Katalog

8MART1994SALI CUMHURİYET SAYFA EKONOM 11 ŞİRKETLERDEN • GENERAL ELECTIRICinl993cirosu 60.6milyardolaroldu. 1993 kân 5.177 milyar dolar ile yüzde lOartış kaydetti. • HONTELHÖLDİSGe ait Hontel Kablo Fiber Optik fabrikası açıldı. • MICROSOFT Türkiye distribütörü olan Logosoft. 99 Türkçe Truetvpe yazı tipini içeren ürününün satışına başladı. • YÖNETİM FİLMin adı Trend Filmolardk değiştirildi. •"HANT LEASİNG'in yüzde 15 hissesine. Dünya Bankası kuruluşlanndan İnternational Finance Corporation talip oldu. • DEMİRSİGORTA Türkiye Korunmaya MuhtaçÇocuklarVakffnın Bollucu Köv ü'nde yaşayan çocuklan kazalara karşı güvencealtınaaldı. • LİNKBılgısa- yar"ın. Anadolu"ya Merhaba Windows Seminerleri adı altında Eskişehir"de başlattığı kampanya. Bandırma"da son buldu. • RAY SİGORTA ve AGF Garanti Sigorta. Kanal Dye aiı stüdy o maLzemeleri ile gereçlerini sigortaladı. • BAŞAKSigorta Sanat Galerisi'nde Güler Akalın'ın gravür sergisi açıldı. • SARAYHah KayserTdeki yaklaşık 1 mihon900btn metrekarelik üretim kapasitesine sahip Develi tesislerinde 1994yılıiçinde yeni bir ürün piyasaya sürüyor. • SIEMENS NIXDORFBilgisa\ar Sistemleri AŞ ve Index Bilgisayar Sistemleri Mühendislik San.veTic. Ltd. Ştı.'nin kışisel bilgisayar yetkili satıcılanmn ilk toplantısı aerçekleştirildi. •TOPRAK Kâğıt. ISO 9003 kahte belgesi aldı. Çfller'in açbğıpaket güldürmedi • Demirel-İnönü koalisyon hükümetinde Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanı olan Tansu Çiller tarafından açıklanan "ekonomik paket" amacına ulaşamadı. Paketteki enflasyon, bütçe açığı. kamu kesimi boçlanma gereği. ithalat, ihracat gibi göstergelerde, hedeflenen rakamlar tutmadı. Ekonomi Senisi - Ekonomik paket- ten ağzı yanan Başbakan Tansu Çiller. yeni bir isıikrar paketi açıklamaktan kaçınıyor. [>emirel-İnönü hükümetinin Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanf- yken açıkladığı "ekonomik paket"te öngördüğü hedeflere ulaşamadı. Paket- teki enflasyon. bütçe açığı. kamu kesimi boçlanma gereği. ithalat. ihracat gibi göstergelerde. amaçlanan rakamlar tut- madı. Tansu Çiller'in 1992"nin ocak ayında hazırladığı. Bakanlar Kurulu'nda tartışılıp kabul edilen "Ekonomide Den- geleme, Üretim >e Atüım Programı", öncelikle ekonomide dengelenn yeni- den tesisini. ardından üretim. \atınm, enflasyon. ithalat. ihracat. KİTler. ver- gi gibi alanlardaki hedefleri içeriyordu. Bunlardan yalnızca büyüme hedefine ulaşılabildi. Enflasyonu 1992"de yüzde 42">eindi- rip. kalıcı olarak düşük düzeyde tutmak hedeflenmesine karşın. enflasyonun yıl sonu rakamı 62.1'i buldu. İhracatın 15.9 milyar dolara. ithalatın 22.9 milyar dolara ulaşması öngörülmesine karşın. ihracat 14.7 milyar dolar. ithalat ise 23.1 milyar dolar olarak gerçekleşti. Pakette kamu sektörü borçlanma ge- reğinin (KSBG) 1991'deki yüzde 12.6 oranından yüzde 8.8'e çekilmesi hedef- lenmesine karşın yüzde 14.9'a çıktı. KSGB'nin iki yıl içinde yüzde 4'e indi- rilmcsi amaçlanıyordu. Büyümenin kaynağı tüketim Hedeflenenın üstünde gerçekleşen yüzde 5.8'lik büyüme ise üretim arlışına yönelik politikalardan çok toplam tü- ketimdeki yüzde 9.5 oranındaki artışın uyardığı kapasite kullanımından kay- naklandı. Bu artış. 1992"de özel tüketimde yüz- de 10.6, kamu tüketiminde yüzde 1.9 olarak gerçekleşti. Üretim ve yatınmda atılım vaat eden pakete göre. imalat sa- nayiinde kapasite kullanım orarunda yüzde 10'luk artış beklenmesine karşın, artış yıl sonunda ancak yüzde 2.6'ya ulaşabildi. Çiller'in başbakanlık dönemi 1993 haziranında başbakan olan Çil- ler. bakanlığındaki icraatleri üstlenmi- yor. Söz konusu dönemde, kendisinin sa- dece Hazine'ye baktığını, diğer ko- nulardan sorumlu tutulamayacığını ifa- de ediyor. Buna karşın. 1993 verileri de pek parlak değil. 1992de yüzde 62.1 olan enflasyon, 1993'te yüzde 71.1'e, bütçe açığı 43.6 trilyon liradan 129.4 trilyon liraya, kamu sektörü borçlanma gereği yüzde 14.9"dan yüzde 16.3"e. dış borçlar ise 55.6 milyar dolardan 64 milyar dolara yükseldi. Sahte olmadığı belirtilen 100 dolann arka yüzü basılmadığı için bembeyaz 'Defolu dolar'ın ilgmç öyküsü BÜLENT KIZANL1K Türkiye'de dolar merakı gün geçtıkçe artarken ilgmç "dolar vakaları" da yaşanıyor. Piyasa- larda dövize talebin artması ve dolar dolaşımının hızlanması. "sahte dolar'" riskini canlı tutu- yor. Ancak şimdi bir de ABD Banknot Matbaasfnın "defolu dolar"lan da orta\a çıkrrtaya başladı. özerk yapıya sahip bir büyük bankanın Istanbul Yeşildirek Şubesi'ndeki 100 dolarlık bank- not. görenleri hayrete düşürü- yor. ABD cumhurbaşkanlan- ndan Benjamin Franklin'in portresinin bulunduğu ön yü- zünde hiçbir problem olmayan bu 100 dolann arka yüzü bem- beyaz. Tek taraflı olarak basıldığı anlaşılan dolar. banka- lann ve dö\ız büfelennın tüm "konrrol eihazları"ndan geçıyor. Defolu dolan tarkeden. ancak adının açıklanmasını ıstemeven beyaz olduğunu gördüm" dedi. Veznedar M.H. kendısiyle yüz yüze görüş- tüğümüzde ise. hem plastik mu- hafaza içinde sakladığı ilgınç dolan gösterdi. hem de hikâye- nin aslını anlattı. Veznedannın anlattığına göre. "defolu dolar" ın Türkiye"ye gelişı Körfez Krizi yı- llanna uzanıyor. Türkiye'de ya- şanması muhte- mel bir döviz krizini önlemek için yurtdışın- banka veznedan M.H. Cumhu- vız alırken edindiğini sö\ledı. dan uçaklarla dolar getirildiği riyet'ın sorulannı telefonda M.H. "Serbest piyasadan günlerde. göre\ yaptığı bankada yanıtlarken. önce bu banknotu aldığım dolarları şube>e getirdi- Isvıçre bankalanndaki hesap- Tahtakale'den banka adına dö- ğimde. 100 doların arka >üzünün larından Türkıve'ye para ak- • Bir büyük bankanın İstanbul Yeşildirek Şubesi veznedan. Körfez Krizi yıllannda Merkez Şube'den gönderilen dolar desteleri arasında bir beyazlık fark etti. Sahte olmadığını belirttiği arka yüzü basılı olmayan 100 dolan, piyasadan aldığı dolarla değiştirip saklayan veznedar. "defolu dolar"ın İsviçre'den geldiğini iddia etti. Motor yağının ömrü size bağlı C U N E Y T T O R O S OTOMOBİLİNİZEV DEĞERİ (MİLYON TL) Serçe Şahın Do§an Kartal TempraSX TerrpraSX-A TempraSX-AK Renautt12TXToras RenaultSprmg RaıauKBroadway RenauitFlaslı RenaultManager RenaultConcorde FordTaumjs16 •• FordTaunus20 OpetVectra18 OpelVectre2.0 LadaSamara LadaNıva NssanSurmy NssanNXCoupe Mazda323Sedan Mazaa626SerJan Mazda323Halc Mazda626Hatc VotenragenGolf SkodaFavorıt BVW31& BMYV52O Mercefles190E ' Mercedes&E Mefcedes1900 Mertedes200O FatTıpo Honda&ncSedan HondaOıcHafc CıtroenBX15TGE PaıgeotaBGfl SuzukıSwı1tGS StızukıVîtara HyunöaıElantra ToyotaACoroltaGl ToyotaCoronaXL 1*9 67-75 87-97 96-'05 88-97 91-98 95-10* 100-110 113-125 82-88 93-105 1*9 5«0 61-74 115-130 138-153 7542 255-280 330-365 36O-M5 44M95 300-345 360415 YEIH.İ 1990 ' 70-80 96-105 10^-112 »-•10 99-109 100-110 110-120 123-134 152-162 190-210 86-94 114-122 1991 74-85 102-110 115-127 110-120 135-147 140-150 155-170 104-114 105-113 115-126 130-141 172-185 215-240 90-100 122-130 205-220 250-260 İTHAL 1990 63-77 72-84 155-165 170-185 140-155 200-210 155-176 210-220 160-180 32-88 275-30C 400450 385445 510-575 360-385 450-500 130-145 165-180 155-168 125-135 195-235 155-165 1991 74-84 84-92 175-190 180-200 160-183 2-5-230 •85-205 225-240 180-205 88-94 345-375 50C-560 445-511 56O620 395430 490-530 150-160 190-205 175--.90 175-180 150-155 140-150 230-250 165-180 200-215 120-135 1992 80-90 106-120 125-135 120-130 145-155 160-170 170-185 117-129 115-125 128-138 148-160 185-195 253-265 115-125 132-145 220-240 270-285 1992 80-90 92-100 200-220 220-250 185-205 280-310 205-225 315-360 205-260 90-96 375425 565-625 515-555 650-730 430470 53M10 '65-180 215-225 230-240 185-192 165-175 155-175 305-330 '90-205 225-245 150-170 1993 85-95 120-132 155-167 163-n • 165-175 180-190 210-225 130-142 121-130 138-150 175-185 200-215 285-300 125-145 150-161 250-265 295-320 1993 87-96 105-118 220-250 270-320 205-225 345-365 230-250 380-395 260-290 100-115 430-565 660-710 555-630 810-380 480-590 635-715 180-190 225-245 255-270 197-213 180-185 205-210 310-340 225-240 240-260 185-215 OKm. 1226 1608 2096 2264 2250 2817 3134 1626 1699 1995 256 3172 4116 2199 2565 335 7 3905 OKm. 1333 1*36 37'9 4375 3189 5105 3656 5386 4921 1555 7334 1135 1100 1310 11» 1310 2236 3195 347 5 2493 2818 287 5 487.2 392 4004 235-255 NOT: Cennet Açık Oto Pazarı'nda oluşan liyatlardır. 'Mercedes 190EveSmodellerının0kmfıyatları ISOCserısmeaıttır "Taunus 1 6 ve 2 0 modellerının 0 km lıyatları Ford Record a aıttır ""Doğan ve Kartallann 0 km fıyatları SLX'e aıttır Bu hafta ikinci el otomobil piyasası bayram öncesi canlılığını yaşıyor. Öyle ki Tofaş ve Renault gibi yerli otomobilleregelen zamların piy asaya fam manasıy/a yansımamış olması da canlılığı arttınyor. Bu hareketliliğin bayramdan sonra da artması bekleniyor. Bu hafta, zamlara rağmen yerli otomobillere olan talep yine yüksekti. P ıyasalardaki yağ markası enflasyonu ile birlikteçoğuzamankendiaracımızıçın hangi yağ ile en yüksek performansı elde edeceğimizi bilmek ısteriz. Bunula beraber yağın ömrünün de uzun olması tercih edilir. Ancak bu daha çok yağın markasına göre değıl otomobilın kullanım şartlarına ve motor cınsıne bağlıdır. Yağ seçiminde en önemlı ıkı nokta yağın vizkozıtesı ve performans sınıflandırılmasıdır. Vızkozitesınıflandırılmasıtekdereceli veçok dereceli yağlar olarak adlandırılır. Tek derecelı yağlar yazlık ve kışhk olarak değışir Bu yağlar yazın20,30,40,50.gıbinumaralar alırlar. Kışınıse5W.10W gibi numaralar ile sınıflandırılırlar. Çok derecelı yağlar ise hem kışhemdeyaz şartlarındakullanılabilen yağlardır. Eskidentek derecelı yağlar kullanılırken, günümüzdeteknolojinin ilerlemesıneparalel çeşitlı katkt maddelerı ile üretılen ve her mevsim kullanılabılençok derecelı yağlar tercih edılmektedır. Bir otomobil yağının üzerınde görebıleceğınız çeşitlı numaralar ve harfler, o yağın ıncelığıni ve/veya kalınlığını gösterır Örneğin üzerınde 20W-50 sınıflandırılması bu- lunan yağın özelliğı.soğukolduğunda 20 derece yağ kadar ince, sıcakta da 50 derece yağ kadar kalın olabilmesidır. Türkiye de en çok kullanılan bu yağ çok derecelı yağlar sı- nıfmdadır. Yağlar soğukta ne kadar ınce olurlarsa o kadar iyıdır. Aynı şekilde sıcakta da kalın olması otomobılden yüksek performans elde edebilmek için tercih edilir. Performans sınıflandırılması yağın hangı katkı maddelerı ıle oluştürulduğunu anlatır. Bu kullanılır Burada S' yağın benzınlı motorlar için olduğunu gösterır. Diğer harfler ise API(A- merıkan Petrol Enstıtüsu'nünkoyduğuyağ ozellıklennıbellıeder junümüzdeenge- lışmış yağ SH'dır. SH Eylul 1993'ten bu yana geçerlı olan en yüksek performanslı yağdtr. Yağölçûmû Motoryağlarınınasılgörevisürtünmeden dolayı motorunparçalarınınzarargörmesıni önlemektir. Bununla beraber motorunuzun yağ sevıyesinin bellı bir düzeyde bulunması gerekmektedır. Bu sevıye de yağ çubuğu ıle belirlenir Yağ çubuğunun üstünde, yağın ol- ması gereken maksimum ve minimum düzeylerı gosteren noktalar vardır Her otomobilın yağ karterı hacmı farklıdır. Yağ sevıyesmı ölçerken bazı noktalara dıkkat etmek gerekir. Bunlardan en önemlisi yağ sevıyesmı ölçerken otomobılınizin düz bir alanda bulunmasının gereklılığidır. Bunun yanında otomobılınız ısınmadan yağ sevıyesmı deölçmeyin. Ayrıcakontağıka- pattıktan sonra 5 dakıkaya yakın beklemeden yıne yağ sevıyesmı olçmeyın. Bu süre içinde motor içinde dolaşan yağ kartere iner Âksı sınıflandırılmadaSA,SB,SC,SD, gıbıısaretler takdırdeyanlısölçumyapabılırsımz • VİTRİN B MW. çccuklu aılelere buyuk rahatlı getırecek olan BMW Indıvıdual marka özel otomobil oluşturdu BMW5serisınin Toring Individual modelinde birı sağda, birı solda olmak üzere iki adet çocuk koltuğu bulunuyor Bu koltuklar 9 aylıktan 12 yaşa kadarki yaş grubu içindekı çocuklara uygun olarak her boyut ve oturus pozisyonunagöreayarlanabiliyor BMVVIndividual'da küçükyolcularınsesten rahatsızolmamaları için uyuma kulaklıklarıda bulunuyor Ayrıcaomuzyüksekliğine uygun ayarlanabiliremniyetkemerleri ve çocuk yolcularınoyunoynayabilmesi.kitapokuyabilmesi, yiyecek ve ıçeceklerini koyabılmesi için de sabit katlanabilir masalar monte edilmiş Bu yeni otomobil, aile otomobillerine uygun turbo dizel motorun yanı sıra 5 kişiye yetecek içmekâna sahip bulunuyor. Yeni modelde çocuklar için düzenlenmiş bir baska kolaylık da kol dayama bölümü içerisıne yerleştirilmiş bir vvalkman ve iki kulaklık Otomobilın bagajı da yıne çocuklu aıleler için özel tasarlanmış. Bagajda termoslar ve bebek eşyalarının yerleştirilmesi için özel bölümler hazırlanmış • P eugeot Avrupa'nın M1 (küçük orta boy) otomobil pazarına 306 Cabriolet ile gırecek. Yeni model Avrupa'nın üstü açık modelı otomobil pazarında rekabeti de oldukçakızıştıracak Peugeot yeni modelinde eski klasik tipıne bağlı kalmak üzere yeni bir tasarım uygulamış. Ünlu otomobil tasanm şirketi Pininfarina tarafından tasarlanan Cabriolet, yeni panelleri ve dış tasarımı ile oldukça ilgı çekici. Peugeot'lar A ve B sınıfı olarak iki tıpte üretilecek A sınıfı 1761cc103 beygirgücünde, B sınıfı ise 1998cc ve 123 beygir gücunde olacak. A sınıfı Cabrioletler 4 vites, B sınıfı ise 5 vites olacak. Pueugeot'ların benzın tüketimi Asınıfında 100 kilometrede ortalama 10.7, Bsınıfındada 100 kilometrede ortalama 10 9 lıtre • tarmış. İsvıçre'den gelen dolar desteleri. merkez şubeden diğer şubelere aktanlmış. Arka yüzü basılmamış olan 100 dolarlık banknot da. çahştığı şubeye gönderilen paralar arasından çıkmış. "Paraları sayarken, arada bir beyazlık gördüm. Sonra bir baktım ki, içlerinden lOüdolarlık bir banknotun arka yüzü bembe- yaz. Hemen bunu a\ ırdım. Sonra gidip pi\asadan temiz bir 100 do- larlık banknot alarak. onun yeri- ne koydum. Bu doları da ben al- dım" diye anlatıyor olayı vezne- dar M.H. Koleksiyon değeri var M.H"nm elinden hergün yüz- lerce binlerce dolar geçiyor. Fa- kat böylesi ıle o da bugüne ka- dar hiç karşılaşmamış. "Bu pa- ranuı koleksiyon değeri >ar. Bin dolar \eren çıktı, \ermedim" di- yor. Bu 100 dolarlık banknottaki bozukluğu arka yüzüne bakma- dan diğer bankalann kambiyo görevlilen ıle dö\ız büfeleri de fark etmedi. Elektronik para sayma cihazlan ile diğer test aletleri. banknottaki bozukluğu ortaya çıkarmadı.Defolu dolara olan tepkiler de. tam olarak bu alanda Türkiye'deki başıboşlu- ğu ortaya kovuyor. Amerikan Konsolosluğu \etkilıleri. konso- losluk bünyesinde konuyla ilgili uzman bulunmadığını belirtti- ler. Basınla ilışkıler departma- nından bir yetkili. doların sahte olmadığı halde arka jüzünün basılmamış olmasına bir anlam \eremediğini belirtti ve olayın doğruluğunun araştınlmasının ancak Merkez Bankası'nın yet- kısinde olduğunu söyledi. Merkez Bankası İstanbul Şube Müdürü İlker Çulpan da. bir yüzü basılmamış olan do- lann hiçbir burette geçerli ola- mayacağını vurgulayarak. "Her- kes elindeki paraya dikkat etme- li. Bu tür dolarları almamalı" dedi. Çulpan. Merkez Bankası'- nın Ankara'daki merkezinde konuyla ilgili uzmanlar bulun- duğunu. fakat kimi zaman bu uzmanlann testlerinin ardından "şüphelı" dÖMzlerin Banknot Matbaası'ndaki ılgılı birimlerce de ıncelendığinı ıfade etti. İlgili bankanın basınla ılişkiler departmanı yetkililen de. daha önce bu tür bir olayla karşılaş- madıklannı. konuyu inceleye- ceklennı söv ledıler. IŞÇININ EVRENINDEN ŞÜKRAN KETENCİ Nepede Kalmıştık?özel günler her zaman bir işe yaramasa da bir sorun üzerinde düşünmemizi, yoğunlaşmamızı sağlıyor. 8 Mart Dünya Kadınlar Günü etkinlikleri de kadın sorununu gundeme getıriyor. 8 Mart öncesi-sonrası yapılan bir dizi etkinlik, toplantı ve tarüşmalar, kadnın sorunlannda çözüm getıricı, yol alıcı olamasa da bir du- rum değerlendirmesi oluyor. özellıkle 1960lı yıllar sonrasında Türkiye'de popüler olan kadın sorunu tartışmalan, kadın sorunu- nun dünden bugüne nasıl bir gelişme gösterdiğini ortaya koyu- yor. Evet dünyada ve ülkemizde, kadın sorunu üzerindeki tar- tjşmalarda bız geçen yıllarda nerede kalmıştık? DİSK'in, çeşitli demokratik kuruluşlann katlımı ile, sergı ve çe- şitli sanat gösterısı etkinlikleri ıle birlıkte düzenlediğı üç günü kap- sayan panel ve forumlarda, kadın sorunları üzerinde uzman ve örgüt temsılcıleri, dünya sendikacılık hareketinın sözcülerı, bilim insanları söz alıyorlar. Kadına koşullar ve sorunlar çok değişse de genel bakış açısının pekfazla değışmediği, yedek ve ucuz iş- gücu olarak görülme eğilımının sürdüğü ortaya çıkıyor. Dünya sendikacılık hareketinın kadın sözcüleri ICFTU Kadın Komitesı Sekreterı Elsa Ramos ile ICEF Kadın Komitesi Sorumlu- su Carol Bruce, 1980li yıllarda kadın sorunu üzerinde atılan olumlu adımları, örgütlenmesinde kaydedilen gelişmelerin son ekonomik krız ıle altüst olduğunu anlatıyorlar. Ekonomik kriz ve işsizliğin artması ıle birlikte kadın sömürüsünün çok boyutlu ola- rak artmaya başladığını, kadının işsizlikle birlikte evıne gönderıl- mek istendiğıni, yarım günlük ucuz işçiliklerde öncelikle kadına yer verildiğini ve ışten çıkarmalarda çoğunluğun kadın olduğunu açıklıyorlar. 1980'li yıllarda kadın örgütlenmesinde, kadının sosyal, siyasal, sendikal yaşamda yerini almasında atlan olumlu adımların, bü- yük ekonomik kriz ıle birlikte gerılemeye donüşmesi olgusu karşısında zorlu bir savaşımın gereğıne işaret ediyorlar. Kadı- nlan, yaşamın her alanında kadın örgütJenmesi içinde ve erkek- lerle birlikte yönetimlerde etkili yer alarak, erkeklerle birlikte kadın hakları savaşımınaçağırıyorlar. Dünyada ve ülkemizde yaşanan pek çok olumsuzlukta, ekono- mik kriz, savaşlar ve insan hakları ıhlallerinde, yönetimde olmadt- kları için sorumluluklan çok az olmasına karşın asıl bedel öde- yenlerin kadınlar olduğu sergileniyor. Insanlığın bir yansı için böylesıne bir eşitsızlik, sömürü söz konusu oldukça, insan hak- larında çok fazla bir yol alınamayacağı vurgulanıyor. Ülkemizde kadın sorunu tartışılırken, bize özgü ek sorunlar gündeme geliyor. 1980lı yıllarda dünyadaki gelişmelerin yansı- masına ek olarak, Türkiye'nin içinde bulunduğu baskı ortamından etkilenerek gelısen kadın hareketlerının değerlendirılmesı yapılı- yor. Baskı ortamında siyasal duşüncelerın öneçıkamamasının da bir ürünu olarak gundeme gelen kadın hareketlen, siyasal yelpa- zeye paralel örgütlenme yanında, kadın haklannın çerçevesine göre de gruplanarak örgütlenmeye çalışıyordu. Femınızmi, cinsel özgürluğü toplumsal tepkiler nedenı ıle tartışmaktan korkan kadın örgütJenmelennden, kadın haklannın yok edilmesı anlamına ge- len radıkal islamcı hareketlere kadar çok renklı, ancak kıtlelen kucaklamayı başaramayan pek çok örgütlenme fılızlenıyordu. 10-12 yıllık bir sürecın ardından kadınlarımız örgütlenmede başladıkları noktada kalmış olmanın, bıraz da ılk yıllarm dınamız- mını, umutlannı yitırmenin eziklığını yaşıyorlardı. Feminist kadın hareketlerınden bırinın sözcusünün "Ben Ataturk'ünyasalarla ge- tirdiği haklar ve laikliğin ilersınde kadın sorunlarını tartışmak ister ve kadın haklarında çok daha ilerıde bir yerlerde olduğumu düşü- nürken, bugün şeriat tehdidi karşısında çok gerilerde bir çizgide mücadele etmek zorunda olduğumu görmekten çok üzgünüm. Kafam karmakarışık.." vurgulaması dikkat çekıyordu. Türkiye'de kadın sorunu tartışılırken, Batılı sendikact kadınlann sözunu ettıklerı ekonomik krız öncesi ve sonrası ayrımı hıç yapı- Imadı. Türkiye'de çok daha boyutlu bir ekonomik krız yasanırken, nedense bu, hıç görünen bir biçimde kadın sorununa yansı- mamıştı. Acaba neden hiç duşündük mü? işten çıkarmalar, taşe- ronlaşörma, işçiliğin ucuzlatılması. ekonomik kriz vs. sahiden ne- den kadınlanmızı özel olarak etkılememiştı? Nedenını bazı ıstatistık sayılar ıle bulabılırız. Türkiye'de 3 mil- yon 800 bın olan sıgortalı çalışan içinde zaten ancak 300 bın kadın ışçı var. Onlar da geneliıkle duşuk ücretlı ışlerde Sendikalarda üye olabilseler de sendika yönetimlerinde yoklar. Sonuç olarak ışten çıkarılmaları, ucretlerının asağı çekılmış olması özel dikkat çekmıyor, gündem konusu dahı edılmıyor. Kadınlarımızın gerisi mınerede? Toplumda yer alabılmış olan eğıtım görmüş kadınlarımız, 2.8 milyon olan memurlar arasında ancak bir 450 bin kışilik grubu oluşturmuşlar. Bağ-Kur kapsamında çalışan çok azı küçük işve- ren konumunda kadınlanmızı da katnca, sosyal güvenlik kap- samında, yasal üretim içinde yer alabılen kadınlarımızın toplamı 1 milyon civannda kalıyor. Sıgortalılar içinde 13 erkeğe karşı ancak 1, yasal işlerde çalışabilenler arasında her 9 erkeğe karşı bir kadın ış bulabıliyor Oysa toplamı 7.8 milyon olan tarımda çalışan- lanmızın yarısından bıraz fazlası, yaklaşık 4 mılyonu, ücretsız aıle çalışanı olarak kadınlarımızdan oluşuyor. Sonuç olarak 18 milyon 800 bin olan sivil istihdam içinde toplam 5 milyon kadın görünüyor. Kentteki çalışan 10 milyon içinde ise yasal kaydı olan işlerde sadeoe 1 milyon kadın var. Çalışma çağı nüîfusu- nun yansını oluşturan kadınlar ya evlerde ya da sosyal güvenlik kapsamı dışında kalan, yasadışı çok ucuz işlerde çalışmayı sürdü- rüyorlar Bız oturmuş kadınlarımızın üretim sürecındeki sorunlarını, eko- nomik krızın olumsuz etkılerını tartışmaya çahşıyoruz. Kadı- nlanmız ücretlı üretim süreci içinde doğru dürustyok kı, seslerini, sorunlarını, ekonomik krızın olumsuz etkılerını gur sesle yansıta- bilsınler. Nereden bakarsanız bakınız, kadın sorununda "Nerede kalmıştık?" dıyebılecek bir yerlere bıle gelebılmış değıliz. Yine de 8 Mart dünyada ve ülkemizde kadın hakları ıçın önemlı bir gün. Kadınlara ve kadın haklarına ınanan erkeklere kutlu olsun C R A N S - M O N T A N A BÜKREŞTE FORUM 21-24 Nisan 1994Romanya Hukumetı hımayesınde Ge ' Dtftt svvatdan en yüksek aJfljBHBTişısel temaslar kurmak şartıyla. boylan ne kadar obrsa otam, jirtcettor bu yeni pazarlara gırebılır. Bunu her sene daha da fazla olarak Craı»-Moniana^OHinVun<te görüyonjz" Jean Paul Cartefon Crans-Montana Fofum başkanı işadamları için... Bükreş konferansı, pazarları az tanınmış ve aynı zamanda çok çekici olan Merkez ve doğu Avrupa, Orta Asya, Arap ve Güney Akdeniz devletleri'ni bir araya getirmektedir. Polıtka davetlıleri Devlet Cumhurbaşkanlan, Başbakanlar, Ekonomi Bakanları, Bakanlar, Merkez Banka Başkanlan, Yüksek memurtar ve Uzmanlar. Bûkreşte 50 ülke ve çok sayıda KUTUHJŞ temsıl edıiecektır. Ekonomik ıştırakçılar Karar alan kışıler, Başkanlar, Yonetım heyetleri. batı ûtketerinden t$ adamları - davetlı ûlketenn ış heyetlerı. Orijinal br kavram Katılanlann sınırlı miktarda oJması, q adamlarının kendı aralannda ve pottıka adamlarıyla en yûksek sevıyelerde kışisel ve resmı olmayan temaslarda bulunmasım CRANS-MONTANA FORUM IN BUCHAREST Fondation du ForumUnıversale 3. Cours-de-Rive 1204 Geneva (Svvitzerland) Tel. 41-22-310.93 95 Fax 41-22-310.99 05 Telex 425 052 FOND-CH Karşıiaşmalan kolaylaştırmak amacıyla ufak komıteler şeklınde toplantılar ve yuvariak masalar tertıplenmıştif. Başltca gaye Tcan, sanayı ve malı anlaşmalara ve joınt venture sozleşmelenne varabılmek için polıtık ve ekonomik ıştırakçılar arasında kışisel ve dırefct temaslar kurmak. BİLGİ ALMAK VE YAZILMAK