Katalog

-»•**- 7jT -• SAYFA CUMHURİYET 24 HAZİRAN1994 CUMA. 8 EKONOMI BOttAVBIİLERİ Bileşik Mali Sanayi öncaki 19703.93 17877.92 1395.033 Işlem hacmi Işlem miktarı Dûnfcü 19340.80 17011.40 2125664 -1.84 -0.65 1.943.967.805.540 291.535.842.0 BORSA 23HAZİBAH1994 0Q2 Adana Çımanto (A) 003 Adana Çım«nto (C) 004 Afyon Çımento ODSAktenk OOTAJcçirnanto 009 Akıu 1 0 * Dokuna 010 A k u C13AlartoSan.yı 014AIVnyiıâız 015AnadoluCam Ol7Arç»ı* 018AM««n 0i9As«ufiRüçhan 022Altnyunos Çaşır» Q23Aygu 030 Burea Çtm«nto 031Burçot* OMÇelilıHaMYenı •MpMt USÇınMnMş DVÇufcurovaEMtarrit (MÇutaırovsYmi (MiOartzlıCam 042O*nm<x) MDbtktı M704MI OMOOdaş OSOOuranOfMI OKîEdlplpl* 0S4EgsBıraalık 0S6EfGûbn 067Eg»Prc«ITıc 066Eg«S«mnk OKErrakStgarta 071T Gmrantı BanU» 072Gent«ç 073Gım« 074GJobalYıt>nm •Titai-YMr ITttortaal* 078Oün«y Efcractl * 079Haika»Konul 081 HümyatGuatacılık 082lhl«tHoMmg OSJtaısaiFinans OMtanatFınmYanı 086T.I»B»I*MI(A) 087TI«BwikMı|B) 086T lşBal*a>HC) 088T IşBKurucu 083Kwtonun 094 K«v OSSKoçHDtdıng M6KoçY«anm 097KantQld> 09B Kepez Eltfctrik 101 KaMOtkMotıilyı KÖKonJs» KMKontoks 106K6yta*Yenı W7 Kutthya Ponaton mııtıiMN KBAHMaman» tiOMatunaTatam IHMarat IMMign» 11SM>llıyaı IMMrtpa 118Mart»i*<Ne«aı*) IHNetHcHding 124NotHoldıngY*n< 12SNetTunzm 126OIOS»/! «fnt 130P»gProMo l31Pe«ora 133PmarSu IMPakokMitTurizm 13SPınarEntagraEI 136PuurSüt 137PınwUn «ePolyien « M H M M8RMS 141 SatMtıYayınoiıfc 1+tSıta» 146TûrilSwnw« 147S*» 148 Söomez Filament KHMlllH—IT1 150SunB«k)ron* 151 Sun Etoktronık Y«n i52Tam asona 1S3TstKonsefv« 156TûrkTı*org IMTtKHttMKk tNTMHmrafjn IHTlnKatu* tMT KjluMlMtif 163TrakyaC«m 165TSKB lfl6Tûr*D«T»rD6kûm 167Tûpra? «TnhtıMİ 170Ûny»Çımenlo 171U«alcS«rwnık ınııuı 174 VtMI 175V»ktfYaıınm ITITıaf 177 Yap Kr 17ir«ılrMfll«mlHr 179YûnM D0NYABORSA1JU.I AAran onau: 389.30 dotar ABODoian: 1.6050 Alman Mafkı 101.20 JapooYeni 1$: 1.53901.Sterllni P«troian vartt 17 16 dolar MERKEZBAKKASI «*r.Oıt 980 10 500 2400 19000 İ U M 17 750 44 500 U N 6.500 29.0CO İ U M 34.000 39000 15.750 3700 8.100 11000 2750 2350 ı w 1.7» 1000 a300 6.900 5600 9LH8 U M ILIM 3150 19 750 6600 2700 2075 İ U M 49.500 6800 8900 7.200 n.rM 1.4M 32.000 8.300 M 8 2-200 İ.7M 1.1» 10500 15.500 7.300 4.1M 4.7M 4 150 79000 3.850 3000 4.050 15.750 1.450 5.900 U M 49.000 17N 870 14M 4JN 1.1M i.tTJ 5600 17500 33.000 1.325 1M8 1UtM 1200 49.000 8200000 Mt 6.3O0 18.000 1925 1.025 U M 450.000 14 750 3800 52.000.000 u s 1.775 7JM 39.000 11000 30.500 35J100 28.500 9000 İ U M 1800 i*UM 9.000 4.100 1.775 1300 9600 17.7M 1725 1.050 11750 9.000 2175 78.000 11J50 9.000 1.325 1080 17750 9.500 »000 İ U M 1575 1.050 4.900 M l UM 48000 1.1M 2.750 3.450 4.7M 12.000 2700 2250 13500 11.000 780 MJM U M 1.075 20000 U.7M 900 2100 m750 890 2700 1JM 920 eeo 8.100 45.500 a loo 30.000 1.100 U M İ.1M İ W U M 44.MÜ MJM 9500 1JM 3.300 11-500 7700 14JM 1300 11500 14.750 17UM U M 1J7J 1.400 4.1M 2400 I.7M 1.350 860 10000 2400 0 İ U M 18.750 40.500 U M 6300 28000 ZUM 31X100 38.000 15J50 3.300 7600 10.250 2500 0 L7M 1J7» 0 5900 6.700 0 I.TM U M U M 3060 19000 6300 2950 2.075 MJM 48 000 6300 8600 6900 tvm 1471 30500 0 UM tM 2150 U M 1JM 8.SCC 13 750 7200 tja 4JM 3 »50 76.000 3700 2900 4.000 14.750 1.375 5800 M H 49000 U M 800 U M U M 11M 1JTİ 5400 17.000 0 1250 U M 117M 1 125 41000 0 171 6.200 14.750 1825 1000 U H 0 14-250 3650 0 U M 1650 U M 36.000 10 750 26000 32500 0 8000 nm 3800 1MJM 86O0 İBOO 1.650 1 125 9.400 İ U M 1650 1000 13500 8100 2125 78.000 10.000 67O0 1.200 0 17 500 9.200 29000 İ U M 1375 1000 4.150 im 47J00 1JM 2650 3J00 U M 11.250 2500 2150 12500 102SO 750 MJM U M 975 0 İ U M 820 2025 10.500 840 2650 1.3» 880 780 0 43.500 0 29.000 1.100 MJM TJM 14M L4M 44JN t U M 8800 1.1M 3100 0 7100 MJM 1.275 10500 14.000 17UM U M 1.110 1.350 U H 2275 U M 1250 950 1O250 2550 0 1J.7S» 17 750 43.000 t l M 6 600 29 500 » M l 32 000 41500 16.250 3850 8.100 10 750 2850 0 17M 1JB 0 6500 6.900 0 U M U M U M 3300 20 000 6.600 2700 2100 •UM 49 500 6600 9.000 7000 zum 1.MI 33000 0 1.JM M l 2300 U M 1-223 10-250 14500 7300 4JM U M 3.950 79000 3.800 3.050 4150 15750 1500 6300 U M 51000 7JM 930 17M 4.4M 1J» 1.7M 5700 16.250 0 1375 U M İ U M IJOO 49.000 0 •M 6.300 15.750 1.875 1.075 1.7M 0 14 750 3860 0 U M 1775 «.M* 39 0O0 11250 29.500 36500 0 9000 ILIM 3.950 M U M 9500 4.100 1775 1375 9800 MJN 1700 1.050 14 500 8.100 2250 80000 10.750 9000 1275 0 18.500 9300 30 500 MJM 1575 1050 4500 M 1.JM 48 000 1.2M 2800 3.550 U M 11750 2SO0 2.300 13.500 11.250 760 4UM 7JM 1^)75 0 MJM 900 2175 11.250 890 2700 1.7N 960 840 0 46.000 0 30.000 1150 MJN U M 7.M U M 4I.MI İ U M 9500 1.17» 3-200 0 7.800 İ U M 1300 11250 14.750 1MJM 3L7N U H 1425 4JM 2400 U M 1.375 900 10250 2400 0 11758 17 750 40.500 U M 6400 26.000 I4JM 31000 38.500 15500 3700 7 7» 10-250 2650 0 17M 1JM 0 5900 6900 0 U N U M J.1M 3050 19.500 6300 2700 2075 « U N 49 500 6.300 8.800 6.900 I U M 1JM 31000 0 1.27J 140 2150 um 1.1M 9.500 14 500 7200 4.SN U M 3950 78000 3800 2.950 4050 14 750 1400 5900 U M 49 000 U M 860 179* 4.4M 1.1» 1.7M 5500 17250 0 1.275 I.7M 13JM 1 125 48000 0 rtı 6300 15750 1850 1025 U M 0 14250 3.750 0 U M 1650 U M 37 000 11000 28.000 32500 0 8000 4i m 3800 M U M 8 900 3800 1650 1.275 9600 « J M 1650 1000 13.750 8.100 2150 78.000 10250 8700 1225 0 17 750 9200 30000 11.751 1375 1000 4150 I M •ZB 1.2SB 46 000 1JM 2700 3.300 U M 11.250 2.500 2200 12500 10500 760 41JM 7JM 1075 0 MJM 880 2.075 10 750 850 2650 1JT5 900 820 0 44 000 0 29000 11X İ U M U M LIM 2.751 4UM U M 9500 1J7» 3-200 0 7.300 M.7M 1275 11000 14 500 17UM X7M 1.JS 1375 4JM 2300 4JM 1325 167 000 466 000 1907 500 0 411JM 127 614 30 200 1I7.M* 551000 232 000 1MJM 113300 666 200 195000 659 065 311000 100S730 2613 655 0 7U1I OJtiJM 0 449200 127 000 0 4J4I.7M 1JM U4U1I 4314 976 40000 19000 15 053 31000 2S.M4 142 000 14 000 154287 73 000 2MJM M1.1I7 434255 0 117.141 7M *JM (NJH 222 000 1JM 117J N 1539 400 35500 8.000 L4M.1N 1717 J M 1000 29850 97 000 121 000 113 000 114 750 655850 333 000 M J M 125 062 U47U» 5X550 1M.0M 7.MI 71UM İM.7M 346000 499100 0 5.864 440 JJ7-Z3I 1UN 1.946.750 65.400 0 IM.11I 6.000 115.000 47 000 27 000 IJtUM 70 77 000 387000 0 1.215 9 059 013 UM.M 474 479 216.668 188340 .3B1506 0 30 000 I H M 27.875 MJN 2107 020 118000 214 040 328800 1677 000 M.M 84 000 880.000 2229 060 1.000 ia37S-1QO 1066150 35 000 24000 75.000 0 411310 10.000 307 I X 4M.4M 387 000 1494 000 173000 HZJN 117U22 146 087 S21JN 91000 3.884 830 4.7*7 35.000 "96.900 185000 118000 197 000 280O0 11*4771 UI1JN 770900 0 5M.9M 243 526 20329826 524 400 146.000 3.436 41125 313 246 25 500 0 956 520 0 152 000 72 500 tnjM J7S.344 UJ7JN 117J N M1JN 7U1I 859.360 t4MJM 16000 0 4.363260 «2.1» ııooo 51000 469.000 MJM M.*M 1JIUH 39 000 4112*5 4 002.066 MJN 3.0E2703 912 10.149 2456 0 1UN 17287 41293 17» 6 479 24.174 31347 39450 15694 3677 7774 10390 2729 0 17M 1.77» 0 6119 6.820 0 5.751 U H 3.1(3 3167 19475 6.436 2653 2090 •1.5M 49.305 6482 8730 6.986 1J73 31773 0 Uİ7 O7 2251 UM 1.117 95S1 14 357 7237 4.4O tm 3960 77 035 3.757 2952 4066 15 186 1400 5999 2J44 49 800 U*4 884 J.7M U M ı.tw 1.74* 5620 17566 0 1.314 UZ7 11*48 1 172 47.861 0 Ml 6.250 15060 1846 1033 U11 0 14 612 3 763 0 UM 1 717 U17 37 152 11045 28.521 34 412 0 8220 4t.1t7 3835 132-M* 9165 3.971 1.742 1319 9633 M.7K 1683 1021 14J018 a100 2.182 79.182 10292 8J86 1240 0 17.921 9222 30.0X 14J17 1441 1021 4253 143 1214 47 996 1J*4 2748 3.365 UM 11.342 2503 2227 12850 10.713 758 MJ4I 7.4*1 1.022 0 1U7I 873 2096 11088 877 2683 1JM 906 804 0 44691 0 29535 1.122 İUM U11 •.7M 2J71 41534 2U4* 9379 1.1*3 3106 0 7481 MJ*7 1281 10J57 14.394 17UN rm 12M 1385 4.1*1 2331 U*7 1324 • Emısyon (21 Hazıran) 96.202 milyar • TL Interbankfaızlen %5O-55 tştem Hacmı 25.541 milyar Gecelık % 53 Haftahkrepo %200 Avlık r«DQ. %200 PARA RAPORU Iki aşamada gerçekleştirilecek satışta ne miktarda hisse satılacağı belli değil Erdemirhisseleri sabşa çıkıyorEkouomi Servisı- Özelleştirme Idaresi Başkanlığı. Erdemir'in özelleştirihnesi yö- nünde ilk ciddi adımı bugün atıyor. Er- demir'in bir bölümûnün blok satışı için bugün satış duyurulan yayımlanıyor. özelleştirme Idaresi'nden yapıian açj- klamaya göre, Erdemir'deki yüzde 51.66'- hk kamu payının ne kadannın satılacağı belli değil. Erdemir'deki kamu hisselerinin satışı, ilci aşamada gerçekleştirilecek. Ön- celikle şirket yönetiminde yetki ve sorum- luluk almak isteyen yatınmalann talepet- tikleri orandakı rüsseler, blok olarak satılacak. Bu uygulamayla, şirketin özel sektör eliyle uluslararası rekabet şartlan- nda ticari ilişkilerini sürdürebilmesi, tek- nolojisini geliştirebilmesi ve profesyonel bir yönetim anlayışına kayuşturulabilme- sinin amaçlandığı bildirildi. ÖtB'den yapıian yaalı açıklamaya göre teklif almak ve görüşmelerie, pazarlık usulü ile gerçekleştirilecek Erdemir ihalesi için teklifler, 24 temmuz akşamına kadar 'Yabana seraıayeye sattıımayiz' ZONGULDAK (AA) -özelleştirme kapsammdaki Erep Demır ÇeKk Fabrikalan'na (Erdemir) talip olan Tûrk-Metal Sendikası, bu kuruluşun vabaîKasenuayeyesaülmasınakarş) olduğunu bildirdi. Türk-Metal Sendikası Ereğli Şube Başkanı StSeytnan Kaymış, "Türk saaayisiBİfl bel keroiği" olarak nitefendirdiği Erdemir'in yabancs sermayeye satılmasmı tasvip etmedikkriru betirterek demokratik haklannı kullanacaklanru açıkladı. Erdemir'in önceiıkie çalışanîara satıbnası gerektiğini savunan Kaymış, u .\lman ekonomik kararlar gereği, KOt'nindÛKtebühıaanErdemirMasderi iUadasatüacaksa,ba,d&»ya standartlanııda gerçekfeşmeö ve öncefikfe decs&şasiara sattimaİKhr diyoraz. Aksi haWe Erdeınir'în yabaocdara peşkeş çek&aek isteamesi, railli ekonomiye vuruiaBbir darbe oJâcaktff" diye konuştu. verilebilecek. Açıklamaya göre Erdemir'deki kamu hisselerinin satışı iki aşamada gerçekleşti- rilecek. Öncelikle, ihale kapsamında, şır- ket yönetiminde yetki ve sorumluluk al- mak isteyen yatınmalann talep ettikleri orandaki hisseler, blok olarak satılacak. Erdemir'in 1987 yılı nisan ayında yüzde 51.53 oranındaki hisseşi eski adıyla Kamu Ortaküğı İdaresi (KOİ), yeni adıyla Özel- leştirme Idaresi BaşkanlığYna (OİB) dev- redilen hisselerinin yüzde 2.93'lük bölü- mü, 1990 yılı Nisan ayında halka arz edil- mişti. IMKB'de işlem gören Erdemir hissele- rinin yüzde 25.89'unun ÖİB'ye ait oldugu ve şirket sermayesinin yüzde 48.34'lük bo- lümünün ise halka açık durumda olduğu- na dikkat çekilen ÖIB acıklamasında, şu hususlara yer verildi: "Her ne kadar ser- mayesinin yansına yakın bolümü halka açık olsa da yönetimi ağırlıklı olarak kamu clivle yürihülen ve yatırunları kamu desteği ile sürdürülen Erdemir'deki tiim kamu his- selerinin, daha öncekj uygulamalardan farklı bir yöntemle özel sektöre de>~ri, ger- çek anlamida bir özelleştirme örneği oluştu- racak." OİB'den yapıianaçıklamadaşifahi ola- rak Erdemır'e ilgi gösteren ve talıp olacak- lannı söyleyen Türk Metal Sendikası'nın bu süreç içerisinde mevzuata ve ihale pro- sedürüne uygun olarak yapacağı başvuru- nun da değerlendirmeye alınacağı da be- lirtildi. Döviz rezervi arüyor ANKARA (ANKA) - Mer- kez Bankası'nın. son haftalar- da arüş irendini koruyan dö- viz rezervi, 4 milyar dolara yaklaştı. Merkez Bankası'nın döviz rezervi 10-17 haziran arası- ndaki haftada 145 milyon d o lar artarak 3 milyar 940 mil- yon dolara ulaştı. Merkez Bankası'nın döviz rezervi, 20 mayıs ile 17 haziran arasında- ki son dört haftada artış tren- dini korudu. Rezerv 1993 sonunda 6 mil- yar 213 milyon dolar düzeyin- de bulunuyordu. Döviz rezer- vi ocak sonunda 5 milyar 392 milyon dolara, şubat sonunda 4 milyar 418 milyon dolara, mart sonunda 3 milyar 285 milyon, doiara geriledi. Re- zerv, 8 nisanda 3 milyar 39 milyon dolarla en dip noktası- na indi. Daha sonra artmaya başlayan rezerv. nisan sonun- da 3 milyar 321 milyon, mayıs sonunda 3 milyar 448 milyon, 17 haziranda da 3 milyar 940 milyon dolara yükseldi. Uzaıdarmbilanço oyunu Geçen yıl 115 milyar kâr eden Kepez'e 3 ayda 140 milyar zarar ettirdiler BÜLENT ECEVİT ANTALYA - Kepez Elektrik AŞ, 1993 yılında 115 milyar kâr ederken İMKB'ye sunduğu 1994 yılının ilk 3 ayı bilançosunda 140 milyar zarar gösterdi. Uzan aile- sinin eline geçtikten sonra yaptığı enerji tesisleri bedelini de kul- lanıcılardan tahsil etmeye başla- yan Kepez Elektrik AŞ'nin, tahsil ettiği paralannı sıfır faizle İmar Bankası'na yatırdığı öne süriilü- yor. Halka açık bir şirket olan Ke- pez Elektrik AŞ'nin 115 milyar lirakârdanüçayiçinde I40milyar lira zarar etmiş gösterilmesinin düşündürücü olduğunu söyleyen şirket eski Genel Müdür Yardıması ve Mali MüşavirNuri Atılgan, "Bu şirket halka açık bir şirket. Hiçbir şe>i gizli kalamaz. Vöneticiler 3 a\ içinde 140 ırühar lira zaran nasıl \aptıklarını açı- klasınlar. Kepez vöneticileri. işlet- me gelirlerini 1/anJara ait İmar Bankası'na >atırı\orlar. Ama sıfır faizle. Dolayısıyla bilançolannda faiz geliri göriinmüjor. Ama faiz gideri göriilüyor. İnsan, kendi pa- rasını sıfır faizli banka\a >atıra- cak, baska bankalardan da faizle • Kepez Elektrik'in Genel Müdür eski Yardımcısı Nuri Atılgan, toplanan gelirlerin sıfır faizle yine Uzanlara ait olan İmar Bankası'na yatınldığını ve böylece halka açık şirketin zarar etmiş gösterildiğini ileri sürdü. Kemal Uzan Kepez'de de suçlamyor. para kullanacak. O zaman da za- rar eder tabii" dedı. Atılgan, şir- ket olarak bakanlıkca yapılmış sözleşmeye göre bağlı olan bölge- sindeki her köye, yerleşım yerine beş yıllık planlar hazırlanarak elektrik götürme ve ıyileştirme çalışmalannı belirtmesi gerektiği- ni. ancak bunlann yapılmadığını da öne sürdü. Mali Müşavir Nuri Atılgan, Kepez Elektrik şirketi- nin müteahhit gibi çalışüğını ve enerjı tesisi bağladığı her yerden parasını tahsil ettiğini söyledi. 12.5.1993 tarihli Genel Müdür Yardıması Ziaittin Demirayak imzalı yönetim kuruluna sunulan "Şirketimiz tesislerinden enerji ta- lep eden kuruluşlara şirketimizce >erilen enerji müsaade belgelerinin veriliş şekli hakkında bilgilendir- me raporu"nda hem tunstik böl- gelerden hem de devlet birimle- rinden tesis ettiği enerji hatlannm bedelini aldıklannı bildirdi. Ra- porda Kepez Elektrik AŞ'nin müteahhit gibi çalıştığı ifade edi- lirken ferdi müracaatlara da "en uygun enerji alım noktasından, ih- h'yaç oldugu vere kadar tüm tesis- lerin kendileri tarafından yapı- Imak kaydıyla" enerji ızni verildı- ği belirtiliyor. Yöneticiler samimi değü Uzanlardan öncekı yönetim kurulu başkanı Atilla Konuk, ko- nuylailgiliolarak yöneticileri,"sa- mimi davranmamakla" suçladı. Konuk, şirketi kurarken bölge- nin en iyi şekilde elektnk enerjisi- ne kavuşmasını amaçladıklannı. bunun için çalıştıklannı belirte- rek "Biz, yaptığımız beş yıllık planlarla yasal olarak çalışma- lanmızı bir > andan görüriirken di- ğer > andan da turizm bölgesi nede- niyle >eni açılan tesislere de elekt- riklerini hızlı bir şekilde bağlardık. Planlanmız dışında vaptığımız çalışmalarda. müşteriden parasını tahsil ederdik. Ancak bu parayı. >erdiğimiz enerji karşılığında geri oderdik. 3-4 y ü gibi bir stirede kul- landığı elektrikten diişerdik" dedi. Konuk yazar Gerçekçi dolarkurunun erdemleriĞÜLTENKAZGAN 1989 yılının ikinci yansından 1993 yılının son ayına dek ısrarla sürdürülen ve TL'nin döviz piyasasında 'aşın degerlen- miş' duruma gelmesine yol acan politika, 1994 başında içine düşülen krizin başlıca sorumlusu sayılmalı. Çünkü, bu politika, bir yandan aşın yüksek faizler yoluyla hü- kümetin iç borçlanmasını içinden çıkılmaz bir yumağa döndürdü, reel büyü- me hızını kat kat aşan iç borçlanma reel faizleri. bütçenin faiz yükünü giderek ağı- rlaştırdı bir yandan da kısa vadeli sermaye girişlerini (döviz-faiz arbıtrajı yoluyla) pompalayarak bankalann, şirketlerin. hü- kümetlerin dış borçlanmanın cazibesine kapılmalan sonucunu verdi. Böylece, kısa vadeli borçlanma ile patlayan ithalat, caydınlan ihracat, dış açıklan büyütürken dış borçlar da patladı. Ve sonunda, rating kurumlannın Türkiye'rtin borç güvenilir- liği derecesini üst üste düşürmeleri ile saa- det zinciri bozuldu. Ancak, bu arada TL dolar kuru da şimdi gerçekçi düzeye otur- du. Aşın değerlenmiş kur, aynızamanda, ekonominin iç yapısında ciddi bozulmala- ra yol açü. İçeride üretiliyor sandığımız birçok malın neredeyse bütün ara girdileri ithalat daha ucuz geldiği için, ithal edilir oldu. İmalat, yenni, ambalaj ve kanştı- rma, montaj sanayiine bırakmaya başladı. Düşük katma değerli, hiçbir derinliği olmayan bir sanayi yapısı oluştu. İç pi- yasada aşın değerlenmiş TL. kendi başına bir haksız rekabet yarattı: çünkü, bir ülke mallannın hizmetlerinin rekabet ğücü an- cak cari işlemler bilançosu dengesıni sağ- için de aynı durum geçerlidir. Türkiye'de 'aklı evvel' hükümetler ise bir de TL kuru aşın değerlenirken dış tıca- ret korumasıru kaldırdılar. Böylece, aşın yüksek faizler bir yandan, kurun getirdıği haksız rekabet diğer yandan, Türkiye'yi tam bir üretim açmazına götürdü. Üreti- mi yatınmlar yoluyla artmayan. tüketimi ithalatla şişirilen 'bıcak sırtında, ancak dış Aşın değerlenmişTL kuru, sadece ara girdi ithalatını ya da her şeyi ithal etmeeğilimini güçlendirme ile kalmadı, dışandan işçi ithalinide teşvik etti. Karadenizkıyılannınçay bahçelerinden, Trakya'ran büyük çiftliklerine kadar her yerde ithal mah işçi çalışıyordu, daha ucuza geldiği için kentlerde Filipinü ev işi yardımcılan kullanmakmoda oldu. "layan kurda belirlenebihr. Eğer bu aşın değerli kur. enflasyonu baskı alüna almak gibi bir amaçla mutlaka uygulanacaksa, o zaman, ciddi dış ticaret koruması yöntem- leri (ithal yasaklan, kotalar. yüksek güm- rük vergileri gibi) uygulamak gerekir. Aksi halde. rekabet gücü olan pek çok sa- nayi dalı yaşayamaz hale gelir, fırmalar tasfıyeye girer. Tanm ve diğer faaliyetler borçlannı patlatarak dengesini bulan' bir ekonomi oluştu. Çoken. ışte bu bıçak sırtı- ndaki dengedir. Bugün gerçekçi dolar kuru ihracatı teş- vik edecek, ithalatı sınırlayabilecektir: Yahnkat sanayii. yerinı derinhği artan sa- nayiye bırakabilecektir. 1989 sonrası poli- tikalan ile kendisini tasfiye etmeyi ve itha- latçilığa soyunmayı daha rasyonel bulan fırmalar, krize rağmen, faaliyete gecip çalışmaya başlarsa hiç şaşmayahm. Aşın değerlenmiş TL kuru. sadece ara girdi ithalatını ya da her şeyi ithal etme eğilimini güçlendirme ile kalmadı. dışan- dan işçi ithalini de teşvik etti. Karadeniz kıyılannın çay bahçelerinden, Trakya'nın büyük çiftliklerine kadar her yerde ithal mali işçi çalışıyordu, daha ucuza geldiği için kentlerde Filipinli ev işi yardımcılan kullanmak moda oldu. Yani. aşın değerli TL, istihdam artışını önleyen bir rol oy- nadı; buna. yatınm mallan ucuza geldiği için sermaye yoğunluğu yüksek yatınm- lann daha kârb olmasını da eklemek gerekiyor. Bu nedenle. dolann fiyatı gerçekçi dü- zeye yükseldiği için ekonomide ciddi ka- zanımlar olabilecek, yeter ki, hükümet bunlan desteklesin. Uretimde derinleşrne. ihracat, istihdam bundan yararlanabile- cek. Aşın değerlenmiş TL ve bunun tamam- layıcısı kısa vadeli borçlanma yoluyla ser- maye ithali. 1953, 1978 krizlerini yarattığı gibi 1993 sonu-1994 başındakini de ya- rattı. Bu politikanm sakıncalanru artık herkes anlamalı. Dış borçlanma da sadece dış borç ana paralannı ödemeye inhisar ettirilmeli. MERKEZ BANKASIKURLARI 24HAZÜUNI994 CİNSİ lABDDolan 1 Alman Markı 1AvustralyaDolan 1 AvusturyaŞilini 1 Belçıka Frangı 1 Danimarka Kronu 1 Fin Markkası 1 Fransız Frangı 1 Hollanda Florini lisva; Kronu 11sviçre Frangı 100 italyan Lireti UaponYeni IKanadaDolan 1 Norveç Kronu 1 Sterlin 1 S.Arabıstan Riyali ofcrtz 31797.28 19811.39 23396.43 2817.03 962.39 5051.76 5985.59 5794.49 17684.80 4139.57 23562.26 2016.31 314.20 22983.21 4557.77 48764.31 8478.82 CAPRAZKURLAR 1 ABD DOLA 1.6050 Alman Mi 1.3591 Avujtraly 11.2875 Avustury 6.2943 Danlmarl 5.3123 FlnMark 5.4875 Fransız F 17980 Hollanda 133.26 Ispanyol 7 6813 İsveçKro 1.3495 İsviçreF 1577.00 İtalyan L 101.20 JaponYe 13835 KanadaC 6.9765 Norveç K 3.7502 S-Arablst ISterRn: 1.5336 A 1ECU: 1.1962 A SDR: 14388 A SDR: 45841 1 Rl irkı a Doları aŞilini (a Kronu kası rangı Florini Pezetası nu angı reti nl lolan ronu an Riyali BD Doları BD Doları SD Doları m. MTIf 31861.00 19851.09 23443.32 2822.68 964.32 5061.88 5997.59 5806.10 17720.24 4147.87 23609.48 2020.36 314.83 23029.27 4566.90 48862.03 8495.81 FJErrif 31765.48 19791.58 23045.48 2814.21 952.76 500124 5925.73 578870 17667.12 4098.17 2353870 1996.15 309.49 22638.46 451219 48715.55 8351.64 SATIŞ 3195658 1991064 23513.65 283115 967.21 507707 601558 582352 17773.40 416031 2368031 2026.42 315.78 23098.36 4580.60 49008.62 8521.30 SERBEST DÖVİZ ClNSf ABD Doları Alman Marfcj Isviçre Frangı Fransız Frangı HoHanda Florini IngilizSterlinı S.Arab.Rıyali AvusturyaŞilini 100 Ital. Lireti ALIŞ 31450 19500 23050 5670 17380 48000 8180 2750 1950 SATIŞ 317Û0 19750 23650 5820 18000 49200 8350 2820 2060 ALTIN CfclSl A1JŞ SATIŞ Cumhunyet 2.530000 2 600 000 Reşai 2600000 2800000 24ayaraltın 385 000 388 000 22ayarbılezık 338400 376000 YATIRIMFONLARI Kablma belgesiadı ATİPİ lşYabrım-1 lşYatırım-2 Iş Yatırım-3 lşYatırım-7 Inter Fon-5 lktısatYat4 Ikt Atılım F Garanti Yat 4 Garanti Yat.5 Yonca Fon-1 Esbank Fon-3 Vakıf Hisse VakıfFon-6 Dışbank Mavı Dışbank Beyaz Dışbank Pembe Tuiun Fon-1 Tutun Fon-3 Fınans Fon-2 Fınans Fon-4 Halk Fon-3 Pamuk Hisse Emlak Fon-2 Ege Fon-2 Kalkınma Fon-2 Demır Fon-1 TürkbankFon TSKB Uzman Fon AkbankATıpi Tekstil Fon-3 Atafon Koçbank Fon-1 Koçbank Fon-3 Global Fon Körfez Fon-1 Tebınfon Kentfon CU Sıgorta Fon Alternatıf Fon Hakfon-1 BTİPİ Iş Yatınm 4 Iş Yatınm 5 IşYatırımö Interfon4 iktısatYat.3 Bugün Değ. 318.874 208.629 93 537 19 729 21 648 128 946 113 277 63138 83 178 10 962 57 245 58 828 44 406 238 726 267 741 88 683 170965 12 117 150 000 83 713 65 456 81843 87.376 23.851 1 2.671 32 744 41275 45.230 17.724 16.482 24.220 43.677 17.240 20.488 23.905 14.631 13.669 14.490 85.26 96.14 66.167 54.564 96 407 88.149 108.714 % -1.87 -1 82 -1.87 -180 -0 37 -0 65 -1.16 -0 67 0 18 -0 33 -0 86 1 08 0 67 -0 85 000 -0 07 -0 86 -0.50 -4 50 -5 68 -0 38 0.15 044 -0.69 0.13 -7.61 023 -0.86 0.99 1.52 0.79 0.82 1.10 -1.37 -0.65 -0.19 005 -5.27 -0.50 -0.60 0.05 1.60 0.29 0.34 0.27 Kafclma belgesiadı Garanti Yat. 1 Garanti Yat. 2 Garanti Yat. 3 Esbank Fon 1 Esbank Fon 2 YKB Fon-1 YKB Fon-2 YKB Fon-3 YKB Fon-4 YKB Fon-5 YKB Fon-6 YKB Fon-7 YKB Fon-8 YKB Fon-9 Vakıf Fon-2 Vakıf Fon-3 Vakıf Dunya Tütün Fon-2 Fınans Fon-3 Fınans Fon-5 Zıraat Fon-1 Ziraat Fon-2 Zıraat BaşakF. Ziraat Fon-4 Halk Fon-1 Halk Fon-2 Pamuk Fon Emlak Fon-1 Emlak Invenst Emlak DenızF. SümerFon Ege Fon-1 Kalkınma Fon-1 Demir Fon-2 Tariş Fon-1 Tariş Fon-2 Ortak Fon Etı Fon Akfoni Ak Karma Fon Tekstil Fon 1 Tekstil Fon 2 Koçbank Fon 2 A.A.Fen lajaıılari A.A. Bileşik A.A.(A)Tipi A.A.(B)Tipi 23UUİMIMM4 Bugün Deg. 361.155 136.726 89.507 319.135 106.195 317.054 242.831 339.451 248.714 187.831 225.927 131.380 96.193 110.736 507 646 99.470 128.494 60.204 163 923 90.621 144.296 105.745 104.834 103.000 138.515 90.313 115.641 103.413 34.219 99150 70.196 74.964 82.753 47.187 87.585 40.360 60.096 68 583 32.775 16.339 21.966 14.285 21.026 % 0.14 0.18 0.15 0.21 016 0.15 0.13 0.14 0.14 0.13 0.14 0.11 0.14 1.92 0 24 0.25 1.23 0.16 0.26 0.26 -0.16 0.09 0.33 0.34 0.18 0.80 0.15 0.24 0.47 0.34 0.04 0.12 0.17 0.19 0.21 0.26 -1.11 0.10 0.24 0.26 0.15 0.44 0.28 BaginkiGMtâi nms 2299.87 1970.76 282644 «H. -0.45 -1.16 0.37 IşBankası'ndan tüketici kredîsi • ANKARA (AA)-Türkiye , İş Bankası, nakit ödemeli, < maaş ödemeli ve faturalı tüketici kredilerini bugünden. itibaren kullanıma açü. Iş Bankası'ndan yapıian ; açıklamaya göre tüketici kredilerinin aylık net faiz oranı, tüm vadeleriçin yüzde • 10 olarak belirlendi. Banka aynca, kredili mevduat hesaplanna uyguladığı faiz oranlannıdadüşürdü. Buna . göre, bu hesapta uygulanan ' en yük sek faiz oranı yüzde ' 11.5'ten yüzde 10.5'e, en 1 düşük faiz oranı ise yüzde -- 9.8'denyüzde8.8'eindirildi. I Protestolu senetier • ANKARA (AA)- Ödenmeyerek protesto gören' senetlerin tutan, bu yılın 5 \ ayında yaklaşık 11 trilyon liraya ulaştı. Merkez Bankası verilerinegöreocak-mayıs döneminde, 10 trilyon 995 milyar 458 milyon liralık 204 bin 501 senet ödenmeyerek protesto edildi. Geçen yıhn aynı döneminde, protestolu senetlerin sayısı 177 bin 752 adet, tutan ise 4 trilyon 177 '- milyar 319 milyon lira idi. Bu verilerçerçevesinde, bu yılın 5 ayında geçen yılın aynı dönemine göre protestolu senetlerin tutan. yüzde 163.2 oranında, senetlerin sayısı da yüzde 15 oranında arttı. öte yandan. bu yıl mayıs ayında ; ödenmeyerek protesto gören senet sayısı 47 bin 378 adet, tutan da 2 trilyon 915 milyar 52 milyon lira düzeyinde gerçekleşti. Vakıfbank'tan7 günlüğe yüzde 50 • ANKARA (AA) - Kredi ve mevduat faizlerinde indirim devam ediyor. Vakıfbank, 7 gün ihbarlı mevduat faizini 20puanindirdi. Vakıfbank'ıan yapıian açıklamaya göre banka, bugünden geçerli olmak üzere. 7 gün ihbarlı mevduat faiz oranını yüzde 70"ten yüzde 50'ye indirdi. Etibank'tan faiz indipimi { •EkooomlServisi-Etıbank,,, aynaklanndan kullandırdığı kısa ve orta vadeli ticari kredilere uyguladığı faiz oranlannı 75'şer puan geri çekiyor. Banka. 1 temmuzdan itibaren, kısa vadeli ticari kredilere yüzde 200. orta vadeli kredilere de \ yüzde 210 faiz uygulayacak. J Ticaret Bankası faiz oranları • Ekonomi Servisi - Türk Ticaret Bankası biray vadeli hesaplara yüzde 111. üç ay vadeli hesaplara yüzde 126 faiz uyguluyor. Altı ay ve bir yıl vadeli mevduatlara ise yüzde 151 ve yüzde 161 faiz verecek. Yedi gün ihbarlı mevduatlarda Türk Ticaret Bankasfnın faizoranlan şöyle: 7-29 gün arası için yüzde 61,30-59 gün arası için yüzde 71.60-89 gün arası için yüzde 96,90-119 gün arası için yüzde 111,120-149gün arası yüzde 126.150-180 gün arası yüzde 141. YABANCIBANKALAR DOLARA YÖNELDİ Dövizbeklentisi tiimiiylekn ılıııadı Ekonomi Servisi- Dolar dün serbest piyasada 450 lira birden yükselerek 31 bin 700 liradan iş- lem gördü. Bankalann piya- sada ahcı olması dolayısıyla do- lar alış kotasyonu 31 bin 900 li- raya kadar çıktı. Bazı yabancı bankalann piyasada ahcı olma- lan ile birlikte kamu bankalan- nın serbest piyasadan dolar al-' malan da dolann yükselmesine zemin oluşturdu. Dolar dün serbest piyasada 31 bin 700 liradan işlem gö- rürken, bankalararası piya- sada dolar alış kotasyonu 31 bin 900. satış kotasyonu ise 32 bin 50 liraya kadar yükseldi. Amerikan Dolan bir gün önce serbest piyasada 31 bin 250 liradan satılmıştı. Böylece uzun zamandır Merkez Ban- kası'nın denge kuru aracılığıyla 30 bin-31 bin seviyelerinde tut- tuğu dolar. önceki günden baş- layarak 650 lira birden yüksel- di. Dün Merkez Bankası Banka- lararası piyasada dolann abş koıasyonunun yüksek çıkması ile bır'ıkte denge kurunu 31 bin lirada sabitledi. Bankaalar Merkez Bankası'nın denge kuru ile dolan bu seviyelerde tutumasının sürekliliği ol- madığını ve dolann yükselmesi- nin normal olduğunu belirti- yorlar. Dün bankalararası TL piyasasında gecelik faiz yüzde 20 oranında yükselerek yüzde 55 oldu. Dolann yükselişin etkin olan bir başka faktörde dolar-mark paritisenin yükselmesiydi. Pari- te Amerikan bütçe açığırun yüksek çıkması ile birlikte 1. 59'a kadar gerilemişti. Dün ise parite tekrar 1.61 düzeylerine yükseldi. Böylece dolann dış piya- salarda değer kazanmaa iç piyasaya yansıdı. Temmuz ayı başında pi- yasalara 1 aylık bono itfa- sindan dolayı 10 trilyon lira girecek. Bu itfa ile piya- saya çıkacak paranın tekrar dö- vize gidebileceği beklentisi ile bazı yabana bankalann dolar için ahcı olduklan da gözlemle- niyor. Dün yapıian 6 aylık bono ihalesinde Hazine 1.8 trilyonluk kağıt satü. İhalede en yüksek faiz 147 olurken en düşük faiz de 137 olarak oluştu. Ortalama faizin 143 olarak belirlendi. Hazine bundan ön- ceki iki 6 aylık ihaleyi de talebin azlığı nedeniyle iptal etmişti. Hazine bu ihale ile borçlanmayı 6 aylık ihalelerle yapmaya baş- layacağı mesajını verdi.