Katalog

Cumhuriyet70. YISAYI25022 S A N A T K Ü L T Ü R M A G A Z İ N T E L E V İ Z Y O N 10RriSMI1894P/IZM Alman yönetmen Rosa von Praunheim son fılminde bir travestinin yaşamını konu alıyor Eşcinsellerin haklannıfiknlesavunuyor GÜRHANUÇKAN STOCKHOLM - Alman yönetmen Rosa von Praunheim, yeni fılmi "Ben Kendimin KadınıymTın Stock- holmde göstenlmeye başlamasın- dan ötürü buraya geldi, filmini ve fılm anlayışını tanıttı. Rosa von Pra- unheim'in gerçek adı Holger Misch- witsky. Ön ad olarak Rosa'yı, Nazı- lerin eşcinsellerin giysilerinı koydur- duğu başaşağı çevrilmiş pembe üçgeru düşünerek edinmiş. Soyadmı ise çocukluğunun geçtiği. Frank- furt'un en çirkin dış semtlerinden biri olan Praunheim'i anımsatmak ıçin seçmiş. Rosa von Praunheim. eşcinselle- nn haklannın savunucusu. Basını, filmlerinde genellikle yer alan pri- madonna Lotti Huber'in pembe sa- bahlığıy lakarşıladıktan sonra bu ko- nuda şunlansöyledı "Kendi kendiyle yetinen ve tembel eşcinseller, ya haklanm savunmu- yorlar ya da cinsel kişiliklerini gizli tutuyoriar. Ahlaksız olan, eşcinseller değil, onlann içinde yaşadıkları top- lumlardır." Almanya'da yüksek burjuva kesi- rrune ait eşcinsellerin kendısinden nefret ettiğini, ama sol kanattaki eş- cınsel hareketten destek gördüğünü anlattı. Rosa von Praunheim, bur- juvaziye kendısını yavaş yavaş ka- bul ettirmeye başladığını. ama dik- kat çekmek ıçin çok çaba harcadığj gerekçesiyle eleştiriye uğradığını da dile getırdi. Nazi babanın çocuğu Rosa von Praunheim'in babası "iyi yürekli bir Nazi"ymış. Onu ke- sin olarak yargılamaİcta güçlük çe- kiyor. Naziliğinin daha çok ba- bası nm koyu muhafazakâr olma- smdan kaynaklandığına ınanıyor. Çocukluğunun karanlık günlerini, önceki fılmlerinden olan "Anita" ve "AffengeiP'de yansıtmaya çalışmış. Filmlerin gösterildikleri yerde tartı- şmalara yol açmasını çok olumlu karşılıyor. "En kötü eşcinsel, başını kurna gömen eşcinseldir" diyor. Her iki fil- min başrolünde de Lotti Huber var. "Ben oldukça morali bozuk biri ol- duğum için, Lotti gibi iyimser ve olumlu bir kişi filmlerime uyuyor" di- yor. Stockholm'de göstenlmeye başlanan "Ben Kendimin Kadınıyım" bir travestinin öyküsü- nü işliyor. Lothar Berfelde adlı er- kek. daha genç yaşlardayken içinde- ki kadını keşfediyor. Filmde Char- lette von Mahlsdorf adını alan Lot- har'ın gerçek yaşamı, kendisi tarafı- ndan canlandınhyor. Çoğunluktan aykın düşenJer Hitler Almanyası'nda geçen fîlm- de cinsel olarak çoğunluktan aykın düşenlenn yaşadıklan cehennem yaşantısı, yine de sıcaklığını ve seve- cenlığini koruyan bir anlatımla yansıtılıyor. Charlotte von Mahlsdorf, Ya- hudi soykınmının belgelerini, ale- lacele boşaltılan evlerin bu yüzyılın başından kalma eşyalannı yıllarca toplamış. Bunlann hepsi. eski Doğu Almanya'daki Gründezeit Müzesi'- nde. Bu müze aynca erkek ve kadın eşcinsellerin bir çeşit kültür merkezi durumunda. Rosa von Praunheim, kendisi gibi eşcinsel yönetmen Fassbinder'e hem hayran hem de karşı: "Hiç kuşkusuz onu çok luskandım. Ne var ki bana göre Fassbinder'in filmleri fazla me- lodramatik. Kendisine olan acıma duvgusu dayanılır gibi değil. Filmle- rinde v aşamm berbat bir şey olduğu- nusöylüyor. Yolumuzu sürdürmeliyiz Ben ise tam tersini yapmay a çahşı- yonım. Bütün pisliğe, berbatlığa karşın volumuzu sürdürmeliyiz. Oyunculara köle muamelesi yap- masını da sevmedim. Buna karşılık kendi kendini yakıp yok eden yaşam biçimini film yapmak isterdim." Londra en temiz, Atina en pis şehir ' .^TOCKHOLM (Cumhuriyet) - The Tidy British Group tarafından yapılan ve Türkıye'nın dahil olmadığı "Avrupa temizlik-pislik rehber" inde Atina ile Pans"i en alt sırayaverleştirdi. 100 puan üzerinden yapılan pislik sıralaması, üç ayn kategoride: Garlar, ahş-veriş bölgeleri ve turistik yerler. Bunlardan ilkinde Londra'nın Victona'sı. 79 puanla en temiz gar durumunda. Onu 73 puanla Bern (Hauptbanhof) ve 71 puanla Madnd (Atocha) izüyor. Listenın dev amı şöyle: 4. Amsterdam (Centraal, 67 puan), 5. Brüksel(Garedu Nord, 67 puan), 6. Paris (Gare du Nord, 46 puan). 7. Roma (Termıni, 46 puan), 8. Berhn (Zoologischer Garden. 26 puan) ve sonuncu Aüna (stath. Peloponnisou, 21 puan). Alış-venş merkezleri içinde en temizi. 79 puan alan Bern'in Bahnhofplatz'ı. Onu 78 puanla Londra (Oxford street) ve 67 puanla Madrid (Puerto del Sol) izliyor. 4. Brüksel (Rue Neuve, 61 puan), 5. Amsterdam (kalverstraat, 61 puan). 6. Atina (Ermou. 50 puan), 7. Berlin (Kurfüstendanirfi, 33 puan) ve sonuncu Paris (Bvd Hausmann, 11 puan). Evlenenlere çiçek yerine fîdan TRABZON (AA) - Trabzon Valisi Alaaddin Yüksel, orman ve ağaç sevgisini genç kuşaklara aktarmak içın herkesin üzerine düşen görevi yerine geürmesı gerektiğını vurgulayarak "Yeni evlenen çiftlere, bundan sonra çicek yerine fidan göndereceğim" dedı Vali Yüksel. 'Ağaç Bayraım' nedeniyle Karadenız Teknik Üniversitesi (KTÜ) kampusunda düzenlenen törende v aptığı konuşmada "Ağaa toprağa dikmeden. sevgisinin gönfiDerde filizlendirilmesi gerektiğinr söyledi. Ağaç sevgısı olmadan ağacın korunamayacağını vurgulayan Yüksel, "Once ağaç sevgisini aşdamalıyız. Bu sevgjnin aşdanmasmda da önce anne baba, sonra da öğretmenlerimize ve orman teşkilaüanna büyük görev düşüyor. Trabzon Valisi olarak ben bundan sonra e>lenen çiftlere çiçek yerine f«dan göndereceğim. Benim bu ,. gulamam umarm herkese ömek teşkil eder" dedı. Orman Bölge Müdürü Kamil Mazlum da. bu yü Trabzon'da 4 milyon adet ağaç dikmeyi hedeflediklerini bıldirdi. Çemobil alarmveriyor MOSKOVA (AA) - Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (AIEA)Genel Müdürü Hans Blix, Ukrayna'daki Çemobil Nükleer Santrah'run uluslararası güvenlik normlanna uygun olmadığını açıkladı. lspanya, Isveç, Ingıltere. ABD ve Rusya'dan gelen uzmanlardan oluşan bir heyetin incelemeleri sonunda Kiev'de bir açıklama yapan BBx, santralda güvenlik standartlannı düşüren unsurlar arasında "uzmanlaşnuş personelin görevden aynbnasını, yedek parça eksikliğini ve 1986'da patiayan 4 noiu ünite çevresinde kurulan koruma bloklannm kötü durumda obnasmT gösterdı. >on 3 yıl içinde, santralda görev yapan uzman personelin dörtte biri olan bin 200 kışinin tesısten aynldığı bildiriliyor. Blix, Çemobil konusunun ele alınması için uluslararası bir konferans toplanmasını isterken AIEA'nın bu konferansı nisan ayının ikinci v ansında Viyana'da düzenlemeye haar olduğunu da söyledi. Belki süt parası yapacak Gün geçtikçe zorlaşan yaşam koşullan, dil. din, ırk, cinsiyet, yaş demeden herkesi etkiliyor kuşkusuz. Bir dilim ekmege, bir bardak süte hasret büyüyen çocuklar yaşıy or düny amızda. Belki de bu ufaklığın tek suçu Afrika'nın ücra bir köşesinde doğmak.. Kimbilir Avnıpalı yaşıtlannın çokça yediği çikolatanın. şekerin, çöreğin tadını bile bilmivordur bu küçük Faslı. Sadece akşam olup annesinin satacağı incik boncuktan gelecek birkaç dirhemle alınacak kunı ekmeğe bağlamıştir umudunu...(Fotoğraf: ARİF KIZILYALIN) Yok edilenkültürelmiras: Bosna-Hersek ANKARA (AA) - Bosna-Hersek Herzegovına Müzesi Müdürü Prof. Salflı Rajkoviç, bölgede 410 sene hü- kümranlık süren ve bu süre içinde kültürel varlıklannı bu ülkeye de ak- taran Osmanlı'nın izlerinın kasıtlı ola- rak silinmeye çalışıkiıgını söyledi. Ülkesinin çeşıtli bölgelerinde kül- türel mirasın korunması üzerinde uzun yıllar çalışan ve bu eserleri fotoğ- raflanyla ölümsüzleştiren Herzegovi- na Müzesi Müdür Prof. Rajkoviç, Anadolu Medeniyetleri Müzesi'nde bu fotoğraflardan oluşan "Yokedilen Kültürel Miras - Bosna-Hersek" ko- nulu bir sergi açtı. Prof. Rajkoviç, Sırbistan'da 800'ün üzerinde kültürel varhğın yok edildi- ğini bildirdi. Mostar şehrinin yaklaşık yüzde 95'inın tahrip edildığinı anlatan Prof. Rajkoviç, bu arada Osmanlı dö nemine aıt yaklaşık 14 caminin de yikıldığını kaydetti. Uzun yülardan beri bu kültürel varlıklann korunmaa için çalıştığını ifade eden Prof. Rajkoviç, bomba- larla yıkılan bu varhklann çoğundan gerKe.sadece fotoğraflann kaldığını soyledı. 410 \iflik Osmaıüı egemenliği Osmanlı İmparatorluğu'nun 1465 tarihinden ıtibaren yaklaşık 410 sene Bosna-Hersek'te egemenlik sürdüğü- nü ve bu süre içinde ölmez eserler bıraktığıru hatırlatan Prof. Rajkovıç, Osmanlı'nın, büyük hoşgörüyle kilı- selerin yapımına da katkıda bulundu- ğunu söyledi. Prof. Rajkoviç şunlan ka>detti: "Bu eserler kasıtlı olarak yok edili- yor. Çiinkü etnik gruplarm ortadan kaldırılmasını amaçlıyorlar. Omeğin yabancı turistterin ilk zjyaret yeri olan ve Osmanlı'nm Avrupa'da kalan önemli örnelderinin \er aküğı Pocetel Köyü tümüyle bombalandı. Bosna'- daki en güzel cami olan Şişman tbra- him Paşa Camisi tahrip edildi. Mimar Sinan'm en güzel eserlerinden olan ve adeta eski Yugosiavya'mn semboiü Köprüsü ortadan Yok edilen ve tahripedilen eserier Bosna-Hersek'te yok edilen veya tahrip edilen Prof. Rajkoviç'in, fotoğ- rafadıgı, Osmanlı kültür varlıklan- ndan bazılan şunlar Kurt Camisi (1528). Kriva Köp- rüsü (1552). Mimar Sinan'ın yaptığı HayTettin Köprüsü (1566) ve Kara- gözbey Camisi (1557), Mustafa Eyu- bovıç Türbesi (1831), Osmanlı İmpa- ratnnı'nıın yapilmag irin Sf) VP»J- aitın ve yer verdiği Katolik Kilisesi (1866). Piskoposluk Merkezi (1890). Neretva Oteli (1891). Şehir Hamamı (1914), Saat Kulesi (1664) ve yıkıldığında bü- tün Mostar halkının ağladığı 5 katlı Hersek Kulesi, Musalla Camisi. Mu- hammed Bey Alaybegoviç Çeşmesi, Haa Ahmet Laİcişiş Ağa Camisi (1650). Haa tbrahim Sariç Ağa Ca- misi (1523), Hasan Camisi, Musalla Köprüsü, Tito Köprüsü, Müslüman Hanı. Çemitsa Camisi ve Mezarbğı. Kütüphane ve Herzegovına Müzesi. Prof. Rajkoviç, Mostar Köprüsü"- nün yapımı için Türk yetkihlerin giri- şimde bulunduklannı da hatırlatarak "Türkiye ve Bosna-Hersek'teki mi- marlar bir araya gelerek çalışırsa, bu köprünün tamamen eski şekline getiri- leceğine inaımorum. Biz bu onanmı yaparken Türk milletini yardıma cağmyoruz" dıye konuştu. Kalp hastalığının belirtisi: Iktidarsızlık MIDICAI TKIIH .\i: Oldum olası yaşlanmanın doğal bir sonucu olarak kabul edilen iktidarsızbğın, artık hastalık ve ya- şam biçimiyle daha yakından ilin- tili olduğu anlaşıldı. Dahası bu. kalp ve damar hastalıklannın er- ken bir belirtisi olabilır. Yaşlan 40 ile 70 arasında deği- şen 1300 erkek denek üzerinde ger- çekleştirilen araştırma sonucunda. iküdarsızlığın hiç kuşkusuz yaş- lanma ile bağlantılı olduğu doğru- landı. Deneklerin % 52'si, araştı- rmadan altı ay önce sağlıklı cinsel ılişkide bulunmakta güçlük çek- tiklerini dilegetirdi. Sorunun. daha yaşh erkeklerde daha ciddi boyutlarda olduğu gö- rüldü. Araştırma sonuçlan genel bir çerçeve içinde ele alındığında, ortalama 18 milyon Amerikalı er- keğjn ara sıra ya da sürekli iktı- darsız olduğu ortaya çıkıyor. Ancak* New England Araştı- rma Enstitüsü'nün bu konuda bir müjdesi var. tktidarsızlığın teme- linde salt yaşlanma yatmıyor. Bu nedenle soruna çözüm bulmak olanağına sahıbiz. Kalp hastalıklan, şeker, yüksek tansıyon, artrit ve depresyon, er- keğın sağbklı bir cinsel ilişkıde bu- lunmasını engelleyebilir. Buna si- gara da eklenince. iktidarsızlık er- kek için daha da kaçınılmaz olabı- lir. Sigara içen kalp hastalannda görülen iktidarsızlık sorunu, siga- ra içmeyen kalp hastalanna oranla üç kat daha fazla. Araştırmanın şaşırtıcı bir sonu- cu ise iktıdarsızhkla erkeklık hor- monu arasında hiçbır bağlantı ol- madığı. Buna karşın. erkekte dehydroepiandrosterone (DHE- AS) adlı bir hormonun ne denlı yüksekse iktıdarsızlığın da o denli az olduğu görülüyor. Bu, son dere- ce ilgınç bir bulgu; zira daha önce yayımlanan sayısız raporlar, ikıi- darsızlığa neden olacak düşük bir DHEAS düzeyı ile kalp hastalı- klan arasında doğrudan bir bağ- lantı olduğunu belırtıyor. Bu bağlantıdan yola çıkılarak, hangi yaşta olursa olsun, bir ıki kez iktidarsızlık deneyımi olan bir erkcğın. olayı omuz silkıp geçiştir- memesı önenliyor. İktidarsızlık bır kalp rahatsızlığmın erken uyansı nıteliğını taşıyabılir. Araştırma. yıllardır süregelen iktı- darsızlığın '"erkeğin kafasmdan" kaynaklandığı göriişünü çürütü- yor. Böylelıkle erkekler, artık bu tür sorunlannı. uzmanlara daha rahatlıkla danışma ve çözümleme olanağı bulacak. .alp hastalıklan şeker, yüksek tansiyon, artrit ve depresyon, erkeğin sağlıklı bir cinsel ilişkide bulunmasını engelleyebilir. Buna sigara da eklenince, iktidarsızlık erkek için daha da kaçınılmaz olabilir. İktıdarsızlığın nedenlerini araştırma \olunda vapılacak test- ler tiroıd. şeker. kalp ve depresyon gıbı sorulan da ıçermelidir. He- kimler hastalanna sigarayı bırak- ma >olunda önerilerde bulun- malıdır. Tüm cabalara karşın, sorunun önüne geçilemezse son 10 yıldır uygulanan öteki önlemlere baş- vurulur. Bu önlemler arasında en yaygın olanı. erkeklik organına yapılan ığneler ya da daha kalıcı bır sonuç veren penis naklidir. SAMSUN GarPark'taki TCDD 3322 CEMÎLCİĞERtM SAMSUN - Kim demış "Kara tren geimez m'ola" diye. İşte geldi. Hem de Samsun"un göbeğinde Gar Park'a geldi. Bundan sonrası için "bendenmola"dedi. Yaşlanmışü TCDD 3322. Eee, ne de olsa yıllardan bu yana Samsun"- dan Çarşamba'ya. Samsun"dan Sı- vas'a. Samsun'dan Kayseri'ye az mı insan. az mı yük taşımıştı TCDD 3322. Raylar üzerinde az mı gitmişti? İnsanlan birbirlerine kavuştur- muştu, birbırlerinden ayırrruştı. Kara trenlerin buharlı lokomotif- leri artık. hızla gelişen çağa yenık düşmek zorunda kalmıştı. Kısacası yaşlanmışlardı. • Kara trenlere ne olacak? Onlan bir tarafa atmak olmazdı. Ülkerruzde yaşhlar için huzurev- leri vardı. Devlet huzurevlerinde yaşhlara sahip çıkıyordu. Peki, yaşlanan o buharh kara trenler ne olacakü? Bir kenara mı atılacaktı? Müzelık mi olsun denilecektı? Kimi şehirlerde, kara trenlenn buharlı lokomotıfleri. son istasyon- lannda emeklıye aynlarak adeta ""müzelik" olmuşlardı. Onlan artık yaşb kuşağın değil de, yeni neslin genç kuşaklan ilgiyle izü- yorlardı? Neden izlemesinler ki? Trenlerin gençleri raylann üzerin- de olanca hızlan ile gidince. yaşlılan için bir tarafa çekilmek adeta zorun- luluk haline gelmiştı. Emekliye aynlan trenler Samsun'da da Büyükşehir Bele- diyesi tarafından oluşturulan Gar Park'a "emekliye aynlan'' trenler- den 3322 sayıh olanı yerleştirikü. TCDD 3322 raylar üzerine kondu. Peşine de iki lokomotif bağlandı. TCDD 3322 artık bundan böyle yolcu taşımayacak. Ancak sadece müşteri kabul ede- cek. TCDD 3322'nin makinisti "aşçıbaşı", kondüktörlen de "gar- son" olacak. Çünkü Gar Park'taki buharh tren ve iki lokomotıfı artık bundan böyle yolculara değil de, müştenlenne restoran hizmeti vere- cek. Gar Park'ta arada sırada duyu- lacak olan "düüüttt" sesi ile devlet karayolu araçlara kapanmayacak. "müşterilerin servisini tazde n anla- mına gelecek.