Katalog

14NİSAN1995CUMA CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ KOSGBden arsa tahsisi • ANKARA (AA) - Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme Idaresi Başkanlığı (KOSGEB), Zonguldak projesi çerçevesinde girişimciliğin teşviki amacıyla Zonguldak'a yatınm yapmak isteyen sanayicilere arsa tahsısı yapacak. Zonguldak Valilifi koordinatörlüğünde gerçekleştirilecek arsa tahsisi için çalıştnalara başlandı. KOSGEB, Zonguldak Valiliği, Sanayi ve Ticaret ile Bayındırlık ve Iskân bakanlıklan, Milli Emlak ve Kadastro müdürlüklerince oluşturulan komisyon toplantıda, ildeki mevcut Hazine arazilerinden uygun olanlann bir listesinin çıkanlmasını kararlaştırdı. tflas davaları artıyor • ANKARA (ANKA) - lflas davalannın arkası kesilmiyor Aralannda Özelleştirme tdaresi'nin yüzde l "lik kamu hissesini satmaya çalıştığı iMSA'nın da bulunduğu dokuz firma ileyhine daha iflas davası içıldı. TekGıda-iş Şendikası, lstanbul Asliye j . Ticaret Mahkemesi'nde açtığı davayla lstanbul Jtfeşrubat Sanayii A.Ş.'nin ÛMSA) iflasını istedi. lflas Âavasının duruşmasımn 20 tisanda görûleceği ^idiJdi ABD'den Japonya'ya ceza • NEVVYORK(AA)- ABD Başkanı Bill Clinton yönetimi, Japonya'nın iç pazarlannı yabancı mallara açıcı büyük adımlan gelecek üç hafta içinde atmaması halinde, ABD'nın Japonya'dan ithal ettiği mallara milyarlarca dolarlık cezalandıncı gümrük tarifeleri koyacak. New York Times'ın haberine göre, Clinton yönetiminin haftalar öncesinden hazırladığı Japonya'ya yönelik bu stratejik plan, bakanların Beyaz Saray"da dün gece yaptıklan toplantıda onaylandı. Körtez ftonomik Forumu • ANKARA (AA) - Her yıl dÜ7enlenen "Körfez Ekonomik Forumu" toplantılannın 3'üncûsü bu yıl Bahreyn'in başkenti Manama'da yapıldı. Merkez Bankası'nda yapılan açıklamada, 10-12 nısan tarihleri arasmda gerçekleştirilen toplantılara Bahreyn Enformasyon Bakanı Tank Almoayed'in daveti üzerine, Merkez Bankası Başkanı Yaman Törüner'in de konuşmacı olarak katıldığı bildirildi. Açıklamada yer alan bılgilere göre. Merkez Bankası Başkanı Törüner, katıldığı açıkoturumda, Türk ekonomisinin genel durumu ve krizden çıkış sürecini anlattı. ŞİRKETLERDEN • PİMAPEN bayi toplantısı Antalya Renaissance Resort Otel'de gerçekleştirildi. • MİGROS. 57. mağazasını Levent Fecri Ebcioğlu Sokak'ta açtı. • ERMENEGİLDO ZEGNA, her yıl Köln'de gerçekleştirilen tekstil fuan Herren Mode VVoche'nin lek defilesini gerçekleştirdi. • GÜZELLİK ve BAKIM 95 2. lstanbul Fuan 20 Nisan 1995 Perşembe günü lstanbul Hilton Exhibition Center"da açılacak. • SUZUKİ, tüm modellerinde çevre dostu kurşunsuz benzin kullanıyor. • RAY StGORTA, geçen .hafta yönetim kadrosu ve çahşanlanna Bakırköy Spor Tesisleri'nde bilanço yemeği düzenledi. • NORDSTERN StGORTA. EGO Elektrikli Aletler Sanayi ve Ticaret AŞ'yi 1 trilyon teminatla güvence altına •aldı. M GÜNEŞ SİGORTA, Kanal D'nin elektronik cihazlannı 2 milyon dolar ûzerinden sıgortaladı. • ESEM SPOR halka açılıyor. Adida. Le Coq Sportif, Arena ve "Slazenger'ın temsilciliğini yapan Esem Spor, bu amaçla SPK'ye başvurdu. Vergi rekoru Aydın Doğan'da • Dört yıldır vergi rekortmeni olan Matild Manukyan, dördüncü sıraya düşerken, 1993'te yedinci sırada yer alan Aydın Doğan, 206 milyarlık beyanla rekortmenlik koltuğuna yerleşti Ekonomi Servisi - Matild Manukyan, lstanbul vergi rekortmenlığı koltuğunu Doğan Şirketler Grubu Yö- netim Kurulu Başkanı Ay- doı Doğan a kaptırdı. 1994 yılının en gözde simalann- dan biri olan Doğan Şirket- ler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Aydın Doğan, 206 milyar lira vergi beyan ede- rek tüm dikkatleri yeniden üzerine toplarken, vergi be- yanı da bir önceki yıla göre yüzde 2 bin 475 arttı. lstanbul Defterdan Alper Kuş, dün düzeniedıği basın toplantısı ile 1994 yılında en yüksek vergi ödeyecek ilk 100 mükellefi açıkladı. Dört yıldır lstanbul vergi re- kortmenliğini kimseye kap- tırmayan Matild Manukyan, 28 milyar liralık vergi beya- nı ile dördüncü sıraya düşer- 94 gelir vergisi rekortmenleri Aydın Doğan 1. sırada ken, 1993 yıhnda 8.3 milyar lira ile yedinci sırada yer alan Aydın Doğan birinci sı- raya yerleşti. 1994 yıhnda Hürriyet gazetesinın yüzde 70'ini, Dışbank ve yurtdı- şında biroteli bünyesine ka- tan Aydın Doğan, 1994 yılı gelirleri için 206.2 milyar li- ra vergi beyan etti. Doğan Şirketler Grubu yetkiliîeri Unvanı 1 - Aydın Doğan 2- Türkan Özseven 3- Sabri Atay 4- Matild Manukyan 5- Inan Kjraç 6- Nusret Arsel 7- Çetın Biranış 8- Mehmet Ürgüplü 9- tbrahim Bodur 10-Nurhan Altuğlu Bevan ettiği vergi (TL) 206.244.055.000 31.525.287.000 30.866.043.000 28.069.079.000 24.069.079.000 24.729.489.000 18.017.816.000 16.706.818.000 15.004.667.000 14.301.449.000 ise, "Gruba katılan yeni şir- keder ve bunlann kâr payla- n ile birlikte çok kazandık çok vergi beyan ettik" dıye konuştular. Gavrimenkul zeriginleri ağırlıkta Öte yandan 1994 yılı ge- lir vergisi rekortmenlerinde ikinciliği bugûne kadar lis- tede yer almamış Türkan Ozseven aldı. Gayrimenkul zengini _ol- duğu açıklanan Türkan Öz- seven, 31.5 milyar lira vergi beyan ederken bir önceki yıl altıncı sırada yer alan çiko- lata imalatçısı Sabri Atay, 30.8 milyar lira ile üçüncü oldu. Genelev patroniçesi ola- Manukyan 4.'lüğe geriledi. rak bilinen Matild Manuk- yan, 28 milyar lira ile dör- düncü sırada yer alırken, 1993 yıhnda ikinci sırada y- eralan tnanKıraç. 24 7 mil- yar lira ile beşinci oldu. Sanatçılar Ayn bir kategoride yer alan sanatçılar listesinde ise Cem Özer, 4.2 milyar lira ile birinci oldu. Cem Özer"i 3.7 milyar liralık vergi beyanı ile Tarkan ve 3 milyar lira ile de tbrahim Tatnses izle- di. 221 trilvonluk tahsilat Bu arada 1994 yılı gelir vergisi rekortmenlerinı açıklayan lstanbul Defterda- n Alper Kuş, bir önceki yıl tahvil edilen vergi mıktan- nın 221 trilyon lira olduğu- nu ifade ederken bu yıl bu rakamı 400 trilyona çıkara- caklannı söyledi. Kuş 1994 yıhnda ilk 100'e giren mükelleflerden tahakkuk eden vergi mikta- nnın bir önceki yıla göre yüzde 182 oranında arttığı- nı da belirterek ilk ona gi- renler bakımından ise bu ra- kamın yüzde 296'ya ulaştı- ğını kaydetti. Sorunlan düzeltecek önlem alınmadığını belirten Renault eski Genel Müdürü Ateş Ünal Erzen: Kriz, \apısal sorun haline geldiEkonomi Servisi - Geçen yıl yaşanan krizle birlikte ekonominin altüst olduğu Türkiye'de sorunlar hâlâ ta- zeliğinı korurken kriz tartış- malan da henüz bitmedi. Yaptıklan açıklamalardakri- zin geride kaldığını ileri sü- ren hükümet çevrelerine kar- şın, aksi doğrultuda yaptıkla- n açıklamalarda iş dünyası- nın bu görüşe katılmadığı dikkat çekiyor. Geçen yıl yaşanan knzi u konjonktürel bir sıkuıtT olarak değer- lendiren Re- naut Mais eski Genel Müdü- rü, Sabah Ga- zetesi Murah- has Üyesi Ateş Ünal Erzen, "Ekonomik açıdan sorun- lan düzeltecek hiçbir hiçbir önlcm atanma- dL Sonuçta 1994'te kon- jonktürel ola- rak başlayan kriz aruk yapısaDaştı' 1 dedi. Düzeltılmesı gerekenin ar- tık yapı olduğuna dikkat çe- ken Erzen, ekonominin hâlâ şansı olduğunu belirterek ya- pısal sorunlann ele alınma- sıyla ekonominin iki-üç yıl sonraya sağlıklı taşınabilece- ğini kaydetti. 1995 yılı ıle birlikte herke- sin işlenn düzeleceği beklen- tisine girdiğıni ifade eden Er- zen, "Olmaz. Çünkü ekono- mi süreklidir. Bu sürekfiliğin içinde 94*te ne ekersen 95'te de onu biçersin. Otonıotiv sa- VZeçen yıl yaşanan krizi "konjonktürel bir sıkıntı" olarak değerlendiren Renault Mais eski Genel Müdürü yeni Sabah Gazetesi Murahhas Üyesi Ateş Ünal Erzen, "Ekonomik sorunlan düzeltecek önlem ahnmadı. Sonuçta 1994'te konjonktürel olarak başlayan kriz artık yapısallaştı" dedi. nayii açısından alınan önlem de çok basirti; ek taşıt afam vergisi yüzde 12'den yüzde 6'ya düştü. Bu iş değfl" dedi. 1994'ün yüzde 150'lere varan enflasyonla terk edil- diğini belirten Erzen şöyle konuştu: "Türkiye'de enfUsvon yüz- de 60 olduğu zaman işçiler yüzde 100'ün alonda zam al- mazlardı. Enflasyon yüzde 150'yeçıkıncaiş- veren paniğe ka- pddı. Yüzde 50- 60 zamlar büyük rakamlarotanaya başladı. Reel sa- ün alma gücü enflasyonun \an- sı kadar düştü. Bu da her şeyin durmasıdır. So- nuçta konjonktü- rel olarak başla- yan kriz artık ya- pısallaştı. Ancak şunu da unurraa- mak lazım Id konjonktürel so- runiaramüdaha- le, olaybui bu- günkü bu duru- ma gelmeden çö- zecekti, ama belki de doğru olmayacaktı, çünkü sorunla- nn üstü örtülecekti. Ama Türkiye dönem dönem bu krizk'ri yaşadığına göre. De- mek ki oıtada yapısal bir so- run var." Sorunlann çözülmesı için artık kökten birtakım deği- şiklikleryapılması gerektığı- ni belirten Erzen, yapılması gerekenleri de "Kayıtdışı ekonomivi ürkûtmeden kayıt içine almak. >«rgi reformlan yapmak. demokrasinin tüm kurallaruıı işletmek" şeklin- GAYRİMENKULÜN AÇIK AKTTIRMA İLANI MUDANYA İCRA MEMURLUĞU'NDAN DosyaNo: 1993/357 Tal. Satılmasına karar verilen ga>Tİmenkulün cinsi, kıy- meti, adedi, evsafı: Satışına karar verilen gayrimenkul Mudanya Tapu Sicili'nde cilt 4, sayfa 367. pafta H21, b. 13. d.A. 13. d.B. ada 142'de 7 parsel sayılı gayrimen- kuldur. Gayrimenkul, Halitpaşa mahallesi Çepni yolu mevkiinde 11034 M2 mesahasında içinde 40-50 yılhk 275 adet zeytın ağacı bulunan kadastro görmüş yola cepheli imar planı dışında 2. sınıf tanm arazisi olan bu yerin 2> 3 hissesi üzerindeki zeytın ağaçlan ile birlikte 285.000.000.- TL muhammen kıymet ûzerinden satı- lacaktır. Saüşşarttan: 1-Satış 15.5.1995 günü saat 14.00'ten 14.10'a kadar Mudanya tcra Müdürlüğü odasında açık arttırma suretiyle yapılacaktır. Bu arttırmada tahmin edilen kıymetin %75'ini ve rüçhanlı alacakhlar varsa alacaklan mecmuunu ve satış masraflannı geçmek şar- tı ile ıhale olunur. Böyle bir bedelle alıcı çıkmazsa en çok arttırarun taahhüdü baki kalmak şartıyla 25.5.1995 günü aynı yer ve aynı saatte ikinci arttırmaya çıkanla- caktır. Bu arttırmada da rüçhanlı alacaklann alacağını ve satış masraflannı geçmesi şartıyla en çok %40 art- tırana ihale olunur. 2- Arttırmaya ıştirak edeceklerin, tahmin edilen kıy- metin %20'si nispetınde pey akçesi veya bu miktar ka- dar tcra Tetkik Mercii 'nce belirlenen nitelikleri haiz te- minat mektubunu vermelen lazımdır. Satış peşin para iledir, alıcı istedığinde 20 günü geçmemek üzere me- hil verilebilır. Tellâliye resmi, ihale pulu, tapu harç ve masraflan alıcıya aittir. Birikmiş vergiler, satış bede- lınden ödenir. 3- tpotek sahibı alacaklılarla diğer ilgililerin (+) bu gayrimenkul üzerindeki haklannı hususiyle faiz ve masrafa dair olan iddıalannı dayanağı belgeler ile on beş gün içinde dairemize bıldirmeleri lazımdır. Aksı takdirde haklan tapu siciü ile sabıt olmadıkça paylaş- madan hariç bırakılacaklardır. 4- Satış bedeli hemen veya verilen mühlet içinde ödenmezse lcra ve lflas Kanunu'nun 133. maddesi ge- reğince ihale feshedilir. Iki ihale arasındaki farktan ve %30 faızden alıcı ve kefilleri mesul tutulacak ve hiç- bir hükme hacet kalmadan kendilerinden tahsil edile- cektir. 5- Şartname, ilan tarıhinden itıbaren herkesın göre- bilmesi için dairede açık olup masrafı venldiğı takdir- de isteyen alıcıya bir örneği gönderilebilir. 6- Satışa iştirak edenlerin şartnameyi görmüş ve münderecatını kabul etmiş sayılacaklan, başkaca bil- gi almak isteyenlerin 993/357 sayılı dosya numarasıy- la memurluğumuza başvurmalan ılan olunur. 6.4.1995 (+) İlgililer tabirine irtifak hakkı sahipleri de dahil- dir. Basın: 16482 de sıraladı. Erzen, "Otomodv sektörü olaylara hâkim değil miydi, krize büyük stoklarla yaka- landı" şeklindeki soruyu ise şöyle yanıtladı: "Kriz sadece ülke içinde otomotiv üretenleri etkile- di. tthalatı da aynı oranda, hatta daha fazla etkiledi. Demek ki sorun sanayiden ziyade bir ticaretteki sorun olarak karşımıza çıkıyor. Sektör 1993 yılını çok iyi kapadı. Bu 450 binlik oto- mobil satışı milli gelir artı- şı ve büyüme hızı düşünü- lerek 2000 yılında 850 bin - 950 binlere çıkacağı \arsa- yılıyordu. Bütün fabrikalar ve bilhassa Tofaş ve Rena- ult yatınmlannı buna göre yaptı. Türkive'de çok dü- şük olan otomobil satış ra- kamlarına bakılarak tale- bin gitgide artacağı varsa- yınn vardı. 1994 ocağına kadar her şey normaldi. Aynı plan devam ediyordu. Ne olduysa ocak ayının or- tasında bir gecede oldu . Bir gecede sanki herkesin evine hırsız girdi. Herkes birden paniğe kapıldı. korktu. Ertesi gün her şey durdu. Türkiye'de o kadar panik oldu ki fabrikalar iş- çi çıkarmaya başladı, halk korkmaya başladı. Bundan sadece otomobil sektörü değil. tüm sektörler etki- lendi." Otomotiv sektörü ve güm- •ak birhği konusundakı dü- DOGAN AYKAÇ Hv. Kd. Yzb. 4.4.1957-14.4.1992 Elveda dercesine çöken O muazzam sessizliğinden geriye kalanlar Sessiz dünya, Sessiz gökler, Ses6İz sevenler. Fatma ve Mustafc Aykaç KAYIPLAR OLMASIN İNSANLAR KAYBEDİLİYOR SIRANIN SANA GELMESİNİ BEKLEME 15 NİSAN 1995 SAAT 13.00TE CUMARTESİ GALATASARAY POSTANESİ'NDE KAYIPLARA KARŞI SESİNİ YÜKSELT! İNSAN HAKLARI DERNEĞI İSTANBUL ŞUBESİ KAYIPLAR KOMİSYONU ATİLLA COŞKUN UĞUR MUMCU CİNAYETİ Uğur Mumcu'yu kim ya da kimler öldürdü? 180.000 TL. / 3. BASKI Ödemelı gönderemıyoruz. Lütfen eden kadar posta puhj gönderinz. Küçûkpamtakkapı ipek Sokağı No. 11, 80060 Taksm-lst. Tel- 243 05 50-2432033» Faks. 244 15 33 şüncelerini de anlatan Erzen. sektörün hiçbir zaman güm- rük birliğinin karşısında ol- madığını belirttı. Sektörün sadece gümrük birliğine geçişte karşı taraf- tan alınacak tavizleri istediği- ne dikkat çeken Erzen, Avru- pa Birlıği (AB) tarafından söz konusu olanaklann Is- panya, Portekiz ve Yunanis- tan'a verildiğini söyledi. Otomotiv sek- törünün hassas sektörler ara- sında yer alma- sı konusunda Avrupa'nın Türkiye'yi da- ha çok düşün- düğünü belirte- rek " Allahtan Reno, Fiat gibi anafînmalarbi- n düşünerek 10 yilhk süre>i ge- tirdiler Türk otomotiv sana- yiini kurtar- mak için. Türk otomotiv sanayi gümrük biriiği- nin karşısında değildir. Tam aksine bir an önceoluşmasın- dan yanadır. Gerek Tofaş ge- rek Renault ve gerekse Ford grubu olsun hepsi lehte ol- muşJardır. Çünkü biliniyor ki gümrük birliğine geçerseniz yaşam biçinıi değişeceL Bu ortamda otomobil her zaman pazar bulur" dedi. Gümrük birliği sayesinde otomotiv sanayinin ihracat yöneleceğini belirten Erzen, şu ana kadar ihracat yolunu tıkayan lisansör fırmalann birliğe ginşten sonra Türki- ye'de otomobil satabilmek için Türkiye'den otomobil it- -£-/üzeltilmesi gerekenin artık yapı olduğuna dikkat çeken Erzen, ekonominin hâlâ şansı olduğunu belirterek yapısal sorunlann ele alınmasıyla ekonominin iki-üç yıl sonraya sağlıklı taşınabileceğini kaydetti. hal etmek zonında kalacakla- nnı vurguladı. Erzen bunun için de üretimde birtakım de- ğişiklıklerin zorunluluk hali- ne geleceğini belirterek yük- sek teknolojinin gireceğini sövledi. Chıgörülen sürede gümrük birliğine geçilebileceğinı tahmin ermediğini belirten Ateş Ünal Erzen, "Içeride u- cuz kahramanhklar için Av- nıpa Pariamen- tosu'nu çok ha- fifealarakiçpo- litika malzeme- si olarak kulla- nıyorlar. Bu, Türkiye açısın- dan çok büyük kayıplara ncden olacak" dedi. Erzen, Türk otomotiv sektö- rünün geleceğı konusunda ise şunlan söyledi: "Sektör, destek almazsa kurulmaya başlanan fi- nans şirketle- riyle 1995 sonuna kadar idare edebilir. Başkaca bir şey yapamaz. Diğer önlem- lerin mutlaka yukandaki- lerle birlikte yapılması la- zım. 95 sonuna kadar bir şey yapılmazsa her şey bi- ter. Bu ekonomi için çok tehlikeli olur." Sorunlann çözülmemesi- nin istihdam açısından da sı- kıncalar yaratacağinı dıle ge- tiren Erzen, yıl sonuna kadar sektörünün durumunun iyi- leşeceğini gösterecek satış rakamlannı ise"220binsabş rakamımn 250 bine çıkanl- ması" şeklinde açıkladı GAYRİMENKULÜN AÇIK ARTTIRMA İLAN1 ANKARA GAYRİMENKUL SATIŞ İCRA DAİRESt'NDEN DosyaNo: 199542 Satılmasına karar verilen gaynmenkulün cinsi, kıy- metı. adedi. evsafı: Ankara Keçıören ılçesı Saray Köyü (Altınova köyü) Çankın yolu eski Çubuk yolu uzerinde kain ımann 595 ada, 4 parselını teşkil eden 1850 M2 mıktanndakı arsa üzerindeki muhtesatlan ile birlikte bir borçtan dolayı Ankara Adlıye Sarayı K Blok zemın kat 59 nolu odada açık arttırma suretiyle satılacaktır. Geniş evsafı dosyada mevcut şartnameye ılişık bilırkışı rapo- rundaaçıklanmıştır Takdiredilen değen 585.4OO.0O0TL -"- KDV gaynmenkuliın alıcısına aittir. Satış şartları: 1- Satış 23.5.1995 günü saat 9.30'dan 9.45'e kadar yukanda yazılı yerde açık arttırma suretiy- le yapılacaktır. Bu arttırmada tahmin edilen kıymetin %75'ini ve rüçhanlı alacakhlar varsa alacakları mecmu- unu ve satış masraflannı geçmek şartı ile ihale olunur. Böyle bir bedelle alıcı çıkmazsa en çok arttıranın taah- hüdü baki kalmak şartıvla 2.6.1995 günü aynı >er ve sa- atte ikinci arttırmaya çıkanlacaktır. Bu arttırmada da bu miktar elde edılememişse gaynmenkui en çok arttıranın taahhüdü saklı kalmak üzere arttırma ılamnda gostenlen müddet sonunda en çok arttırana ıhale edilecektir. Şu ka- dar ki arttırma bedelının malın tahmin edilen kıymetinin %40" ını bulması ve satış isteyenın alacağma rüçhanı olan alacaklann toplamından fazla olması ve bundan başka, paraya çevirme ve paylaştırma masraflannı geçmesi la- zımdır. Böyle fazla bedelle alıcı çıkmazsa satış talebi dü- şecektir. 2- Arttırmaya ıştirak edeceklenn, tahmin edilen kıy- metin %20'si nispetinde pey akçesi veya bu miktar ka- dar teminat mektubunu vermelen lazımdtr. Satış peşin para ıledır, alıcı istedığinde 20 günü geçmemek üzere me- hil verilebilır. Tellâliye resmi, ihale pulu. tapu harç ve masraflan alıcıya aittir Birikmiş vergiler. satış bedelın- den ödenir. 3- Ipotek sahibi alacaklılarla diğer ilgililerin (+) bu gayrimenkul üzerindeki haklannı hususiyle faız ve mas- rafa dair olan ıddialannı dayanağı belgeler ile on beş gün içinde dairemize bıldirmeleri lazımdır. Aksı takdirde hak- lan tapu sicili ile sabit olmadıkça paylaşmadan hariç bı- rakılacaklardır. 4- thaleye katilıp daha sonra ıhale bedelini yatırmamak suretiyle ihalenin feshıne sebep olan tüm alıcılar ve ke- filleri teklif ettikJeri bedel ile son ıhale bedeli arasında- ki farktan ve diğer zararlardan v e aynca temerrüt faızin- den müteselsilen mesul olacaklardır. İhale farkı ve temer- rüt faızi. aynca hükme hacet kalmaksızın dairemızce tah- sıl olunacak, bu fark, varsa öncelikle teminat bedelinden alınacaktır 5- Şartname. ilan tanhınden itıbaren herkesın görebil- mesı için daırede açık olup, masrafı venldiğı takdirde is- teyen alıcıya bir örneği göndenlebilir. 6- Satışa ıştirak edenlerin şartnameyi görmüş ve mün- derecatını kabul etmış sayılacakları, başkaca bilgı almak ısteyenlenn 1995 42 sayılı dosya numarasıyla müdürlü- ğümüze başvurmalan ilan olunur. 30.3.1995 (+) İlgililer tabirine irtifak hakkı sahipleri de da- hildir. Basın: 16400 YORUM OZTIN AKGUÇ Dış Odemeler Dengesi Dış odemeler Türkiye ekonomisinin zayrf kamını oluş- turduğundan, dış ödemelerde gelişmelerin yakından iz- lenmesi zorunlu olmaktadır. Dış odemeler tablosunun iki ana alt bölümünü cari işlemler dengesi ile sermaye hareketleri oluşturmakta- dır. Bu iki ana alt bölümün, etkileri açısından ayn ayn irdelenmesi gerekir. Türkiye'nin açıklanan 1994 yılı dış odemeler dengesi tablosunda dikkati çeken gelişme- ler şöyle özetlenebilin • Türkiye, 1994 yılında cari işlemlerinde 2.631 mil- yon USD fazla sağlamıştır. 1993 yılında 6.433 milyon USD olarak ekonomi tari- hinin en yüksek cari işlemler açığını yeren Türkiye, 1994 yılında bunun tam tersi ekonomi tarihinin en büyük faz- lasını sağlamıştır. Cari işlemler, (i) dış ticaret dengesi (ii) görunmeyen- ler dengesi, (iü) karşılıksız transferler olarak başlıca üç alt bölüme aynldığından, 1994 yılında bu bölümlerde- ki gelişmelerin ayn ayn ortaya konulması, çözümleme açısından yararlıdır. • Dtş ticaret açığı önemli boyutta, yüzde 63.3 ora- nında daralarak 5.164 milyon USD'ye gerilemiştir. Türkiye 1993 yılında, mal dışsatımı FOB, mal dışalı- mı CIF deger olarak 14.083 milyon USD açık vermiş iken, bu tanımdaki dış ticaret açığı 1994 yılında 5.164 milyon USD'ye inmiştir. Transit ticaret de dıkkate alı- narak dış ticaret açığı FOB dışalım ile FOB dışsatm ara- sındaki fark olarak tanımlandığında, açık 14.160 mil- yon USD'den 4.216 milyon USD'ye gerilemektedir. 1994 yılında dışsatım yüzde 18.0 oranında artarken dışalımın (CIF değer olarak) yüzde 20.9 oranında azal- ması, dış ticaret açığında önemli boyutta daralmaya olanak vermiştir. • Görunmeyen gelirler, bir önceki yıla göre ufak da olsa azalış göstermiştir. Yurtdışında yerleşik kişilere hizmet satışlanndan do- ğan görunmeyen gelirler, 1993 yılında 11.788 milyon USD ıken 1994 yılında da 11.691 milyon USD olmuş- tur. Görunmeyen gelirler, üç ana kalemden oluşmak- tadır. (i) Dış turizm gelirleri, (ii) yurtdışından alınan faiz- ler, (iii) diğer hizmet gelirleri... 1994 yılında dış turizm gelirleri bir önceki yıla göre yüzde 9.1 oranında artarak, ilk kez 4.0 milyar USD sı- nınnı aşarak, 4.321 milyon USD olmuştur. Yurtdışından sağlanan faizler ise yüzde 21.6 oranında azalarak 1.135 miiyon USD'den 890 milyon USD'ye gerilemiştir. Taşı- macılık, bankacılık, sigortacıhk, müteahhitlik, serbest meslek ve benzeri hizmetlerin yurtdışından yerleşik ki- şilere sağlanmasından kaynaklanan diğer hizmetler ge- lirleri de bir önceki yıla göre, yüzde 3.2 oranında aza- larak 6.490 milyon USD olarak gerçekleşmiştir. % Görünmeyenler dengesinde fazla yüzde 5.2 ora- nında azalarak 3.755 milyon USD olmuştur. Türkiye'nin yurtdışında yerleşik kişilerden hizmet alımlan, (görunmeyen giderler) 1993 yılına göre, cari USD değeri ile yüzde 1.4 oranında artarak 7.936 mil- yon USD'ye çıkmıştır. Görunmeyen giderierin en önem- li kalemini dış borç faiz ödemeleri oluşturmaktadır. 1994 yılında dış borç faiz ödemeleri, 1993 yılına göre yüzde 9.8 oranında artarak 3.923 milyon USD'ye yükselmiş- tir. Buna karşı dış turizm giderîeri yüzde 7.3 oranında azalarak 866 milyon USD'ye, yabancı sermaye kâr transferlerini de içeren yurtdışından diğer hizmet alım- lan da yüzde 5.2 oranında azalarak 3.147 milyon USD'ye gerilemiştir. Görunmeyen gelirlerin hafifçe azal- masına karşılık, görunmeyen giderierin dış borç faiz ödemeleri nedeniyle artması, görünmeyenler denge- sindeki fazlanın 204 milyon USD azalmasına yol açmış- tır. • Türkiye'ye yapılan karşılıksız transferler yaklaşık yüzde 18.0 oranında azalmıştır. Karşılıksız transferlerin üç önemli alt kalemi, (i) işçi dövizleri, (ii) resmi transferier, (iii) bedelsiz ithalattır. 1994 yılında işçi dövizleri, bir önceki yıla göre yüzde 10.0 ora- nında azalarak 2.627 milyon USD'ye gerilemiştir. Res- mi transferlerde önemli azalış, Türkiye'ye yapılan kar- şılıksız yardım ve hibelerden kaynaklanmış, söz konu- su resmi transferler net olarak yüzde 47.7 oranında azalarak 383 milyon USD'ye değin inmiştir. Bedelsiz it- halat, dış ödemelerde önemli bir kalem olma niteliğini yitirmekte olup, 1994 yılında da yüzde 30.0 oranında azalışla 82 milyon USD'lik bir boyuta düşmüştür. • Türkiye, sermaye hareketlerinde 4.194 milyon USD açık vermiştir. Türkiye, 1993 yılında sermaye ha- reketlerinde 8,963 milyon USD fazla verirken, 1994 yı- lında özellikle kısa süreli sermaye çıkışlan nedeniyle 4.194 milyon USD açık vermiştir. 1994 yılında Türkiye'ye net yabancı sermaye ginşi (doğrudan yatınm) yaklaşık yüzde 10.0 oranında aza- larak 559 milyon USD'ye inmiş, portföy yatınmlan da yüzde 70 oranında azalarak 1.158 milyon USD'ye ge- rilemiştir. Türkiye, yine geçen yıl 784 milyon USD net uzun süreli borç anapara ödemesi yapmıştır. Türkiye'nin 1994 yılında sermaye hareketlerinde açık vermesine en önemli neden, Türkiye'den 5.127 milyon USD kısa süreli sermaye çıkışı olmasıdır. Bankalann, 1994 yılında dış yükümlülüklerinı önemli boyutta azalt- malan, bu sonucu doğurmuştur. • Türkiye'nin 1994 yılında resmi döviz rezervieri 546 milyon USD artmıştır. Türkiye'nin 1994 yılında cari işlemler fazlası. serma- ye hareketlerindeki açığı kapatamadığından, rezervle- rinde azalış olması gerekirken, net hata ve noksan ka- leminin artı 1.769 milyon USD oluşu, rezerv artışına olanak vermiştir. Net hata ve noksan kaleminin isare- tinin artı oluşu, 1994 yılında Türkiye'ye yukanda açık- lananlann dışında döviz girişi olduğunu ve/veya döviz çıkışlannın dış odemeler tablosunda yer alanlardan da- ha az olduğunu göstermektedir. 1994 yılında dış odemeler dengesinde olumlu geliş- meler, ekonominin yüzde 6.0 oranında küçülmesi, ya- tınmlann büyük boyutlarda daralması pahasına elde edilmiştir. Önemli olan büyüme ile birlikte dış denge- nin sağlanabilmesidir. Bülent Kızanlık yurtdışında olduğundan bu hafta- ki yazısını yayımlayamıyoruz.H Chrysler, 23 milyar doları geri çevirdi Ekonomi Servisi- Dolar rrulyarderi, ABD'li Kirk Kerkoryan, otomobil devı Chrysler'ı satın atmak için 22.8 milyar dolar (972.42 trilyon lira) teklif verdi. An- cak Chrysler, •'Şirketimiz saühkdeğildir" diyerek tek- lifı geri çevirdi. Chrysler'ın yüzde 10 his- sesi, halen ICerkoryan'ın eğ- lence ve kumarhane şirket- ler grubu Tracinda'nın elin- de bulunuyor. Kerkoryan, şirketin yüzde 90 hissesi için, hisselenn salı günkü kapanış değerlennın yüzde 40 üstünde (hisse başına 55 dolar) verdi. Chrysler Genel Müdürü Robert Eaton, şirketı risk al- tına sokmak ıstemediklerinı belirterek. "Şirketibufinans gücüne kavuşturmak, müş- terilerin güvenini kazanmak için çok çaba harcadık. Şim- di bu süreci geri döndürmek niyetinde dcğiliz" dedi. Öte yandan Tracinda Iş- letme Müdürü Aleks Yeme- nidyan, yaptığı açıklamada şunlan söyledi: "Chrysler yöneticilerinin, Eaton'ın. şirketi mükemmel bir şekilde idare ettiklerine olan inancımız süriiyor. Chrysler yöneticilerinin, şir- ketin piyasa değerini arttır- mak için gosterdikleri tüm çabaya karşın. piyasa hâlâ Ch\Tsler hisselcrini değerle- rinin albnda bir işleme tabi tutuyor. Bu tcklifi. Chrysler'daki yatınmlan- mızın sürmesi için bir fırsat olarak görüyorum."