Katalog

29 AĞUSTOS1994 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA HABERLEREV DEVAMI G U N D E M MUSTAFA BALBAY Hac ticaretini örgütümüz yaptı METİN D ALMAN BONN/KÖLN - Refah Par- tısı'nın yurtdışı orgütu konu- tnundakı Avrupa Mılh Gorûş Teşkılatlan (AMGT) hac tıca- retı yaptıklannı ıtıraf ettı Al- man televızyonu ARD'nın Cumhunyet'te yayımlanan araşürmalan kaynak gostere- rek hazırladığı 'Exdusrv' adh programın Alman polısı ve gu- venhk bınmlennı harekete ge- çırmesı uzenne panığe kapılan RP-Mılb Goruş çevrelen taraf- tarlannı yatıştırmak ıçın yap- tıklan açıklamada kendılennı ele verdıler Refah destekçısı Mılh Goruş'ün tıcan hac orga- nızasyonu yaptığı boylece bel- gelendı Alman televızyonunda yayımlanan ve Cumhunyet muhabınnın açıklamalanna getuş yer veren 'Mercümek Skandalı' belgeselınde, Refah Partıh Mılh Goruş yoneücılen- ne aıt 20 tıcan kurumun Turk şenatçılara para kaynağı ola- rak çahştığı behrtıhnıştı Bu ge- hşmeler uzenne Mılh Goruş ust düzey yönetıası Hasan Özdo- ğan orgutun Almanya'nın Koln kenundekı merkezınde düzenledığı basın toplantısı- nda, bu haberlenn CIA ve MOSSAD tarafından yönlen- dınlen 'si> asi hayalleri suy a düş- müş müitan Tiırk Stalinistleri' tarafından yayıldığını kamuo- yuna açıklamışu Refah'ın Al- manya'da maskesının duşmesı- ne neden olan belgesel film çah- şmalannı hazırlayan Turk ve Alman gazetealerden oluşan ekıbı "Bu gibi kişiler bir gün kendikrini besleyen sahiplerini de yok edecek kadar tehlikdi ve aşağılık yaratıklardır" sozleny- Trilyonluk silalı sevgisi! le suçlayan Mılh Goruş kur- maylan, gazetealen mıhtan kadrolanna hedef gostenyor- AMGT yönetıası Hasan Öz- doğan düzenledığı basın top- lantısında "AMGT bir ticaret şirketi değitdir. AMGT, üyeleri- ne yönelik hizmet amacıyia hac organizasyonu ve kitap-video sa- bşı dtşında hiçbir ticari şirkete sahip değUdir" dıyerek "AMGT Yönetim Kurulu'na mensup kişi- lerin veya AMGT üyelerinin özel kişiler olarak ticari faaliyet- lere katılmaları ise doğal bir ol- gudur. Gayet tabüdir ki biz, AMGT olarak üyelerinuzi tka- rete katılmaları yonunde teşvik etmekteyiz" yorumunu yaptı AMGT yonetıcısı Hasan Oz- doğan'ın Koln'dekı basın top- lantısında kullandığı bu sozle- nn, Refah Partısı yayın organı konumundakı Mılh Gazete'nın Avrupa baskısında aynı sozler- le yer aldığı behrlendı Refah Partısı Başkanı Nec- mettin Erbakan ın da kauldığı Belçıka'nın Anvers kentın- de duzenlenen AMGT 10 Ge- nel Kurulu çerçevesmde yapı- lan açıklamalar hac vurgunu- nun çerçevesını belırhyordu Anvers'te yapılan açıkla- malarda 1994 yıhnda AMGT organizasyonu cerçevesmde 14 bın 500 kışının hacca gondenl- dığı behrtılmıştı AMGT organizasyonu cerçevesmde hacca gıdenlerden ahnan ucretın 3 bın 500 mark olduğunu behrten Mılh Go- ruş'e yakın kaynaklar, hac cıro- sunun 50 mılyon 750 bın Al- man Markfru (yaklaşık 1 116 tnlyon lıra) bulduğunu bıldın- yor t • Baştarafi l.Sayfada lmasının hemen ardından 5 ay ıçınde 834 tabanca, 143 tüfek satıldı 1991 yıhnda bu sayı ta- bancalarda 10 kat artarak 9 bın 999 adet, 1992 yıhnda bıraz du- şerek 6 bın 656 adete, 1993 yıhnda yme artış gostererek 11 bın 944 adete ulaştı 1994yıhnın ılk 7 ayında bu sayının 4 bıne yakın olduğu behrtıhyor tthal tufekler tabancalar kadar ılgı gormese de 1990 ve 1993 yıllan arasında toplam 921 ıthal tufek ve 1 mılyon 245 bın 626 adet fı- şek saüldı Önemli gelir kaynağı Sılah saüşı, MKEK ve Sa- vunma Sanayıı Musteşarhğı ıçın onemh bir gehr oluşturu- yor Savunma Sanayıı Muste- şarlığYna venlen ıthal yetkısını geçıcı ve sözleşmeye dayah ola- rak yüruten MKEK, 4 yıl ıçın- de 609 mılyar 50 mılyon 506 bın hrahk ıthal tabanca, 14 mılyar 353 mılyon 679 bın lırahk ıthal tüfek, 8 mılyar 749 bın hrahk fı- şek satü ve yerh uretım Kın- kkale üpı sılahlardan da 168 mılyar 893 mılyon hrahk gehr eldeetü Kınkkale sılahlanndan elde edılen gehnn tümunu alan MKEK, ıthal sılahlardan küçuk oranda komısyon ahr- ken paranın gen kalan kısmı Savunma Sanayu Muste- şarhğı'na venhyor MKEK'- nın, 1994 yıhnda 200 mılyar h- raya yakm ıthal sılah sattığı kaydedıhyor MKEK'nın sattığı sılahlann ıçınde en ucuzu yerh uretım Kı- nkkale üpı sılahlar 20 mılyon hra avannda olan Kınkkale'- ler, alün \e gumuşle kaplana- rak daha değışık fiyatlarla satı- labıhyor Ruhsat gıderlen ve çeşıtlı kesıntıler nedenıyle, MKEK'nın hste fıyatlannın us- tune ortalama 15 mılyon ekle- mek gerekıyor Bulundurma ruhsatı alabıhnek ıçın nufus cuzdanı suretı, ıkametgah belgesı, sabıka kaydı, doktor raporu ve 3 fotoğraf yeüyor ve bu koşullan yenne getıren her- kes bulundurma ruhsatı alabıh- yor Taşıma ruhsatı ıçın bulun- durma ruhsaünda aranan bel- gelenn yanı sıra, can guvenhğı endışesı taşındığına ıhşkm bıl- dınmde bulunmak gerekıyor Başvurular, vahhkler kanalıyla, emnıyet mudurluklenne ıletıh- yor Yakın zamana kadar vahhk- ler tarafından venlen sılah ruh- satlan, çeşıth rahatsızhklann ortaya çıkması uzenne yenıden İçışlen Bakanhğı tarafından ve- nlmeye başlandı Bulundurma ruhsatına sahıp olanlar, sılahlannı sadece evle- nnde ya da arabalannda bu- lundurabıhyorlar, taşıma ruh- saüna sahıp olanlar ıse sılah- lannı ıstedıklen her yere gotu- rebıhyorlar Emnıyet Genel Mudurluğu, vatandaşlann sılah ruhsatı ış- lemlennı yuruturken Denız, Kara ve Hava Kuvvetlen ko- mutanhklan ve Jandarma Ge- nel Komutanhğı, 12 Eylul sıra- smda ele geçınlen "zoralnn" sı- lahlardan personehne çok sa- yıda verdı Personehn kışısel mah olan bu sılahlar ıçın Emnıyet Genel Mudurluğu'ne büdınmde bulu- nulmuyor ve komutanhklann verdığı bir belge, sılah ruhsatı yenne geçıyor Özelleştirmede 'Soysal ağırlığı' • Baştarafi l.Sayfada "gönüllü emeklilik" halıne do- nuşturuldu Yasa tasansında SHP, ANAP ve RP'nın ısteğı uzenne, Yaramançı'nın, yasa de kurulacak Özelleştırme Yûksek Kurulu'nda (ÖYK) yer almaması da öngorulüyor özelleştırmenın yapılabıl- mesı ıçın anayasaya uygun bir yasa hazırhğına gıren koalısyon ortaklan uzlaşmaya vardılar ANAP ve Refah Partısı'nın de goruşlen ahnarak hazırlanan yasa tasansında, Mumtaz Soy- sal'ın ısteğı uzenne, tekel kap- samında olan stratejık kamu ık- tısadı teşekkullennın mulkıye- tının satılmaması, ancak ışlet- mesının devredılmesı ve ozelleş- tırümemelen ıçın ayrı ayn yasa çıkanlması öngorulüyor KOÎ Başkanı Tezcan Yara- mancı, Cumhunyet'e yapüğı açıklamada, ANAP'ın ozeUeş- tırmede kamu bankalanna ön- cehk venhnesı tekhfının, yasa- da bir ılke olarak yer alacağını, Mûmtaz Soysal'ın ısteğıne gore yapılan düzenleme ılede "zonın- İu etnekliliğiıı", "gonullü emek- lilik" hahne getınldığını behrtü KİT'lerde çahşan personel ıçın emekhhk sûresının kadın per- sonel ıçın 20 yıl, erkek personel ıçın de 25 yıla duşuruldüğünu anlatan Yaramancı, erken emekhğı kabul edenlere pnm venleceğını bıldırdı Özelleştırme yasasmın onay- lanması durumunda bir karar mekanızması olarak kurulacak olan Özelleştırme Yuksek Ku- rulu'nda, yalmzca sıyasılenn bulunacağmı da anlatan Yara- mana, ışjemlenn hızlandın- hnası ıçın ÖYK'dekı bazı yetkı- lenn, kendısının başkanlığını yapacağı Özelleşünne İdaresı Başkanhğı'na devredıleceğını soyledı ANAP, RPve Mumtaz Soysal, ozelleştırmeye ıhşkm kararlann seçılmışler tarafı- ndan venhnesı gerektığını be- lırterek Yaramancı'nın kurulda yer almamasını ıstemıştı Yasada yer alan bir dığer yenı madde ıle de kamuya açık ohnası gereken bılgılen once- den elde eden ve bunu kendı menfaatı ıçın. kullanan, ılgıh kuruluşta ve Özelleştırme İda- resı BaşkanhğVnda çahşan per- sonele cezaı ışlem uygulana- cağını anlatan Yaramancı, özelleştırme ıle ılgıh haarhklara devam ettıklennı de sozlenne ekledı Yenı hazırlanan ve bu hafta ıçınde Bakanlar Kurulu'na su- nulacak olan özelleştırme yasa tasansı, ağustos ayı başında Mechs'e sunulan ozelleşürme yasa tekhfinın temel ılkelennı ıçenyor • Baştarafi l.Sayfada -Kıbrıs konusunda gelışmeler ve ın- san hakları Başbakan Çiller temmuz ayında boyle bir kararın kesınleşmesı duru- munda reddedıleceğını soylemıştı Yanı bu kararın alınmasıyla, ne yapa- cağımızı bastan belırtmıştık Ve yaptık Konunun pek çok yonu var örtce şunun altını çızelım Yenı dunya duzenının yorungesı ABD çıkarlarına oturtulmuştur ABD- nın dış polıtıkasında bırıncı madde budur Dunya barışı, ınsan hakları demokrası bunun arkasından gehr Ardından ABD nın Turkıye'ye getır- dığı koşulda ne ölçude samımı oldu- ğuna bakalım Kıbrıs konusunda Turkıye nın tek başına yapabıleceğı bir şey yoktur Insan hakları ıse Guneydoğu sorunu ıle ılgılıdır Yanı ABD, ınsan haklarının "vazgeçılmez bir savunucu kısvesıy- le Türkıyeye dıyor kı, "Arkadaş ul- kende ınsan hakları ıhlalı var Dışışle- rı Bakanlığımız bu konuda rapor hazı- rlayacak Eğer yeterlı adım at- madınızsa, bu 36 5 mılyon doları ver- meyız Ona gore " ABD, en çok yardımı kıme yapıyor"7 israıl'e 3 mılyar dolar Sonra kım gelryor'' Yardıma Muhtaç Olanın... Mısır 2 1 mılyar dolar Kaba bir hesapla Mısır, Turkıye'- den altı kat daha fazla yardım alıyor Mısır da ınsan hakları Turkıye den daha ılerı mfi Sanmıyoruz Bu ulkede de pek çok ıç sorun var, teror var Mısır a yılda 20 mılyonu askın tunst gelıyordu Son bırkaç yılda Islamı te- ror nedenıyle bu rakam 5-6 kat azaldı Iç muhalefete de ızın verılmıyor Ne- redeyse tek ozgurluk, Hüsnü Muba- rek'ı sevme ozgurluğu ABD Mısır a nıçın boyle bir dayat- ma getırmıyor^ Getırmez, çunku Ortadoğu da Mısır ABD ıçın hala çok gereklı Turkıye de 1970 lı yıllarda çok ge- reklıydı Soğuk savaşın doruğa çıktığı yıllardı Turkıye'dekı usler ABD ıçın çok onemlıydı Ve yapılan hıbe yardımı bir mılyar dolan aşkındı Bir de yardımın ozune bakalım Yuzde onluk bir kısıtlama getırılme- seydı ve her şey planlandığı gıbı yuru- seydı ABD Turkıye ye 365 mılyon do- lar verecektı Bız bunu, ekonomımızın düzeltılmesı ıçın mı harcayacaktık"? Hayır Kılıtlenen toplusozleşmeler, arttırı- Imayan memur maaşlan ıçın mı har- cayacaktık7 Hayır Nerede kullanacaktık'? ABD nın daha once Turkıye ye sattığı sılahlann ve askerı araçların bakımı ve yedek parçalarının alımı- nda Anlaşma boyle Bu yedek parçaları ıstedığımız ul- keden satın alabılecek mıydık'? Hayır Sadece ABD'den alacaktık Yanı bu para, F-16 uçaklarının moder- nızasyonunda, M-118, M-8 roketatar- ların yedek parçalarının alımında, C- 130 naklıye uçaklarının yedek parça- larında kullanılacaktı Belkı bu kısıntıya ABD'lı savaş ta- cırlerı çok bozulmuştur' Yuzde 10'luk bölume posta koyduk dıye kımse ' ulusal onurumuzu koru- duğumuzu' sanmasın Bir mıktar zevahırı kurtardık o kadar Koşul bastan belli ABD nın Turkıye ıle Yunanıstan'a yardım yapmasına temel oluşturan 22 Mayıs 1947 tarıhınde ABD Kongresı - nde kabul edılen yasanın uçuncu maddesını ozetleyelım ' Yardımı alan ulke, bunun nasılkul- lanıldığını ızlemek amacıyla ABD me- murlarınm ulkeye serbestçe gırışını, memurların ıstedığı her turlu bılgıyı vermeyı Iş bu kanun uyannca borç, kredı, hıbe veya başka bırşekılde her- hangı bir yardım faslından alman pa- rayı, baska bir hukumetten alman borcun anaparası veya faızı ıçın kul- lanmamayı kabul eder" Aynı ya- sanın beşıncı maddesı de soyle ABD Cumhurbaşkanı, zaman za- man ış bu kanun hukumlerının yuru- tulmesı ıçın gereklı ve uygun olabıle- cek kurallar koyabılır Bu kanun uyannca kendısıne venlen kuvvet ve yetkılerı kendısının tayın edeceğı bır daıre, a/ans, bağımsız kuruluş veya memurlar vasıtasıyla kullanabıhr ABD, yardımı kısmen veya tamamen gen alma hakkına sahıptır " Bu yasadan 50 gun sonra 22 Tem- muz 1947'de Turkıye ıle ABD bır yardım anlaşması ımzaladı Altında Turkıye adına Hasan Saka, ABD adı- na da Edwin C. Wilson'un ımzasının bulunduğu bu anlaşmada, sozunu et- tığımız yasadakı maddeler yer aldı ABD ıle daha sonrakı yıllarda ımzala- nan, yenılenen Savunma ve Ekono- mık Işbırlığı anlaşmalarının (SEİA) tumu 1947 'dekı temellere dayanıyor Benzetmeyı hoş gorun Turkıye'- nın oncekı gun olduğu gıbı zaman za- man ABD'ye "sert çıkması", aynı ya- tağa gırıp sırt çevırmeye benzıyor Ortadoğu atağı • Baştarafi l.Sayfada banş surecı, Fılıstınhkre ozerkhk ven- len yerlerdekı yenıden ımar konusunda ışbırlığı. Irak ve ıkıh ekonomık ılışkıle- nn gehştınlmesı uzennde duruldu Tur- kıye, Urdun'un son donemde lsraıl'le yaptığı anlaşmaya ve bu ulkenın banşa yaptığı katkıya tam destek verdığını açı- kladı Gezı. Turkıye'nın Ortadoğu'da aktıf hale gelmesı dognıltusunda onem- h bır adım olarak değerlendınhyor Amman'da Marka Asken Havaa- lanı'nda resmı torenle karşılanan Demı- rel, Urdun Krah>et Mezarhğı ve Turk Şehıthğı'nı zıyaret etükten sonra Kral Huseyın tarafından sarayda karşılandı Kral Huse>m ve Demırel, Urdun'den aynlmadan once ortak bır basın top- lanusı duzenledıler Demırel, bır gazete- cının, "Tıirki>e'nin Ürdün'e su vermesi'' konusundakı sorusuna karşıhk, konu- nun goruşmelerde ele abnmadığını soy- ledı Demırel, Manavgat Çayfnı ıma ederek şoyle konuştu "Türkiye'nin gûneyinde denize dökü- len bol suyu var. Biz. denize dokulen bu suyu, genûlerle göndermek istiyoruz. Bu çaltşmalarda onıimuzdeki altı ay, bir yıl içinde sonuç alınabüir. Kim para oderse suyu alacak. tsteyen alacak. Boru hattıy- la su goturmek için 10 milyar dolar ge- rekiyor. Boruyla su taşıma daha uzun do- nemli bir konu." Urdun ve Israıl'ın su kıtlığı ıçınde ol- ması, banş sureanı tıka^abılecek konu- lar arasında yer alıyor Israıl, Urdun'un onemh su kaynağı olan Yarmuk Nehn uzennde Amman'ın baraj ınşa etmesıne karşı çıkıvor İsraıl'ın su gereksınmesı- nın onemh bır bolumunu sağladığı ye- raltı sulannın bır kesımıyse Fıhstınhle- nn yonetımıne bırakılmakta olan top- raklarda bulunuvor Bu durumda, Isra- ıl ve Ürdun'un gozu. Turkıye'dekı su kaynaklanna donmuş durumda Demırel ve Kral Husevın, Irak'a kon- muş olan Bırleşmış Mılletler ambargo- sunun "bir an önce kaJkmasmı" ıstedık- lennı behrterek bu konuda ıkı ulkenın danışmalara devam edeceğını açıkladı- lar Demırel. Irak'a gıden Turk ticaret he>etı ve Habur Kapısı'ndan tıcaretle ıl- gıh bır soru>a karşıhk, Turkıye'nın tek başına hareket etmeyeceğını. Turkıye dışında pek çok ulkenın de Irak'la tıca- ret yapmaya çahştığına dıkkat çekerek bu ısteklenn BM yaptınmlan nedenıyle gerçekleşemedığmı behrttı Irak'ın, uluslararası toplum arasına gırmesını ıstedıklennı soyleyen Demı- rel, BM'nın de ambargoyu "bir an önce kaldırması" gerektığını behrttı Ambar- gonun, Irak'ın toprak butunluğünu teh- lıkeye duşurebılecek sonuçlara yol aça- bıleceğmı vurgulayan Demırel, bu ko- nuda Urdün'le aynı goruşu paylaştı- klannı sozlenne ekledı Dışışlen Bakanı Mumtaz Soysal, aynı konuda, Amman'dan Ankara]ya do- nerken yaptığı açıklamada, Ürdunlu yetkılılenn. Irak'ın BM'nın ısteklenne ıhşkm bır ıkı konuda adım atması duru- munda, ABD'nın yaptınmlan devam ettırme çabalannda, "güç duruma" duşeceğını aktardıklannı bıldırdı Soy- sal. Ankara ve Amman'ın bu konuda çok yonlu bır ışbırlığı ıçıne gıreceğını de sozlenne ekledı Aynca. ıkı ulke arasındakı tıcaretın arttınlmasının da goruşmelerde ele alındığı behrtıhvor Geçen yıl Turkıye'- nın Urdun'e yaptığı dışsatım yaklaşık 150 mılyon dolar olmuştu Buna karşıhk Ordun, Turkıye'ye. buvuk ço- ğunluğu fosfat olmak uzere yaklaşık 20 mıl> on dolarhk dışsatım yaptı Ürdunlu yetkıhler, tıcaretın çeşıtlendınhnesını ve Turkıve'nın Ürdun'den yaptığı dışahmın artmasını ıstıyorlar Korfez Savaşı sonrasında. dışsaumının buyuk bolumu Irak'a olan Urdun'un. bır olçude "mecburen" Sad- dam Hüseyinı desteklemesı, Batılı ülke- ler yanında Korfez ulkelennden de tep- kı gormuştü Urdun'un ıçıne duştuğu 'Şalnızlık" sırasında Ankara, Ürdun'e ozellıkle "siyasal destek" sağlamış ve yalnızhktan kurtulması ıçın çahşmıştı Ürdun'un. İsraıl'e karşı tutumunu yumuşatarak Ortadoğu banş goruşme- lenne olumlu >aklaşması, bu ulkeyı Or- tadoğu banş surecınde kıht noktaya ge- urdı Turkıye, Ürdun'un bu vaklaşımı- na destek verdı Bu sureç sonunda, Kral Huseyın geçen yıl temmuz ayında Tur- kıye'ye bır gunluk bır çalışma zıyareün- de bulunmuştu Demırel'ın Amman'a dun yaptığı zıyaret, bu ayaretın ıadesı anlamına gelıyor 1991 yıhnda eskı Sovyetler Bırhğı'nın dağıhnasından sonra dıkkaünı daha çok Orta Asya ve Kafkaslar'a çevıren Ankara'nın, Ortadoğu'da Korfez Sa- vaşı sonrası gelışmeler nedenıyle Korfez ve Ortadoğu ulkelenne bır açıhm sağla- mayı hedeflemesı de Turkıye've her za- man "sempatiyle" yaklaşmış Ürdun'le olan ıhşkılenn sıcaklaşmasının bır baş- ka nedenını oluşturuyor lıırkıye oııenılı bır kopru AMMAN (AA) - Ürdun'dc yayımlanan Jordan Times gazetesınde yer alan bır yazıda, Turkıye'nın Arap dunyası ıle Avrupa arası- nda önemh bır köpru olduğu belırtıldı "Getecekteki rol ortağı" başhkh yazıda. Cumhurbaşkanı Süievman Demirel'ın Ür- dün'e yaptığı bır gunlük zıyaretm. Araplar ve tsraıl arasındakı banş cephesmde meydana gefcn geiışmelenn ışığında ayn bır önem arz erüğı vurgulandı Yazıda, Cumhurbaskanı Demırel ve Kral Höseyin'ın. Ürdun ve Israıl arasında ımzala- nan Washıngton deklarasyonu ve banş sûre- cindeki son gehşmelen değerlendıreceklen, bölgenın gelecektekı yapüanması konusunda görüş ahşvenşmde bulunacaklan ka>dedıldı Turkıye'nın sadece jeopohük acıdan değıl, ekonomık açıdan da çok onemlı bolgesel guç olduğu vurgulanan yazıda "Böl^deki büyük su sonmumm Türkiy e'nin katıümı ve katksı ol- madan çözûlemeveccğini hatırtamak, bunu ka- vramak için yeterli olacaktır" ıfadesı kui- lanıldı Turkiye*nin rolü Jordan Tımes gazetesındekı yorumda. Or- tadoğu'da gelecekte kaydedılecek ekonomık büyûmede Turkıye'nın de rol oynayacağı kaydedıldı Ikıh düzeyde Amman ve Ankara arasında- kı ıhşkılenn her zaman en ıyı duzeyde olduğu ıfade edılen yazıda, Kral Hüseyın'ın bu üışkı- lenn guçlendınlmesı ıçm Turkıye'ye bırkaç a- yarette bulunduğu haurlaüldı. Yazıda şu goruşlere yer venldı "Biz Ürdûn'de Türkiye'yi dfîny anm bu bölü- iDttade istikrar \e güveoUğin güçlenmesinde önemli bir rolü buhınan bir bolgesel güç olarak görmeye devam ediyonız. Türkiye'nin bem Arap dünyası hem de Avnıpa'ya coğrafi yakrahğı Ortadoğu ve Avrupa arasında önemli bir köprû gdrevi yapmasını sağiı>or. Türkiy e- İrdün arasındaki butun bu olumlu gelişmeler bir boştukta değil, Türk ve Arap halklarmı bir- birlerine bağlav an zengin dini ve kuttürel ortam içinde meydana geliyor." Jordan Tımes gazetesındekı jaada, sıyası alanda Türkiye'nin Arap-Israıl anlaş- mazhğmda Araplann haklannı sebatla sa- vunduğu kaydedıldı Turkıye'nın Irak'a uygulanan yaptınmlann hafıfletıhnesı ve bu ulke ıle bolgesel ve ulusla- rarası ıhşkılenn normalleştınlmesı çağnsında bulunduğu hatırlatılan yazıda, "Böİgede tam istikrar Bağdat olmadan sağianamaz. Türkiye bu yönde bazı Kajnlar açryor ve bu gjrişımleri- nin desteklenmesi gerekiyor" denıldı Erez: Irak'a ambargo kalkıııalı Türkiye kabile devleti değil e k • Baştarafi l.Sayfada bozdu "Türkiye bir kabik devleti değiklir" dıyen Soysal kendı bakanhğı sırasındakı uvgulamalarla Batı'dan kopulduğu eleştınlenne ıse "Asıl şimdi Batdı oluyoruz. Çünku Badlı devlet demek, kendisi- ni kabul ettiren devlet demektir" dıyerek yarutladı Soysal, ucakta gazetecılere yaptığı açıklamalar sırasında, KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş'- ın Rumlarla "masaya orurmama" y aklaşımma des- tek verdı Habur Kapısı'ndan geçışın, Bırleşmış Mületler Guvenhk Konseyı nden Yumurtalık- Kerkuk konusunda alınacak karara kadar "kısa bir sure daha" başlamayacağını bıldıren Soysal, Kuzey Irak'a, Kurt devletının oluşması amacıyla gıden her yabancının geçmesme Turkıye'nın ızın vermemek ıçın baa haarhklar yaptığını açıkladı Tunzm Bakanı Halil Çulhaoğlunun eleşünsını yanıtlayan Dışışlen Bakaru "Vize koyarsak turist azalmaz. Lygıîlama yıl sonunda başlayacak" dedı ABD'nın koşula bağladığı asken yardım kredı- lennın reddedılmesını, buna karşıhk serbest bırakı- lan dıhmın kabul edılmesıru eleştırenlen yanıtlayan Soysal şunlan soyledı "Bu kredinin koşullu olan bolumune 'hay ır' deme- miz. gensını kabul etmeınıze engel değıldır Onlara bir işaret vermek ıstedik. Konuları bırbırine kanştı- rmasmlar. tnsan haklarıyla, Kıbrıs'la, ortak çıkar- lanmızı koruyan anlaşmalara gore venlen kredıyi kanştırmasınlar. Bunlan karıştırmak işin özune aykırıdır. Onlar da bunu bildikleri için yuzde 10'u askıya aldılar. Sembohk bir mesaj vennek ıstediler. Biz de boyle sembolik bir yanıt verdik. Elma ıle ar- mudu kanştırmayın dedik." Soysal ın onemb me- sajlanndan bın de Kuzey Kıbns Turk Cumhunyetı (KKTC) Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş'ın, eylül- de masaya oturmamak konusundakı tavnna verdı- ğı destek oldu Soysal, güven arttıncı onlemler ko- nusunda KKTC'nın ehnden gelen her şeyı yapüğını, ancak Avrupa Bırlığı mahkemesının am- bargo karan alarak uygulamaya başladığına dık- kat çektı Habur Kapısı ndan henuz araç gecışının başlamadığını soyleyen Soysal, BM Guvenhk Konseyı nde Kerkuk-Yumurtahk petrol boru hattının açılması ıçın karar beklendığı bır sırada, Ankara'nın çahşmalara "zarar vermemesi" gerek- tığını soyledı Batıh ınsan haklan kuruluşlan temsılcılennın ve parlamenterlenn Anayasa Mahkemesı ve Devlet Guvenhk Mahkemesı savcılanylagorüşmesıneızm venlmeyeceğın bıldıren Sovsal "Anayasanuı Turk vatandaşlanna tanımadığı bir hakkı, yabancılara tanımak olmaz. Nasıl biz, y argının bağımsı/lığını en- geUeyecek girişınılerde bûlunrauyorsak, yabancılar da bunu \apamaz" dedı Soysal, ınsan haklan ko- nusunda Turkıye'dekı güçlenn çahşması gerektığı- nı, yabancılara kızıp, Bız bıldığımızı yapanz Insanlan ezenz" denemeyeceğini savundu. Soysal, Kuzey Irak'a ner yabancının elınin koiunu sallaya- rak gitmesine izin verilmeveceğini. bu konudakı ça- lışmaların surduğunu sozlenne ekledi. Turkıye'ye vıze uygulayan ulkelere karşıhk ven- lerek vıze uygulanmasırun tunst gehşıru azaltacağı goruşlenne karşı çıkan Soysal, karşılıkh vıze uygu- lamasının yıl sonundan sonra başlayacağını bıldır- dı Soysal vıze uygulanması, Kıbns'ta Denktaş'ın goruşmeme ısteğıne destek venlmesı yabancılann Turkiye'dekı yargı organlannın uyelennı zıyaret etmelenne destek venlmemesı ve ABD'nın asken yardım kredısının reddedıhnesı gıbı konulardakı tutumun Turkıye'yı Batı'dan uzaklaştırdığı konu- sundakı eleştınlen şoyle yarutladı "Tam aksine. şimdi Batı'v a vaklaşıyoruz. Çunkü, Batılı devlet kendını kabul ettiren, kendine saygdı de>let demekür. Bır kabile devleti olmak değVldir. Butun bunlar, bir devletin \ apması gereken şe>lerdır. Bu, Batı'dan kopmak dcğıl, Batı'v a daha fazla benzemektir." Soysal, TBMM Başkanı Husamettın Cindoruk un 1 eylulde Kırgızıstan'a gıtme konu- sunda "suçlu olmadığuu" soyledı BAĞDAT (AA) - Bağdat ta bulunan Turkıye Odalar ve Borsalar Bırlığı (TOBB) Baş- kanı Yalım Erez, "Irak'a uygu- lanan ambargonun kaldırılması, en samimi arzum. \mbargoda vılbaşından başlayarak bir gev- şeme bekliyorum" dedı Am- bargonun 1995 sonunda da tü- muy le kalkacağı tahmınınde bulunan Erez, Irak ıle tıcaretın gehştınlmesı ıçın Odalar Bırlığı olarak her turlu desteğı vere- ceklennı btldırdı Erez başkanhğında, oncekı gun oğle saatlennde Bağdat'a ulaşan Turk ışadamlan heyetı, aynı gun akşamustu Irakh yet- kılılerle Bağdat Fuan Tesıslen'- nde bır araya geldı, heyetlera- raşı ılk goruşmelere geçıldı İşadamlan ve gazetecılerden oluşan 77 kışıhk heyet Irak hu- kumetının davethsı olarak Bağ- dat'ta bulunuvor Erez, goruş- meler oncesı gazetecılere yaptığı açıklamada Irak'a uy- gulanan ambargonun Turkı- ye'yı de ambargo uygulayan bır ulke konumuna soktuğunu soyledı Gezının amacını "var olan şartlarda Irak ile ticaretin nasıl arttırılacağımn yoUaruu araştı- rmak" olarak açıklayan Erez, "Ikinci bir amaç da ambargo- nun kalkmasıyla Irak'ta hayata geçirilecek projeler için şimdi- den anlaşmalar ünzalamak" dı- yerek şunlan soyledı "Beraberimizde gelen firma- ların bir kısmı Irak ile ilişkilerini kesmediler. Bağdat'ta şu anda Tekfen ve STFA'nm bûroları mevcut. Diğer işadamlan da Irak'a gelip gidivorlar. Bu gelişi- miz sırasnîda Irak L laştırma ve İletişim Bakanlığı ile temas- lanmız olacak. STFA, yapıla- cak Bağdat Metrosu Projesi ile ilgileniyor. Yüıe Irak'ta gerçek- leştirmeyi düşündüğü bir diğer proje ise savaştan zarar gören santrallar projesi. Bu projeler ve diğer alanlarda bu seyahatimiz- de epey yol alacağımıza inanıy o- rum." Erez. BM'nın, Bağdat zıyare- tını "ambargonun delinmesi" şekhnde değerlendınp değer- lendırmeyeceğme ıhşkın soru- va, boyle bır duşuncenın ol- madığı karşılığını verdı Heyetler arası goruşmeler oncesı yapılan toplantıda yaptı- ğı konuşmada da Irak ıle tıcan ve ekonomık ıhşkılenn geçmış- tekı sevıyerun aiüna duşmesı- nın, Turkıye'yı olumsuz etkıle- dığını de behrten Erez, şunlan soyledı "Irak'a karşı yürütülen am- bargonun en kısa sürede ta- mamen kaldırüması, en samimi arzumdur. Bu konuyu, Odalar Birliği olarak her platformda di- le getiriyoruz. Habur Gümrük KapBi'nuı Türkiye Cumhuri- yeti'nin aldığı bir kararla birkaç gun once açılmasını sevinçle karşdıyorum. Boylece, ıkı ulke arasındaki ticaretin eski haline getirilip geliştinlmesi imkanı doğmuştur." Erez. Irak ıle tıcaretın gehşü- nlmesı ıçın "TOBB olarak her türlü desteği vereceklerini" vur- guladığı konuşmasında, yapıla- cak goruşmelerde alınacak ka- rarlann, ılensı ıçın basamak oluşturacağını soyledı Erez, ıkı ulke arasında tıcaretın gehştınl- mesı ıçın Turkıye-Irak Muşte- rek Ticaret Odası kurulmasını ısterken bu konuda çalışmala- nn süratle başlatılması gerektı- ğını behrttı Irak'a 4 yıldır uygulanan am- bargonun Irak haîkı uzennde yaratüğı cıddı etkılenn bıhncın- de olduklannı da kaydeden Erez, konuşmasını, "Yaşasın Türkiye- Irak işbirliği ve yaşasın Türkije-Irak dostluğu" sozle- nyle tamamladı Irak Sanayi ve Madenler Bakanlığı Müsteşarı Goruşmelerde Irak heyetıne başkanhk eden Irak Sanayı ve Madenler Bakanlığı Kıdemlı Musteşan Kahta Al-Anbaky de konuşmasında, Irak halkının ambargoya karşı buyuk ve guç- lu dırenışının devam etuğını soyledı Irak'ın sağlayacağı ekono- mık ve teknolojık gehşmenın, Irak'ın duşmanlannı hayrete duşureceğıru anlatan Al- Anbaky, Korfez savaşındakı hava saldınlan sonrası Irak halkının yenıden yapılanma sü- reane gırdığını ve bu surecın devam edeceğını kaydettı Al-Anbaky, zıyaret sırasında yapılan çahşmalann, bır proto- kolle sonuçlandınlması dıleğın- de de bulundu Goruşmelenn tamamlanma- sından sonra Al-Anbaky, Erez ve berabenndekıler onuruna Sanayı ve Kultur Merkea'nde bır akşam yemeğı verdı OLAYLARIN ARDENDAKI GERÇEK • Baştarafi l.Sayfada Amerıkan dış yardımının yuz- de 10'luk bolumunu reddede- rek boyle bır şartı kabul ede- meyeceğını belırtmıştır Kımıne gore bu davranış onurlu dış polıtıkanın goster- gesıdır, alkışlanması gereken bırkarardır Muhalefet partılerı ısehukumetınbututumunu "gu- lunç" bulmaktadırlar Çunku nasıl olsa kesıleceğı belh, şartlı yardım bolumunu red- detmek hıçbır anlam taşımıyor Başbakan Çiller, yuzde 10'luk bır onur gosterısıyle durumu daha da kotuleştırmıştır Medya, hukumetın kararını buyuturken başta ANAP olmak uzere koalısyonun dışında ka- lan butun partılerın eleştırel tu- tumu, ortaya ılgınç bır tablo çıkarmıştır Bu tabloya dıkkatle bakmak gerekıyor Çunku Dışışlen Bakanı Mumtaz Soysal'ın Iran ve Surı- ye Dışışlen bakanlarıyla Şam'- da yaptığı toplantıdan sonra yayımlanan bıldırıde ılgınç çız- gıler vardı Cumhurbaşkanı Demirel'ın bır gunluk Amman zıyaretınden yansıyan hava da Ortadoğu da bırdeğışımedoğ- ru gostergelerın belırmeye başladığını vurguluyor Washıngton un bolgeye bakışında ısrarla surdurulen bırkaç boyut vardır Turkıye'- den Kıbrıs ta odun ve ozverı ıs- tenıyor, Kuzey Irak'ta bağımsız bır Kurt devletının kuruluşu Çekıç Guç'un şemsıyesı altı- nda desteklenıyor, Irak'ta Sad- dam'ın duşmesı ıçın ambargo surduruluyor, hem Irak halkı, hem de Turkıye cezalandırılı- yor Neresınden bakarsanız bakın, Ortadoğu, Amerıkan kıskacının ıçınde VVashıngton'- un ınatçı polıtıkasıyla zorlanı- yor Israıl ıle FKÖ arasındakı banş surecıyle bu zorlama arasında bır bağıntı yoktur Saddam ı ılle de duşurmek ıçın yıllardan berı surdurulen polıtı- kalar bolgeyı ıstıkrarsızlığa suruklemıştır Cumhurbaşkanı Demirel'ın Urdun'e bır gunluk gezısı, bu ıstıkrarsızlığın ıçınde bır istik- rar arayışının sımgesıdır Bol- ge ulkelerı, bu ıstıkrarın dışarı- dan sağlanamayacağını du- şunmeye başladılar VVashıngton, bolgede ıstık- rar' mı ıstıyor'' Yoksa ıstık- rarsızlığı' ozel amaçlarına ulaşmak ıçın yararlı mı sayı- yof? Saddam ın duşurulmesıne endekslenmış bır Ortadoğu polıtıkasından bolge ulkelerı bıkmışlardır • • • Federasyon • Baştarafi l.Sayfada Rauf Denktaş'a yol gösterici bir karar tasansını ortav a çıkarmak" olduğunu soyledı Atun, Mechs'm alacağı ka- rann, Kıbns'ta banşm korun- ması ıçın onemh bır fırsat o\a- cağını da soyledı Atun, tasannın oybırhğıyle kabul edıhnesının, Rumlara onemh bır mesaj vere- ceğmı kaydettı "Kıbns'ta banşın korunması, kısa sürede bir anlaş- ma vapdması ve ateşkes koşullan yerine kalıcı bir çozume ulaşilabil- mesi için çok onemlı bir dönüm noktasındayız" dıyen Atun, Rum yoneümının attığı sorumsuz adı- mlara bu banşçı ve uyana yamtın venlmemesı hahnde, Rumlann sonu kestınlemeyecek adımlar atmaya kalkışacaklannı behrttı Bugune kadar ızlenen turumla gereklı yarann sağlanamadığına dıkkatı çeken Atun, bu nedenle daha etkıh bır pohtıka ızlenmesı gerektığını kaydettı CTP Genel Başkanı, Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Ozker Ozgür, federasyon karar- lannın kaldınlmasının ısük- rarsızhk yaratacağını savunarak, "tstikrarsızlık hiçkimseye yarar sağlamaz" dedı Karar tasansının kabul edıl- mesıyle "çözümsuzldk çözümdür" pohukasına donüşeceğını öne su- ren Özgür, tasannın ıçe ve dışa dönuk yanlan bulunduğunu soy- ledı Özgur. "Uluslararası hukıîk açısından Kıbns Turku'nun bulun- duğu meşru zenûnin dışına çıkması, dışa; koalısyon protoko- lünü delerek hukumet bunalımuıa yol açması da içe donuk yanlan- dır" dedı UBP Genel Başkanı Derviş Eroğiu da partısının onensınde federasyon karanran kaldın- Iması ongorulduğu ıçın CTP'nın onensıne ret oyu yerdıklennı be- hrttı Eroğlu, CTP'nın onensının, aynca ne tur eylemler yapılması gerektığı konusunda bır şey ıçer- medığıru. bu nedenle bu önenyı kabul etmelennm mumkun ol- madığını soyledı Rum tarafı meşru hukumet olarak tanındığı surece, federas- yon goruşmelen ıle bır yere van- lamayacağını kaydettı Gece geç saatlerde yapılan oy- lamada. KKTC Cumhunyet Mechsı, Kıbns sorununda fede- rasyonu tek çozum olarak ongö- ren Mechs kararlannın ıptahne ıhşkın karar tasansını 16'ya karşı 30 oyla kabul ettı