Katalog

12 SUBAT1994 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA EKONOMI 11 Ay sonundaki devalüasyon üretime yansımayınca, yüksek kapasite kullanım oranlarına erişildi sana run son ffunleri• İmalat sanayii geçen yıl yüksek talepten kaynaklanan üretim artışını, devalüasyonun ocak ayının son günlerine rastlaması nedeniyle yılın ilk ayında da korudu ve yüzde 82.3'lük kapasite kullanım oranına erişti. Para krizinin olumsuz etkisinin bu aydan itibaren hissedilmesi ve sanayi üretiminin gerilemesi bekleniyor. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - İmalat sanayii geçen yılki canlılığını. bu yılın ilk ayında da korudu. Ayın son günlerine rastladığı için de\ alüasyondan elülenmeyen imalat sanayii, ocak ayında yüksek kapasite kullanım oranlanna ulaştı. Devlet tstatistik Enstitüsü (DlE), ge- çen yıl ocak ayında yüzde 79.8 olan ka- pasite kullanım oranının, bu yılın a>nı ayında yüzde 82.3"e yükseldiğini açı- kladı. DİE'nin 574 işyerinde yaptığı imalat sanayii a>lık eğilim anketi yayınlandı. İmalat sanayii işyerlerinin üretim. satı- şlar ve fiyatlara ait 1994 yılı ocak ayı ger- çekleşme durumu ile ilgilı göruşlerinin ve şubat ayı beklentisine ilişkin sonuçlann açıklandığı ankete göre ocak ayı tam ka- pasite ile çalışmama nedenlerinin başı- nda. yüzde 47.7 ile iç pazarda talep yeter- sizliği yer aldı. 1992 yılı ocak ayına göre, geçen yıl ocak ayında yüzde 43.3 olan iç pazarda talep yetersizlıği, bu yılın ocak ayında yüzde 47.7 olarak gerçekleşti. Geçen yıl yüzde 17.4 olan ıç talep yetersizliği, bu yıl yüzde 17.8, geçen yıl yüzde 3.6 olan mali imkansızlıklar, bu yıl yüzde 7 oldu. Açı- klamaya göre aynca yüzde 3.7 olan yerli mallarda hammadde yetersizliği. bu >ıl yüzde 2.7. yüzde 4 olan işçilerle ilgili me- seleler yüzde 3.3 ve yine geçen yıl yüzde 3 olan ıthal mallarda hammadde yetersiz- liği ise yüzde 3.6 olarak gerçekleşıi. DİE'nin açıklamasına göre işyerleri- nin. 1994 yilı ocak ayına ilişkin görüşleri. bir önceki yılın yine ocak ayı hakkındaki görüşleri ile karşılaştınldığında işyerleri "Bu ayda üretimin azakiığı, hammadde fiyattarının ve satış fiyatlannın yükseldi- ği, yurtiçi satışlartnın ise arttığı" görü- şündeler. Yine aynı işyerlerinin 1994 yılı şubat ayı beklentileri bir önceki yılın şubat ayı beklentileri ile karşılaştınldığında. ışyer- leri "Satış fiyatlannın ve hammadde fi- yatlannın artacağı, üretimin ve yurtiçi satışlarıııın ise 1994 yılı şubat ayında, önceki yıJın aynı ayına göre azalacağı" beklentisındeler. Üretim konusunda. işyerlerinin geçen yıl ocak ayında yüzde 34.5'i artış belirtir- ken. bu yıl ocak ayında yüzde 22.6'sı artış. yüzde 43.8'i ise azalış behrtti. Geçen yıl şubal ayında yüzde 24.l"i artış. >üzde 28.2"si azalış beklerken 1994 yılı şubat ayında yüzde 29.7'si artış. yüzde 31.1'i ise azalış beklediklerini belırıtiler. Yurtiçi satışlan için ise, aynı işyerle- rinde, 1993 yılı ocak ayında yüzde 32 artış, yüzde 40.7 azalış, bu yıl ocak ayı- nda yüzde 22.8 artış, yüzde 56.4 azalış olduğu bildirildi. Geçen yıl şubat ayında yüzde 33.7"si artış, yüzde 27.2'si azalış belirten işyerleri, bu yıl şubat ayında ise yurtiçi satışlarda yüzde 23.6 artış. yüzde 36.3 azalış bekliyorlar. Satış fiyatları Satış fiyatları konusunda da işyerleri. geçen yıl ocak ayında yüzde 41.3 artış, y üzde 1.7 azalış, bu yıl ocak ayında yüz- de 65 artış, yüzde 0.6 azalış olduğunu be- lirttiler. Marketler bir araya geldi; Eyüp, hipermarketle tanıştı İçki sigara yok, meyve suyu verelim YENİ ÜRÜN Pınar'dan garnjtür sos S öğüşetveet salataları ilebirlikte yenilmek üzere Pınar tarafından üretilen garnitür sos piyasaya çıktı.Ozel formüllü mayonez, baharat vesalatalıkparçalarından oluşan garnitür, toplu tüketim birimlerine ve evlereyönelik olarak hazırlandı. 250 gramlık cam kavanozlardasatılan garnitür sosun, dayanma süresı bir yıl. Fıyatı ise 18 bınlıra. • Duvarlar renklenecek M ımarlann dış cephe tuğlalarında farklı renk ve detay aramalarına artık gerek kalmadı. Işıklar Holdıng tarafından Ingılız standartlarında üretilen renklı pres tuğla binalara renk ve soluk getirecek. Kahverengıden sarıya, kırmızıdan maviye uzanan zengin renk dağarcığı ve dokulu yüzeyı sayesinde pres tuğlalar, sıva ve boya gerektirmiyor. "TS4562Klinker Tuğlalar"ınstandardında jjretilen pres tuğlalar ısı, ses ve su ızolasyonu sağlıyor. Su Teinrne oranı yüzde 7'den düşîJk olan renkli pres tuğlalar, minimum 550 kg/cm kare basınca dayanabılıyor. Pres tuğlanınpazarlamave satış ışlemlerı Işıklar Pazarlama tarafından yürütülüyor. • Bilgisayarlar daha akıllı D ünyanınenbüyükdısk üreticıleri arasında yer alan Amerikan Seagate firması tarafından üretilen "FlashBellek". iltek firması tarafından Türkıye'ye getırıldı. Yüksek teknolojı ürünü olan dısketlerın, geniş bilgi depolama bırımleri bulunuyor. Mekanik aksamı olmayan. katı hal dısketinden oluşan sistemin hafızasındaki bilgileri saklaması için pil veyasürekli enerji kaynağı gerekmiyor. Üzerinde PCMCIA kartyuvası bulunantümbılgısayarlararahatçauygulanan Flash Bellek, dığer PC'lerde PCMCIA uyarlayıcı kart yardımıylakullanılabılıyor. Kapasiteleri 1.8MBile42MB arasında değışen Seagata Flash Belleklerın bılgi depolama kapasitesi sıkıştırılarak iki katınaçıkanlabiliyor. Hata bulma ve gidermeyeteneğinesahıp akıllı dısketlerın fiyatları ise dövize endeksli. KDV hariç fıyatlar 300 dolar ile 3 bin dolar arasında değişiyor. • B akkalların pabucunu dama attıran marketler, külahı hipermarketlere kaptırdı. Bu yüzden bakkallar marketleşırken, marketler de birleşerek "hipermarketleşme" sürecine girdiler. 70 marketin bir araya gelerek kurduğu Istanbul Marketler Birliği de (İSMAR) günümüz şartlarma ayak uydurarak, hipermarketlerzincirininilkhalkasını Eyüp'teoluşturdu. lObinmetrekarelık açık, 6 bin metre karelik kapalı alan üzerine kurulan hipermarket, Kağıtfiane, Alıbeyköy, Silahtarağa, Rami ve Küçükköylülere hizmet vermeyi hedefliyor. Marketler Birliği'nin dört üyesi tarafından çoğul sermayeyle kurulan Ismar, bölgedeki ilk hipermarket olma özelliğınidetaşıyor. Taşeronla çatışılacak ' 'Her işi uzmamna bırakmalı" diyen hıssedarlar, kafeterya, çiçek, gıyim ile evcıl hayvanların yanı sıra baştataze balık, unlumamullerveçikolatalıürünler olmak üzere bazı gıda ünıtelerini taşerona vermışler. İki ana bölümden oluşan hıpermarketin günlükalışverışünıtesinindışındaçocuk oyuncakları, evcıl hayvan ve aksesuarları, süs eşyaları, baharat, gıyecek ile salonçıçeklerı bulunuyor. iki kışiden oluşan tüketıci danışma servısi bozuk ya da uretım hatası bulunan bütün ürünlerı değıştiriyor. Içki-sigara yok 15 bıne ulaşan geniş ürün yelpazesine sahip hipermarkette çelik tencereden şampuana, muhabbetkuşundanduvar saatıne kadar her şey bulmak mümkün. "Bulunmayanlar veya unutulanlar" arasında yalnızca içki ve sigara var. Hipermarketten alışveriş eden kişılerın sigara ıhtiyaçlarını gıdermeleri için en yakın benzinciye kadar gitmeleri gerekiyor. içki almak ısteyenler ise tekel bayisı aramak zorunda. Çocuklar unutulmamış Küçük bir alan üzerine kurulmuş çocuk oyuncakları reyonunda peluş oyuncaklardan, çocuk arabaiarına kadar herşey var. Reyonun tam ortasında ise "çocuk dünyası"adı verilen küçük bir kreş oluşturulmuş. Alışveriş eden anne ve babaların ücretsizfaydalanabıleceğı mıni kreşte, 1970'li yıllarda marketlerin yaygınlaşmasıyla zor günler yaşayan bakkal- lar, çözümü örgütlenip market kurmakta bulmuşlardı. Bu şartlar altında kurulan İstanbul Marketler Birliği, hipermarketleşme yolunda ilk adımını Eyüp'te attı (Fotoğraf: KAAN SAĞANAK) jetonlarla çalışan altı büyük oyuncak yer alıyor. Oturmak için sandalye veya oturak konulmayışı, dıkkatlerı hemen jetonlu oytıncaklar üzerineçekiyor 5 bin lıralık jetonlarla iki dakıka çalışan oyuncaklar, "ucretsiz"diye bılınen kreşın faturasını acaba kaça çıkaracak? Et ve tavuk ucuz Fiyatlara şoyle bir gozatıldığında ucuzluk bazı urünlerde hemen fark edilıyor Manav reyonunda muzun kilosu 25 bınden, greyfurtun kılosu 6 bindensatılıyor. Unlu mamuller reyonunda fiyatlar hemen hemen pıyasayla eşdeğer Ekmeğın tanesı 4 bin lıradan satıhrken fıstıkh baklavanın kılosu 100 bin lıraya ulaşıyor. Balık reyonunda çupra ve kalkanın kilosu 200 bin lıra. Hipermarkette et ve tavuk ürünlerı bol ve ucuz. Tavuğun kılosu 29 bin 900 lıraya satılırken tavuk goğsu 30 bin liradan, tavukbutu 35 bin lıradan alıcı buluyor Yemeklık kıyma etıketı 65 bin lirayı gösterirkenköftelıkkıymadafıyat74 bine çıkıyor. Dana biftek ise 85 bin lira.B ANTALYA REKLAMCILAR DERNEĞİ K U R U L D U Bizler ; Reklamcılığın raesleki ve ticari değerlerini koruyup, geliştirmek için, . , « Reklamcılığın uygulamalarındaki standartlarını sürekli kılmak için, a Reklamveren. medya ve meslektaşlarımızla; ilkeli, güvenilir ilişkilerimizi geliştirmek için, » Tüketicilerin. vazgeçilmez olarak doğru reklamla buluşmalarını sağlamak Dernek tüzüğümüze uygun tüm meslektaşlarımızı bu çatı altında toplamak için ; ANTALYA REKLAMCILAR DERNEGİ ni kurduk... Adnan Yajkeçelı • Ahmcl Ç«Uk • Bulrnt tlhan • Fatıh Vurıl Kıltuk • Haluk Sevımlj • tsDV-l MırMlorkjnra • Umrl }ıldn • Nrçet Cundt» • Tanlt SrvınL • Ytknaz Akkaş • Zrkı Cıirran PLASTİK İNŞAAT MALZEMELERİ A.Ş. İDARE MECÜSİ BAŞKANLIGINDAN Şirketimizin ortaklar Olağan Genel Kurul Toplantısı 01 Mart 1994 Salı günü saat 10.45'de aşağıdaki gündemi görüşmek üzere Beşiktaş, Balmumcu Mahallesi, Bestekar Şevki Bey Sokak, Enka III. Binası Konferans salonunda yapılacaktır. Bu toplantıya asaleten veya vekaleten iştirak edecek ortaklarımızın sahip oldukları Şirket'imiz hisse senetlerini veya bunlara sahip olduklarını gösterir banka mektuplarını en geç 28 Şubat 1994 tarihine kadar Bestekar Şevki Bey Mahallesi, Enka II. Binası, Kat: 2 Balmumcu, Beşiktaş - İstanbul adresindeki Şirket'imiz merkezine tevdi ederek toplantıya giriş kartı almaları gerekmektedir. İdare Meclisi ve Murakıp raporları ile 1993 yılı Bilançosu ve Kâr/Zarar hesapları 15 Şubat 1994 tarihinden itibaren şirket merkezinde sayın ortaklarımızın tetkiklerine hazır bulundurulacaktır. GUNDEM 1 - Başkanlık Divanının seçimi. 2 - Başkanlık Divanına, Genel Kurul toplantı tutanağını imzalama yetkisinin verilmesi. 3 - 1993 Yılı Yönetim Kurulu ve Murakıp raporları ile Bilanço ve Kâr/Zarar hesaplarının okunması ve müzakeresi. 4 - 1993 Yılı Bilanço ve Kâr/Zarar hesaplarının onaylanmasıyla bu yıla ait işlemleri sebebiyle Yönetim Kurulu üyelerinin ve murakıpların ibrası. 5 - Yönetim Kurulu üyelerinin ve murakıpların seçimi ve ücretlerinin tesbiti. 6 - Bağımsız Denetçi raporunun okunması. 7 - Yönetim Kurulu üyelerinin T.T.K.'nın 334 ve 335 maddelerinde yazılı muamelelerin ifasında gerekli iznin verilmesi. 8 - Görev süresi biten Bağımsız Dış Denetim Şirketinin yerine yenisinin seçimi. 9 - Dilekler ve Kapanış. IŞÇININEVREMNPEN ŞÜKRAJs KETENCİ Vur Abalıya Büyük umutlar bağlanan vergi yasası, son dakika de- ğişikliklerı ile daha çok vergi toplama değil, özellikle asıl vergi vermesi gereken büyük gelir sahiplerinin vergi kaçırma aracı haline gelmişti. O da yetmedi, sözde rant gelirlerine getirilen vergiler, son para krizi ve devalüas- yonun ardından geri alındı. Sadece çok para kazanan yatırımcı değil, üretmeden, çalışmadan para kazanan rant gelirlerinin sahipleri de vergi odemeyecekler. Vergi yine sadece çalışan işçi, üc- retli, dar gelirlinin sırtında. Üstelik gelirde, bütçe açığında vergi reformuna bağlanan umutlar suya düştü. Yine bü- tün umutlar özelleştirmeye çevrildi. Başbakan Tansu Çil- ler özelleştirmenin hızlandırılması için koalisyorı ortağını ikna etti. Meclise yeni bir yetki yasası gönderiliyor. 1994 yılı için KlT'lerin satışından 2.660 milyon dolar, 1995 yılı için 18.000 milyon dolar gelir bekleniyor. İşçi, ücretli; son para krizi devalüsyon nedeni ile gelen büyük fiyat artışları, enflasyon nedeni ile ağır bir hızla yoksullaşacak. Diğer yandan vergide en yüksek bedeli ödeyen olacak. Bir yandan da özelleştirmenin ağır bede- lini ödeyecek. Işsizlik artacak. Işsizlik sadece özelleştir- me ile artmayacak. Ekonomide büyümekten vazgeçilme ile deçok boyutlu artacak. Zaten son yılların büyümesi, en büyük işletmeler, sanayiciler için dahi paranın üretim, yatırıma değil, rant gelirlerine, borsaya, dövize, faize kaydırılması biçiminde gerçekleşmişti. Son krizle birlikte, çılgınca yükselen faiz artışı, döviz kurlarının yükselişi ile büyümeden tamamen vazgeçılmiş oluyor. • • • Herkes krizi, ekonomiyi tartışıyor. Sermaye cephesi çı- karları doğrultusunda siyasi partileri ve kamuoyunu oluş- turuyor. Olup bitenlerin bedelini tümüile çalışanlar, işçi- ler öderken, onların çıkarları doğrultusunda olup bitenin bir doğru dürüsttartışması, değerlendirilmesi dahi yapı- lamıyor. Alınan ekonomik kararlarda, çiz-bozlarda çıkar çelişkisine bağlı olarak sermaye gürültü koparıyor, ağırlığını koyuyor. Hani ya bunun çalışanlar cephesi? Televizyon kanal- ları, gazetelerdeki tartışmalarda, çalışanlar adına bir şey- ler söyleyebileceklere yer açılmıyor. Alınacak kararlar, acı reçetelerde bedel ödeyecek işçiler, halk yığınlarının sesinin soluğunun çıkmaması için yapılması gerekenler yapılıyor. Bu oyunu bozacak; çalışanların, ücretlilerin, işçilerin, yoksul halk yığınlarının çıkarlarını kollayacak konumda olması gereken, ideolojik anlamda solu savunduğunu söyleyen sosyal-demokrat partiler dahi genelde işveren cephesinin beğenisini kazanma kaygusunda, seçim or- tamına rağmen gerçeklere değinmekten kaçınıyor. Ucuz politıkalarla vaziyeti idare etmeyi yeğliyor. Sağ partilerin zaten böyle bir sorunu yok. Ve bu tablo, iktidar ortakları ile muhalefet arasında onemli bir fark yaratmıyor. Yapılan eleştirıler, büyük tartışmalar halk yığınlarını aldatmaktan, oyalamaktan öte bir içerik taşımıyor. Bu tabioda işçilerin çıkar örgütleri sendikalara büyük sorumluluk duşerken. onlar daha da işlevsiz, çalışanın çı- karlarını kollamaktan vazgeçmiş bir görünüm çiziyor. işçiler ve çalışanların sırtına boylesine ağır bir yükün yük- lendiği ekonomik krız ve yeni ekonomik politikaların belir- lenmesınde Türk-iş'in sesinin soluğunun çıkmaması, kuru demeçlerle yetinilmesi işçiler ve tüm dar gelırli halk yığınları için ne büyük bir kayıp. Gelişmeler bütünü ile eşeğin sırtına daha çok yük yük- lenebileceğı mantığı içinde, işçinin. dar gelirlinin sırtına yeni büyük yüklerin yüklenmesi doğrultusunda olurken, bu gıdişe " dıvr"demek üzere sesi soluğu çıkan yok. Emek sömürüsü büyüdükçe büyüyor, çalışmadan, üretmeden kazanç sağlama arttıkça artıyor. Düzen "vurun abalıya" diyor. Vakıfbank'tan herkese krediEkonomi Servisi- Yüksek fa- izle mc\duat toplayan banka- lar. bunlan yine yüksek faizlerle pıyasaya dağıtabilmek için il- ginç kredi türlerı geliştiriyorlar. Bir yıl vadelı mevduai faızinı yüzde 91e yükselten Vakıfbank da "ev kadını kredisi"nin ardı- ndan. başka >enı kredi türlerinı de çeşıtli gruplann beğenısine sundu. Vakıfbank Genel Müdürü Fehmi Gültekin.düzenlediği ba- sın toplantısında sağlık persone- line ucuz kredi. eğitim ordumu- za desiek kredisi. üniversite öğ- rencılerine yurt \e bannma kre- disi askerliği ertelenen ordu mensuplanna isjetme \c ihtıyaç kredisi gibi yeni uvgulamdlara başlavacaklannı açıkladı. Vakı- fbank aynca e\ hanımlanna yö- nelik kredi paketlennde "taksi işletmeciliği, temizJik şirketi «e catering zincirleri" gıbi uygula- malan da gündeme getirdi. Başbakan Tansu Çiller de. Vakıfbank'm sunduğu yeni krc- dılerınin tanıtıldığı basın lop- lantısına katıldı. Çiller burada yaptığı konuşmada. ekonomi- nin uzun süredir biriken sorun- lan olduğunu belirterek. sorun- lan çözmek ıçın çalıştıklannı söyledi. Çiller. Vakıfbank'm gençler\eev kadınlan için getır- diği kredılerin önemli olduğu- nu. gençlerin \e e\ kadınlannın kendı ışlennı kurmak için çalıştıklunnı açıkladı. Vakıfbank. bu uygulamalan- nın yanı sıra bir lakım sosyal içenİcli projelen de gündemine aldı. Bu projelerden gençlere yö- nelık olarak. üni\ers,ıte öğrencı- lerine Vakıfbank eğitim sigor- tası sertifikası verilmesi. üniver- site bünyelennde bankacılık eği- tim merkezı. ünhersıte mezun- lanna staj. karşılıksız danışma hızmeti. geııçlik yatınm kulübii \e burs desteği geliştırildi. Diğer projeler arasında. ge- cıknıcli terhis olan er \e erbaşla- ra ı$ ınıkanı. bin ki^ılık ordu ve emniyet mensubuna eğiıim yardımı. askerliği ertelenen ordu mensuplanna işletme ile ıhtıyaç kredisi ile şchit yardımı. gazı ha*MncM kurulmaM. \'akı- fbank sağlık M.Tiıt"ıLiM yer alı- \or. TİM-SE: Devletin borcu 50 trilyon Müteahhitler alacaklarmı istiyor Ekonomi Servisi- Türkiye İn- şaat Müteahhitleri İşveren Sen- dikası (TİM-SE) Genel Başkanı Sami San. hükümet tarafından ödenekler tıkandığı için projele- rindurduğunu söyledi. Müteah- hitlerin devletten olan ala- cağının 50 trilyon liraya ulaştığını \ urgulayan Samı San. ödenek \erilmezse yatınmlann tehlikeye gireceğinı belirtti. TİM-SE Genel Başkanı San. İstanbulda düzenlediği basın toplanıısında hükümeti eleşti- rerek şöy le konuştu: "Yatırımlara kaynak ayrıl- mamaktadır. İbaledeki kamu yatınmları ödeneksizlikten de- vam edemeyecek. Toplam müte- ahhit alacağı 45-50 trilyon ci\a- rında. Tıirkiye'doki büttin miite- ahhit alacaklannın tahsiliniyo- ruz. Devlet, bu yatırımlara öde- nek ayırmak zorunda." Daha önce müteahhıtlik ku- ruluşlannca hazırlanan oda ta- sanlannın. oluşturulan ortak birkomisyon tarafından tek ta- san haline getirilmesi karan alındığını bildiren San. bu ya- sadan çok şey beklediğini belirt- ti. San, yeni düzenlenen devlet ihale yasalannın da sorunlara çözüm getireceğı ınancında ol- duklannı söyledi.TİM-SE Ge- nel Başkanı. pıyasalardaki kriz_ hakkında sorulan birsoru üzeri- ne de şu cevabı verdı: "İnşaat sektörii lokomotif sektör. Şu anda piyasalarda bü- yük bir belirsizlik yaşanmakta. Zaten ödeneklerini alamayan müteahhitler, devalüasyon kara- rından sonra iyice artan maliyet- lerini karşılamak için kredi de alamıyorlar. 27 marttan sonra inşaat sektöriinde doğacak olan ışsizlik, bütün sektörleri etkile- vecek."