Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
31TEMMUZ 1994PAZAR • • • • CUMHURİYET SAYFA
HABERLERİN DEVAMI 17
' ATYARI5LARI
l.KOŞU:F Yavuzhan(4),P Huhcan(l),PP Afakbey(2),
2.KOŞU:F MımıI(3),P Voleano(l),PP Ruby(6),S Kı-
vvrcık (4),
3. KOŞU: F Çelıkler (3), P Detenator (4), PP Don't Forget
Me(5),S Bobcat(2).
4. KOŞU: F Uğurcan (11), P Foçah (1), PP Tımurhan (4),
S:Mah(13),
5. KOŞU: F Pınl (4) P Sharleen (10), PP Gehnım (5), S
Mertbey (3),
6. KOŞU: F Lady Bırd II (7), P Marganta (9), PP tlke(10),
S- The Wınd ( 13), SS Nedımem (8),
7. KOŞU: F Sakarya(3).P Gülbahar V (9), PP Ecenur(8),
S:HedıyeV(10)
Günun tkilisi: 7. Koşu: 3/9
Tabela Bahis: 7.9.10.13. 8.
ALTILI6AIİYAN
7 33
1
3
4
5
2
11
1
4
10
W
6-9
OTORİTELERİN GÖRÜŞ
BurhanDalgtç
NecdetGöze
FarukAcar
GüneyAkıncı
Ertanûzsu
3
1-3-4-6
3-1
3-1
3-1
34-5-2-8
2-4-M
3-24-5
8-W4-2
543-2-8
ÎLERİ
1-11413
1-11-13
1
1-13-11-4
1-11-134
345-10
3-1045
I044-M
1044M
345-10
7-10*13
7
M043-5
7
7-10*8
3
3
3
3
BURHAN DALGIÇ VELtEFENDİ'DEN BÎLDtRİYOR
1. AYAK: Son ıkı yanşında ıstıkrarlı koşu sergıleyen Mı-
mı I ve ıyı bır form tutan Voleano, bırlıkte değerlendınlmelı
özellıkle Voleano, ağır kılosuna rağmen şanslıdır Çarşam-
ba sabahı 1200 metre galobunu beğendığımız Ruby, daha
sonrakı ıhtımal
2. AYAK: II İnönu Koşusu'na katılan taylar arasında
ayınm yapmak zor Ekun koşma avantajı olan Çebkler ılk
şansa sahap tlk koşusunda bınncı olan Detenator, formunu
fcoruyor Guçlu rakıplenne rağmen Don't Forget Me ve
Bobcat, kuponlarda bulunmab
3. AYAK: Bakırkoy Beledıye Başkanlıâ Koşusu'nda
Uğurcan ve Foçah bırlıkte değerlendınlmelı lyı bır form ya-
kalayan ve son bınncıhğı ıle bunu kanıtlayan Tımurhan'ı
surpnzde onennz
4. AYAK: Surpnze musaıt bır koşu Pazar sabahı sezonun
en guzel galobunu sergıleyen Pınl ve ıstıkrarh yanşlar çıka-
ran Sharleen, ılk şansa sahıpler Son yanşında yanlış koştu-
rulan Gehnım, surath stılı ıle Mertbey, bır sure start alma-
yan Thaha, daha sonrakı ıhtımaller
5. AYAK: Yanşlan ust uste gelmesıne rağmen bu grupta
Lady Bırd II, kazanacak guçte Gıderek duzelen Marganta
ve pazartesı sabahı 1200 metre galobu dıkkatımızı çeken
llke'yı surpnzde onennz
6. AYAK: Şorşın tedavısmden sonra yaptığı galoplarda ıyı
bır form tuttuğunu kanıtlayan Sakarya, mesafenın de uza-
ması ıle ılk şansa sahıp Sorunlan gıdenlen Gülbahar V ve
Ecenur, daha sonra duşunulebılır
GÜNÜN PROGRAMI/İSTANBUL
lKOŞU:(Şarth-4)
Saafc 15.00
••*• 1 Voleano
2 Çaykarab
••• 3 Mımı 1
• 4 Kmrcık
5 Bereket
•• 6 Ruby
7 Shar Reef
3.KOŞU:(Açık)
Saat: 15.30
1 Banko2
• 2 Bobcat
••• 3 Çelıkler
•• 4 Detenator
• * 5 D Forget M<
6 Legıoner
7 Kıvanç
8 NewYork
3Yukarıtngilizter
68.000.000.-TL
63
60
58 5
57 5
57
57
57
SAkdı
Karataş
Mumın
Akın
S Boyraz
Tınav
A Atçı
2Yaşbtngüizler
225.000.000.-TL
56
56
56
56
: 56
56
56
56
Akın
Karataş
A Atçı
Ekrem
Tınay
SAkdı
Mumın
YTunç
(1 ve 3 nolu atlar ekûridir)
4.KOŞU:(KsaVade)
Saat 16.00
# • 1 Foçah
2 Bukentay
3 Muüşkan
irk 4 Tımurhan
5 Tumerbey
6 Arapkızı6
7 Demeter
8 Handan 1
9 Sağanak
10 Suzen2
* * • 11 Uğurcan
12 Bıhter2
• 13 Mah
14 Nazıma21
5.KOŞU:(T.R.TKup.)
Saat 16.30
1 AlBreza
2 Ejder 1
• 3 Mertbey
••• 4 Pınl
• * 5 Gehnım
6 Thaha
7 Tycoon 1
8 G Busters
9 Komando 1
•• 10 Sharleen
11 CentıCent
12 Yakutıye
6.KOŞU:(mHaud)
Saat 17.00
1 Krahçekızı
2 Duşesl
3 Galaxy
4 İsyan
5 Alex
6 Tektaş
* • • 7 Lady Bırd 2
* 8 Nedımem
•** 9 Marganta
•* 10 tlke
11 Alutta
12Özde
* 13 TheWınd
7KOŞU:(Maiden)
Saat: 17.30
1 Asosl
2 Berkhan2
••• 3 Sakarya
4 Ayla
5 Ayyunak
6 Cıcun
7 Ecem2
•• 8 Ecenur
f* 9 Gülbahar 5
* 10 HedıyeS
11 Küçüknura
12 Sakıncan
A Gnıbu Araplar
160.000.000.-TL
605
59 5
59 5
59 5
59 5
58
58
58
58
58
58
56 5
56 5
56 5
Mumın
Sedat
Ekrem
Tınay
Akın
YTunç
M Bayram
A Atçı
Karataş
Kaam
SAkdı
RYıldız
S Boyraz
E Yalçın
3Yukantngilizler
145.000.000.-TL
63
60
57 5
55 5
50 5
48
46
46
46
46
46
46
Karataş
SAkdı
Akın
Tınay
S Boyraz
U Guven
K Mehke
R Manav
H Gungor
C Dursun
Bozkurt
M Yuksel
3Yaşüİngüider
56.000.000.-TL
58
57
57
56
56
53 5
53
52 5
485
465
46
46
46
E Yalçın
Emın
M Bayram
Dede
M Dulger
CKurt
Karataş
C Dursun
U Guven
K Mehke
M Yuksel
Özolke
R Manav
3 Yaşh Araplar
45.000.000.-TL
56
56
56
545
52 5
545
545
545
545
545
52 5
545
Altunbaş
Dede
Karataş
E Yalcın
S Gökçe
R Yıldız
Cafer
Nedım
Rasım
S Boyraz
BKaya
CKurt
1;çtM)
2000 M.
2
4
7
6
3
1
5
(
(141)
(545)
(922)
(772)
(946)
(896)
(476)
ÇtM)
1200 M.
3
1
2
4
8
7
6
5
(
14
8
13
5
1
7
3
14
11
6
9
12
4
10
2
(622)
(-2)
(312)
(-1)
(122)
(-43)
(541)
(423)
ÇtM)
100 M.
(134)
(700)
(736)
(521)
(503)
(095)
(565)
(181)
(446)
(275)
(146)
(080)
(513)
(013)
(ÇtM)
1400 M.
6
3
8
9
10
4
2
5
11
1
7
12
(
(125)
(420)
(805)
(953)
(375)
(663)
(853)
(610)
(701)
(122)
(263)
(564)
ÇtM)
1900 M.
8
10
11
5
2
3
9
7
1
6
13
4
12
(580)
(763)
(818)
(790)
(856)
(509)
(327)
(300)
(065)
(647)
(750)
(000)
(060)
(ÇtM)
1400 M.
6
5
3
2
4
9
11
7
10
1
8
12
(-60)
(477)
(764)
(-68)
(-80)
(--0)
(-80)
(893)
(334)
(-7)
(008)
(974)
G U N D E M MÜSTAFA BALBAY
ANKARA - Ikı ANAP mılletvekılının
kamuoyunu tatmın etmeyen bır ge-
rekçeyle ıstıfası, doğal olarak berabe-
rınde şu soruyu getırdı
- Perde arkasında ne yatıyor?
Ustelık ıstıfa gerekcelerınde sankı
arasına kopya kağıdı konulmuş gıbı
benzer konuların yer alması, esrar
perdesını daha bır ılgınçleştırtyor Hü-
•eyin özalp ve Hüseyln Aksoy, Çil-
ler'e duydukları hayranlığı dıle getırıp
ANAP'tan ayrıldılar
Bır ıddıa, DYP'lıler bu ıkı mılletvekı-
lını kuçumsenmeyecek duzeyde ne-
malandıracak' Oyle gorunuyor kı bu
ıddıalar bızı de haberle nemalandıra-
cak Eğer ortaya atılanlar doğru çıkar-
sa, ağustosta 4-5 manşetı şımdıden
garantıledtk
Kulıslerde bırbırınden farklı kay-
nakların aktardığı bılgılere gore, Gü-
nes Taner'le başlayan, Aksoy ve
ûzalp'ın ıstıfası ıle devam eden gelış-
melerın öykusu şoyle
Tansu Çıller, özer Çiller, Gürte»
Taner, Mehmet Barlaa ın evınde ge-
çen mayısta bır araya geldıler 6ar-
las, Taner ın goruşlerını çok beğendı-
ğını, özal'dan daha ılerı bulduğunu
vurguladı Taner, SHP ıle bu ışın gıt-
meyeceğını, ANAP'la ortak hareket
edılmesı gerektığını anlattı Tansu
Hanım da Yılmaz ın bu bırlığın onun-
dekı tek engel olduğunu soyledı Bar-
las, bu goruşe katıldığını vurguladı
Pekı ne yapmalıydı'
Ilk yapılması gereken Yılmaz'ı zayı-
Pazaplığın İç Yüzü...
flatmak ve onunla ANAP'ın yurume-
yeceğını kanıtlamak
Bu nasıl yapılabılır?
Bır grup mılletvekılını ANAP tan kc-
pararak
Bunu ktm yapabılır"?
Guneş Taner
Taner, arkadaşlarıyla konuşacak
ve uygun bır zamanda duğmeye ba-
sacak
Ne var kı, Güneri Cıvaoglu planı
bozdu Soz konusu goruşmeden ha-
berdar olan Cıvaoğlu konuyu ışledı
Taner hemen Yılmaz'ı arayıp boyle
bır şey olmadıgım soyledı, ama go-
ruşmeyı de saklayamadı Taner, go-
ruşmede sadece Turkıye ıçın ne yapı-
lması gerektığı konusunun ele alındı-
ğını anlattı Ancak, Yılmaz'a gelen bıl-
gıler daha değışık olduğu ıçın ANAP
MKYK durumu goruşurken, Taner ıs-
tıfasını verdı
Bu kez hesaplar 10 temmuz ıçın
yaptlmaya başlandı ANAP başarısız
olursa, Taner daha önce temas kur-
duğu arkadaşları ıçın, 'ftayd/'dıyecek
ve ANAP sarsılacak
10 temmuz hıçbır partıye yar ol-
mayınca, ıstıfa edecek mılletvekıllerı-
nı tek tek koparmak gundeme geldı
Huseyın Aksoy ve Huseyın özalp
ıle ıkı mılletvekılı, Buyukada da Pem-
ra Sadıkaoğlu nun yalısında bır araya
geldı Bu goruşmede bır gazetecı de
buiundu Bu yalıda on goruşme
yapıldıktan sonra, Boğaz dakı yalılara
geçıldı önce, Mehmet Üstünkaya nın
yalısı Ustunkaya ve Çıller ın yalısı
yan yana Arada duvar da yok Çıller
istanbul da ıkert, kendısı ıle basından
gızlı goruşmek ısteyenler, once Us-
tunkaya nın yalısına gırıyor Buradan,
Çıller e geçıyor
Bu goruşme de boyle gerçekleştı
Iddıaya gore, özalp ınmuteahhıtlık
yapan oğlu zor durumda Devletten ış
alamıyor özalp e şu söz verıldı
"Oğluna Devlei Hava Meydanlan
Işletmesı'nden (DHMİ) ıkı ıhale vere-
ceğız "
DHMİ'nın başmda DYP Genel Baş-
kan Yardımcısı ve Tansu Çıller ın ozel
sozcusu Eaat KıratJıoâlu'nun oğlu, Ah-
met Kıratlıoğlu var özalp ın oğlu All
özalp ın şırketının adı ALKEN Ba-
kalım, ıddıa doğru mu, goreceğız
'Sıradakı mılletvekıllerıyle de benzer
pazarhklar yapıldığı soylentısı hakım
ANAP İstanbul Mılletvekılı Bahattn
Yücel de DYP nın kanca attıklarından
Yucel aynı zamanda turızmcı Seyahat
acentesı var Son hac organızasyo-
nunda ışı ters gıtmış ve 40 mılyar zarar
etmış Yucel e soylenen şu olmuş
'Ge/ DYP ye, zararını kapatırsın '
Soylentılere gore bu trafığın ıçınde
ıkı de gazetecı var Mehmet Barlas ve
Can Ataklı Dun her ıkısıyle de goru-
şup ıddıaları sordum işte Barlas ın
soyledıklerı
"Tansu Çıller, Guneş Taner'le ko-
nuştuktan sonra benımle konuştu
Sonra ben de Guneş Taner le konuş-
tum Guneş Taner'ın ortaya koyduğu
bır şey var Ben de aynı şeyın doğru
olduğuna ınanıyorum Kendısı bır kışı-
nın dahı kendısıyle beraber ANAP tan
ayrılmasını ıstemıyor 30-40 kışının de-
ğıl, bır kışının dahı ANAP'tan ayrılma-
masını konuştular Buna ben de tanık
oldum Ben Taner'le goruşurken yanı-
nda ANAP'lı mılletvekıllerı de vardı
Onlar, 'Ayrılacaksan beraber aynla-
lım dedı Taner, 'Bu, grup hareketı de-
ğıl' dedı Ben buna tanığım, gazetecı
olarak tanığım "
Barlas, "ÇılJer ve Taner geçen
mayısta sızın evde bır araya geldı mı"
soruma şu karşılığı verdı
"Tansu Çıller'le arkadaşlığım 20 yıl
oncesıne gıdıyor Taner ı 75 yıldır
tanırım 1991 'den ben Çıller'le Taner 6
defa bır araya geldı Bunların dortiun-
de ben de vardım Bunlarda benım bu-
lunmam, pazarlık değıldır Gazetecı-
nın enformasyonu bınncı elden al-
masıdır "
Can Ataklı ıse, Bahatttn Yucel le çok
eskı dost olduğunu, gazetecının dost-
larıylayemekyemesının pazarlık 'ola-
rak yorumlanamayacağını soyledı
Guneş Taner'le goruşmek uzere
evını aradık Oğluna not bıraktık, tele-
fonunu beklıyoruz Huseyın özalp ın
de ev telefonu dun yanıt vermıyordu
Org.Cüre$:
HAFTAYABAKIS
AHMET TANER KIŞLALI
"MHHyetçi Sol!.."
Sayın Zülfû Livanell "sol" uzerıne bır yazı yazmış
Başlığı da 'Mıllıyetçı Sol"
Yazan herhangı bır kışı olsa, uzerınde durmazdım
Ama sanatçılığma ve bırıkımme saygı duyduğum bır
ısım Ustelık de, son yerel seçımlerde "so/"un tstanbul'-
da vıtrını olmuş
Sayın Lıvanelı, "mıllıyetçı sol"olarak nıtelendırdığı bır
kesıme yuklenıyor Onlara solcu olarak verılen destegı,
destek verenlerın "cehaletı" ıle açıklıyor
Pekı nedır bu "mıllıyetçı so/"un ozellığı''
Yazıda bu sorunun yanıtı da var
"1 Genel olarak ordudan ve bazı darbelerden yana
olmak
2 Sıkı sıkıya devletçılığe sanlmak
3 Bırçok komşu ulkeye duşmanca tutum sergılemek
4 Şoven bır mıllıyetçılığı on plana çıkarmak "
• • •
Bu soylenılenlere bakarak, Sayın Lıvaneh'nın kımlerı
kastettığını anlamak olanaksız Ama yazısına koyduğu
başlık var ya onun verdığı açık bır ıpucu var
Kastedılen Mümtaz Soysal dır Benzer bır çızgıyı ba-
sında ve soldakı sıyasal partıler ıçınde savunanlardır
Çunku SHP ıçınde Kemalıst devrımcı çızgıyı surduren
bu kesıme verılen ısım Vlusalcı So/"dur Lıvanelı, sa-
dece "ulusalcı" sözcuğunun eskı dıldekı karşılığını ter-
cıh etmıştır
SHP
1
nın İstanbul beledıye başkan adayı haklı mı''
1) Solcu genel olarak ordudan ve darbelerden yana
olmaz, solcu "sof'dan yana olur'
Ordueğerçağdışı bırrejımınbekçısı ıse, solcu orduya
karşıdır Darbe eğer demokratık bır rejımı yıkıyorsa dar-
beye karşı, gencı ve baskıcı bır rejımı devınyorsa darbe-
den yanadır
Atatûrk un ve Lanln'ın yaptığı da bır anlamda "darbe"
değıl mıydı''
Solcu, tutumunu kışılere ya da kurumlara göre belırle-
mez Onların davranışlarma ve o davranışlann sonuçla-
rına gore belırler
2) Solcu ıçın devlet bır amaç değıl, araçtır'
Devlet, sınıflar ve bolgeler arasındakı uçurumların
azalmasına, yaşam koşullarının lyıleştırılmesıne, ınsan-
ların daha ozgurce yaşamasına katkı yaptığı olçude lyı-
dır Toplumsal ayrıcalıkların bekçılığını ustlendığı orarv-
da kotudur
Solcu, devlete karşı olmaz, devletın kotuye kullanıl-
masına karşı olur Devletın, ozelleştırme perdesı arka-
sında "yağma" edılmesıne karşı olur
3) Solcu ıçın butun ınsanlar da butun uluslar da eşıttır
ve saygıya değerdır1
Ama solcu, aynı saygıyı kendısıne ve kendı ulusuna
da göstenlmesını bekler Kıbrıs Turku nu yok edılmek-
ten ya da ıkıncı sınıf ınsan olarak surunmekten kurtaran
bır orduyu "ışgal gucu' dıye nıtelendırmeyı solculuk
saymaz, aymazltk sayar
• • •
"Ulusalcı" solu, yanı Kemalıst devrımcı solu "Na-
zızm" olarak nıtelendıren Sayın Lıvanelı şoyle dıyor
"Sol ne zamandan ben mılıtarızmın, şovenızmın, dev-
let somurusunun, Kurt duşmanlığının, Yunan nefretınm
adı oldu?"
Doğrusu yakıştıramadım
Bu soyledıklerınden hıçbırısı saldırdığı kesımde yok-
tur<
Ama o sozlenn gerısınde galıba bır karalama ıçgudu-
su vardır Seçım kampanyasında sağa karşı sergıledığı
hoşgoruyu ve anlayışı, "gerçek" soldan esırgemek var-
dır
• • •
Cumhurıyet tanhı orneklerı ıle dotudur Devlet sağa
hızmet ıçın de kuilanılabılır, sola hızmet ıçın de
Elbette kı devletçılık tek başına solculuk sayılmaz
Pekı, kuşaklar boyu ozverılerle oluşmuş bır bırıkımı, ıç
ve dış çıkar çevrelerıne "peşkeş" çekmek, bır "neye
malolursa o/sun"cu ozelleştırme ıstensıne tutulmak mı-
dır solculuk''
Bolgeler ve sınıflar arasında korkunç uçurumlar var-
ken -ve bunun yarattığı ağır sorunlan toplum olarak ya-
şarken- "Altıok"ur\ devletçılığını yok etmeye çalışmak
mıdır solculuk''
Devletçılık solculuk değıldır de, devlet duşmanlığı mı-
dır solculuk'
Kıbrıs Turku'nu Rumların, Guneydoğu halkını PKK'nın
ınsafına terketmek mıdır solculuk'
Bu topraklar uzerınde yaşayan herkesın eşıt haklar-
dan yararlanmasını savunmak mı, yoksa aralarmdakı
farklılıkları kurumlaştırmaya çalışmak mıdır solculuk'
Kemalızmın, emeğı "en yuce değer'' sayan Halkçılık
ılkesı mıdır solculuğa ters duşen' Yoksa bu topraklar
uzerınde yaşayan herkesı, "dın" ve "ırk" ayrımı gozet-
meden aynı ulusun bıreylerı sayan Mıllıyetçılık ılkesı mı-
dır "Nazızm" olarak nıtelendırılmesı gereken'
Ve son bır soru
Mumtaz Soysal mı solcudur, yoksa Cem Boyner mı'
Soru yanıtlanmalı kı, ınsanlarm -şaşırmamalan ıçın-
sağlarına sarmısak sollarına soğan asıp asmamak ge-
rektığını bılelım'
^Bütüııyüreğinılelaikliğeinanıyorum
9
• Baştarafi 1. Sayfada
lannı dının etkısıne bağla>an
goruşlennden dolayı Nesnn'e
karşı kampanya yuruten dıncı
çevreler, 'Ltanç'ın hukumet ta-
rafından yasaklanmasından
sonra seslennı ıyıce yukseltüler
Geçen yıl eylul ayında, "tslam
Savaşçılan Konseyi" admdakı
fanaük bır orgut, Nesnn hak-
kında olum fetvası çıkardı
Teslıme Nesnn, hakkında
olum fetvası cıkanlmasına ne-
den olan kıtabında, 1992 yılın-
da Hındıstan'ın Ayodha Ca-
mıı'nın Hındular tarafından
tahnp edılmesmın ıntıkamını
almak ısteyen fanaük Muslu-
man gruplann, Bangladeş'tekı
Hındu azınlığa karşı gınştıklen
saldınlan anlaüyordu Saldın-
lar sırasında Hındulara aıt bın-
lerce ev ve ışyen yakılmış, er-
kekler ışkenceyle oldurulmuş,
kadınlara tecavuz edılmıştı
Hındu azınlığa karşı gerçekleş-
tınlen bu karüı saldınlann var-
lığını kabul etmeyen Bangladeş
hukümetı ıse kıtabı, yayımlan-
masından 6 ay sonra yasakladı
Kıtap bu sure ıçınde 60 bıne ya-
kın satü
Halide'nin gadri
Teslıme Nesnn, kendısıne
karşı Bangladeş'ın başkentı
Dakka'da duzenlenen gosten-
lere ve hakkındakı olum fetva-
sına rağmen susmadı ve dıncı
fanatıklere karşı mucadelesıne
devam ettı Ülkeye ekonomık
yardımda bulunan Batıh ulke-
lenn baskısı yuzunden fetvaya
resmı olarak karşı çıkan Bang-
ladeş hukumeü, Teslıme Nes-
nn'e koruma pohsı vermek zo-
nında kaldı Hukumet daha
sonra, Nesnn'ın geçen hazıran
ayında bır Hındıstan gazetesın-
de yer alan, "Kuran'm baştan
sona değişmesi gerek" şekhnde-
kı sozlennden dolayı, dını duy-
gulan rencıde ettığı gerekçesıyle
hakkında tutuklama karan çı-
kardı Kadın başbakan Halide
Ziya hderhğındekı hukumetın
Nesnn'den desteğını çekmesı ve
çıkanlan tutuklama karan, se-
çım oncesı İslamı çevrelere ven-
len bır tavız olarak değerlendı-
nlıyor Hahde Zıya hukümetı,
Cemaat-ı İslamı partısının des-
teğjyle ayakta duruyor Öte
yandan hukumet, ulkeye
onemlı olçude maddı vardımda
bulunan Batıh ulkelenn baskısı
alunda
Halen Bangladeş'te aranan
Teslıme Nesnn ıle telefonla
yaptığımız soyleşıde, Cemaat-ı
islamı tarafından desteklenen
bır hükumetten kendısmı koru-
masını beklemedığını belırtü
Nesnn, can guvenhğının Batıh
ulkelenn Bangladeş'e >aptığı
baskılara bağlı olduğunu soyle-
dı
Nesnn, fanatık Musluman-
lann sadece 'Utanç' adh kıtabı-
ndan dolayı değıl. tum kıtap-
lanndan dolayı kendısıne tepkı
gosterdıklenru vurguladı
Romanlanndan çok şur kı-
taplanyla tanınan Teslıme Nes-
nn, tüm yazılannda ozelhkle
Bangladeş'tekı kadınlara yone-
hk cınsel taazm ve tum saldın-
lann, dınden ve geleneklerden
kaynaklandığını savunuyor
Sorulanmıza verdığı >anıtta,
sadece tslamın değıl, tüm dınle-
nn kadınlann ezılmışlığıne >ol
açtığını savunan Nesnn, kok-
tencı Muslumanlann kendısıne
tepkı gostermelenne yol açan
gonışlennı şoyle anlattı
"Ben tutucu bir Musluman ai-
lede doğup buyudüm. Çocuklu-
ğumda kendi ailemde, kız ço-
cuklarıyla erkek çocukları ara-
sında utanç verici bir ayrım
yapıldığını gözlemledim.. Sos-
yal, siyasi \e dini alanlardaki bu
aynmın nedenlerini araştuinava
başladım. Gözlemlerim, dene-
yimlerim ve okuduklanm sonu-
cunda, dinin bu konuda onemli
bir rol oynadığına inandım. Ka-
dınların Tevrat'ta, İncil'de ve
Kuran'da aynmcılığa uğradıkla-
rını gosteren bir dizi yazı yaz-
dım. Fakat biliyorsunuz, Müslü-
manlar bu konuda çok hassastır.
'Kuran'a ve hadısîere karşı tek
bır kelıme bıle edemezsın' di-
yorlar. Ayınmcılığa neden olan
kurallara soru işareti koydu-
ğumda, Musluman koktendlnci-
ler çakallar gıbı ulumaya başlı-
vorlar. Benûn Islama karşı gel-
diğimi, Şenat kanunlarına gore
cezalandırümam gerektiğini
söylüvorlar. Benim temel hak-
larunı ve düşünce özgurluğumu
garanti altına alan anavasanın
değiştirilmesini isteyecek kadar
ileri gidi\orlar. Ben kadınlarla
erkekler arasında aynmcılığa
vol açan butun kuralların, kutsal
kitaplardan kavnaklansalar bile
değiştirilmesjni istivorum. Bu
bağlamda kadıniarı erkeklerle
eşit küan yeni bir mederu kanun
ve miras kanunu talep edivorum.
Ben laikliğe, de> letın din işlerine
karışmaması gerekriğine inanı-
\orum. İşte bu da fanatik Müs-
lumanları kızdıran, saldırgan-
laştıran noktalardan biri."
Nesnn, İslam dınını dığer
dınlerden ayıran noktanın, Is-
lamın yaşamın nasıl surdurul-
mesı gerektığı konusunda toplu
bır kurallar butunu ortaya ko> -
ması olduğunu belırterek bu
açıdan İslamın çok katı bır dın
olduğunu savunuyor Nesnn'e
gore tslam uleması, dıne çok
fazla dayandığı ıçın. teknık ve
bılımsel gelışmelenn dayattığı
venı değerlere uyum sağlav amı-
yor İslam ulemasının. İslam
bılgınlennın kımya, cebır ve
astronomıye buyuk katkılarda
bulunduğu kendı parlak geçmı-
şıyle de ıhşkısı bu vuzden kop-
muş durumda
tnsan değil, erkek
Teslıme Nesnn, kendısını er-
kek şovenıstlenn kavramlanna
gore tanımlamadığını vurgulu-
yor Kendısını bır kadın >azar-
dan çok bır yazar olarak gordu-
ğunu behrtıyor ve "Erkeklerin
kadınlar üzerindeki cinsel baskı-
sına karşı mucadelede gerekli ol-
duğunu russetnğım noktava ka-
dar gidivorum, bu da sadece
köktencüerle değil, kendilerini
ilerici diye adlandıran cevrelerle
desorun jaratıvor"dıyor Ken-
dı goruşlennın zaman zaman
aşın bulunmasının, koktencıle-
nn kadınlar konusundakı go-
ruşlennın aşın olmasına bağla-
yan Nesnn, kalemı oldukça sıv-
n bır yazar
Örneğın kadınlara yonelık
bır çağnsında şoyle dıyor Nes-
nn
"Onlar dinlerinin temellerini
KudüVte, Himalaya'da >e Hira
Dağı'nda attılar ve sonra onları
kutsal ilan ettiler. Sonra kutsal
inançlan adına seni zincire wa-
dular. Seni mutfağa gonderdiler,
canları istediğinde zorla vatağa
attılar, istemediğinde de tekmeyi
bastılar. Onlar insan değil, sade-
ce erkek."
Cınselhğın sadece erkeklere
bahşedılmış bır alan olduğunu,
kadınlann cınsel zevkı hıç tanı-
madıklannı, erkekler tarafın-
dan herhangı bır meta gıbı kul-
lanıldıklannı savunan Teslıme
Nesnn, karşıtlan tarafından
kışkırücılıkla suçlanıyor Nes-
nn'e yoneltılen suçlamalar ara-
sında, yazılannda erotızmı ve
cınselbğı on plana çıkarmak da
bulunuyor
Nesnn, bu suçlamalan ken-
dıne ozgu uslubuyla reddedı-
vor
"Ktşkırtıcı derken kastedilen
nedir? Ben, özgürluk, eşitlik ve
değişim isteyen şiirler, yazılar
yazıyorum. Bu istekler kimi kış-
kırtıyor? Toplumu karanuğa
boğmak isteyen kanemki kuçuk
grupları mı? Ahlaksu politikacı-
ları mı? Dejenere obnuş entelek-
tueüeri mi? Erkek şovenistlerini
mi? Benim yazdıklarun hangi
açıdan erotik ya da cinsellik
ağırlıkh bulunuyor? İnsanlann
cinsel davranışlannı incelediği-
mizde, cinselliğin toplumların
örgütlenmesinde onemli bir rol
oynadığını goruruz. Kadınla er-
kek arasındaki cinsel ilişkiyi de-
rinlemesine inceiersek, söz ko-
nusu toplumun kimliği ve hangi
değerlere ait olduğu ortaya çı-
kar. Cinsellik işte boy le bir bağ-
lamda benim yazılarımda bulu-
nuyor. Benim yazüarım, kadın-
lar üzerindeki cinsel baskıların
portresini çizer. Bangladeş'te,
ozellıkie de Muslumaniar ara-
sında kadınlara yönelik cinsel
taciz, dinin ve toplumsal gele-
neklerin yaptırımlarından kay-
naklanıyor. Mollalar, cinsei suc
işlediğine inandıkları kadınlann
öldürülmesi yolunda fetva vere-
cek kadar ileri gidiyoriar. Bang-
ladeş'te birçok kadın bu şekilde
öMuruldu. İşte ben bu vahşeti an-
latıyorum. "
Teslime'nin sloganı
"Benim sloganım, 'Dın ınsan-
cıllığın obur adı olsun'dur" dı-
yen Teslıme Nesnn, buna karşı-
hk dınlenn bugune kadarkı uy-
gulamada sadece ınsanlığı bol-
duğunu ve kan dokulmesıne
yol açtığını dusunuyor ve bu
yuzden laık bır Bangladeş ıçın
mucadele ettığını soyluyor
"Biz 1971'de Pakistan'dan
bağımsızlığımızı kazanmak ve
laik bir ülke y aratmak için 3 mil-
yon can verdik. Şimdi dinci aşın-
İarın bizi kontrol altına almasına
izin verirsek. bu uç milyon insa-
na ihanet etmış oluruz. Bangla-
deş. değişık etnik >e dini grupla-
nn uyum ıçinde bir arada yasa-
dıkları laık bır ulke olmalı. Cl-
kemin yaşayabilmesi için bu zo-
runlu. Bangladeş'i bir İslam
cumhuriyeti yapmak, güzel yüz-
lerimizi pece ardına gizlemek is-
teyenlere hayır, asla diyorum."
Teslıme Nesnn. "Bangladeş'-
te başbakanın, bir kadın olması-
na karşın size destek vermemesi-
ni nasıl değerlendiriyorsunuz"
sorusuna şu yanıtı venyor
"Başbakan Halide Ziya, siy a-
si açıdan rehin alınmış durumda.
1989'daki seçımlerde salt ço-
ğunluğu sağlav amayınca, hûkiı-
mct olusrurabılmek için Cema-
at-i İslami parüsinin desteğini
almak zonında kaldı. Bu durum-
da beru savunması beklenemez.
İslami koktencilere karşı tek gu-
vencem, Batüı ulkelerin
basksidır. Eğer fanatiklerin
beni oldurmelerine izin verilirse,
benim guzel ülkeme karanlıklar
çökecektir. Bu yuzden tüm dün-
yaya, bana ve bu yolla halkıma
yardım etmeye çağırıyorum. Di-
yorum ki tüm ülkeler Teslime
Nesnn konusunu, insan hakları
ihlallerini. Bangladeş hüküme-
tiyle yapacakları goruşmelerde
bir pazariık konusu yapsınlar.
İnsan hakları ihlallerinin onlen-
mesini, yarduna devam etmek
için şart olarak öne sürsünler.
İnsanları bunun için kendi hükü-
metlerine baskı yapmaya çağm-
yorum. Bu baskı bana ve ulkeme
gerçek bir yardım olacaktır."
Batıh ulkeler. ozelhkle de
Bangladeş'e maddı yardımda
bulunan ulkeler, Nesnn'ın ulke
dışına çıkmasına ızın venlmesı
yonunde hukumete baskı yapı-
yorlar
örneğm Danımarka Gelışme
Bakanı Helle Degn, dıplomaUk
baskı sonuç vermedığı takdırde
Bangladeş'e yapılan yardımın
kesılebıleceğını açıkladı
Bangladeş hukümetı ıse Nes-
nn hakkındakı tutuklama ka-
rannın bağımsız mahkemeler
tarafından alındığını behrterek
dış baskılan hafıfletmeye çahşı-
yor
İhtilal
olntazsa, halk
demokrasiyi
saJuplenir
ANKARA (Cumhuriyet Bu-
rosu) - Genelkurmay Başkanı Or-
general Doğan Güreş'ın gorev su-
resının uzatılması konusunda
Cumhurbaşkanlığı hukumet ve
Genelkurmav arasında mevddna
gelen lartışma, kuvvet komuıan-
lan duzeyınde yenıden gundeme
geldı Cumhurbaşkanı Sukyman
Demirel, gorev suresı dolan ko-
mutanlann emeklıye sevk edıl-
mesı yolunda bır gelenek oluştu-
rulması yonunde goruş bıldınr-
ken Genelkurmay Başkanı Orge-
neral Doğan Güreş, Denız ve
Hava Kuvvetlen komutanlannın
gorev surelennm uzatılması ko-
nusunu >ann başlavacak Yuksek
Asken Şura'ya gotureceğını açı-
kladı Genelkur-
may Başkanı, Istanbul'da 36
savcı bulunmasına ve Kıyafet
Kanunu na rağmen şenatçılann
"yeşil sarık"la dolaşabılmesını
eleştırdı
Genelkurmay Başkanı Gureş,
oncekı akşam Guvenlık ve Yargı
Muhabırlen Demeğı vonetıcıle-
nnı kabul ettı Zıyaret sırasında
gazetecılenn sorulannı yanıtla-
>an Gureş, kuvvet komutan-
lannın gorev surelennın uzatı-
lması konusunda bır onensının
bulunup bulunmadığının sorul-
ması uzenne "Bir sistem >ar. Ben
size şimdi Tekhf ettım veya et-
medım' diyemem tabü" dedı
Komutan - kurmav
başkanı geleneği
Gureş'ın "Komutanla kurmay
başkanı aynı y d değişmez" gelene-
ğını, ozeîlıkle Ha\a Kuvvetlen
Komutanı Orgeneral Haüs Bur-
han'ın gorev suresının uzatılması
gerektığı goruşunu taşıması ne-
denıyle vurguladığı bıldınldı
Gorev suresı bu yıl dolan Halıs
Burhan ın emeklıye sevk edılmesı
durumunda Hava KuvAetlen
Komutanlıgı'na Genelkurmay
tkıncı Başkanı Orgeneral Ahmet
Çorekçi atanacak
Yuksek Asken Şura da, ^ 1 fıılı
hızmet yılını dolduracak havacı
ve denızcı 70 albayın durumu da
ele ahnacak Şurada emeklıye
sevk edıleceklen bıldınlen albay-
lar, bu ışlemı anavasanın "eşit-
lik" ılkesıne aykın bulduklannı
soyledıler Emeklıye eskı maaş
katsayısı uzennden se\k edılecek
albaylar bu durumun eşıtsızlığı
daha da artürdığını savundular
tstanbul'da yoğun trafik
Asken Şura oncesı tstanbul
dun yoğun bır goruşme trafiğıne
sahne oldu Başbakan Tansu Çıl-
ler'ı Yenıkoy'dekı yalısında zıya-
ret eden Genelkurmay Başkanı
Orgeneral Doğan Gureş.
çıkışından sonra konuyla ılgılı
herhangı bır açıklama yapmadı
Gunun ılerleyen saaüennde
Yuksek Asken Şura trafiğı bu
kez Cumhurbaşkanı Suleyman
Demırel'ın yazhk çahşmalannı
vuruttuğu Huber Koşku'ne
kaydı Demırel'ı oğleden sonra
Başbakan Çıller ıle bırlıkte Mıllı
Savunma Bakanı Mehmet Gol-
han ay aret ettı Ancak bu goruş-
melerle de ılgılı olarak resmı bır
açıklama yapılmadı Zıvaretler
sırasında şurayia ılgılı son puruz-
lenn goruşulduğu belırlendı
Sosyal reform ihtiyacı
Gazetecılenn teror konusun-
dakı sorulannı da yanıtlayan Gü-
reş. terorun. eylul ya da ekımde
gundemın ıkıncı sırasına meceğı-
nı soyledı Gureş Doğu ve Gu-
neydoğu y a başka şekilde yak-
laşılacağını dıle getırerek "Sayın
Başbakan bana geçenkrde ıfade
etti. Oraya başka şekilde vaklaşı-
lacak. Oranın çok değışık ıhtıy aç-
lan var. Sosyal reforma ihtiyacı
var, yatınmlara ihby acı var" dedı
Gureş, demokratıkİeşmey le ılgılı-
olarak şu goruşlen dıle getırdı
"Demokratıkleşme deyince ne
kastedıldığını i\ı anlamak lazun.
Hadiseyı saptıranlann bu mak-
sadına dikkat etmek, anayasa, ya-
salar çerçe>esınde bakmak lazım.
Kunımlaşmalar nasıl olacak. ye-
nıden bakmak lazım. Sıstemde bo-
zukluklar >ar. Bunlan ıyı ıncele-
mek lazun. Hala İstanbul Fanh'te
başlarında yeşil sarıkla, uzerlerin-
de değişik libasla gezenler var.
Nasd gezer? Orada 36 sa\cı var.
Olacak şey değil. Kıyafet kanunu
>ar, dolaşıyor adamlar."
Sıkıyönetim konusu
Orgeneral Gureş, teror olay lan
karşısında neden sıkıyönetim ılan
edıhnesını ıstemedığının sorul-
ması uzenne de şu yanıtı verdı
"Eğer sıkıyönetimsiz halleder-
sek dedim, Turk halkı da sıkıy one-
time, ihtilale luzum kahnadan ışle-
rin halledılebıleceğinı gorur.
Halkta bu beurdı nu demokrasiye
sabip olur. Şimdi, Demek kı olu-
yormuş diyorlar. Bir şey oldu mu
her şey askerden beklenmez. He-
men gıt Çankaya vı ele gecır" de-
mez kimse. Haİk artık askerlere
ihtilakı gozuyle bakmaz. Bu ış
boyle yurur. Artık ışin çozumunü
MecBs'te arar. Siyasetçı veya sis-
temle uğraşır. Sistemler nerede?
Hala Uğur Mumcu'nun katiüni
bulamayan sistem nerede; onunla
uğraşır; neden bunlar sattıi,
çauşmıyor; bunlarla uğraşır. Bu-
nun için de bu fantezı değıldir. De-
mokrasiden daha ustun bır sistem
yoktur."