Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2025
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
18 HA2İRAN1994 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
Beykoz'da
Işçi mitingi
• tstanbul Haber Servisi-
Türk-lş"ebağhDeri-lş
Sendikası'nın düzenlediği
"Deri-Kundura
ICpatılamaz" mitingi yann
Beykoz Çayınnda
yapılacak. Saat I4.00'te
başlayacak olan mitinge
Türk-}ş Genel Başkanı
Bayram Meraldekatılacak.
5 Nisan kararlan ve işten
atılmalann protesto edileceği
mitingde, Bayram Meral'in
"hükûmetin İcararlanna
karşı eylem" mesajı vermesi
bekleniyor.
Özel okulları
boykot hazırlığı
• ANKARA(Cumhuriyet
Bürosn)-Özelokul
ücretlerine yüzde 15G"ye
varan oranda yapılan
zamlardan sonra birçok veü,
"özel okullan boykot ve
kayıt yenilememe" karan
ahrken özel Okullar Birliği
Başkanı Dündar Uçar,
veliierden ücretin
düşüriilmesi konusunda
hiçbir baskj gelmediğim
söyledi. Tüketici Haklan
Derneği'nin önderliğinde bir
araya gelen öğrenci
velilerinin, aralannda komite
oiuşturduklan ve ücretlerin
memur maaşlanna yapılan
zam oranına çekilmemesi
halinde çocuklannm
kayıtlannı
yeniletmeyecekleri karannı
aldıkJan öğrenildi.
ÇYDD'den
laiklik uyarısı
• fstanbul Haber Servisi-
TBMM'deki anayasa
değ'şikliğı görüşmelerinde.
ANAPın.laiklikleilgili
maddeye karşı çıkması,
Çağdaş Yaşamı Destekleme
DerneğVnin (ÇYDD)
tepkisine neden oldu. ÇYDD
Genel Başkaıu Prof.Dr.
Türkan Saylan. yönetim
kurulu adına dün, TBMM
Başkanı Hüsamettin
Cindoruk'tan, "Yanlış,
tehükeli ve üzücü tartışma ve
pazarhklan durdurmasını,
milletvekillerine, etükleri
yemin gereği daha ilkeli ve
sağduyulu olmalannı
hatırlatmasım" istedi.
Saylan, ANAP lideri Mesut
Yılmaz'a da, "Partinizin
laiklikle ilgili tutumu ve RP
paraleline girme durumu
kaygı vericidir. Laiklik
ilkesinden ödün venmemenizi
diliyoruz" mesajını iletti.
42İŞÇİ
gözaltında
•YurtHaberleriServisi-
Sıvas'ın Divriği ilçesinde
maaşlan düşük olduğu için
gösteri yapan demir-çelik
işçilerinin 42'si gözalüna
alindı. Sıvas'ın Divriği
ilçesinde önceki gün
meydana gelen ve Çelik- Iş
Sendikası'nda görevli 10
kişinin gözalüna ahnması
olayından sonra dün de
izinsiz gösteri yapan 400
demir-çelik işçisinden 42'si
gözaltına alındı. Emniyet
yetkilileri, soruşturmanın
sürdüğünü bildirdiler.
Havaş'ın
• tstanbul Haber Servisi-
Havaalanlan Yer Hizmetleri
A.Ş'nin(HAVAŞ)
hisselerinin bir kısmının
çalışanlara, belli bir kısmının
da borsada halka arz
şeklinde değerlendirileceği
bildirildı. HAVAŞtan
yapılan yaalı açıklamada, 20
müyar lira sermeyeli şirketin
KOt'ne ait yüzde 51 ve
THY'yeait yüzde 49
oranındaki hisselerinin,
yönetimde yetki almaya
yeterli lasmına teklif
verebilecek şekilde, stratejik
yatınrnalara açıldığı
bildirildi.
EjjitinHş, hksan
samklan pesinde
•ANKARA (ANKA)-
Eğitim-İş mahkemeye
verdiği llksan sanıklan
tarafmdan taciz edildiğini
iddia ederek yasalarda yeri
olmayan gûç odaklannın
açığa çıkanlmasını istedi.
Eğitim-İş tarafmdan yapılan
açıklamada, "lcraya ve
mahkemeye verilen kişiler,
bazı kitle örgütleri, çıkan
zedelenenbazı politikacdar
tarafından taciz
edilmekteyiz" denildi.
Açıklamada, llksan
hakkındaki tüm iddialann
dönemin Milü Eğitim
Bakanı Köksal Toptan'a
bildirildiği ifade edilerek,
"Kendisine bu iddialan
ilettiğimiz eski Milli Eğitim
Bakanı Köksal Toptan, bu
başvurumuzu hakaret gibi
niteleyip genel başkanımız
Niyazi Altunya'yı savcılığa
bile vermiştir" denildi.
Türk Metal Sendikası, krizin çözümü için hükümete veişverene 2 temmuza kadar süre tanıdı
'Cifler budenizdeANKARA (Cumhuriyet Bürosu) -
Otomotiv sektöründeki kriz sürerken
Türk Metal Sendikası, hükümet ve işve-
renlere rest çekti. Türk Metal Sendikası
Genel Başkanı Mustafa özbek, krizin
çözümü için hükümete ve işveren tem-
silcilerine 2 temmuz tarihine kadar süre
tanıdı. Daha sonra eylem takvimini iş-
letmeye başjayacağını açıklayan özbek,
hükûmetin "köhne eşkrya düzem" uygu-
ladığını ileri sürdü. Otomoü'v sektörün-
de yaşanan krizi, "Musa Peygamber ile
firavun" efsanesine benzeten Özbek,
"Biz, peygamber değiliz. Başbakan, bu
denizde boğulacak" dedi.
özbek, dün Türk-İş Genel Merkezf-
nde, sendika şube başkanlannın katılı-
mıyla dûzenlediği basm toplantısında,
Başbakan Tansu Çiller'e. "Böyle ana
olur mvT" diye seslenerek, "Artık, şika-
yet sırası bizde. Bizkr de sizi halkımızın
sağduyusuna şikayet edeceğiz" dedi.
Sektörde. "suni kriz" yaratıldığını ve
Türk ekonomisinin "Sırat Köprüsu-
nden geçme" mücadelesi verdiğini ileri
süren C)zbek, "Fedakaıiık ortakJaşa ol-
maz ise şimdi çatırdamak üzere olan köp-
rû, hem işcilerin hem de işverenlerin ve
sanaykilerin başlarına yıkılacaktır" diye
konuştu. İşverenleri. dürüst olmamakla
suçlayan Özbek. "Aşın kârhırsmdan kriz
atlatıİana kadar vazgecilmelidir. Vazge-
çilniezse işverenler büyük kayaya çarpa-
İSTON işçileri: Yahepyahiç
• Istanbul Büyükşehir
Belediyesi'ne bağlı İSTON
şirketinin Refah Partili yeni Genel
Müdürü Süreyya Polat, söz verdiği
halde işçi çıkannca öteki işçiler
sırarun kendilerine gelmesini
beklemeden işi durdurdu ve
direnişe başladı.
GÜNNURİLHAN
Kollan omuzlanna ağır gelen, laci-
vert iş elbisesi çimento tozundan grileş-
miş yaşlı bir adam, fabrika bahçesinde
dolaşıyor. Dolaşıyor da denemez aslı-
nda, iki adımda bir kendi ekseninde dö-
nüpduruyor.
Ortasma pos bıyıkJannı kondurduğu
sevimli yüzü biraz şaşkın, daha çok ça-
resiz. Adı Hünkar Katip, 65 yaşında ve
hala işçi. Şimdilerde çalışmıyor, direni-
yor. Çünkü arkadaşlan işten atılmışken
oçahşamaz.
Istanbul Büyükşehir Belediyesi'ne
bağh İSTON şirketinin Refah Partili
yeni Genel Müdürü Süreyya Polat, ge-
çen gürderde yedi işçinin işine son verdi.
Bunun üzerine İSTON işçileri de işi dur-
durdu ve direnişe başladı. Direnişçi işçi-
lerin anlatüğına göre eylemin başla-
maanın üzerinden 24 saat geçmeden
Genel Müdür Yardıması Nurettin Do-
ğan geldi ve "namusu şerefi üzerine ye-
min ederek" başka işçi atılmayacağına
dair çalışanJan ikna etti. İşçiler eylemi
bıraktı ve yine kendi deyişleriyle "birer
kağrt" imzaladılar. Kağıtta. yapu-
kJannın yasadışı eylem olduğu ancak
kendilerini bu eyleme sendikacılann
zorladığı yazdıydı. Ertesi gün 16 işçi, ya-
sadışı eylem yapülan gerekçesiyle taz-
minatsz işten atılınca, işçiler yeniden iş
bıraktı.
Hünkar Katip mi? Hayır o işten atı-
lmadı, ama o arkadaşlannın işe dönme-
si için işi bırakanlardan. "Eyleme katıla-
cak nusmT" diye soruluncaj "Tabi arka-
daşlar nerde ben orda" diye yanıtlıyor.
"Ya seni de atarlarsa" diye sorulunca ise
"Ne yapaum" diye ekliyor göçmen işçi.
Arkadaşlannın "yaşa baba" sözleri
arasında şaşkınlığını arüatıyor Hünkar
Katip:
Makedonyalı Hönkar Baba 65 yaşında. Şirket işçi çıkannca hiç düşünmeden
dfrerrişçiJer arasına katıhnış. 'Çeşit alem geldi buraya ama bunlar gibist iç get-
medi kızanım' diyor kendi şivesiyle.(Fotoğraf: HATİCE TUNCER)
"Ben Makedonyalrym. Gektnn Tür- zanım buraya. Ama bugünkü gibi iç
kiye'ye, 61 vilmdan beri işçilik yapanm. gelmedi." Sonra gözleri yaşlarla dolu-
Biz kurduk bu fabrikaw. 79'dan beri yor, yumuyor kızaran gözlerini ve
çalçtnm burada. Çeşit akm geldi kı- "İçiın doldu be kızanım" diyor.
caktır" dedi.
Otomotiv sektöründeki gelişmelerin,
gümrük birliğinden yana ve karşı olan
iki grubun çıkar çatışması sonucu yaşa-
nan bir güç göşterisi olduğunun söylen-
diğini anlatan Özbek, şöyle konuştu:
"Bir başka değerlendirme ise özellikle
otomotiv işvereni ve sana\ icisi durumun-
da olan kesirnlerin, sektörûn batmakta
olduğu yolunda feryatlanyla kurumlar
vergisinden ve ek vergiden kurrulması
için bu krizi bir taktik olarak ortaya sür-
düğü söylemnektedir. Bizim kanaatimiz,
bu yöndedir. Yani, pazar çatışmasıdır.
Yerli üretici fırmalar, ithal arabalann iç
pazarda müşteri bulmasından kurtulmak
istemektedir."
Özbek, 55 yıllık geçmişi olan otomo-
tiv sektörünün battığı şeklindeki feryat-
lan inandıncı bulmadıklannı vurgu-
layarak sektörûn 1993 yılında "pariak
bir yü geçirdiğini" söyledi. Özbek, şöyle
devam etti:
"Başbakan Tansu Çiüer'den, 7 hazi-
randa randevu istedik. Hala yanıt alama-
dık. Öncelikle hükümete, işverenlerinüze
ve sanayicilerimize 2 temmuza kadar bi-
zimle görüşmeleri yolundaki çağrılanmı-
zı tekrarlıyoruz."
TBMM'de kabul edildi
Hamile memur
7.5 ay ücretli
izinyapacak
ANKARA (Cumhuriyet Börosu)- Dev-
î let memuru annelere, doğum öncesinde 3,
j doğum sonrasında da 6 hafta olan izinleri-
f ne ek olarak, 6 ay ücretli 2 yıla kadar da
ücretsiz izin verilmesine ılişkin yasa,
TBMM Genel Kurulu'nda kabul edildi.
CHP Genel Başkan Yardıması ve tçel
Milletvekili tstemihan Talay'ın, annelerin
kullanmak istememesi durumunda izinle-
rin babalara verilmesine ilişkin önerisi ise
reddedildi.
DYP Bursa Milletvekili Fethi Akkoç -
un, ocak 1992'den bu yana Plan ve Bütçe
Koiıüsyonu'nda bekleyen yasa önensi,
dün TBMM Genel Kurulu'ndadoğrudan
gündeme alindı ve oybirliğiyle kabul edil-
di. Buna göre, doğum yapan devlet me-
murlanna 9 haftalık izinJerine ek olarak 6
ay ücretli izin verilecek. Anneler istekleri
halinde 2 yıla kadar ücretsiz izin kullana-
bilecekler ve bu durumda, emeklilik hak-
lannın zedelenmemesi için keseneklerini
kurumlan karşılayacak. Aynca, yeuştiril-
mek üzere yurtdışına gönderilen devlet
memurlannın eşlerine de 4 yıla kadar üc-
retsiz izin verilecek, ancak bu durumdaki-
Ier, emeklilik keseneklerini kendileri karşı-
layacaklar.
TBMM Genel Kurulu'nda aynca, ya-
şammı yitiren devlet memurlannın dul eş
ve yetimlerine maaş bağlanmasında hiz-
met süresi sınınnı kaldıran yasa da kabul
edildi.
Ağaç-İş Sendikası Başkanı Erçakır işçi ve memurlara farklı yasa uygulamasını eleştirdi:
Çabşanlarmtürtıüaynıyasakapsammaalmsm
Istanbul Haber Servisi - ILO
Türkiye İşçi Delegasyonu
Danışmanı ve Türk-İş'e bağlı
Ağaç- İş Sendikası Genej Baş-
kanı Güral Erçakır, Türkiye ae
çalışanlann farklı yasalara tabi
tutulmasını eleştirerek ILO'dan
alınacak teknik yardımla "tüm
ûcretükrin aynı yasa kapsamma
alınmasrnı istedi.
ILO, Uluslararası Çalışma
Konferansı'nm 81. otunımunda
standartlann uygulanması ko-
mitesinde bir konuşma yapan
Erçakır, Türkiye'de yasalarla iş
güyencesinin getirilmediğinı
oelirtti. Erçakır, "Türkiye'de
yûrûrlükte buiunan anayasa,
sendikalar yasası, toplu iş söz-
leşmesi, grev ve lokavt yasalan
ve diğer mevzuatların ha/ırlanış
Mçinü, kapsamı ve içeriği itiba-
riyle bir bütün olarak anti-
demokrariktir" dedi.
75^ Sayılısözleşme
Haklar ve OzgüriükJer Pİ3tformu tarafindan
dün dâzenjenen bastn topîantjsında da 158
saydj JLO söziesrriesinin TBMM"dekabul edif-
diği veCumhıırbaşkam'nın onayına sumıfduğu
haOrlaölarak bu sözJeşmeye uygun yasa[ dıi-
zenfemenen eo kısa zarnarKİa yaplmâsı vurgu-
îaodt.
Sözleşmeyfe ifeili açıkJaiöalanİa bulunaa
AvTikat Ümran Göa, çalışantara iş güvertcesi
ongören Î58 sayılı ILO sözteşmesinin Meclis'-
ten geçmesme ragjnen işçi çıkarmalann devam
etmesini 'ikiyâzRaük'' ve "aidaönaca'' olarak
m'tetendirdi. Gün, "Sozleşmenm kabd edBıne-
sajâea bugünc kadar yaşanan işçi kıyımlan da
gösermektedk ki sh'asi iktidar jine danokra-
Sk,çagdaş MriöceMda^ms Avrupa'ya kanrtk-
ma kaygısıyb, gercekleştirmeyi staaediğt bir
y g
İÇİB görürtûyö kurtamtak dnesâdlr ve
içjnbirsözteşBiejikabaietroekgereyyorsaoda
yaptbr. Nasu otsa hâkânet bts» uygulamak
veya uygulamamak kevfiügHie s^hçör^ddi
Erçakır, Türkiye'de mernur
ve sözleşmeli personel statüsün-
de istihdam edilenlerin toplu
pazarlık hakkı bulunmadığını,
bazı belediyelerde çalışan me-
murlar adına sendikalar tarafı-
ndan bağıtlanan toplu is sözleş-
melerinin belediye başkan-
lannın değişmesinden sonra ip-
tal edildiğini anlattı. Erçakır,
hükümet tarafmdan hazırlanan
kamu çalışanlannın sendikal
haklanna ilişkin yasa ta-
sansının da sorunlan çözeme-
yeceğini savunarak şunlan
ekledı: 'Bu yasa tasansına göre
tüm askeri işyerlerinde çalışan
sivil kamu görcvlilerinin, ceza in-
faz kunımlarında çalışanlann
sendikalaşmalan ve toplu pa-
zarlık hakkından \ararlanma-
ları açıkça vasaklanmaktadır.
Bu uygulama mevcut durumun
daha da geriye götürülmesi an-
lamına gelmektedir. Tasanda,
özgür toplu pazarlık da söz ko-
nusu değildir. Taraflarm anla-
şamaması durumunda uyuş-
maziık, Sayıştav Başkanı, DPT
Müsteşan >e bir üniversite öğre-
tim üvesinden oluşan Uzlaştırma
Kurulu'nca ele alınmaktadır.
Sendika, Uzlaştırma Kurulu'-
nun kararına uymazsa, sözde
grev hakkı doğmaktadır. Ancak
konfederasyonca alınan grev ka-
ran, BakanJar kurulu'nca de-
ğerlendirilip karara bağlanma-
dan uygulanamaz."
Erçakır, ILO"dan alınacak
yardımla ve toplumsal taraf-
lann demokratik katılımıyla
Türkiye'deki çalışma yasa-
lannın ILO sözleşmelerine uy-
gun hale gelebileceğini belirte-
rek "Tüm ücretliler aynı yasa-
ların kapsamma alınmalıdır"
dedi.
RAKS'IN İTHAL BISIKLETLERI
JET PA AVANTAJLARIYLAh e m e n t e s I ı m
575.000 TL'den başlayan taksitlerle
RAKS bisiklet '#alan
beş adet
dolu^RAKS [^kas
hediye ediyoruz P!
ÜRÜN CİNSİ
FRETTA
STELLA
PERFETTO
GAZZELLA
PEGASSO
GIOVANNE
Erkek
Bayan
Erkek
Bayan
Erkek
Genç
26-X18
-
26"X17'
26'X18'
26'X17"
26"X18-
26'X14-
ÖZElLİKtERİ
20 Vites
20 Vıtes
20 Vıtes
20 Vıtes
24 Vıtes
10 Vıtes
—
Amortisörlü
Amortısörlu
Amort Elc
—
PEŞİN FİYATI
5.490.000
5.490 000
5 990 000
5 990 000
6.990 000
4 490.000
TA K S 1
PESİNAT
1 990 000
1 990 000
2.190.000
2 190.000
2.590.000
1 590 000
T
1
1
1
L 1 F 1
5 AY
990 000
990 000
170 000
170 000
380.000
860.000
YA T 1
10 AY
690 000
690 000
780 000
780 000
920 000
575.000
Macidiyaköy: 0 (212) 274 7A 44.286 57 51 KodıkSy: 0 (216) 416 61 61 | M
Bokırköy: 0 (2121 571 81 39 - 571 80 99 Fatik 0 |212| 523 72 28 • 524 42 55
Kacamuslafapafa: 0 (212) 585 88 81-82 PtndSk : 0 (216| 354 97 75 - 354 74 01
ANKARA: 0 (3121 468 05 60. 467 90 34 İZMİR: 0 f2321 463 60 00
KOCAfLl: 0 (262) 324 79 65 «AIIKESİR 0 |266| 243 62 62
KÖRKZ (Burhotuye): 0 |266) 422 25 00 A0AMZAR1: 0 (264) 274 89 65 / 3 hot
ARAYIS
TOKTAMIŞ ATEg
"Soi'un Doğası.
19. yüzyılda burjuvazi, toplumlarda egemen güç'hali-
ne dönüştükten sonra, emekçi sınıfların giriştikleri mü-
cadele genellikle 'sol mücadele' olarak adlandırılır. Bu
dönem, burjuvazinin 'devrimci' ve 'ilerici' niteliğini yitir-
diği dönemdir.
Zaman zaman üzerinde durmufumdur. 'Devrimci' ya
da 'solcu'yada 'ilerici'olmak; hiçkimsenin kendini öyle
ya da böyle 'tanımlamasınm' bir sonucu değildir. Eğer
bir birey, bir hareket kendini 'ilerici'olarak tanımlıyorya
da tanımlamak istiyorsa, yaptıklarına ve savunduklarına
bakılır. Eğer yaptıkları ve savundukları, 'ilerici' ya da
'so/ct/'olmanın gereklerine uygunsa, ilericilik, yada sol-
culuktan söz edilebilir.
İlericilik ve solculuğun herkesçe kabul edilen, herkes-
çe kabul edilmesi gereken bir tanımı vardır. Bu tanım
"Siyasette katılımı, ekonomide paylaşım ve fırsat eşitli-
ğini geniş kitleler yararına değiştirmek ya da bu yönde
çabalamak"hr.
Türkiye'nin son on yılında, diline 'değişimi' dolayan
herkes, kendini 'ilerici' olarak tanımlamaya başladı. De»
ğişim, ilericiliğin temelinde yatar. Ama bu değrşimin
'yönt/'önemlidir. Eğer değişim, toplumdaki gelir payla-
şımını ve fırsat eşitliğini bir 'azıniığm' yararına değiştir-
mişse, buna 'ilericilik' demek mümkün olmadığı gibi,
bunu 'solculuk' adına savunmak da mümkün değildir.
Ama Türkiye'de son on yılda gerçekten ilginç ve aynı
derecede gülünç şeyler yaşadık. Biraz da, başta ABD
olmak üzere dış dünyada esen rüzgarların etkisiyle;
çoktan tarihin çöplüğüne atılmış buiunan kimi görüş ve
düşünceler, toplumumuza ilericilik adına yutturulmak
istendi. Bundan ikiyüz yıl önce egemen düşünce olan
'vahşi kapitalizm' günümüz dünyasına 'yeni bir düşün-
ce'ymişçesine sunulmak istendi. Ve işin ilginç yanı,
bunu yutturmakta bir derecede de başarılı oldular...
Başta SSCB ulmak üzere, 'Sosyalist Blok 'taki tüm dev-
letler, 'mal bulmuş mağribi' gibi, piyasa ekonomisine
sarıldılar. Oysa ki, en kötü ve 'cahilce'yazılmış iktisatki-
taplarında bile bir ülkenin piyasa ekonomisine gecmesi-
nin koşullarını okuyabilirsiniz. 'Tam rekabet piyasası'
denilen piyasa türünün ne gibi özellikleri olduğunu öğ-
renebilmek için iktisat alimi olmak da gerekmez. Ama
'şahlanmış buiunan' tüketim arzularını dizginlemek
mümkün olmadı. Ve hem SSCB, hem de Sosyalist Blok
çöktü.
Yaşamım boyunca SSCB'deki uygulamaların ve Sos-
yalist Blok'taki anlayışın 'sosyalizmin kuramına' uygun
olmadığını savunan bir yazarım. Yıllarca bunun tartış-
masını yaptık. Katı ve haksız bir devlet bürokrasisi altın-
da ezilen kitlelere sunulan 'şeyin sosyalizm olmadığını
yazdık-cizdik Ama bu sistemin ve uygulamanın -adı ne
olursa olsun- 'çözümlediği' sorunlan da görmezden
gelmedik ve savunmaktan geri kalmadık.
Bir insan yaşamında en önemli olması ge^eken so-
runların önemli bir bolümü bu sistem çerçevesinde çö-
zümlenmişti. Kalitesi tartışılsa bile sağltk'sorunu, 'eği-
tim sorunu', 'istihdam sorunu've 'konutsorunu'diye so-
runlar tanımıyordu bu ülkelerin vatandaşları. Başı ağ-
rıyan bedava doktora, dişi ağnyan bedava dişçiye gider-
di. İşsizi de yoktu, aç kalanı da yoktu. açıkta kalanı da
yoktu.
Ama bunlar insana yetmiyor. İnsan hep daha fazlasını
-haklı olarak- istiyor. Eğer o ülkelerin insanları hertürlü
tüketim taleplerinı" özgürlükçü yoldan dile getirmek ola-
nağını bulabilselerdi, belki de bu dramatik çöküşü yaşa-
mazlardı. Ama olmadı. Ve dıştan pompalanan bir heye-
can içinde, özgürlükçü piyasa ekonomisine geçmek is-
tediler. Ve işte bu noktada 'deniztükendi've düş içindeki
insanlar, kafalarını taşın sertine vurdular. Kolaylaşacağı-
nı sandıkları yaşam koşulları çok daha ağır bir biçimde
zorlamaya başladı. Bu insanlar uzun yıllardan beri 'pa-
ralı saölık' hizmeti denen şeyin ne olduğunu unutmuş-
lardı. öğrendiler. Işsiz kalmanın ne demek olduğunu. aç
kalmanın ne demek olduğunu bilmiyorlardı. öğrendiler.
Eskiden ceplerinde para olsa bile, boş vitrinler önünde
iç gecirirken ve haklı olarak bundan şikayet ederken;
şimdi vitrinler doluyken cepte para olmamasının ne de-
mek olduğunu anladılar. Ağır ve zor bir ders oldu bu.
Şimdi eski sosyalist ülkelerde, eski sosyalist partiler
yavaş yavaş iktidar yolunu aralamaya başladılar. Piya-
sa ekonomisi içinde cennete ulaşacaklarını sanan kitle-
ler, her 'değişimin' ilerici olmadığını acı bir şekilde ya-
şadılar.
Ve 'sol' dünyanın her yerinde yeniden güçlenmeye
başladı. Bazı dostlarım Türkiye'nin neden bu sürecin dı-
şında kaldığını soruyor. Nasıl kalmasın? Enflasyon yüz-
de 120'lerde dolaşırken ve devlet yıllık yüzde 406 faizli
bonolarla sermaye kesimine kaynak aktarırken kamu
görevlilerine yıllık yüzde 58 ücret artışını müjdeleyen'
Başbakan Yardımcısı, sosyal demokrat. Sosyal demok-
ratların ortak oldukları koalisyon ülke kaynaklarını yok
pahasına elden çıkarmaya çabalarken ve sofradaki ek-
mek gitgide küçülürken, çareyi daha 'adil' bir 'düzen'de
arayan insanları suçlarnak mümkün mü?..
Abaa geceyeşarkılanyla renk kattı.(MUHARREM AYD1N)
Eğitimlisağhkçılarla
sağlıklı eğitimaleringecesi
Istanbul Haber Servisi - Eği-
tim ve Sağlık Muhabirleri Der-
neği'nce (ESAM) düzenlenen
dayanışma gecesi, önceki ak-
şam President Otel'de gerçek-
leştirildi. Muazzez Abaanın
sahneye çıktığı gecede Tür-
kiye'deki. eğitimsiz sağlık ve
sağhksız eğitim politikalann-
dan söz edildi.
Dayanışma Gecesi ESAM
Başkanı Gündüz İmşir'in açış
konuşmasıyla başladı. İmşir
konuşmasında. "Devlet bütçe-
sinden, sağlık ve eğitime aynlan
paylann düşüklüğü, günümüz-
de, eğitim ve sağlık alanında so-
runlar yumağı oluşnıasına neden
olmuştiır. ESAM olarak bizler,
bu sorunlann çözümüne katkıda
bulunmak, alternatif çözümler
üjretmek, kamuoyu oluşrurmak
göreviyle, bundan 4 yıl önce der-
kuruimasma karar
verdik. Amacımız mesleki onu-
nımuzu korumak, bunun yanı
sıra kendi eğitim ve sağlık alan-
lanmızda bütün çalışanlarunızın
ihtisaslaşjnasını sağlamak" dedi.
Gecenin assolisti olarak sah-
neye çıkan Türk Sanat Mûziği'-
nin ünlü sesi Muazzez Abaa ise
eski ve yeni şarkılanndan olu-
şan geniş repertuvanyla ESAM
gecesine renk kattı.
Bu arada mizahçı-gazeteci
Mert Ali Başanr ise davetlilere
hoş dakikalar yaşattı. Başanr"-
ın, "Eğitimde kimi sağlıksızlığıa,
sağlıkta ise kimi eğitimsizliğin
\ aşandığı ülkemi/de, sağlıklı eği-
tim ve eğitimli sağlık muhabirleri
demeğMn gecesine hoşgeldinb"
anonsunun ardından, az alkış
gelmesi üzerine, "Fazla alkış rırt-
mak cilt kanserine yol açmıyor"
demesi davetüleri uzun süre gül-
dürdü.