Katalog

7 OCAK 1995 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER İranlı 6 komutan kazadaöUü • TAHRAN (AA) - Iran'da öncelci akşam bir askeri uçağın düşmesi sonucu Hava Kuvvetleri'nin altı üst düzeydeki subayının öldüğü bildirildi. tsfahan yakınlannda meydana gelen kazada Hava Kuvvetleri Komutanı General Mansur Satari ve Yardımcısı General Ardestani ile mürettebat yaşamını yitirdi. Aynı kaynaklar. kazanın bir teknik anzadan kaynaklandığını belirttiler. IRNA Ajansi, İranlı üst düzey subaylann "görev yaparken" öldüklerini belirtti, aynntı vermedi. Sri Lanka'da ateşkes • COLOMBO(AA)-Sri Lanka'da hükümetle Tamıl gerillalan arasında pazar gününden itibaren ateşkes ilan edileceği bildirildi. Sri Lanka Devlet Başkanı Chandrika Bandranaike Kamaratunga. parlamentoda yaptığı konuşmada, gerillalann bağımsızlık için savaştıklan ülkenin dogusu ve kuzeyinde iktidar paylaşımı konusundaki önerilerini. kısa bir süre içinde sunacaklannı söyledi. Bosna'da etnik temizfik sürüyor • CENEVRE(AA)- Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserligi (UNHCR), Bosna'da "etnik temizlik" kampanyasının sürdüğünü bildirdi. UNHCR Sözcüsü Ruth Marshall, geçen ay Bosna'nın kuzeyindeki Sanski Most kasabasında Müslümanlara ait bir evin yakıldığını. evde bulunan 5 kişinin yanarak öldüklerini söyledi. Sözcü. Sırplann Banja Luka'da da Noel günü kiliseden çıkan 30 Hırvarı, askeri karargâha görürdüklerini ve burada dövdükten sonra serbest bıraktıklannı bildirdi. Perry, braifl uyapdı • WASHINGTON (AA)- ABD Savunma Bakanı William Perry, Israil'in, ABD teknolojisini kullanarak Çin'e savaş ucağı yapımında yardım ettiğinin kanıtlanması halinde. "bunu ciddi bir sorun olarak değerlendireceklerini" söyledi. Ulusal Basın Kulübü'ndeki konuşmasından sonra gazetecilerin sorulannı yanıtlayan Perry, "bu konudaki haberlerin doğnıluğunun henüz kanıtlanmadığını, eğer kanıtlanırsa Israil'i sert bir şekilde protesto edeceklerini" bildirdi. CHnton idmasma • WASHINGTÖN(AA)- ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Newt Gingrich'in annesinin, Bayan Hillary Clinton için kullandığı "fahişe kadın" sözlerine ABD Başkanı gülüp geçti. Başkan Bill Clinton, Kongre liderleri ile bir toplantıda Gingrich ile yan yana otururken bir gazetecinin "Sadece sizinle benim aramda" diyerek konu hakkında ne düşündûğünü sorması üzerine gülerek "Bayan Gingrich sağ kulağına fısıldamış, ben de sol kulağına fısıldayayım" cevabmı verdi. Hoibpooke Ankara zfyarethıi erteledi • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Ankara bu yılın ilk konuklannı, son anda meydana gelen rahatsızlıklar ve uçak anzalan nedeniyle ağırlayamadı. ABD Dışişleri Bakan Yardımıcısı Richard Hoibrooke, dün Yunanıstan üzerinden Ankara'ya yapmayı planladığı ziyareti, İcendisine tahsis edilen ikinci uçağın motorunun da havada anzalanması üzerine ileri bir tarihe erteledi. Beraberinde ABD Dışişleri Bakanlığı Kıbns Özel Koordinatörii James VVilliams ile Ankara'ya gelmesi beklenen Holbrooke'un Türkiye ziyaretini erielemesinden dolayı Türk hükümetine üzüntülenni dile getirdiğı ve önümüzdeki birkaç hafta içinde bu ziyareti yapacağı konusunda Ankara'ya giivence verdiği bildirildi. Ancak Holbrooke'un Ankara'dan sonra Amavutluk, Üsküp ve Saraybosna'yı kapsayan zriyaretine Atina üzerinden devam edeceği belirtildi. Devlet Başkanı Yeltsin, Grozni'de bombardırnanın sürmesinden Savunma Bakanı Graçov'u sorumlu tuttu iova'da Çeçenya çatlağı• Yeltsin, Çeçenya'daki harekata son verilmesi için bir tarih belirlenmesini istedi. Ancak Rusya Güvenlik Konseyi, 'ayaklanma bastınlıncaya dek operasyonun sürmesi' karannı aldı. Dış Haberler Servisi - Çeçen- ya'ya Rus müdahalesi konusun- da Moskova'nın zirvesinde çat- lak belirdi. Operasyon nedeniy- le sert eleştirilere hedef olan Rusya Devlet Başkanı Boris Yelt- sin, Çeçenya'da bombardımanın sürmesinden Savunma Bakanı Pavel Graçov'u sorumlu tuttu. Yeltsin, Çeçenya'daki hareka- ta son verilmesi için bir tarih be- lirlenmesini istedi. Ancak Rus Güvenlik Konseyi'nde 'şahinler" ağırbastı ve konsey Çeçen 'ayak- lanması' bastınlıncaya dek ope- rasyonun sürmesı yönünde karar aldı. Rusya Güvenlik Konseyi, Çe- çenya sorununu tartışmak üzere Devlet Başkanı Boris Yeltsin başkanlığında dün acilen toplan- dı. Toplantının açış konuşması- nı yapan Dev let Başkanı Yeltsin, sert ifadeler kullandı. Çeçenya'nın başkenti Groz- ni'de bombardımana son venl- mesi yolunda emir vermiş olma- sına k'arşın bombardımanın sür- düğünü anımsatan Yeltsin, bu- nun sorumlusunun bulunmasını istedığini söyledi. Daha kapsamh yaklaşım Yeltsin, dünkü toplantıda yap- tığı konuşmada. Çeçenya soru- nuna daha kapsamlı. bugünkün- den genış boyutlu bir yaklaşımın artık bir zorunluluk olduğunu belirtti. Yeltsin. Savunma Bakan- lığı güçlennin aşama aşama ça- tişmalardan çekilmesi. yasadışı silahlı güçlenn silahsızlandınl- ması görevini polis ve içişleri Bakanlığı rimlerine terk etmesi- ni istedi. Yeltsin. "Bu toplanh- da. söz konusu dönüşüm hakkın- daki kesin tarihleri befiriemdi- yiz" şeklınde konuştu. Rusya Federasyonu Güvenlik Çeçenya'da güç dengesi RUSLAR 25.000 - 40.000 asker ÇEÇENLER 2.000 - 10.000 savaşçı RPG-7 tanksavar füze rampası Mı-8 helikopterien, Sukhoi25 ve27 saldın hetıkopterieri 7 Tolstoy-Yurt Başkanhk Sarayi\f' Kizfyar ı Bir kısmı Ruslardan ele geçınlmış olan Gudermes 100 kadar zırhlı ı AK-47 \ Kalaşnikov 4 tûfekler paraşütçü bırlikleri özel bırlıkler 800 denız pıyadesi - eski KGB motonze bırlikleri - 200 sınır muhaftzı AFP grafik Konseyi'nin Çeçenya konusun- da dün yaptığı kritik toplantının açıklamasında. "askeri operas- yon safhasının tamamlanmakta olduğu" belirtildi. Açıklamada. toplantıda, "Çe- çenya'nın, Rusya "nın yeniden tam bir parçası haline gelmesi için gerekli kararlann alındıgT kaydedildi. Graçov'dan rapor istedi Devlet Başkanı Boris Yeltsin, Savunma Bakanı Pavel Gra- çov'dan bombardımanın neden durdurulmadığina ilişkin rapor istedi. "Aldığım bilgilere göre Cro/ni'de hava bomhardımanı hala sürÜNor. Bu nedenle Savun- ma Bakanf ndan bu konuda a>- nntılı bir rapor ha/ırlamasını is- tiyorum'" diyen Yeltsin. böyle- likle bombardıman konusunda topu Graçov'a attı. Rusya Parlamentosu'nun kar- şı çıkmasına rağmen Çeçenya operasyonu konusunda çok ısrar- lı davranan Savunma Bakanı Graçov. 11 aralıkta başlayan ope- rasyonun ilk günlerinde 'Çeçen ayaklanmasının bir-iki gün icin- debasrınlacağını' ileri sürmüşrü. Ancak Çeçen direnişı kınla- mayınca savas karşıtı muhalefet güçlenmiş ve Graçov güç du- rumda kalmıştı. Şahinler ağır bastı Ancak Güvenlik Konseyi'nde 'şahinler 1 kanadı ağır bastı ve 'Çeçenya'daki ayaklanma tama- men bastınlıncaya dek operasyo- nun sürdürülmesi' kararlastınl- dı.Çeçenya operasyonu. hükü- met içinde de sert eleştirilere ne- den oluyor. Başbakan Yardımcısı Sergey Şakray. Rusya'nın Çeçenya kiri- zı nedeniyle dağılarafc haretadan silinebileceği uyansında bulun- du. NİHAİ SALDIRI BEKLENİYOR Grozni'ye ağır Rus bombardımanı Dış Haberler Servisi - Çeçenya'nın başkenti Groznı'nin bombalanması nedeniyle Moskova yönetımı kanşırken Rus birliklen, Grozni'yi ağır bombardımana tuttular. Paraşütçû birliklerle takviye edilen Rus ordusunun Çeçenlere karşı nihai saldınya hazırlandığı bildiriliyor. Fransız haberajansı AFP'nin haberine göre önceki akşam Grozni'nin merkezinden atıldıklan yolunda haberler alınan Rus birlikleri, dün sabah saatlerinde Grozni'ye yeniden ateş açtılar. Kentın içinde kalan az sayıda Rus askeriyle kent merkezi dışında mevzilenen diğer Rus birlikleri, merkeze giden Lenin Caddesi üzerindeki binalan hedef aldılar. Diğer kentlerden Grozni'ye takviye Çeçen birlıklennin gelmesini engellemek için giriş-çıkışlan kontrol etmeyi amaçlayan Rus birliklerinin bomhardımanı sırasında en az 3 binanın isabet aldığı ve bazı binalarda yangın çıktığı bildirildi. Rusya'nın resmi Itar-Tass ajansı. Grozni'nin tamamen Çeçenlerin kontrolünde olduğunu, kente dışandan tank, top ve roket ateşinın dün öğleden sonra da devam ettiğini belirtti. Grozni'nin 60 km batısındaki Bamur adlı küçük yerleşim biriminin de Rus birlikleri tarafından dün yoğun bir topcu ateşine tutulduğu kaydedildi.Bu arada. bir Rus uçağının, başkent Grozni'deki Devlet Başkanlığt binasına dün 4 roket saldınsı düzenlediği bildirildi. Çeçen kaynaklan, Rus birliklerinin yolu kesmek için bir köprüyü yıkmak istediklerini, ancak dün sabah üç saat süren bombardımanda köprünün zarar görmediğini söylediler. Bu arada, Rusya'nın Grozni'ye yeni bir paraşütçû birliği gönderdiği bildiriliyor. Gözlemciler. bu gelişmeyi 'Rusya'nın nihai saldınyı başlatamaya hazırlandığı' şeklınde yorumluyorlar. 256 Rus askeri öldü Çeçenya"ya Rus müdahalesinin başladığı 11 aralık gûnünden bu yana toplam 256 Rus askerinin öldüğü açıklandı. Rus paraşütçû birliği komutanı Tümgeneral Yevgeni Podkolzin. yaklaşık bir aydır süren çatışmalarda paraşütçû birliğinden 100 askerin öldügünü. 200'ünün de yaralandığını bildirdi. Batı, "teltsin'e karşı sertleşiyorDı$ Haberler Servisi- Rusya'nın Çeçenya'da yürüttüğü taktikler Batı'da her geçen gün biraz daha endişe yaratıyor. ABD Başkanı Bill Clinton. Boris Yeltsıne bir mektup gönderdi Pek çok ülke ve kuruluş sivilleri hedef alan taktiklere karşı seslerini yükseltmeye başladılar. •ABD Başkanı Bill Clintonın. Rusya Devlet Başkanı Boris Yeltsin'e bir mektup göndererek Çeçenya'daki savaşta sivil kayıplann en aza indirilmesi için gerekli önlemlerin alınmasını istediği bildirildi. AFP'nin haberine göre Moskova'daki Amerikan Büyükelçiliği tarafından Kremlin Sarayı'na verilen mekrupta. Başkan Clinton'ın, Yeltsin'den. Avrupa Birliği'nin sorunun çözümü için Avrupa Güvenlik ve Işbirtiği Teşkilatı (AGİT) çerçevesinde önerdiği arabuluculuk teklifınin değerlendinlmesini istediğini belirtti. • Ukrayna Milletvekili Mihail Ratuşnih. Ruslann Çeçenya'da sivil halkı katlettiklenni belirterek "Çocuk yuvalan, hastaneier ve dogumevieri bile sürekli bombalamvor" dedi. •Alman Hür Demokrat Parti (FDP) Genel Başkanı ve Federal Dışişleri Bakanı KJaus Kinkel, partisinin Stuttgart'ta yaptığı toplantıda. Rusya Devlet Başkanı Boris Yeltsin'e banş çağnsında bulundu. • Hollanda, Rus birliklerinin Çeçenya'daki aşın şiddet uygulamasını protesto etti.Dışişleri Bakanlığı tarafından yayımlanan açıklamada. Rusya Bûyükelçisi Leonid Skotniko>'a. " Rus birliklerinin Çeçenya'daki aşın v« süreklilik gösteren şiddet uygulamasından duyulan endişenin iletiJdtgr ifade edildi. # Ingiltere Dışişleri Bakanı Douglas Hurd de "Çeçenya'da süregelen çatışmalardan çok endişeli>im" dedi. fngiltere'nin Çeçenya"dakı çatışmalann bir an önce sona ermesini ve srvillerin öldürülmesine son verilmesini istediğini kaydeden Hurd "Rusya Dışişleri Bakanı Andrei Koziret V bu konularla ilgili bir mektup gönderdiğini" sö> ledi. 9 Uluslararası Af Örgütü Amnesty InternationaL, Çeçenya'daki ağır insan haklan ihlallerinden kaygi duyduğunu bildirdi. GromVde baltalı direniş Dış Haberler Servisi - Tam teçhızatlı Rus askerlerine karşı gösterdikleri direnişle tüm dünyayı hayrete düşüren Çeçen güçleri, deneyımli savaşçılardan baltalarla silahlanmış çiftçilere kadar değişen çok çeşitli insanı içinde banndınyor. Ulkelerinin bağımsızlığı için mücadele veren bu güçlenn başındaki deneyimli savaş adamlannın içinde en ünlüsü. Kafkaslann efsanevi ismi Şeyh Şamö'in adını taşıyan Şamil Bassaycv. Yanından hiç ayırmadığı iki Kalaşnikof tüfeği göstererek "Ruslara hoşgeldiniz demeye hazmm" diyen Basayev "Önemli olan silah değil, inançdır" diye de ila\e ediyor. Çoğu. en önemli savaş denevimlerini Sovyetler ordusuna bağlı olarak Afganistan'dâ çarpışırken kazanmış bu orta yaşlı ve işini iyi bilen üst düzey askerlerin yanı sıra, bir de ellenndeki bıçaklar ve baltalarla Ruslann ilen silahlannı durdurmaya kararlı gençler de var. Bu bir avuç genç de baltalar ve birkaç el bombasıyla Ruslan avlamaya çalışıyor. ECUTA GEÇİŞ RAFA KALDIRILDI KKTC istediğini alamadı LALE SARJİBRAHİMOĞLU ANKARA - KKTC. ekono- misini darboğazdan kurtaracak desteği Türkiye'den alamadı. Bunun yerine Ankara, ilk aşa- mada KKTC'ye 1.8 trilyonluk liralık yardım yapmayı kabul ederken. adada devlet gelir ve giderlerinin Avrupa Para Biri- mi ECU'yaendekslenmesi öne- risini reddetri. Rum yönetimi- nin saldın amacma yönelik si- lahlanmasına karşı KKTC'ye savunma yardımınm da artınla- cağı bildirildi. ABD'nin. Türk tarafi ile Kıbns'ta yaptığı gö- rüşmelerde sert bir tutum ızle- yerek, "Rum tarafının AB ile müzakerelerini geciktirmeve hakkınız yok" şeklınde bir ifa- de kullandığı kaydedildi. KKTC Başbakanı Hakkı Atıın ile koalisyon ortağı Cum- huriyetçi Türk Partisi (CTP) li- deri ve_Başbakan Yardımcısı Özker Özgür Avrupa Birliği Adalet Mahkemesi'nin geçen yıl aldığı ambargo karan ve Türkiye'den "ithal edilen" enf- lasyon sonucu fiyat artışları yüzde 215'e çıkan Kuzey Kıb- ns ekonomisini darboğazdan kurtarma operasyonu çerçeve- sinde önceki gün Ankara'ya geldiler. Atun ve Özgür, temas- ları ve Kıbns sorunundaki son gelişmeler konusunda Cumhu- riyet'e demeç verdıler. Özgür, KKTC'nin mevcut ekonomik durumundan S nısan kararlannı sorumiu tutarak. "160 bin niifuslu küçücük bir KKTC 60 milyonluk Türkf- ye'nin kendi bünyesine uygun olarak aldığı önlemlerden etki- tenrvor. Bu nedenlekendi bfinye- mize uygun birçıkar yol bulma- byız"dedi. Başbakan Hakkı Atun da, Türkiye'den acilen istedikleri 3 trilyon liralık frnans aktanmı- nın yerine, ilk partide 1.8 tril- yonluk bölümün KKTC'ye ve- nleceğini belirtti. Atun, bu mik- tardan, çok önemli dihmleri oluşturan ve ihracat ile üretimı artırmaya yönelik altyapı pro- jeleri için aynlan 375 milyar li- ralık bölömünün yeterli olmadı- ğını dile getirdi. ABD'den baskı Hakkı Atun, Rum tarafının saldın amacma dönük sılahlan- ması karşısında KKTC'ye Tür- kiye'den yapılacak savunma yardımının artınlacağını belirt- ti. ancak güvenlik nedeniyle bu miktan söyiemedi.Atun. BM Güvenlik Konseyi üyesi Fransa ve Rusya 'yı. askeri araç gereç satarak Rum tarafmı çözümsüz- lük yolunda cesaretlendirmekle suçlarken, tngiltere ve ABD'nin de uzlaşma yolunu köstekledik- lerini belirtti. Atun, ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Rkhard Holbro- oke'un Kıbns'ta Türk tarafi ile görüşmeler sırasında geçmişte- ki taraflan dinleme pozisyonun- dan farklı bir yaklaşım içine gir- diğini söyledi. Atun, Holbro- oke'un KKTC Curnhurbaşkanı Rauf Denktaş ve kendisiyle yaptığı görüşmelerde, "Törkta- rafının zamana ihthacı var. an- cak Rum tarafının ÂB ile müza- kerelerini geciktinne hakkına sahip degilsiniz" yolunda görüş belirttığını söyledi. Berlusconi seçim için diretiyor Dış Haberler Servisi - Üç hafta önce istifa eden ve geçici olarak görevini sürdüren Italya Başbakanı Silvio Berlusconi, seçim yapmadan yeni bir hükümet oluşturmanın "hükümet darbesi" yapmaktan farksız olacağını söyledi. La Stampa gazetesine dün bir demeç veren eski başbakan, "Böyle bir şey olursa, buna tepkimfai güçlü bir şekilde dik getiririz" dedi. Bu arada, eski koalisyon aleyhindeki iddialann ardı arkası kesilmiyor. Berlusconi'nin başmda bulunduğu italyan haftalık haberdergisi Panorama'da dün yayımlanan bir polis raporunda, koalisyon hükümetinden bazı yetkililerin, Mafya üyeleriyle yakın ilişki içinde olduklan açıklandı. Yöneticilerin yolsuzluklarından ve yalanlanndan artık bıkan İtalyanlar ıse şubat ayında düzenlenecek geleneksel karnavallanna Berlusconi'nin "piookyo^biçimindekı kuklasıyla katılmaya hazırlanıyorlar. RUS BAKAN İRAIV DA Rusya'dan niikleer yardım sözü \VASHINCTON(AA)- ABD Savunma Bakanı VNilliam Perry, Iran'ın sanıldığın- dan daha kısa bir sürede nükleer silah sa- hıbi olabileceğinı söyledi. Rusya Atom Enerjisi Bakanı nükleerreaktöryapımıan- laşması için Tahran'a gittı. Perry, New YorkTimesgazetesindeyer alan ve Iran'ın beş yıl içinde atom bom- bası üretebileceğine ilişkin haber konu- sundaki bir soruya karşılık "Bu amaca ulaşmak için hangi yolu seçeceklerine bağ- lı" yanıtını verdi. Pern. Iran'ın eski Sov- yet cumhuriyetlerinin birinden bomba sa- tın alabileceğini ya da çalabileceğini be- lirtti ve "Bir hafta, bir ayyada beş yıl ola- bilir" dedi. İran'ın kendi imkanlarıyla nükleer silah üretmesinin beş yıldan faz- la süre alacağını kaydeden Perry, "Ama es- ki Sovyet cumhuriyetlcrinden mnhendis ve bilim adamı getirerek süreci hızlandıra- bilirler" şeklınde konuştu. Rusya Atom Enerjisi Bakanı Viktor Mihailov. Iran devrimi sonrası yapımı Al- manlar tarafından yanm bırakılan bir nük- leer reaktörün Rusya tarfmdan tamamlan- masını öngören anlaşmayı imzalamak için Iran'agitti. Bağdatfle ilişkfler AB9 yi böldü• Fransa Dışişleri Bakanı Juppe ülkesinin Irak'taki çıkarlannı korumak için Bağdat'ta büro açacağmı söyledi. • îngiltere, Fransa'nın büro açma karannı AB ortaklanna danışmadan aldığı gerekçesiyle Paris'e sert tepki gösterdi Dış Haberler Servisi - Fran- sa Dışişleri Bakanı Alain Juppe ülkesinin Bağdat'ta bir büro aça- çağını açıkladı. Fransa'nın büro açma karan îngiltere tarafından tepki ilekarşılandı Romanya'nın Bağdat Büyü- kelçiliği içinde kurulacak büro- nun açılmasına Fransa'nın ülke- deki çıkarlannı korumak ama- cıyla karar verildiği bildirildi. Fransız bakan, Paris'te Irak Baş- bakan Yardımcısı TankAziz ile dün yaptığı göriişmeden sonra yaptığı açıklamada, BM Güven- lik Konseyi'nin bu ay sonunda "Irak'a BM vnptırnnlannı'1 ele alacağı toplantı öncesinde "Irak'taki durum ve BM yaptı- nmlannın uygulanması" konu- sunda geniş kapsamlı görüş alış- verişinde bulunduklannı söyledi. Juppe "Getişme sağlandL an- cak daha yapılacak çok şey var"diye konuştu. Bakan bu ara- da Romanya'nın Bağdat Büyü- kelçiliği içinde çalışacak bir bü- ro açacaklannı bildirdi. İngiltere'den tepki îngiltere , Fransa'nın Irak'la yakınlaşma çabalan doğmltu- sunda Bağdat'taki Romanya Bü- yükelçiliği bünyesinde bir tem- silcilik açma karanna sert tepki gösterdi. Îngiltere Dışişleri Bakanlığı sözcüsü. Fransa'nın, bu konuda Avrupa Birliği'ndeki diğer or- taklanna danışmadan böyle bir karar aldığım vurguladı. Ingilız Dışişleri Bakanlığı. ekim ayında Kuveyt sınınna Irak askeri yığınağından kaynaklanan krizdedikkatealındığında. Bağ- dat hükmeti üzerindeki baskıla- nn hafifletilmesi için zamanın henüz erken olduğunu kaydetti.