Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
İAYFA CUMHURIYET 23 MAYIS1994 PAZARTESİ
OLAYLAR VE GORUŞLER
Ekonomikbunalımnasıl aşılır?
7ür<ıye'nin ıçınde bulunduğu ekonomik bunalım, bu ıstıkrar
paketınde bulunan önlemlerle atlatılamaz. Bu ışın başanlması
kin addi araştırmalar yapılarak yenı kararlar ahnması gereklidir.
ZİYA KA YL A Eski Merkez Bankası Başkanı
C
C umhunyet gazetesının
(Olavlar ve Goruşler) su-
tununda son yaam 25
Ağustos 1980 gununde
yayımlanmıştı Bu tanh-
te>n sonra. ılen sureceğım
ioruşJenn ya da yapacağım eleştınlenn
/enı ıktıdar uzeonde olumlu bır etkı
/ipmayacağına ve bu nedenle yaran ol-
Tayacağına ınandığım ıçın yazmaktan
vszgeçtım Yukajnda tanhını behrttığım
î^yıloncekıyazımı,
"Hitier döneminde Almanva'daki Va-
buüler NasılsınLZ sonısuna "Daha ı\ı"
tanıtını verir \e "Tabıı dunden değıl. ya-
nndai' di>e ekleriermış. Bizim ekonomi-
nızin de bu anlamda iviye doğnı gittiğini
sövlemek galiba daha doğnı olacak" soz-
lenyle bıtırmıştırn Uzulerek soyleyeyım
kı bu tahmınım doğru çıkmış ve Turk
ekonomısı her gurı bıraz daha kotuye gı-
derek bugunku duruma duşmuştur
Işın acınacak \anı. yetkıhlenn geçen
jzun iure ıçınde bu gıdışı goımezlıkten
gelerek gereklı duzekıcı onlemlen alma-
mış oimalan \e "Ekonomiyi bu duruma
kim getirdi?" tartışmalan ıle uğraşmala-
ndır Uzun yıllar oncedeolsa yurteko-
nomısının yonetıınınde etkın (aktıO rol
oynamış bır burokrat olarak bu durum
karşısında ddha fazla sessız kdlamadım
Geç de olsa bu konuda duşunduklenmı
son bır kez beljrtmeyı uygun gordum
Okuyuculann. yurdunu çok seven bır
yazann bu tutumunu anlayışla karşıla-
yacaklannı umut eylıyorum
Bu duruma nasıl geldık9
Ekonomımı-
zın bugunku hdle gelmesı 14 yıldır uygu-
lanan bılınçsız. cıddıyetsız ve samımıyet-
sız ekonomı polıtıkaldnnın bır sonucu-
dur Bu alanda yeterlı deneyımlen
bulunmddığı halde. her şeyı en ıyi kendı-
lennın yaptığına manan kımseler ıktı-
darda bulunduğu surece durumun du-
zeltılmesı olanağı bulunmamdktddır
Enflasyonun kendısıne canavar denıl-
mesıyle gen çekıleceğım sanmak boş bır
havaldır Reklamcılann sık sık kullan-
dıklan bır formule oykunerek "Ya bite-
cefctir >a da bitecektir" demek suretıyle
de ekonomik bunahmın sona ereceğını
sanmak buyuk bır yanılgı olur Enflas-
yonu KİTIenn ozelleştınlmesıyle ve
zam paketlenyle onleme çabalan. ılgılı-
lenn ışın dennıne ınmedıklennm bırgos-
tergesıdır Önce enflasyonun nedenlen-
nın araştınlması, sonra bırer bırer bunla-
nn uzerlennde durularak gıdenlmelen-
ne çalışılmalan gerekır Bu alanda addı
bır çalışma yapıîmadan alınacak yuzey-
sel önlemlerle enflasyonun surup gıtmesı
onlenemez "Ekonomik istikrar paketi"
adı altında toplanarak uygulamaya ko-
nulan onlemler. hayat pahaülığını daha
da arttırmaktan ve toplumda yenı sıkın-
tılar yaratmaktan başka bır sonuç do-
ğurmayacaktır
Bugunku durumda ızlenmesı gereken
yol, ekononurun yakından gozden geçı-
nlerek alınacak her karann, yapılacak
her ışlemın ne olçude enflasyonıst bır et-
kı gosterdığını araştırmak, doğuracağı
sonucun olumsuz etkılennın gıdenlmesı
ıçın gereklı onlemlen alarak bunlan sa-
mımıyetle uygulamaktır Boyle bır yol
ızlenmedığı ıçın enflasyon yıllardan ben
ekonomı uzenndekı olumsuz etkısını
surdurmuş ve nısan 1994'te. yapılmış
olan zamlann da etkısıyle aylık o
/o24 7.
y ıllık ° o 107 4 gıbı çok yuksek bır duzeye
ulaşmıştır
Güvence kötüye kullanılabilir
Burada, hukumetın buyuk bır başan
olarak ılan ettığı bazı kararlardan da soz
etmek ıstıyorum Ekonomik kararlar
alınırken bunlann "olumsuz \an etkile-
ri" olup olmayacağınının araştınlması
ve varsa bunlan gjderecek onlemlenn
kararla bırlıkte uygulanması gerekır
Boyle davranılmadığı takdırde. ılk ba-
kışta çok yararlı gıbı gozuken kararlar
ılende zararlı sonuçlar doğurabıhr Or-
neğın. butun bankalardakı mevduatın
hukumetçe sınırsız olarak guvence altına
alınması kamuovuna çok yararlı bır on-
lem olarak sunulmuş bır bolum polıtı-
kacı ve vazar tarafmdan hararetle alkış-
lanmıştır Guven duygusunun azalması
nedenıylebankalardançekılenparalann
tekrar bankacılık sıstemıne donmesını
amaçlayan bu karann uygulamada ko-
tuye kullanılarak zararlı sonuçlara ne-
den olması mumkundur Kuçuk banka-
lar arasında mevcut olan, daha fazla
mevduat toplamak ıçın faızlen yukselt-
me eğılımını arttırması ve y uksek faızler-
le alınan mevduatın çok kar getıren nsklı
plasmanlara vonelmesı. bovlece guven
oğesının zedelenmesı olasılığının da goz
onunde tutulma»! gereklıdır Butun ban-
kalann me\duatının hukumet guvencesı
altında bulunduğunu duşunen kımsele-
nn paralannı en yuksek faız veren ban-
kalara yatırmalan, bu bankalann plas-
manlannı spekulatıf kazançlar elde
etmek ıçın kullanan gınşımlere yonelt-
mesı, banka kaynaklannın gen donme-
sını tehlıkeye duşurebılır Bu durumda
hukumet. guç duruma duşen bankalar-
dakı mevduatı, tasarruf fonundakı mık-
tar karşılamadığı takdırde kendı kay-
naklanndan karşılamak durumunda
kalacak bu da zaten sarsılmış olan malı
denge uzennde olumsuz bır etkı yarata-
caktır
Bunalımdançıkma yolları
Yurdumuzun ıçıne duştuğu bu buna
lımdan ancak uzun ve sabırlı çalışmalar
sonunda çıkılabılır Alınacak. rastgele
onlemlenn durumu daha da guçleştıre-
ceğı, gelır dağılımmı olumsuz yonde et-
kıleyeceğı ve boylelıkle varlığı kuşku
goturur nıtelıkte olan sosyal adaletı bo-
zacağı bırgerçektır Bu çalışmalann yet-
kılı ve deneyımlı kımseler tarafından
yapılması vesonuçlannın hukumetleae
polıtık amaçlarla çarpıtılmadan uygu-
lanması gerekmektedır
Çalışmalara "ekonomimizin bugunku
duruma neden duştuğu"nun ardştinlmdSi
ıle başlanılmalıdır Nedenler bırer bırer
saptanmalı Uygulanan ydnlış ya da ye-
tersız ekonomik polıtıkalar sonucunda
ortayaçıkan nedenler ozenle belırlenme-
lıdır Bu tur davranışlann yınelenmeme-
sı ıçın gereklı onlemlenn ahnması şarttır
Bu çahjmalara bdşldmlması ıçın eko-
nomıden sorumlu bellı bır otontenın
sapıanması yoluna gıdılmelıdır Çeşıtlı
makamlann bırbırlennden haben olma-
dan çelışkılı ekonomik kararlar almalan
ancak bu şekılde onlenebılır Kendısıne
gorev venlen vetkılının sorumluluğunun
bılıncınde olarak yenı kararlar almadan
once eskılennı gozden geçırerek çelışkıve
duşmemesı gerekecektır Turkıye Cum-
hunyet Merkez Bankasfna yatınlan
banka mevduatlan karşılıklannda oldu-
ğu gıbı hangı bılımsel venlere dayanarak
değıştınldığı bellı olmayan oranlann,
ekonomıyı olumlu şekılde etkıleyemedı-
ğıne kuşku yoktur
Enflasyonun sureklı vegeçıcı nedenle-
nnın ayn ayn ıncelenmesı, ıçten ve dış-
tan gelen etkılenn aynlarak bunlann
gıdenlmesınde uygulanacak çeşıtlı yon-
temlenn saptanması gereklıdır Değışen
koşullara gore kararlar ahnması sırasın-
da bunlann, onceden alınmış olanlarla
tutarlı olması da dıkkat edılmesı gereken
bır nıtelıktır Butun bu venler goz onun-
de tutularak alınacak onlemler sırasında
ozellıkle yurdumuzdakı ışsızlık sorunu-
nun ve sosyal adalet dengesızlığmın he-
saba katılarak bunlan olumsuz yonde
etkıleyecek kararlar alınmasından çekı-
nılmesı eğer bu şekıldekı kararlara baş-
vurulması zorunlu ıse bu olumsuzluğu
gıderecek onlemlerın de kararla bırlıkte
belırlenmesı gerekır
Burada bır noktayı daha belırtmek ye-
nnde olacaktır Para Fonu yetkılılenyle
yapılacak goruşmeler sırasında, bunla-
nn para ve kredı alanında belırleyecekle-
n çeşıtlı onlemlenn Turkıve gerçeklenne
uygun olmasına dıkkat edılmesı ıcap
eder Bu kurumun her ulkeye aynm
yapmaksızın uyguladıklan basmakalıp
ekonomı polıtıkası yontemlenyle Tur-
kıye nın bugun ıçıne duşmuş bulunduğu
ağır bunalımın aşılabıleceğı duşunule-
mez Memleketımızın kendıne ozgu ko-
şullannı gozardı ederek uvgulanacdk
polıtıkalann ekonomik durumu busbu-
tun bozması ve avnca polıtık sarsıntılara
da neden olması olasılığı vardır
Ekonomik bunalımı doğuran neden-
lenn başında enflasyon gelmektedır
Bunun surmesını ve artmasını onlemek
ıçın başvurulacak en etkılı yontem. enf-
lasyon odaklannın araştınlarak bunla-
nn etkısız duruma geünlmesı ıçın çalış-
malar yapılmasıdır Bu odaklardan bın
detedavuldekı banknot hacmıdır Teda-
vuldekı banknot mıktannın artmasına
kısmen Merkez Bankası nın Hazıne'ye
açtığı "kısa vadeli avans" hesabının ço-
ğalması neden olmaktadır Bu avansın
mıktan kanunla butçe gıderlennın
o
ol5'ı olarak sınırlandınlmıştır Ekono-
mik ıstıkrar paketının ılanından sonra
olumlu bır adım atılarak bu oran ındınl-
mek ıstenılmıştır Ancak bu ındınm gele-
cek yıllarda uygulanmak uzere yapılmış
ve 1994 yılı ıçın bır değışıklığe gıdılme-
mıştır İlendekı yıllarda konjonkturun
nasıl bır değışım gostereceğı bellı değıl-
ken avans oranının şımdıden bellı bır
mıktar olarak saptanması, bır aldatma-
ca değılse bıhnçsızlığın bır orneğıdır
Avansın enflasyonun %100'u aştığı
1994 yılı ıçın azaltılması mumkun gorul-
muyorsa bır tavan saptanarak bunun
geçılmeyeceğının karar altına ahnması
şeklınde bır sıstem uygulanabılırdı
Son gunlerde yetkıhlenn verdıklen de-
meçlerde sık sık kullanılan sozcuklerden
bın de "Ekonomik Kurtuluş Sa*aşı" de-
vımıdır Bu savaş. hangı duşmana karşı
venlecektır İktıdarlarca "pisi pisi'" dıye
sırtı okşanan v e onlara nımetlennı sunan
enflasyon canavanna karşı mı savaş acı-
lacaktır9
Yıne bu demeçlerden savaşın
halk tarafmdan yapılmasının beklenıldı-
ğı anlaşılmaktadır Yetkıhlenn bu tutu-
mu, uzerlenne duşen bır gorevden sıyn-
larak bunu ucuz ekmek bufelennın
onunde kuvrukta bekleyen halkın sırtı-
na yuklemeyeçalıştıklannı gostermekte-
dır'
Sonuç
82yaşındayım Yaşamımın buyuk bır
bolumunu Anadolu'nun ıl ve ılçclennde
geçırdım Yıllarca yonetıcı olarak çalış-
tım Halkın ne çekt'ığını. hukumetın na-
sıl ışledığını çok ıyı bılıyorum Deneyım-
lenme dayanarak soyluyorum Tur-
kıye'nın ıçınde bulunduğu ekonomik
bunalım bu ıstıkrar paketınde bulunan
önlemlerle atlatılamaz Bu ışın başanl-
ması ıçın addı araştırmalar yapılarak
yenı kararlar ahnması gereklıdır
Içınde bulunduğumuz durumun bılın-
cınde olarak bumakaleyı yazdım Bunu
yalnız kamuoyunu aydınlatmak. yetkılı-
len uyarmak ıçın değıl. bıraz da kendım
ıçın yaptım Çunku. rahmetlı Sait Faik -
ın dedığı gıbı yazmasam çatlardım
ARADABIR
SERDAR DEVRİM
KONDA Araştırma Şirketi Müdürü
"Dier Faşizmin ZaferiItalyan tıcarı televızyonculuğunun kuramcısı bır zamanlar
Silvio Beriusconi'mn sağ kolu olan Carlo Freccero, Fransız
L Evenement du jeudı (21 04 1994) dergısındekı Dıet Faşa-
rrfin Zaten başlıklı yazısında, italya da faşizmin nasıl yenıden
ortaya çıktığını kabul edılebılır "yenır yutulur hale geldığını
ıncelıyor Medyatık sloganlarla ve ıçı boş kavramlarla ve de-
rındekı bır gereksınıme yanıt verebıldığı ıçın ıktıdara yuruyen
Refah Partısı nı tartışan aydınlarımızın İtalya da olup bıten-
lerı dıkkatle ıncelememesı hayret verıyor Oysa bu ulkeden
alacakçokdersımız var C Freccero nun yazısını ozetleyelım
Herkes kendıne gore benzetmeler bulsun ve ders çıkarsın
Son zamanlarda İtalya da tarıh adeta hızlanıyor Kırk yıldır
suren bır uyusukluğun ardından olaylar o kadar hızlı gelıştı kı
seçmen ne olup bıttığını anlayamıyor Ikıncı Dunya Savaşı -
ndanberı ılkkez 6/rAvrupaulkesınde ö/rfaşıstpartıseçmen-
den boylesıne destek buluyor
Deger yargılannın altust olduğu, her şeyın anlamsız duru-
ma geldığı bır ortamda 'sol nerede sorusuna yanıt aramak
gerek Ne oldu da sol klasık muşterısı ve ozellıkle de gençler
arasındakı desteğını vıtırdû
Olay 1970 yıllarına uzanıyor Bu donemın 'aşırı muhalıflerı
İtalya yı terorızmın kucağına attılar Bu donemın otokrıtığını
yapan aydınlar çaresızlık ıçınde modernleşme ve yenı den-
geler arayışı ıçıne gırdıler Teroru ve uzlaşmaz polıtıkaları
haklı gosteren katı değerlenn yerıne, yumuşak fıkırler dedıkle-
rı anlayışı gelıştırdıler bu anlayış (sıyasette) gerçek dıye bır
şey yoktur demek kı hıçbır uzlaşrnaz tutum meşru olamaz
goruşune dayanmaktaydı Yumuşak fıkırler taassupla (fana-
tızm) mucadelede sosyal bansın sağlanmasında yararlı rol
oynadı Ve tuketım toplumu da bu sayede ocu olmaktan çıktı
Katı fıkırler donemınden son/a yumuşak fıkırler gerçekten
bır gereksınımdı Ancak su dıyalektık ışledı Zamanındaduzel-
tılmeyenherıdeolojı zıddınadonuşur1
Yumuşakfıkır bugunku
faşızm e donuştu Gerçek yoksa değer yargısı yoksa haklıyla
haksızı, doğruyla yanlışı, sağla solu, eskıyle yenıyı ayırt etmek
mumkun olmaz
Yumuşak fıkırler nedenıyle italyan solu kısılığını yıtırdı, he-
yecanlanma ve tepkı gosterme yeteneğını yıtırdı işte bunun
ıçın Berlusconı genclere hıtap edebılıyor Gençler kalınçızgılı
zıtlıklardan hoslanırlar evet-hayır, dogru-yanlıs, sıyah-beyaz
Gnden ınce ayrımlardan, karmasıktan hoşlanmazlar
Yumuşak fıkır zıhnıyetı sıyasal farklılıkları, sıyasal tercıhle-
rın manevı yonunu yok ettı
Bugun felsefe ve sıyasete 'hafıflık' egemen Her şey değış-
ken Herşeygeçıcı Her şey kısa omurlu 198O'lı yıllarda, tuke-
tımı arttırmak ıçın marketıng uzmanları dıet (lıght) modasını
çıkardılar Fazla tuketmek ağırlık nedenıdır Ama bız yıne de
tuketebılırız Bunun ıçın tukettığımız şeylerın kılosunu, kalorı-
sını yağını dusurmek yeterlı Polıtıka bızı kırdı vealdattı Ama
yıne de polıtıka yapabılırız aynı yontemle sıyasetın ıçerığını
ağırlığını ve derınlığını azaltarak Boylece italyan cumhurı-
yetının varolus nedenı olan fasızm tabusu bıle yıkılabılır, fa-
sızm yenılebılır ve hazmolunabılır duruma getırılebılır, yanı
'dıet faşızm yaratılabılır Dıet urunler sayesınde fazla kılo al-
, madan korkmadan kendımızı tuketıme kaptırabılırız Tuke-
tım gereksınım olmaktan cıkıp kusur (sefahat) halıne geldı
Televızyon dıet bır medyadır Istedığımız kadar tuketebılı-
rız O kadar hafıftır kı farkında bıle olmadan, bıkmadan ve
beynımızın yıkandığını duyumsamadan tıka basa tuketebılırız
Iste televızyon boyle kosullandırır her seyı olağan (banal) ha-
le getırır Oysa radyo agır bır medyadır Sozlu mesa/, guçlu bır
ıdeolo/ı ve anlam yuklu sozler ıster
1920 yıllannda fasızmı radyo yaydı Italyanlara hıtap eder-
ken radyo hıtabet sanatını kullandı Smemadakı haber fılmlerı
asırı hareketlerıyle adeta komık bır Mussolini gosterıyordu
Duce nın sanatını ıcra ettığı sahne meydanlardı, dev mıtıng-
lerdı Kalabalıklardı alkıslardı Genıs kıtleler ve genıs alanlar
asırı el kol hareketlerı asırı kavramlar ve asırı hıtabet gerektı-
rır
Yenı fasızm 'televızyon çocuğu'dur Uygar rakıpler arasın-
da ılımlı olculu tartısmaların cocuğu' Herkesın tuketebılece-
ğı hale getırmek ıcın asınlıklarmdan kabalıklardan, fazlalık-
lardan arındırılmıs bır fasızm Kıtle tuketımıne hazır bır faşızm
Boylece fasızm normal guncel, tabıı duruma getırılıyor So-
gukkanlılığınıyıtırmeyen,olçulu sık bır faşızm Bırkarıkatu-
rıst yenı fasızmı soyle cızmış Bır neo-Nazı dazlak çokçana
esmer bır yabancıya yaklaşıyor ve dıyor kı Bızım toplumu-
muzdan olmayan Sayın Bayım musaade edersenız sızı lınç
edeceğız'
İtalya da tarıh yenıden yazılıyor Mussolini yı, yenı-fasıstler
çağın en buyuk sıyaset adamı olarak lanse edıyorlar Televız-
yonda bır belgesel fasıstlerle partızanları aynı kefeye koyan
bır senaryo ıslıyor Yenı-fasızmın dayanılmaz hafıflığı
Boyle dıyor Carlo Freccero Sağdavesolda bu alegorık ya-
zıdan ders alması gerekenler var Ve aydın larımız ıçın tek-
rarlayalım Yarın olacakları anlamak ıçın İtalya da bugun olup
bıtenlerı dıkkatle ınceleyınız
Cinseleğitim
Televızyonda ve boy alı basında kadının bu denlı aşağılanması bır
ınsanlık ayıbıdır.
Yrd. Doç. Dr. SERAP ETİKE Gazi Üni. Öğretim Üyesi
K
adır. seks objesı değıldır
Erkek seks makınesı değıl-
dır Erkek. karşı cınsı go-
runce sekse programlanan
bır makıne değıldır Ka-
dın. valnızca insandır Er-
kek, yalnızca insandır
Seİcs, su ıçmek gıbı. yemek. uvumak.
muzık dınlemek gıbı doğal bır gereksınım.
doğal bır eylemdır Bunu abartmaya gerek
yoktur Se'ksı neden abartıyoruz
0
Yemek
yemeyı bu denlı abartıyor muyuz ya da su
ıçmeyı'
Kadını seks objesı olarak gostermek ne
denlı yanhşsa, erkeğın de bu gostenyı do-
ğal sayması o denh yanlıştır Bu, erkeğe de
saygısızhktır
Televızyonda ve boyalı basında kadının
bu denlı aşağılanması bır ınsanlık ayıbıdır
Kımı bılınçsız kadınlanrruz bu gostende
obje olarak kullanılmakta. kımı bılınçsız
erkeklenmız de kadının seks objesı olarak
gostenlmesını olağan gormektedırler
Bu bır eğıtım sorunudur önce de insa-
nız, sonra da insanız. İnsanlığımızı oğren-
memız. ınsan olduğumuzun avırdına
varmamızgerekmektedır Bu da bır eğıtım
sorunudur
Kadın ve erkek ıkı ayn cınstır Farklı
ozelhklen vardır Erkeğın kadından. kadı-
nın erkekten oğrenmesı gereken çok şey
vardır Her ıkısı de. bu oğrenılmesı gereken
şe> len bırbınnden oğrenırse y aşam dengesı
kurulur
Bunun ıçın de, her ıkı cınsın bırbınne
cınsellikle değıl ınsanca bakması gerekır
Aç ınsan nasıl kı yemek yıyıp doyana
dek açlığını unutamazsa. cinsel açlığı olan
ınsan da aynı davranış ıçınde bulunur An-
cak ınsanlığın ve cınsellığın ne olduğu bılı-
nırse cınsellık sorun olmaktan çıkar Bu da
yıne eğıtımle gerçekleşir
Cınsellık gereksınımı doyurulmak ıster
Doğal yollardan doyurulamayan cinsel ge-
reksınım. doğal olmayan yollarla doyurul-
ma eğılımı gostenr Bunun orneklen top-
lumda pek çoktur
Bugun televızyondakı. basındakı cınsel-
lık gostenlen de bu normal dışı yollann
orneklendır
Cınsellığın doğallığı eğıtımle oğretılebı-
lır
fnsan msanı sever
Bu guzel duyguyu yuceltmek gerekır
Insan enerjı kaynağıdır \e çeşıtlı bıçım-
lerde harcanması gereken enerjısı vardır
Gençlenn cinsel enerjılen yoğundur ve bu
enerjı sağlıkh bıçımde harcanmak zorun-
dadır Tersı durumlarda bu enerjı zararlı ve
tehhkeh davranışlara donuşur
Geleneksel y apımız cınsellığe hoşgoruy le
bakmamakiadır Yuzyıllardan ben surege-
len kımı anlamını yıtırmış kurallan artık
bırakmak gerekmektedır Toplumumuz
bu alanda bır değışıme gereksınım duy-
maktadır Çocuklanmıza. gcnçlenmıze
cinsel eğıtım vermehyız Onlann kendı
cınslennı ve karşı cınsı tanımaiannı sağla-
malıyız Nasıl kı onlara beslenmeyı. gıyın-
meyı. korunmayı oğretıyorsak. ınsan
olmayı. kadın olmayı. erkek olmayı da oğ-
retmehyız
Cinsel eğıtımın okullarda ders olarak \e-
nlmesı gerekır Cınsellık. bıhnçlı olunması
gereken çok cıddı bır sorundur, tesadufen
oğrenılmesı zararlıdır Cinsel eğıtım, konu-
nun uzmanlannca programlı olarak venl-
melıdır Bu konuda halk eğuımı de çok
onemhdır Halkın ve toplumun eğıtımınde
televızyon en etkılı araç durumundadır
Televızyon yayınlannda cinsel eğıtıme yer
venlmelı ve tum yayınlar. ansellığın pazar-
lanmadığı olçulere getınlmelıdır Topluma
yanlış mesajlar gondermeye kulturu yoz-
laştırmayakımsenınhakkıyoktur Televız-
yon "halkı eğıtme" gorevını yenne getır-
melıdır
Cınsellığe. abartmadan yaklaşılması ge-
rekır Gençlenn kımı masum davranışlan-
na daha hoşgorulu. ılımlı bakmalıyız
Baskı ve yasaklar bırçok gencımızı bunalı-
ma. çozumsuzluğe. mutsuzluğa ya da yan-
lış yonlere goturebılır
Genclere çocuklara enerjılennı harcaya-
caklan alanlan gostermek, olanaklan sağ-
lamak zorundayız Genel kultur ve cinsel
eğıtım temelı ustune sanat ve spor eğıtımı
venlmesı, sanatın ve sporun gencın yaşa-
mını kaplaması sağlanmalıdır Gereklı or-
tamlar. bahçeler. parklar. alanlar, bınalar,
araçlar gereçier duzenlenmelı ve hızmete
sunulmalıdır
Sayın yetkılıler. yonetıcıler ve polıtıkacı-
lardan bu alanda da hızmet beklenmekte-
dır Topluma hızmet amacıyla gorev
yapmakla sorumlu tum ılgıhlenn bu alan-
dakı çabalan ay nı zamanda ulkemızın çağ-
daşlaşma ve demokratıkleşme surecıne
onemlı katkılarsağlayacaktır
TARTIŞMA
Sayın Cumhurbaşkanı'na...
D
emokratık ve
laık rejımı
değıştırebılme
umudunun
heyecanıyla
Jafını
şaşıranlara karşı. Sayın
Demirel'ın demokrasıy ı
sav unan tav nnı candan
destekllıyoruz Ancak Sayın
Cumhurbaşkanrnın daha
sonra. demokrasının
vazgeçılmez onkoşulu olan
laıkbk konusunda dıle
getırdığı.devletın 1930'lardakı
laıklık polıtıkasının
Marksızmın ateızmınden
etkılendığı doğrultusundakı
goruşlennıhayretle
karşılamaktayız
1
Arulan donerrun ulke
yonetıcılen Sovyetler Bırlığı ıle
ıyı komşuluk ılışkılennı
surdurmeye ozen gostermışler
ve kapıtalızmı kayıtsız koşulsuz
uygulamayı reddetmışlerdır.
ama Sovy etler'ın ıdeolojısıne v e
uy gulamalanna da ıtıbar
etmemışlerdır Marksızmın
ateızmınden etkılendıklen
duşunulemez
Bugun ellı yaş ustunu suren
kuşaklann rahatça
anımsayacağı uzre. 30'lann.
40'lann y urttaşlan. dırun
kamusal alandan ozel
yaşamlara. ev ıçlennın. ıç
dunyalann kışısel ortamına
yonelmesıyle dınsel ınançlan
v e ıbadetı hıç zorlanmadan
bağdaştınp surdurmuşlerdır
Donemın ınsanları arasında
dıncı bağnazlığı sıvasava
egemen kılmak ısteyen
yobazlardanbaşkd.dınınbaskı
altına alındığını duşunen
çıkmamıştır
Bılındığı uzere cumhıırıycl
hıçbırzamandındarldM Kaışı
olmadı ancakyobazlanıkdrşı
odunsuzdu Buodunsu/kığu
etkılemcktenoıe zorunlu
kılan, ulkenınozamdnldrddkı
ve yakın tanhındekı somut
koşullanolmuştur Ydnııkıde
bıryeşıl bdyrdğı sdlldydrdk
ulkenınevrensel uvgarlığı
yakalamasınıengelleyengencı
ayaklanmalan yanı Kurtuluş
Savaşı'ndaışgalcıordularla
ışbırlığıyapabılenyerlı
yobazlar yanıl Dunya
Sdv dşfndd Arap çollennden
susuz v e hasta halde çekılen
Osmanlı askerlennı arkadan
hançerleyebılen. donemın
Ingılızemperyalızmının
hızmetındekı sozde dın
kardeşlen' Ornekler
çoğaltılabılır
Sayın Cumhurbaşkdnı"nın
bellek yanılgısını duzeltmek
zorundd kaldığımızı arz
ederken saygılanmızı sunan?
Çağdaş Yaşamı
Destekleme Derneği
Ankara Şubesi Eğitim
Konıis>onu
DLYURU
GAZİANTEP ASLİYE 2. HL KL K
MAHKEMESİ'NDEN
Guven Mahallesı Ergusan Sokak No ^S SGungoren Istanbulad-
resınde mukım davacı Cemıl Karabaş tardtından mahkememıze açı-
lan gaıpiık davasının vapılan duruşmasında venlen ara karan gere-
ğınce
Davacı Gazıantep ılı Şahınbev ılçesı Hacıbakı Mahallesı 41 ha-
nede kavıtlı Mustafa oğlu Sıdıka dan olma 20 6 1964 D lu Şahın
(Begum) Karabaş ın II vıldırkd\bolduğunu hıçbır haber alınmadı-
ğını bu nedenle gaıplığınekdrar\enlmesını talep veddvaetmıştır
GaıplığııstenenŞdhırKBcyumlKardbai) ın serınıbılenlenn habe-
n olanlann ve\a tanısdnlanıı ı^ bu ılanın teblığınden sonra mahke-
memızın 7 6 1994 duruşmj gunlu )S>94 241 esas savılı dosyasına bıl-
dırmelen aksı takdırde Şahın (Begum) Karabaş ın gaıplığıne karar
venleceğı ılan olunur
Basın 48214
İLAN
T.C.
SERİNHİSAR ASLİYE HUKUK
MAHKEMESİ
199^ 58
Ddvacı Mehmet Yuksel tarahndan davalı Necmettın Doğan
alevhıne açılan menfı tespıt ve ıstırdat davdsındd
Davalı ddına çıkartılan davetıvelerın teblığ edılmedığı gıbı zabıta
tarafından da adresı tespıt edılemedığınden dava dılekçesı ıle duruş-
ma gun ve saatının ılanen teblıgıne karar verılmış
02 06 I*W4 gunu saat W (K) da vapılacak olan duruşmada bızzat
hazır bulunmdsı veya kendiMnı bır vekıl ıle temsıl eltırmesı duruşma-
ya gelmedığı fakdırde vokluğundd davanın devam edeceğı ve hukum
venleceğı hususu dava dılekçesı ıle davetıve teblığı yenne kaım olmak
uzere ılan olunur
Basın 48267
PENCERE
Bu Toplum Demokrasiye
Nasıl Kavusacak?..Şaır Yusuf Ziya Ortaç, Akbaba mızah dergısını çıkarır-
ken her hafta bır başyazı yazar kapak karıkaturunun
konusunu bulur, çızere verırdı
"Geceyatağımda yatarken"dıye anlatırdı, "kalemım
kâğıdım başucumdadır, aklıma bır şey geldı mı, hemen
not ederım, yoksa uçar gıder "
- Konuları kolay bulur musunuz? .
"Kımı zaman esın perısı tıpış tıpış gelır, teslım olur,
kımı zaman kızcağızın zorla ırzına gecerım "
Yusuf Zıya gerçekçıydı, alınterı dokmeden ve çabala-
madan esın perısıne kavuşamazsın'
•
insanoğlu "esın, adalet, demokrası, banş" kavramla-
rını genç kız gıbı resmetmeye bayıhyor, demokrası perı-
sı de kâğıt uzerınde guzel bır tazedır
Pekı, ne beklıyoruz?
Bız kuçuk parmağımızı kımıldatmaya üşeneceğız,
ama, kâğıt uzenndekı demokrası perısı bıze âşık ola-
cak
Dıyecek kı
- Ah, bu kara kaşlı, kara gozlu, kara bıyıklı Turkler'..
Gıdıp onlara âşk ılan edeyım1
Vuslat gununu bız daha çok beklerız
•
Demokrası sozcuğu vurgulandı mı, kımse burnundan
kıl aldırmıyor, herkes demokrat
Nasıl demokraf7
Oturup Godot'yu bekler gıbı demokrasıyı beklemekle
demokrat olunur mu9
Bır kımse demokrasının yaşam bıçımıne donuşmedı-
ğı Turkıye de demokrası ıçın çalışırsa, çabalarsa, emek
verırse alınterı dokerse demokrat sayılabılır insanhak-
ları ve temel ozgurlukler her gun çığnenırken oturup
seyrederse ve sonra lafazanlıkla vakıt oldururse de-
mokrat kımlığıne layık sayılabılır mı^ Hem ınsan de-
mokrasının geçerlı olmadığı bır toplumda Batı dakınden
daha demokrat cHabılır Cunku Batı'da, kışıye babasın-
dan mıras kalmıstır demokrası Turkıye de ıse bır amaç-
tır Demokrası ıçın savaşmak hazır demokrasıyı kullan-
maktan daha zordur
Demokrası savaşımı ınsana kımlığını, onurunu, ın-
sanlığını mutluluğunu veren bır uğraştır
•
SHP ye bakan coğu kışı dudak bukuyor
- Haydı canım
1
Orgutun tabanını lumpenler oluşturu-
yor Mezhepcılıkle bolgecılık partıyı sarmış Bunlar sos-
yal demokrat değıl cıkarcı takımı' Hem İSKI rezaletıne
baksana
1
Yerel yonetımlerde çok yedıler, şımdı partı
ıçınde bırbırlerını yıyorlar, bunlar ıflah olmaz
Guzel
Laflafı lafdatabakayıaçıyor sabahtan akşama konu-
şup lafla gargara yaparak peynır gemısını yurutuyoruz
Ne var kı bu arada SHP nın dayatmasıyla "demokratık-
leşme paketi' nde sıralanan 60 ı aşkın yasa tasarısını
koalısyon hukumetı parlamentoya sundu
Eğer paket hayata geçırılebılırse Turkıye, demokrası-
de onemlı bır adım atmış olur
'Demokrası programı nın Meclıse kadar tırmanıp
gundeme gırmesıne ne dersınız"?
•
Hıç kimse bır şey demez, ya susup oturur ya da de-
mokratıkleşmeye karşı çıkar
ANAP ıçın demokrası bır şey yazmaz, Refah, şerıata
donuk bır sıyasete bağlanmıştır MHP yı hıç saymayın,
CHP ıle DSP boyle bır gırışım yokmuş gıbı davranırlar
DYP grubunda demokratıkleşme dışlanır, unıversıte'er
ve aydınlar kuçuk parmaklarını kımıldatmazlar, dernek-
ler, sendıkalar medya ve odalar suskundur
Pekı, toplum demokrasiye nasıl kavusacak' Yoksa
TUSIAD'dan mı medet umalım?
ASLAN
SOSYAL
DEMOKRATLAR
TOKTAMŞ ATEŞ
ASLAN SOSYAL
DEMOKRATLAR
TOKTAMIŞ ATEŞ
Aslan Sosyal Dcmokratlar, ul-
kemızdekı sosyal demokrasının ya-
şadıp sorunlardan unıv-ersıtenın so-
runlanna, demokratıkleşmenın so-
runlanndan ozgurluğun soruıilan-
na, emegın ve emekçının /aşadığı
sorunlardan medyanın getı'cıgı so-
runlara, 'değışım' modasından ay-
dın sorumluluğuna kadar bırçok ko-
nuda yurtsever bır sesın duşunce
ve yorumlannı ıçenyor Aslan Sos-
yal Demokratlar. Keyıfle ve huzun-
İe okuyacaksınız
Çınar Yayınlan
RIFAT ILGAZ KÜLTÜR MERKEZI
Kuçukparmakkapı Sk No 23 80060 Beyoğlu-ISTANBUL
Tel 0(212) 293 23 98 - 293 23 99 Fax 0 (212) 293 28 96
ANMA
SEVİNÇ ÖZGÜNER'i
Ölümünün 14. yılında sevgi, saygı ve
özlemle anıyoruz.
AİLESİ
ILAN
T.C.
ISPARTA ASLİYE HLKUK
MAHKEMESİ'NDEN
Davacı Malıve ve Gumruk Bakanlığı vekılı Av Turkan Tuygun
tarafından davalı Ibrahım oğlu Lze>ır. İbrahım oğlu Enver. Munıre
aleyhıne açılan gaıplığe hukum davasının vapılan açık yargılaması-
nın \enlen ara karan uvannca
Lparta Merkez V akaoren koyu Mılas mevkıı 49 patta 2660 parsel
^600 m2
Uiinmazın 32 240 hısse sahıbı Ibrahım oğlu Uzeyır 12 240
hısse sahıbı Ibrahım oğlu Enver ^2 240 hısse sahıbı Munıre'nın uzun
senelerden ben kav ıp olduklanndan bahısle gaıpbğıne karar venlme-
sı ıstenılmı^ olup mahkememızce adresının bulunması ıçın araştır-
malar yapılmış ancak adreslennın meçhul bulunduğu bıldınlmış,
mahkememızce ılanen teblıgat yapılmasına karar venlmış bulun-
makla Isparta A^ıye Hukuk Mahkemesı nın 1993551 esasında
kavıtlı duruşmdM 12 09 1994gunu ^dat 09 00 a bırakılmış bulunmak-
la belırtılen gun vc saatte bu şahısların hazır bulunması ıstek ve ıtıraz-
lannı bıldırmelen duruşma\a gelmedıkfen takdırde HUMK'run
213 2 madde ve fıkrası uyannca tahkıkat ve yargılamaya yokluğunda
devam edıleceğı ılan olunur
Basın 48304