03 Mayıs 2024 Cuma English Abone Ol Giriş Yap

Katalog

Aylar
Günler
Sayfalar
Cumhuriyet tmtivaz Sahibi: Berin Nadi Genel \ av ın \ onetmenı Orhan Erınç 0 Genel Yavın Koordınatoru Hıkmet Çetmkava 0 > dzujlerı Mudurlerı fbrahım ^ ıldız (Sorumlu) Dım, Ta>anç 0 Haber Merkezı Muduru Hakan Kara 9 Gorsel 'ı onetmen Fıkret Lser D15 Haberler Ergun Balcı 0 Ekonomı Bulent Kızanlık 9 Kuîtur Handan Şenkoken 0 Spor Abdulkadir \ ucelraan 0 Makaleler Samı Karaoren 0 Duzeltme \bdullah \ azıcı 0 Bılgı Belge Edıbe Buğra 0 Fotograf Erdoğan Koseoğlu Orhan Ennç Okta> Kurtboke Hıkmet Çehnka\ a.Şukran Soner, Ergun Balcı, Dınç Ta» aırç. Ibrahım \ ıldız Orhan Bursalı Mustafa Balba\ Hakan Kara •\nkara TemsılciM Mustafa Balba\ 0 Haber Muduru Doğan Akın Ataturk BuKan \ o 12^ kat 4 Bakanlıklar Ankara Tel 41^020 I 7 hatl Faks 419S02" • lzmır TemsılciM Serdar Kızık. H Zıva Bh 13^2 S 2 3 Tel 4411220 Faks 44191 r»\danaTensılcw Çetm V igenogu, İnonuCd II9S No 1 kat I Tel l>225->0 Fakb ı522i' T 0 Muouru Erol Erkut • Koordmato^ Ahmet Koralsan 0 Muhasebe Buknt^ ener#ldare Hus€\ınGûrer01^ietrr«e Öndcr Çelik • Bılgı-Işlem Vaıl Inal • Bılgısa\arSwem MurmetÇüer MEDVAC •Yonetım Kuruju Baskanı Oene! MudurGulbın Erduran G koordınaror Reha Işıtman •Genel Mudur "> ardımusı Mıne \kdag Mt.D\ \ G • "Vonetım Kunjlu Bajkanı Genel Viudur Cstun \kmen •Murahhai uve Bora Gönenç \ a\ımla\an \e Basan *r enı Gun Haber Aıansı Bas nve\ avmulık ^ Ş Turkocagıtad 9 41 Cagalojlu ı4ı34 I Pk. 2-*6 Istanbuı Te] (0 212) M2 0" 1 (}•> (20 ha! -ak 0 21. 29EKJM 1995 Imsak 4 58 Guneş 6 24 Oğle i 1 55 Ikındı 1444 Akşam P 12 Yatsı 18 32 MEDV\CTel Fak:, Cumhuriyetin 72. yılmda İstanbul, yine o coşkulu yıllardaki uygarlık bilincini anyor IstanbuPcla cumhıııiyet devrhni• Istanbul'un bugünkü durumuna bakarak 1950"lerden bu yana süregelen yağma ve yozla^madan otüru cumhunyetı sorumlu tutanlar, 1923-1948 arasında yoktan \ ar edılen kazanımları gormezden gelseler bıle. kentın bağrından söküp yok edemezler Bugün. eğer Istanbul tanhsel kımlığını bır ölçude koruyabılıyorsa bunda o dönemın uygarlık bılıncı ıçensındekı ımar çabalannın payı büvük. OKTAV EKİNCİ Onceeskı bırtutanağı bırlıkteokuvalım Üzenndekı tanh 5 Haziran 1939'u gosten- yor "Reisi Cumhur tsmet İnonu. 5 Haziran 1939tarihinde Nafia \ekaletini(Bayındıriık Bakanlığını) teşrif buyurarak Başvekil Re- fik Savdanı, Adliye \ekili Fethi Ok>ar ve Vlaarif \ekili Hasan Âli V ucel hazır olduk- lan halde Nafia \ekili General Ali Fuat Ce- beso> tarafindan şehırcilik mutehassısı Bay Prost'un ıhzar etmiş olduğu Istanbul şehri- nin Beyoğlu ve İstanbul ıTanhı >anmada) semtlerinin mustakbel ımar şekiine ait na- zım planı hakkında venlen izahat uzerine la- zun gefcn tedkıklerde bulunmuş ve nazım pJa- nın Istanbul şehrinın ıhtivaçlanna uvgun ol- duğunu tasvip ve aynen tatbikini emir bu- yurmuşlardır." İstanbul "u ılk kez bılımsel anlamda bır ımar planına ka\uşturan "resmionay'*anlamına gelen bu tutanağın altında. donemın Nafia Vekılı Ali Fuat Cebesoy'la bırlıkte vıneay- nı bakanlıgm ^apı ve İmar Işleri Rctsi ıle Imar Fen Heyeti Mudürü'nun de ımzalan var Onaylanan ımar planı ıse Atatürk tarafin- dan Turkıve'ye dav et edılen vabancı mımar ve şehırcilik uzmanlanndan istanbul ıçın çalışma yapması ıstenen unlu Fransız plan- cı Prof M. Henri Prost'a aıt Aslında. yıne o yıllara aıt bırçok belge- den. Ataturk'un sadece Ankara'nınplanla- masıyladeğıl, ozellıkle İstanbul unplanla- masıv la da yakından ılgılendığı \ e Prost'un çalışmalannı sık sık ıncele>erek kentın ge- leceğıne ılışkın önenlen u>gun bulduğu an- laşılıvor Nıtekım tsmet İnönü de bunu yakından bıldığı \e ızledıgı ıçın. Atarurk'un sağlığın- da yetıştınleme>en ımar planı çaiışma&ını O'nun olumunden 7 ay sonra ve > ıne O'nun duşuncelenne de saygı ıçensınde onayla- yarak >unırluğe sokuyor Planı tanıtan \e cumhunyet yonetımının lstanbul"un ıman ıle ılgılı hedeflennı anlatan yayınlann ılk sav- falannda ıse Ataturk'un bu "dûnva kenti" ıle ılgılı şu sozlenne yer \enh\or •*İki buvıık cihanın multekâsında Türk vatamnın zivneti. Türk tarihinin serveti, Turk milletinın gozbebeği İstanbul, butun va- tandaşların kaJbinde >eri olan şehirdir." Bilinçlt, çağdaş kentleşme Son zamanlarda kımı gazetelerde ve der- gılerde. cumhunyetın ılanından sonra \e ozellıkle Ataturk yaşadıfı surece devletın agırlıklı olarak Ankâra'nın ımanna onem ver- dığı. Istanbul'un ısedeyım >enndeyse "üvtj eviat" olarak gorulduğu göruşunü destekle- >en yayınlar \apılı>or Cumhun\et >onetımının "Osraanh kül- tıiruneduşmanolduğu'" ımajını yayan ve bu nedenle de ba^kent yapılan Ankara'nın. İs- tanbul dan daha gelışmış bır kent olması ıçın de\ letın tum olanaklannın seferberedıl- dığı ılen surulen bu yayınlarda. dolaylı da olsa temelde vıne cumhunyetın o ılk do- nemlen eleştınlıvor ve hatta Istanbul'un bu- gunku "kimlik bunaJımının" da ay nı sureç- ten kaynaklandığı savTinuluyor Oy;>a. hemen tum belgeler açıkça kanıt- lıyor kı. eğer cumhunyet olmasaydı ve or- neğın İstanbul un bır ımar planına kavuştu- rulması Osmanlı'nın son donemlenndekı gıbı yıne onemsenmeseydı, bugun bıle ta- nhsel sıluetını önemlı olçude koruyan bır Su- nçı bolgesınde dev apartmanlar ve belkı de gökdelenler Osmanlı camılennın mınare- lennı çoktan a^ıp kentı Nevv-York a ben- zetmı% olacaklardı Çunku H Prost'un planı, yme Ataturk'un de çok beğendığı ^ekılde, oncelıkle İstan- bul 'un kulturel kımlığmın korunmasını he- deflemış ve ozellıkle Tanhsel Yanmada'da yenı yapılaşmanın hıçbır koşulda tanhı bı- nalardan daha yuksek olamayacağı kuralı- nı getırmıştı Nıtekım.aradan yaklaşık55 yıl geçtıkten sonra. Anıtlar Kurulu'nun ancak bu yıl SÎT ılan edebıldığı Surıçı bolgesınde, yıne Anıt- lar Kurulu'nca öngorulen korumaya donuk ımarkoşullan ıçensınde. Prost'un 1930'lar- dakı bına viikseklıgı karan yenıden temel ku- rallar arasında yer alıyor Yanı. cumhun>e- tın ılk yıllanndakı "tarihe sajgı ve bilimsel duvaruhk". şımdı yıne Istanbul'un kulturel kent kımlığını korumanın başlıca guvence- sını olu^turuyor Kfiltûr mirasına güvence Cumhunyetın kuruluş yıllannda Istan- bul'a gostenlen ozen ve kentın uygarlıkbı- nkımını zengınleştırmeye yonelık çabalar, kuşkusuz salt planlama kararlanyla sınırlı değıl Yıne bugunku İstanbul'un çağdaş kent yaşamını surdürebılmesı ıçın hâlâ en guçlu hızmetlen ve dahaM "yegâne" olanakJan saglayan onemlı yapılar, bu kente o donem- lerde kazandınldı Bu yapılar arasında. 1930'luyıllannson- lanndan 1948'e dek Istanbul'un hem valı- sı hem de beledıye başkanı olan Dr Lütfi Kırdar'ın bızzat kendı ıfadesıyle "atalar vadigân kıymetli eserler de ihya edilmiş".y a- nı >ıne Osmanlı bınalan yıkılmaktan kur- tanlarak Istanburahızmetetmelennınsur- durulmesı sağlanmıştı V ü 1939. Cumhurbaşkanı İsmet İnonu, İstanbul'un imar planı çalışması uzerinde incelemelerde bulunurken... Orneğın istanbul un geleneksel tıcaret pılararasındaydı Lutfı Kırdardonemı uy- kulrurunu hâlâ tum zengınlığı \e renklı >a- gulamalarını tanıtan avnı raporda bu \apı 5amıyla21 >oızvıladaulai>tırma>ahazırla- hakkında da subılgı|eryer alıvordu "Boz- İSTANBUL'DA 1930'LARIN İIVL4R PLANI İLKELERİ Hedef sağlıklı güzellik H. Prost, İstanbul "un ımar planmı hazırlarken şu esaslan goz önunde tutmuşru 1- Şehnn kıymetli esas zıynetlennı teşkıl eden ve her bın başlı başına değer bıçılemez bır hazıne olan mıllı ve tanhı abıdelerın etrafı zevksız bırtakım bınalarla sanlıdır Bu çırkın manzaralı bınalan kaldırarak abıdelen meydana çıkarmak ve bunlann etrafını tanzım etmek 2- Mevcut yollann bır kısmı şehnn sahasına. ıktısadı ve coğrafı vazıyetıne uygun değıldır Bunlan ıslah ve tanzım etmek. yenı caddeler açmak. 3-Şehırde dar sokaklarda, sağlık ve estetık kaıdelenne aykın bır tarzda ust uste yapılmış ve bırbınne abanmış, hava ve zı>a almaz gayrı sıhhı mahalleler vardır Bunlan hava ve nefes alabılecek. guneş gorebılecek bır hale getırmek. çocuklara oyun ve hareket ımkânlan ^ağlamak uzere genış sahalara>ırmak, bu sahalan, verıne gore. çocuk bahçesı, park ve spor meydanı halınde tanzım etmek. 4- Şehnn hayatına daha sıhhı, daha ıktısadı, daha rasyonel bırcerevan vermek ıçın. lstanbul'u ımkânlann musaade ettığı kadar ıskân. tıcaret, sanayı vesaıre bolgelenne ayırmak. 5-lstanbul'un ayn ayn kıymetı haız hususıyetlennı muhafaza etmek ve bunlan ınkışaf ettırmek. butun tanhı Turk eserlennı kıymetlendırmek ve Boğazıçı. Halıç Kâğıthane Çamlıca. Kurbağalıdere Adalar gıbı mevkılen hususı>etlennın ıcaplanna gore. ayn şekıllerde tanzım etmek & Butun ımar ve tanzım hareketlennde lstanbul'u dunvada eşı bulunmayan bır şehır halıne getırmış olan o fevkalade guzel sıluetı muhafaza etmek (1949'da basılan "Cumhuriyet Devrinde fstanbul" adlı kıtaptan alınmıştır) nan Emınonu'ndekı tanhı Mısırçarşısı. 1938 de bu meydanın venıden duzenlenme- sı çalışmalarına bağlı olarak restore edıldı ve bugunku ışlev ıne kav uşturuldu Donemın beledıye ımarhızmetlennı anlatan bırçalış- ma raporunda. vaktı>le İstanbul a Misir'dan gelen mallann satıldığı ver olduğu ıçın bu adı taşıvan Kapalıçarşı nın restorasvonu hakkında şu bılgıler verılmıştı "Bu tarihi bina, istimlak edilerek 733 bin lira sarfivle mukemmel surette restore edilmiş; içindekı dukkânlar kirava verildiği gibL ust katında bir lokanta da açılmıştır. Bov lece bu guzel abi- de, harabolmaktan kurtulduğu gibu beledi- ye için bir gelir kavnağı olmuştur. Mısırçar- şısı'nın onundeki salaşlar da kaldınlarak orası bir bahçe haline konulmuş, ustunde yazlık bir kahv eaçılmtş. bahçenin altında da modern bir hela inşa edilmıştir...~ Benzer şekılde. bugun karikatur Muze- si olarak da kullanılan Saraçhane'dekı Ga- zanferağa Medresesi de yıne cumhunyetın Istanbul'dakı ılk onemlı ımar hızmetlen sı- rasında restore edilerek kurtanlan tanhı >a- doğan kemerinin dibinde ve pek harap bir halde bulunan bu çok guzel eser de restore edilerek butun zerafetivle mevdana çıkanl- mıştır. Gazanferaga Medresesi de şehir mu- zesi olarak kullanılmakta ve burada Istan- bul'a ait birçok eski sanat ve zanaat eseıie- rite§hiredilnıektedir.""(I\t \IEB Basımevı - 1949) Bunlann dışında. yıne cumhumet done- mıyle bırlıkte İstanbul Beledıvesı nedevre- dılen medreselerarasında Şehzadebaşı nda- kı Cedid Hasan Paşa Medresesi, Fatıh Ca- mıı avlusundakı Bahrisivah Çifte Kurşun- lu ve Avak medreseleri,avnı av ludakı İbp- hane Medresesi, Sulev manıye dekı Sani Med- resesi. Tip Medresesi gıbı anıtsalOsmanlı bı- nalan da oğrencı vurdu okul sağlık mer- kezı. halkevı vb ışlevlerleonanlarakveres- tore edilerek İstanbul "a olan tanhsel katkı- lannın çağdaş bılım ve külturle bırlıkte sur- mesı sağlanmıştı Ayrıca. daha once v anmı^ ve yıkılmış olan Haseki Darüşşifasrmn \e- nıden ay ağa kaldınlarak y ıne av nı semt hal- kına hızmet veren bır dıspanser halıne ge- tınlmesı. kapabçarşı'nın onanlması. V ıl- dız Sara>ı bah»,esındekı Çadırkoşku'nun restore edılıp halka açılarak lokanta ı^levı- ne kavuşturulması MahaKöşkiı'nundeay- nı şekılde onarılıp toplumsal kullanıma ka- zandırılması gıbı hızmetler de eumhurıve- tın avdınlanmacı ve laık ılkelerıne > urekten bağlı olan Lutfı Kırdar ın donemınde, İstan- bul un "çağdaş uvgarlığı geçmişivle biıiik- te vaşavan bir kent" olması ıçın gerçekleş- tınlen uvgulamalar arasındaydı Tarihe saygı Nıtekım bır vandan Taksım de Cumhu- rijet Anıtı'vla Bağımsizlık Savaşı nın \e Ataturk dev nmlennın taşıdığı tanhsel anlam istanbul a da kazandınlırken obur yandan Beşıktaş'ta Barbaroş Tiırbesi'nın çevresı duzenlenerek unlu Osmanlı amıralının anıt heykelının de av nı ozen ıçensınde burava dı- kılmesı. donemın vonetıcılerındekı "tarihe savgılı kent kiilturüniin" bır ba^ka kanıtı ve gostergesıydı Butun bu vabalar ve u>gulamalar ıse yı- ne 1923-1948 donemıne ılışkın ımar sure- cını belgele>en "Cumhurnet De\rinde İs- tanbul" başlıklı raporda yer alan şu anlayı- şa ve duyarlılığa dayanıyordu "Buvuk Fatih'in 1453'te Turkluğe hedi- veettiğı; Buvuk Ataturk'un 1915Çanakka- le savaşlarında iki defa duşman istilasına uğ- ramasını onledıği; ve nihavet. lstıklâl Har- bi'nuı. butun v atanla oeraber işgal veesaret- ten kurtardığı istanbul (...) 1923'te cumhu- rivet ilan ediidiği zaman harap ve balumsız bir haldevdi. Denizden bakıluıca tabiatın ozenip bezenerek varattığı mevkiı >e ecda- dın muhteşem abideleriv le eşsi/ bir güzellik arzeden bu şehir, tçıne girincc şerefli tarihi ile asla mutenasıp olnıavan ve insana uzun- tu. hatta ıstırap veren bir perişanlık içinde vuzuvordu. (...) Cumhurivct idaresi kurul- duktan sonra. nihavet İstanbul'un imanna da sıra gelmişti. İmar demek, her şeyden ev- vel plan demekti. Bu ilim. fen ve teknik as- nnda plansız, şehirdegil. tek bina vapılamaz- dı..." Evet Bugun istanbul, her şeverağmen ve ozellıkle "1950'lerden bu yana suren yagma ve vıkıma döniık imar politikalanna karşı" tanhsel kımlığını >ıne de surdurebılıvorsa bunda hıç kuşkusuz en buyuk pay cumhu- nyetın ılk donemlenndekı "çağdaş uygar- hkbılincinin" bu kentı kucakla>an karar ve uvgulamalanna aıttır T950 lerden sonra Turkıve >ı "Kiiçıik \merika" yapma sev dasıy la bu ulkenın de- ğerlennı ayaklaraltına almaya başlayan po- lıtıkalarartıksorgulanmadan vetanheolan bağlılığı sadece "savaşlaravepadişahlarahav- ranlıkla" sinırlayan ^oven ve şenatçı soy- lemlenn ıkı>ıızlüluğunu ortaya sermeden. İstanbul'un bugunku duruma gelmesınde- kı temel nedenı "cumhurivetinlaikveavdın- lanmacı ideolojisine" bağlamak, sanıldığı gıbı "sivilleşmeye ve modernleşmeve" de- ğıl tam tersıne "çunımenin ve kulturel yok oluşun" daha da hızlanmasına hızmet ede- cektır Çunku o coşkulu ve çağdaş donem. yıne 1950'lenn "Plandegil,pilav isth'onız"soy- lemlenyle hep karalandı ve sonuçta lstan- bul'u bugunku duruma getıren yağma sü- recınınbağnndan yobazlığınve lıboşızmın egemen olduğu "Suudi-Amerikan*' kanşı- mı bır kent kulturu ve ımar polıtıkası orta- va çıktı Bıryanda. kentın dort bır yanında hızla yukselen çırkın arabesk mınareler, oburyandanMecıdıyekoy'de Şışh'devedı- ğer yerlerde yukselen rant kulelen ve cen- terlar. plazalar Onca yoksulluğa karşm.•. tşgal yıllannda tümüyle bakımsız kalan VLsır Çarşısı da cumhuriyetle birlikte ilk restore edilen ve kente yeniden kazandırılan tarihi yapılar arasında (Fotoğraflar ERZADEERTEMı 1923 ile 1948 arasında İstanbul'a kazandırılan 2 anlamlı anıt: Taksim'dekı Cumhurnet Vnıtı ve Beşıktaş'takı Barba- ros Hevkeü. Devrimci yonetim, bağımsızlık miicadelesivle tanhsel geçmişe avnı saygı ve duvarlılık içerisinde bağtıydı. Cumhunyetın ılanından 1948'e kadar ge- çen 25 yıl ıçensınde lstanbul'da yapılan ımar uv gulamalan aradan geçen v anm v uz- vıla rağmen bugun de kentın temel gerek- sınmelennı karşılavan başlıca duzenleme- lennı oluştunıyor Işte 1923 - 1948 done- mınden bazı uvgulama orneklen Ustelık. "vokluk ve harp y ıllan" ıçersınde • İstanbul'a kazandırılan yollar (1923-1938) • Mecıdıyeko> - lstınye asfaltı • Hacıosman baym - Tarabya yolu • Buyukdere asfaltı • Feneryolu - Maltepe volu • Gumuşsu>u - Dolmabahçe yokuşu • Heybelıada da nng yol • Ataturk Bulvan (Yenıkapı - Aksaray) • lstınje - Hacıosman bayırı volu (1939-1948) • Ataturk Bulvan (Aksaray - Unkapanı) • Emınonu Meydanı Taksım Meydanı • Azapkapı - Şışhane Caddesı • Fatıh - Edımekapı Caddesı • Kadıkoy - Soğutluçeşme Caddesı • Kasımpaşa - Dolapdere - Pangaltı vo- lu • Taksım - Harbıve Caddesı • Maçka - Dolmabahçe (Bayıldım) yo- kuşu Veşil alan. park. bahçe duzenlemeleri (1923-1938) • kadıkoy "de Yoğurtçu Parkı • Bakırkov Parkı • Anadoluhısan Parkı • Kadıkov Iskelesı Parkı • Uskudar'da Atpazan Bahçesı • Uskudar'da Yenıçeşme Bahçesı (1939- 1948) • Ayasofya Parkı • Vışnezade Parkı • Abbasağa Parkı • Taksım (İnonu) Gezısı • Tarabj a Parkı • Barbaroş Parkı • Lskudar Bahçesı • Yenıkoy Parkı • Heybelıada Parkı • Dolmabahçe - Maçka 2 no lu park tanzımı • Tepebaşı Bahçesı Onemli binalar, hizmet ve dinlenme alan- ları (1923-1948) • Florya Plajı, Gazınosu • Taksım Beledıve Gazınosu • Dağcıhk Kulubu • Mısır Çarşısı restorasvonu • Cerrahpaşa polıklınık bınası • Haseki Çocuk Pavyonu • Taksım Opera bınası • Fenerbahçe Stadı venılemesı • Şeref Stadı venılemesı • \ ıldız Parkı ve koşklen • 17 Halkevı bınası • Açıkhava Tıyatrosu • Spor v e Sergı Sarayı • Ta^lık Kahvesı • Dolmabahçe Meydanı • Sebze Halı tesıslen • Suleymanıve Doğumevı • 440 venı okul bınası • Vefa Stadı • inonu Stadyumu • Emırgan Korusu ve koşklen • İstanbul Konservatuvarı Sorunsuz güzellik CEMİL İPEKÇİ Merhaba Kâğıtlara maddeler halınde değıl, be> nımıze hukumler halınde yazılmış kurallar oluşmaja başladığı zaman yavaş yavaş gorulmez kurallan oluştururuz Dar bır etek oturuşa kalkışa kural kovar, >-uksek topuklu bır ayakkabı en olgun. şuh duru^a ımzasını atar. konuşmanın. gulmenın, şaşırmanın. kıskanmanın kurallan konur boylece ve vaşam delı dolu bır festıvale doner Gı>ınmek takmak. almak bır tutku halıne donuşur ınsanın gonlunde Knstal kadehlerde ıçkıler >udumlanırken gostenşlı kıyafetler ıçınde ıçten pazarlıklı dostluklara satın alınmış sevgılere ıçılır Gun olur kı bır ayakkabı markası. bır etek kalıtesı venr değennı vucudun Sız doğanın guzel varlıklan Ozel bır yere davetlı olup da >apılmış saçlannız berbenn kapısında sızı karşılavan şıddetlı yağmuru lanetlesenız de, yasemınlenn, toprağın. kaldınmlann tozunu akıtan, caddelen yıkayan o olağanüstu güzellığı ızlerken hıssedebılırsınız ne denlı eklemeler. sahtekârlıklarla dolu olduğumuzu Tenınızın yalan rengını alıp. ona uzak ıklımden getırdığı tatlı pembeyı verdığınde vağmur mılyonlarca hıle zavallılaşıvenr o zaman Yuzunuzdekı makyajı uçurdu dı>e her ne kadar kızsanız bıle ruzgâra dalgalanan eteğınıze manı olmaya çalışan ellennız terlese de sınırden, bır heykelın başını andıran sprevlı başınız hareket kazanıp da kendını ruzgânn ılık savuruşuna bıraktığı zaman, sadelıktekı o ınce, sorunsuz guzellığın tadına varabıldığınızde bınlerce sahtekârlık, umutsuzluk gende kalır o zaman Kendınızle mutlu ve doğayla banşık bır pazar dıleğıyle
Abone Ol Giriş Yap
Anasayfa Abonelik Paketleri Yayınlar Yardım İletişim English
x
Aşağıdaki yayınlardan bul
Tümünü seç
|
Tümünü temizle
Aşağıdaki tarih aralığında yayınlanmış makaleleri bul
Aşağıdaki yöntemler yoluyla kelimeleri içeren makaleleri bul
ve ve
ve ve
Temizle