Katalog

SAYFA CUMHURİYET 12HAZİRAN1994PAZAR ISTANBUL DIŞ HABERLER Aliyev'den AB ve NATO'yaRusyauyarısıÖZGENACAR Azerbaycan Devlet Başkanı Haydar Ah'yev, Rus ordusunun Kafkaslar'da 'yeni yapılanma' vc *yeni yerieşme' emelleri konusunda ABD. Avrupa Birliği (AB) ve bağlantısız ülkeler adı- na da İsveç'i uyardı. Türkiye'ye 5 mayıs gibi çok kısa bir süre önce resmi ziyaret için gelmiş olan Haydar Aliyev'in, son gelişinde Cum- hurbaşkanı Süleyman Demirel ile yeni- den konuşmakla birlikte 24 saatlik İstanbul ziyaretinin gerçek nedeninin başka amaçlara yönelik olduğu sap- tandı. Aliyev'in NATO ve KAİK toplantı- lan için İstanbul'a gelmiş bazj önemli yabancı dışişleri bakanlanna bilgi ver- mek ve Kafkaslar'da Rusya'nın 'yeni yayümacılığr konusuna dikkati çek- mek olduğu bildirildi. Aliyev, bu süre içinde bağlantısız ül- keler adına İsveç, Avrupa Bırliğı Dö- nem Başkanı yunanistan. NATO Dö- nem Başkanı İngiltere ve aynca ABD dışişleri bakanlan ile görüştü. Aliyev, programda bulunan bir boş aradan yararlanarak Yıldız Sarayf- nda açılan bir odada Başbakan Tansu Çiller ve Yardımcısı Murat Karayal- çın'ı da kabul etti ve yeni oluşumlar hakkında bilgi verdi. Karayalçın daha sonra kendisini Atatürk Havaalanı'- nda uğurladı. Aliyev'in bu yabancı bakanlann dikkatini çektiği konular özetle şu noktalarda toplanıyor: "1. Baitık üikeleri kendi toprakların- da Rus askeri varlığından kaygı duy- duklannı bildirmeleri üzerine Batı tepki gösterince Rusya "Baltıkta kendi iç iş- lerine müdahale edilemejecegini" açık- lamıştı. Şu anda Batının Baltıklar ka- dar gözleyemedikleri Kafkaslar'da da aynı gelişmeler söz konusudur. 2. Rus>a, Bağımsi7 Devletler Top- luluğu'nun (BDT) sınırlannı koruma amacıyla önce Gürcistan'a askerlerini yerleştırmıştir. Ermenistan'da bulunan RusSavun- ma Bakanı General Pa\el Graçov bu ülkeye yeni yerleştirilen 5 bin kişılik Rus askeri ile ilgilı üs planlama çalı- şmalan yapmaktadır. 4. Rusya, aynı amaçla Azerbaycan topraklanna; tıpkı Abhazya'yı gerek- çe gösterip Gürdslan'a asker > erleştir- mesi gibi bu kez Karabağ'ı öne sürc- rek 3 bin kişilik bir askeri birlığı Azer- baycan'a yerleştirmek istemektedir. 5. Rusya, dağılmış SSCB'nin Azer- bavcan'da daha önce kapatılmış olan "Balistik Füzeleri Dinleme Üssü"nü yeniden açıp Türkiye. İran \e Orta- doğu'daki füzelerle ilgili gelişmeleri iz- lemek istemektedir. 6. Kafkaslar ve Hazar Denizi yöre- sindeki petrol yataklannı denetimi al- tına alabilmek için "banş gücü" görü- nümü ile bölgenin jandarmalığına so- yunmaktadır. Aliyev'in anlattıklannı doğrulayan bazı gelişmeler Kuzey Atlantik İşbirli- ği Konseyi'nin (KAİK) dün sona eren toplantısında da gözlendi. Rusya; Ermenistan-Azerbaycan aralanndakı sorunlann çözümlenmesı amacıyla hazırladıklan genel nitelikte- ki bir ortak önergeye çekınce koymak istcdi. Bu ncdenle toplantı öngörülcn süre>i aştı. Ahvev'in avnca Bosna-Hersek'de Avrupa Birliği'nin (AB) vedaha sonra ABD'nm sözde kalan banşı koruma gırişımlenne benzer bir durumla Kaf- kaslar'da da karşılaşılmaması için bu üikeleri önceden aydınlatmak istcdiği \e bu amaçla İstanbul'a geldiğı anlaşı- Iı\or Graçov ve Aliyev başkanlığmdaki görüşmeler sona erdi Azerbaycan'auyarıistasyonuMOSKOVA (AA) - Rusya Sa- vunma Bakanı Pavel Graçov ile Azerbaycan Devlet Başkanı Haydar Aliyev başkanlığında ya- pılan heyetler arası görüşmeler sona erdi. Görüşmelerde, Rusya'nın Azerbaycan'ın kuzeyindeki Ga- bala bölgesinde bir. "füze saldınsı erken uyan istasyonuna" sahıp ol- ması ile. Rusya ve diğer üç Kaf- kas ülkesıni kapsayan "tek hava savunma sistemi" kurulması ko- nusuna değinildiği bildirildf. Rusya Savunma Bakanı Pavel Graçov, görüşmeden sonra yaptı- ğı açıklamada, "Karabağ konu- sunda Aliyev'den yeni fikirler edindiğiıırsöyledi. Görüşmeleri oldukça başanlı olarak niteleyen Graçov, iki önemli askeri konuyu ele aldıkla- nnı söyledi. Bunlardan birincisi- nin Gabala askeri tesisi olduğunu belirten Graçov, "Aliyev, bu ko- nuda tam destek verdi" dedı. Gra- çov'un verdiği bilgi>e göre Ali- Graçov, Aliyev ile başbaşa yev. "bu tesisin yauuzca Rusya ve görüşmesinde ele aldıklannı bc- Azerbaycan'ui değil, BDT'nin di- ğer ülkelerinin ve dümanın diğer oütün ülkelerinin güvenliği için stratejik önemi bulunduğu" fikrini anlayışla karşıladı. Rusya Savunma Bakanı, "en kısa zamanda teknik düzeydeki müzakerelere başlanması ve tesi- m a n Devlet Başkanı Sav ın Yelt- sin çauşmava başlaması amacıvla sjn 'e ayrıntılı bilgiler vereceğim. bir anlaşma mehıüıin imza> a hazır özellikle iki konuda yeni fikirler hale gen'rilmesi" ıçın uzmanlara edindjm. Bunlardan birincisi, direktif venlmesı konusunda go- rüş birliği sağladıklannı söyledi. lirttiği Karabağ sorunu konu- sunda. "Aliyev1 den aldığı yeni fikirlerle Moskova'ya gideceği- ni" söyiedi. Rusya Savunma Bakanı Graçov şöylekonuştu: "Moskova'ya döndüğüm /a- keri konunun da. "Rusya, Erme- nistan, Gürcistan >e Azerbaycan'ı kapsayan tek hava savunma siste- Azerbaycan'daki iç politik dunı- •„ - T ı J , ı ı • • mun çatışmava etkisi hakkın- Graçov, ele aldıklan ıkıncı as- ^ ^ t e "ise, Rusya, Erme- nistan ve Azerbaycan arasında sorunun çözümü konusunda ge- ıninin kurulmasT olduğunu bil- ™S kapsamlı bir siyasi anlasma dirdi Bu önerinın, Baküden imzalanmadığı surece, ateşkes önce ziyaret ettiği Ermenistan ve »e askeri faalivetlere son venl- Gürcistan tarafından kabul edil- mesi hakkında imzalanacak da- diğini belirten Graçov. "Aliyev'in ha dar kapsamlı bir anlaşmanın de konuyu incelemeyi vaadettiği- fazla olumlu etkisinin olmav aca- ni" anlattı. ğı konusunda." Dışişleri Bakanı Hikmet Çetin'in önceki gece Beylerbe>i Saravı'nda verdiği yemekte NATO Genel Sekreter \ ekili Sergio Balartzino, Çetin'in masasinda orurdu. (H.ATİCE TLNCERj NATO ile eşit statü isteği kabul görmeyen Rusya direnç kırma politikası izledi, ancak başanlı olamadı Rusya, eski SSCBruhunueanlandırdı LALE SARIİBRAHİMOĞLU ANKARA - Rusya, İstanbul Çıra- ğan Sarayı'nda NATO Dışişleri Ba- kanlan toplantısmm ardından önceki gün yapılan Kuzey Atlantik İşbirliği Konseyi (KAİK) toplantısında fırtı- nalar kopararak 'eski SSCB nıhunun ölmediğinT kanıtlamaya çalıştı. Eski Doğu Avrupa üikeleri ile SSCB'nin dağılmasıyla kurulan cum- huriyetlerin üyesi olduğu KAİK'in so- nuç bildirisi, Rusya'nın engellemeleri sonucu geç saatlerde yayımlanabildi. Bildiride, Rusya'nın değiştirilmesini istediği Avrupa'da Konvansiyonel Kuvvetler Anlaşması (AKKA) konu- sundaki bir paragraf. bir gün önce yayımtanan NATO ortak bildirisinin tersine daha yumuşak bir ifade taşıdı. Rusya'nın. AKKA ile ilgili olarak KAİK bildirisinde kendi istediği doğ- rultuda bir madde çıkarmasına karşı yoğun bir kulis faaliyeti yürüten An- kara, NATO'da AKKA konusunda çıkan ifadenin ittifakın 'Türkiye'nin arkasında' olduğunu göstermesi açı- sından önem taşıdığını söylediler. KAİK bildirisinin geççıkmasına ne- den olan ve büyük tartışmalann çıktı- ğı Kafkasya konusunda ise Rusya'nın bölgeye tek başma girmesine olanak tanıyacak girişimleri engellendi. Votka politikası Rusya, NATO Dışişleri Bakanlan'- nın perşembe günü yaptıklan toplan- tıda Moskova'ya ittifak ile 'eşit ve di- ğer eski Doğu Bloku ülkelerinden farklı, ayncalıklı statü'' vermemeleri- nin acısını, KAİK oturumlannı sürek- li engelleyerek çıkarmaya çalıştı. Rus- va Dışişleri Bakanı Andrey Kozirev. ül- kesinin istediğint alamamasına tepki olarak KAİK toplantısına hemen he- men hiç katılmadı. Yerini, tüm engel- lemeleri çıkaran ve oturumlan 'esir alan' Rus heyetini bıraktı. Cuma günkü oturumlar konusunda Cumhuriyet'e bilgi veren bir diploma- tik kaynak, şu değerlendırmeyı yaptı: "Toplantıya katılan bakanlara gelen belge (bildiri) aslında üzerinde görüş birliği bü\ük ölçüde sağlanmış belgcv- di. L'stelik bu belge daha önce üzerinde mü/akere yapılan 7. versiyon idi. Yani bu toplantıdan önce Brüksel'de bildiri üzerinde 7 toplantı yapılmtştı. Fakat geçmişte olduğu gibi Rusya, KAİk'te de sabaha kadar votka icirtip karşı ta- rafın direncini kırma politikası izledi. Ama sonuçta, istediklerini büyük ölçü- de alamadı." Türkiye ve pck çok NATO üycsi ül- ke. Rusya'nın Avrupa'nın en büvük nükleer gücü ve Avrupa güvcnliğinin önemli bir unsur olduğunun altını çiz- mekle beraber, önce Moskova'nın BİO'ya üye olmasında ısrar ettıler. Kozirev. üyelık anlaşmasmı imzalaya- caklannı söyiedi. KAİK bildirisinde AKKA konu- sundaki paragrafın da yumuşatıldığı gözlendi. KAİK bildirisinin 'açıkla- ma' başlığı ile >ayımlanması dikkat çekti. NATO kaynaklan, KAİK'in başından beri 'açıklama' şeklindc va- yımlandığını ve henıi/ kurumsallaş- mamış olması nedenı>le bu yönteme başvurulduğunu söylediler. Diplomatik kaynaklar. Türkiye'nin KAİK çerçevesinde çok büyük bir menfaatı bulunmadığını belirterek. bu örgütün daha çok Azerbaycan ve Orta Asya cumhurivetlennin kollanması açısından önem taşıdığına dikkat çek- tiler. KAİK'in bildiri öncesi vavımladığı ve NATO ile birlikte bu yıl yapılacak banş gücü tatbikatlanyla ilgili rapo- runda Türkiye'nin ver almaması ıse. Ankara'nın banş gücü kavramını as- keri doktrinine daha veni dahil etmesi ve bu > ıl böyle bir tatbıkata ev sahipli- ğine hazır olmamasına bağlandı. KAİK SONUCACIKLAMASI AKKA'dageriadım İstanbul'da önceki gün yapı- lan Kuzey Atlantik İşbirliği Konseyi (KAİK) toplantısında kabul edilen açıklamada yer alan önemli maddeler şöyle: a) Mevcut tüm silahlann kontrolü ve silahsızlanma an- laşmalanna uyulmasının ve tam olarak uygulanmasının önemini vurguluyoruz. AKKA'nın değiştirilmesine yol açabilecek bir esnek deyime kesinlikle karşı çıkan Türkiye açısından, KAİK bildirisinde yer alan ifade Rusya'nın bu ko- nuda baş ağntmaya devam ede- ceği anlamına geliyor. Ancak diplomatik kaynak- lar. NATO bildirisinde AKKA konusunda yer alan karann, KAİK'in karanndan daha önemli olduğunu belirttiler. b) AGİK'in başlatüğı Minsk sürecinin, Dağlık Karabağ ko- nusunda anlaşmazlığa kaha ve adil çözüm bulunması yönünde uygun bir plan olduğuna inan- mayı sürdürüyoruz. AGİK'in. Rusya'nın tek yanlı banş gücü göndermek is- tediği Kafkaslar'daki sorunla- nn çözümünde gerekli forum olduğunun vurgulanması. Tür- kiye'nin endişelerini de giderici yönde. Dağlık Karabağ konusunda tamamen kendi inisiyatiflerinin kabul edilmesini isteyen Ruslar başanlı olamadı. c) Banş İçin Ortakbğın Ama- cı Avrupa'nın tümünde güven- lik ve istikrann sağlanmasıdır. - Rusya bu paragrafta >er alan "ortaklığın evTÜni" kelime- sini çıkarttırdı ve böylece Mos- kova'nın. NATO'nun BİO ül- kelerinin katılımıyla genişle- mesi anlayışına karşı çıktığmı açıkça ortaya koydu. c) Danışma Forumu'nda yer alan Orta Avrupa ülkelerinin, Batı Avrupa BirliğTne (BAB) ortaklık statüsünün benimsen- mesini dikkate abyoruz. NATO Genel Sekreter \ ekili Sergio Balanzino, ABD Dışişleri Bakanı VV'arren Christopher ile bir araya gelerek görüştü. Türkiye'nin ikili görüşmeleri başarıhydı GÜNSELİKARTAY BARAN GÜNGÖRDÜ İstanbul'da 9-10 haziran tarihlerin- de gerçekleştirilen Kuzey Atlantik Konseyi (KAK) ve Kuzey Atlantik İş- birliği Konseyi (KAİK) toplantılan, Türkiye'nin ikili ilişkileri konusunda da önemli gelişmelere sahne oldu. Dı- şişleri Bakanı Hikmet Çetin ve Başba- kan Tansu Çiller'in gerçekJeştirdiği ikili görüşmelerde Türkiye önemli ba- şanlar sağladı. YUMİStac Toplantılann ilk günün- de Dışişleri Bakanı Hikmet Çetin ile Yunanistan Dışişleri Bakanı Karolos Papulyas arasında gerçekleştirilen go- rüşme, iki ülke arasındaki ilişkilerin yumuşama sürecine girmesini sağladı. Toplantı öncesi Türk basını tarafın- dan tırmandınlan gerilim nedeniyle şanssız bir ortamda başlavan görüş- me. Türk-Yunan ilişkilerinde 'yeni ve olumlu bir hava yaratıbnası" ile sonuç- landı. Çetin ile Papulyas. Başbakan Tansu Çiller ile Yunanistan Başbakanı Andreas Papandreu arasında bir zirve gerçekleştirilebilmesi için zemin hazır- ladılar. Böylece Yunan basınında son günlerde giderek yoğunlaşan 'İkinci Davos' iddialan gerçekleşme yoluna ginniş oldu. Bu arada Atina. PKK'yı banndırma veya teşvik etme yanlısı ol- madığını açıkça ifade etti. Kıbns konusunda kaydedilen geliş- meler de Türk tarafını memnun ede- cek nitelikteydi. Yunanlı bakanın "Kıbns sonınunda Güven Arttırıcı Ön- lemler (GAÖ) süreci öldü" iddiasına. ABD ve İngiltere karşı çıktı. Her iki ülkenin dışişleri bakanlan. Kıbns gö- rüşmelerinin GAO çatısı altında sür- dürülmesi konusunda Türk tarafının görüşüne destek verdiler. ABD Dışişleri Bakanı VVarren Christopher. Yunan bakan Papulyas ile görüşmesinde Ege Denizi üzerinde uçan Yunan uçaklannda silah ve füze bulundurulmaması gerektiği konu- sunda Atina'yı uyardı. Yunanistan Dışişleri Bakanı Papul- yas, Hikmet Çetin ile görüşmesinde Patrikhane konusunu da gündeme ge- tirdi. Papulyas'ın İstanbul'daki Fener Rum Patrikhanesi'nin Türk hüküme- tinin denetiminden çıkanlarak özerk- leştirilmesi isteği, Hikmet Çetin tara- fından reddedildi. ABD: Toplantılar sırasında Türkiye. VVashington'dan Kerkük-Yumurtalık petrol boru hattı konusunda da destek aldı. ABD Dışişleri Bakanı VVarren Christopher. boru hattında bekleven 12 milyon varil petrolün Türkiye'ye ait olan 3.8 milyon variilik bölürhü- nün boşaltılmasını 'ilke olarak' des- teklediğini açıkladı. Rtsya: Dışişleri Bakanı Hikmet Çe- tin'in Rus meslektaşı Andrey Kozirev ile yaptığı görüşmenin merkezini Bo- ğazlar konusu oluşturdu. Türkiye'nin 1 temmuz tanhinde uygulamaya ko- yacağı yeni Boğazlar Tüzüğü nedeniy- le iki ülke arasında süren anlaşmazlık çözülememekle birlikte, bellı bir yu- muşama sağlandı. Almanya: Başbakan Tansu Çiller ile Almanva Dışişleri Bakanı Klaus Kin- kel. Başbakan'ın konuk bakanlar onuruna Yıldız Şale'de önceki gün v erdiğı öğle v emeğinde bir arav a geldi- lcr. Gönişmede Kınkcl. Alman sıiah- larının Güneyüoğu'da kullanılması ve Almanyanın Türkive'ye iade edeceği Kürt eylemcılerin 'insan haklarının ko- nınması' konusunda Bonn'un duyarlı- lığını dilegetirdı. Kınkel. Almanja'da ckim ajında >apılacak genel seçimde bu konunun hükümete karşı koz ala- rak kullanılabileceğini söylcdi. Başba- kan Çiller ıse Alman silahları vc ınsan haklan konusunda Kinkel'e şahsı gü- vence verdi. AVRUPA'DAN EDİP EMtL ÖYMEN N'olacak Bohemya'nın Hali? Osmanlıların elinde 1596-1687 arasında 90 yıl kalan, Bohemya'daki Eğri şu sıralarda çok ilginç bir deney ya- şıyor. Burası, hem ne tam Çek hem ne tam Alman ola- mayan iki arada bir derede bir yer. Şimdi Çek Cumhuri- yeti'ne ait. Avrupa Birliği Komisyonu, burada bir Avrupa Bölgesi deneyi başlattı. Amacı, hem Çek hem Alman nüfusu, aralarındaki düşmanlıkları unutacak, işbirliği yapacak bir ortaklığa doğru itmek. Çünkü burası, Avrupa'nın ka- panmayan yaralarından biri olan Südet Bölgesi'nin or- tasında. Biz, Türkiye'den baktığımız zaman burayı göre- miyoruz, ama Avrupalı için bu bölge, Avrupa'nın çözüle- meden kalmış sorunlarından biri. Çünkü iki ulus arasın- da hep el değiştirmiş. Bunun silinmeyen etkileri var. Bizim Eğri olarak tarihe geçırdığirnız. Çeklerirt Eger, Almanların Cheb olarak bildikleri bu yerde 356 bin Çek. 500 bıne yakın Sakson asıllı ve bir milyona yakın Bavye- ralı Alman yaşıyor. Hitler, burada yaşayan Almanları da Büyük Almanya'ya katmak istemiş ve 1938de Münih'de bu arzusuna dönemın büyük devletleri olur demişlerdi. Südet Almanları, 1919'da St. Germain Anlaşmasıyla kendilerini Çekoslovakya içinde buldular Hitler'in Mü- nih Müdahaiesi'ne kadar huzursuz yaşadılar. Sonra kı- sa bir dönem mutlu oldular. İkinci Dünya Savaşı'nın ardından 1948'de bölge yeniden Çekoslovakya'ya geçti. Almanların büyuk kısmı göçe zoriandı. Yerlerıne Çekler yerleştirildi. Ve Batı Almanya ile Çekoslovakya arasına Demir Perde indi zaten. Bugün ise durum artık çok farklı. Çekoslovakya kal- madı. Sadece küçuk bir Çek Cumhuriyeti var. Doğu Al- manya kalmadı. Tek bir Almanya var. Ama Südet Al- manları sorunu bitmiş değil. Avrupadaki azınlıklar so- rununun önemli bir parçası. Oysa iki toplum arasındaki tarihsel çekışmeye artık 21 yüzyılda yer olmaması ge- rekiyor Südet sorununa, Çek ve Alman hükümetleri kendi çaplarında çözüm üretirken işe Avrupa Birliği de karıştı. Her ne kadar Çek Cumhuriyeti'nin AB üyeliğine daha varsa da bu sorunu. üyeliğe kadar çözmek için şimdi AB marka çözümler de üretiliyor. Avrupa Birliği'nin, Avrupa'dakı özerk ya da yarı-özerk bölgelerin kalkınması ve gelişmesi için özel fonu var. Bizim deyışimizle, Avrupa'nın bölünmez toprak butün- lüğünü bölmeyi amaçlayan, bölgeciliğı teşvik eden bir tutum içinde. Bunu. halkların ve bazen de azınltklarm bölgesel özelliklerıni korumak ve kollamak için yapıyor. Ve 1985 den beri. . 0 tarihte kurulan Avrupa Bölgeler Konseyi sadece AB içindeki değil, fakat Avrupa Konseyi uyesi ülkelerdeki toplam 130 bölgeyi bir araya getirir. Avrupa Yerel Yönetimler Birliği ile de işbirliği ıçindedir. Amaç, bölge olarak kabul edilen, bu yerlerin de sesinin Avrupa Birliği içinde duyurulması, onların görüşlerinin de temsil edilmesı Bu bölgeler arasında Turkıye'de adı en çok duyulan Ispanya'dakı Bask Bölgesi. Ama aslın- da, Ispanya'da 17, Almanya'da 16, Fransada 22, Bel- çika'da 3, Italya'da 20, Avusturya'da 9 "bölge" var Ingil- tere'de daha farklı bir hukuki düzenleme ile 4 bölge ve özerk yönetıme sahip 2 ayrı bölge daha var. Ama sonuç- ta, her ülkede bu bölgelerin ad ve yapılan farklı da olsa, temel özellikleri şu Ülke içinde özerk ya da yarı-özerk statüde olmaları. Avrupa Birliği, üye alacağı üikeleri önce tımar ediyor. Akla gelebilecek her konuda. insan haklarından sana- yisine», turizminden demokratik kurumlarına kadar Bu işleme. o ülkenin bölgesel özelliklerinin korunması, teş- vik edilmesi de dahil Tımar ışleminden tatmın olursa da üyeliğe alıyor. Çek Cumhuriyeti'nin. Türkıyeden de önce gerçekleşeceği anlaşılan üyeliği için tımar işlemi bizim eski Eğri'de pilot bölge olarak başlamış durumda. irak'tan sert açıklama Boru hattma Çekiç Güç engeli ANKARA (Cumhurivet Biiro- su) - Kerkük-Yumurialık boru hattında 3.5 vıldır bekleyen pet- rolün çıkartılması konusunda anahtar durumuna gelen Irak'ın Çekiç Güç konusunda Türkiye- yı suçlavıcı açıklamalan. Dışişle- ri Bakanlığı Müşteşan Büyükd- çi Özdenı Sanberk'in Bağdat'a vapmavı planladığı zıvareıin de belırsızlik içine girmesıne neden oldu. Başbakan Tansu Çiller de İs- tanbul'da vapılan NATO Dışiş- leri Bakanİan Toplantısı sırasın- da görüştüğü ABD Dışişleri Bakanı VV'arren Christopher'ı Çekiç Güç'ün görev süresınin uzatılması konusunda 14 hazi- ran salı günü TBMM'de >apıl- ması planlanan görüşmenin. çetin bir tartışmdya sahne olacn- ğı konusunda uvardı. Çiller. Christopher ile görüş- mesinde Kıbns konusunda Bır- leşmış Milletler'den KKTC aleyhine bir karar çıkmaması için de destek istedı. Cumhurivet'e bilpi veren dip- lomatik kaynaklar. Irak'ın, Mil- li Güvenlik Kurulu'nun Çekiç Güç'ün görev süresinin uzatıl- ması yolunda aldığı tavsiye ka- rannı ve Türkıye'yi sert bir dille eleştırdiğini anımsatarak "Irak'- ın bu açıklamasından sonra bu ülke ile temasa geçmek için biraz beklemek gerekecek" değerlen- dinnesinı vaptılar. Sanberk. boru hattı içinde bu- lunan yaklaşık 12 milvon vanl petrolün Birleşmış Milletler'in Irakd uyguladığı ambargo de- linmeden kurtanlması yolunda BM Güvenlik Konseyi üveleriv- le >aptığı temaslardan olumİu sonuçlar almıştı. Son aşama ola- rak sıra Irak'ın BM'nin öngür- düğü koşullara uvması için ikna edıîmesine gelmi^tı. Ancak Irak'ın Çekiç Güç ko- nusunda vaptığı sert açıklama- nın Türkive'nin Irak ile yapaca- ğı temasların havasını bozduğu \e şu anda Bağdat ile herhangi bir ışbirliğine girilmesi ortamı- nın bulunmadığı belirtıldı. Dostiuk ve işbirliği anlaşması önerisi Deminerden Atina'yazeytindalıANKARA (Cumhuriyet Bö- rosu) - Başbakan Tansu Çiller- ın "Adalara çıkmakla" tehdit ettiği Yunanistan'a Cumhur- başkanı Süleyman Demirel. dostiuk ve işbirliği anlaşması önerdi. Demırel'in bu önerisini Yunanistan Cumhurbaşkanı Konstantin Karamanlis'e bir mesajla ilettiğı öğrenildi. Demirel'in İstanbul'da yapı- lan NATO toplantısı sırasında Yunanistan Dışişlen Bakanı ile yaptığı görüşme sırasında söz konusu öneriyi yaptığı be- lirlendi. Yunan Dışişleri Baka- nı Karolos Papulyas'ın. Demi- rel'le yaptığı görüşme sırasın- da. Karamanlıs'in "iyi niyet mesajuu" ilettıği, bu isteğe kar- şılık Demirel'in bir süredir as- kıda olan Yunanistan-Türkiye Dostiuk ve jşbirliği Anlaş- ması'nın bir an önce imzalan- ması gerektiğini vurguladığı öğrenildi. Demirel'in Karamanlis'e yaptığı öneri. iki ülke arasın- daki ilişkilerin gerginleşme eği- limine dönüşmesi için çeşitli nedenlerin bulunduğu bir or- tamda yapılmış oldu. NATO toplantısının yapılmasından bir gün önce. Başbakan Tansu Çiller, Türk gazetelerine verdi- ği bir demeçte "12 mili ihlal ederlerse adalara çıkarız" diye- rek Atina'yı.uyarmıştı. Çiller'- in uyansı, İstanbul'da yapıl- mak üzere olan NATO toplan- tısında sorun çıkardı ve hem Dışişleri Bakanı Hikmet Çetin hem de Demirel yumuşatıcı mesajlar verdiler.