Katalog

SAYFA CUMHURİYET 10 AĞUSTOS1994 ÇARŞAMBA OLAYLAR VE GORUŞLER Hıfzı VeldetVelidedeoğlu Bulvan Sokak adı değıştınlmesı gıbı masum bır olayla değıl, menfur (tiksınç) ve kasıtlı bir olayla karşı karşıyayız. Ulusumuzun yetıştırdığı buyuk değerlerden bın, bir hukuk bılginı, Ord. Prof. Dr. Hıfzı Veldet Velidedeoğlu'nun yıllarca oturduğu caddeye, ölümünden sonra beledıyece verilen ad, İstanbul Büyükşehır Belediyesı BaşkanlığTnca değıştınlıyor ve o caddeye "Tütüncü Mehmet Efendi Caddesı" levhası asılıyor. M. TULUİ SÖNMEZ MSÜ. Öğr. Grv. (Hukukçu) bılgınının adı venldıo sokağa Amma, demeve kalmadan bu hukuk bılgını- nın de adı değıştınlıp, sokağa yıne se- nın adın konuldu, aslında caddenın yansının adı zaten yıne senın adını ta- şıyordu. sankı sana kabır azabı çektı- nimek ıstenıyormuşçasına Ö> le ha- berler vardır kı, onemsız gıbı gorulur Oysa haberde yer alan olay, bır toplu- mun damanna ışlenen ufak dozda bır zehır gıbıdır O gun ıçın olumcul değıl- dır amma, uzun bır vadede yok edıcı- dır B ır gazete haben "Kadı- köy'deki Ord Prof Dr Hıfzı Veldet Velidedeoğ- lu Caddesf nin adı, İstan- bul Büvükşehir Beledi- yesi'nce değiştirildi. Bul- vara, daha önce taşıdığı 'Tutuncu Mehmet Etendı Caddesı' adı verildi." (Cumhunyet Gazetesı. 23 Temmuz 1994) Ilahı "Tütuncü Mehmet Efendi" sen adınla bın yaşa Şımdı. ne senın kım olduğunu, ne de kabnnın nerelerde ol- duğunu bılen Allah"ın bır tek kulu yokturamma. herhalde Kadıkoy kan- yesırun, Goztepe mahallesınde mu- İcım. efendıden bır zat ıdın Kehnbar gıbı san tutun satar cemaate nâfı (ya- rarlı) olurdun O sebepten oturduğun sokak senın namınla anılırdı Ne var kı senın sokağın adı değışünldı ve ora- da senın gıbı yıllarca oturan bır hukuk Bır sokağın adının değıştınlmesı onemlı bır olay olmayabıhr her za- man "Kerested Ayvaz Ağa" sokağı- nın adını değıştınp "Yedisekiz Hasan Paşa" denmesınde pek bır yaramazlık gorulmevebıhr Ne de olsa "Yedisekiz Hasan Paşa" tanhsel bır kışılıktır Aslında sokak adlannın konmasıy- la ılgıh 1003 sayılı yasada, 2525 sayılı "soyadı kamımT'ndakı gıbı adlandır- ma esaslannı açıklayıcı bır kural vok- tur Yasa koyucubunugerekbgorme- mıştır Zıra ınsanlar yaşadıklan semt- lere. sokaklara. caddelere. oralann de- ğerlennı alçaltacak. kotu, berbat adlar koyma>acaklardır herhalde Ta- mamen tersıne. ınsanlar yaşadıklan yerlen va kendı tanhlennden kultur- İennden gelen >a da doğanın kazan- dırdığı değerlerle adlandıracaklardır Bunun dışındakı acavıplıklerse yıne ınsan espnsının bır urunudurövsa şımdı, sokak adı değıştınlmesı gıbı masum bır olayla değıl, menfur (tık- sınç) \e kasıtlı bır olayla karşı kar- şıyayız Ulusumuzun >etıştırdığı bu- yuk değerlerden bın. bır hukuk bılgi- nı, Ord. Prof. Dr. Hıfzı Veldet V elide- deoğlu'nun yıllarca oturduğu caddeye. olumunden sonra beledı>ece venlcn ad, İstanbul Buyukşehır Beledıvesı Başkanlığı'nca değıştınlıyor \e o cad- deye "Tütüncü Mehmet Efendi Cadde- si" Jevhası asılıyor Bu en hafif bır de- yımle bır skandaldır Akıl. yetı veyete- nek (basıret \e dıravet) sahıbı sıradan bır vatandaşın bıle gınşebıleceğı bır ış değıldır bu Nasıl olur da bır mahalle kahvesın- de bıle tasarlanamayacak boylesıne bır karar Turkıyemız'ın en buyuk ka- mu ıdarelennden bınnın başında bu- lunan bır kışı ya da kışılerce duşunule- bılır0 Bu gerçekten çok urkunçtur Bır caddenın adlandınlması gıbı çok basıt bır konuda ılenye bakabılmek venne çağının da gensıne duşecek ka- dar akıl almaz >anılgıya saplanan bır başkanlık. sadece mensubu bulundu- ğu partının sıvasal çızgısını oiduğun- dan da alt bır duze>e ındırmckle kal- maz, on mılyonluk bır buvuk kentın kamusal hızmetını karşılamakta, Tan- n bılır, ne bu> uk sorunlara yol açar' Hayatına gepegenç bır ınsanken Turkıye Bu>uk Mıllet Meclısfnde go- rev almakla başlayan ve Kurtuluş Sa- vaşımız'dan sonra unıversıteye geçe- rek sırasıvla hukuk doktoru. sonra profesor vc sonra da akademık kan- yerde en onurlu paye olan ordınaryus- îuk mertebesıne >ukselen, hem ulusal, hem uluslararası değere sahıp ve ulke- mıze bınlerce hukukçu kazandıran bır hukuk bılımı addmı Savın Hıfzı Veldet Vclıdedeoğlu'nun adını ortadan kaldı- racaksın onun yenne (asla kuçuk gor- duğumuz sanılmasın) "Tütüncü Meh- met Efendi Caddesı" levhasını asa- caksın1 Buna şuurlu, yennde bırdav- ranıştır denılebılır mı9 Nasıl açıklana- bılır bu olav7 Çok buvuk boyutlarda bır kamu hızmetının başına geçen Sayın Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın beledıye meclısı toplantısını Kuran okutarak başlatmasını, Taksım Alanı'na camı yaptırma çabasını, vağmur bombası yenne yağmurduasını veğlemesını, İs- tanbul kentınde musluklardan pıslık akarken Ercıyes'te şenat bayraklan altında, takkelı şalvarlı mumınlerleye- re çokup hıcn >ı! kutlamalanna katıl- mavı kendısının polıtık anlayış vedu- zeyıne uygun buluruz elbet ve bunlar bızı şaşırtmaz Amma bırcaddeadının değıştırılmesındckı gıbı bağnazlık ko- kanbırzıhnıyethangıpolıtıkayayarar sağlar1 Kanımca bubıryonuyledepa- tolojik bır olaydır. bılınçdışıdır Bu olgunun açıklanmasmda bızı, Savın Prof. Dr. M. Orhan Özturk'un "Bağnazlığın Bilinçdışı Kokeni" baş- Iik.li bu yazısı vetennce aydınlatmak- tadır (Cumhunyet Gazetesı 28 Tem- muz 1994) Dıyor kı Sayın Prof Br Özturk, "...İnsan davranışının bi- linçdışı kökenlerini inceleyen nıh ço- zümleme (psikanaliz) dizgesinde (siste- minde).. bağnaz (mutaassıp) kişinin asıi savaşı kendi içindeki bilinçdışı, yani bi- linçli olarak ayırt edemediği durtulere karşıdır... İçindeki vasak durtulere kar- şı kendisini koruv abilmesi için dışarıda kendisine düşmanlar varatmak zorun- dadır. Bu sa\unma duzeneklerinin aşırı ornekleri "paranoya da gorulur..." Bılımsel tanı ışte budur Amma bı- lımsellığın ve bılım adamlannın (hele hele Sa>ın Hocamız Velidedeoğlu gı- bılennın) onurlu adlanyla oynamaya yeltenenlere bızler de Molıere'ın şu sozlenvle seslenınz "Öyle echelsin ki cahiller seni techil eder..."9 • Techil = Bır kımsenın bılgısızlığını or- ta\d vık«ırmdk Le Manage Force - JB Po- quelm Molıere - Zor Nıkah - Ahmet V'efik Paşa uvarldmdsı ARADABİR KEMAL OCAK Anafartalar'daki Mustafa Kemal 18 Mart 1915 gunu Çanakkale Boğazı'na dayanıp yuk- lenen Fransız ve Ingılız bırleşık guçlerı, altı saat kırk beş dakıka sonra yenılgıye uğrayınca, boğazın donanma ıle geçılemeyeceğını gorup karadan saldırı kararına varır- lar Bu arada da oyalama taktıklerı yaparak nısanın 25'ıne kadar zaman kazanmak ısterler Ve bu yenılgıden beş hafta sonra 25 nısanda 'boğazın" guney kıyılarına bu- yuk guçlerle harekete geçerler "Seddulbahır, Kumkale, Tekeburnu bolgelerıne asker çıkarmaya başlarlar Ne var kı Mustafa Kemal de duşmanın karadan saldıraca- ğını "askerı sezgılerıyle" anlamıştır Gereklıolan hazır- lıklarını yapmaktadır Duşman guçlerıne Ingılız generalı Hamltton, Osmanlı guçlenne de Alman mareşalı Llman Von Sanders ko- muta etmektedır Yarbay Mustafa Kemal, 'Kemalyerı'nöe Osmanlı or- duları başkomutanı 'Lıman Paşa' Anafartalar veConk- bayırı savunmasını Albay Kaninkser'e verır Ama Mus- tafa Kemal kumandayı vermez Çunku, Albay Kanınkser tumenı gerıye çekmek duşuncesındedır Lıman Paşa, Mustafa Kemal'ı ıkna etmek uzere Esat Paşa'yı gonde- rır Mustafa Kemal ın karşılığı şudur Bu durumda tu- men gerı cekılmez Yapılacak tek şey, taarruza geçıp duşmanı gerı çevırmektır Guçlerımızı gerı çekmek, ye- nılmek, denıze dokulmektır Bunun ıçın, tek çare saldırı- dır" Esat Paşa başarılardıler, karargâhınadoner Gunlerden 25 Nısan 1915 sabahıdır kı yarımadanın batı yakasından, Arıburnu yonunden top seslerı gelır Mustafa Kemal burada bır çatışmanın olacağını anlar ve suratle savaş duzenını alır Suvarı bırlığını yarımadanın en yuksek tepesı olan Kocaçımen Tepesı'ne gonderır Bu arada komutanı Esat Paşa ıle konuşmalarını tamam- lar Bu onemlı anda Arıburnu'nu korumakla gorevlı ko- mutanyardımıster Mustafa Kemal, emrındekı 57 Alay'- la bırlıkte Kocaçımen Tepesı ne ulaşır Kesın bır karar verır ve bırlığını savaşa surer Artık kara savaşları baş- lamıştır Buradan Conkbayın'na ulaşır Kendı bırlığın- den olmayan bazı erlerın kaçtıklarını gorunce nedenını sorar Duşmanın geldığı yanıtını alır Duşman, 261 kotlu tepeye yaklaşmıştır Askerlere sungu taktırıp yere yatırır Bu durumda duşman askerlerı de oldukları yerde kalıp mevzılenırler Duşmanı oraya mıhlamayı başaran Mustafa Kemal, saldırı emrı verır ve bu ılk çıkarmada duşmanın başarısını onler Ama duşman, Anafartalar'- da yenı bır saldırıdadır Mustafa Kemal, Arıburnu cephe- sınde savaşlarını yaparken onun sağındakı Anafartalar cephesıne de yetışmek durumunda kalır Turk ordusu karargâhı son gucunu de cepheye yollamaktadır Ağus- tos baslarında ordu karargâhı Mustafa Kemal'ı arar Ordu komutanı ' Hıcbır çare kalmadı mı?" deymce Mus- tafa Kemal "Butun mevcut kuvvetlerın benım kumanda- ma verılmesınden başka çare yok" der Komutanın, 'Çok gelmez mı? demesı uzerıne Mustafa Kemal'ın yanıtı, "Az gelır 1 " olur Artık son soz soylenmıştır Hucum bırlıklerıne, asker- lere şoyle seslenır "Sen sıze taarruz emretmıyorum, olmeyı emredıyorum Bız olunceye dek geçecek zaman ıçınde yerımızı başka guçler ve başka kumandanlar ala- bılır ' Plan gereğı once kendısı ılerleyecektır Sonra kır- bacını kaldırarak ışaretını verecek ve kırbaç tam aşağı ınerken herkes yerınden fırlayacaktır Ağır ve sakın adı- mlarla ılerler Duşman hattına yaklaşır Kırbacını ba- şının uzerıne kaldırır ve bırden aşağı ındırır Bır dakıka ıçınde askerlerduşmansıperlerındedır Sungu hucumu, anında boğaz boğaza bır savaştır Karadan denızden ve havadan ateş yağmaktadır Bınlerce şehıt ve olu verı- lır Bundan dolayı bu bır olum-kalım savaşıdır 10 Ağus- tos ve 21 Ağustos 1915 zaferlerıyle sonuçta Çanakkale'- nın geçılmezlığı kabul edılecektır Bu savaşla ılgılı Ingı- lız Tımes muhabırı Aşmet Bertlet şoyle yazacaktır ' Evet, devler ulkesınde-bır devler savaşı oldu ve bu sa- vaşı, devler ulkesının sahıbı Turkler kazandı Çunku, on- lann başında Mustafa Kemal vardı " Yıne Ingılız tarıh yazarı Alan Palmer, 'Çanakkale Savaşları 'ndan bır halk kahramanı çıkmışsa bu da Mustafa Kemal'dır" dıyecek ve ekleyecektır ' 'Bır tek tumen komutanının yalnız bır çatışmanın gıdı- şatında değıl, belkı savaşın tumunun sonucunda, hatta bır ulusun kadermde bu kadar derın etkıler yaratabılme- sıne tarıhte pek ender rastlanır " Bu olayla Mustafa Kemal'ın Arıburnu Savaşı nı yonettığı yere Kemalyerı denmıştır ve bu yer Yarbay Mustafa Kemal'ın doğuş ye- rıdır Tarıh sahnesıneçıkışıdır Unlenmesıdır Buyucezafe- rıyle dunyada duyulmasıdır Bu kanlı, bu zor, bu amansız Çanakkale Savaşları Turk askennın oz vatan topraklarını savunma bılıncıne erıştıklen bır destandır Mustafa Kemal de, Anadolu'dan kopup gelen askerlerıyle bırlıkte bu destanın yaratıcısıdır Bu destanla bırlıkte Yarbay Mustafa Kemal ın tarıh sahnesıne çıkışı, ılerıdekı "Turk Kurtuluş Savaşı'na" damgasını vuracak emperyalızme boyun eğmeyecek ve ulkenın yenı dokusunu oluşturacaktır 'Kozmik' demokrasi Türkıye'de ıkı yıtz yıla >akın bır sureden ben de\ am eden demokrasi savaşı süreklı olarak darbeler yedı. Bunun temel nederu, toplumun doğal gelışmesıne ıçerden ve dışardan yapılan yaptınmlardır Doç. Dr. YILDIZ SERTEL Y apı Kredı Ya>ınlan"nın tem- muz savısı. sankı "demokra- si" konusuna aynlmış Tur- han Ilgaz, Haluk Gerger'ın dayanılmaz mahpusluğu konusunu ele alarak, "Dü- şündüğümün söyletilmemesi, düşündüğüm şeyi ifade etmeme, tartısmama >e savunma- ma izin \erilmemesı, aklın kuresi dışına itil- mem demektir" dı>or Onca bu bır "koz- mik ceza"dır, çunku akbn kurenın dışına ıtılmesıdır Yaşamırun ınsanın elınden alın- masıdır Kıtapbğın ıç savfalannda, Fransız sos- yoloğu Alain Touraine'nın Yapı Kredı Kultur Merkea'nde yapmış olduğu konuş- manın ılgınç bır ozetını bulu>oruz "Mo- dernliğin Eleştirisi" başlıkh kıtabında, Batı toplumunda dcmokrasinin bunalımı soru- sunu ele alıyor Onca Batı Avrupa toplu- mu, bır toplumsal değışme, "kopma" do- nemınde Bundan oturu de sos>ologlan. sanayı toplumu içindeki somut sorunlar >enne, toplumsal değışmenın değerlendır- mesını yapmak, genel felsefı çozumlemeler yapmak zorunluğunu duv uyorlar Fransız sosyoloğu, sanayı toplumuna geçılmesıyle toplumsal ve sıvasal yapıda onemlı değışıkler belırdığını vıırguluyor Artık, hareket halınde olan bır sıvıl toplum vardır İnsanlar kentlıleşır. sanayılerde ça- bşır, etkınlıkler değışır. mıras alınan değer- leronemını yıtınr. toplum bıruretım toplu- mu halıne gelır İşçı hareketı ve sanayı de- mokrasısı boyle oluşmuştur Evrensel eşıt- lık, ozgurluk gıbı ılkelenn yanında, bır- takım tıkel eylemler başlar, ışçı haklan. uluslann bağımsızlık hakkı gıbı Demokra- si, hem çoğunluğun yonetımıdır hem de azınlıklara saygı duyulmasıdır "Demokra- sinin, çeşitliliği en iyi >önetmesini bilen bir rejim olduğunu duşunuyoruz." "Demokrasi, farklı kanat \e inançlara sahip kişileri avnı yasalar altında \aşatma\a dayanır." Allain Touraine "dünvanın yeniden vapı- laşması" koşullan ıçınde demokrasi soru- nunu da şov le ele alıv or "Hepimiz, az va da çok, dunva pazarına bağlanmışız: CNN din- Üvoruz, kot pantolon givivoruz, Coca Cola içivonız... En az buvuk bir ktsmımız boyle vapıvor." Gunumuz dunyasının karşısın- dakı en buyuk tehdıt. bır dunva pazan ya da dunva duzeyındekı teknıkîerle -tngılız ve Amenkalılann sozunu ettıklen- "küre- selleşme" ve bu kureselleşmeden a>nlmış kulturlenn bulunmasıdır Ne çeşıtlılığı >ı- kan dunva pazan galıp gelmelı ne de ger- çekte otonter ıktıdarlar ıçın bırer bahane halıne gelecek olan bır "kuçük kültürler" dızısı \ Touraıne'ın vaptığı bu çozumle- me "demokrasi"nın dunva olçusunde bır bunalıma gırdığıne ışaret edıyor Temel so- run, tekelcı sanavıleşme>le. çoğulcu bır sı- vasal duzenın bağdaşamamasıdır Dunva çapında sanavı kuruluşlan bankalar, o ol- çude mafyalar ve medvalar, dunva ekono- mısıne ve kulturune egemen oldukça top- lumlann ıç vapılannda çoğulculuk enyor Sıvasal partıler. sınıf va da ıdeolojı partılen olmaktan çıkıp avnı değırmenın çarklann- da donen ılkesız varlıklar halıne gelıvor Gerçek bır seçkı vokluğunda, seçme hakkı sınırlanıvor, ovlaraşın uçlara kavıvor Yurdumuzdakı "demokrasi bunalımı" bu tablonun dışında değıl Ancak bızde de- mokrasi. az gelışmışlık ve bağımlılık koşul- lannda gelıştığı ıçın daha henuz evrensel demokratık haklar kavramlannın dahı verleşmedığını goruyoruz Dort yuz vıllık ımparatorluk donemınde, padışahın fetva- lanna davanan ke>fı ıdare geleneğı ıyıce verleşmıştı 1908 Meşrutıyet Devnmı sade- ce bır Batı takhtçılığı değıldı Abdülhamid'- ın ıstıbdadından kurtulmak, hur ve ınsan- cıl bır rejıme geçmek, gunun aydınlannın ve ust tabakalann gereksınımıydı Bu dev- nm. parlamenter demokrasının tohumlan- nı attı Cumhunyetten sonra modern, par- lamanter demokrası gelıştinldı Ne var kı etrafı duşmanlarla çevnlı cumhunyet Tur- kıvesı'nde, kısa bır sureç ıçınde "çağdaş uy- garlık düzeyine" ulaşmak kaygısı, gelenek- çı şenatçı bolucu kesımlerden gelen tepkı- ler ve onlara dışardan venlen destek, ço- ğulcu demokrası>e geçışı zorlaştırdı Ikıncı Dunva Harbı'nden sonra ıse çok partılı sısteme geçış. berabennde borçlan- ma\ı. "dışa bağımlı kalkınma"vı vc sonun- da ekonomık bunalımı getın Bayar - Menderes ıdaresı muhalefete karşı baskıyı arttırdı Oğrencılenn. aydınlann demokra- sıyı kurtarmak ıçın verdıklen savaş, 1960 27 Ma>ıs Devnmfyle sonuçlandı 1961 Anayasası'>la, ılk kez olmak uzere hem ev- rensel demokratık haklan. hem de değışık sosval gruplaşmaların. kışılenn ozgurluğu tanındı Sınıf ve ılke (prensıp) esasına daya- nan sıyasal partıler kuruldu Çoğulcu de- mokrasının kurulmasına doğru çok onemlı adımlar atıldı Ancak. buna paralel olarak, gelışen kapitalizm, sosyal çelışkılen denn- leştınnce ıç ve dış baskılar asken darbelen. bunlar da çok otonter rejımlen doğurdu Sıyasal partıler kapatılacak, bırtakım ica- zetli paritiler kurulacak, unıversıte gençlığı sıyasetten uzaklaştınlacak. sendıkalar ezı- lecektı Ikı yuz yıla yakın bır sureden ben devam eden demokrası savaşı sureklı olarak dar- beler yedı Bunun temel nedenı, toplumun doğal gelışmesıne ıçerden v e dışardan y apı- lan vaptınmlardır Kureselleşme. sanıldığı- nın aksıne dunyavı demokrasıden uzaklaş- tınvor Hemen de her verde, avnı ımajlarla gorunen medya, teror, seks, stresle beyınle- n yıkıjor \lain Touraine. "V«u Bır Demokratık kütture Doğru Modemlıgın Ekşnnsı". (,nır<.n HühaTufan Turtun Ilgaz. "kapanma>a Datr". Kıtap-hk Vapı Kredı ^ a\mlan TAKTIŞMA Politika ve politikaaya güven ~^r "^rtkemızde • I herhangı bır kışı I I polıtıkaya • I gırmeye, ^L M pohtıkavla ^ ^ ^ ^ uğraşmaya kalksa karşısında buna ıtıraz edecek bırçok ınsanı bulur Pohtıka bır kırb ortam olarak yorumlanır ve oraya gırecek kışılenn de kırleneceğı varsayılır Oysakırlı bır ortam söz konusu olsa bıle, temız ınsanlar oraya yonelmeh kı bu kırlılık ortadan kalkabılsın Mesleğınde başanlı bırçok msanın pohtıka alanına henuz sıcak bakmadığı nokta, bu yonelmenın arzulanan boyutta olmadığını gostermektedır Yaşadığımız olaylar ne yazık kı polıüka ve polıtıkacıya olan guvenın gıderek kaybolmasına neden olmaktadır Bu, ulke açısından hıç de hoş bır gelışme sayılmaz Pohtıka alanına yonelık ılgının duzeyı ve kalıtesı ulkenın geleceğıne ışık tutacaktır Bu ıigı ıstenılen duzeyde mıdır sorusuna evet yanıtını vermek kolay değıldır Başbakan Sayın Çiller'ın Amenka'dakı malvarbğının araştınlması konusunda venlen onerge, Turkıye"de pobtıkanın kısır, çıkara day alı, gunubırbk ve uretkenlıkten > oksun olduğunu bır kez daha orta>akoydu Buonergeye bızzat Sa>ın Çiller'ın evet dıv erek oncu olması gerekırdı Bu onergenın ortaya çıkardığı sonuçlan salt pobuk açıdan değıl. moral değerler açısından daelealmakgerekmektedır Bu onergenın sosyal demokrat düşunce açısından yapılacak bır değerlendırmesı de oldukça trajık sonuçlara neden olmuştur Buturkonulara duyarb ve ozenlı olması gereken bır partının, konunun savuşturulması y onunde oy kullanması, pobtıka ve polıtıkacıya duy ulan guvenın azalmasında etken olmuştur Sorgulanması. araştınlması ıstenen konuda onerge sahıbı hangı partı olursa olsun, yahut sorgulanması ıstenen kışının partısı ve konuma ne olursa olsun sosyal demokrat nıtelıklı kışılere duşen gorev ler yenne getınlmemış, bırtakım çıkar beklentılennın golgesı ız bırakacak bıçımde goze çarpmıştır Sos>aldemokrat partılıler Sayın Çıller'ı aklamışlar. ama pohtıkayı karalamakla da çok kotu bır ornek olmuşlardır Bırgecede değıştınlen kararla. tum lıderlere vonelık başka bır onergenın daha uygun olduğu konusunda kamuovunu ınandınp tatmın ettıklennı mı sanıyorlar acaba Eğer boy le bır duşunceye sahıp ıseler kamuoyundakı ıtıbarlannın hangı nokta>a ındığını gormelen gerekır Burada sorun, sosyal demokrat bır partının Turk pobtıka yaşamına şeffaflık. bevazbk, duzey getırme çabalan yenne. bunlann tam tersını yapmış olmasıdır Dınsel değerlen dolgu malzemesı yaparak boyut kazanan bır partının yakın bır gelecekte ıktıdara yelken açmasında da bu çıkara day alı. kısa enmlı yaklaşımlann ağırbğı vardır Sokaktakı ınsan, pohtıka adıv la sergılenen tıv atroy u hoş karşılamadığı ıçın yenı umutlararamaktadır Kımlığını. kışılığını haraç-mezat değıştıren ya da satan kışılenn Turk polıtık yaşamına erdem kazandırmadığı nokta. yenı umutlara çağnşım yapmakta, bununla beraber pobtıka alanının bır "çamur" olduğu goruşunedeyeşıhşık yakmaktadır Abdullah Tekin Cem Boyner'e...Boyner, bır konuşma- nızda, oğlen paydosla- nnın Snnamaz saatlenne uygun duzenlenebıleceğını soylemışsınız Benım bu konuda sıze bır onenm var Buna gerçekten ınanıyorsanız bır patron olarak emnnızde çabşanlardan namaz kılmak ısteyenlere vakıt vermenızı ıstıyorum Boylece sızın bu konuda ıçten olduğunuza ınanacağım İnandığınız şeyı lutfen uvgula>ınız, uygulamayacak kadar ınanmıv orsanız sempatı toplamak ıçın, gelecektekı oy lar ıçın ınsanlanmızın ınançlannı lutfen kullanmayınız Bu fırsatla aynmsız tum pobtıkaalanmıza da seslenıyorum Lutfen oy ıçın dını ınançlanmızı. ezanımızı, bayrağımızı, vatan sevgjmızı, mıllıyetçılığımızı. gelenek ve goreneklenmızı vede Ataturkçuluğu kullanmayınız Eğer gerçekten bın ve vatanımızı sevıyorsanız durustçe hepımızın bır arada, eşıt koşullarda, kardeşçe nasıl yaşa>abıleceğımızı, Turkıye ıçın av nmlara hoşgoru ıle bakarak neyapabıleceğımızı anlatın Unutmayalım, bu ulke hepımızın. cehennem olursa hepımız. alt ust. sağsol hepımız yananz Lutfen boîunen ulkelere bakalım ve 'Önce Türki>e!'dıyebm Unutmayalım kı hepımızın atalan, sevdıklen bu topraklarda yatıyor, çocuklan bu topraklarda buyuyecek Oy ıçın tum ınançlanmızın somurulmesıne ha> ır 1 Dr. Yonca Trak PENCERE Insanbğın SonmuL Şenatçı takımı TV açıkoturumlarında laıklığe dıpten dolmaatıptutuyor Dıyorlar kı "- Laıklık Turkçe değıl, bıze yabancı bır sozcuk, yapı- mıza uymuyor ' Pekı, demokrası Turkçe mi? Karavana atış TV'de serbest1 Uygarlıkta gerçekleşen her buluştan herkesın yarar- lanması doğaldır, televızyon, ampul, otomobıl, demok- rası, laıklık, emperyalızm gıbı sozcuklerın tumu Frenk- çedır, çoğu Grekçe ve Latınce kokenlerıne bağlanır Emperyalızm kavramını kım buldu' Ne yazık kı emperyalızmın pençesınde kıvranan top- lumlar, bu kavramın ısım babası değıller 'Robert Sozlu- ğu emperyalızmın çıkış noktasını 1836 olarak vurgulu- yor Doğum yerı Ingıltere1 Lenin, bır adım daha atıyor, kavramı aydınlatıyor ve ezılen halklara durumlarmı an- laüyor • Ne var kı Batı uygarlığından gelen her şeyın yoksullar hesabına ve çıkarına olduğu soylenemez Eloğlu neden bızım ıçın çalışsın' Hele ekonomı gıbı yenı bılımlerde daha kendı sorularını çozebılmış değıl kıi Hem azgelış- mış toplumlar açısından kapıtalızmın ekonomık kuramı- nı ınceden ınceye saydamlaştıran çalışmaların Batı'da değıl, Turkıye ve benzerı ulkelerde yapılması daha doğ- ru olmaz mıydı' Hayıri Bız bu tur zahmetlere katlanmayız, akılcılık değıl na- kılcılıktır ışımız Ustelık ınsanları uyarmak ıçın dıkıne tıraştan da hoşlanmayız, Batılı ne demışse o doğrudur Ne var kı Batılılar bıze arada sırada bu konuda şaka yapıyorlar, goz kırpıyorlar, dun Cumhurıyette Dunya Bankası eskı Başkan Yardımcısı Prof Anne O. Krue- ger'ın ılgınç bır yazısı yayımlandı Arkadaşımız özgen Acar'ın aynı sayfada çıkan yazısında Anne Krueger e ılışkın şu bılgı verılıyordu Bayan Krueger Turkıye'yı yakından tanıyor Turkıye'- ye ılışkın çalışmalarını bağlı bulunduğu unıversıteyle AID (Amerıkan Yardım Teşkılatı) fınanse edıyor Bayan Krueger geçmışte Turkıye'ye donuk 10 sanayı projesını ele alır Once Amerıkan Doları'nı 9 lıra varsayarak bır hesap yapar Tasarım kârlı gorunmez Çunku aynı ure- tım maddelerının Turkıye'ye ıthalı daha ucuza gelmek- tedır Amerıkalı profesor doları 13 50 varsayarak bır hesap yapar, bu kez 10 projeden 4 u kendını kurtarır gerı kalanlar ıthalatın ucuzluğu nedenıyle zararlı çıkar- lar Sonuçta Amerıkan Dolan'nın değerı 15 lıra olduğun- da yerlı sanayı kâr eder • Zonguldak komuru mu' Petlas lastığı mı' Karabuk demırı mı' Hesapları hangı Amerıkan Doları na gore ya- pacaksın' 15 bın mı' 30 bın mı' 40 bın mı' 50 bın mı' Amerıkan Doları pahalandıkça ıçerıde ureftığımız ko- mur, demır lastık, ıthal malından daha ucuza gelmeye- cek mı' Enflasyon canavarı durmuyor devaluasyonu şart ko- şuyor Ya ozel sektor' Amerıkan Doları 50 bın lıraolsay- dı dışarıya ne çok araba satardık 1 Ancak bu da çozum değıl 1 Ithalat da Amerıkan Doları uzerınden değıl mı' ikı yakanı yıne bır araya getıremezsın Çunku ışı nere- sınden tutarsan tut, sonunda yıne sen kaybedıyorsun eloğlu kazanıyor Çok yaman ekonomıstlenmız var ama Turkıye su- reklı kaybedıyor, azgelışmışler kaybedıyorlar Kaybedıyorlar ne demek 1 Utuluyorlar Dunyanın ve çağımızın sorunu budur 3 uncu Bınyıl a Doğru dızısınden çıkan sonuç da zengınlerle yoksullar arasındakı çelışkının derınleştığını vurguluyor ARAYIŞ TOTJAMŞ AIEŞ TOKTAMIŞATEŞ'in SON KİTABIÇIKTI ARAYIŞ Dunyayı toz pembe goz- lukler ardından seyretmı- yorum Ama gene de yure- ğım umut dolu Arayış - ımda benı aydınlatan ve aydınlatacakolan zaten bu umudun ışığı Bır şeyler çok hızla kırlenırken bır şeyler hâlâtertemız " Toktamış ATES ASLAN SOSYAL DEMOKRATLAR 2. BASKISI YENI ÇIKTI * ÇINAR YAYINLARI Rıtat Ilgaz Kultur Merkezı KuçukparmakkapıSk No 2380060 Bevoğlu-İSTANBLL Tel 0(212) 293 23 98-293 23 99 Faks 0(212)293 28 96 CUMHURİYET KİTAP KULÜBU KATALOG 1994 Cumhunyet Kıtap Kulubu GENEL KATALOG Cumhumet Kıup Kulübi 60 000"t yaklaşan üvesıne hızmet vtnyor Türktytmn onde geleıt 130 \ayınevtmıt 9900 çe}U kuabı bu Genel Kautogia butuftu. Genel hatalogda yer alan laiapİMFVı sıpanş kc4 numarası, yvyutevl, yezan, ftyan yer altyor Genel Katalof niece Cumhnnytl Kttap Kulûbü üyeienne vtnlır VurUşı40DIL nwroqı SM«A HESJV NO vunifi iauanu ç mm Çag MSoyak- Dojumtanhc... <fr— Oûrtnfrnfc.™_ IMmDunjnu- Û>»« 6dwıtnı 150JW)TL'yı yMnkn. kMbuz totokopa i»*ladir Ûyt MMESUZ. CUMHURİYET KfTAP KUÜJBÛ CA4 PAZAflLMIA K$ Tûrkocatı Cad. 38/41 (3«34) Ct*>ttı-ktirlxi T«t5t20S0S