Katalog

Cumhuriyet70. V0.5AYI 25029 S A N A T K Ü L T Ü R M A G A 2 İ N T E L E V İ Z Y O N 17NİSMI1984PJUM Zihinde canlandırma yöntemiyle, sporcu başansını arttırabiliyor Başarmakistiyorsan, öncehayal ELITE Service Uzrmnlara göre hayalinde canlandırma yöntemi ile spor ba- şansı arttınlabiliyor. Elektronik devrimh bilgisayarlan evlenmize taşıdığı günümüzde ise bılgisayar re- simleri hayal gücünü de bir başka boyuta taşıyor. Herhangi bir atletizm olayında. sporcunun başan anını mükemmel bir şekilde gözünde canlandırmasi başanyı da beraberinde getiriyor. Hayalinde canlandırma beyinde sinirler arası iletişim kalıplan oluşturuyor. Bu kalıplar her bır adaleye ne zaman. nasıl ve hangi güçle hareket etmesi gerektiğini söy- lüyor. Çok sayıda araştırma. canlı olarak hayal kurmanın beyin dalga- lannı, kalp atışını, kan dolaşımını ve cilt ısısını etkilediğini gösteriyor. Hareketleri hayal etmek, o hare- Veti oluşturan kaslan yönlendiren ,ynı beyin bölgelerini harekete geçi- riyor. Dığer bir deyişle, bir hareke- tin zihinde canlandmlması. beyni o hareketi yapmaya benzer bır işlev içine sokuyor. Tanınmış atletlerden Jackie Joy- ner - Kersee, Joan Benoit - Samuel- son ve Gabriela Sabatini. başanlan- nı zihinde canlandırmaya borçlu olan sporculardan sadece bir kaçı. Los Angeles'taki Kaliforniya Üni- versitesi tenis koçu Gayle Godwin "tyi bir atletik performans ve gerçek bir başarı arasındaki fark fıziksel \e- teneklerle açıklanamaz" diyor. Ve "Bir karşılaşmada en önemli şey, sporcunun tutıımudur. Herkes iyi oy- nayabiiir, farkı yaratan fıriksel değil psikolojik faktörlerdir" diye ekliyor. Zihinde canlandırma insanlan olası tuzaklara karşı da koruyor. Psikologlar, gevşemeye, motive ol- maya ya da güven geİiştirmeye yar- dımcı olmak açısından herkese bir "görüntü bankası" oluşturmasını tavsiye ediyorlar. Zihinde canlandırma alıştırması Zihinde canlandırmaya antren- manın başında başlamak gerekiyor. Bunun için de sporcunun neyi amaçladığını bilmesi gerekiyor. Ki- mi zaman da bu amaçlan yazmak oldukça yararlı oluyor. Günlük ça- lışmamzı mümkün olduğu kadar aynntılı bir şekilde gözünüzde can- landınn. Sahayı. salonu. sesleri, kokulan, ısıyı, her şeyi hayal edin. Kendinizi; ısınırken, İcaslannızı gererken, arkadaşlannızla konuşur- ken, konsantre olurken düşünün. Yani bir yanşmaya veya maça ha- zırlanırken yaptığınız her şeyi zihni- nizde canlandınn. Eğer sınirli olduğunuzu farkeder- seniz. kendi kendinize "Giiclü ve hazınm" ya da "Rahat ve hazırlıklı- yım" gibi şevier söyleyin. Kendinizi sahada, koşmaya ya da atlamaya başlarken düşünün. Her şeyi. olmasıru isteğiniz gibi düşleyin. Performansınızı zihninizde canlan- dınrken bir hata yaparsanız. görün- tüyü yavaşlatın ve yeniden doğru bir şekilde canlandırmaya çalışın. Ken- dinizi amacınıza ulaşırken hayal edin. Zihin modeli Üzerinde konsantre olabileceğı- .endinizi sahada koşmaya ya da atlamaya başlarken düşünün. Her şeyin olmasını istediğiniz gibi düşleyin. Performansınızı zihninizde canlandınrken bir hata yaparsanız, görüntüyü yavaşlatın ve yeniden doğru bir şekilde canlandırmaya çalışın. niz bir zihin modeli oluşturun. Bu. bir raketı savuran bir kol ya da topa vuran bir ayak olabilir. Bilinçli olarak ve tekrarlayarak hareketi inceleyin. Gövdenin pozis- yonu. hızın artışı. güç ve dayanıklıh- ğa konsantre olun. Bu zihin fılmini birkaç kez tekrar- layın. Gözünüzü kapatıp zihin gö- zünüzü açın. O hareketi yapmadan önce de bu filmi kafanızda oynatın. Enerjinizi hissedin ve zihninize kay- dettiğiniz olaylann gercekleşmesini bekleyin. Florida Eyalet Üniversitesi Super Kompütürler üzerinde araştırmalar yapan Eric Pepke've göre "Zihinde canlandırmanın en harika yanı, insa- nın, görsel korteksinin olağanüstü gücünden faydalanmasıdır." Kompütürize hayal giicii Kişisel bir bilgisayar. hayal gücü- nü zihin karanlıklanndan çıkartıp bir bilgisayar ekranının canlı görün- tüsüne aktarabilir. Olimpiyat calışttncılan bu işi yıl- lardır yapıyorlar. Bugün ise >üksek teknoloji ürünü bu araçlar artık amatör sporculann da hizmetıne su- nuldu. Yeni ve ucuz görüntülü PC prog- ramlan, kullanıcılara kendi "antren- man filmlerini" oluşturmalanna ola- nak sağlıyor. Bu programlar sayesinde spor ça- lışmalan hava ya da saha koşullan- na bağlı olmaksızın yapılabiliyor. Atletler çalışmalannı bilgisayar ekranı karşısında yapabilirken bilgi- sayarlı bu programlar sayesinde bir hareket. özüne indirgenerek sporcu- nun zihnınde berraklaşıyor. İyi bir program nası] olmalı? Bilgisayannıza hayal gücünü ek- lemek istiyorsanız. iyi bir program peşinde koşmahsınız. iyi bir prog- ram, hareketi yumuşak ve gerçekçi bir şekilde oluşturmalı. Örneğin bır karcde elındc raket tutan bir karakter çizdiniz. bilgisa- yannızı kullanarak bu karakterin raketi servis atma pozisyonuna ge- tirmesini de sağladınız. İşte iyi bir program burada devreye girer ve servis hareketinin başlaması ve bitişi arasındaki kareler kcndiliğinden mükemmel bir servisi gösterecek şe- kilde dolar. İyi bir programda eksik gördüğü- nüz yerleri. bir dergi ya da gazetede rastladığınız iyi bir hareketin fotoğ- rafıyla da doîdurabilmelisiniz. Bu- nun için program bir el tarayıcısını da (scanner) kabul etmelidir. Amerika'da bu programlar 50 ila 1000 dolar arasında değişen fîyatla- ra satılmaktadır. Bu yüzden progra- mı satın almadan önce iyi bir piyasa araştırması yapmak yennde olur. IBM uyumlu bilgisayarlar için Mannequin 1.1 adlı bir MS-DOS programı vardır. Bu program insan gövdesinin üç boyutlu bir görüntüsünü vermekte ve bu görüntü amaçlanan harekete uygun olarak çevirilebilmekte, dön- dürülebilmekte ve hareket ettirile- bilmektedir. Bu da kullanıcıya resimleri çizme ve tasarlama zamanından büyük bir tasarruf sağlamaktadır. Zihinde canlandırma. yaşamın her konusuna uyg'ilanabilir \e bir sınavda başanlı olmaktan iyi bır iş bulmaya kadar her konuda işe ya- rar. Uzmanlarca kanıtlanan fakat ne yaak ki yeterince bilinip kullanıl- ma>an bir yöntem olan zihinde can- landırma ve hayal etme. olumlu kullanıldığı sürece sadece yarar sağ- lar. Bilgisayarlar yardımıyla da bu işlcm daha da kolaylaşacak ve belki de yaygınlaşacaktır. Kafein kısırlık yapıyor ML-DICAL T R I I U . ' M : Gabriela Sabatini Kısırlık konusunu ele alan ıki farklı çalışma sonucunda. uzun sürelı doğum kontrol hapı kullanımınınvekafeınlı ıçeceklenn doğurganlığı engclledığı görüldü. Kaliforniyalı uzmanlarca yürütülen araşınmada üç avdan uzun bir süre kulîanılan doğum kontrol hapının kısırlığa yol açtığı belırlendi. Bu haplar içinde yan etkısı en az olmakla bılinen 'clomid'in ıçerdiği clomıpheecitrat maddesınin rahim duvannı kaplayan zann kalınlaşmasına vol açtığı ve böylece östrojen hormonunun ışlevını olumsuzetlcilediği ileri sürülüyor. Gerçi olay çözümsüz değil. Bu tür haplann olumsuz etkısınin önünegeçilmesi amacıyla.üçayltkbirkullanımdan sonra bir av ara verilmesi önerilıyor. Öte yandan kahve. çay \ e kafein içeren kolalı içeceklerin de doğurganlığı olumsuz etkilediği jclirulıyor. Bu tür içeceklere ilgi gösteren kadınlardaha güçlükle hamıle kalıyorya da doğumda tersliklerçıkıvor. 2000dencğin ıncelendığı araştırma. günde üç fıncan > a da daha fazla kahve içen kadınlann hamile kalma olasılığının.içrneyenlereoranla0 o27 daha düşük olduğunu gösterivor. Çaş va kolalı içeceklerin deaynıetkiyi yaptığı bildinlivor. Başka araştırma da hamilelikte vapılan aerobik ve bcnzen beden hareketlennin bebeğe hiçbir olumsuz etkisi olmadığını. tam tersinedaha rahat bir doğumun gerçekleşmesıne olanak tanıdığını doğruluyor. * \ Ih -i. Sevişmekgibibir şey... Bizimki bahar sevmcinden, coşkusundan. Ka>ga değil. Ancak siz insanlar böyle düşünebilir. Birbirimize zarar \erdiğimizi gördünüz mü? Biz, sizden öğrendik nedensiz kavgayı. Anlayamadık ama. Yok ermek?.. Olacak şe> değil. Bakın. şu gördiiğiinüz jerler portakal bahçeleri\di. Dedelerimiz anlatır. çok değil on > ıl öncesine kadar buralarda portakal çiçeği kokusu- nun egemenliği \amıış. Ot bulmak için \ere eğilmek gerekiyormuşsade- ce. Sonra... Sonra insanların egemenliğine gecti buralar. Yok ertiniz. Önce ağaçları. sonra otları. Tutruğunuzu betona dönüştürdümiz. Sizcebu soluduğunuz ha\a mı? Kendinizle birlikte bizi de yok ediyorsunuz. \nla- yacağınız (kuşkuluyuz ama), bizim ka\gamız sizin ka\ganızın yanında sevişmek gibi birşe>... (Fotoğraf: BEHZAT ŞAHİN) Balıkyok, avlayançok TRABZON(AA)- Denizlerimizde avlanan balık miktannın büyük bölümünün sağlandığı Karadeniz'de de son yıllarda büy ük ölçüde balık azalması yaşanırken bunun av gücünün çok fazla olmasından kaynaklandığı bildirildi. Trabzon Su Urünleri Araştırma Enstitüsü (TSÜ AE) tarafından yapılan araştırmaya göre Karadeniz'de halen 22 gırgır. 161 trol, 107çiftamaçlı, 125taşıyıave yaklaşık 6 bin civannda da küçük tekne bulunuyor. Teknelerin yanı sıra bunlardaki ağ kapasitesinin de ^ok fazla olduğu belirtilen araştırmada, Karadeniz'de uzatma ağlanmn toplam uzunluğunun 6 bin 862 km olduğu ve Karadeniz'in iki ucu olan Sarp-İğneada arasındaki bin 650 km uzunluğu yaklaşık 4 defa kapladığı kaydedildi. Aynca Karadeniz'de 978 trol ağı. 12 ığnp. 23 manyap, bin 308 algarna, 179adetdeçıknk şeklinde ağ mevcut olduğuna dikkat çekildi. Hacı Sinan Tartan Evi 1980 yılında sivil mimarlık örneği olarak tescil edilmişti Karaman'ınyokolmayadirenenkonağı MUGLA MEHMET BÜYÜKARI KAR.4MAN - 1980 yılında sivil mimarlık örneği olarak "tescil" edi- len şehir merkezindeki "Hacı Sinan Tartan Evi" kurtanlmayı beklerken yok olmaya da direniyor. Sahipleri- nin yam sıra Valilik. Kültür Müdür- lüğü, Müze Müdürlüğü'nün giri- şimleri sonucu. Konya'daki Kültür ve Tabiat Varlıklannı Koruma Ku- rulu tarafından alınan kararda "acil" olarak kurtanlması istenen 19. yüzyıl sivil konak mimarisi örne- ği Tartan Evi, Kültür Bakanlığı'nın bütçesinin yetersizliğine takıldı. Bu yıl içensinde restorasyonuna baş- lanmadığı takdirde yağışlarla birlik- te kendiliğinden yıkılabileceğı uz- manlarca belirtilen tarihi eser. hır- sızlann da gözdesi. Karaman Valiliği'nin başvurusu- nun ardından Kültür Varlıklannı Koruma Genel Müdürü Mehmet Tunç gönderdiği cevabi yazısında, "Bakanlığımızm 1993 mali yılı ka- mulaştırma bütçesinin yetersiz olma- u*yıl içerisinde restorasyonuna başlanmadığı takdirde yağışlarla birlikte kendiliğinden yıkılabileceği uzmanlarca belirtilen tarihi eser, hırsızlann da gözdesi. sı nedeniyle kamulaştınlması müm- kün olmamaktadır" diye yanıt ver- mesi üzerine umutlar bakanlığın 1994 yılı bütçesine kaldı. Ayakta kalabilen tek Karaman evi Günümüze kadar ayakta kalabi- len "tek" Karaman evi konumun- daki yapının sahipleri olan Tartan- lar ailesi, yapının gelecek nesiliere aktarılabilmesınin sağlanması ama- cıyla aralannda Turing'in de bulun- duğu pek çok yere başvuruda bu- lunmuşlar. Remzi Tartan, Kültür Bakanlığı bütçesinin 1993 jılında yeterli olmadığı yolunda cevabi yazı gelmesinin ardından, konağın 1994 yılında restorasyonu yapılmazsa kendiliğinden yıkılacağı görüşünde. Tartan, "Karaman'da yöresel bir söz var. "Elden gelen aş olmaz. Olsa da \aktinde gelmez' diye. Karaman *e çevresinde bir benzeri olmayan tescil edilmiş ve literatürlere geçmiş bu ya- pı için ner halde yıkıldıktan sonra res- torasyonuna başlayacaklar. Biz aile olarak para pul bir şey beklemiyoruz. Yeter ki gelecek nesiliere bina aktarı- labilsin" dedi. Evde halen kimscnin oturmadığı- nı belirten Hamit Tartan ise kapısı- nın hırsızlar tarafından zorlandığım kaydederek "Kapısından içerideki duvar ve tavan süslemelerine kadar birçok şeyi tarihi eser olan bina böyle giderse ya yıkılacak ya da hırsızlar tarafından parça parça edilerek yok edilecek. Kültür Bakanlığı başka verlerde çok sayıda e\i restore eder- ken KaramanMa bir tane olan bu ye- re neden ilgisiz kalıvor anlayamıyo- rum"diyekonuştu. Tartanlar Evi ile ilgili Mimar Ber- rin Taşkazan'ın yanı sıra arkeolog Cengiz Topal \e Handan Lçar tara- tindıın ayn ayn hazırlanjn rapor- larda. >apının \ıkılma tehlıkesi\!e karşı karşıva olduğu belırtılerek acı- len rcstore edilmesi gerektiği belirti- li\or. Aynca son olarak 7 Temmıız 1993 tarihınde Konya Kültür \e Ta- biat Varlıklannı Koruma Kurulu tarafından alınan kararda ısc şu gö- rüşlerc ver verıldı: "Literarüre geç- miş, plan \e süsleme özelliklerivle na- dir Türk evlerinden olan tescilli Hacı Sami Tartan E\i'nin kamulaştırıla- rak kültürel amaçlı kullanılmasının bakanlığa tavsiyesine, taşınmazm acilen kurtanlabilmesi için i>edilikle rölöve \e restorasyon projelerinin hazırlanarak onaylanmak üzere ku- rulumuza gönderilmesine karar alındı." Karaman'da konağın vanslennın yanı sıra ilgililerden Kültür Bakan- İığı'nın konuyla ilgilencrek gcrcğinı zamanında vaparak "tekörnek"e\ı kurtarmalannı beklıyorlar. Bakan- lığın ilgilenmesı durumunda de\let- ten gelen. "aş"olabilecek belki de. Gırgırla avlanmayasak MLĞLA(AA)Muğla kıyılanrıda I mayıs -1 eylül tarıhlen arasında gırgırla avcılığın uısaklundığı bildirildi. MuğlaTanm İI MüdürlüğüSu Ürünlen \e Kontrol Şube" Müdürlüğü'nden vapılan açıklamada. Muğl'akı\ılannda ve tüm Ege sahillerinde I nisan - I e> lül tarihleri arasında ığnp. tratü.manvat\etarlakoz ağlarnlaıncılığınvasaklandığı hatırlatıldı. Açıklamavagöre 1 may ıs -1 c> lül tarihleri arasında da gırgır tekneleriyle a\ lanılamavacak. Aynı dönemler içinde. 6 metrenin üzerindeki teknelerle amatör balıkglığadavasaklama getırildi. Yetkilıler. belirtilen dönemler arasında av lanan balık türlerininyavru balıklardan oluştuğunu ve küçük boyuttaki balıklann av lanmasının hem balık neslinin yok olmasına hem desu ürünleri. üretiminın olumsuz vönde etkılenmesine neden olduğunu bildirdiler.