Katalog

1S ŞUBAT1994SALI CUMHURİYET2 SAYFA KULTUR Her şeyekarşınfestival sürüyor6-Ankara Uluslararası Film Festivali 25 Şubat- 6 Mart tarihleri arasmda gerçekleştirilecek Bu yıl festivale yeterli destek sağlanamadığı için bazı bölümler, açıkoturumlar, sergiler, karikatüryanşması ve seminerler yapılamayacak. Aynca yanşmalardaki para ödülleri de verilemeyecek. Kültür Servisi-Bu yıl altıncisı gerçekleştirilecek olan "Ankara Uluslararası Film Festivali'' 25 şubat-6 mart tarihleri arasında düzenleniyor. Kültür Ba- kanlığı'nın desteğiyle düzenle- nen festival bu yıl büyük zor- luklarla gerçekleştirilecek. Fes- tivalin gerçekleştirilmesi bir ara tehlikeye düştüğü için prog- ramdaki "Türk Sinema Tari- hi'\ Açıkorurumlar. Sergiler. Karikatür Yanşması, Sinetnada GöJdürii adlı seminer ve en önemlisi de yanşmalardaki para ödülleri kaldınldı. Buna karşın festival. Kültür Bakanlığı ve Ankara Büyükşehir Belediye- si'nin ve Sheraton Ankara Hotel and Towers'in katkılanyla, zor- luklarla da olsa gerçekleşiyor. Festivalin amacı; dünyada büyük ölçüde tekelleşmiş bulu- nan ticari film dağıtım kanal- lanrun dışında kalan fılmleri. yönetmenleri, oyunculan, se- naryo yazarlannı, ülkemiz sine- masındaki yeni sinemaalan, si- nema emektarlannı, kısa filmi, belgeseli. kısa fılmcileri ve bel- geselleri tanıtmak ve seyircile- rin sinemayı daha iyi anlama- lannı sağlamak olarak özetleni- yor. 200'e yakın filmin gösterile- ceği festivalde 35 mm'lik fılmler Kızılırmak. Kavaklıdere ve Me- gapol sınemalannda. diğer film- ler ve video gösterimleri ise Al- man Kültür Merkezi. Fransız Kültür Merkezi, Vakrfbank ve Amerikan Kültür Merkezi sa- lonlannda izlenebilecek. Festivalde bu yıl; "Uluslara- rası Canlandırma Filmleri Yan- şması". "Ulusal Kısa Film Yan- şması", "Ulusal Belgesel Film Yanşması" ve "Uzun Metrajlı Ulusal Film Yarışması" yapıla- cak. Festivalde aynca; "Dünya Kısa Filmlerinden Örnekler", "Fransız Animasyon Tarihi", "1961-1988 Yıllan Arasında ttalyan Canlandırma Filmleri'" ve "Dünya Sinemasından ör- nekler" adlı bölümler yeralıyor. 6. Ankara Uluslararası Film Festivali'nin ilgj çekici bölüm- lerinden biri olan "Uluslararası Canlandırma Filmleri Yan- şması". Bu yü ikincisi yapılacak olan yanşmaya 9 ülkeden (Al- manya. Arnavutluk, tngiltere, İtalya, Kanada, Özbekistan, Polonya. İsviçre ve İsveç) 20 film kaülıyor. Bu fılmlere Ulu- sal Canlandırma Yanşmasf- nda ödül alan üç film de katıla- cak. Yanşmanın seçici kurulu; Jiri Barta(Çek Cumhuriyeti), Gany Ahmetbekoviç Kistaov (Kazakistan), Gianelberto Ben- dazzi (İtalya) ve Tahsin Özgür- Renoir'm 'Büyük Yandsama' ve Başar Sabuncu'nun *Y olcu' dan(yanda). Irfan Tözüm'ün 'Kızkuksi Aşıklan'fijmindeNurseli tdiz ve Beklan Algan. (Türkiye) gibi çeşitli ülkelerden gelen tanınmış canlandırma sa- natçılanndan oluşuyor. Bu bö- lümde yanşacak fılmler Fransız Kültür Merkezi salonunda üc- retsiz olarak izlenebilecek. 1988 yılından beri düzenle- nen Kısa Film ve Belgesel yan- şmalan bu festivalde de gittikçe daha fazla önem kazanarak de- vam ediyor. İki yıldır festivalde Ulusal Kısa Film ve Ulusal Bel- gesel Film yanşmalan ayn ayn düzenleniyor. "16 mm<35 mm", "video" ve "canlandı- rma" dabnda düzenlenen " Ulu- sal Kısa Film Yanşmasf "nın se- çiciler kurulu; Bilgin Adalı. De- niz Derman. Memet Baydur, Tahsin özgür ve Mario Levf- dehn oluşuyor. Bu yıl yanşma- ya katılan 66 film Aİman Kültür Merkezi ve Vakıfbank Salonu- nda ücretsiz olarak izlenebilir. Seçici kurulu Hilmi Erikan. İbrahim Demirel. Kezban Gü- leryüz, Korkmaz Alemdar ve SeynanLevent'denoluşan" Ulu- sal Belgesel Film Yanşmasfna katılan filmleı de Vakıfbank Salonunda ücretsiz olarak izle- nebilecek. Bu yıl "Uzun Metrajlı Ulusal Film Yanşması" bölümünde 16 yerli film yeralıyor. Bu böiüm- de; Tunca Yönder'in "Ağnya Dönüş", Mahinur Ergun'un "Ay Vakti", Ragıp Taranç ve Fai'k Kartelli'nin "Bir Düğün Masalı". Yavuz Özkan'ın "Bir Sonbahar HikayesT. Zeki De- mirkuruz'un "C Blok", Ali Öz- gentürk'ün "Çıplak", Yavuz Turgul'un "Gölge Oyunu". Ca- nan Evcimen İçöz"ün "Hoşça- kal Umut". Şahin Gök'ün "Kı- zılırmak Karakoyun", frfan Tö- züm'ün "Kızkulesi Aşıkları", Ersin Pertanın "Tersine Dün- ya", Semir Aslanyürek'in, "Va- gon", Tomris Giritlioğlu'nun "Yaz Yağmunı", Başar Sabun- cu'nun "Yolcu". Memduh Ün'- ün "Zıkkımuı Kökü" ve Erden Kıral'ın "Mavi Sürgün" adlı filmleri yanşacak. "Dünya Kısa Filmlerinden Örnekler" bölümünde ise 18 film gösterime girecek. Özel bö- lümde Fransız Animasyon Si- neması'nın 40 yılı ve İtalyan animasyon tarihi yer alıyor.Bu bölümde gösterilecek fılmler Fransız Kültür Merkezi'nde üc- retsiz olarak izlenebilir. Festivalin "Dünya Sinema- sından Örnekler" bölümünde İtalya, İsrail, Çek Cumhuriyeti. İsveç, Romanya. Almanya, İn- giltere, Macaristan ve Fransa sinemalanndan retrospektifler- le birlikte toplam 25 film göste- rime sunulacak. Bu bölümde; İtalya'dan Bru- no Bigoni'nin "Velena-Zehir". Aurelio Grimaldi'nin "La Dis- cesa Di Acla a Floristella-Acla'- nın Floristella'ya İnişi", İsrail- den Amos Gutman'ın "Ama- zûıg Grace" ve Savi Gavison"un "Shuru". Çek Cumhuriyeti'- nden Jan Severak'ın "Elemen- tary School-tlkokul", İsveç'ten Staffan Lamm'ın "Granpa's Joumey-Büyükbabanuı Yolcu- luğu", Suzanne Osten'in "Speat Up! It's So Dark-Konuş Hadi! öylesine Karanlık ki" ve Danıl Bergman'ın "Sunday's Child- ren- Pazar Günü Çocukları". Fransa dan Dan Pitanın "Ho- tel de Luxe-Lüks Otel". Alman- ya'dan Thomas Mitscherlich'in "Die Denunziantin-Sorumluluk Sorunu" ve Wolfgang Becker'in "Child's Play-Çocuk Oyunu". İng'ltere'den Derek Jarman'ın "Wittgenstein" adlı fılmlerin Kızılırmak ve Kavaklıdere si- nemalannda izlenebilir. Altı yönetmenin toplu gösterisi Bu yıl festival çerçevesinde gösterime. değişik ülkelerden altı vönetmenin retrospektifieri girecek. Macaristan'da 1981 yılında yitırdiğimiz ünlü yönetmen Zoltan Huszarik'in üç uzun. dört kısa olmak üzere 7 filmi gösterilecek. Tüm filmografi- sinden oluşan bu gösteride 1965 yılında çektiğı atlar üstüne link bir ağıt olan "Elegia- Ağıt". şı- irsel ve sıradışı bir film olan "Capricci-Kapris". Barcelona ve Berlin Film Festıvallerinde büyük ödülü alan "Angelus- Melekler". "Apiacere-Beğendi- ğiniz Gibi" adlı kısafilmleriizle- nebilir. Yönetmenin bu bölüm- de: 1971 yılında gerçekleştirdiği "Szinbad-Sinbad". genç usta Tivadar Csontravy'yi konu alan ve yönetmenin 1979 yılında gerçekleştirdiği "Csont- vary" ve 1969 yılında Venedik Film Festivali'nde ikinci olan "Amerigo Tot" adlı uzun met- rajlı filmleri de izlenebilecek. Festival kapsamında doğayı işleven bir kavram, aşkın bcn- zeri. arzulann tasanmı. sapkın bir ön plan olarak yorumlayan ve filmlerinde avant-garde bir üslupla işleven Jean Renoir'ın; "La Regle du Jeu-O\unun Ku- ralı". "La Grande İllusion- Büyük Yandsama". "La Crime de M.Lange-Bay Lange'in Su- çu", "Les Bas-Fonds". "Boudu Sau>e Des Eauxsaint- Eau\sa- int Nehrinden Kurtanlan Bou- du" adlı filmlen gösterilecek. Bu bölümde aynca David Thomson'un Jean Renoır belge- seli de yeralacak. 1943 Chicago doğumlu yö- netmen Jon Jost da bu sene altı filmiyle festivalin retrospektif bölümüne katılacak. Aynca Çek Cumhuriyeti'nden Ulusla- rarası Animasyon Filmleri seci- ciler kurulu üyelennden Jiri Barta ve Kazakistan'dan Gany Ahmetbekovitch'in ağırlığı kısa filmlerden oluşan retrospektif- ieri ver alacak. 'Hayaü güzeUeştirmekçokkolay!' HayatCokCüzel Yazan: Anton Çehov/ Çevi- ren: Huraman Nevruzova / Oyunlaştıran ve yöneten: Ka- ma Ginkas/ Sahne tasanmı: Sergey Barhin / Müzik: İ. Des- yatniİcov / Kostüm: Aslı Tülü- oğlu / Işık: Cem Safran / Oynayanlar: Gülsüm Soydan, Selma Köksal, Yasemin AJkaya, Celal Perk DİKMENGÜRÜN UÇARER Üç genç kadının kurduğu bir toplu- luk "Oyuncular." Yasemin Alkaya, Selma Köksal ve Gülsüm Soydan. Ti- yatroda sıradan olmayan bir şeyler yapmak için. bir araya gelmiş ve ara- lanna konuk oyuncu olarak Celal Perk'i de alarak Rus yönetmen Kama Ginkas'ın kapısını çalmışlar... Gın- kas'ı 2. Uluslararası Istanbul Tiyatro Festivali'nden anımsıyoruz. "Yeral- tmdan Notlar" o festivalin en başanlı oyunlanndan biri olarak kaldı akıllar- da. Yine "Oyuncular"a dönecek olur- sak, Kama Ginkas'la görüşme, ardı- ndan olumlu karşılanan bir tasan ile gelen devlet desteğı, yoğun bir çalışma ve Tarlabaşı'ndaki Manastır'ın (ISM Istanbul Sanat Merkezi) ikinci katı- nda izleyiciye "Hayat Çok GüzeT diye sesleniş. Konan ölçütlere göre aamsanma- yacak bir miktar olan devlet desteği- nin hemen hepsi yönetmen, sahne ta- sanmı ve kiraya gittiği için "Oyuncu- lar"! zor günler bekliyor. Duyunınun 'Hayat Çok Güzel* adlı o) unda Yasemin w Alkaya, Selma Köksal, Gülsüm Soydan ve Celal Perk rol alıyorlar. yeterli olmaması izleyici açısmdan so- run yaratıyor kuşkusuz. Genç seyirci- nin ilgisini bekliyor "Hayat Çok Gü- zeL" Sponsor mu? Hele şu dönemde kolay kolay gerçekkşemeyecek bir düş. Aynca koca koca kuruluş- lanmızın tiyatroya pek sıcak bakü- kJan da söylenemez. Her şeye karşın yine de "Hayat Çok Güzel!" "Hayatı iğrenç mi buluyorsunuz? Saçma!.. Ha- yatı guzelleştirmek çok kolay... Eğer mutlu olmak istiyorsanız, daima, hatta kederli ve hüzüniü anlannızda bile dü- şünmelisiniz ki daha da kötüsü olabüir- di..." "Hayat Çok Güzel", "TekhT ve "Evlenmek İsteyenlere ÖğütJer'' Çe- hov'un gazetelerde basılan üç fikrası. "Köpekli Kadın" ya da "Köpekle Do- laşan Kadın" ise bir öykü. Kama Gin- kas bu çalışmalan oyunJaştınrken bir anlamda ön oyun olarak gördüğü fı- kralarda oyunculan farkh doğaçlama- larla özgür bırakmış. Bunu yaparken o bölümlerin özünden aynlmamış. Bölümler birbiri içine girerken oyun- culan giysileriyle, küçük gösterileriyle, söz oyunlanyla birer sirk soytansı ola- rak yorumlamış. Soytanlar kimi za- man kendileri oluyorlar, kimi zaman oyun kişileri ve Çehov'un duyarlı, hat- ta biraz da trajik mesajlannı komik bir dille aktarmayı amaçlıyorlar. Yönet- men alışılagelen Çehov entonasyon- lannın dışında bir anlatım biçimi yeğ- lemiş. Dünyanın kalp atışlan günü- müzdeartık öylesine hızlı ki... Kama Ginkas da bu hıza ayak uy- durarak yazan hem bugünün hızlı temposu içine sokuyor. hem de "Kö- pekli Kadın"da olduğu gibi onun duy- gu zengini kişilerini bir kez de yönet- menin gözünden tanımamıza neden oluyor. Özellikle sirk atmosferinden esinle- nen sahnelerde oyunculuğa vönelik aksaklıklar göze çarpmı\or değil. Bu aksaklıklar yönetmenin Moskova'ya erken dönmesine bağlanabilirmi? Yo- rum herhalde salt asal çizgileri çizmek değildir. bütün üzerinde son dakikava kadar çalışmayı da gerektirir. Sahne tasanmı "Hayat Çok Güzel"- in en çarpıcı yönlerinden biri. Ma- nasür'ın dört duvan Sergey Barkin'ın yaklaşımında sankı bir deniz kıyısına dönüşüyor. Bir yanda kumsal, öte \ anda çakıl taşlan, kıyıya çekilmiş bir vindal ve alabildiğıne uzanan mavi bir ufuk. Çakıl taşlannın çıkarttığı sesler _\a da sandahn gıcırtısı. zincir sesleri simgesel anlatımın bir parçası. Müzik deaynı simgeselliğin altını çiziyor. "Kö- pekli Kadın"da bu anlatım daha da öne çıkarken Çehov'un dünyasıyla bütünleşiyor. Oyunculann hem anlatıcı işlevini üstlenmeleri hem de Gurov ve Anna'- nın o duyarlı ilişkilerini yaşamalan bu bütünün bir parçası. "Insan, sınıriarı zorlayarak düşüncesinde bir gerçeğe ulaşmak için çaba verirken tutunacak bir dal anyor" diyen Kama Ginkas. Çehov'un dünyasında çıkıyor bu arayışa ve izleyicileri de birlikte götü- rüyor. Çehov kişilerinin en belirgin özelliklerinden biri değil midir zor ya- şam sınavında hep vaşama isteğiyle dolu oluşlan? Evet, yine de "Hayat Çok Güzel..." Etds Batur'danyenibir kitap Kültür Senisi - Enis Batur'un "Gütenberg Gökadasına Gezı"" adlı kitabı Yapı Kredi Yayınlan'ndan çıktı."Yazı U\garlığı" varlığını sürdürecek mi? Yannki kuşaklara, yazı uygarlığı adına iletilecekler neler olacak? Ve nihayet. "yazma eylemi" günümüzün ve yakın geleceğin sürekli bir gelişmeyi yaşayan "ekranlan" karşısında ne ölçüde bir rekabet şansına sahip olabilecek? Enis Batur, "Gütenberg Gökadasına Gezi" adlı kitabında yukardakilerin ve benzeri sorulann yanıtlannı, dünya yazın ve düşünce mirasının temsilcilerinin tanıklıklanyla anyor. Montaigne, Canetti, Borges, Hesse, Bartheş gibi adlann yanı sıra Nurullah Ataç, Nermi Uygur, İlberOrtaylı, Ahmet Haşim, İlhan Berk gibi "bızden" olanlann da kalem, kağu. kitap, kütüphane, okumak, yazar, yazmak konusundakı düşüncelerini kendi kalemlerinden okuyoruz. Dünya Kitap'in 28. sayısı çıktı Kültür Senisi - Dünya Kitap'ın 28. sayısında "Türk Lirası'nda kan, yayıncılıkta can kaybı" başhğı alünda döviz krizi ve archndan gelen % 13'lük devalüasyonun yayın dünyasınaetkileri kapak konusu olarak işleniyor. Yayınalar Birliği'nin hükümeti eleştiren sert bildirisinin de yer aldığı dergide, yayıncılar, yazarlar, kitapçılar, kağıtçılar, basımevi sahipleri İconuyu tartışıyorlar. Derginin bu sayısında Tarık Buğra ıle Barlas Özankça'nın söyleşisi, Tomris Uyar'ın izinşiz antoloji haarlanmasına ilişkin sert eleştirisi, Özdemir İnce'nin medya düzenine yazarlannmalzemeolmamalanyönündekiilginçyazısı, îrfan Külyutmaz'ın "ziboşlar ve şarkıa yazarlar" hakkındaki görüşleri de yer alıyor. Dünya Kitap'ın 11 şubatta yayımlanan 28. sayısında Edirne'den Kars'a yazınımızda Türkiye'de İzmir'i Mehmet Başaran, Halk Kültürü Kitaplan'nda Tekirdağ'ı Sabri Koz. Ankara'daki edebiyat olaylannı M. Mahzun Doğan anlatırken Türk Tarih Kurumu Başkanı Yusuf Halaçoğlu da kurumun '94 etkinliklerini dile getiriyor. Korkut Akın, Ayşen Anadol, Tahir Erol Denizci ve Cem Erciyes'in tanıtım yazılannın yer aldığı dergide yirmi dört yayınevinden onlarca kitap da tanıtılıyor. « • Baydar Ozcanhn başarısı Kültür Senisi - İtalya'da her sene "Voci Nostra-Bizim Sesimiz" adıyla yayımlanan antolojinin düzenlediği yanşmada ödül alan şair Baydar Özcan Isviçre'de yaşıyor. Türkiye'de "Boşuna mı Bu Hasret" ve "Aydın Fikir Değjştirmiş" adlı kitaplan yayımlanan sanatçı, Uluslararası İsviçre Sanatçılar Derneği Yönetim Kurulu üyesi olan Özcan, derneklerinin amaçlannı fakirçocuklara yardım, kültürel köprü. yazarlann kitaplannı tanıtmak've basmak olarak açıklıyor. 1990 yılında resmen kurulan'ljü dernek 1984 yılından beri faaliyetlerini sürdürüyor. Bangladeş ve Etiyopya'daki çocuklar için konserler düzenleyen derneğin amaçlan arasında uluslararası bir sergi ve uluslararası bir sanatçılar balosu düzenlemek de yer alıyor. Sahnede Türk-Yunanişbirtiği Türkiye ile Yunanistan arasında zaman zaman gerginlikler yaşanmasına karşın, Türk ve Yunanlı sanatçılar ortak proje üretiyor. Ankara De\ let Opera ve Balesi'nde başkoreograf olarak başanlı çalışmalar yapan Merih Çimenler. çahşmalannı Avrupa'ya taşımayı başardı. Koreograf Merih Çimenler, Yunanistan'ın Atış Modern Dans Topluluğu ile birlikte senaryosunu Ülkü Ayvaz'ın yazdığı "İmgeler" adlı eseri sahneleyecek. Merih Çimenler Atış Modern Dans Topluluğu Başkanı Theodoros Terzopolos'un ortak bir eser sahnelenmesi için kendisini davet ettiğini ve toplulukla protokol imzalamak üzere Yunanistan'a gideceğini söv ledi. Çimenler, eserin söz dağılımını Tamer Levent'in yaptığını ve eserde Mikis Theodorakis. Albıno Adacio ve özgün bir kaval solo kullanmayı planladığını söyledı. Resimhane Kataloğu Kültür Servisi - Çalışmalan halen devam eden ve en eski ressamlanmızdan günümüze Türk Resim Sanatı için çalışmış veçabşmakta olan tüm sanatçılan bünyesine almayı hedefleyen "Resimhane Kataloğu'nun bir sene içinde tamamlanması bekleniyor. Kataloğu hazırlayan Horhor Sanat Galerisi yöneticisi Metin Özkaya. Türk resim sanatındaki arşivîeme eksikliğinin giderilmesi ve gelecek nesillere toplu bir bilgi birikimi bırakıp. ilerde daha iyilerinin yapılmasına olanak sağlanması amacına yönelik buçalışmaına sanat galerilerinin de ellerindeki dökümanlan vererek yardımcı olduklanna değinerek: MimarSinan Üniversitesi'ne bağlı Resim ve Heykel Müzesi arşivinden de izin alarak çalışmalara başlanıldığını belirtü. Daha şimdiden 1200 ressama ulaşılançalışmalarda bütün bilgilerkarşılaştınlarakendoğru bilginin tıtizlikle bilgisayara geçirildi. Kavram Yayınları'ndanyeni kitaplar Kültür Senisi - Handan tpekçi'nin "Geriye Dönüşlük" adlışiirkitabı Kavram Ya>ınlan'ndançıktı. Şimdiye kadar hiçbirdergi v b. yerde şiirlerini yayımlanmamış, uzun yıllardırşiirleriyleçalışan Ankaralı birşairin ilk kitabı. Şiirler ağırhkla hesaplaşma şiirleri. Kitabın bir özelliği de var: Eki olan ilk şiir kitabı. Yine Handan Kaynak'ın bir uzun şiir/masal çalışması. kendi desenleriyle birlikte ek olarak okura ulaşıyor. Ekin adı: Deniz Kİzı. Jacquesde Launav 'm "Gizli Diplomasi" adlı kitabı da Kerem Kurtgözü'ünçevirisiyleyayımlandı. Launay'ın kısıtlı ama yoğun birdönemden, İkinci Dünya Savaşı yıllanndan çıkarak yaptığı biraraştırma. MektupJar, anılar ve belgelerledesteklenerek açık olmayan. resmen kabul edilmeyen "diplomatik" çalışmalan anlatıyor. Kısaca, casusluğuişliyor. TSVden 'Darispan'ın Çilesi' TRABZON (AA) - Necati Zengin ve Gürcü yönetmen Lali Nikoladze tarafından kurulan Trabzon Sanat Tiyatrosu, 'Darispan'ın Çilesi' adlı oyunu sahneleyecek. Necati Zengin, oyunun, Gürcü yazar David Kldiaşvili'nin Türkçeye çevrilen ilk eseri olduğunu belirterek sahneye koyacaklan ilk oyun olarak seçilen "Darispan'ın Çilesi'ni Süreyya Tamer ile yönetmen Lali Nikoladze'nin Türkçeye çevirdiğini bildirdi. Bu oyunla turneye çıkmayı düşündüklerini de belirten Zengin, yurt içinde Giresun, Ordu. Artvin ve Ankara turnelerinin kesinleştiğini, buradaki gösterilerde oyunun yanı sıra Türk ve Gürcü folklorundan örnekler sunacaklannı sözlerine ekledi.