'e saldınla.-
ra venlebılecek en etkılı cevap gerçek Ataturkçu-
luğu ortaya koymaktır Gerçek Ataturkçuluk ne-
dır
7
Gerçek Ataturkçuluk fıkır Ataturkçuluktur
Ataturk'un fıkırlennı on plana çıkarmak demek-
tır Ataturk'un fıkırlennı on plana çıkarmak ıçın,
onu analız edıp anlamak ıçın, Ataturk'e sadece ta-
nh, sadece sosyolojı, sadece felsefe, sadece sıya-
set, sadece ekonomı, sadece sosyolojı ıle yaklaş-
mamalıyız Ataturk'e yaklasanlar, tanh, sosyolo-
jı, sıyaset, felsefe, ekonomı ve sosyal psıkolojı dı-
sıplınlenne sahıp olarak ona yaklaşmalılar ve Ata-
turk'un fikırlennı, ıdeolojısını, yanı Kemalızm'ı
gunumuz gerçeklennde netleştımıelıdırler Tek
açıdan, tek yonden yapılan yaklaşımlar fıkır Ata-
türk'u açıklayamamakta ve spekulasyonlara neden
olmaktadır Örneğın "devletçilik" ılkesının moda-
sı geçmemıştır Guneydoğu Anadolu'ya devletçı
bır yaklaşımla fabnkalar, sana> ı tesıslen kurula-
bılseydı, bolücu orgut, ışsız kesımden bu olçude
taban bulup gelışemeyecektı Devlet fabnkalan-
nın zarar ettığı gerçeğı ortaya surulebılır Unutul-
mamalıdır kı, devlet, koruculara her ay çok yük-
lu paralan maaş olarak butçeden transfer etmek-
tedır
Korucu aylıklan zarar değıl mıdır'5
Hıçbır şey
uretmeyen korucular heray devletten yukluce pa-
ralaralmaktadırlar Lıberal gorüşle Guneydoğu'ya
venlen teşvıkler yennde kullanılmamış ve Dıyar-
bakır çevresı yanm tesıs mezarlığı halıne gelmış-
tır Türkıye, lıberahzm ıle Guneydoğu'da çıkış bu-
lamamıştır Guneydoğu'dagunümuzdededuşunü-
len Koy-Kent uygulaması da devletçılık değıl mı-
dır
9
Amenka Bırleşık Devletlen, devletçılık saye-
sınde Ay'a ulaşabılmış, şımdı de yıldızlara yolcu-
luğa hazırlanmaktadır
7
Bılındığı gıbı Amenka
Bırleşık Devletlen'nde NASA bır devlet kurulu-
şudur ve uzay çalışmalannı yurutmektedır
Mısak-ı Mıllı sınırlannın tartışmaya açılmasını
ısteyenler bunun duşunce özgurluğu olduğunu ıd-
dıaedıyorlar Ataturk'un, Osmanlı Imparatorluğu
sınırlannı kendıne gore değıştınp Mısak-ı Mıllı sı-
rurlannı oluşturduğu gunumuz basınında yer alı-
yor Mısak-ı Mıllı sınırlan, ışgale uğramış bır ul-
kenm masa başında cetvelle çızdığı sınırlar değıl,
bınlerce şehıdın kanıyla çızılen gerçek sınırlardır
Bır ınsanın fızığı örneğın gobeğı, sakalı, saçsız ba-
şı, yuruyuşu nasıl tartışma konusu yapılamıyorsa,
o kışmın kışılığıne yonelık saldm sayılıyorsa, bır
devletın ulkesı ve mılletı ıle bölunmez butunlüğü
tartışmaya açılamaz Devletın, ulkesı ve mılletı
ıle butunluğunu çok fazla tartışma konusu yapar-
sanız, dış merkezlenn de Türkıye Cumhunyetı
uzennde her nevı spekulasyonuna ve manevrala-
nna katlanmak zorunda kalırsınız Bu durumun
duşunce özgurluğu ıle ılgısı yoktur Amenka Bır-
leşık Devletlen'nde, Alaska'nın Eskımolara ter-
kı, Teksas'ın Meksıka'ya venlmesı ıle ılgılı duşun-
ce ozgürluklen sergılenıyor mu
7
Ataturk'e ve onun en buyuk esen olan 1923
Türkıye Cumhunyetı'ne tek yönlu, taraflı, tutar-
sız, mantıksız saldınlann temelınde Ataturk'u ve
gunumuz gerçeklennı bır butun olarak kavraya-
mama ve anlayamamanın yattığını düşünerek te-
sellı olmaya çalışıyoruz Ataturk ve eserlen çeşıt-
lı dısıplınlerle ve gunumuz gerçeklennde değer-
lendınhrse bu saldınlar utanca donuşecektır Bu
konuda herhalde en buyuk gorev de Ataturkçu
Duşunce Derneğı'ne düşmektedır
TARTIŞMA
Çevre felaketi mi, 'kıyamet alâmetleri' mi?
A
kıl almaz bır
savurganlık,
bencıllık ve
hoyrathkla,
aptalca
kullanılan dünyamız, şımdı
hepımızden öcunu almaya
hazırlanıyor Yıllarca
tuketıme ozon dayanmadı,
yırtılıverdı Ekosıstem
bozuldu Dunyanın
dengelen altüst oldu
tklımler değıştı Şımdı
bılımadamlan kara kara
duşunuyor Ne yapmalı
9
Dunvanın ısınması,
buzullann enmesıne yol
açacak. denızler yukselecek
ve rüm dünya sular altında
kalacak Bu son aşamadan
önce yaşanacaklar daha da
korkunç. kuraklık ve
çolleşme el ele verecek
Orman yangınlan tam bır
felaket olacak
Hamamboceklen sıvnsınek,
güve gıbı türlenn
nûfuslannda patlama
olacak Daha şımdıden
Avustur>a ve Almanya'da
ormanlar ve meralar bocek
ıstılasına uğradı Geçen yıl
Türkıye, Yunanıstan ve
Italya'da gorülen orman
>angınlan Avustralya'da
Sıdney kentını çember altına
aldı Son yıllarda kış
ortasında bahar mev sımı
vaşadığımız ıçın, artık en
cahılımız bıle ıklımlenn
değıştığını kabul edıvor
Ama bunu onemseyen vıne
de bır avuç "çevre
gonülhısü", -doğa dostu"
gıbı, bılınçlı ve sorumlu
gerçek ınsanlar
Kendılenm yırtarak, sağır
kulaklara yaklaşan felaketi
haber vermeye çahşıyorlar
Çevreyı cıddiye alanlar,
yakın gelecekte ınsanlann
ağacı sadece resımlerde
göreceğını söylüyorlar
Betonlaşan ve apartman
mezarlığına donüşen
kentlerde, ıçenyı
göstermeyen dev fanuslarda
yaşayanlann, yeşılın ve
agacın kayboluşu karşısında
çok duyarsız kaldıklanna
dıkkat çekmeye çalışıyorlar
Çevrecı kuruluşlann
açıklamalanna göre, 2030
yılında îstanbul'da bır tek
ağaç kalmayacak 2048
yılında, 18 yaşmdakı
kuşak, gerçek bır
ağacı hıç görmemış
gençlerden oluşacak
Kentlenn çok uzağında,
ıssız bır yennde bır ağaçla
karşılaşan genç ınsanlar,
uzaydan gelmış bır yaratıkla
karşılaşmış gıbı şaşıracaklar
(Bunun bır kurgu-mızansen
olarak kalmasını en çok
onlar dılıyor) ÇevTe
gonüllulen, bu konudakı
aymazhğı ve
vurdumduymazhğı ^
aşabılmek ıçın olacak, başka
bır mızansen daha
anlatıyorlar bıze
Yıl 2060 Bırtelevızyon
kanalında çılgınca dans
ederek bır şarkıyı
seslendıren guzel şarkıcı
bırden ekrandan sılınıyor
Onun yenne bır hanım
sunucu görünuyor Elındekı
kâğıdı heyecanla okumaya
başlıyor "Şu anda aldığunız
bir haberi venvorum Bugun
saat 13.00'te Gultepe'de bır
ağaç gorulmuştur.
Arahklaria toplam 45 saniye
gorulen 'ağaç' çevrede
buvuk hevecan varattL Bu
olayla ılgili genış haberimizi
ve 'ağacı' görenlerie yapılan
roportajlan saat 20 00
haberierimizde kaçınnaym."
Bu ve buna benzer
kurgularla, böyle gıderse
Hukukta Batılılaşamadık
A
taturk. Türkıye
Cumhunyetı'nı
çağdaş yasalan
ılekurdu
Dev letın temel
>apısını bu şekılde
oluşturdu Bunu tüm kurum
ve kurallan ıle yerleştırmek
ıçın de Batılı ılım
adamlanndan yararlandı
Eğıtım ve öğretım
kurumlannı buna göre
duzenledı Ömru süresınce
Batılı bır cumhunyetın
oluşması ıçın çaba gösterdı
Ve kendısrnden sonrakılere
de çağın medenıyet
sevıyesme ulaşılmasırun
esas olduğunu, bunun ıçın
de Batı'nın ornek alınması
gerektığını söyledı
Pekı ondan sonra bız ne
yaptık9
Demokrat Partı ıle
bırlıkte onun hedeflennden
ulkemız saptınldı Imam
hatıp lıselen ıle, uçaklarda
yer bufunmayan hac
seferlen ıle ülkemızın
nereye doğru gıttığı artık
zaten lyıce bellı oldu
Batı medenıyetırun
sevıyesıne ulaşmamrz ıçın
neler yapmalıyız9
Ataturk'un ıstedığı hedeflere
nasıl ulaşıhr
9
Her
kurumumuz kendı eşıtı
medenı kuruluşlann nasıl
ışledığını bılmek, bunu ıyıce
anlamak ve ulkemıze kendı
bünyesı ıçensınde buna
uygun gelışım yapmak
zorundadır Sadece
Ataturk'un getırdığı
yasalarla >etınırsek bırçok
kurumumuz bır türlu
Batılılaşamaz
tşte Batılılaşamayan
kurumlanmızın başında
hukuk kurumlanmızın
geldığuıı gorüyorum Hangı
hâkımımız bır Alman
hâkımının nasıl
hazırlandığını ve nasıl
> argıladığını bılıyor
9
Yennde gıdıp ıncelemeden
nasıl bılebılır
9
Hangı
avukatımız bır Ingılız
avukatının (barnster)
muvekkıllen ıle doğrudan
görüşmedığını, her şeyı
sekretennın hallettığuu,
kendısının duruşmalara
katıldığını bılı>or9
Bır
ltalyan savcı, bu ABD'lı
yargıç nasıl görev yapıyor,
hangı savcımız, hangı
hâkımımız bılıyor
9
Bu konuda, ben, ılen
düzeyde olduğuna
ınandığım ve > aşadığım
Turk Sılahlı Kuvvetlen'nın
ornek alınması gerektığıne
manıyorum SubaylarHarp
Okulu'ndan sonra komuta
mevkılenne gelınceye kadar
her sevıyede sık sık ıç ve dış
oğretım kunımlannda
eğıtım/oğretım görurler
NATO kuruluşlarında, dış
harp akademılennde,
savunmakolejlennde sınıf
okullannda ögrenım
görerek, Batı'nın çağdaş
sevıyesını çok ıyı anlayarak
kendı kurumunu ılen
gotürmeye çalışırlar Lısan
öğrenme, kurmay subay
olma kurs ve öğretım
kurumlanna katılma ve
oralarda başanlı olma, ıyı
sıcıl alma çabalan bır
subaym hayatı boyunca
ugraşısıdır Gerçıbu
kımımumuzun da daha
çağdaş olması ve daha da
ılen gotürülmesı ıçın bırçok
eleştın yapılabılır, ama ıçıne
kapanık bu kurumumuzla
ılgılı eleştınlen
yayımlamakta guçlük
çektığımı de yen gelmışken
ıfade edeyım Yıne de
Sılahlı Kuvvetlenmızın bu
konuda ornek alınması
gerektığıne ınanıvorum
Hukuk kurumlanmızın
gelışıme çok buyuk ıhtıyacı
vardır Adalet Bakanlığı'na.
Hâkımler ve Savcılar
Yuksek Kurulu'na, barolara
bu konuda onemlı gorev ler
düşmektedır Barolann
Avrupa Insan Haklan
Komısyonu ıle temas kurup
buraya belırh sürelerle (3 av
6 ay, 1 yıl gıbı) hukuk ve
lısan sınavlannda başanlı
olmuş genç avukat
arkadaşlanmızı
gondermesının ne kadar
yararlı olacağını bılmem
soylemeve gerek var mı
9
Londra, Washıngton, Pans,
Roma gıbı barolarla ılışkı
kurup (el, kol kesen canı
şenat hukukunu benımsemış
ülkelere değıl) buralara lısan
bılen btrer ıkışer genç
gerçek olması kaçınılmaz,
çevrecılenn dıkkat çekmeye
çahştığı ekolojık felaket,
tum "alâmeöerinl"
gostermeve başladı Bunlar
"krvamet alâmetlerini"
anımsatıyor ınsana
Nıtekım, ıklımler konusunda
uzman olan Greenpeace de
ısı artışınm yol açtığı
felaketlen ınceledığı raporu,
"Kıvamet" adı altında
açıklıvor Duüenn "vaaz
ettiği kjyamet" buysaeğer
ınsanlar kendı sonlannı
yanı "kıyamet gununu"
kendı ellenyle hazırlıyorlar
demektır Fakat bılmıyorlar
kı ınsanlar "Bu dünya bize
ataianmızdan miras
kalmadı. bız bu dunvavı
çocuklannuzdan odunç
aldık.
n
Ferhat Özen
Tdrkçe öğretmenı
avukat gondenp 6 ay, 1 yıl
gıbı sürelerle yakmen
buradakı sıstemlen
öğrenmelennı sağlayıp
donuşlennde bunlan
anlatmalan, yazmalan,
oğretmelen ve yetkılı
yerlere gelınce uygulatmaya
çalışmalan, ıyı olmaz mı9
Aynı şeyı. kurumlan,
hâkımler ve savcılar ıçın de
yapabılır Davalannkısa
surede etkın ve haklı bır
şekılde sonuçlanmasını
sağlamak ıçın sadece Adalet
Bakanf ndan kanun
teklıfı bekle>en atıl hukuk
kurumlanmız bu şekılde
bıraz canlanmaz mı9
Avukatlığı davalan
alabıidığınce uzatmak ıçın
çaba gösteren bır kışı olarak
algılamanın
onune böylece geçılmez mı9
Sadece unıversıte
oğretım elemanlanrun
Batı ya gondenlmesı ıle
Batıhlaşamayacağımız artık
ıyıce bellı olmuştur
M. Selinı Okçay
Avukat-Emeklı Asker
PENCERE
Ehlıyetımı, oğretmen
kımlığımı, Vısa
World Card,
Akmatık, Başak
Sıgorta kartımı
kaybettım,
hukumsuzdür
YEŞİM KUŞDOĞAN
Sürücü ehlıyetımı
kaybettım, geçersızdır
İLHA\SELÇUK
YENİDAL Sanat Galerisi'nde
Gerçek Sanat Düşüncesiyle
Resim Dersleri
Kapıtalıst Emperalızm ve Işbırlıkçı Lydu ulkelenn. temız halk yı£ınlannı yozlaştıraya yonelık KULTUR
VE SANAT POLlTtKALARI 1 parelelınde, çırkm SANAT SfMSARLARINCA, çırkın bır META durumuna
duşürulen RESİM SANATINFN, Beyzadelenn ve Hanımefendılenn luks salonlannı susleyen bır MOBİLYA
AKSESUARI olmayıp, yaratıcılığa dayalı. genış bır kultur sağlam teknık ve yoğun bır ışçılık urunu, ulusal,
toplumsal ve evrensel sorumluluk taşıyan, kalıcılığı amaç edınen bır uğraş ve becen olduğuna ınanlar ıçın
Ressam AVNİ MEMEDOGLU tarafından atolye çalışmalan surdurulmektedır
Bu derslere katılmak ısteyenler aşağıdakı telefon ve adrese başvurabılırler Dostluk ve sevgılerle
TELEFON: (9-12 ve 20-24 arası) 347 76 65
(14-19 arası) 337 84 83
ADRES : V ENtDAL SANAT GALERİSİ
Altıyol, Halıtağa Cad , Şemsıtap Sok
No 2DtKlClIŞHANITerasKatı KADIKOY İstanbul
DNA..
Insanın her hucresınde ana ve babadan gelen
"kromozom "lar çrft olarak bulunuyor Kromozom-
lann yansı anadan, yarısı babadan gelıyor, kalıtım,
kromozomlarda yer alan "gen"lerlesuruyor. Kromo-
zom -teşbıhte hata olmaz- bır ıncı gerdanlığa ben-
zıyor; her ıncı tanesı bır "gen"\ sımgelıyor
Ananın ve babanın kromozomlan, hucrenın çekır-
değıne ıkı ıncı gerdanlık gıbı yerieşıyor.
Pek de bılımsel olmayan bu tur bır açıklamadan
sonra kromozomlardakı kımyasal bıleşıklere geçe-
bılınz, bunların ıçındekı DNA, genetık bıldırıyı taşı-
yor, saç sarı mı olacak, yoksa sıyah mı^ Goz mavı
mı, elâ mı?
DNA'ya ulaşan bılım, gelecektekı ınsanın belırie-
yıcısı olacak' Bılımkurgu filmlennde çok goaıldu-
ğu gıbı, ınsanoğlu ınsan mı yaratacak'?. Yoksa be-
beğın gelışmesını tam denetım altına alarak saçının
gozunun rengını, boyunun posunun olçusunu, ter-
zının dıktığı gıysı gıbı ıstedığınce mı bıçecek''
Önumuzdekı "3'uncu Bınyıl"öa gerçekleşecek
uygarlığın boyutlannı şımdıden saptamak guç
Ortaçağda yaşayan kışı, 21 'ıncı yuzyılı nasıl du-
şunebılırdı'? Elınde ne bılımın venlen vardı, ne de
tanh bılıncı gelışmıştı Bugun geleceğe donuk var-
sayımlar uzennde çalışılıyor, yıne de ongoruler kı-
sıtlı kalıyor.
•
Her bılımsel atılımın eskısıne oranla daha guzel bır
dunya yaratmaya yonelık olduğu, tarıhte ızlenıyor
Gerçı çevre kırlenmesıyle bırlıkte, bu goruş tartı-
şılır oldu, ama "ınsana guven" duygusu, yıpransa
da yıtmedı Bugun tanhın sonunun geldığını ılen su-
ren kıt ve sığ goruşlenn otesınde, genış ufuklara
açılmak, geleceğımıze donuk mutluluğu da sımge-
lıyor
Geçmışte her bılımsel atılım, ınsanlar arasındakı
eşıtsızhğı gıdencı sonuçlar sağladı
Topun ıcadıyla senyorienn kale duvarian yıkjlma-
dı mı? Fabnkalann kurulmasıyla, ınsan haklan, de-
mokrası, sosyalızm fıkırlerı ortaya çıkmadı mı"? In-
sanlann eşıtlığıne ve toplumsal adalete doğru uza-
nan yol, bılımın gelışmesıyle açılmadı mı?
Japonlann gozlerını amelıyatla Batılılaştırdıklan,
koyu renk saçlı kadınlann sanşına donuşmek ıçın
boya kullandıklan bır dunyada, bılım, ıstenen ölçu
ve yapıda ınsan oluşturmaya başladığında, ozgur-
luk ve eşıtlık bıraz daha artacak, guzellık ve çırkın-
lık denetım altına alınacak, ısteyen karadenlı, ıste-
yen beyaz olabılecek
Eşıtlık ve adalet duygusunun sonu yok
1
Insanlık var olalı ben bu sorun gundemdedır..
•
21 'ıncı yuzyıla 5 kala dunya "kuresel bırkoy"e do-
nuşmuşken devletler, ulkeler, toplumlar, sınıflar, kı-
şıler arasında eşıtsızlık ve adaletsızlık duzenı nasıl
geçeriılık kazanabılır'?
"Yenı Dunya Duzenı" ınsanlığa eşıtlık, ozgurluk ve
adalet mı sağlıyor?
Ölçu budur'
Renklı televızyon Turkıye'de her yoreye enşıyor
Bu bayramda Ege ve Akdenız'ın tunstık kasabala-
n dolup taştı, eğlenceler ve kahkahalar TV ekran-
lanna yansıdı
Ya Doğu bolgelennde bayram nasıl geçtı?..
Boş mezralarda, yakılmış koylerde, şehırlenn goç-
menlerie kuşatılmış çeperlerınde, Kurban Bay-
ramı'nın sevıncı dalgalanıp Batı Anadolu'da yan-
kılanıyor muydu?
Insanlar mutlu muydu?..
Hıç kımsenın kuşkusu olmasın kı ınsanlar arasın-
da eşıtlık ve adalet, ınsanlığa yakışan tek yaşam bı-
çımıdır Çağdaş ınsan, kışının bedenındekı hucre-
nın kromozomunda DNA'ya el atarken laboratuvar-
da bu amaçla çalışıyor
21 'ıncı yuzyıla 5 kala, yeryuzunde mılyariar uyur-
ken, bılım adamlan uyumuyor
Değerlı yazar ve edebiyat tarihçisı
RAUF
MUTLUAY'ın
aramızdan aynlışı dolayısıyla
üyelenmize ve tüm okurlanna
başsağlığı dilenz.
PEN YAZARLAR DERNEĞÎ
DURDANE
Bır yıl ne çabuk geçtı' Senı her an
anıyoruz 16 5 1995'te saat 16'da senı
sevenlerle mezann başındayız.
Senı asla unutamayacağız
Dostlann adına eşın
SITKI DOST
TARİŞ
MUHTELİF ARAÇ SATIN
ALINACAKTIR.
1 Tanş Urun Alım ve Ar Ge Mudurluğumuz ıle Denızlı
Pamuk Tanm Satış Kooperatıfımızın ıhtıyacı olan,
-1 ADET JEEP ve 1 ADET KAMYONET,
kapalı zarf teklıf almak suretıyle satın alınacaktır
2 Bu ışlere aıt ıhale 25 05 1995 gunu saat 14 OO'te ya-
pılacak olup şartnamesı, Tanş Genel Mudurluğu, Satınal-
ma Mudurluğu ALSANCAK/İZMİR (Tel 421 00 56) adre-
sınden temın edılebılır
3 Bırlığımız 2886 sayılı kanuna tabı değıldır Ihaleyı ya-
ptp yapmamakta, kısmen yapmakta veya kısmen dıledı-
ğıne vermekte serbesttır Postadakı gecıkmeler kabul
edılmez
DUYURULUR
AYMA AJANS