Katalog

SAYFA CUMHURİYET 25 TEMMUZ1994 PAZARTESİ 10 DUNYADA GEÇEN HAFTA Türkiye'ye, DEP suçlamaa DANIMARKA FERRUHYDLMAZ KOPENHAG - Danimarka basınının geçen hafta en önem verdiği haber, Kraliçe'nin ameliyaü oldu. Danimarka Kraliçesi Margrethe'nin kanser nedeniyle rahım ve yumurtalıklannın alınması, tüm ülkede heyecan yaratü. Doktorlar, kraliçenin kanser tehlikesini atlatacağına kesin gözüyle bakıldığını açıkladıladılar. Danimarka'da geçen hafta Türkiye açısından da ilginç tarüşmalar yaşandı. Avrupa Konseyi Parlamentosu ikinci başkanı, sosyal demokrat milletvekili Ole Espersen, Türkiye'nin insan haklannı çiğnemeye devam ettiğini belirterek Avrupa Konseyi'nden atılması gerektiğini savundu. Espersen'e cevap Türkiye'nin Kopenhag Büyükelçisi Faruk Logoğhı'ndan geldi. Logoğlu, Türkiye'nin Avrupa Konseyi'nden atümasının PKK ve şeriatçı kesimlere yarayacağjnı öne sürdü. Espersen, Türkiye'nin, inceleme yapmak isteyen AGİK heyetine izin vermediğini hatırlatarak Türkiye'yi, üyesi bulunduğu uluslararası kurumlan hiçe saymakla suçladı. Türkiye Büyükelçisi Faruk Logoğlu ise isteyen herkesin Türkiye'ye gelerek istediği kişiyle konuşabileceğini, ancak AGIK heyetinin, Türkiye'yi ziyaretinin insan haklan konusunu incelemek değil, ülkeyi bölmek isteyen güçlere destek vermek amacını taşıdığını iddia etti. Espersen ise Avrupa Konseyi'ndeki Türk parlamenlerlerle bu konuda değil işbirliği, diyaloğa bile girmenin mümkün olmadığını belirüyor. Güneşlebirliktegelenlıava kirliliği EDİPEMİLÖYMEN LONDRA - Londra'da ısı geçen hafta da 30'a yaklaştı durdu. Görülmemiş bir şey. Görülse bile uzun yıllar aradan sonra görülen türden. Demek ki bu yıl, yine sıcak yazdönemi. Sıcağa hiç alışkın olmayan İngilizler için zor. Sıcağa alışkın yabancılar için de. Çünkü sorun, sadece sıcakla bitmiyor. Bir de hava kirliliği var. Kışın, havası temiz Londra'nın. Ama yazın sıcak bastınrsa, kentin üstüne bir kapak kapanıyor. Düdüklü tencereye dönüyor ortalık. Alınacak nefes kalrruyor. Rüzgar çıkıp da dağıtacak kadar hafıf bir kirlilik de değil bu. Türkiye'de büyük kentlerde kışın yaşanan türden, kömür kirliliği de değil. Egzoz dumanı, benzin istasyonlan, sınai incelticiler, enerji santrallannın dumanlan bir araya gelince Londra'da oksijen kalmıyor. Buna bir de sıcak güneş ışığı eklenince. kent. dönüyor birdüdüklü tencereye. Ozon miktan artınca, gelsin göğüste sıkışmalar, burunda ükanmalar. Astımlılar ve saman nezleüleriçindurumkötü. Hükümet, Londra'da kış hava kirliligini cözeli 50yıl INGİLTERE olmuş neredeyse, ama yaz hava kirliliği çözülemiyor. Çünkü Londra, ülkenin en kalabalık kenti, en çok otomobilin dolaştığı kent aynı zamanda. Metro, banliyö ve otobüse ragmen, bu çok yayvan ve yaygın kentte otomobil kolaylık ve şart... İşte geçen hafta hükümet, bu sorunun içinden yine çıkamadı. Ve Londra'nın havası karbonmonoksit, karbondioksit, nitrojenoksitler, kükürt bileşikleriiledoldu taştı... Amaartık çocuklann okullan tatile girdi. Altı hafta süreyleokulyok. Bu yüzden de sabah ve akşam trafiği hafifleyecek. Trafiğe çıkan araç sayısı da. Bu haftadan itibaren tatile dış ülkelere gidenlerdeartacak. Ağustos, siyasetin de tatile girdiği ay zaten. Başbakan Majordebunuhesaba katarak, kabinesindeçok beklenen değişikliği geçen hafta yaptı. Herkes havaifışek gösterisi gibi bir değişiklik beklerken, çıka çıka çatapat gibi bir değişiklik çıktı. Tam da ana muhalefet İşçi Partisi'nin yenı liderini seçişinden bir gün önce. Herkes bunu, iktidann, yeni bir erken seçime haarlanması olarak gördü... Ve geçen haftanın en bombası, bir bahriyeliye totodan tam 2,261,410 sterlin 20 penny çıkmasıydı. Türk parasıyla 112 mılyar lira ediyor. 38 yaşındakı Rohan Mitchell, kara iznine çıktıkça annesınin evine gıden, bekar, matrak bir tip. Totonun şimdıye kadar verdiği en büyük ikramiyeyi aldıktan sonra derdi şu: "Acaba deniz kuvvetlerinde kalabiür miyim? 21 yılımı tamamlamava 18 avım kâldı." - ÇİNİN EN YAŞLI KADIM ÖLDÜ - ÇiıTin en yaşlı kadmı olan 122 jaşındaki Kong Ying öktö. Ying'in 75 >aşındaki oğhı, amesinin bu kadar aaaa yaşamasmı hayab boyunca ağır işler yapmasma ve domuz eti ile tatlı pirinç şarabını çok sev- meane bağladL Resmi kayıtiara göre Çin'de 100 yaşm üstünde 6 bin kişi yaşıyor. (Fotoğraf: RELTER) Kadırunsesiartık sendikada da duyuluyor GÜRHAN UÇKAN STOCKOLM - Geçen hafta Isveç'te yaşanan en önemli olay, devlet, belediye ve özel sektördeki memurlann sendikalannı bünyesinde toplayan konfederasyon TCO'nun genel başkanının, üç yıl önce Stockholm'deki bir pomo kulübünegittiğinin ortaya çıkmasından ötürü istifa etmek zorunda kalmasıydı. 1.3 milyon üyeli örgütün genel başkanı, 1991 eylülünde örgütün çağnlısı olarak gelen Amerikah bir konukla birlikte Tabu adlı pomografık filmlergöstermesi ve çınlçıplak kadınlann servis yapmasıyla tanınan gece kulübüne gıtmış olduğunu kabul etü. Genel Başkan Björn İSVEC Rosengren, kulübe şoförün karanyla gittiklerinı, girdikten sonra pişman olduklannı ileri sürdüyse de kimseyi inandıramadı. Ziyaretin örgüte 50 bin krona patladığı (200 milyon TL) ileri süriildü. Rosengren, faturanın kendısi tarafından ödendiğini söylediyse de hiç inandıncı olamadı. TCO içindeki ve özellikle kadın ağırlıklı sendikalann yöneticileri olaya tepki gösterdiler. Rosengren, istifa etmesinin örgütünün çıkan için olacağmı belirterek görevinden aynldı. Bu olayın ilginç yanı ise işçi sendıkalannın konfederasyonu LO'nun başkanının da bir süre önce yine kadınlann gururunu rencide edecek bir sözünden ötürü istifa etmek zorunda kalmışolmasıydı. LO Başkanı Stig Malm gibi Björn Rosengren de basını suçladı ve medyanın 'sürek avına' çıküğını söyledi. Konuya daha sağlıklı yaklaşanlar ise sendıkalardaki kadınlann, artık seslennı duyurmava başladıklannı ve İsveç'te 'sendika patronu' devrinin geride kaldığını. en aandan. kalmak üzere olduğunu belırttiler. Üyelerinin 4 5'i kadınlardan oluşan bazı sendikalannın yönetim kurullannda bile erkeklenn egemen olduğu bu ülkede bu tür değişikliklenn zamanı çoktan geldi... ÇUleriçin 'gûvenlibölgeler' FRANSA MtŞELPERLMAN PARtS - Başkent Paris geçen hafta sonu, oldukça hareketli saatler yaşadı. İkinci bir prostat amelıyau geçiren Cumhurbaşkanı François Mitterrand, Cochin hastanesinden henüz taburcu olmamıştı. O halde, bu hareketlılik niye sorusumı yöneltmekten kendimizi alamıyoruz. Evet. Başbakan Tansu Çiller'in, perşembe akşamısaat 18.00 dolaylanndan cumartesi sabahının erken saatlerine değin süren, yaklaşık 30 saatlik resmi gezisiydi ortahğı hareketlendiren. Hafta sonu trafıği zaten normal olarak çok yoğun ıken, buna Türk BaşbakanTnın uzun otomobil konvoylan da eklenince, Paris'in otomobil sürücüleri daha da fazla sinirlenmekten kendilerini alamadı. Sanınz, 'çok samimi ve olumlu' geçtiğj ifade edilen söz konusu resmi geziden, şimdi -tabir caizse- Mısır'daki sağır sultanın bilehaberi var. Hatta, Türkiye ile Fransa arasmda bir tür 'balayı yaşandığını' söyleyenler de var. Tansu Hanım uçağmdan iner inmez Fransız işadamlanyla buluşmaya gıderken, korumalann canavar düdüklü araçlan arasında, kentin merkezi bir semtine geldiğinde, adeta 'yalrtrimış' bir bölgede buldu kendisini. Tüm sokaklar otomobillere kapatılmış, trafık kesilmişti. Bosna bir trajedi olmasa, şaka etmeye bile olanak var. Çünkü Başbakan'ın her gittiğı yerdekı manzaraya 'güvenli bölgeler' adını vermek mümkündü. Fakat kuşkusuz, Bosna trajedisiyle 'oynamanın' yeri yoktu burada. Çiller'in uğradığı her yerde araçlardan anndınlmış sokaklar ıssız bir hava yaratırken, yayalarda gerçekten birkaç saat için koruma alüna alınmış bu bölgelere girmek veya oradan gecebilmek için, peşpeşe 3-4 polis kontrolünden geçmek zorunda bırakümışü. Cuma günü öğle vakti Çiller'in, büyük törenle Başbakan Edouard Baüadur tarafından karşılandığı başbakanhk binası adeta kuşatılmışü güvenlik kuvvetleri tarafından. Akşam saatlerinde de, Türkiye'nin Paris BüyükelçiliğL, Çünkü, Çiller onuruna, görkemli bir kabul resmi düzenlemişti, Büyükelçimiz Tansuğ Bleda. İşte sizlere, hareketli bir hafta sonunun özetlenmiş öyküsü! Eski Yugoslavya'da insanlığa karşı işlenen suçlan soruşturacak mahkemeye başsavcı nihayet atandı Savaş Suçlan Mahkemesi çalışmaya başlıyorDış Haberier Servisi - Birleş- miş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi, eski Yugoslavya'da işlenen savaş suçlannın sorum- lulannı yargılayacak uluslara- rası mahkemeye sonunda bir başsavcı atadı. Bu göreve, Gü- ney Afrikalı hukukçu Richard J. Goldstone getirildi. Goldsto- ne, Afrika Ulusal Konseyi ile beyaz yönetim arasında 1991 yılında başlayan diyalog süreci- nin ilk meyvesi olarak oluşturu- lan 'Kamu Suçlan KonusyomT- nun başkanlığını yapmış ve bu görevdeki tarafsız ve adil tutu- mu ile büyük takdir toplamıştı. BM tarafından yaklaşık 1.5 yıl önce oluşturulan mahkeme, başsava atamasmın yapılma- ması nedeniyle çalışamıyordu. Atamanın nihayet gerçekleş- mesiyle Savaş Suçlan Mahke- mesi, geçen hafta içinde New York'ta yaptığı dördüncü otu- rumunu başsavcının başkanh- ğında yapabildi. The European gazetesınde yer alan habere göre, Başsava Goldstone, kısa bir süre içinde. mahkemenin merkezinin bulu- nacağı Hollanda'nın Lahey kentine giderek 65 bin sayfalık ön soruşturma dosyalannı tes- PORTRE RİCHARD GOLDSTONE Saygmbir hukukçu Dç Haberier Servisi-Eski Yugoslavya'd- aki savaş suçlannı soruşturacak mahkemenin başsavalığına atanan Rkhard J. Goldstone, Güney Afrika'nın Boksburgkenunde 1938 yılında orta sınıfbir ailenin çocuğu dolarak doğdu. Oğrenimini Witwatersrand Üniversitesi'nde tamamladı veJohannesburg'da 17 yıl boyunca avukatlık yapü. 1980yılında Transvaal Yüksek Mahkemesi hakimliğine atanan Goldstone, burada ırkçılığa karşı aldığı tavırla dikkatçekti. 50 bin kişilik siyah gösterici grubuna beyazpolislerce ateş açıldığı Sebokeng olaylan sonrasında polisler hakkında soruşturma başlatması ve bazüannı mahkum etmesi, ününü ülke dışına taşıdı. Sıyahlar ve beyaz hükümet arasındaki bans sürecinın 1991 yılında başlaması üzerine, kendı adıyla da anılan. "kamu suçian" komisyonunun başına geürildi. Mandeia nın Goldstone'nu, ülkenin en yüksek adli makamı olan başyargıçlığa getirmeyi düşündüğü belirtiliyor. Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi'nden Ortaklarına Duyuru Şirketimizin esas sermoyesınin 125.000.000.000.- ÎL'den 375.000.000.000.- Tl'ye arhrılmast nedeniyle ihroç edilen hisseleıi tefnsıl etmek üzete bostmlon hisse senetleti, 01.08.1994 tarihinden itibaren T. Iş Bonkosı A.Ş.'nin aşağıda belirtilen şubelennde dogıtılmoya başlanocaktır. Süresi içinde hisse senetlerini alomoyon ortoklarımızın Rıhtım Caddesi No: 57 Karoköy-lstanbul'daki Şirketimiz Muhasebe ve Mali İşler Müdörlûgü'ne boşvurmalorı gerekmektedir. Rüçhan hoklonnı kullanan ortaklorımız ile rüçhan hokkı kullonılmayon hisselerin Istonbul Menkul Kıymerier Borsosı oracılıgı ile halka orzı esnosında sermaye ortışına iştirok eden yeni hissedarlarımız kendilerine verilmiş olan geçici makbuzları ilgili banka şubelerine tevdi etmek suretiyle 30 gün söreyle bedelli artışa tekabüi eden hisse senetierini alabileceklerdir. Bedelsiz artışo tekabüi eden hisse senetleri ise mevcut hisse senetlerinin 2 no'lu yeni pay alma kuponunun ilgılı banka şubesine verilmesi süretiyle 30 gûn süreyle olınabilecekh'r. Bu tarihten sonraki başvurular Rıhtım Caddesi No: 57 Karaköy-lstanbul'daki Şirket merkezine yapılabilecektir. llgililere önemle duyurulur. T. iş Bankası Şvbeleri: 1- Istanbul'do Sirkeci, Rıhtım Kadıköy, Bakırköy, Beyoglu, Sultanhamom ve Bostancı şubeleri. 2- Ankara'da Yenışehir ve Ankara şubeleri. 3- Izmir'de izmir şubesi. 4- Diger illerde ise il merkezi durumundaki şubeler. ANADOLU SİGORTA lim alacak. Başsava, çeşitli hü- kümetlerin ve özel örgütlerin belgelediğı yaklaşık 5 bin savaş suçunu ve bunlan işlediği iddia edilen 3 bin 500 kişilik listeyi in- celemeye başlayacak. Savaş Suçlan Mahkemesi'- nin çeşitli politik baskılar ve mali sıkıntılarla karşı karşıya kalabileceği belirtiliyor. Bura- daki en büyük tehlikenin, Bos- na 'daki banş sürecini hızlandı- rmak amacıyla taraflara savaş suçlan konusunda çeşitli tavız- ler verilebıleceğı olduğu ıfade edıliyor. Hatta çatışmalan dur-1 durmak için, tüm savaş suçlu- lannı kapsayan bir genel af çı- kanlabileceği olasıhğı bile dile getirilıyor. Başsavcı Goldstone ise Güney Afrika'daki görevleri sırasında benzer baskılarla karşı karşıya kaldığını belirte- rek "Ben bunlaria başa çıkabile- ceğüni kanıtladım" dedı. Yıl sonunda başlayacak The European, eski Yugos- lavya'da işlenen savaş suçlanna ilişkin savcı yardımcılannca sürdürülen soruşturmalann bu yaz sonunda tamamlanacağını. iddianamenın ekim ayı başında hazırlanacağını ve duruşma- lann da bu yıl sonunda başlaya- bileceğini bildirdi. Savaş mah- kemesi, halen bir Hollanda ha- pishanesinde 20 adet hücreyi, savaş suçlulan için ayırmış bu- lunuyor. Bu hücreler şu andat *misafirierini" bekliyor. Borisiav Herak adh Sap mDis, Boşnak hükümet tarafından Saraybosna'da kunılan Savaş Suçlan Mahkanesi'nde yargdanarak tecavüz ve djğer suçlanlan idama mahkun otmuştu. İrlanda Cumhuriyetçi Ordusu'nun siyasi kanadı Sinn Fein'in toplantısında banş görüşülüyoı IRA şiddettenvazgeçmeyitarüşıyor EDİPEMİLÖYMEN LONDRA - İrlanda Cumhuriyetçi Ordusu'nun (IRA) siyasi partisi Sinn Fein'in, dün toplanan temsilciler mecli- sinde IRA'nın şiddet eylemlerinden vazgeçip geçmeyeceği tartışıldı. İrlanda ve İngiltere hükümetleri, ge- çen yıl aralık ayında ortak bir girişimde bulunarak eğer IRA, Kuzey İrlanda so- rununa şiddet yoluyla değil de banşçı yollarla çözüm aramayı kabul ederse, belli bir süre içinde, siyasi partisi Sinn Fein'in banş sürecine taraf olarak katı- labileceğini açıklamışü. İki'hükümetin üzerinde durduğu en önemli ilke, IRA'- nın, şiddeti artık reddettiğini bildirmesi ve en az 3 ay süreyle hiçbir şiddet eyle- mine girişmemesiydi. IRA bu öneriye yeni şiddet olaylany- la yanıt verdi. Partisi Sinn Fein ise za- man zaman daha ılımlı bir yaklaşım içinde görüldü. Dün de partinin temsil- Sinn Fein nedir? anlamına gelen Sinn Fein Partisi 1902 yıünda, İrianda henüz İngiiız egemenliğindeykenkuruidu. Parti. İrtanda Cumhuriyetçi Ordusu'nun 0RA) siyasi partisî olarak biİinir. Iögüszgenel veyerel seçimlerine kattlraa hakkı vardır. Partinin Genel Başkanı Gerry Adams 1987-91 döneminde milletvekib de seçilmiş, ancak Londra'ya gelerek mazbatasını almamıştiT. Halen partinin basında olan Adams'm îngiliz anakarasına gjrmesine, hükümet İzin vermiyor. Adams, Avrupa Birliği içinde seyahat özgürlüğü olduğu gerekçesjyle İngiltere hükümetmin bu karan aleyhinde Avrupa Adalet Divanfada dava da açö. Sinn Feinise, ilk kurukhığu döoemden bu yana İrlanda'nın bağımsızlığını savundu. IRA iie bağlantısi sayesinde SinnFein, terörve şiddet eylemîerinin siyasi kanadmı oluşturdu. Sinn Fein'in seçmen desteğinin de sürekli azaldığı gözleniyor. Ancak partinin özellikle Belfast kentinde yüzde 10'a ulaşan bir seçmen deste^ olduğu da büiniyor. ciler meclisi, İrlanda ve İngiltere'nın or- tak banş önerisine verecekleri yanıtı gö- rüştü. Toplanüda, banş önerisinin baa bölümlerinin kabul edılmesi, bazı bö- lümlerinin reddedilmesi bekleniyor. IRA üzerinde çok da etkili olmadığı gözlenen Sinn Fein içindeki bölünmeler nedeniyle, temsilciler meclisi toplantı- sından İngiltere ve İrlanda hükümetleri- nin beklentisi fazla değil. Ancak. Sinn Fein lideri Gerry Adams'ın BBC'ye ver- diği şu demeç. tek ümit ışığı: "Bütün ar- zum, bu bunalondan çıkmak ve bir sonu- ca varmak. Lmitli>im. kararlıyım ve şuna da inanıyonım ki banşsürecine doğ- nı bir adım atılacaktır. Sanınm, bu buna- Imun artık son aşamasındayız." İrlanda'nın Kuzey İrlanda sınınna birkaç kilometre uzaktaki turistik Let- terkenny kasabasında bir otelde topla- nan Sinn Fein temsilcileri için büyük güvenlik önlemleri alındı. Toplantının, Kuzey İrlanda'nın İngiltere'den aynl- mayacağını, şiddet eylemleriyle sürekli \ urgulayan Protestan militanlann bas- kınına uğramasından korkuluyor. Toplantıda hangi önergelerin tartışı- lacağı bilinmiyor. Sınırlı bir ateşkes ilan edileceği. Sinn Fein ile IRA'nın aşın şid- det yanlısı kanadı arasmda mesafe ko- nulacağı gibi tahminler yürütülüyor. TÜRKİYE IŞ BANKASI işçiPartisiDi 'yekızguı Diana'nm yüz milyara varan dekorasyon masrafi tepki yararO. LONDRA(AA) - Galler Prensesi Diana'nın sara>ını 2 milyon sterüne (100 milyarTL) dekoreettirme karan, İngüizParlamentpsu'nda büyük tepki yaratü. 90dolayında İşçi Partisi mületvekılı. sarayın bakımdan geçırilmesi ve içindeki eşyalann yeniden döşenmesi için yapılacak harcamarun "Ingjltere'de sokaklarda yatan binierce evsizehakaret" anlamına geldiğinı belirttiler. Hyde Park'ın batı ucundakı sarayda, Prenses Diana dışında Kraüyet ailesinin bazı üyeleri de kabyor. Bir yılı aşkın bir süredir Prens Charles'tan ayn yaşayan Prenses Diana, 2yıl önce aldığı kararla, Kraliyet ailesinin kaüldığı resmi etkinliklerde görev almayacağını açıklamış ve koruma almadan kendi başına dolaşmaya başlamışü. Araba kullanırken, seçkin semtlerde alışveriş yaparken ya da arkadaşlan ile buluşurken çekılmiş resimleri sık sık medyada yayımlanan Prenses Diana, güvenlik amaayla Scotland Yard tarafından kendisine hıssettirilmeden izleniyor.