Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 12 MART1994 CUMARTESİ
HABERLER
Solgelenekbozulmayacak
13 bin seçmenin oy kullanacağı Artvin'de SHP'nin şansı oylar bölünmediği takdirde fazla
MEHMETSARAC
ARTVİN - Bız önceleri "dağ kent" olarak
Mardin'i bilirdik. Yanılıyormuşuz.
Artvin'in nüfusu 20 bın. Yüksek, çok yüksek
dağlann üstüne kurulmuş. Tek manzarası var o
da yine dağlar. Hangı y önden Artvin'e gelirseniz
geiin sizi kentin eteklerinde bırakıyorlar. Bir ula-
şım araa. alıp yukanlara çıkanyor. Tıpkı asan-
söre binmiş gibi.
Yalnız şaşkınlığınız bitmiyor. Göz açıp kapa-
yıncaya kadar gcçen süre içinde dört mevsimi
yaşıyorsunuz. Çoruh Nehri'nin kıyısında yaz.
kent merkezinde bahar, biraz yukanlarda son-
bahar, Genya Dağı'nda ise kar var.
"Bu kentte poütikava dikkat!"
Biz de tehlike uzmanı gibi olduk. ama ne ya-
pahm ki her kentin dikkat edılmesi gereken 'teh-
likekrT farklı.
Ah şu anketier!
Daha Artvın'c incr inmez poliükanın kent in-
sanı ıçin ne kadar önemb olduğunu anlıyorsu-
nuz. Artvinli polıtıkayla yatıp politikayla kalkı-
yor. Sağın rîiçbir dö-
nem seçim kazan-
madığı kentte. bulun-
dugumıı/ günlerde
" anket savaşlarT. seçım
y\zısı tartışmalan ya-
şanıyordu. Yapılan
anketlerin sonuçlan
tam bir arapsaçına dö-
nüşmüş. DYP"nin
yaptırdıs biranketten
SHP. " SHP'nin
yapurdığından DYP
çıkmış. Bir "büyük"
gazeıemizin yaptırdıği
"dev seçim araştırması"ndan ise CHP. Şimdiler-
de yeni bir anket çalışması sonuçlanmak üzere.
Kentte bulunduğumuz mart ayırun ilk günle-
rinde anket kavgasının hala dumanlan tütüyor-
du. Tesadüf bu y a bir başka "büyük" gazete de o
gün Artvin'le ilgilı seçim yazısını yayımlamıştı.
Sonuçyınekavga.
"Büyük seçinı araştırması"nda CHP adayı ön-
de görünüyordu. Ancak SHP'nin ıddiası araştır-
ma için gelen arkadaşın önde görünen partililer
tarafından yönlendirildiğı şeklindeydi. Hatta
hatta bu işte bir "Nataşa"nın dahi kullanıldığı
iddia ediliy ordu. Yoğun eleştiriler alan gazete ye-
niden kentte seçim araşürması yaptırmak zorun-
da kalmışü.
Seçim yaası için bizden önce Artin'e gelen ga-
zeteci meslektaşımi7. CHP adayı Emin Özgün'-
den yana duygusal sozcükler kullanmış. Söz geli-
mi Emin Özgün ıçin "Kültürlü, vakur vedinamik-
ügi ile göz dolduran" demiş meslektaşımız. Mes-
lektaşımız bö> le dcmişti demesine ama "Şündi
bu Emin'den yana, taraflı bir vazı değil mi?" eleşti-
rileri bize yapılıyordu. 13 bın seçmenin oy kulla-
nacağj Artvin'de 11 siyasi parti 27 mart yerel se-
çimlerine katılıyor. SHP'nin belediye başkan
ARTVİN KÎMLÎKKARTI
Karadena
ıri
o
«
o
İlAdı: A rtvin
Belediye Başkanı: Kcıdir Halvaşi (SHP)
MesleğijEğitimi: Guzeteci
Borçları: 27'milyar TL.
Bütçesi: 40 milyar lira
Gelirleri: 20 milyar TL.
Şüfus artışı: Yüzde3.
İstihdam: 190 (memur ve işçi)
Gerçekleşen Projeler: Petrolistasyonu,
Cumhuriyet Caddesi, Betonparke tesisleri,
Kafkasör Tatil Köyü. bütün ara sokaklaraparke
döşenmesi, özel TVyayınlarının kente verilmesi,
Yenimahalle Belediye İlkokulu, Kreş, Çocuk
bahçesi.festival.
Adayİar:Seracettin Yazan
(DYP), Kadir Halvaşi ı SHP),
Şefik Demir f AN A P), Habip
Düzcan (RP) İşmail Akbulut
(DSP), Emin Özgün (CHP),
H.FahriTorun(MHP).
1991 Genelseçim sonuçlan:
SHP: 27.785. ANAP: 29.023.
D YP: 33.106, DSP: 5.346. RP:
9.290, SP: 762.
1989 yerel seçimlerinde
hangi parti kaç oy aldı?
m
r-.
SHP DYP ANAP DSP RP MÇP IDP
Emin Özgün (CHP) adayı aynı zamanda Artvin Belediye Başkanı da
olan Kadir HalvaşL Halvaşi iki dönemdir üst
üste belediye başkanı seçilmiş Artvin'de. Aday-
lar arasında en heyecanh olanı o. Üçüncü kez
belediye başkanlığını kazanarak rekor kırmak
istiyor.
SHP adayı Kadir Halvaşi söze.
"Önseeimi kazanıp geküm, sokakta
rahat dolaşı.vorum'" diye başlıyor ve
"Artvinli beni tanıyor. İki dönemdir
beiediye başkanlığı japıyorum. Çab-
şmalanmı kendim tanıamlamak isti-
yonım. Seçimleri alaeağrnı" dıyor.
Kadir Halvaşı'nın iki büyük
sıkjnüsı var. Biri seçim anketleri, dı-
ğeri CHP'liler. Anketlerin doğrulu-
ğuna inanmıyor. "adil" bir çahşma-
da SHP'nin birinci parti olarak çı-
kacağıru iddia ediyor. CHP'liler
içinse "Canavan kendimiz yarartık"
diyor. Şu anda CHP parti yönetı-
Habip Düzcan (RP)
mindekiler. bir dönem kendısiyle birlikte çalışan
arkadaşlanymış.
Halvaşi'ye CHP adayı diş doktoru Emin Öz-
gün'ün şansını soruyoruz. Halvaşi'ye göre Öz-
gün seçimi kazanamaz. Halvaşi. CHP'ye gelene
kadar birkaç parti değiştirmiş Özgün'ü. "Seçimi
kazansa bile hangi parti)e gkJer Allah bilir" diye
suçluyor.
Refah Partısı adayı İstanbul eski Adalar Millı
Eğitim Müdürü Habip Düzcan. Aslen Atvinliy-
miş. RPkendısinı Artvındeseçimikazanacakla-
nna ikna edince kalkıp gelmiş. Rakıplerirun ıd-
dialanna göre bu Artvin'e dördün-
cü gelişi ve kentin sorunlannı bil-
miyor. Düzean'a. "Neden poüti-
ka?" dive sorunca. "Her >iğidin
göolûnde bir asJan yatar" yanıünı
ahyoruz.
RP adayı Düzcan ve partililer
Türkiye'nin birçok ilinde olduğu
gibi Artvın'de de seçimlen kazana-
caklannı iddia ediyor. Refahlılar
özellikle de kadınlara gü\ endikleri-
ni belirtiyorlar. Çünkü Aminb
kadınlar şikayete gelip kendilerini
"Nataşa belasrndan kurtarma-
lannı istiyorlarmış. Refah adayı se-
çimi kazanırlarsa emniyet. vilayet desteğıyle
bunu başarabileceklenni belirterek. "Büivorsu-
nuz belediyeierin gcniş yetkileri var. sıkı önlemler
getireceğiz"' divor.
DSP adayı ısmail Akbulut Artvin'de sol parti-
lerin kavgasma nasıl baktığı sorumuza. "Biz
kavganın dışında ama secimierin içindeyiz" yanı-
ünı veriyor. Seçim anketlerinden DSP de şika-
yetçi. "Biz neredeyizr diyor Akbulut. DSP
adayı Akbulut. merkezde pek iddiab olmadıkla-
nnı belirterek. "Borçka, Murgul, Meydancık bel-
desinde iddialıyız, Yusufeli'nde de helki" diy or.
Art\inli poÜtikada birbinyle yanşıyor. Ancak
pohtik ortam çok yumuşak. Partililer en sert ifa-
de biçimi olarak birbirlerine zater işareti yapı-
yorlar. Bu işareün de iki anlamı v ar. Birincisi bil-
diğimiz anlamı. ikincisi ise iki milletvekili anla-
mma geliyor.(DYP-ANAP).
Bunlan bize aktaran DYP Artvin Belediye
Başkan adayı Seracettin Yazan. Yazan 27 mart
yerel seçim sonucunu. "Bugünkü durumda yüzde
70 DYP seçimi alır. Bizim rakibimiz yok" şekb'n-
deyorumluyor.
ÂNAP adayı Şefik Demir'le ise tüm ısrarlan-
mıza karşın görüşemiyoruz.
CHP'nin adayı. "Ağzına eümin değmediği .\rt-
vinli yoktur" dıyen diş doktoru Emin Ozgün.
Kendısıne ilk olarak kentte yaşanan SHP-CHP
"kavga"sını soruyoruz. Özgün "kavga" sözcü-
ğüne bile karşı. Israrla yaşarulanlann "kavga"
olmadığını iddia ediyor. Ozgün'ün SHP'ye ve
onun başkan adayı
Kadir Halvaşi've
bakjşı şöyle:
"SHP bizim kardeş
partimiz. Hiçbir şekil-
de ka>ga etmeyiz, ka\-
ga olamaz. Ancak sos-
>al demokrat ideoloji-
den taviz >erir isimleri
ön plana çıkarırsanız
ka>ga olur. Sos>al de-
mokratların önünde
bu secimde iki isim
\ar, Kadir ve Emin.
Partililer bu iki isim
konusunda karar verecekler. İki seçenekten birini
desteklevecek durumdaJar."
CHP adayı \ukaridaki sözieri söylemesine
rağmen Artvin'de kendilerine rakip gönderme-
diklerini sövlüyor. Diğer parti adaylan gibi o da
"Rakip yok" demekte ısrarlı.
'Sokaktaki adam'
Erzurum'da yaptığımız "mini seçim anketi"ni
Artvin'de de yapıyonız. 'Nalnız Artvin'deki çok
kolay olmuyor. Hemcn "parti ajanlan" yanımız-
da yöremizde belinyor. Halkjn görüşünü almak-
tan çok onlardan kurtulmaya çahşmak zamanı-
rruzı abyor. Esnaf da politikay a çok meraklı. Her
işyerine davet edibyoruz. Kısa arabklarla da olsa
seçim sohbetleri yapıy oruz.
Artin'dc sokaktaki sonuç pek şaşırtıa değil.
SHP ve CHP oylan başabaş çıkıyor. Yalnız ka-
rarsızlann sayısı bu iki partiden fazla. SHP ve
CHP'ninardından DYPve ANAPgebyor. Eğer
sol parüler birbirlenyle uğraşmayı sürdürürlerse
aradan bu iki partiden bınnın çıkma şansı var.
RP ise sandığın ancak "büyük süpriz
r
'i olarak
gözüküyor.
Seracettin \azar (BYP)
Elazığ^da solun mııudu sağdabölünme
\XRDAGÜL ERKOCA
Elazığ. karnaval havasında hazırlanıyor ye-
rel seçimlere. Seçim propagandalan sabah er-
ken saatlerde başlıv or sahura kadar sürüyor.
Kentin her yanı. ara sokaklar da dahil afişlerle
bayraklarla donatılmış. Taksılerde bile des-
tekledikleri partılerin bayraklan. adaylann fo-
toğraflan asılı. Sosyal demokratlann sabah
saatlerinde başlattıklan seçim çalışmalanna
sağ partiler genellıkle iftar sonrası dahil olu-
yor. Daha doğrusu radikal sağ'MHP. BBP ve
RP ile ortak aday çı-
karan SHP ve CHP
kıyasıya birmücadele
içinde. DSP ittifakta
yer almayınca sağ
umudunu sol oylann
parçalanmasına bağ-
Lımış. Sol ise dikkati-
nı.üçsağpartininbir-
birinden çalacağa oy-
lara yöneltmiş.
Elazığ'da Kara-
TT ı. i, ı-ı /c-nr.1 yalçın'ın mitingi sıra-
Halıs Yerhkaya(SHP) 5 i n d a y a ş a n a n ^ l a y l a r
"Ne oluyor 12 Eylül
öncesine mi dönüyo-
ruz?" tedirginliği ya-
ratmış Alevi kesimde.
ELAZIĞ KÎMLÎKKARTI
İl adı: Ehızığ
Belediye Başkanı: Behçet Susmaz(MHP)
Mesleği: İnşcıut Mühendisi
İstihdam: 1200 işçi memur
Bütçesi: 330 milyar lira
Gerçekleşen projeler: 21 mahallenin kanalizasvonprojesi
lamamlandı. İçrne Suyu Projesi sürüvor. Otobüs terminali
hizmeteaçıldt. Pissıt ve tasfiye tesisleritamamlamlı. Arölye
ve sosyal tesisler inşaatı hizmete açıldı. Seki: adet çocuk
parkı hizmete açddı. 30 'ayakm kavşak düzenlemesi vapıldı.
330hektar imaraaçddı ve imarplanı yapddı Harput ilçesisil
alanı olnıaktan çıkarddı ve nıevzi korıımaplanı tamanılandı.
43 adet iş makinası ve araç alındı.
Borçları: Borçsuz
Nüfus: Merkez 120bin, ilgeneli l20hin.
FarisAksakal(DYP)
DYP karışık
Elazığ. göçten en
çok etkilenen kentler-
den biri. Tunceli'nin
ve Bingöl'ün kırsal
bölgeleri Elazığ'a
göçmüş. 207 bin olan
merkez nüfusunun
300-350 bıne çıktığı
belirtiliyor. Göcün en olumsuz etkisi ise zaten
kentin başına dert olan işşizliğin çok büyük
boy/utlara ulaşması. Elazığ'da da yöredeki di-
ğer illerde olduğu gibi feodal ılışkiîer belirliyor
seçim sonuçlannı genellıkle. Şeyhlik etkisi
hala sürüyor. Merkezde yüzde 25lık oy
potansiyeli olan Palulular arasında şeyh-
münd iîışkisi aeçerlılığinı koruyor.
DYP II Başkanı Ramazan Emre, DYP'nin
güç kaybettığini kabul etmiyor ama partisinin
Elaağ'da biraz zor durumda olduğunu da
saklamıyor. Elazığ'daki işşizliğin en çok
DYP'ye \ urduğunu o da kabul ediyor.
Kamuoyu yoklamalannda yüzde 30"larda
görünen RP'nın Elazığ'da bu kadar güçlü ol-
madığını iddia ediyor bütün partiler. RP'nin
şansının DYP'deki kanşıklık olduğu. Palulu-
iann RP'ye kayma ihtimalinin yüksek olduğu
CM
kanısı hakim. Bunun yanı sıra göçle gelen.
yoksul insanlann ekonomik sorunlar nedeniy -
le maneviyata yönelebileceğine de dikkat çeki-
liyor. Hemen herkes. "RP'nin kazanmasımn
Elazığ gibi hassas bir ilde huzursuzluklara yol
açabileceği" konusunda görüşbirliğine varmış
durumda. Partiler. ağızbırlıği etmışçesine
"RP'nin Elazığ Belediye Başkanlığını kazan-
ması sıkıntı yaratır" diyor.
RP ise iddialı. Kuşkulan kendilerine ak-
tardığımızda.
"Herkese teminat '
veriyoruz, RP bü-
tün insanlann
inancına saygı gös-
teriyor ve göstere-
cektir" diyorlar.
Refah'ın 1963 do-
ğumlu belediye
başkan adayı
Hamza Yorul-
maz'a halkın özel-
likle Alevi kesi-
min. "Sıvas olaj-
larını unuta-
madığını.
sağcısının da sol-
cusunun da Elazığ'da Madımak otelleri yaratı-
Imasından kaygılandığını" söylüyoruz. Yorul-
maz, en başanlı belediye başkarîlanndan biri-
nin Sıvas Belediye Başkanı olduğu kanısında.
Aslında, Alevi vatandaşlardan oy aldığı id-
diasında olan yalnız RP değil. Alevi kesimi çi-
leden çıkaran MHP'nin. "Aleviler, SHP'nin
secilme şansı olmadığı için, RP tehükesine karşı
bu seçimlerde bize oy verecekler" iddiası.
1978 yılında, yani, şimdiki Belediye Başkanı
Behçet Susmaz'ın yine belediye başkanlığı
yaptığı günlerde. ülkücü komandolann üç
gün süresince kentte terörestirdiğini hala unu-
tamayanlar için bu iddialar kabul edilebilir
gibi değil. Hele. l. Harput Caddesi ıle Pertek
caddelerindeki Alevi esnaf için. dükkanlannın
yağmalandığı o günler hıç de o kadar gerilerde
kalmış görünmüyor. Bir lokanta sahibi. "Ol-
maz kardeşim. Kim diyorsa ki Aleviler MHP'-
ye O) vercek. \alandir. Olmaz öyle şey" diye
infıal gösteriyor id-
dialar karşısında.
Behçet Susmaz
MHP adayı olarak
iki kez Elazığ Bele-
diye'sinin başına
geçmiş. 1977'de ve
1989'da. Susmaz.
"Üçüncü kez seçi-
Ali Koç(ANAP)
1989 yerel
seçimlerinde
hangi parti kaç
oy aldı?
8
CM
51
DYP RP MÇP SHP ANAP DSP IDP
me giriyonım ve
Elazığ'ı çok iyi tanı-
yorum" dıyor. Sus-
maz'a göre Refah
tehlikesi insanlan
MHP'yeyaklaştın-
yor. Her ne kadar
diğer partiler Beh-
çet Susmaz'ın başkanlığı döneminde Elazığ'a
hizmet getirmediğini yalnız kente cila çektiğıni
iddia etse de o halkın kendi hizmetlerinden
memnun olduğunu belirtiyor.
DSP. önceleri SHP ve CHP ittıfakına
katılmış. Daha doğrusu DSP il başkanı da
olan belediye başkan adayı Ethem İlbay ittifa-
ka "kendisinin aday olmayacağını" belirtmiş.
Ancak parti müfettişı gelip de Elazığ'da DSP'-
nin aday çıkartması gerektiğine karar verince
seçime gırmek durumunda kalmış.
BBP ise Elazığ'daki tarikatlardan destek alı-
yor. Kentte bulunan Aczmendiler. Fettulahçı-
lar ve Süleymancılar bu seçimlerde BBP için
çalışıyor. Eski Ülkü Ocaklan Başkanı Zülfîi
Canpolat BBP'nın adayı. Canpolat. hem
MHP hem Refah'tan oy alma iddiasında.
ANAP da eski bir MHP'liyi. Ali Koç'u aday
göstermiş. İl İkinci Başkanı Âhmet Kaya. "Di-
namik bir gençlik var. Onlann olurunu ala-
cağunızı umuyoruz" diyor.
SHP ve CHP'nın seçim ittıfakı solda sevınç
yaraımış. Fırat Üni-
versitesi. Veteriner
Fakültesi Veteriner
Tarihi-Deontoloji
Bilim Dalı Başkanı
Dr. Halis Yerükaya
SHP'nin adayı.
Kentte Baykal ve
Karayalçın afışleri-
nin arasına asılmış
Yerlikaya'nınki.
Yerlikaya. bu seçim-
lerde Elazığ'da oy
patlaması bekledik-
lerinı söylüyor. "40
yıldır belediyevi
alamadık. Bu seçim-
lerde devrim yapa-
cağız"diyor.
Sağda'RP ve DYP
hariç tüm adaylann
MHP kökenli olması
sağ oy lann bölünme-
si anlamına geliyor
SHP için. O yüzden
de seçımin favorisi
olarak kendilerini
görüyorlar. Hoş ikti-
darda olmanın deza-
vantajı yok değil. Halk zaman zaman SHP'ye
olan küskünlüğü nedeniy le Yerlıkaya'nın
bağımsız aday olması durumunda şansının
daha büyük olacağını söylüyor. Özellikle
Sıvas olaylan. Demirel'ın köşke taşınması ve
memurlann sendikal haklannın hala verilme-
miş olması. SHP'ye küstürmüş sosyal demok-
rat seçmeni.
Ancak Karayalçın mitingi sırasında mey-
dana gelen olayiar nedeniyle sosyal demokrat-
lar yeniden kenetlenmiş ve seçimler için canla
başîa çalışıyorlar. İttifak gereği İl Genel Mecli-
si üyeleri CHP'den göstenliyor. Belediye Mec-
lisi üyelikleri ise tek sıralar SHP'ye. çift sıralar
CHP'ye olarak dağıtılmış.
YARIIV: Trabzon
Behçet Susmaz(MHP)
ARAYIS
TOKTAMIS ATES
ÖzeUeştinne.Bir bayram arıfesınde guzel şeyler yazmak ıstıyor in-
san. Ama yazacak güzel bir şey bulmak iyice zorlaştı.
Pahalılık bir yandan, Güneydoğu sorunu bir yandan, iş-
sizlik bir yandan... Bu arada bir de kamu kuruluşlarında
çalışan işçilerin işsiz kalma korkusu var.
Geçenlerde birtelevizyon programında, özelleştirme-
den birinci dereceden sorumlu bir bürokrat ilginç bir
'amaçdeğişimi'nden sözetti. "Artık"dedi, "bizim ama-
ctmız gelir sağlamak değil, verimlilik sağlamak olmuş-
tur." Ne çabuk amaç değiştirebiliyor insanlar, ne çabuk
bir başka amaç öncelik kazanabiliyor...
Insanın aklına doğal olarak "Bu durumda öncelikle
verimsiz KİT'leri elden çıkartmak gerek " düşüncesi ge-
liyor. Programın sunucusu da aynı hususa dikkat çekti.
"Hay/r"dedi yüksek bürokrat, "Meselesandığınızkadar
basit değil. Zira bugün verimli görünen kimi KIT'ler,
eğer büyük yatırımlar yapılmazsa kısa sürede verimsiz
halegelir."Me önceliğin "telefona" (PTT'nin T'sine) ve-
rileceğini bir kez daha vurguladı. Devletin 12 Eylül son-
rasında ciddiyetle ele aldığı ender konulardan biri olan
'telekomünikasyona' dökülen trilyonlar uçup gidecek gi-
bi görünüyor. Mümtaz Sosyal Hoca'nın tüm çırpınmala-
rı boşuna...
Birkaç gün önce de değindim. Bu 'süper üstatlar' aca-
ba neden kamu bankalarını öncelikli olarak özelleştir-
mezler? önceki akşam Uğur Dündar'ın Arena 'sında
izledim. Emlak Bankası, Ataköy sahil şeridindeki 10-15
trilyon değerindeki toprağını, geçen yıl vefat eden bir
zata 'yap-işlet-devret' modeline göre 48 yıllığına kirala-
mış. Böyle kiralama mı olur? Tapusunu verseler daha
iyiydi. Bugün yapılan tesisin 48 yıl sonra nesi kalır? Ban-
kanın aldığı yıllık kira 1-1.5 milyar lira. Üstelik süre dol-
duktan sonra ne olacağı da pek belli değil. Kim öle, kim
kala... Şimdi 'varisler' bu avantayı sürdürmeye çalışı-
yorlarmış. Elbette sürdürecekler. Bu mu 'verimlilik', bu
mu, 'etkinlik?' Bizim özelleştirme şampiyonları devlet
bankalarına neden el atamıyorlar? Hangi dosyayı açsa-
nız iğrenç kokular geliyor...
Yıllardan beri kimilerinin dilinden 'özelleştirme'den
başka laf duymaz olduk. En modern teknolojiyle yapılan
en verimli çimento fabrikaları Fransızlara peşkeş çekil-
di. USAŞ, birkaç yıllık kazancı bedeline (gene yabancıla-
ra) elden çıkartıldı AKTAŞ, Anadolu yakasındaki elekt-
rik dağıtımına el koydu; millete kök söktürüyor. Devlet,
elinde bulunan değerli kimi hisse senetlerini sattı. Ve
tum bunların sonunda elde olunan net gelir 400 mılyon
dolar. Evet yanlış okumuyorsunuz. Tüm bu gürültülerin
sonunda elde olunan net gelir, on yılda 400 milyon dolar.
Bu parayla Fransızlara satılan çimento fabrikalarını ya-
pamazsınız...
Aslında 'tıkandılar.' Her yıl devletin ödemek zorundâ
olduğu borç taksitleri vefaizleri, bütçenin neredeyseya-
rısını götürüyor. Bir yerlerden para bulmak için çırpını-
yorlar. Elde-avuçta ne varsa satmaya hazırlar. Büyük
laflar etmelerine bakmayın, dertleri 'günü kurtarmak.'
Türkiye'nin iç borcu 350 trilyon olmuş. Seneye neredey-
se 350 trilyon faiz ödenecek. Sırf bu faiz kalemleri bütçe-
yi perişan etmeye yeter.
Yazımın başında söz ettiğim yüksek bürokrat, özelleş-
tirmeden bu yıl 4 küsur milyar dolar, 1995'te de 18 küsur
milyar dolar beklendiğini söyledi. Bu rakamlara ulaşa-
mazlar ya, diyelim ki ulaştılar. Doların şu andaki kuru
üzerinden düşünürsek, bu sene beklenen özelleştirme
geliri, kabaca 100 trilyon lira. Sadece iç borçların faizi
300 trilyonun üzerindeyken bu 100 trilyon neye yarar?
Hangi yaralarını sarabilir?
Geçenlerde Mülkiyeliler Birliği'nde Brendan Martin
adındabir Ingilizuzman, 'DünyadaÖzelleştirme'kor\u\u
bir konferans vermiş. Mülkiyeliler Birligi Dergisi'nin
1994 şubat sayısına ek olarak geldi. Bu çok önemli kon-
feransı bir başka yazımda bağımsız olarak ele alaca-
ğım. Ancak bugün de 'İngiliz Özelleştirmesi' konusun-
daki görüşlerine kısaca değinmek istiyorum.
Şöyle diyor Brendan Martin: "...İngiltere'de kendisine
özelleştirmeyi merkez alan bu politikaların, ekonomik
büyüme ve refah getireceği iddia ediliyordu. Halbuki3-4
seneden beri ingiltere, son 50 yılın en büyük durgunlu-
ğunu yaşamaktadır. Herkes için zenginlik yaratılacaktı.
Ama İngiltere'deki yoksulluk ve mahrumiyet düzeyleh
nesillerdir görülen en yüksek düzeye ulaşmıştır. Bugün
Londra da bir dilenciye rastlamadan ya da sokakta mu-
kavvaların arasında yatan bir kişiye rastlamadan on
dakika bile yüruyemezsiniz. Özelleştirme ayrıca Ingil-
tere'nin bütçe açığını azaltacaktı. Oysa bugün ingiltere'-
de bütçe açığı butün dönemlerin en yüksek düzeyine
ulaşmış bulunmaktadır. ingiltere'de özelleştirme öyle
bir kültür yaratacaktı ki, bireysel sorumluluk yerleşecek-
ti. Oysa bugün toplumda sorumluluk tümüyle çökmüş
bulunmaktadır. Aynı zamanda topluluk olma duygusu
da sarsılmıştır. Ve yeni bir kültür doğmuştur. Bu kültür-
de sadece birey önemlidir, toplumun genel çıkarları bir
anlam ifade etmemektedir..."
Biz de hızla aynı yere doğru gidiyoruz. Yoksa biz bu
noktayı çoktan aştık mı?..
\ot: Tümokurlarımın Ramazan Bavramı'nıkutlarım.
Seçim kazanı
DSP Edirne başkan adayı:
Gündemi Ecevit belirliyor
FİKRİ YALIN
EDİRNE - DSP'den Edirne
Belediye Başkanlığı için aday
olan Edirne Serbest
MuhasebeveMalı
MüşavirlerOdası Başkanı
Sabri Taşkın, Traky a'da
belediy e başkanlığı kazanma
yolunda ıddiah olduklan
illerden birinin Edirne
olduğunu, milletvekiliği
seçimlerinde olduğu gibi bu
yörenin DSP'y e karşı
sev gisinin azalmadığını
belirtti.
Partilerinin genel başkanı
Ecevit'in ülke gündemini
belirlediğini, son olarak
laikliğe yönelik saldınlar
konusunda ay lar önce uyan
yaptığını. bugün ise gericilere
kucak açanlann laiklik
savunuculuğu yaptığını
kaydettı.
Partilerin kısır
çekişmelerinde bıkan
seçmenlerin Edirne Belediye
Başkanlığı için kendilerine oy
vereceklenni. belediye meclis
üyelerini belirlerken en çok
Edirne'nin sosyal ve
ekonomik yapısını göz
önünealdıklannı belirterek.
"Bizim arkadaşlarımız
arasında mesleki daığılraa
baküdığında.
yöremizin ekonomik tablosu
ortaya çıkar. DSP olarak
farkİı bir belediyecilik anlayışı
getirmek amacındayız.
Edirne'mizin Avrupa şehri
olduğunu öteden beriye söyler
dururlar. Bugünkü
görünümüne bakıldığında
sıradan bir şehirden farksız.
Çev re sonınları y ıllardır
ihmale uğramış. şehrin
dolayları çöplükten
geçUmiyor. Bundan utanç
duymalıyız.
Yine sanav i kuruluşları
nehirlerimizde canlı
bırakmadı, artıkların yıllardır
nehirlerimize akıtıyorİar
aldıran yok. Bunlan
Edirnemiz için hayati önem
taşıyan konular oîarak
göriiyoruz"dedi.
Mahallelere getirilecek
belediye hızmetlerinde o
yörede oturan halka
danışacaklannı, laf olsun
diye hizmet etmeyeceklerini
kaydeden Taşkın,
"Belediyeierin olanakları
zaten kısıtlı, yerinde
kullanmak zorundayız.
Aksi halde bazı mahallelere
yeterinden fazla
hizmet gclirkcn, kenar
mahallelerimizde
olduğu gibi, bazılan
mahnım kalır."