Katalog

çıâMŞttnuM ffniMiifV I mUKUI KÖY ENSTİTÜLERİ VE ÖTESİ y Çoj razabno A.Ş. TürtooJ Cod 39/41 Cumhuriy Rahmi Kumaş BEN DEÖİJMEDİM C u u v e a u O b ö Pazoftamo A.Ş. TûrkaccO Cod. 39/41 (34334) CflOalogtu4stanİMjl 71. YH. SAYI25184 /12000 TL (KDv,çmde) KURUCUSU YÜMUS NADİ (1924-1945) BASYAZARI NADİR NADİ (1945-1991) 19EYL0L1994PAZARTESİ Voltaire ve Aydınlanma • Aydınlıklar Yüzyılı ile özdeştir onun adı; "Voltaire'in Çağı"dır bir nitelenişi de o yüzyılm. Uzun süren ömrüyle hemen hemen bütün bir yüzyılı dolduran yaratıcı yaşamı (1694-1778) bu damgayı vurmuş değil sadece; çağının kavgasını, en can alıcı noktasından yakalaması, kaleminin gür sesi ile o kavgaya katılıp onun bir tür temsilcisi olması yüzündendir de bu. • Aklın bağnazlığa karşı savaşıdır söz konusu olan. Dine, dogmalara, hoşgörüsüzîüğe, saçmalıklara karşı savaşı... Bütün bir yüzyıl onu bekliyordu sanki; gelir ve yalnız aklıyla kalemini silah diye kullanarak, o savaşı -belki de- tek başına verip gider. Gericiliğin, adını anarken, bugün bile yüzünü buruşturması, savaşçımızın ne tür yavuz bir kişilik taşıdığmı gösterir. Server Tanilli'nin yazı dizisi a. Sayf ada Almanya'da yayın yapan Hilafet dergisi, taraftarlannı şiddet kullanmaya çağınyor Şeriat aııayasasıAlmanya'daki şeriatçı akımlann yayın organı konumundaki Hilafet dergisi. son sayısında okurlanna İslam Devleti Anayasa Tasansı' eki yayımladı. Dergi, okurlannı İslam devleti kurmak uğruna şiddet kullanmaya çağınyor. 187 maddeden oluşan şeriat anayasası Türkiye'de resmi dil olarak Arapçanın kullanılmasını öngörüyor. Şeriat özlemcilerinin yazdıklan anayasada "Türkiye Cumhuriyeti'nin bizatihi temeli bozuk ve çürüktür" deniliyor. METtN DALMAN KÖLN - Kendisini 'İslam ale- minin halifesi' ilan eden Cema- lettin Kaplan'dan sonra Refah Partisi'ne yakınlığı ile tanınan "Hilafet" adlı şenatçı dergi son sayısında. 'İslam Devleti Ana- yasa Tasansı' yayımlayarak Atatürkçü düşünceye savaş aç- üğınıduyurdu. Tasan, dergiyle birhkte 52 sayfahk bir ek olarak sunuldu. Dergi, okurlannı İslam devleti kurmak uğruna şiddet kullan- maya çağırdı. Anayasa tasansı 187 maddeden oluşuyor ve Türkiye'de resmı dil olarak Arapçanın kullanılması öngörülüyor. Türkıye'- de şeriat düzeni kurmayı hedefleyen bu grubun, Almanya'nın Bochum kentinın yaru sıra Dani- marka, Avusturya ve İngiltere'deki bürolan aracılığı Ue de tanıtım faaliyetlerinde bulunduğu bildiriliyor. Refah Partisi'ne yakınlığı ile tanınan Halife'nin yetkileri Müslüman olmayanıncanı helal Almanya'daki Türk şeriatçılar tarafından yayımlanan Hilafet dergisınin son sayısında ek olarak dağıtılan ve büyük tartışmalara yol açan "İslam Devleti Anayasa Tasansı" broşürü 52 sayfave 187 maddeden oluşuyor. Türkiye'de şeriat düzenine yönelik "İslam Devleti" kurmayı hedefleyen v e Almanya'yı merkez olarak kullanan bu çe\ relerce yayımlanan söz konusu anayasa taslağının 8. maddesıne göre. Türkive'de resmi dil olarak 'Arapça'nın kullanılması öngörülüyor. Türkıve'nin 'halife' tarafından yönetılmesini hedefleyen şeriatçılarca hazırlanan anayasa tasansırun 34. maddesinde 'halife'nın yetkılen şöyle belirlenh or: "Halife de\lettir. Devlete ait bütün yetkilere sahiptir.(...) Ordunun komutanlığını üstlenir. Harp ilan etmek hakkına sahipfir.(...) Halife için sınırlı bir müddet yoktur." Türk şeriatçılannca Almanya'da hazırlanan anayasa taslağı uv annca tüm • Arkası Sa. 7, Sü. 7'de 'Milli Görüş' ve 'Kara Ses' olarak tanınan Cema- lattin Kapian'ın banndığı Köln kentinde. Türk şeriatçı çevrelerinin neden olduğu bir skandal daha yaşanıyor. Türk şeriatçılann yoğun olarak yaşadıklan Almanya'run Kuzey Ren Vestfalya eyaleti ile Köln ve Bochum eyaletlerinde tanıtım çalı- şmalannı yoğunlaştıran Hilafet dergisi. RP'ye yakınlığı ile de tanınıyor. Derginin, Dorstener Str4O. D-44787 Bochum adresindeki tesettürel- biseleri satan mağazadan yönlendirildiği iddia ediliyor. Bu dergi çerçevesinde elde edilen gelır- Türkiye Cumhuriyeti'nin kökten değişmesi gerektiğini savunan ve Almanya'da üslenen şeriatçılar örgütlenirken halife, muavinler. valiler. kadılar, idari organlar. ordu ve şura meclisi kurumlarını oluşturacaklannı belirtiyorlar. lenn. Sparkasse Essen Bankası nezdindekı 153 916 sayılı hesap numarasında toplandığı bildiri- liyor. Türkıye'de şeriat düzeni kur- mayı hedefleyen grubun. Boc- hum kentinin vanı sıra Danı- marka. Avusturya ve İngiltere'- deki bürolan aracılığı ile de tanıtım faaliyetlerinde bulun- duğu bıldirilivor. Dergi. hazı- ran-temmuz savısında. okurla- nnı İslam devleti kurmak uğru- na şiddet kullanmaya çağırdı ve "Ey Müslüman! Hiçbir otorite- den korkma, hakkını söyle, rızık için korkma. İslam devletini yüklenmek için \e hilafet devle- tini kurmak uğruna zamanının çoğunu harca. Çünkü, senin ölüm kalını meselen, İslamı hakim kılmaktır" görüşüne yer verdı. Türkiye'deki yö- netime ve Atatürk devrimlerine karşı aldığı saldırgan tavır ile dikkati çeken şeriatçı bu gru- M Arkası Sa. 7,Sû. 7'de Teslime Nesrin ile îsveç'te konuştuk 'Ben sürgünde açan bir çiçek değüîm' • Nesrin, 'Geri dönmem gerektiğine inanıyorum. Çünkü ülkemde savaşmam gerekiyor. Riskler almam gerekıyor. Yaşamım, bana ait değil' diyerek aydın sorumluluğunu dile getiriyor. GÜRHAN UÇKAN STOCKHOLM - Bangla- deşli kadın yazar Teslime Nes- rin Stockholm'de yaptığımız söyleşide özellikle ülkesine geri dönmek istediğini vurguladı. Bangladeş'te laikliğin perişan edildiğini öne süren Nesrin. "İslam adına ner türlü suç işleni- yor. Hükümet. onlann dediği her şeyi yapıyor, çünkü onlann ipinde oynuyor" diyor ve ekli- Aleviler toplandı Tayyip Erdoğan bölücü ve halk düşmanı' • Karacaahmet'teki cemevinin yıkımına karşı çıkan Alevi dernekleri dün bir araya gelerek toplantı düzenledi. Diyanet İşleri'nin devlet yapısından çıkanlmasının istendiği toplantıya katılanlar İstanbul Anakent Belediye Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı kınadılar. İstanbul Haber Servisi- leştirilen toplantıda. Alevile- Karacaahmet Sultan Kültür re yönelik saldınlann son Derneği cem ve aşevinin. İstanbul Büyükşehir Beledi- yesi'nce kaçak olduğu gerek- çesiyle kısmen yıkılması. Ale- vı deraeklenni biraraya getir- di. Yurtiçi ve yurtdışından 100'ün üzerinde Alevi derne- ğinin katılımıyla dün gerçek- re bulması için merkezi bir fe- darasyon altında birleşmenin zorunluluğu ve örgütlenme- nin önemi dile getirildi. Top- lantıya katılan dernek yöne- ticileri, İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından gerçek- mArkasıSa.6,Sü.3'te yor: "Başbakan Begüm Halit Ziya, iktidara geldiğinden beri köktendincilerin ner dediğini yapıyor. Nesrin, Kahire'deki 'Nüfus ve Kalkınma Konferansı' nın adını duyduğunu belirterek şöyle konuşuyor: - Burada Ingilizce gazeteler edinemiyorum. İngilizce TV- haberleri izleyemiyorum. Ha- ber dünyasından tecrit olmuş bir haldeyim. Ama Vatikan'la köktendıncılenn aynı şeylen söylediklerini duydum. Bana kalırsa bu tür dinciler, dün- yanın her yerinde aynıdırlar. Hıristiyan köktendincilerle Müslüman köktendinciler hep aynıdırlar. - Bangladeş Başbakanı Be- güm Halit Ziya Kahire'ye git- medi. Bizim kendi Başbakanı- mız, Bayan Tansu Çiller de 'Ge- leceğim' dedi, ama gelmedi. (Bu- rada yüksek sesle gülüyor). Se- nin de karşı olduğun. yobazlara ödün verilmesi değil mi? - Evet. hem de nasıl! - Ama, Pakistan'ın Başbakanı Benazır Butto toplantıya katıl- dı... - Evet, ama o da ödün verdı. • Arkası Sa. 6, Sü. 1 'de 3. Binyıl'a Doğru Tanrı'ııın siyasal yükselişi • Kenyah toplumbilimci Prof. Ali A. Mazrui, yeni binyılla ilgili beklenti ve tespitlerini Cumhuriyet için yazdı. Mazrui. 'Tann Öldü' sözünün 6O'lı yıllann en inatçı sloganı olduğunu belirterek komünizmin Avrupa'daki çöküşünün, devlet ateizminin mezar yazısı olduğunu düşünüyor. Giderek daha çok ülkenin ruhbanlaştığını yazan Mazrui. bu süreç içerisinde devletin ataerkil yapısının zayıfladığını. kadının siyasal mekanizma içerisinde yeralmasıyla bağjnüb olarak dinsel kurumlarda da ön plana çıktığını, öıneğin, Ingiltere'de Anglikan ruhban sırufının çift cinsiyetli bir yapı sürecine girdiğini vurguluyor. 12. Sayf ada ÖVLE SARHOŞ OLSAM Kİ- Politika sahnemizin en üstündevdi. kimi zaman şapkasını almtş geçici Nr süre çekihni^... Kimi zaman da süngülerie alaşağı edilmişti... \ncak her defasında geri dönmeyi bilmişti... \ aşamının en zorlu anında dahi kendisini yalnız bırakmavan kişi ise eşi Nazmi>e Demirel olmuştu... Şimdi de eşi ile birlikte Basın 94-Sonbahar Gecesi'niıı onur konuğu\du davetlilerin ısrarlannı kıramıyordu... Ve Süİeyınan Demirel, v lUar sonra kalabalık bir davetli kideanin önünde gözleri ilkbahannı yaşarmtş gibİ tşü ışıl eşi ile dans etti... Demireller'insonbahardansı MUHARREM AYDIN Yaşamının büyük bölümünü "politika sahnesi"nde geçiren Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel ile kendisini "bir an bile" yalnız bırakmavan eşi Nazmiye Demirel. uzun yıllardan sonra ılk kez. Türkiye Gazetecıler Ce- mıyeti'nce, Beyberbevı Sarayı'nda düzenlenen "Basın'94-Sonbahar Gecesi"nde piste çıkarak, "Öyle Sarhoş Olsam ki" parcası eşliğinde dans etti. Zamanlannın çoğu bölümünü meslekleri için harcayan gazeteciler "senede ancak birkaç günü kendilerine av ınrlar. Türkıve Gazeteciler Cemi> eti'nın(TGC). "mesleki dayanışmayı pekişrirmek" amacıv la duzenledığı geceve katılan çok sayıda gazeteci bu kez "felekten bir gece" çaldı! Işte, "Basın'94-Sonbahar Gecesi"nin, dikkatımizi çeken bazı "aynntılar" ışığında ortaya çıkan anatomısı: "Eski kuşak" ile "yeni nesil" • Arkası Sa. 6, Sü. 6 'da Cumhuriyet, 'ödül ihalelerin' perde arkasını açıklıyor Raporlar göz ardıedildi • Bizim Vadi Kooperatiff ndeki usulsüzlükler nedeniyle Başbakan Tansu Çiller'in eşi Özer Uçuran Çiller'e karşı açtıklan davadan. 1 milyon dolarlık Başbakanlık Tanıtma Fonu ihalesi için davet aldıktan sonra geri çekilen Mukaddes Akça. Pınar Kılıç ve Ahmet Duru'nun ortağı olduklan Pars McCann Erickson hakkındaki usulsüzlük raporu dikkate alınmadı. KEMAL YURTERİ ANKARA - Bizim Vadi Kooperatifı'ndeki usulsüzlükler nedenivle Başbakan Tansu Çil- ler'in eşi Özer Uçuran Çiller'e karşı açtıklan davadan, Başbakanlık Tanıtma Fonu ihalesi için davet aldıktan son- ra geri çekilen Mukad- des Akça, Pınar Kılıç ve Ahmet Dunı'nun ortağı olduklan Pars Mc Cann Erickson firması hakkındaki usulsüzlük raporunun göz ardı edildiği belirlendi. Çil- ler'in eski davacılannın ortağı olduğu şırket. Başbakanlık Teftiş Ku- rulu raporunda "usul- süz tahsil ettiği paralan" iade etmesine karşın. "devleti zarara uğratmak"la suçlandı. Koalisyon hükümetinin göreve başlamasmın ardından vapılan incelemeler sırasında. Mc Cann Erickson firmasıyla birlikte. yine son tanıtım kam- panyasmda ihale kazanan Young and Rubicam adlı firmanın da bazı usulsüz uygulamalan ortaya çıkanldı. Teftiş Kurulu • Arkası Sa. 7, Sü. 1 'de ANAP'tan önerge • Başbakan Tansu Çiller'in Başbakanlık Tanıtma Fonu kaynaklannı 'örtülü ödenek gibi kulanmakla' suçlayan AN AP İstanbul Milletvekili Bülent Akarcalı, TBMM'ye yönelttiği bırdizi soruyla Meclis'in Çiller'den fondan ihale alan şirketlerin ortaklannı açıklamasını ıstemesıni önerdi. • 6. Sayf ada G U N D E M MUSTAFA BALBAY Cumhupiyet'in SuçlarıL ANKARA - Başbakan Tansu Çiller ve eşi özer Çiller ile ilgili iddialar giderek 'malvarlığı' boyutunu aşıyor. Gazetemizde yayımlanan son haberler, Çiller çiftinin sadece malvarlıklarını arttırmakla, vergiden kaçmakla kalmadıklarını, Başbakanlık koltuğunun sağladığı ola- nakları da kullanmaya başladıklarını ortaya çıkarıyor. Olayın bu yönü çok önemli. Tansu and Özer Çiller'in, haksız ve ahlaki olmayan yollardan zengin olmaktan öte Türkiye'yi 'tanıtmak üze- re'oluşturulan fonu, kendilerini 'kurtarmak için' işlettik- leri iddia ediliyor. • Arkası Sa. 6, Sü. 3 'te Koalisyonda kdıçlarçeküdi • Anayasa Mahkemesi'nin. özelleştirme yetki yasasına ilişkin gerekçeli karannın ardından yayımladığı bildiride, "Anayasa. özelleştirmeye engel değil" görüşüne yer vermesi. koalisyon ortaklan arasındaki özelleştirme pazarhğını. "hükümetin geleceği konusunda karşıhklı restleşmeye" dönüştürdü. M 3. Sayf ada Yunanbotundan balıkçılara uyan ateşi İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu)- Türk trol teknelerine Midilli Adası'nın 9 mil açı- klannda Yunan Liman Koru- ma botundan ateş açıldı. Bir trol gemisi isabet alırken olay- da ölen ya da yaralanan ol- madığı. gemılerin Karabu- run'a döndükleri belirtildi. Karadeniz'den Ege'ye av- lanmak için gelen trol teknele- ri dün Midilli adası'nın 9 mil açıklannda seyrederken Yu- nan Liman Konıma botunun saldınsma uğradı. Edinilen bilgjye göre. sivil giyimlilerin bulunduğu Yunan botundan Türk teknelerine "Midilli'nin 9 mil açığındasınız 12 mil m Arkası Sa. 7, Sü.l'de İSVEÇTE SOSYAL DEMOKRATLAR KAZANDI • 6. Sayfada