Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 14 MAYIS1994 CUMARTESI
8 DIS HABERLER
Yunanistan'da
bombalı saldırı
• ATtNA (AA) - Atına'da
dün biri işçi sendikalan
konfederasyonu diğeri de bir
sanayi kuruluşuna ait iki
araca bombalı saldın
düzenlendi. Patlamalardan
iki araç da ağır hasar gördü.
Her iki saldın sırasında da
ölen ya da yaralanan
olmadığı öğrenildi. Edinilen
bilgilere göre patlamalardan
hemen önce özelradyo
istasyonu Sky'a telefon eden
kimlıği meçhul bir kişi.
saldınlann sorumluluğunun
Devrimci Mücadele Hücresi
isimü örgüte ait olduğunu
belirtti.
Atina, Tiran'ı
şikayet etti
•ATtNA (AA)-
Yunanistan hükümeti,
azınlık haklanna saygı
göstermediği iddiasıyla
Arnavutluk'u AGİK'e
şikayet etti. Dışişleri Bakaru
Karolos Papulyas, AGİK'in
azınlıklardan sorumlu
yüksek komiseri Van Der
Stoel ile Atina'da yaptığı
görüşmede. Arnavutluk
hükümetinin bu ülkedeki
Yunan azınlığa yönelik
politikasından yakındı.
Papulyas görüşmede.
Arnavutluk'takı Yunan
azınlığın mayıs ayı başındaki
paskalya bayramı sırasında
dini özgürlüğünün
kısıtlandığını. bazı aanlık
üyelerinin "temel adalet
ilkeleri" uygulanmadan
tutuklandıklannı ve azınlığın
eğitimindeönemli sorunlar
bulunduğunu öne sürdü.
TûPkteknesi
kurtarıldı
• ATİNA(AA)-Ege'de
seyrederken motorunda
beliren anza yüzünden
batma tehükesi geçiren bir
Türk teknesi Yunan Sahil
Koruma Kuvvetleri
tarafından kurtarıldı.
Edinilen bilgilere göre önceki
gün Sisam adasının
güneyindeki Patmos
adasından hareket eden
"Alev 6" isimli Türk teknesi
adanın iki mil açığında -
bulunduğu bır sırada
motorunda anza çıktı.
PekıvTiananmen'ı
savunuyor
• PEKİN(AA)-Çin Devlet
Başkanı Jiang Zemin, 1989
yılında gerçekleşen
Tiananmen katliamının.
ülkede istikrann korunması
açısından "gerekli bir
önlem" olduğunu öne sürdü.
Jiagn, yüzlerce kişinin
hayatını kaybettiği
Tiananmen katliamının
yıldönümünde yaptığı
konuşmada "5 yıl önceÇin
ordusu, gerekli önlemleri
almasaydı, ülke şu andaki
istikrannı koruyamazdı"
dedi.
Romanlannız ve
Ansiklopedileriniz
yerinizden alınır.
TeI:5540804
Evişlerineve
bebekbakımına
yardımcıolacak
yatılıbayaneleman
aranıyor.
Tel.:(0212)2657524
RusvaVa Montreux ııotasıJ j
• Türkiye, dün Rusya'ya nota vererek, 1 temmuzda mederinin organizasyon ve tek-
yururluğegırecek BoğazlarTuzuğu nun Montreux
Sözleşmesı ni çiğnediği ye bu durumun kabul
edilemeyeceği yolundaki Rus görüşünü reddetti.
ANKARA (Cumhurivet Bü- ya'nın, Türkiye'nin Moskova
rosu) - Türkiye. 1 temmuzda BüküyelçiliğTne 29 nisanda
niteliğiyüriirlüğe girecek olan Boğaz-
larTüzüğü'nün Montreu* Söz-
leşmesi'ne aykın olduğu yolun-
daki Rus görüşünü. dün verdiğı
bir notayla reddetti. Ankara.
Moskova'nm. tüzüğün 1 tem-
muzda yüriirlüğe girmeden
"gözden geçirilmesi" isteğini de.
"ulusal egemenük" anlayışına
uygun bulmayarak kabul etme-
di. Ankara. Rusya'nın girişimi-
nin, tüzüğün uygulamaya geç-
mesini engellemeyeceğini bil-
dirdi.
Türkiye'nin girişiminin. Rus-
verdiği notaya yann
taşıdığj kaydediliyor. Rusnota-
sında. "Boğazlar ve Marmara
Denizi Trafik Düzeni Tüzügü"-
nün Montreux Sözleşmesi'nin
"serbest geciş" ilkesini çiğnediği
ve bu durumun "kabul edileme-
yeceğinin" savunularak, düzen-
lemenin "gözden geçirilmesi" is-
tenmişti.Rusya'nın notasında.
boğazlardan geçiş güvenliğinin
sağlanması konusunda Türki-
ye'nin duyduğu kaygılann
anlayışla karşılandığı. ancak bu
çerçevede yalnızca, "sahil hiz-
nik destek düzeyinin yükscltil-
mesinin memnunlukla karşıla-
nabikceğp ifadesi yer alıyor.
Moskova. yeni tüzüğün "askeri
gemilere büe uygulanabileceği"
endişesini vurgulayarak, bo-
ğazlardan geçiş güvenliğinin
"uyumJu olunması ve işbirliği
yapılmasıyla" sağlanabilecegi
görüşünü dile getirdi.
Dışişlerinin açıklaması
Dışişleri Bakanlığı'ndan ya-
pılan açıklamada, Rusya'nın
notasının. dün Türkiye'nin
Moskova Büyükelçiliği tarafın-
dan Rus Dışişleri Bakanlığı
nezdinde yapılan girişimle ya-
nıtlandrğı belirtildi. Açıklama-
da, Rusya'nın. Türk boğazla-
nnda seyrüsefer güvenliğinin
sağlanması konusundaki kay-
gılan paylaşmasının ve bu alan-
da. geciken bir sorun olduğunu
kabul etmesinin memnunluk
verici olduğu dile getirilerek şu
görüşlere >er \erildi:
"Tüzük hükümlerinin Montrö
sözleşmesi ile çattştığı ve keyfi
bir şekilde uygulanabiieceği yo-
lundaki görüşler ise, tarafımız-
dan kabul edilmemektedir. Bu
görüşler, bütünüyle teknik ice-
rikli oian bir düzenJemeye, daha
uygulanmasına dahi başlanma-
dan önyargılı bir vaklaşım ola-
rak değerlendirilmektedir."
Türkiye'nin. Montrö sezleş-
mesini 58 yıldan bu yana büyük
bir tiüzlikle uygulamış olması-
nın, Rusya'nın bu konudaki
endişelerinin geçerli olmadığını
gösteren en açık kanıt olduğu
vurgulanan açıklamada, "Rus-
ya'nın Montrö sözleşmesi hü-
kümlerini bizzatihi sözleşmenin
amacını gözönüne almaksızın
soyut ve katı bir hukuki yaklaşt-
mla değerlendirdiği ve çağdaş
uiuslararası hukuk ve uygula-
malan da tek yanlı olarak yo-
rumladığı müşahede edilmek-
tedir" denildi.
Açıklamada. Boğazjardaki
ticari deniz trafığinin, seyrüse-
fer güvenliği veçevrenin korun-
masını amaçlayan bir çerçevede
seyrinin sağlanması bakımın-
dan gerekli düzenlemeleri belir-
lemenin Türkiye'nin en doğal
hakkı olduğu kaydedildi. Açık-
lamada. Türk hükümetinin
Montrö sözleşmesini tek taraflı
değiştirme hedefinin bulunma-
dığı da belirtildi.
Senato'dan dinton'aBosııabaskısı
FUATKOZLUKLL
WASH1NGTON - ABD
Başkanı Bill Clinton, Bosna-
Hersek'e uygulanan Birleşmiş
Milletler (BM) silah ambargo-
sunun kaldınlması için bir kez
daha Senaıo üyelerinin baskı-
sıyla karşı karşıya kaldı.
Amerikan Senatosu'nda ön-
ceki gün yapılan iki ayn oyla-
mada. Bosna'ya uygulanan si-
lah ambargosunun kaldınlması
yönündeki iki değışik karar ta-
sansı kabul edildi. Yasalaşma
şansı bulunmayan tasanlar.
Clinton'ın Bosna politikasmın
Senato tarafından onaylanma-
dığı anlamına geliyor.
ABD Senatosu'nda 49'a kar-
şı 50 oyla kabul edilen tasanla-
nn birinde. Başkan Clinton'ın
Bosna'ya uygulanan ambargo-
yu tek yanlı olarak kaldırması
ve Bosna hükümetine silah yar-
dımı yapması istendi.
Avnı oturumda kabul edilen
The washington Post gazetesinin iddiası:
Iran, Bosna'yaambargoyudeliyor
WASHINGTON (AA) - İran'm, geçen hafta
BoşnakJar'a ulaştınlmak üzere en az 60 ton
patlayıcı madde vesiiah yapımında kullarulan
malzemeler taşıyan bir uçağı Hırvatistan'ın
başkenti Zagreb'e gönderdiğj öne sürüldü. The
VVashington Post gazetesi, Batılı vc Boşnak
kaynaldara dayanarak verdiği haberde uçağın,
İran Dışişleri Bakaru AH Ekber Velayetfnin
Saraybosna ziyaretinden iki gün önce 4
mayıstaZagreb'eindiğini belirtti. Gazete, İran
uçağmın getirdiği patlayja ve diğer
malzemelerin. Bosna ile Hırvatistan
arasında Sırplar'a karşı vanlan askeri
işbirliği anlaşması uyannca Boşnaklar'a
verümesinin öngörüldüğünü kaydetti.
Gazetenin yorumunda. Iran'ın bu
eyiemiyle BM Güvenlik Konseyi'nin eski
Yugoslavya cumhurryetierine karşı I991'de
ttan ettiği ambargoya karşı Bosna'ya desteğıni
somut şekilde ortaya koyduğu ifad'e edildi.
tranise haberi yalanlayarak. uçakta sadece
gıdayardımı bulunduğunu söyledi.
ve birincisiyle çelişen ikinci ka-
rarda ise Amerikan yönetimi-
nin, Bosna'ya ambargoyu NA-
TO'dan destek alarak kal-
dırması ve BM'den bu yönde
karar çıkarmak için çaiışması
talep edildi.
Senatonun. azınlık grubu li-
deri CumhuriVetçi Senatör Bob
Dole ile Demokrat Parti Sena-
törü George Mitchell'in önerile-
rini tek bir tasan haline getıre-
rek Temsilciler Meclisi'ne yol-
laması. orada onavlandıktan
sonra da Başkan Clinton'ın im-
zalaması gerckiyor. Clinton'ın
veto yetkisi bulunuyor.
Diplomaük kaynaklar, Tem-
silaler Meclısi'nde onaylanma
şansı bulunmayan kararları
"ABD'nin, Bosna'da 2 yüdır sü-
ren Sırp saldırganlığını durdur-
makta yetersiz kalmastna Se-
nato'nun tepkisi'' olarak değer-
lendirdiler.
Beyaz Saray'a yakın kaynak-
lar, Clinton yönetiminin Se-
nato'dan gelen öneriler üzerin-
de çalıştığını bildiriyor. Bosna-
Hersck'te çözüme "masa başın-
da vanlması gerektiğini" savu-
nan ve bu yönde "Avrupa'yla
birlikte yoğun çaba sarf errikle-
rini" dile getiren ABD başkanı-
nın. artan baskılar karşısında
"ilk kez" ambargonun Müslü-
manlar lehine kaldınlmasına
bu denli "sıcak yaklaştığr be-
lirtiliyor.
Clinton'ın Ulusal Güvenlik
Danışmanı Anthony Lake,
"Başkan başından beri silah am-
bargosuna karşıydı" dedi. Lake
"Halcn sürdüriikn diplomatik
çabalar bir sonuç vermezse, silah
ambargosunun kaldınlması se-
ceneğine dönülebileceğini" de
\urguladı.
'Maço' Rus toplumunda kadınlar sürekli kötü muameleye maruz kabyor
Rus kadarnıkadetv Dayak vetecavüzDış Haberler Ser>isi - Rus-
ya'da kadınlara yönelik cinsel
saldınlann üzerini örten sessiz-
lik perdesi yavaş yavaş kalkı-
yor. Son yıllarda giderek artan
biçimde erkeklerin cinsel
saldınlanna uğrayan, ancak
seslerini çıkaramayan Rus ka-
dınlan haklannı aramaya başlı-
yorlar.
Sovyetler Birliği'nin dağıl-
masının ardından Rusya'da
ekonomik ve toplumsal düze-
nin altüst olması, Rusya'da
kadınlarla erkekleri karşı karşı-
ya getirdi. Rus kültüründe var
olan erkek egemenliği, SSCB
sonrası ekonomik ve ahlaki çö-
küş döneminde kadınlara karşı
şiddet kullanımının meşrulaş-
ması sonucunu getirdi.
Rusyadaki yenı 'demokra-
tik' ortamda pornografınin
patlaması ve ekonomik koşul-
lann dayatmasıyla fuhuşun
yayılması. kapab bir toplum
olan Rus toplumunda seks ko-
nusunda çarpık bir anlayışın
yerleşmesine. 'maçoluğun' tır-
manmasına neden oldu.
Ekonomik kriz de kadınlarla
erkekler arasındaki çatışmayı
körüklüyor. İşyerlerinde ka-
dınlara erkeklerden çok daha
az ücret verilirken aldığı paray-
la evini geçindiremeyen erkek
çalışanlar, kadınlara cephe alı-
yorlar. Kadınlar sokaklarda,
işyerlerinde sürekli olarak aşa-
Dayak yeyip, tecavüze uğradıklannı söykyen iki kadın Moskova'da karakolda otunıyorlar.
ğılayıa bir davranışla karşılaşı-
yorlar. Bazı işyerleri, gazete
ilanlanyla
k
komplekssiz\ yani
patronla yatmayı kabul edecek
kadın eleman anyor.
Cinsel saldın olaylannın gi-
derek arttığı ülkede tecavüze
uğrayan kadınlann başvurabi-
lecekJeri tek bir resmi makam
yok. İçişleri Bakanlığı'nın hala
cinsel suçlarla ilgili bir bölümü
bulunmuyor. Polisler tecavü-
zün suç olduğuna inanmıyor ve
olaydan tecavüze uğrayan ka-
dını sorumlu tutuyorlar.
Değişim başladı
Moskova'da bir grup femi-
nist, bu iç karartıcı tabloyu de-
ğiştinnek için geçenlerde İcollan
sıvadı. Cinsel Saldırı Kurbania-
nnı Rehabilite Merkezi adlı ku-
ruluş. tecavüze uğrayan kadın-
lara yardım etmeyi ve toplu-
mun dikkaıinı konuya çekmeyi
amaçlıyor. Merkezın kurucula-
n. feminist' sözcüğünün bile
büyük tepkiyle karşılandığı
'maço' Rus toplumunda yerleş-
miş düşünceleri değıştirmenin
ne denli güç olduğunu biliyor-
lar. "Ancak yavaş da olsa bir de-
ğişimi başlattık" dnorlar.
GÜRCİSTAN
Şevardnadze
istifaetti
TİFLİS (AA) - Gürcistan'da,
Abazalarla Gürcü kuvvetler
arasındaki çatışmalann çözü-
mü için Moskova'da hazırla-
nan anlaşma tasansının onay-
lanmasını parlamenterlerin
reddetmesi üzerine, Devlet Baş-
kanı Eduard Şevardnadze'nin
istifasım sunduğu bildirildi.
Parlamentoda yapılan otu-
rumda, Gürcü milletvekilleri,
Rusya'nın gözetiminde Abaza-
larla birlikte hazırlanan anlaş-
ma tasansını Gürcü heyetinin
onaylamasını yasaklayarak bir
metin hazırlayacakJannı belirt-
tiler. Oturumun sonunda bır
açıklama yapan eski başbakan
Tengiz Sigua. Devlet Başkanı
Eduard Şevardnadze'nin mil-
letvekillerini tasannın onaylan-
masına ikna etmek için isti-
fasını sunduğunu söyledi.Gür-
cü milletvekillerinin dün sabah
eline geçen anlaşma tasansının,
15 mayısta, Rusya, BM ve
AGİK temsilcilerinin de katı-
lacağı bir törenle Gürcü ve
Abaza heyetleri arasında imza-
lanması gerekiyor. Tasanda,
Abhazya'nın güneyi ile Gürcis-
tan arasında bulunan böl-
geninl2 kilometre uzunluğun-
da bir güvenlik bölgesi oluştu-
rulması ve buraya Bağımsız
Devletler Topluluğu ile BM
gözlemcilerinin gönderilmesi
yer alıyor.
Kültür • Sanai
YILIN EN BUYUK FILMI
1 993 CANNES SENÜĞİ BÜYÜK ÖDÜLÜ
1 994 OSCAR ADAYI
--4 İST-V ."• L ULUSIARARASI FİLM FfcSTİVAÜ ACIL1S FİLMİ
LVEDA eARI\ EiYON CKen Katg
Bilınmeyen dunya Çın'in yanm yuzyılhk macerası ıçtnde
büyük bır dostiuğun, hjtkunun nefes. icesicı öykusü
"MutKış surukteyıcı bır film. Dunyanın her yontnda
Seyircryl buyUİÜyor " V Conby The F>
4ew Yorit Times
"Muhtejem ve panlttlı bır destan " « CO^.M TtME
"""'5a>ırtıcı
n
B W,ll!amjon PLAYBOY
3. HAFTA
BEYOGLU A L K A Z A R d a
Seanslan 12.00-15.15-18.30-21.45 lei: 245 73 83
Bl Anam lıjal Batjan Ifjal
2 8«<t Dormezem Vot
«.SasnıtafBm
5. KüptMOtjnnış / EyŞalwı B*ştm
Ferhan Şensoy'un
FERHANGİ
ŞEYLER
PAZAR 1 S.3O
CINEMA
CAFE-BAR
Enfla.\yonu dekjık
P tCM ve Salı gunten%4ü ındınm
:ooo -2200
TANIKSIZ
Yon Sıkıu Mıkhaılkov
22 00 02 00
GRUP NEFES
Buzutı i*tM<xfj*r Nnnt/Rlın Hıtrtl
IMIILU Cil. KiçıipmrBlim Sok.
No H/A Bty^jlu 252951^/11
293 89 78 (3 hat)
IÇINDEN DALGA GEÇEN TIYATRO
Ferhan Şensoy
Yer Fencrbohfe Marina Pyramid Karjıw
SEYİRCİLİ SEYİR DEFTERİ
Deniz A*ırı Güldürü
Salı-Çanamba-Per«efnbe-Cufna-Cufneır«asi 21.00
K1RKAMBAR
Bılet Sahj: F. bahçc Marina fet 0216 -346 23 46/1007
Ses 1885 Ortaoyuncular - Beyoğkı,fefc0212 -251 1865/66
Vtakkoromo ve Çonı Maflcmıtoı ı
A1 UgurTarOsufi MuracuyaAgıtı
2 P-jSutoOtrûntt
3 Fefek Çarton Kmtsm
4HavasnOeiGönii
Sfenom
6 VedanMaNreoes
Bilgi içio: O(212) 527 61 28
Kültür
Sanat
ılanlarınız ıçın:
293 89 78
(3 hat)
10. GENÇÜKGÜNLERİ
(14 Mayıs C.tesı)
Harblv» M. Ertuğru) Sahnesl
12.00: KISA METRAJLI 3 FİLM
13.00: SÖYLEŞİ: Ulkü Erakalın ile Sohbet "Moda ve Gençljk*
Mtni Defite Yıldırım Mayruk
15.00: SÖYLEŞİ: Altemat» Tıp / Dr. M. Ahunbay
' Or E Saraç / Doç Dr.M Gürsel
18.00: KONSER: Tahsın Ünüvar / Ouartet
KadıkOv Haldun Taner Sahnesi
15.00: DİNLETI: "Jazz ve Afrika Mûziğr / Can Kozlu
19.30: TİYATRO: Maanflıter Tryatro Gurubu
YILDIZLARIN ÖBUR YANİ
ETKINLIKLER ÜCRETSIZDIR
tsTANBuı ULUSLARARASI
KUlTUR
İSTANBUL
UE SANAT •ŞIH™DU
L
MIİ TIYATRO FESTIUALI
ISTANBULDA BUYUK OYUNLAR
I İ U Mkt II | k | I U I I I J KMoyre 199421 IS/ li Morn 1994 l830KenterT,yitroiu {0212 246 3S89)
\ J I I V f l l l V I I \ r I \ l Vohbi Ko« Vakf, / Fıat »-• llilyin (Cultur Mcrkeıı'fif torlütofımfcn c(c(or. rrşı-kku.
AVRUPA'DAN
EDİPEMİLÖYMEN
1994'ün Hesabı.
50 yıl önce bugünler, son büyükdünyasavaşındasonun
başlangıcıydı. Bütün Avrupa ülkeleri, bu önemli döneme-
ci anıyor şimdilerde. Ve anma süreci, uzun. Çünkü gele-
cek yıl bu zamanlarda da savaşın tümden sona ermesinin
50. yılı olacak. işin ilgirtç yanı, 50 yıl önce olup bitenleri
ananlar sadece Avrupalı ve Amerikalılar da değil. Tunus
gibi, Mısır gibi, son büyük dünya savaşından etkilenmiş
ülkeler de.
Şu sıralarda Almanya'ya yaptığı ziyareti bitirmiş olan
Rusya Cumhurbaşkanı Yeltsin'in Bonn'a götürdüğü gün-
demde en önemli maddelerden biri de yine bu 50. yıl olayı
ile ilgiliydi. Savaştan sonra Doğu Almanya'ya doluşan
yanm milyonu aşkın Sovyet ordusu ve ailelerinden şimdi
geriye kalan 58 bin kişi ne zaman nasıl çekilip gidecekti?
Almanya'daki Ingiliz, Fransız ve Amerikan kuvvetleri
için sonbahara doğru Berlin'de görkemli uğurlama tören-
leri planlanıyor. Ama aralarında Ruslar yok. Çünkü Rus-
lar bir kurtarıcı olmamış Alman halkı için. Ve hele savaş-
tan sonra yaptıkları. Berlin Ablukası ve Berlin Duvarı, en
bilinenleri. Işte bu nedenle Ruslara Almanlar ancak sepet
havası çalacak. Ama Ruslar bakalım bunu sineye çeke-
cek mi?
Hayır. Ruslar da kendi şanlarına uygun bir uğurlama
töreni istiyor. Almanlar önce "Size Berlin veremedik, We-
imar verelim " demişler. Alman tarihinin karanlık kentle-
rinden VVeimar'dan Rusları selametlemeyi önermişler.
l-ıh. Ruslar da diğerleri gibi ille de Berlin diye tutturmuş.
Ama herhalde boşuna. Çünkü Rusya'ya verilmesi vaat
edilen 130 milyar markın neredeyse 90 milyar markını
hibe, kredi ve yardım olarak sağlayan Almanya'nın dediği
olacak. Yani Ruslara, diğerlerinden ayrı tören yapılacak.
Para konuşuyor burada.
Ruslarla Batılılar arasında böyle bir sürtüşme var da
sanki başka "müttefikler" arasında yok mu? Elbette var.
Yarın Italya'da Anzio Çıkarması'nın 50. yıldönümü nede-
niyle Monte Cassino'da anma töreni yapılacak. Buradaki
Kanada, Avustralya, Yeni Zelanda, ingiltere ve Polonya
mezarlığında. Ama töreni Ingiliz gaziler boykot ediyor.
Çünkü törene Almanlar da katılacak. Monte Cassino Be-
lediye Başkanı, Avrupa Birliği'ndeki kardeşleri Almanları
da davet etmiş. ingilizler için olacak iş değil.
Son büyük dünya savaşınm kaderini belirleyen çok
kanlı Anzio Çıkarması ve ardından ünlü Normandiya Çı-
karması şu içinde bulunduğumuz günlerde bütün Av-
rupa'da çeşitli etkinliklerle anıhyor. Ama o ne? Bugün Av-
rupa Birliği içinde kol kola omuz omuza olanlar arasında
eski düşmanlıklar, önyargılar ve hınçlar hala ortaya
çıkmıyor mu? Haziranda anılacak olan Normandiya Çı-
karması özellikle eski düşmanlıkları daha da su yüzüne
çıkartmaya aday. Örneğin Ingiltere'de yapılması düşünü-
len büyük geçit törenine de Almanlar alınmıyor.
Avrupa'da halk arasında kaç kuşak ardından hala baş-
ka ülkelere karşı düşmanlık duyulabiliyor. Ama bu duygu-
ların hükümetler düzeyinde de kabul görmesi hayret bir
şey. Zannederdik ki tarihi biz sadece kendi dar açımızdan
görür ve nasıl böbürleneceğimizi bilemeyiz. Yarı efsane,
yarı gerçek, yarı söylenti, yarı inanç karışımı tarih an-
layışımız nedeniyle geçmişimizi ve bugünümüzü hatalı
değerlendiririz zannederdik. Oysa bunun böyle olmadığı,
50 yıl öncesinin düşmanları, şimdinin dostları arasında
bile hala eski defterlerin hesabının tutulduğu anlaşılıyor.
Eski defter hesabı tutmaya bayıldığımız için aman örnek
alalım! Lazım olur!
Son büyük dünya savaşı oysa Alman halkının değil, fa-
şizmin yenilgisi için yapılmıştı. Almanya, Italya ve Japon-
ya'daki faşizmin. 50 yıl sonra bunun, böyle algılanması
gerekmez mi? Üstelik, 50. yıl anma törenleri, sadece geç-
mişin anılması değil, geleceğin kutlanması olmamalı mı?
Onyargı, hınç, haset, kıskançlık, nefret gibi duyguları
geliştirmek çok kolay. Hepsinin temelinde bilgi eksikliği
var çünkü. Bilmezsen, anlamazsın. Anlamadın mı aldır-
mazsın. Aldırmadın mı da duygusuz olursun. Her şeyi çok
kolayca ama hatalı açıklarsın.
KIBRISSORUNU
Görüşmelertıkaııclı
LEFKOŞA(Cuhhurivet) -
Kıbns sorununun çözümüne
ilişkin "Gûven Arttırıçı Önlem-*
ler PaketTnin (GAÖP) uygu-
lanması yönünde, Lefkoşa'-
dan sonra Viyana'da gerçek-
leştirilen iki günlük Viyana gö-
rüşmelerinden de sonuç sağla-
namadı.
ABD'nin Lefkoşa Büyükel-
çisi Richard Boucher, Rum ke-
siminde verdiği demeçte. "GA-
ÖP'nin ileri götürülmesindeki
çabaJann başansızl^a uğradığı
göriişünde olmadıklannı" açı-
klarken Kıbns Rum Radyosu,
"Türk tarafının uzlaşmaz turu-
munda diretmesi nedenivle
ABD ile BM'nin ViyaıuTdaki
girişiminin sonuçsuz kaldığını"
ileri sürdü.
KKTC Meclisi'nin dünkü
birleşiminde konuşan Ulusal
Birlik Partisi (LJBP) Grup Baj-
kan Vekili Salih Coşar ise
"Kıbns görüşraelerinden, Kıb-
ns Türklerinin eşitliğiyle
KKTC yönetiminin tanınma-
ması nedeniyle bir sonuç aiına-
madığını" vurguladı.
Ingîliz IşçiPartisi
Smith'ehalefanyor
LONDRA (Cumhuriyet) -
Ana muhalefet İşçi Partisi'nin
lideri Jobn Smitb'in ani ölümü
ardından partiye yeni lider
arayışı başladı. Smith'in cena-
ze töreni haftaya yapılacak. 9
haziranda ise genel seçim nite-
liğindeki Avrupa Parlamento-
su seçimi var. Partinin yıllık
kurultayı da sonbaharda yapı-
lacak. Partinin şimdi bugünle-
re bakarak lider seçim tarihi
için karara varması gerekiyor.
Seçime kadar parti yönetimini
genel başkan yardıması Mar-
garet Beckett yürütecek.İşci
Partisi liderinin cenaze töreni
yapılana kadar iktidar ve di-
ğer partiler. Avrupa Parla-
mentosu seçim kampanyasma
ara verdiler. Aslında Smith'in
ölümü, en çok iktidardaki
Muhafazakar Parti'ye yaradı.
Parti içi çekişmelerle Başba-
kan Major'a yönelik eleştirile-
rin dozu son zamanlarda ve
hele yerel seçim ardından çok
artmıştı. Smith'in ölümünün
ardından Muhafazakar Par-
ti'de yeni lider arayışı da du-
ruldu.
İşçi Partisi'nin yeni liderinin
kim olabileceğini tahmin ko-
lay. Partinin Gölge Kabinesi'-
nde iç işlerinden sorumlu 41
yaşındaki Tony Blair ve mali-
yeden sorumlu 43 yaşındaki
Gordon Brown, genel baş-
kanük ve yardımcılığı için en
uygun isimler olarak öne
çıkıyor. John Smith, I992'de
genel başkan seçildiginde. par-
tinin daha genç ve dinamik bir
kişiyi lider seçmiş olması ge-
rektigi basmda sıkça öne sü-
rülmüştü. Parti liderliği için
şimdi yapılacak bir secimde,
bu ikilinin, partiyi özellikle
genç seçmene daha cazip kıla-
cak türden bir pragmatizm ile
yönetebileceği savunuluyor.
Parti genel başkan
yardıması Margaret Beckett
ve bir kaç kişinin ismi de lider-
lik için geciyorsa da bunlann
hiçbiri. partinin çok ihtiyaç
duyduğu yenilenme ve çağ-
daşlaşmayı sağlayabilecek
nitelikte görülmüyor.
Smith'in partiye yaptığı en
büyük hizmet, işçi sendika-
lannın, parti lideri ve yetkili
kurul seçimlerinde oynadıklan
ağuhklı rolü azaltmaya çah-
şmasıydı. Sendikalann, bu tür
seçimlerde ağırhklı oyu yüzde
40'dı. Bir sendika lideri, mil-
yonlarca işcisi adına oy kul-
lanıyordu. Böylece büyûk sen-
dikalann oylan, lideri ve parti
yönetimini belirliyordu.Smith,
bunun demokratik olmadığı-
nı, secmeni gitgide soğuttuğu-
nu savunarak bu düzeni bir öl-
jpüde değiştirdi.