Katalog

1-1ŞUBAT1994 CUMA CUMHURİYET SAYFA HABERLER Göknel, yargıç onünde • İstanbul Haber Servisi- İSKİ eskı Genel Müdürü Eıgun Göknel. İSKİ olayından sonra tutukluluğunun sürdüğü tek dava olan "klor davası'ndan bugün >argıç önüne çıkıyor. E>avada. Ergun Göknel'le bLrlıkteİSKI eski Genel Mûdür Yardımcısı Ziya K urtaran ve İSKİ Yönetim Kurulu üyesi Ahmet Haluk Berksoy tutuklu. İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Nurettin Sözen. Santral Holding Yönetim Kurulu Başkanı Halil Bezmen ve İSKİ Yönetim Kurulu üyeleri tutuksuz yargılanıyor. "Devlet adına yapılan alım veya satımlara fesat kanştırmak" suçlamasıyla açılan davanın bııgünyapılacak duruşmasında Göknel, Kurtaran ve Berksoy hakkında tahliye karan verilmesi halinde İSKİ olayının başkişisi Ergun Göknel serbest kalacak. Hasanpaşa operasybnu • tstanbul Haber Servisi- Hatice Dilek Aslan ve İsmail Oralın l9Mayıs 1991 günü Kadıköy Hasanpaşa'da öldürûlmesi nedeniyle 12 polis hakkında "kasten adam öldürmek" suçlamasıyla açılan davaya devam edıldi. Kadıköy 1. AjarCeza Mahkemesfndeki dünkü duruşmada. müdahil avükatı Mehmet Ali Kırdök. Hatice Dilek Aslan'ın kafasına isabeteden ve Adü Tıp raporunda "atipik atış" olduğu belirtilen atışın bilinçli yapılıp yapılmadığmın sanıklardan sorulmasını istedi. Müdahil avukatı Emel Ataktürk de ölüm tutanağını düzenleyen sava ve morg görevlisine sorulması isteminde bulundu. Savanın. istemlerin reddedilmesi göriişünü açıklamasından sonra duruşmayı erteledi. Trafik kazası: 6ölü • KIRŞEHİR(AA) -Kırşehir-Ankara karayolunda meydana gelen trafik kazasında 5 kışi öldü. 9'u ağjr 45 kişi yaralandı. Kırşehir'den Ankara'ya giden Malik Tunçbilek yönetimındeki 40 AK 333 plakalı y olcu otobüsü. Çüğün Köyii yakınlannda karşı yönden gelen bir otomobilleçarpıştı. Kazada, Remzi Bayar(44). Aysel Karaca(14), Mevlüt Korkmaz(70)veHülya Koçyiğit (12) ile kimliği belirîenemeyen bir kadın öldü. Seçil'i kim kurtaracak? • GEMLİK(Cumhuriyet)- Seçil Kara'nın karaciğer nakli için başlaülan yardım kampanyası sürüyor. Baba İbrahim Kara İş Bankası Gemlik Şubesi'nde açılan 423350 hesapta şu ana kadar^6 milyon liranın toplandığını oelirterek işadamlanndan da yardım sözü aldıklannı söyledi. Kara küçük Seçil'in kurtulabilmesi için 5.5 milyar liraya ihtiyaç olduğunu ifade etti. Son 'kongre' üyesi öldü • İstanbul Haber Servisi- tlk îzmir İktisat Kongresi'nin hayatta kalan son üyesi Mehmet Bahattin Moltay(99)vefatetti. Atatürk'ün ısteğiyle kongre üyesi olan Yüksek Makine ve Kimya Mühendisi Moltay'ın, ilk Sirkeci-Halkalı elektrikli tren işletmesinin devreye gjrmesine de büyük katkılan olmuştu. Dün vefat eden Moltay'ın cenazesi bugün öğle namazından sonra Karacaahmet Mezarlığı'nda toprağa verilecek. Sözen'in daveti • İstanbul Haber Servisi • İstanbul büyükşehir Belediye Başkanı Nurettin Sözen, bütün siyasi partilerin belediye başkan adaylannı, "yiiz yıllık özlem" olarak adlandınlan metroda yapılan çabşmalan yerinde göstermek için davetetti. 300 sendikacı açlikgrevinde ANKARA/İSTANBLL (Cumhuriyet ) - Petrol-Iş Sendikası'nın 12 şubesinde yaklaşık 300 vönetici, düşüncenin suç olmaktan çıkanlması için ıki gün sü- relı açlık grevi başlattı. Türk-İş Genel Başkanı Bay- ram Meral. "Bir tek Münir Ceylan için genel greve gitmek yanlış olur, inandıncı olmaz" dedi. Petrol-İş Sendikası Genel Başkanı Ceylan'ın bir yazısından dolayı 20 ay hapse mahkûm olması. sendikalann. düşüncenin suç olmaktan çıkanlması yönünde ey- lem başlatmalanna neden oldu Petrol-îş'ın 24 şube- sinden 12"sınde. dün ıki gün süreli açlık grevı başla- tıldı. Antidemokratik yasalar uyannca düşüncenin cezalandınlmasını protesto amacıyla başlatılan aç- lık grevine. sendikarun Adı>aman, Ankara, Bandır- ma. Bursa. Diyarbakır, Elazığ. Gebze, İstanbul ve Yanmca şubelerindeki yöneticı ve temsilciler katıldı. Ankara Şube Başkanı Musa Özkan, şubedeki 34 yö- neticinm açLk grevine başladığını açıkladı. Özkan, "Amacımız, ust kuruluşlanmıza mesaj vermek. Tüm demokratik kitle örgütlerine. bu yönde çağnda bulunmak. Bundan sonra. sınıfın karşısındaki en- gelleri aşmanın yollan aranacak. Miting ya da iş bı- rakma olabılır" dedi. İstanbul Merkez Şube Yöne- tim Kurulu Başkanı Fikri Sankava. yaptığı yazılı açıklamav la düşünce özgürlüğü üzerindeki baskılan kınadığını bıldirdi. (Fotoğraf AYDIN TURNA) Türk-i$Boşkonı Bdyram Meral çiller'le görüşecek: Hüküıııeti alabora ederiz Virgülcfü, nokta oldu Tiyatro patronu sanatçısını dövdü İstanbul Haber Senisi-Tıvatro sanatçısı Suran Paro, GtilÇakır\c AyşeKaya. İnsan Haklan Derneğı'nde yaptıklan açıklama ile tiyatro oyuncusu Enver Demirkan'ı. sanatçılıkla bağdaşmayan hareketlerde bulunupNuran Paro- Adli tıptan raporlu Paro'ya hakaret edıp dövdüğü ıddiasıvla kınadılar.Toplantıya. Kadıköy Adli TabipliğYriden aldığı raporla katılan Nuran Paro. Enver Demirkan Tiyatrosu'na teklifüz'erine katılıp turneyeçıktığını belirtti. Paro. kaldıklan Kerpe Erba Otel'de provaya girdikleri sırada Enver Demirkan'ın herkesin içinde kendısıne hakaret ve küfür ettiğinı sövledı. Sanatçı. Enver Demirkan"ı küfür etmemesı konusunda uyardığında da televızyonda "Virgül" tiplemesiy le ünlenen Demirkan"ın. hışımla üzenne yüruy üp kendismı dövdüğü ıddıasında bulundu. Paro. şunlan söy ledr "Böylesi onur kırıcı da\ ranışların değil birkaç kez, bir kez bile yaşanmasım birovuncu. üstelik iş>eren sıfatına sığımlarak > apılmasını kınıy or. ti> atro sanatçısının toplumsal bir psikolog olması gerekliğine inanarak böylesi da>ranışlarta psikolojik sapmalar sergüemesini, özeüikle sanat adına utanç >eriti buiınomın." Demirkan'ın davranışı. sanat çevrelerinde. "Efendi kişiliğini kendisi noktaladı" vorumlanna v ol açtı. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Türk-İş, ye- rel seçimlerde izleyeceği tavn. Başbakan Tansu Çiller ile görüştükten sonra belirleyecek. Türk- İş Genel Başkanı Bayram Meral, hükümetin işçi ve işveren olmadan sorunlan çözemeyeceğini vurgulay arak. "İstersek, alabora ederiz hüküme- ti. Bu hiikümet, oy kaybedecek. Başbakan'la ya- kında görüşeceğim" dedi. Meral. ülke sorunlannın çözümünde. hükü- metin işçi ve işverenin göriişlerini dikkate alması gerektiğini vurgulav arak. bunu Başbakan Çil- ler'e aktaracağını söyledi. Meral. "Hiikümet, iş- çisiz ve işverensiz sorunlan çözemez. Bunu düşü- nemiyor. Sadece TLSİAD'ı yemeğe çağırıyor" diyekonuştu. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel ile görüş- mesinin ardından Çiller'den randevu isteven Meral, sermavenin hükümetı vönlendirdiğıni ileri sürdü. Meral. çalışan tüm kcsımlerin hü- kümetin içraatlanndan huzursuz olduğunu be- lirterek "İşçi, memur. emekli huzursuz. Bunlar biraraya gelirse, Türkiye durur. Bu hiikümet, oy kaybedecek" diye konuştu. Meral, Türk-İş'in yerel seçimlerde izleyeceği tavn. ay sonunda toplanacak Başkanlar Kurulu'nda belirleyecek- lerini sövledi. 'Özel sektör hükümeti parmağında oynatıyor' Cumhurbaşkanı Demirel'in Türk-İş Başkan- lar Kurulu"na köşkte vemek yerdığini anımsa- tan Meral, "Hiikümet, TÜSİAD'ı vemeğe çağırıyor. Özel sektör, hükümeti parmağında oy- natıyor. Özelleştirme olursa, daha çok parmağı- nda o>natacak" dedi. Başbakan Çıller'ın TÜSİAD'ı bugün "barış yemeğine" davet etmesi, Türk-İş'te kırgınlık >a- rattı. TÜSİAD ile geçmişte yemek yiyerek diya- log başlatan Türk-İş. bu av içinde işverenleri Ankara "da iftar yemeğine davet edecek. Eski SıvasValisi'nin cumhuriyet'eacıklaması: Katliaıııııı yideo kaseti savcılığa tesliııı edildi Haber Merkezi - Sıvas'ta 2 temmuz günü 37 kişinin ölümü>le sonuçlanan olay- lar sırasında Sıvas Valisi olan Ahmet Karabi|gin. po- lisin çektiği video kasetlerle ilgili Cunlhuriyet'e yaptığı açıklamada. "Bu kasetler bilinmcyen gizli şeyler değil- dir. Olaylardan sonra sanık- lann teşhisinde yaraıianıl- mıştır ve delil olarak dava dosyasına gjrmesi için Sıvas Cumhuriyet Başsavcılığı'na teslim edilmiştir" dedi. Ka- rabilgin. polisin siyasi amaçlarla olaylara engel ol- madığı yönünde bir suçla- mada bulunmanın güvenlik güçlerine haksızlık olacağı- Perinçek: Suç kanıtları gizlendi nı vurguladı. İşçi Partisi Genel Başkanı Doğu Perinçek tarafın- dan ortaya çıkanlan ve "Srvas katliammda dnemli belge" ola- rak kamuoyuna duyurulan po- lisin çektiği video kasetlerle ilgi- li sorulanmm yanıtlayan eski Sıvas Valisi Ahmet Karabilgin, söz konusu kasetlerden bilgisi olduğunu ve bu kasetlerden, olaylara kanşan sanıklann teş- hisinde o dönem yararlanıldığı- nı belirtti. Karabilgin şunlan söyledi: 'Bilinen şeyler' "Bu kasetler bilinmeyen gizli şeyler değildir. Bizim bilgimiz vardır. Polis, olayların başlangı- cından bitimine kadar saldırıvı videoya kaydetti. Şûndi tam ola- rak hatırlayamıyorum, ama bunlann 4-5 kaset olması lazım. Olaylardan sonra ikinci veya üçüncü günü ben Emnivet Mü- dürlüğii'ne giderek Jandarma Komutanı ile bizzat izledim. Po- lis, bu video kasetlerin üzerinde çalışmak suretiyle olaylara katı- lan sanıkların tespitini yapmaya çalıştı. Bu kasetler hem İçişleri Bakanhğı'nca açılan idari soruş- turma nedeniyle Sıvas'a geien mülkiye müfettişlerine hem de soruşturmayı yürüten' Srvas Cumhurivet Başsavcılığı'na ve- rildi. Bunlar gizli şeyler değil." Delil olarak Karabilgin, 37 kişinin katle- dilmesiyle ilgili suçun DGM kapsamına girip gjrmediği ko- nusunun bir süre tartışıldığjnı. bu nedenle başlangıçta soruş- turmanın Sıvas Cumhuriyet Başsavcısı ile Kavseri Devlet Güvenlik Mahkemesi'nden gelen bir cumhurivet baş- savcısı tarafından ortaklaşa yürütüldüğünü ifade edc- rek. "Bu kasetler daha sonra data dosyasına delil olarak sunulmak üzere Cumhuriyet Başsavcılığı'na tam takım olarak teslim edildi" dedi. Karabilgin. polisin telsiz görüşmeierindeki, "Müda- hale etmeyin" şeklindeki ifadenin, kasetlerin tümü- nün izlenmesi ile ne amaçla söylendiğinin anlaşılabile- ceğini bildirdı. Hükümete suçlama İşçi Partisi Genel Başkanı Doğu Perincek'in dün basına açıkladığı video kasette, Beledi- ye Başkanı Temel Karamolla- oğlu'nun kalabahğa yönelik konuşmalan da yer alıyor. Ka- ramollaoğlu, kalabalıktan. şen- lik için Sıvas'a gelenlerin ruhla- nna "fatiha" okumalannı isti- yor. RP'li başkan daha sonra "Yapacağımızı yaptık. Dağıla- lım. \ oksa 14 y ıl önce olan körü şeyler olur" diyerek kalabalığı dağıtmaya çalışıyor. Perinçek. kasetin izlenmesin- den sonra yaptığı açıklamada, olaydan DYP-SHP hükümeti- ni sorumlu tutarak "Katliamın olduğu sırada Cumhurbaşkanı, Genetkurmay Başkanı, Başba- kan ve Başbakan Vardımcısı, Ankara'da bu olay için toplandı- lar. Suç kanıtları gi/kndi. Dola- yısıvla bu katliamûan hükümet sonunludur" dedi. Ankara: 'Boğazlar Yönetmeliği Montrö'ye aykın değil' Türk-Rııs görüş ayrılığı• Tankertrafığinesıkı denetleme getirecek Boğazlar Yönetmeliği konusunda Türkiye ve Rusya arasında görüş aynlığıçıktı. Ankara, yönetmeliğin ulusal mevzuatın bir parçası olduğunu ve 'ne Ruslarla ne debaşkabirülkeyle görüşülmesinin" söz konusu olduğunu belirtirken Rusya, ay sonunda Moskova'da yapılacak toplantıda İconunun ele alınmasını istiyor. LALE SARltBRAHİMOĞLU ANKARA - Türkiye ve Rus- ya arasında, tanker trafığine sıkı denetleme getirecek Boğaz- lar Yönetmeliği konusunda gö- rüş aynlıgı çıktı. Rusya, yönetmeliğin, 1936 tarihli Montrö Sözleşmesfnin 'serbest geçiş' ilkesini ihlal edip etmediği konusunun Türkiye ile ele alınacağını bildirdi. Ankara ise yönetmeliğin Montrö'ye aykın olmadığını vurguladı. Ankara, ulusal me- vzuat içinde yer aldığına dikkat çektiği yönetmeliğin görüşül- mesinin söz konusu olmadığını bildirdi. Karadeniz'de kıyısı bulunan Ukrayna'nın Ankara Büyükel- çisi Igor Turyanskiy, Türkiye'- nin, yoğun boğaz trafıği nede- niyle duyduğu endişeleri anla- yışla karşıladıklannı belirtti. ancak yönetmeliğin, Montrö'- ye aykın olup olmadığının ince- lenmesi için ilgili ülkelerin bir araya gelebileceğıni söyledi. Tanker trafığine denetim Türkiye, Rusya'nın Orta As- ya ve Kafkas petrollerinin bo- ğazlardan geçebileceği yolunda ortaya attığı. görüşler üzenne. boğaz trafığinin mevcut haliyle bile yarattığı çeVre kirlenmesi Yönetmelik sıkı denetim getiriyor ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Tanker trafiğine sıkı denetleme getıren Boğazlar Yö- netmeliği,"Boğazlar ve Marmara Bölgesi De- niz Trafik Düzeni Hakkında Tüzük" adıyla Resmi Gazete'nin 11 Ocak 1994 tarihinde yayımlandı. Yönetmelik, 1 Temmuz 1994 tan- hinden itibaren geçerli olacak. Tüzük, 44 sayfa ve 59 maddeden oluşuyor ve boğazlardan geçişleri gösteren haritalara yer veriyor. Tüzüğe göre: yerli. yabancı, bü- yük, küçük bütün gemiler boğazdan seyreder- lerken, sıkı sıkıya izlenecek. Tüzükte yer alan bazı maddeler şöyle: -Tam boyu 150 metre ve daha büyük olan gemiler boğazlardan geçişi sırasında sıkı dene- time tabi tutulacak. Aykın hareket edilmesi halinde, cezai müeyyideler uygulanacak. Uluslararası Denizciliİc örgütü (IMO) tarafı- ndan tehlikeli yük olarak sınıflandınlan (pet- rol ve türevleri dahil) yükleri taşıyan gemiler, yüklerini kurallara uygun olarak taşıyacaklar. - Nükleer. tehlikeli, zararlı yük ve atık taşı- van gemiler. boğazlar ve Marmara Bölgesi'- nden geçiş yaparken, seferin planlannıası aşa- masında ilgili makamlardan izin almak zorun- dalar. 1936 tarihli Montrö Sözleşmesi'nin birinci maddesi, boğazlardan geçiş özgürlüğü konu- sunda Boğazlar Yönetmeliği'ne göre daha es- nek ilkeleri içeriyor. gibi pek çok unsuru göz önün- de bulundurarak tanker trafiği- ne sıkı denetleme getiren 'Bo- ğazlar Yönetmeliğf ni hazırladı. Yönetmelik, 11 Ocak 1993 tari- hinde Resmi Gazete'de yayım- landı. Boğazlan kullanan ülke- lerin yeni mevzuata uyacak bi- çimde hazırlıklannı yapmala- nna olanak tanımak amaayla, yönetmeliğin bu yıl 1 temmuz tarihinden geçerb' olması karar- laşunldı. 'Boğazlar ve Marmara Bölge- si Deniz Trafik Düzeni Hakkın- da Tüzük' adı altında yayımla- nan 44 sayfalık yönetmeliğin 'amaç ve kapsam' bölümünde, "Boğazlar ve Marmara Böl- gesi'nde seyir, ean, mal ve çe>re güvenliğini sağlamak amacıyla deniz trafik düzenlemesini ger- çekleştirmek için hazırlanmış olup, bu bölge içindeki tüm ge- milere uygulanır" deniliyor. Rusya'nın Ankara Büyükel- çisi Albert Çernisev, Cumhuri- yet'in sorulan üzerine. Tür- kiye'nin. taraflardan biri olarak Montrö Sözleşmesi'nin serbest geçiş özgürlüğünü öngören il- kesine uyma zorunluluğu bu- lunduğunu. Boğazlar Yönet- meliği'nin bu çerçevede muhte- melen şubat sonunda Mosko- va'da yapılması öngörülen top- lantıda ele alınacağını söyiedi. Diplomatık kaynaklar ise Rusya ile ikincisı yapılacak bo- ru hatlan çalışma grubu top- lantısı sırasında Rus tarafına anlatılacağını bildirdikleri yö- netmeliğin, ulusal mevzuatın bir parçası olduğunu ve 'ne Ruslarla ne de baska bir ülkeyle göriişülmesinin' söz konusu ol- madığını sövlediler. Aynı kaynaklar. Resmi Ga- zete'de yayımlanmasından bu yana boğaz trafiğini kullanan Güney Kore dahil pek çok ül- kenin yönetmelik hakkında bil- gi istediğini dile getirdiler. Çernişev: Çıkarlanmız var Çernışev. yönetmelikle ilgili aynntılı bılgiye sahip olmadığı- nı söylemekle beraber. "Türki- ye bugün tanker geçişine izin \ermez. ileride de başka gemile- rin geçişine izin \ermez" yolun- da görüş belirtti. Çernişev. Türkiye'nin boğaz- larda artan trafığin İstanbul için yarattığı tehlıkelerden duy- duğu endışeyı anlayışla karşıla- yıp karşılamadıklan yolundaki bir soru üzerine, "Sizin (Türki- ye) kendi çıkarlarınız, bizim de (Rusya) kendi çıkarlanmız \ar. \ onetmeliğin ele alınacağı gö- rüşmelerde çıkarlarımızı y aklaş- tırmaya çalışacağız" değerlen- dirmesini yapü. Çernişev, boğaz trafiğinde Türkiye'nin bazı sorunlan bu- lunduğunu bildiklerini belirte- rek şu görüşleri dile getirdi: "Biz gerçekçiyiz. Ikili düzey- de ve çok taraflı düzeyde bir ara- ya gelip, yönetmeliğin Montrö'- nün serbest geçiş ilkesine aykın olup olmadığını ele alırız." Türkiye'nin yönetmelik ko- nusunda ilgili ülkelere 'bilgi ve- rmekle yetiniriz' yolundaki gö- rüşüne karşılık konuya diğer ülkelerin de dikkatini çekme yönünde henüz Dışişleri Ba- kanhğı'na ulaşmayan bir başka 'niyet beyam' da Ukrayna'dan gefdi. Ukrayna'nın Ankara Büyü- kelçisı Igor Turyanskiy. Rus- ya'nın aksine Türkiye'nin. Montrö SözJeşmesi'nin imza- lanmasının üzerinden geçen uzun zaman içinde çevre ve fı- ziksel sorunlarla karşı karşıya bulunduğunu ve bu yöndeki endişelerini de anlayışla karşıla- dıklannı sövledi. 1994 YAPI KREDİNİN 50.YILI SÎMURGG E R Ç E Ğ İ N P E Ş İ N D E O T U Z Y O L C U Bir ülkenin kültürünün kalıcılığı, o ülkenin yaratıcı insanlarına deger biçme anlayışına paralel bir biçimde gelişir. Gerçeğin arayışındaki o insanlar ise, içinde yaşadıkları çağın ve toplumun gelişmesine katkıda bulunurken, çoğu zaman sahnenin arkasında kalmayı göze alırlar. Onlan hatırlamak görevimiz, onlarla gurur duymak hakkımızdır. Türkiye'nin yükselişine farklı alanlarda paha biçilmez katkılar getirmiş bu değerli insanlan "Simurg" başlıklı bir belgesel televizyon dizisi ile selamlamak istedik. Her cuma akşamı, saat 21.00'de TRT 2de yayınlanan bu belgesel T.C. Kültür Bakanlığı ve Yapı Kredi'nin işbirliğı ile gerçekleştirilmiştir. SİMURG: Eski bir Iran efsanesınde hakikatin peşine duşen kuşlann öykusü anlatılır Kaf dağının ardında yaşayan masal kuşu Simurg'dur aradıklan Yıllar süren. binlerce kvşun katldığı arayışm sonunda yalnızca otuz kuş ulaşabilir Kaf dağının ardına. Get gör ki Simurg dıye bir kuş yoktur orada; Simurg. sözcuk anlamıyla 'otuz kuş' demektir. Cerçekse onu arayanlann kendısidir masala göre • : Ntyı; MACİT GrÖKBERK Çalışmalarını Türkçenin özleştirilmesi üzerinde yoğunlaştırmış bir felsefe tarihçisi ve yazardır Macit Gökberk. Bu akşam TRT Z'de, Simurg belgeselinin beşinci bölümünde, Atatürk'ün ailedostuolan MacitGökberkin Cumhuriyet tarihine ışık tutan anılarını kendisinden dinleyebilir, yaşammı ve yapıtlarını yakından tanıyabllirsiniz. Bu akşam, saat 21.00, TRT 2 YAPI^CKREDi