Katalog

12 MART1994 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER 11 Christopher'a anlamlı karşılama • Dış Haberler Servisi- ABDDışişleriBakanı Warren Christopher, Çin hükümetinin muhaliflere karşı tutuklama kampanyası başlatmasının üzerine gerginleşen Pekin - Washington ilişkilerinin ele ahnacağı Çin ziyaretine dün başladı. ABD'nin 'Çin'in iç işlerine kanşmasına izin vermeyeceğini' açıklayan Pekin hükümeti. dün bir muhalif lideri daha tutukladı. Çeçenlerçaüşü: 13ÖIÜ • MOSKOVA(AA)- Rusya'ya bağlı Çeçen Cumhuriyeü"nin başkenti Grozni'de silahlı gruplar arasında önceki gece çıkan çatışmada. ilk belirlemelere göre 13 kişi öldü. İnterfaks Ajansı'nın Grozni polisine dayanarak verdiği haberde, çatışmanın hangi taraflar arasında ve neden çıktığı konusunda bilgi verilmedi. Haberde, silahb gruplardan birinin lideri olan Ruslan Labazanov'un da çatışmada ağır yaralandığı belirtildi. Denktaş:Güvenlik konseyi bizimle • LEFKOŞA(AA)-BM tarafından Türk ve Rum taraflanna verilen güven arttıncı önlemlerle ilgili taslak. KKTC Cumhurbuşkanı Rauf Denktaş başkanlığında önceki gün yapılan toplantıda değerlendirildı. Konunun ba> ramdan sonra Meclis'te de değerlendirileceğini kaydeden Rauf Denktaş. "İyi niyetJe vezaman kaybetmeden çalışıyoruz. Sanınm ölçü bu olmalıdır" diye konuştu. Eskibakana yargı yolu •TOK YO (AA) - Japonya Parlamentosu. rüşvet almakta suçlanan eski İskan Bakanı Kişiro Nakamura'nın yargılanabilmesi için dokunuimaziığını kaldırdı. Eski İskan Bakanı. parlamento karanndan birkaç saat sonra savcının emriyle gözaltına alındı. Savcı. eski İskan Bakanı'nı Kajima İnşaat Şirketi'nden 10 milyon yen (yaklaşık 95 bin dolar) rüşvet almakla suçluv or. Kanadenizfitosu tartışması • MOSKOVA(AA)- Ukrayna'nın doğalgaz ve petrolden kaynaklanan borçlanna karşılık. Karadeniz Filosu'nu Rusya'ya vermesinin şu anda gündemde olmadıgı bildirildi. Karadeniz Filosu'nun Ukrayna Komutanı Vladimir Beskaravaini. yaptığı açıklamada. Karadeniz Filosu'nun 1995 yılı sonuna kadar Ukrayna ve Rusya arasında eşit şekilde paylaşılacağını kavdetti. CIA'da pevizyon • W ASHINGTON (AA) - Amerikan Merkezi Haberalma Teşkilatı (CI A) Başkanı James Woolsey. bir süre önce eski SSCB ve Rusya hesabına casusluk yaptığı ortaya çıkanlan Aldrich Ames olayından sonra CIA"nın. baştan sona revizyona tabi tutulacağını söyledi. NVoolsey, üç aşamalı bir planın yürürlüğe konduğunu belirterek. teşkilatın baştan sona gözden geçirilerek zararlann genel bir değerlendirmesinin yapılacağını bildirdi. Mandela karşıtı Bophuthatswana yönetimi, halka karşı yardımına koşan ırkçı beyazlarla çatıştı G, Afrika'da ırkçıkargaşaDış Haberler Semsi - Güney Af- rika'da ilk kez tüm ırklann katılı- mıyla yapılacak genel seçimler arife- sinde yükselen gerginlik, kağıt üze- rinde özerk Bophuthatsvvana bölge- sine ırkçı beyazlann baskınıyla pat- ladı. Çatışmalarda en az üç beyaz ölürken, çok sayıda kişinin de yara- landığı bildiriüyor. Demokratik seçimleri tehlikeye sokan olaylar, Bophuthatsvvana'nın ırkçı beyazlara yakın lideri Lucas Mangopenin, aşın sağcı beyazlann AVF partisi ve Zulu lideri Mongo-- şuthu Buthelezi'nın lideri olduğu İnkatha Özgürlük Partisi ile birlikte bölgesinin de seçimlere katılmaya- cağını açıklaması üzerine başladı. Nelson Mandela nın lideri olduğu Afrika Ulusal Kongresi (ANC) yanlısı Bophuthatsvvanalılar, per- şembe günü gösteriler düzenleyerek Mangope'nin seçimlere katılmama karannı protesto ettiler. Gösteriler- de çıkan çatışmalarda I kişi öldü, 36 kişi de yaralandı. Başkent Mmabat- hoda dükkanlar yağma edildi. Mangope ve hükümeti ise kayıplara kanştı. Bunun üzerine Mangope'nin yar- dımına koşan aşın sağcı AVF'liler ile neonazi AWB Partisi militanlan. önceki gece konvoylar halinde Bop- huthatswana'ya girerek. başkent Mmabatho yakınlanndaki bir hava üssüne yerleştiler. Sayılan 5 bini bulduğu bildirilen aşın sağcı beyaz- lar. daha sonra pikaplarla dağılarak Mmabatho ve çevresindeki kasaba- larda denetimi ele geçirdiler. Dostluk bozuldu Bu gelişmeler üzerine Mangope yönetimi, dün bilinmeyen bir yerde toplanarak. ülkede olağanüstü hal ilan etti. Seçimlere karşı olan aşın sağcı ittifakın sözcüsü olan Bophut- GÜNEY IRAK Güney Afrika polisi TransvaaTda Afrika l lusal Kongresi vanlısı göstericilere ateş açıyor. (Fotoğraf:REUTER) hatsvvana Devlet Bakanı Rovvah Cronje imzalı bildıride hükümet kuvvetlerinin duruma hakim oldu- ğu ve neonazi beyazlann yardım önerisının "düştüğü" açıklandı. Bil- diride. "Bophuthatsvvana'da AVVB varlığında hükümetin Mlgisi ya da rı- zası >oktur"denildı. Bildiriden sonra Bophuthatsvva- na güvenlik kuvvetleri, ırkçı beyaz- lan bulunduklan yerleşim merkez- lerinden çıkartarak, yerlerini alma- ya başladılar. Ancak ırkçı beyazla- nn uzaklaştınlması sırasında yer yer çatışmalar çıktı. Vİafikeng kasabasında polisle ne- onaziler arasında çıkan çatışmada üç beyaz öldürüldü. Görgü tanı- klan. polisin. karakol yakınlannda bir neonaziyi öldürdüğünü. ikisini de yaraladıktan sonra kurşuna diz- diğini söylediler. Mafikeng'de silah seslen duyulduğu ve ölü sayısının daha çok olduğu bıldiriliyor. Güney Afnka'da ANÇ'nin ısrarlı mücadelesı ve dünyadan gelen bas- kılara boyun eğerek, 27 nisanda si- yahlann da katıldığı genel seçimlere gitmeyi kabul eden beyaz azınlık. ırkçılığına kılıf uydurmak için "yurt" (Homeland) kavramını or- taya atmıştı. Buna göre. her toplulu- ğun kendi özgün kültürünü sürdü- rebilmesi için ülke. kağıt üzerinde özerk, hatta hağımsız yurtlara bö- lündü. Ancak "iş", beyazlann böl- gesindeydi. Pasaportlarla gelerek madenlerde boğaz tokluğuna çalı- şan siyahlara, yılda yalnızca bir ay yurduna dönerek, ailesini görme iz- nı veriliyordu. Mangope. ANC'nin seçimleri kazanması durumunda ik- tidannı kaybedeceği düşüncesiyle Bophuihatsvvana'yı seçimlere sok- mama karan alınca. yaşadığı fiili köleliğe son \ermek isteyen halk. Perşembe günü ayaklandı. Ayak- lanmalann. neonazi beyazlarla itti- fak halindeki Zulu lideri Buthelezi'- nin karargahının bulunduğu L lundi yurduna da sıçrayabileceği belirtili- yor. Halk Cephesi'ne yönelik baskılar sürüyor Tutuklamalar Nahcivan'asıçradı KENAN BİLİZ ERZURLM- Azerbaycan- da Haydar Aliyev yönetiminin Halk Cephesi yöneticilerine yönelik başkent Bakü'de sür- dürdükleri baskılar sürerken. tutuklama kampanyasının Nahcivan'a sıçradığı bildirildi. Nahcivan Halk Cephesi yet- kilileri, önde gelen yöneticile- rinden Zahid îslaimov'un dün sabah polis tarafından tutuk- landığını söylediler. Öte yandan. Azerbaycan Cumhurbaşkanı Haydar Ali- yev 'in eski cumhurbaşkanı Ebulfez Elçi- bey'i tutuklat- maya çalıştığı söylentileri yayılırken Elçi- bey. Cumhuri- yet'e tehlikede olmadığını söyledi. Halk Cephesi Baş- kanı Arif Rahi- moğlu da Elçi- bey'e yönelik bir hareketin ülkede iç sava- şa yol aça- cağını belirte- rek Alivev'in şaramaz. Böyle bir hareket kar- deş kanı döker. Halk Alivev'in bir kurtarıcı olmadığını gördü. Ekonomi alabildiğine kötiiye gidiyor. Azerbavcan'ın o kadar yeraltı ve yerüstü kaynağı >ar. Bunlar değerlendirilemivor. Alhev, Rusva'ya göz kırpıvor, Çin'e dönüyor. Türkiye'ye kur yapıyor. Aldatmaca politika- larla ıtereye varacak? Halk açlıktan kıvranıyor. Cephede hala kalıcı başan sağlanamı- yor. Ruslara bazı şeyleri verirse belki Ermcniler durur. Ama bunu göze alamaz. Eğer böyle bir olay gerçekleşirse, elimize silah alıp sa- vaşırız. Clkeji karanlığa kimse götüremez" dedi. Azerbaycan'- da Aliyev ile El- çibey arasında ince hesaplaşma sürerken, Hay- dar Ali>ev. cum- hurbaşkanlığına geldikten sonra Bakü'de bulu- « nan Halk Cephe- si genel merkez binasını ka- patmış çok sayı- Elçibey-Tutuklanacakmı? d a ^p^ u v e s i n j bunu göze alamavacağını söy- de tutuklamıştı. Telefonla bağ- ledi. Azerbaycan'da devrik cum- hurbaşkanı Ebulfez Elçibey ile Haydar Aliyev gerginliği de- vam ediyor. Aliyev'in Deste köyüne hükümet kuvvetleri gönderdiği yolundaki haberle- ri doğrulayan Elçibey. "Deste ve Evci köylerine zaman zaman Nahchan polisi geliyornıuş. Belki çevrede keşif yapıvor- lardı. .Ama Keleki">e kadar gel- meye cesaret edemezler. Böyle bir hareket ülkede kardeş kanmın akmasına, iç savaşa >ol açar. Haydar Aliyev'in gücü azaldıkça bana yönelik tutukla- ma düşünebilir. .Ama bunu ba- lantı kurduğumuz Nahcivan Halk Cephesi merkezinde gö- rüştüğümüz Azerbaycan Halk Cephesi Başkanı Arif Ra- himoğlu, Aliyev yönetiminin baskılannın sürdüğünü be- lirterek ".Azerbaycan Demok- rat Partisi sekreteri ve üniversi- te hocası Avdın Kasımoğiu, Çağdaş Turan Partisi yönetici- leri, Milli Musavat Partisi yö- neticilerinin bir ktsmı tutuk- landı. Hükümet kuvvetlerinin Elçibey'in kaldığı köyün çevre- sine gelmeleri haikın tepkisini ölçmeye vönelik. Gördükleri tepki karşısında geri adam atı- vorlar"dedi. ğlıyor.Filistinli kadın, Eriha'daki gösterilerde İsrail asktrkrince öldürülen oğlu Osman ..ı c^.i Arafat'tan İsrail ordusuna El Halil katliamı suçlaması: KatliamdanisrailaskerlerisorumluDş Haberler Senisi - Filistin Kurtu- luş Örgütü (FKÖ) lideri Yaser Arafat. El Halil katliamının arkasında İsrail askerleri ile Yahudi yerleşimcilenn ol- duğunu söyledi. İslami Dıreniş Hare- keti HAMAS'ın El Halil'de yaşayan Yahudi şerleşimcileri tehdit etmesi üzerine Muse\ilerin bölgeyi terk etme- ye başJadıklan büdirildi. FKÖ lideri Arafat. Fransa'da ya- yımlanan Fıgaro gazetesine verdiği de- mecinde "El Halil katliamı İsrail or- dusu ve silahlı ^ ahudi verleşimciler tara- fından planlanmış ve düzenlenmiştir. İsrail ordusu katliamdan sonra geri çe- kilen Yahudi verleşimcileri konımak için, El Halil Camii'nden kaçan Müslü- manların üzerine ateş açmıştır" ifadesi- ni kullandı. FKÖ lideri. El Halil kenti dışında Yahudi yerleşimciler için e\ ler oluştur- duğunu. ancak bunlann üçe birinin boş durduğunu beirterek. "Neden Yahudi- ler şehrin içine yerleşmeye çalışıyorlar? Neden şehirdeki Filistin ev lerini ele ge- çirmeye uğraşıyorlar" şeklinde konuş- tu. Arafat, aynca 13 eylülde İsrail ile Fi- listinliler arasında Washington'da % aı ı- lan anlaşmanın gerçekleşmemesi duru- munda. Ortadoğu'nun bir çatışma ve Balkanlaşma sürecine gireceğini belirt- Ij. HAMAStehdidi Ajanslar. HAMASın El Halil kentı çevresinde vaşayan Yahudıleri bölgevi terk etmeleri çağnsı üzerine kentıe pa- nik yaşandığını haber \eriyorlar. Ajansİar. aşın dinci Yahudilerin bölge- yi terk etmeyi reddettıklerini belirtır- îcen. uzlaşma yanlısı Yahudi verleşim- cilerin ise panik içinde eşyalannı lop- layarak akrabalannın \anına taşınma- ya başladıklannı haber veriyor. İsrail Konut Bakanlığı da evlerini terk eden \e zor durumdaki 2Ü aılenın e\ kiralan için a\da 250 dolar \erme>ı kabul ettiğini açıkladı. İsrail tanhinde ilk dela Yahudılerce kutsal sayılan cuma gününde Ağlama Du\an'na ibadet etme\e giden Muse- vılerin üzerlennde silah bulundunnala- rına ızin verilmedi. Bu arada. Rus\a Dışışleri Bakanı Andrei Kozirev, resmi hir zi\arettc bu- lunmak için dün İsraıl'e gilti. Dün İsrail Başbakanı İzak Rabinc Rusya Devlet Başkanı Boris Neltsin'ın bir mesajını ileten Kozirev'ın bugün de Tunus'a geçcrck Arafat ile görüşmcM beklenıvor. Bu arada. El Halil katliamını işleyen Baruch GoJdstein'in eşı M>riam AFP"- ve vapıığı açıklamada. katlıam gecesı eşinden kuşkulandığı ıçın İsrail polisinı uyararak kocasını tutuklamalannı iste- diğinı söyledi. Goldstein. polislerin ise kendisini ciddiye almadiklannı belirtti. Şiilere napalm saldınsıDış Haberler Servisi - Irak Devlet Baş- kanı Saddam Hüseyin'e bağlı birliklerin, Irak'ın güney kesiminde Şiilere karşı bü- yük bir saldın başlattığı ve napalm bom- bası kullanılan saldınlarda çok sayıda sivilin öldüğü bildiriüyor. İngiliz Muhafazakar Parti milletvekili Emma Nicholson önceki gün Londra'da düzenlediği basın toplantısında, hükü- met birliklerinin 27 şubatta güney Irak'- taki Amarah bölgesinde Şiilere karşı saldınya geçtiğini söyledi. Nicholson'ın tanıklann ifadelerine dayanarak verdiği bilgiye göre, dört zırhlı ve piyade bölü- ğünün katıldığı saldın sırasında napalm bombası ve fosfor gazı kullanıldı. Nicholson, hükümet birliklerinin sal- dınsında çok sayıda Şii'nin öldüğünü, yüzlerce kişinin de yaralandığını söyledi. Irak'a birçok kez ziyaretle bulunan İngılız milletvekili. İran-Irak sınınndaki mülteci kamplannda hayat şartlannm çok kötü olduğunu, kolera, difteri ve is- hal gibi hastalıklann çok yaygın olduğu- nu belirtti. Emma Nicholson, basın toplantısında uluslararası kamuoyuna Saddam yöne- timinin güney Irak'taki bataklık bölgede yaşayan Şiilere yönelik saldınlan kına- ma ve Bağdat yönetimine karşı harekete geçme çağnsında bulundu. Irak islami Devrim Konseyi ise İran'- ın başkenti Tahran'da yaptığı açıklama- da Nicholson'ın iddiaîannı doğrulaya- rak Birleşmiş Milletler'in Şiilere yönelik 'katliamr derhal durdurmak için hareke- te geçmesini istedi. Orgüt. uluslararası kamuoyunun Irak'a BM kararlanna uyması yolunda baskı yapması çağnsında da bulundu. RUSYA 1991darbe lideıleriııiıı davasısürecek Dtş Haberler Servisi - Rusya'da Yük- sek Mahkeme. dün 1991 yılında başan- sız darbe girişimınde bulunan komünist liderlerin davasına dcvam edilmesi kara- n aldı. İtar-TASS'ın bıldirdiğine göre, Rus- ya'da Yüksek Mahkeme. Partamento'- nun 1991 darbesinden sorumlu muhalif liderlerin affedilmesi karannı geri çevire- rek davanın yeniden ele alınmasını kara- laştırdı. Davanın ne zaman başlayacağı konusunda bir bilgi verilmedi. Yüksek Mahkeme'den vapılan açıkla- mada. karann başsavcılığın ricası üzeri- ne alındığı belırtihrken. dava için gere- kirse yeni hakimler atanabileceei bildiril- di. 1991 yılında Sovyetler BirliğTnin son Devlet Başkanı Mıhail Gorbaçov'u de- virmek amacı>la başansız bir darbe gid- rişiminde bulunan asken liderlerin yargı- lanmasına 1993 yılında başlanmış. an- cak dava sonuçlanmadan ve kesin bir karara vanlmadan Rusya Parlamen- tosu'nun alt meclisi Duma'da geçen ay yapılan oylamada liderler affedilmişler- di. BORU HATTI ABD'den petrol vizesiyok A.\KARA(Cumhurivet Büro) Türkıve ve ABD arasında Ankara'da vapılan iki- li görüşmeierde. Kerkük-Yumurtalık boru hattında 3.5 vıldır bekleyen petro- lün boşaltılması konusunda VV'ashing- ton'un katı tutumunu sürdürdüğü göz- lendi. Amerikan E\ımbank kredısivle hayata geçınlmesı planlanan BanşSuyu projesi dc. Türk-Anıerikan ikili göriiş- melerınde ele alındı. Temaslannı tamamlavarak önceki gün Türkive'den av nlan ABD'nin Av ru- pa ve Kanada işlerinden sorumlu Dışiş- leri Bakan Yardımcısı Stephen O\man. gazetecılerin sorulan üzerine. boru hat- tında bekleven yaklaşık 7.2 milyon varil petrolün çıkanlmasının. ancak Iıak'a uvgulanan Birleşmiş Mılletlerambargo- su delınmedcn gerçekleşebileceği yokııı- daki ABD politikasını vineledi. ALPARSLAN TÜRKEŞ ve ™ jjp ^ Dr.AHMETVEFİKALPIe O\)ULDLI Rana Özergin'in hazırlayıp sunduğu SIRADIŞI programının bu haftaki konukları, MHP Genel Başkanı Alparslan Türkeş ve MHP İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan Adayı Dr. Ahmet Vefik Alp.Programda herşeyin başı aşktır diyen Alparslan Turkeş, sevgiyi anlatacak. Çocukluk anılanndan da sözedecek olan Türkeş ilkokulda okuldan kaçtığını, ancak çok başarılı öğrenci olduğunu da belirtecek. 12Mart Cumartesi 22.30