Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
26 KASIM 1995 PAZAR CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
Coşar kayg*
-U İstanbul Haber Servisi -
CHP-SHP bırleşmesinin
-büyük özverilerle ve
sıkjntılı uğraşlarla
gerçekleşrigini anımsatan
CHP PM üyesi Kenan
'Coşar partide ortaya
çıkan gelişmelerin üzüntü
ve kaygı vericı
olduğunu söyledi.
"Dilerim ki bu kopuşlar
.yeni bır aynşma sürecinin
başlangicı olmasın"' diyen
r_Coşar, "Türkiye soluna,
yeniden bir kopuş ve
aynşma sürecini
yaşatmaya hiçbirimizin
hakkı olmadığı
kanısındayım.
Bu anlamda öncelikle
parti yönetimine
tarihi bir sorumluluk
"düşmektedir. Parti
' yönetimi, böyle bir
'Oİumsuzluğun
yaşanmaması için gerekli
-özeni. duyarlılıgı ve
tutarlılığı göstermelidir"
dedi.
2 polis şehit
oldu
• Yurt Haberleri Servisi-
Mardin'in Nusaybin
ilçesinde devriye gezen
polis otosunun devrilmesi
6onucu Hanefi Büyükkılıç
adlı polis memuru şehit
oldu. Kazada biri
komiser üç polis
, memuru da yaralandı.
Van'ın Çatak ilçesinde kar
yağışı nedeniyle devrilen
. polis panzerinde
bulunan polis memuru
Hüsemattin Şahin
yaşamını yitirdı. Kazada
üç polis memuru da
yaralandı.
Demir: Partimi
satmadım
<• ANKARA
(Cumhuriyet Bü rosu) -
ANAP'tan öncekı gün
-istifa eden ve DYP'ye
geçmesi beklenen Izmir
Milletvekili Timur Demir,
disiplin kurulunun
hakkında ihraç karan
verdiğini öğrendiği için
-partisinden istifa ettığini
-belirterek, "Ben, hiçbir
zaman partime ihanet
etmedim. Eğer hakkımda
geçici ihraç gıbı çok ağır
bir karar verilmeseydi,
istifa etmeyi
düşünmüyordum" dedi.
Demir, 3 aylık geçici ihraç
karannı çok agır
bulduğunu belirtri.
Hac kontenjanı
60 bin kişi
• ANKARA
(Cumhuriyet Biirosu) -
Diyanet İşleri Başkanı
Mehmet Nuri Yılmaz.
-Suudi Arabistan'ın
koyduğu 60 bin kişilik
,kota nedeniyle, 1996
yılında hacca gitmek için
Diyanet İşleri
Başkanlığf na önkayıt
yaptıran 68 bin 638
kişiden ancak 59 bin 800
kişinin hacca
- gönderilebilecegini
-bildirdi. Yılmaz, Hac
Komisyonu'nun
cTürkiye'ye verilen 60 bin
kişilik kontenjanının 38
bin 700 kişisinın Dıyanei
i*tşleri Başkanlığı"nca, geri
jkalan 21 bin 300 kişisinın
de başkanlıgın hac
organizasyonu
düzenlemesine izin
verdiği 73 adet (A) Grubu
seyahat acentesınce
göndenleceğini söyledi.
Ismail Cem, Ibrahim Özdiş ve Güler îleri dün partilerinden aynldılar
CHP'de üç istifa dahaTÜREY KÖSE
ANKARA-CHP istanbul Milletvekili
tsmail Cem ile aday listelerindekı yerlerini
beğenmeyen Adana Milletvekili İbrahim
Özdiş ve Tokat Milletvekili Güler tkri dün
partilerinden istifa ettiler. CHP Adana
Milletvekili Timurçin Savaş da bugiin
istifa edeceğini açıkladı. Lıstelerin
kesinleşmesinin ardından istifalann
artması beklenirken "Baykalcı" olarak
bilinen Özdiş"in istifası dıkkat çekti.
lsmail Cem, partiden önceki gün istifa
eden. Gaziantep Milletvekili Bahattin
Alagöz le birlikte DSP'ye girerken Özdiş
ile Ilen'nın de DSP'ye geçmeleri
bekleniyor. Bütünleşmeden bu yana
CHP'den istifa edenlerin sayısı, 16'ya
ulaşırken partının pariamentodaki
sandalye sayısı da 49"a indi. CHP Parti
Meclisi'nin (PM) dün gece geç saatlere
kadar süren toplantısı başlarken 7 PM
• CHP İstanbul Milletvekili İsmail Cem, Adana Milletvekili İbrahim
Özdiş ve Tokat Milletvekili Güler 1leri dün partilerinden istifa ettiler. Cem,
önceki gün istifa eden Bahattin Alagöz ile birlikte DSP'ye girdi. Özdiş ile
İleri'nin de DSP'ye geçmeleri bekleniyor. CHP Adana Milletvekili
Timurçin Savaş da bugün CHP'den istifa edeceğini açıkladı.
üyesı, yetkilerinin gasp edildığinı konusu olarak kullamlmamışnr ve
belirterek toplantıyı terk ettı. kuUanılmayacaktır*' dedi. CHP MYK. dün
CHP lideri, Dışışleri Bakanı ve Başbakan sabah toplanarak. aday listelen üzerinde
Yardımcısı Deniz Baykal SHP kökenlılerin akşama dek görüştü. Gece de PM toplandı.
dışlandığı vepartiyi terkettiği
değerlendirmelen anımsatıldığında,
"CHP, konfedarasyon değildir. Kimse
yapay aynmlar varaüp, o a>nnılann
taşeronİuğuna kalkışmasın. SHP. artık
tarihe kanşmış bir kuruluştur. Herkes
CHP'Udir" dedi. Baykal, CHP Merkez
Yönetim Kurulu (MYK)toplantısına gelışı
sırasında. kimseyle milletvekili adaylığı
konusunda pazarlık yapılmadıgını
belirterek, "CHP'de müktvekiîİiği olanağı
kimseyi partide tutmak için bir pazarlık
CHP liden Denız Baykal, bugün
Ispanya'ya gidecegınden. adaylann
belirlenmesi için çahşmalar hızlandınldı.
CHP'nin Çevre Sokak'takı genel
merkezıne dün aday belirleme calışmalan
nedeniyle PM üyeleri dışında hiç kımse
alınmadı. Izmır Milletvekili Erdal
İnönü'nün önümüzdeki günlerde seçim
bölgesi lzmir'e giderek DSP'ye destek
açıklaması yapacagı haberleri
yaygınlaşırken eşi Sevinç İnönü'nün de
bazı arkadaşlanyla birlikte Beşiktaş
HADEP
Belli ve
Törede
aday
ANKARA/İSTANBUL
- Seçım bütçesını yaklaşık
150 mılyar lıra olarak belır-
leyen HADEP'te milletve-
kili adaylan da kesinleşme-
ye başladı. HADEP, 68"in
ünlü teorisyenlennden Mih-
ri BeflL eski Dev-Genç lider-
lerinden Bülent L'luer, ya-
zar Sungur Savran. Türki-
ye Komünist Emek Partisı
lideri Teslim Töre'yı mil-
letvekili adayı gösterecek.
İHD Başkanı Akuı BirdaL
Sosyalıst tktıdar Partisı Ge-
nel Başkanı Aydemir Gü-
ler. Doç. Dr. HalukGerger,
eski DEP milletvekıllerin-
den Ahmet Türk, Sırn Sa-
kık, Sedat Yurtdaş ile Ba-
gımsız Mılletvekılı Abdül-
melik Fırat, faili meçhul ci-
nayet sonucu yaşamım yiti-
ren DEP Milletvekili Meh-
met Sincar' ın eşı Cihan Sin-
car. Sıvas katliamında ya-
şamını yiriren ozan Metin
Alnok'un eşı Nebahat Am-
ok, Den-lş Sendıkası Ge-
nel Başkanı MımzurPekgü-
leç. Hasan Ocak'ın karde-
şı Hüseyin Ocak. Seüm Sa-
dak'ın kardeşı ResulSadak
ve gazetecı Veli Ozdemir de
HADEP'ten aday olacak-
lar.
HADEP'ten seçimegıre-
cek BSP'lı adaylann adlan
şöyle Metin Çulhaoğlu,
Veysi Sansözen. Ferhan L m-
ruk, MehmetCelaJcttin Bil-
miş, Musa Yavuz Yılmaz,
Fadı Kuru. Saip Kaya, Hay-
ri Köksal, Erdoğan Gümüş,
Fanık Nafiz Sayın. Nihayet
ElverdL İsmail l lubav Hü-
seyin Özcan. Vedat Unal,
Cavit Çerinbaş. Cemalettin
Gündem, Yakup Alioğlu,
Murat Celal l'yumaz, Fik-
rrt Şener, Celal Özkan. Hay-
ri Peker.Orhan Bozalioğlu,
Zühre Dedeoğlu. Emine Ni-
lüfer Ataman. Keramettin
Denizoğlu, Kadir Dilek, Sa-
liha Yayla. Mustafa Yazgan,
Mustafa Karavlioğlu. Ke-
mal Yenilmez, Yusuf Kır,
Fatma Kılıç. Osman Gül,
Erdal Özyurt Hakan Kah-
ya, Ahmet Özbudak. Saffet
Pehlivan, Ali Metin, Halil
Özaçanlar. Yahya Serezü,
Savaş Karaduman.
ÇİZMEDEN YUKARI MUSA KART
DYP'den ihraç edilen 7 milletvekili ile Oral ANAP'a katılıyor
ANAP-YDH ittifakı gerçekleşmedi
DÜRDANE KOCAOĞLL
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Ye-
nı Demokrası Hareketı(YDH). ANAP'm
-Utihak önerisini", ANAP da YDHnın
"ittifak önerisini" kabul etmedi. ANAP
lideri Mesut Yılmaz ile YDH Genel Baş-
kanı Cem Boyner arasında dün gerçek-
leşen görüşme olumsuz sonuçlandı.
DYP'den ihraç edilen eskı TBMM Baş-
kanı ve eskı DYP Genel Başkanı Hüsa-
mettin Cindornk'un arkadaşlan bugün tö-
renle ANAP'a katılacaklar. DYP Genel
Başkan Yardımcısı Sümer Oral da,
ANAP'a katılmak üzere dün partisinden
istifa ettı.
ANAP lideri Mesut Yılmaz. dün YDH
Genel Başkanı Cem Boyner'ı ziyaret et-
ti. Yaklaşık 2 saat süren görüşmeden son-
ra liderler. mevcut Seçim Yasası'nın
YDH'nin kimliğmı koruyarak ve kendi
propagandasını yaparak ANAP'la bir it-
tifak yapmasına olanak tanımadığını açık-
ladılar. Yılmaz. ANAP'la YDH'nin iil-
ke meselelerıne bakışında büyük ben-
zerlikler bulundugunu belirterek. "tki
parti arasındaki işbirliği yalnız Htifakla ol-
maz. Seçim süresince ve seçimlerden son-
ra da işbirSgi otanaklannı aravacağız*' de-
di.
Boyner de, YDH'nin kımliğıni ve sı-
yası tercihlerını hem kampanya boyun-
ca. hem de daha sonra koruyabılmesinın
kendıleri için büyük önem taşıdıgını be-
lirterek, ıttıfak yapmalan durumunda bu
öncelıklenni gerçekleşürmelennin müm-
kün olamayacağmı söyledi.
BBP lideri Muhsin Vazıcıoğlu ve Yıl-
maz dün gece geç saatlere kadar ittifak
konusunu görüştüler.
DYP Genel Başkan Yardımcısı Sümer
Oral. ANAP'a katılmak üzere dün par-
tisinden istifa etti. Cındoruk ile birlikte
ihraç edilen Sadık Avundukluoğlu. Ce-
mal Alişan. İrfan Köksalan. Ahmet Ne-
idim. Abdürrezzak Na\ uz. Cemal Özbi-
len ile ibrahim Gürdal'ın ANAP'a ka-
tılmalan dolayısıyla bugün bir tören dü-
zenlenecek. ANAP'ın en az 10 kadın
adayı, secılecek yerlerden aday göstere-
ceği bıldinldı.
ANAP döneminde Türkiye'nin ilk ka-
dın valısi olan eski Muğla Valısi Lale
Aytaman'ın Ankara Cankaya bölgesın-
den liste başı gösterilebileceği öğrenıldı.
ANAP Genel Başkan Yardımcısı ve Par-
ti Sözcüsü tmren Aykut ıse Adana'da lis-
te başı olacak.
ANAP kulislennde olası adaylann se-
çim lıstelennde alacaklan yer konusun-
da şu tahmınler yapıldı:
"Rüştü Saraçoğlu Ankara Çankaya 9-
çesinden 2. sırada. Sümer Oral Mani-
sa'dan 1. sırada, Yaşar Topçu Smop'tan
1. sırada. Vahıt Halefoğlu Ankara2.böl-
geden t. sırada. İstanbulseçimçevrelerin-
den birinden, Hıisnü Doğan ile Korkut
Özal 1. sıradan, tlhan Kesıcı 2. sıradan.
Güneş Taner3. sıradan aday gösterilecek."
Belediye Meclisi üyeliğinden istifa
edebileceği kulislerde dile getirildi. Cem
dün öğle saatlerinde partisinden istifa
ederek, partiden önceki gün istifa eden
Bahattin Alagöz'le birlikte DSP'ye geçti.
CHP PM topîantısında Kenan Coşar.
Hasan Fehmi Güneş. Halil Çulhaoğlu.
Mustafa Yılmaz. Aysel Baykal. Mustafa
Gazalcıve Ziya Halis dün akşam PM
toplantısı başlarken adaylık başvurulan ve
MYK'nin dün akşama dek hazırladığı
lıstelerin kendilerine verilmesini ve gerekli
araştırmalar yapıldıktan sonra PM'nin
bugün yeniden toplanarak lısteyı
hazırlamasını önerdiler. 7 parti
yöneticisinin "Bu yapdmazsa, PM'nin
yetkileri gasp edilmiş olur. PM onay
makamı haline getirilmiş olur, bunu içimize
sindiremejiz" dedikleri öğrenildi. 7
yönetici yapılan oylamada önerileri
reddedilince PM toplantısını terk ettiler.
PM. Adana'dan liste çalışmasma başlarken
kısa sürede listedeki
yerlerini öğrenen bu ilin
milletvekıllerinden istifa
haberleri geldi. İlk önce
Özdiş istifa edererek,
DSP'ye geçeceğıni açıkladı.
Adana'nın diğer
milletvekili Timurçin Savaş
da bugün istifa edeceğini
bildirdi. 1leri de liste
başmdabu ilın diger
Millenekilı Şahin
Ulusoy'un olduğunu
öğrenınce. dün akşam
saatlennde istifa etti.
İleri'nin de DSP'ye
geçmesi bekleniyor.
Edinilen bilgiye göre,
tartışmalı geçen MYK ve
PM toplantılarında şu ana
kadar belli olan ıllerin
adaylan ve muhtemel
sıralamalan şöyle:
Ankara: 1. bölge: Önder
Sav, Eşref Erdem, Yılmaz
Ateş, İbrahim Tez; 2. bölge:
Seyfi Oktay, Ali Dinçer,
Salman Kaya. Rıza Yılmaz.
İstanbul: 1 bölge: Ali
Topuz, Mehmet Moğultay.
AJgan Hacaloğlu, Ay sel
Baykal; 2. bölge: Aİtan
Öymen, Mehmet Sevigen,
Mustafa Timisi; 3. bölge:
Ercan Karakaş, Ahmet
Güryüz Ketenci. tzmir: 1.
bölge: Birgen Keleş, Sabri
Ergül, Ahmet Ersin,
Çoşkun Karagözoğlu; 2.
bölge: Aydın Güven
Gürkan,AIı Rıza Bodur,
Ayşe Ayata, Cevat Durak.
Adana: Erol Çevikçe, Sedat
Doğan, Muhammed
Kaymak. Ahmet Ekinci.
Gaziantep: Hikmet Çetin,
Abdülkadir Ateş. Mustafa
Doğan. Samsun: Murat
Karayalçın. Hatay: Atilla
Sa\, Fuat Çay. Nihad
Matkap. Hakkâri: Esat
Canan. Eskişehir: Zeki
Ünal. Konya: Nezir
Büyükcengiz. Ardahan:
Ismet Atalay. Ka>
r
seri:
Cemal Seymen. Sinop:
Fikret Önet. İçel: Fikri
Sağlar Trabzon: Nail
Gürman. Malatya: İbrahim
Önen Denizli: Adnan
Keskin. Manisa: Erdoğan
Yetenç. Tekirdağ: Enis
Tütüncü. Amasya: Haydar
Oymak. Kırklareli: trfan
Gürpınar. Bartın Cahıt
Karakaş. Zonguldak: Hasan
Akyol. Diyarbakır. Mehmet
Kahraman. Şırnak:
Şerafettin Elçi.
Kars: Mehmet Alp.
Kırşehir Çoşkun Gökalp.
Tunceli: Orhan Veli
Yıldınm, Sinan Yerlikaya.
RÜŞ / DOĞUPERÎNÇEK
2
1 kasım salı günü, gazetelerde iki önem-
li haber vardı. Birinci haber, llnur Çe-
vik'ın Yenı Yüryıl'daki köşesinde yer al-
dı. "Devtetin üst kademeleri", Türkiye'yi
seçirnden sonra ANAP-DSP ortaklığı-
nın yönetmesini istiyorlardı. Hâkim güçlerin yeni
iktidar formülünün gerçekleşmesi için rjazı "önem-
li kişilerin" CHP'den DSP'ye geçmesi gerekiyor-
•<Ju.
• Ikincı haberi ise Ege'nin nabzını elinde tutan Hik-
•inet Çetinkaya'nın Cumhuriyet'teki "Politika
'Günlüğü "nde okuduk; "sol, kendi kimliğine bü-
-rünüyor, Işçi Partisı Ege'de boy veriyordu. SHP
kökenli CHP'lilerin büyük bölümü, oyumuz Işçi
'Partisi'ne diyordu".
• Özeti: "Devletin üst kademeleri", dağılan
CHP'nin önemli kişilerini DSP'ye doğru yönlen-
tliriyor. CHP tabanı ise, Ege'den başlayarak Işçi
'Partisi'ne yöneliyor.
Kimi zaman sekiz sütunluk manşetler, köşe ya-
•!
zılannın satırlannda kaybolur. Aslında bu iki ha-
ber, Türkiye'nin geleceğini belirleyecek çelişme-
yi ve saflaşmayı veriyor.
• IMF'ninveholdingterin DYP-MHPortaklığıpla-
nı tutmadı. "Devletin üst kademelerinin" yeni ik-
' tidar seçenegı, Mesut Yılmaz-Ecevit iktidandır.
• Bu ortaklığın çekirdeğinde, TÜSlAD'ın truva atı
olan Cem Boyner'in yer alması dogal.
"' ANAP-DSP iktidannın birayagı, BBP üzerinden
'Menzil ş^yhlerine, Nakşibendiliğin bir koluna,
"Korkut Ozal üzerinden Suudi işbirlikçiligine ka-
dar uzanıyor. Koalisyonun sendikacılar ve "sol"
''ayağını ise Ecevit inşa ediyor. IMF reçetesi, sen-
'dikacı desteği olmadan uygulanamaz, bunu her-
-kes öğrendi.
Ve aynı 21 kasım günü Mürntaz Soysal,
" CHP'den DSP'ye geçiyor. Bu geçişin "devletin üst
''kademelerinin" yeni iktidar seçenegine uyum
•^göstermesi, Mümtaz Soysal adına ve Türkiye hal-
•kı için büyük talihsizlik. Sayın Soysal'ın bunu gör-
'memesi olanaksız. Kendisine anlatanlar da oldu.
" Bir senaryo iki kez oynanır mı, göreceğiz. An-
'cak 1991 'deki o basit senaryo yeniden yürürlü-
ğe konmuş bulunuyor. Büyük sermayenin "imaj
Koltuk değneği yasasıtazeleyen" gözde partisi, sosyal demokrasinin
"imaj tazeleyen" partisi ile Türkiye'yi yönetecek.
CHP, görevini yerine getirmiştir. Ama bu arada
Demirel ve Çiller'e dört yıl omuz vererek IMF re-
çetesine hizmet etmek, CHP'nin işini bitirmiştir.
Baykal, birfırsat yakalamıştı. Ancak Çiller'in im-
dadına yetişerek son dört yılın hesabından kur-
tulma olanağını harcadı.
DSP ise, birkaç yıldır medyanın parlattığı dü-
rüst bir genel başkana, yükselen bir oy çizgisine
sahip. Bu durumda, "devletin üst kademeleri-
nin", ANAP'a iktidar ortakiığı için bu kez DSP'yi
uygun görmeleri doğaldır. Mümtaz Soysal ise
ANAP-DSP ortaklığına eşsiz bir katkıdır.
Soysal'ın özelleştirmeye karşı mücadelesi, hu-
kuk devletı ilkelerine bağlıhğı, herkeste saygınlık
yarattı. Üstelik sendikalârla lyı ilişkilerı var. Büyük
sermaye, özelleştirmeye karşı mücadele birikimi-
nin bir bölümünü bıle yanına çekme hünerini gös-
terebiliyor. ANAP-DSP koalisyonu ustaca çatılı-
yor. Vrtrin iyi düzenleniyor. Terörle Mücadele Ya-
sası'nın Meclis'teki inzibat çavuşu Mesut Yılmaz,
büyük romancımız Yaşar Kemal'le Kürt mese-
lesini çözme görüşmeleri yapıyor. "Gizii" görüş-
me, sekiz sütun manşetlerde.
Peki, sosyal demokrasi ve demokratik sol, ni-
çin IMF reçetelerine böyle nobetleşe omuz veri-
yor, başka bir seçenek yok mudur? Elbette var.
DSP, CHP ve İP, seçim ittifakı yaparak oylann
yüzde 35'ini alabilir ve IMF senaryosunu bozabi-
lirlerdi. Ancak DSP ve CHP buna yanaşmadı. Her
ikisi de, sağla, dünya sermayesiyle işbirliğini ter-
cih ediyor. CHP, dört yıl DYP ıle ortaklıkta bir sa-
kınca görmedi.
DSP, ANAP'la ortaklığa Mirkelam hızıyla ve
estetığiyle koşuyor.
Sağla ittifak için bozulmayacak ilke, yere serıl-
meyecek program yok. Birbirleriyle güçbirliğine
ve emekçi halkla ittifaka gelince, sırtlarını çeviri-
yorlar, "prensipler" o zaman piyasaya sürülüyor.
Emekçi halka sırt çevirme prensibidir bu. Ve-
ya IMF'nin tunç yasasına saygı prensibi! Üstelik
DSP ve CHP'nin, Sıvas Kongreleri'ne, Kurtuluş
Savaşı'na, Mustafa Kemal'e uzanan bir tarihle-
ri var. Özelleştirmeye, IMF reçetelenne. emper-
yalizme karşı olan, aydınlanmacı birtabanlan var.
DSP ve CHP'yı kendi tabanlanna rağmen, IMF
yörüngesine oturtan bir manyetik güç, bir mıkna-
tıs var. Bir yasa, onlan büyük sermaye hizmetine
çekiyor. Birsiyaset bilimcisi olarak, bu yasanın adı-
nı koymak, bize nasip oluyor. Sosyal demokra-
sinin koltuk değneği yasası!
Peki bu yasadan daha güçlü bir yasa yok mu-
dur? Vardır, devrimin yasası, bütün yasalann üze-
rindedir. CHP'nin tabanı, artık liderleriyle birlikte
IMF'nin yörüngesinde dönmüyor; tarihteki kök-
lerine dönüyor ve Mustafa Kemal'in anti-ernper-
yalist çizgisine giriyor; Işçi Partisi ile güçbirliğine
yöneliyor. ANAP'la hükümet ortaklığı için "söz ke-
sen" DSP'nin tabanı ise bu partiden çok daha hız-
lı kopacak. IMF reçetesinin yaratacağı deprem,
onlan öyle bir silkeleyecek ki birkaç ay yetecek.
Üstelik DSP'de, tabanı bir süre tutabilecek bir ör-
güt de yok. Ellerindeki tek koz, iktidar nimetleri-
dir, krediler, ihalelerdir.
Sosyal demokrasinin koltuk değneği yasasının
çekim gücü kınlıyor. Melih Cevdet ve Turhan
Selçuklar'dan, Cahrt Külebi ve Bahri Savcı-
lar'a, Oktay Akbal'lardan Prof. Dr. Sina Akşin'le-
re ve Emin Değerier'e uzanan Türkiye'nin aydın
birikimi, "Oylanmızı Işçi Partisi'ne vereceğiz" di-
yortar. Birçok yazanmızın değindiği gibi, büyük bir
olaydır bu. Ülkemizin kültür ve sanat yaratıcılan,
cumhuriyet tarihınde ilk kez toplu olarak CHP-DSP
geleneğine tavır alıyorlar. Ecevit ve Baykal, cum-
huriyet devriminin birikimiyle cephe cepheye gel-
mişlerdir. IMF'ye ve özelleştirmeye teshmıyetle-
ri, laiklikten yan çizmeleri, onlan bu noktaya ge-
tirmiştir. Mümtaz Soysal, DSP'ye geçerken ne
yazık ki, bir parçası olduğu birikimden aynlmış-
tır. ANAP-DSP iktidannın Dışişleri Bakanlığı kol-
tuğu, Çiller'in Dışişleri Bakanlığı'ndan çok daha
koyu gölgeler altındadır Çünkü emperyalizmin,
seçimden sonra kurulacak Mesut Yılmaz-Ecevit-
Cem Boyner hükümetinin masasına koyduğu
program, çok daha ağır.
Buprograma, uygulamamakamlanndayerala-
rak değil, cepheden karşısına geçerek direnile-
bilir. Çünkü işçı hareketi. kamu emekçıleri, köy-
lülük, öğrenci gençlik, emekliler, esnaf-zanaatkâr,
bütün halk. bu programın karşısında olacak. Se-
çimi izleyen aylarda bunu göreceğiz. Peki o za-
man, değerli Mümtaz Hocamız ve onunla biriik-
te hareket eden bazı sendikacılar nerede bulu-
nacak? Halkı yatıştıımatertiplerinin içinde mi? Bu-
nu hiç yakıştıramıyoruz.
Türkiye, bir hesaplaşma dönemine gidiyor. Saf-
lar hızla keskinleşiyor. Artık IMF reçetesi uy-
gulayacak iktidann koltuklanndaoturarakKlT'leri
ve laikliği sayunamayacağımız bır sürece girdik.
1919 yılında istanbul'da Damat Ferit hükümetin-
de kalmak ile Anadolu'ya geçmek arasındaki ter-
cihler duruyor herkesin önünde.
Anadolu'ya geçme harekâtı başlamıştır. Tür-
kiye'nin küttür ve sanat bırikimınin işçi Partisi'ni
desteklemesi, aslında Anadolu'ya geçme çağnsıdır.
Yeni bir kurtuluş mücadelesinin kuvvetleri belir-
mektedir. Işçi hareketi, kamu emekçilerinin
mücadelesi. öğrenci eylemleri ve aydınlann ayağa
kalkması gösteriyor ki, Türkiye'nin sahipleri var-
dır. Iştesorun, bu kuvvetlerin Meclis'tedebirağır-
lığa sahip olmalandır. Madenlerin ağzından, ter-
sanelerden, PTT'lerden gelen emekçi hareketi,
Meclis kürsüsüne de çıkabilmelı.
Bu yalnız emekçinin değil. Türkiye'nin de ih-
tiyacıdır. Işçi Partisi'nin seçim mevzisınde oluşan
"emek, kardeşlik ve Aydınlanma" ittifakının baraj-
ları aşması, bu nedenle önemlidir. Süreç baş
döndürücü bir hızla ilerliyor. Bu dönemlerde bilınç
sıçramalan geniş kitleleri sarar. Olağanüstü tavır-
lar, kitleselleşır ve deprem gibi sallar düzeni. Bu
nedenle emek güçlerinin önünde büyük başarılar
duruyor. Yeter kı biz, olduğumuz yerde durmayalım
ve Anadolu'ya geçme cesaretini gösterelım.
POLfTİKA GUNLÜGÜ
HİKMET ÇETİNKAYA
Yıllanmış Hüzünler...
Kar yağıyordu uyandığında. Pencereden dışanya
baktı uzun uzun. Yağan kar, eski konağın çatısını be-
yaza dönüştürmüştü...
Caddede koşuşan çocuklar vardı. Bahçedeki ağaç-
lar yalnızhğın resmıni çizıyor gibiydi.
Içerisi sıcak, dışansı soğuktu...
Gümüş çerçeveli fotoğrafa baktı...
Gözlerini kıstı, dudaklarını ısırdı...
Farkında olmadığı bir coşku büyüdü yüreğinde...
Kendi kendine konuşmaya başladı...
Dedi ki:
"Mutsuzsunuz; biliyonım bunu, oysa ruhunuzda si-
zin bilmediğiniz ve sizı hâlâ yaşama bağlayacak zen-
ginliklervar..."
Kim söylemişti bu sözleri ya da kim yazmıştı?
Bir süre düşündü. Gümüş çerçeveli fotoğrafa bir
kez daha baktı...
Fotoğraf çok şeyler anlattı ona. Bir menekşe du-
yariılığı sardı bedeninı.
Balzac'tan Madam de Berny'ye mektuplan anım-
sadı...
Gözlerinde sevinç çığlıklan çoğaldı. Gözlerinde de-
lifişek günlerin ardında kalan yorgunluklar gözleniyor-
du. Gözlerinde sevda bulutlarının o ınanılmaz geçişi
yatıyordu. Gözlerinde inatçılığın, hoyratlığın izdüşü-
mü görülüyordu...
Çocuksu biryalnızlığı duydu oracıkta. Kortuğaotur-
du. Bir sigara yakıp gözlerini tavana diktı...
Bir resim geçti, bir resim kayboldu...
Şimdi şiir okumanın, Turgut Uyar'ı dinlemenin za-
manıydı...
"Yazı orada geçirdik kışa gerek kalmadı/safça ace-
mıce şarkılarsöylendı oyunlar oynandı/ sözde sevinç
haline getinldı yıllanmış hüzünler/ Aşklar unutuldu ve
bazılanna yeniden başlandı."
Kim demiş 'insan yaşlandıkça kurtulur' diye...
Şairler her zaman doğruyu söylemez, şairier her za-
man çocuk yüreği de taşımaz...
Ne demiş şair:
"Oysa yaşlandıkça bulunur mavinin en iyisil akas-
ya çürür tren hızlanır eller ufalır gibi/ kim yitirir söz-
gelimi bır başkasının bulduğunu/ evet kim yitirir kim
bulurl herhangi bir akşam alacası değil ki bu."
• • •
Dışanda kar yağıyor. Serçeler, ahşap konağın üze-
rinden havalanıyor...
Yalnızhğı soluyor adam...
Bir masalın bittiği yerde bir masal başlıyor...
Pablo Neruda'nın dılinde gizemli gölgeler yok olu-
yor, karanlıklar yitıyor; Neruda yoksullukları, sevınç-
leri topluyor bir bir...
Diyor ki:
"Hiçbir şey olmuyorl şemsiyeleryapılıyor, bardak-
larl silahlar, lokomotifler, I madenler çıkanlıyorl ce-
hennem kaza kaza, I grev var/ eıier geliyorl ateş açı-
lıyor halka I yani.l şıire"
Tüm sevınçleri, tüm tasaları Neruda'ya veriyor
adam... Tüm yaşamları Neruda'ya veriyor adam...
Işine giden yoksul kızlar, okyanustan dönen balık-
çılar. ocağa giren maden işçıleri...
Gün geceye vuruyor, sırılsıklam aşklar uyanıyor...
Okyanus, biraz Akdenız biraz da Karadeniz koku-
yor...
İnsanoğlu çoğalıyor bir orman gibi; insanoğlu in-
sanoğullanyla görülmeyen kişinin türküsünü söylüyor...
Düşler denızinden umut ve sevgi topluyor adam.
Koltuğundan kalkıyor, görünmeyen bir kentin varoş-
larında sağduyuyu, insan olmanın onurunu aramaya
koyuluyor...
İçinde ise o bitmeyen şiirin sesini dinliyor...
• • •
Kar bırden dindı. Ahşap binanın üzerindeki beyaz
örtü güneşe dayanamadı, erimeye yüz tutmuştu...
Balzac'tan Madem De Berny'ye yazılan mektup-
lan, Paul Eluard'ın Rus kızı Gala'ya tutku dolu söz-
cüklerini okumaya başladı...
Her şey bomboştu, her şey alabildiğine durağan-
dı...
Şu satırlar beyninı kemiriyordu:
"Güzelim, taparcasına sevdiğım, özlüyorum seni
ölesiye. Bedenini, gözlerini, ağzını, bütün variığını
özlüyorum senin..."
Yerinden kalktı adam... ' • ' - " ;
Yüreği çarpmaya başladı...
Serçeler, martılar havalanıyordu ahşap binanın üze-
rinden...
O satırlar geçmişe açılan pencereden mavi bir ay-
dınlığı getiriyordu. 17 yaşındaki Rus kızı Gala'ya, Pa-
ul Eluard'a uzanan bir yalnızlık şu satırlarda noktala-
nıyordu:
"...Biriciksin sen, çok eskilerden beri seviyorum
seni. Çektiğim tüm sıkıntıların hiçbir önemi yok. Aş-
kım, aşkımız onlan yâkıyor."
Bir yokluğun ortasında zaman büyüyor, tüm tutkular
düşlerde yaşama geçiyordu...
Artık kar yağmıyordu...
HİIIET C n İ K U H
ÎEU
HİKMET ÇETİNKAYA'nın
: YENİKİTABI
KUZU
POSTUNDA
KURT
İsteme Adresi: Cumhuriyet Kitap Kulübü
Çağ Pazarlama A.Ş.
Türkocağı Cad. 39/41 Cağaloğlu'lstanbul
Tel.:512 05O5