Katalog

5 OCAK 1995 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA EKONOMI İnşaat sektörünün 1995 beklentileri •Ekonomi Servisi-Türkiye İnşaat Müteahitleri tşveren Sendikası (TtM-SE) Genel Başkanı Sami San, 1995 yılında özelleştirmenin hızla yapılması halinde sağlanacak kaynakla, inşaat sektörünün sonbahara doğru rahatlayacağını söyledi. San düzenlediği basın toplantısında inşaat sektörünün bu yıla ertelenen sorunlan ve çözüm önerilerini anlattı. bîtmeyen kriz • ANKARA(ANKA)- Dayanıklı tüketim mallan üreticileri ekonomideki krizi, iç pazardaki daralmayı bir türlü aşamadı. Geçen yılın ocak-kasım döneminde müzik seti dışındaki tüm dayanıklı tüketim mallannın üretimi geriledi. Ekonomideki krizle birlikte dayanıklı tüketim mallannın üretiminde şubat ayından itibaren başlayan gerileme kasımda da sürdü Çaykur'dan 2.1 tpilyon ödeme • TRABZON (AA) - Çay Işlermeleri Genel Müdürlüğü (Çaykur), 1994 kampanya döneminde yaş çay yaprağı alımlan karşılığında üreticiye bugüne kadar 2.1 trilyon lira ödemede bulundu. Üreticilere agustosta alınan yaş çay yapraklan ödeniyor. Ureticiye kalan borç ise 1 trilyon 350 milyar lira. Boğaz Köprüsü para kesiyop • İSTANBUL (AA)- lstanbul Boğaziçi ve Farih Sultan Mehmet köprülerinden, geçen yıl yapılan geçişlerden 2.3 trilyon lira gelir sağlandı. Boğaziçi Köprüsü'nden geçen yıl 1 trilyon 244 milyar 343 milyon 870 bin lira gelir elde edildi. Bu rakam, Fatih Sultan Mehmet Köprüsü'nde 1 trilyon 036 milyar 673 milyon 300 bin lira olarak gerçekleşti. Çimentodan alman tonarttı • ANKARA(ANKA)- Çimento fabrika ve tesislerinden, yurtiçinde saüşı gerçekleştirilen her türlü çimento için, Çimento Fonu'na kesilen prim, bir kat arttınlarak ton başına 90 bin liraya çıkanldı. Resmi Gazete'de yayımlanan tebliğ uyannca, yurtiçinde satışı gerçekteştirilen her türlü çimento için geçerli olmak üzere, bu konuyla ilgili fabrika ve tesisler Çimento Fonu'na ton başına 90 bin lira prim ödeyecekler. Bağ-Kur üyeleri icrada • ZONGULDAK (AA) - Bağ-Kur Zonguldak tl Müdürlüğü, 1994 yılı içinde prim borçlannı ödemeyen 2 bin 473 üyesini icraya verdi. Bağ-Kur II Müdürü Saffet Demirbağ. 1994 yılı içinde üyelerinden 110 milyar lira tahsil edebildiklerini belirterek üyelerinin sadece dörtte birinin, primlerini düzenli ödediklerini söyledi. Yerli petrol Adıyaman'dan • ADIYAMAN (AA) - TPAO, Adıyaman bölgesinde geçen yıl 10 milyon 852 bin varil ham petrol üretirken, söz konusu rakamın TPAO'nun ham petrol üretiminin yüzde 64'üne karşılık geldiği bildirildi. Hyundai üretim şipketini kurdu • A N K A R A ( A N K A ) - Güney Koreli Hyundai fîrması, Kibar Grubu'yla daha önce kurduğu otomobil satış ve pazarlama şirketinin ardından, şimdi de üretimi gerçekleştirecek şirket oluşturdu. "Assan-Hyundai Otomotiv Sanayi ve Ticaret A.Ş." adıyla lstanbul'da kurulan şirketin sermayesi 24 milyar lira olarak belirlendi. TURYAP EMLAK BİLGİ BANKAS1 (242)248 49 95 -242 48 12 Fax: (242) 242 37 33 ANTALYA Romanlanmzve Ansiklopedileriniz yerinizden alınır. Tel:5540804 Nüfus cüzdanımı kaybettim. Hükümsüzdür. F/GEN ÖCAL Nüfus cüzdanımı kaybettim. Hükümsüzdür. TUNA GÖKÇİMEN Çiller, koalisyon hükümetinin yüzde 71.1 'den devraldığı enflasyonu yüzde 125'e çıkardı Enflasyonda tarihi rekor•DİE'ye göre cumhuriyet tarihinin en yüksek fiyat artışı 1994 yılında gerçekleşti. Geçen yıl aralık itibanyla 1994 enflasyonu, toptan eşya fiyatlannda yüzde 149.6, tüketicide yüzde 125.5 olarak hesaplandı. Yıl sonlan itibanyla en yüksek oranlar toptan eşyada yüzde 104.4 ile 1946 yılında. tüketici fiyatlannda ise yüzde 115.6 ile de 1980 yılında görülmüştü. Ocok Şubat Mart Nısan Mayts Hoziron Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Arolık ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)- Baş- bakan Tansu Çiller ile SHP lideri Murat Karayalçın önderliğindeki koalisyon hü- kümeti, cumhuriyet tarihinin enflasyon rekorunu kırdı. DİE verilerine göre, cum- huriyet tarihinin en yüksek fiyat artışı 1994 yılında gerçekleşti. Devlet tstatistik Enstitüsü'nden (DİE) yapılan açıklamaya göre, aralık ayı itiba- nyla 1994 yılı enflasyonu, toptan eşya fi- yatlannda yüzde 149.6, tüketici fiyatla- nnda yüzde 125.5 olarak hesaplandı. DlE'nin 1923 yılından itibaren istatıs- tiki verilen topladığı raporunagöre cum- hunyetin kuruluşundan bu yana. yıl son- lan itibanyla en yüksek enflasyon oran- lan, toptan eşya fiyatlannda yüzde 104.4 ile 1946 yılında, tüketici fiyatlannda ise yüzde 115.6 ile de 1980 yılında görül- müştü. SonlOyıl Fiyat artışlan son 10 yıl itibanyla ince- lenip 1984 ile 1994kıyaslandığmda. 1984 İTO Başkanı Şahinoğlu-. yılında yüzde 49.5 olan toptan eşya fiyat- lannda 100.1 puan, yüzde 48.4 olan tüke- tici fiyatlannda ise 77.1 puanlık artış ol- duğu görüldü. Yıl sonlan itibanyla toptan eşya fiyat- lan 1985 yılında 41.6. 1986 yılında yüz- de 27.9. 1987 yılında yüzde 36.8,1988 yı- lında yüzde 64.6, 1989 yılında yüzde 67.3, 1990 yılında yüzde 52.3, 1991 yı- lında yüzde 54.0, 1992 yılında yüzde 66.1,1993 yılında yüzde 58.4 olarak ger- çekleşmişti. Enflasyon hedefi Bu yıl nisan ayından itibaren yıllık baz- da üç haneli rakamlara yükselen enflas- yon için 5 Nisan Kararlan'yla da şöyle de- nılmişti: "5 Nisan Kararları'yla ekonomik bi- rimkrin geriye doğru endeksleme \akla- şımından vazgeçerek bekleyişlerini ileriye dönük olarak oluşturacaklan yeni bir dö- nem başlatılmışrır. Akiığımız bu kararlar- la enflasyon hızla düşmektedir. DPT'nin tahminlerine göreönümüzdeki 6aybk dö- nemde fiyat arttşlan >üzde 20 dolayuida olacaktır." 1994 enflasyonu Aralık ayında bir önceki aya göre top- tan eşya fiyatlan yüzde 8.3, tüketici fiyat- lan ise yüzde 6.3 oranında arttı. 1993 yılı aralık ayında toptan eşya fi- yatlan yüzde 2.9. tüketici fiyatlan yüzde 3.6 oranında artış göstermişti. Buna göre aylık enflasyon, aralık ayında 1993 yılı aralık ayına göre toptan eşyada 5.4 puan, tüketici fiyatlannda ise 2.7 puan üzerin- de gerçekleşti. 1993 yılının aynı döneminde yıllık enf- lasyon, toptan eşyada yüzde 58.4, tüketi- ci fiyatlannda ise yüzde 71.1 olmuştu. •Bu oranlara göre aralık ayı itibanyla son 12 aylık enflasyon, 1993 yılının aynı döneminin toptan eşyada 91.2 puan. tü- ketici fiyatlannda 54.4 puan üzerinde ger- çekleşti. 12 aylık ortalamalara göre 1993 yılının aralık ayında toptan eşyada yüzde 58.4. tüketici fiyatlannda yüzde 66.1 olan enflasyon, 1994 yılının aynı döneminde ise toptan eşyada yüzde 120.7, tüketici fiyatlannda ise yüzde 106.3 olarak he- saplandı. DlE verilerine göre, aralık ayın- da toptan eşya fiyatlanndaki ortalama ar- tış yüzde 8.3 olurken, bu artış kamu ke- siminde yüzde 12.2, özel sektörde ise yüzde 6.8 olarak gerçekleşti. Aralıkta fiyatlan en fazla artan sektör yüzde 9.3 ile tanm oldu. Toptan eşya fi- yatlan endeksine göre, aralık ayında ta- nm sektörünü yüzde 8.2 ile enerji, yüzde 8.1 ile imalat sanayi, yüzde 6.0 ile maden- cilik iziedi. Istanbul Ticaret Odası'nın (İTO) 1985 bazlı Istanbul ÜcretlilerGeçinme Endek- si'ne göre, 1994 yılında fiyatlar yüzde 125.3 oranında arttı. lTO"dan yapılan ya- zılı açıklamaya göre aralık ayındaki aylık artış oranı yüzde 5.7 olurken, aralık ayı itibanyla 12 aylık ortalamalara göre yıl- lık bazdaki enflasyon oranı da yüzde 106.3 olarak gerçekleşti. İZTO Başkanı Demirtas: Devlet Bakanı Doğan: KİT zamlan yapıldı Daha da yükselebilirdi Yeni yılda kınlacak İTO Başkanı Atalay Şahinoğlu geçen yıl ocak ayındaki ekonomik patlama sonucunda mutlaka tedbir alınması gerektiğini belirterek, "5 Nisan Kararlan olmasa. başka kararlar ahnacaktı. O günkü ekonomik koşullarda karar ahnmamış olmasını düşünmek bik istemiyorum" dedi. Şahinoğlu, 5 Nisan'da alınan ekonomik kararlann herhangi bir yapısal degişiklik getirmediğini, yalnızca ek vergi alındığını, KİT ürünlerine yüksek oranda zam yapıldığını, devletin tasarrufa yöneldiğini ve borçlannı ödemediği görüşünü dıle getirdi. Izmir Ticaret Odası Başkanı Ekrem Demirtas, "5 Nisan Kararlan alınmasaydı geçen yıla ilişkin olarak açıklanan enflasyon daha fazla çıkardı" dedı. Demirtas. "İstikrartedbirleriyle, 7-8 aylık bir sürede mali kesimde temin edilen istikraria ve bazı temel göstergelerle sağlanan • iyileşmelerle önemli mesafe alınmıştır. Ancak ekonomide kaygı veren negatif tablolar ortadadır. 5 Nisan İstikrar Programı'nın 1994 Mİıııda uygulanmamış olnıası halinde, ekonominin ne durumlara düşebileceğini düşünmek dahi istemiyoruz" dedi. Devlet Bakanı Aykon Doğan, 5 Nisan Ekonomik Kararlan'nm sıkı bir şekilde uygulanması halinde, 1995'in, kronik enflasyonun kınldığı bir yıl olacağını söyledi, Doğan şöyle konuştu' "Öcak ayına bakın enflasyonun bütçe uygulamasıdır. 1994 bütçe \ılının sonunda bütçedeki hedeflerde aşağı \ukan özelleştirme kadar sapma oldu. 1995'teki hedefler de 5 Nisan Kararlan sıkı bir şekilde uygulandığında. kronik enflasyon mutlaka kırüacaktır. 1995 yılı kronik enflasyonun kınldığı bir yü olacaktır." Dolar vurdu, sabşlar durdu ÖZLEM YÜZAK Yeni yılla birlikte dolann ani yükselişi her zamanki gibı yine spekülatör tüccann işine yaradı. Piyasada dolara bağlı olarak zam beklentisinın hakim olması, çe- şitli ürünlerde darboğaz yaşan- masına yol açtı. Kâğıt, plastik hammadde, de- mir-çelik ve sac ürünleri ya ima- latçıya hiç ulaşamıyor ya da ıma- latçıdan dolarbazınöa peşin öde- me talep ediliyor. 1994'ü 38 bin ile kapayan dolar, yeni yılın ilk iş günü bir anda 41 bin liraya fır- ladı. Aradan geçen 3 gün boyunca •Dolann yeni yılda 41 bin liraya tırmanması ile piyasalarda zam beklentisi ve mal yokluğu başgösterdi. Özellikle çeşitli hammaddelerde darboğaz yaşanmaya başladı. Piyasadan demir-çelik ürünleri, kâğıt ve plastik malzeme sağlanmasında sıkıntı çekiliyor. Merkez Bankası'nın müdahale- si ile 40 bin 500 ile 40 bin 600 aralığına oturan dolar, yine de pi- yasadaki kimi spekülatör tüccar- lann özellikle dolara bağlı olarak artış gösteren ürünleri satmayıp ellennde tutmalanna yol açıyor. Konu ile ilgili görüşlerini aldı- ğımız imalatçılar. özellikle sac levha, kâğıt ve plastik hammad- dede sıkıntı çektiklerini belirti- yorlar. Tofaş Oto yetkilileri "imalat- çıların, dolarda hareketlenme var gerekçesiyle bazı üriinlerin satışını durdurduklannr belirt- tiler. Tofaş Oto'ya ara mamûl üretimi yapan bir kalıp firmast sahibi ise tüccardan 3-4 günden beri sac levha almakta sıkıntı çektiklerini kaydederek şunlan söyledi: "Dolann artışıyla birlikte, dö- \ize endeksli kimi ürünlerde dar- boğaz yaşanmakta. Biz bu darbo- ğazı sac malzemede yaşı\oruz. Sac le>ha kısmen Ereğli Demir Çelik'ten, kısmen serbest piyasa- dan temin ediliyor. Dolar bazuı- daki fiyat sıçramalan sonucunda tüccar beklentiye giriyor. Satar- sam zarar ederim korkusuyla pi- yasalann durulmasını bekli\or ve elindeki malzemeyi bekleti- yor." Dolaria ödeme isteniyor Demir-çelik ürünlerinin yanı sıra plastik hammadde ve kâğıt- ta da durum farklı değil. Piyasa- larda ambalaj malzemesinde kullanılan kraft kâğıt ile 1. ha- mur kuşe kâğıtta sıkıntı çekildı- ği belirtiliyor. 1. hamur kâğıtın fiyatının 2 bin 850 dolara kadar çıktıği ve üstelık alıcıdan dolar bazında ödeme yapması isten- dıği de gelen haberler arasında. Ham yağ ithalatında alınan 60 dolarlık fon, etiketlere yüzde 8 zam olarak yansıyor Çiçekyağıfiyatınafon darbesi HÜLYAGENÇ Ham yağ ithalatındaki 60 dolarlık fon, ayçiçek yağı fıyatlannı yüzde 8 arttın- yor. 1980'li yıllarda yerli üreticiyi koru- mak amacıyla getirilen ham yağ ithalat fonu işlevini yitirdi. Dolann hızlı artışı ve Chicago Borsası'ndaki yağ kotalannın yükselmesiyle ithal yağ fiyatlan, yerli ürünlerle aynı düzeye geldi. Bitkisel Yağ Sanayicileri Derneği Baş- kanı Taşkın Tuğlular, Türkiyenin yağ ih- tiyacının yüzde 70'inin ithalatla karşılan- dığını belirterek, ithalattaki ham yağ fo- nunun ayçiçek yağı fiyatlannı yüzde 8 oranında arttırdığmı söyledi. "Dünya fiyatlan öyle bir yükseldi ki, Türkiye'deki fiyatlaria aynı düzeye geldi" diye konuşan Tuğlular. yerli üreticinin ko- runması için artık bir sebep kalmadığını vurguladı. Girdi malıyetlerinin yüksel- mesinin yağ üreticilerini zam yapmaya yönelttiğini kaydeden Tuğlular, ham yağ fiyatlannın artması ve Türk Lirası'nın do- lar karşısında değer kaybetmesiyle ayçi- çek yağı fiyatlannın zamlanacağına dik- kat çekti. Ham yağ fiyatlannın 1994 yılı Hazi- ran ayına kadar 450 dolar düzeyinde sey- rettiğini hatırlatan Tuğlular, üretim azlığı ve talep fazlahği nedeniyle ham yağ fi- yatlannın dünya piyasalannda 700 dola- ra kadar çıktığını bildirdi. Dünya fiyatlannı etkileyen faktörler- den birinin Chicago Borsası'nda belirle- nen yağ fiyatlan olduğuna işaret eden Tuğlular. diğer faktörleri de şöyle açıkla- dı: "Bu yıl Uzakdoğu'da üretilen palmiye •Dış piyasalardaki yağ fiyatlannın Türkiye'deki fiyatlaria aynı düzeye çıkmasıyla 60 dolarlık ham yağ ithalat fonunun, etiketleri yüzde 8 oranında arttırdığı belirtildı. yağlarının yok senesiydi. Önceki jilda ya- şanılan bolluk \oktu. Amerika'da soya üretimi, iklim koşuUannedenh k beklene- nin altında gerçekleşti. Bunlar da fiyatla- n körükledi." 60 dolarlık fonun kaldınlması için hü- kümete, Hazine'ye ve Sanayi Bakanlı- ğı'nı başvuruda bulunduklannı söyleyen Tuğlular, birlik olarak yerli üreticinin ko- nınmasına gerek kalmadığına inandıkla- nnı belirterek, "Fonlar, bir an önce sıfir- lanmahdır" diye konuştu. Istanbul Ticaret Odası Yağlar ve Gıda Maddeleri Meslek lComitesi Başkanı Hakkı İşmen, ithalata bagımlı temel ihti- yaç malzemesi olan yağa konan fonun tü- keticiye yansıdığını vurguladı. Yerli üre- ticiyi korumak için getirilen fonlann dün- ya piyasalanndaki fiyat artışlanndan son- ra amacından uzaklaştığını kaydeden İş- men, 60 dolarlık fonun kaldinlmasını is- tedı. Hazınenin bu fonlan kaynak olarak gördüğüne dıkkat çeken İşmen, "Hazine, bundan gelir elde etmeyi düşündüğü için fonlan kaldırroıyor" diye konuştu. Dış piyasalarda yaklaşık 700 dolardan satılan ham yağın navlunla birlikte 720 dolara yükseldiğini belirten Karadeniz Birlik'in Genel Müdür Yardımcısı Şukrü YükseL, 60 dolarlık fon eklendiğinde hu rakamın 780 dolara kadarçıktığını vurgu- ladı. Ithalatta ham yağ fonunun kaldınlma- sı için çalışmalann sürdürüldüğünü hatır- latan Yüksel, ham yağı dış piyasadaki toplu fiyattan almanm, tüketiciye litre ba- şına 6 bin lira kazandıracağına dikkat çek- ti. Ayçiçek yağı fiyatlannın dövize en- deksli olduğunu anımsatan Yüksel, dev- letin elinde ham yağ stoku bulunmadığı- nı, bu nedenle ithalata ağırlık vermek zo- nında kaldığını kaydetti. Yüksel, yılba- şmdan sonra tırmanışa geçen dolann fi- yatlan olumsuz yönde etkileyeceğini söy- ledi. Üretim düştü Ayçiçek üretiminin önceki yıllara göre yüzde 50 oranında düştüğünü belirten Yüksel. "Daha önce 300 kilo iirün veren taıialar 150 kilo, 100-150 kilo üriin veren kırsal bölgelerdeki tarlalarda üretim 50 kilova kadar düştü. Ayçiçek üretimi 50 bin tondan 20 bin tona geriledi'" diye konuş- tu. Türkiye'nin ayçiçek yağı ihtiyacının 1.5 milyon ton olduğunu vurgulayan Yüksel, yerli üretimin 400 bin tonla sınır- lı kaldığına, ihtiyacın yüzde 60'lık bölü- münün ithalatla karşılandığına dikkat çekti. Ayçiçek yağının ikamesi olmadığı- nı vurgulayan Yüksel, zeytinyağı fiyatla- nnın da pahalı olduğunu anımsatarak, it- halatın zorunlu olduğuna değindi. Yılba- şından sonra tırmanışa geçen dolann ham yağ fiyatlannı antırdığını söyleyen Yük- sel, fonun kaldınlması halinde fiyatlann düşebileceğini sözlerine ekledi. ÎŞÇİNİN EVRENİNDEN ŞÜKRAN SONER Kapalı Kapılar Arkasında Yine kapalı kapılar arkasında işçinin başına yeni yeni ço- raplarörülüyor... Geçen hafta Çalışma Bakanlığı'nın girişimi ile işçi ve iş- veren konfederasyonlan bir araya geıerek bugünkü sen- dika lıderierinin büyük çoğunluğunun bir daha seçileme- mesi anlamına gelen yasağı kaldınrken, işçiye ayıp olma- sın, fazla tepki gelmesin anlamında, Sendikalar Yasası'nın diğer maddelerinde de uzlaşma sağlanan bazı iyileştirme- ler yapılacaktı. Işçı-işveren sendikalannın tümünün "Evet" dediği de- ğışikliklere, siyasi partilerden itirazgelmeyeceği, sendika- cılar kurtanlırken "hamamın da namusunun kurtanlaca- ğı" düşünülmüştü. Çalışma Bakanlığı'nın Sendikalar Ya- sası'nda, anayasa değişikliği olmadan yapılabılecek de- mokratikleşmeye ilişkin uzun hazırlıklara dayalı çalışma- sıyla yasa taslağı bir yana atılacak, tarafların ayaküstü "Evet" dedikleri birkaç madde ile yetinecekti. DYP kanadı ve Başbakan Çiller, Bakanlar Kurulu ve par- lamentonun kolayca uzlaşamayacağı gerekçesi ile bu pek de anlamlı olmayan çabaya ızin vermediler. Sorumlu ta- raf Çalışma Bakanlığı'nın dışında, DYP'lilerin hazırladığı bir başka tasan, Çalışma Bakanlığı'na dikte ettirildi. Bugünkü sendika başkanlannın yeniden seçilmelerinin yolu açılırken, sendikaların ışinin bittiği göz önüne alınmış olmalı ki, özelleştirme içinde sendikacılara yeni bir iş ka- pısı açılması gereği duyulmuştu. Sendikalar, malvarlıkla- nnın yüzde 40'ına kadar bir payla işletmelere yatınm ya- pabileceklerdı. Bu arada işçiler ve yöre halkının direnişi ile kapatılma karanndan dönülen Karabük'e ilişkin Özelleştirme Yüksek Kurulu karan, önceki gün Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Metne göre, kuruluş çalışanları, Karabük halkı ve esnafının da katılacağı şirkete yüzde 35 hisse ile ortak olacak. İşçi, Karabük'e nasıl ortak olacak? Resmi Gazete'deki kararda hiçbir açıklık yok. Sendika- lar Yasası'nda yapılmak istenen değişıklikten ortaya çıkan, sendikanın şirkete yatınm yapması biçimi ile olacağı yo- lunda. Sendikanın bütün işçi üyelerinin parası ile bir şirkete ya- tırım yapması ile o işyerinde çalışan işçinin işletmeye or- tak olması arasında ne ilişki var? Tabii ki, hiçbir ilişki yok. İşçi sendikasını, bir kısım işçi- lerinin işçi olarak çalıştıklan işyerinde önemli bir hisse pa- yı ile işveren ve sorumlu yapıyorsunuz, hepsi o kadar. "Özelleştirmede çalışanları ortak ediyoruz" diyerek iş- çi sendikalarını, tüm işçi üyelerinin aidatları ile oluşan sen- dika malvarlığına dayanarak özelleştirilen işletmeye ortak yapmak, çok tehlikeli bir oyun ve aldatmacadır. Karabük örneğinde, işçi gerçekte işletmeye ortak ola- mayacak, Öz Çelik-lş, bütün üyelerinin parası ile hisse ala- rak üyesi karşısında işveren konumuna düşecektir. Sendika, sendikanın parası ile değil, Karabük'te çalışan işçiler adına, onların parası ile sadece ortaklığa aracı ola- caksa da ortaya başka sorunlar çıkıyor: Karabük işçisinde, Karabük'e ortak olacak birikmiş pa- ra nerede? Tabii ki gözler, kıdem tazminatı alacağında. önce med- yanın ya bilinçli ya da cehaletinden kamuoyunu çok hak- sız aldattığının altını çizelim: Kıdem tazminatlan, işçinin ça- lışmış olduğu işyerinden hak ettiğı, her koşulda ödenme- si zorunlu bir işveren borcudur. Hükümet, Karabük'ü iş- letse de kapatsa da özelleştırse de bu paranın ödenme- sini sağlamak zorunda. Bu, bir lütuf değil. İşçiler, yeni işletmeye sıfır kıdemle başlatılacaklanna gö- re, hukuken hemen ödenme zorunluluğu da doğmuş bu- lunuyor. İşçinin bu para ile Karabük'e ortak olmak veya olma- mak gibi seçim hakkı da söz konusu. İşçinin özgür irade- sine bırakılmaksızın, tazminatı ödenmeden, kâğıt üstün- de ödeme yapılmış gibi, Karabük'e zorunlu ortak edilme- si de programlanmış olabilir. Bu kez de zaten devlet tarafından işletilmemiş, büyük zararlara uğratılmış bir işletmeyi, taze para da sokulma- dan, işçi ve Karabük halkının, esnafının, sendikanın sırtı- na yüklemek gibi bir oyun söz konusu. "Işçiyi işveren ya- pıyonız" diyerek kıdem tazminatını da batırabilirter. Ne sendikalann şirketlere ortak olabilmelerı ne de özel- leştirmede işçinin işletmeye ortak edılmesi, dünya örnek- leri ile bizde yapılmak istenenler arasında bir benzerlik söz konusudur. Kaldı ki sendikalizmin ayakta olduğu, sendikal demok- rasinin işlediği dünya örneklerinde biie bu konularda sen- dikacılık hareketleri başarılı sınav verememişlerdir. Alman işçi konfederasyonu DGB, batırdığı dev sigorta şirketi, bir kısım yöneticilerin sonunda yolsuzluktan Arjantin'e kaç- mak zorunda kalmalan, inşaat işleri nedeni ile çok ağır ya- ralar almış olmaları yüzünden hâlâ toparlanamamıştır. Sendikal haklann olmadığı, sendika içi demokrasinin hiç işlemediği, sendikacının büyük deformasyona, kirienme- ye bulaştığı Türkıye'de neler olabilir, düşünmek bile iste- miyorum. Ozeti; kapalı kapılar arkasında, işçinin başına yeni yeni çoraplar örülüyor. Bu büyük suça, kendi seçilme haklan- nı kurtarmaktan, kendilerine yeni bir kazanç kapısı bul- maktan başka bir şey düşünmeyen, sendikacılığı çöküşe sürüklemiş sendika başkanlan da ortak ediliyor. Bakalım bu büyük satışa, oyuna karşı çıkacak sendika liderleri bulunacak mı? Gökçek doğalgazı dolara endeksledi •Dolar 40 bin lirayı aştığı için doğalgaz fiyatında yeniden düzenleme yaptıklarını belirten Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Gökçek, "Bundan sonra amacımız doğalgazı otomatik olarak dolar fiyatına bağlamak" dedi. A N K A R A (AA) - Başkentte doğalgaza zam kapıda. Ankara Büyükşehir Bele- diye Başkanı Me- lih Gökçek, dola- nn 40 bin lirayı aştığını belirte- rek, "Doğalgazda yeni fıyatın belir- lenmesi için çalışı- yoruz. Birkaç gün içinde yeni fiyatı Melih Gökçek belirle>erek hemen uygulamaya ko>acağız**dedi. Gökçek, daha önce dolar 40 bin lirayı geçmeden zam yap- mayacaklannı söylediğini hatır- latarak. "Dolar 40 bin liranın üzerine çıkması nedeniyle yeni bir fiyat beliıiememiz gerekiyor- du. Arkadaşlarımız yeni fiyat üzerinde çalışmaya başladılar" diye konuştu. Doğalgazın dolar üzerinden alındığını, bu nedenle zam yap- manın zorunlu hale geldiğini ifade eden Gökçek, şunlan söy- ledi :"Şu anda bir rakam belli değiL Arkadaşlarımız yeni rakamı oluş- turnıa\a çalışı- >x>rlar. Yeni fi\ad hemen u>gula- ma\a koyacağız. Aslında bundan sonrası için otu- nıp yeni fiyatlar beliriemeyi düşü- nüyoruz. Bundan sonra doğalgazı dolara endeksley eceğiz. Dolann fiyab arttığında otomatik olarak doğalgazın dafiyatıartacak.Do- lar düşerse doğalgazın fiyatı da buna paralel olarak düşecek. Nasıl kiTEK'teher a> periyodik artışlar oluyor. Doğalgazda da olacak. Hesaplamada faturanın kesildiği tarihteki dolar baz ola- rak alınacak." Bilindiği gibi Gökçek, göre- ve geldi kten sonra metreküpü 3 bin lira olan doğalgazın fiyatı- nı KDV hariç 6 bin liraya yük- seltmişti.