Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SNİSAN1994SAU CUMHURİYET SAYFA
EKONOMI 11
y ç
OFis GRUP
ŞÎRKETLERDEN
• İZOCAM, Olağan Genel
Kurulu'nda 150 milyar lira
tutanndaki kayıtlı sermaye
tavanının 450 milyar liraya
çıkanlmasma karar verdi.
1993 kannı önceki yıla
orank yûzde 124 oranında
arttırarak 113 milyar 750
milyon net dönem kan elde
eden Izocam, 1994 yıh Nisan
ayını geçmeyecek şekilde,
105 milyar lira sermayeyi
oluşturan beher 1000 lirabk
hisseye 750 lira temettü
dağıtacak.
•ANADOLU Sigorta 1993
yılında direkt prim üretimini
yüzde 120 oranında
artürarak 1,6 trilyon liraya
çıkardı. 1992 yıh sonunda 50
milyar lira olan bilanço kan
1993yıhndayüzde510
artarak 305 milyar liraya,
şirketin özvarlığı da 238
milyar liradan 563 milyar
liraya çıktı.
BOFİS Bil
gisayarAŞ,
200'üaşkın
döviz
büfesini otomasyona geçirdi.
• ÇELİKHalatveTel
Sanavi 32'inci Genel Kurulu
yapıldı. Genel Kurul'da, net
satışlann 1993yılında
1992'ye göre yuzde 68
$rtarak 453.7 milyar liraya
nlaştıgı açıklandı.
«NISSAN BMC Summit
Dtomotiv AŞ'nin satış
sonrası servis ağının
îyileştirilmesi ve servis
konusunda en son tekniklerle
donatılmasına yönelik
olarak verilen eğitime yetkili
servisler kaüldı.
• BANK
EKSPRES,
bireysel
bankacıhk
alanında yeni bir yapı
oluşturdu. llk ömeği,
bireysel "Beks Bireysel
Banka" adıyla tstanbul
Suadiye'de hizmete açıldı.
• BURÇELtK 1993 yıh
vergi sonrası kannı 10 milyar
814 milyon lira olarak
âçıkladı. Ortaklanna birinci
temettü olarak 5 milyar 49
milyon lira, ikinci temettü
olarak 1 milyar 700 milyon
lira olmak üzere toplam 6
milyar 750 milyon lira
daâülmasına İcarar verildi.
• ISVtÇRE Şigorta, prim
istihsalinde yüzde 134'lük bir
artış göstererek 626 milyar 34
milyon liraya ulaşırken
sektör büyüme oranı hayat
ve hayat dışı olarak yüzde
117oldu.
Enflasyonüç rakamakoşuyor
Toptan
eşyadaki artış
öne geçti
73.1
• Yerel seçimler nedeniyle ertelenen zamlar mart enflasyon
oranının düşük çıkmasına neden oldu. Bugün açıklanacak zam
paketinden sonra nisan ayında, özellikle tüketici fiyatlannda
enflasyon oranınm çok yüksek çıkması bekleniyor. Mart ayı
toptan eşya fıyatlan yüzde 8.5 olarak gerçekleşirken, tüketici
fiyatlanndaki artış yüzde 5.2 düzeyinde kaldı.
Ekonomi Servisi- Yerel seçim-
ler nedeniyle ertelenen zamlar,
mart ayı enflasyon oranının bek-
lenenin alünda gerçekleşmesine
neden oldu. Bugün açıklanacak
zam paketinden sonra nisan ayı-
ndaki enflasyon oranının çok
yüksek çıkması bekleniyor.
Devlet tstatistik Enstitüsü'nün
(DtE) rakamlanna göre mart ayı
toptan eşya artışı yüzde 8.5 ola-
rak gerçekleşti. Tüketici fıyat en-
deksi ise yüzde 5.2 artış gösterdi.
Toptan eşya fiyatlan geçen yılın
mart ayında ise yüzde 4.8 oranı-
nda bir artış göstermişti. Toptan
eşyada bu yıl şubat ayında kay-
dedilen artış ise yüzde 10.1 düze-
yindeydi.
Ertelenen KİT zamlan ne-
deniyle kamu sektörü toptan
eşya fiyatlan sadece yüzde 3.6 ar-
tarken, özel sektör toptan eşya fi-
yatlan yüzde 10.4 düzeyinde ger-
çekleşti. Mart ayındaki bu arüşla
birlikte yılın ilk üç ayındaki top-
tan eşya fıyat artışı, geçen yılın
aynı döneminin yaklaşık 10 puan
üzerine çıkarak yüzde 25.7 oldu.
Üç aylık artış kamu sektöründe
yüzde 16.8'de kalırken özel sek-
törde yüzde 29.4'ü buldu. Kamu
zamlannın ekonomik paketle
birlikte yürürlüğe girmesiyle
• Ertelenen KİT zamlan nedeniyle kamu sektörü toptan eşya
fîyatlan sadece yüzde 3.6 artarken, özel sektör toptan eşya
fıyatlan yüzde 10.4 düzeyinde gerçekleşti. Yılın ilk üç ayındaki
toptan eşya fıyat artışı yüzde 25.7 oldu. Üç aylık artış kamu
sektöründe yüzde 16.8'de kabrken özel sektörde yüzde 29.4'ü
buldu.
önümüzdeki aylarda kaydedile-
cek fiyat artışlannın çok daha
yüksek düzeylere ulaşması bekle-
niyor.
Toptan eşyadaki yülık fiyat
artışı uzun zamandır ilk kez tüke-
tici fiyatlannın üzerine çıktı. Ge-
çen yıhn aynı ayına göre toptan
eşya fiyatlanndaki artış yüzde
74'e yükseldi. Bu oran geçen yıhn
mart ayı sonunda yüzde 53.3. bu
yıhn şubat ayı sonunda ise yüzde
68 düzeyinde ölçülmüştü.
Toptan eşyadaki yıllık artış
1988 yıh kasım ayından bu yana
en yüksek düzeyine erişmiş oldu.
Toptan eşya fiyatlanndaki
artış 1988 yıh kasım ayında yüzde
80.8 olmuş, yılhk oran aynı yıl
aralık ayında ise çok yüksek
oranh bir enflasyon yaşanan
arahk 1987'nin endeksten çı-
kmasıyla yüzde 68'e gerilemişü.
Aralık 1988'den bu yana top-
tan eşya fîyatlanndaki yılhk arüş
sadece temmuz 1989'da yüzde
71 'e çıkmış. o tarihten bu yana da
yüzde 70'in üzerine yükselmenüş-
ti. Toptan eşya fiyatlanndaki 12
ayhk ortalamalara göre artış ise
yüzde 62.3'e yükseldi. Bu oran
geçen yıhn aynı ayının sonunda
yüzde 58. bu yıl şubat ayı sonun-
da ise yüzde 60.4 düzeyinde bulu-
nuyordu.
Mart ayındaki toptan eşya fi-
yat endeksinde sektörler itibany-
la en yüksek artış 12.8'le tanm
sektöründe yaşanırken, bu sek-
tör kapsamında yer alan sebze ve
meyve fiyatlan bir ayda yüzde
27.5 oranında arttı. Tanm sektö-
ründe yaşanan üç ayhk artış ise
yüzde 31.9 olarak gerçekleşti.
Tüketici fıyat endeksini oluştu-
ran harcama gruplan itibanyla
en yüksek artış yüzde 6.8'le gıda-
da görüldü. Martta giyim ve
ayakkabı fıyatlan yüzde 6.4 ar-
tarken. konutla ilgili harcamalar
yüzde 2.6 oranında arttı.
En ucuz kent Diyarbakır
Seçilmiş iller itibanyla tüketici
fiyatlannın en düşük olduğu kent
mart ayında yüzde 2.7 ile Diyar-
bakır'da gerçekleşti. En yüksek
artış ise 6.8 ile Antalya'da gerçek-
leşti.
Bölgeler itibanyla en yüksek
artış yüzde 6.5 ile Akdeniz'de ya-
şandı. Ege ve Marmara bölgele-
rinde tüketici fiyatlan mart ayı-
nda yüzde 5.7, Karadeniz'deyüz-
de 6.4, Doğu ve Guneydoğu böl-
gelerinde ise yüzde 5.7 artü.
Servet vergisi istikrar paketinde "net aktif vergisi"ne dönüşüyor
Zenginlere değil şirketlere vergi
BÜLENTKIZANLIK
Varhk vergisi kişilerin servetinden değil,
şirketlerin mal varlıklan üzerinden
alınacak-Şırket sahibi ya da ortağı
olmayanlann servetleri bu verginin
dışında kalacak. Şirketlerde de mal
varhklannın bilanço dışma kaçışı süreci
başlayacak. Çünkü servet vergisiyle kayıt
dışı mal varlıklan ile kazançlan
vergüendirme olanağı doğmayacak.
Kamuouyunda varlık vergisi ya da servet
vergisi adı altında tartışılan yeni vergi
uygulaması. hükümetin istikrar paketinde
"Net aktif vergisi" ne dönüşüyor. Türkiye
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve
Yeminü Malı Müşavir Odalan Birliği
(TÜRMOB) Başkanı Mustafa özyürek,
bilançolann aktifınde yer alan
gaynmenkul, demirbaş ve diğer
varhklann servet vergisine konu olacağmı
belirtti. Maliye BakanlığYnca heryıl
belirlenen "yeniden degerteme
katsayısı
r
'nın bilançonun aktifindeki mal
varhkhklanna uyarlanacağını kaydeden
özyürek, böylece vergi matrahının ortaya
çıkacağını söyledi. Özyürek. şahıs
şirketleri için de aynı biçimde bilançodaki
aktiflerin değer tesbitinin yapılacağını
kaydederek, uygulanacak vergi oranının
yüzde 2 ile yüzde 5 arasında değişeceğıne
dair duyumlan olduğunu ifade etti.
TÜRMOB Başkanı. sözkonusu
uygulamanın "yeni bir vergj" anlamı
taşıdığını, bu yüzden yürürlüğe
girebilmesinin "kanun" gerektirdiğini de
vurguladı. Mustafa Özyürek, servet
vergisi benzeri uygulamalara gelişmiş
Batıh ülkelerde de rastlandığını, ancak
buna vergi gelınnı arttıncı yönünden çok
kazançlan izleme yönterniplarak
basvurulduğunu söyledi. Özyürek,
"Orneğin Almanya'da >ergi oranı yüzde
11er düzeyindedir. Orada temel amaç
servetteki artış ve azalışlan takip ederek,
gelirlerin »ergi dışı kalmasını önlemektir"
dedi. Servet vergisının net aktif vergisine
dönüşmesi. "zenginlerin servetinden bir
kerelik vergi alınması" hedefının dışına
çıkılmasınavolaçıyor. Bilançoesasına
göre defter tutan sanav i • . ucaret kesimi
net aktifleri nedeniyle yeni bir vergi yükü
üstlenirken. "rantiye" olarak lammlanan
ve çoğunluğu kayıt dışı olan üst gelir
gruplannın sahip olduklan mal varhklan
bu verginin de dışında kalmış olacak.
Istanbul Serbest Muhasebeci Mali
MüşavirlerOdası Başkanı Yahya Ankan,
Maliye'nin servet vergisinden önemli bir
kaynak sağlamasını beklemediklerini
söyledi. Ankan, bilanço esası
dışındakilerin vergi kapsamına dahil
edilmediğine dikkat çekerek.
"Bilançodaki aktiflerin vergi kapsamına
alınmasının. nakde çevrilebilir mal
varlıklannın şirket dışına kaçtşını
htzlandıracak" dedı. Ankan, aküflenn
şirket dışına kaçışını önlemek için,
tamamlanan 1993 bilançolannın esas
ahnması ve verginin birdefahk
uygulanmasırun şart olduğunu söyledi.
Yakıtı nasıl az tüketirsiniz?
OTOMOBİLİNtZtN DEĞERÎ (MÎLYON TL)
Sefçe
Şahın
Doğan
Kartal
TempraSX
TempraSX-A
TempraSX-AK
Renault12TXToros
RenaultSprıng
RenaultBroadway
RenaultRash
RenaültManager
RenauftConcorde
Ford Taunus 1.6
Ford Taunus2.0
OpelVectra18
OpdVectra20
•' '
LadaSamara
LadaNıva
NıssanSunny
NıssanNXCoupe
Mazda323Sedan
Mazda626Sedan
Mazda323Hatcback
Mazda626Hatcback
VoltewagenGolf
SkodaFavont
BMW316i
' BMWS»
Mercedes190E
Mercedes200E
Mercedes190O
Mercedes200O
FiatT"*»
HondaCmcSedan
HondaCıveHâtcbad
CıtroenBX15TGE
Peugeot205GR
SuzykiSwıf.GS
SuzukiVıtara
Hyundaı Elantra
ToyotaACorollaGL
ToyotaCoronaXL
YCR1.İ
1989 1990 1991
68-77 77-85 8 M 0
8848 96-106 105-115
100-108 110-118 120-130
8847 95-110 110-120
- 145-155
- 150-165
- 165-180
99-107 104-113 110-120
102-110 110-118 115-120
110-120 120-130 130-138
123-1X 133-145 145-153
160-170 180-190
- 190-210 215-240
8 9 * 97-104 105-112
105-115 115-125 128-135
- 235-250
265-21*.
İTHAL
1990 1991
65-78 7 M 6
8648 100-110
165-175 180-195
200-220 220-245
150-165 170-190
220-230 235-260
165-185 200-220
Z*W40 250-280
175-195 20O220
90-100 97-107
290-325 370-420
450520 670-750
405465 470-550
58K56 685-730
40CM25 440-475
58M5O 650-700
130-145 150-160
200-210 22H40
(
- 195-210
160-175 180-190
160-170
140-150 155-170
215-245 260-285
- 180-200
165-180 215-225
175-200 210-240
1992
90*
115-125
130-140
120-1»
160-170
170-180
185-197
120-130
120-128
138-150
155-165
200-215
2S&-265
120-1»
145-168
255-280
295-320
1992
8545
115-125
215-235
260-285
200-220
310-345
225-240
330-370
230-290
100-115
400-450
77&S20
600-690
760-820
475-525
710-790
165-180
260-270
265-295
196-210
180-190
175-190
335-355
220-250
225-275
265-280
1993
95-100
125-135
165-175
168-176
175-180
190-200
220-235
133-145
130-140
155-165
180-190
220-235
290-300
130-147
170-180
280-300
355-375
1993
92-105
135-150
235-270
305-350
235-250
385-415
270-296
410-4»
290045
115-125
460495
840400
77O850
875436
550-700
820400
180-190
270-290
365-385
210-225
200-215
215-225
37CM00
250-260
300-320
330-360
NOT: Cennet Açık Oto Pazan'nda oluşan fiyatlardır.
•Mercedes 190E ve S modellerının 0 km ftyatlan 180C sensıne aıtbr.
"Taunus 1 6 ve2 0 modellerının 0 km fıyatian Ford Record aaitör.
'"Doğan ve Kartalların 0 km fiyatlan SLX'e aıttir
•
OKm.
129
168.9
222
2378
2691
2974
331
180.5
188.7
221.7
284.2
405
470.7
260.5
306
391.4
450.6
OKm.
169.5
217.8
411.3
437.5
425.7
696.9
488.3
736.2
523.4
163.5
1100
1.702
1.650
1.965
1650
1.965
2171
439
489
2857
300
294
590.3
413.5
506i
7705
O
tomobil sahibi olanların
korkulu rüyası olan
benzinfiyatlarına
gelecek zamlarm etkisini
hafifletmek elinizde.
Uygulanacak olan ekonomik
istikrar paketi ile benzine
yıne büyükzam gelecek. Bu
orandabirzam karşısında
otomobil sahiplerinin de
benzin tüketimi en aza
indirgeyecekyolları
denemesi gerekiyor.
Otomobilde benzin
tüketimini azaltmanın çeşitli
yolları var. Bunlar kısaca
aracın teknik özelliklerine
uygun yakıt kullanımı,
lastiklerin havasının normal
olması.fren balatalarının
ayarlı olması gibı ana
başlıklar altında toplanabilir.
Benzin tüketimininazalması için ilk önce
lastiklerinizin havasını kontrol ettirin.
Normal oranların üstünde hava basıncı
ayarlan bozacağından yakıt tüketimini
arttıracaktır. Fren balatalarının da ayarlı
olması gerekir.Yanlışayarlanmışfren
balatalanotomobilinizinfazla benzin
tüketmesineyol açacaktır.
Aynı şekilde debriyaj balatasının da
kaçırması benzin tüketimini arttırır. Eğer
debriyaj tam kavramayapmıyorsa
balataları mutlaka kontrol ettirmek
gerekir. Otomobilin çekişinde bir
azalma farkediyorsanız balatalarda bir
problemolabilir.
*~~ - - "
N
- \
/
/
6
fr-4
wm
h \\^
—J
^^^
^ ^
Yukarıda anlatılanların hepsı tamamsa
yaniotomibilinizinhertürlüayarı
yapılımış ise benzin tüketimini azaltmak
artıksizınkullanımızabağlıdır.
Otomobilınizikullanırkenfrenlerisert
kullanmak yerıne yavaşlatmak için
kullanın.
Otomobilinizi gereken hızda kullanın.
Fazla hız yapmak her zaman fazla
benzin tüketmek demektir. Bunu
unutmayın. Hız yapılacaksa bile bir
hızda sabitkalmakeniyisıdir. Aracıbellı
bir km'de kullanmak benzıni az
harcamak demektir. Bununla beraber,
bir örnek vermek gerekirse 90 km yerine
120 km yapmak yaklaşık yüzde 30
oranında fazla benzin harcamak
anlamma gelir. Yıne soğuk havalarda
jikle ile kalkmak daha avantajlıdır.
Aracınızıkullanırken düşük viteste
yüksek devir yapmak da yine yakıt
tüketimini arttırır. Kalkışlardaani
davranmayın. Ûzellikleyeşil ışık
yandığmdaçokgörülen hızlı kalkışlar,
aracın benzin tüketimini arttıracak ve
sizi zarara sokacaktır.
Ayrıca aracınıza fazla yük yüklerseniz bu
da otomobilin yakıt tüketimini arttıracaktır
Son olarak da 110 km hızın üstünde
camları açık bırakmayın. •
VÎTRİN
Ford'la kıtalararası maceralı yolculuk
F
ord'un sponsorluğunda
dünyada yeni bir macera
yaşanıyor.
"Overland Challenge" adı altında
başlatılan girişimle dünyada ilk kez
Londra'dan otomobille doğrudan
anakaralar üzerinde gidilerek
NevvYork'aulaşılması
amaçlanıyor.
27 aralıkta Londra VVestminister
Köprüsü'nden yol açıkan iki Ford
Mondeo'yu kullanan sekiz kişilik
uluslararası ekip halen destek
personeli ve spor otomobiller
alanında Ford'un yeni ürünleri
Maverickotomobilleri ile
yolculuklarını sürdürüyor.
Otomobil tarihinde ilk kez iki kent
arasında zor arazi ve doğa
koşulları ile mücadele edilerek
devam edilen etap, New York BM
binası önündetamamlanacak.
Yolculuğun üç ay sürmesi
plan'.anıyor. Bununla beraber
Overland Challenge ekibi bu
yolculukla Alaska'da Bering Boğazı'nı
geçerken bir de kaza atlattı.
Bir gemi aracılığıyla boğazı
geçerken.geminin batmaya başlaması
üzerine ekip son anda helikopterler ile
kurtarıldı.B
IŞÇIMN EVRENINDEN
ŞÜKRAN KETENCt
Kriz Var... Kriz Var...
"Ekonomi tıkırında/ kriz var/ kriz var/ bunalım var." 71-
mur Selçuk'un yıllar önce çok popüler olan şarkısının
sözleri, sermayenin sürekli, "kriz, bunalım" yakınmalan
ile nasıl işçinin haklarını gasp ettiğini, sonunda çok ka-
zançlı çıktğını anlatır.
Sermaye cephesinin koro halinde "kriz var" demesine
öylesine alışmışız ki seçim öncesi dolar ve Türk parasın-
da yaşananlara rağmen, işi fazla ciddiye almadık. Çiller,
Güneydoğu'dan sonra ekonomiye el atacağını söyler, acı
reçete, ekonomik paketten söz ederken, paketten çıka-
caklar; büyük zamlar, özelleştirme, işletmelerin küçülme-
si, işçi çıkarmaları, ücretlerin aşağı çekilmesi... Hepsi,
hepsi biliniyordu. Olayla yüz yüze gelmeden işin vaha-
metini kavrayamamak gibi bir huyumuz var. fşverenlerin
ağlayıp ağlayıp sonunda büyük karlarla yılı kapatmaları-
na, zamlara, işçi çıkarmalarına, ücretlerin aşağı çekilme-
sine, özelleştirmeye... Hepsine, hepsine, tepkisizliğe,
kendi başımıza gelmedikçe başkasının başına geleni
görmezden gelmeye alışmışız. Alıştıklarımızdan çok da-
ha farklı, hepimizi birden içine alan, çok boyutlu bir du-
rumla kanşı karşıya olduğumuzu bir türlü kavrayamıyo-
ruz. Kişisel sıyrılmayı umuyoruz.
Türkiye de zaten sendikal haklarını kullanabilen çalı-
şanlar, hani şu yüksek ücretJeri aşağı çekildiğinde ekono-
minin kurtanlacağı varsayılanlar, 22 milyonluk çalışma
çağı nüfusu içinde, topu topu 1.2 milyon. Şimdi Çiller'in
bugün açıklayacağı ekonomik paketgerçekten uygulanır-
sa bunların bir yansı daha özelleştirme, işten çıkarmalar-
la sendikal haklardan yararianabilen mutlu azınlık kapsa-
mından çıkarılacak. Gerisi için de gerçek ücret değerleri
bugünkünün çok çok altında olacak. Toplumumuzun her
kesiminde çalışan, ücreti ile geçinenler, emekliler, halk
yığınlan, en iyi durumdakilerin uğradığı bu ağırdarbenin
daha ağırını yiyecek.
Sonra ne olacak, ekonomi düze mi çıkacak? Pakette
çalışanlar için işsizlik, yoksulluk var. Sonrası yok. Çünkü
paketin içinde sadece ve sadece, bugünkü krizin atlatıl-
ması, açıklann kapatlması var. Pakette ekonominin düze
çıkması, yeni iş aianları yaratılması. üretimin arttırılması
yok. Umutlar hanesine sadece "cek calr'iar kalıyor.
24 Ocak kararlarından sonra da böyle olmuştu. 12 Eylül
sayesinde birkaç yılda çalışan, ücreti ile geçinenler çok
büyük bir yoksullaştırmanın içine sokulmuş, birileri düze
çıkarılmıştı. Çalışanı yoksullaştrırken sağlanan tasarruf
yanrıma değil, ranta yönelmiş, hayali ihracat, kara sana-
yi, köşe dönmece yeni zenginleri türemiş, "devrimci(!)
Özal" modeli ile pazarlarımıza çikita muzları gelmiş, her
yer lüks Batı'nın tüketim malları ile dolup taşmıştı. Yatırı-
ma, gerçekten ekonomik gelişmeye yöneltilmeyen, ço-
ğunluk yoksullaştırılarak elde edilen haksız rant, sonun-
da yeni krizini, çıkmazını kendi yarattı. Bu kez krizin, cum-
huriyet tarihinin en büyüğü, en aşılamazı olduğu söyleni-
yor.
Kitlelerin yoksullaşması, daha fazla işsiz, sorunu çöz-
meyecek. Özelleştirme, kamunun mallarının borç öde-
mek üzere satılığa çıkarılması, ucuza kapatılması yetme-
yecek. Büyük zamlar da açığı kapatmayacak. Delik o ka-
dar büyük ki işadamlarımız ilk kez kendi mal varlıkların-
dan bağışta bulunmaktan söz ediyorlar. Halktan istenen-
ler akılalmaz can yakıcı da, uyuşturmak için mi böylesi bir
özveri gösterisi yapılıyor? Krizin önemli bir boyutu siyasi
mi? Gümrük birliğine geçilmeden önce, kriz bahane, ko-
lay kolay gerçekleştirilemeyecek bir sendikasızlaştırma,
ücretleri aşağı çekme, özelleştirme mi kotarılıyor?
Yanıtlarını siyasi muhalefetten, sol partilerden ve de
Türkiye koşullarında öncelikle sendikalardan öğrenmek
gerek. Böyle görüşler savunuluyor, ancak beylik eleştiri-
ler çerçevesinde. Krizden çıkış için, çözüm üretilmiyor.
Sorduğunuzda özeleştiri olarak, örgütlenmelerin kitlen-
diği, çözüm üretemediği söyleniyor. Bu bir savunma mı?
Olacak iş mi yani? Paketin içinden işçiler, sendikalar için
çıkacaklar bilinirken Türk-iş Başkanlar Kurulu toplandı.
Ne üretti, ne söyledi? Şimdi paket ortaya çıktı. Olacaklar-
dan kaçış yok. Hala "Yeniden Başkanlar Kurulu'nu topla-
yalım mı?" görüşmeleri yapılıyor. Yüzde on baraj söz ko-
nusu olduğunda yaşama hakkı tanınmayan DİSK ve Hak-
iş, iş bir çöküşün paylaşılması söz konusu olduğunda or-
tak toplantıya, tavır koymaya çağırılıyor. DİSK'in zaten
toplusözleşme yapılmış işyeri tabanı yok. Hak-iş ve Türk-
iş'te çoğunluk, özelleştirmeye, işyerlerindeki küçülmeye,
işçi çıkanlmasma razı görünüyor. En azından bir şeyler
yapılabileceği inancını, özgüvenini yitirmiş bulunuyor.
Gerçek şu ki ekonomik kriz ne kadar büyük, halk yığın-
larının, işçilerin bedel ödemesi ne ölçüde kaçınılmaz
olursa olsun, krizden çıkış yollarının işçiler, halk yığınları-
nın çıkarlan adına arayışı yok. Krizde ödenecek bedelle-
rin bütün kesimlerce adil paylaşılması, çalışan ve dar ge-
lirlilerin en az zararla kurtarılması için ortada alternatif
görüş ve çabalar yok. Demokrasimiz, siyasi partilerimiz,
sendikalarımız ve demokratik örgütlenmelerimiz adına
asıl utanılacak tablo bu. Her yerden çok kötü bir satış, tes-
limiyet, umutsuzluk havası, kokusu yayılıyor.
Tabii siyasi partilerin, sendikaların bu teslimiyetçi tab-
losuna işçilerin, halk yığınlarının boyun eğecekleri
kanısını taşımıyoruz.
Önümüzdeki günler sıcak sürpriz gelişmelere gebe gö-
rünüyor.
i ayhk bütçe açığı
19.1 trilyon lira
• Konsolide bütçe, şubat ayında 14.8 trilyon lira açık
verdi. Yılın ilk iki ayında konsolide bütçe harcamalan
93.4 trilyon, gelirler ise 74.2 trilyon lirada kaldı.
ANKARA (ANKA) - Konso-
lide bütçe, bu yılın ilk iki ayında
toplam 19.1 trilyon lira açık
verdi. İki aylık bütçe harcama-
lan 93.4 trilyon liraya ulaşırken
bütçe gelirleri 74.2 trilyon lira-
da kaldı.
Konsolide bütçe, şubat ayın-
da 14 trilyon 755 milyar lira açı-
kla kapandı. Şubat ayı konsoli-
de bütçe gelirleri 37 trilyon 46
milyar lira, harcamalar 51 tril-
yon 801 milyar lira oldu. Bütçe,
ocak ayında ise 4 trilyon 377
milyar lira açık vermişti. Böyle-
ce yılın ilk iki ayındaki toplam
açık 19 trilyon 132 milyar lira
olarak gerçekleşti.
Geçen yılın altında
Konsolide bütçe açığı geçen
yılın ilk ayındaki açığın yüzde
14.9 altında kaldı. Geçen yıl
ocak-şubat dönemindeki top-
lam bütçe açığı 22 trilyon 495
milyar lira olarak açıklanmıştı.
Bütçe açığının geçen yıla göre
azalmasında, bütçe gelirleri
yüzde 95.7 oranında artarken
giderlerdeki artışın yüzde 54.5'-
te kalması etkili oldu.
Ocak-şubat dönemindeki
toplam bütçe gelirleri 74 trilyon
225 milyar lira oldu. Konsolide
bütçe gelirlerinin 53 trilyon 120
milyar lirasını vergi, 4 trilyon
963 milyar lirasını vergi dışı
normal gelirler. 13 trilyon 556
milyar lirasını ise özel gelirler ve
fon gelirleri oluşturdu.
Konsolide bütçeden iki ayhk
sürede yapılan toplam harcama
miktan ise 93 trilyon 357 milyar
lirayı buldu. İki ayhk personel
harcaması 39 trilyon 820 mil-
yar, diğer cari harcamalar bir
trilyon 917 milyar, yatınm har-
camalan 3 trilyon 561 milyar,
transferler ise 48 trilyon 59 mil-
yar lira oldu. Transferler içeri-
sinde yer alan iç borç faiz öde-
meleri 13 trilyon 637 milyar
lira. dış borç faiz ödemeleri ise 3
trilyon 841 milyar lira olarak
açıklandı. İç ve dış borç faiz
ödemeleri geçen yıhn aynı dö-
nemine göre azaldı. Geçen yıl
aynı dönemde 15 trilyon 4 mil-
yar liralık iç borç, 4 trilyon 487
milyar liralık da dış borç faizi
ödenmişti.